Kύπρος: Τώρα ανοίγουν τα επόμενα μέτωπα!

Προδιαγεγραμμένη ήταν, όπως υποστηρίζει υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος που μετείχε στις διαπραγματεύσεις των Βρυξελλών, η πορεία των γεγονότων την Κυριακή στις Βρυξέλλες. Οι ίδιες πηγές δίνουν μια εικόνα που δεν προσιδιάζει με το σκηνικό σκληρών αντεγκλήσεων που συνοδεύτηκαν μάλιστα από την απειλή παραίτησης του κύπριου προέδρου. 

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, είναι δεδομένο ότι η στάση των δανειστών είναι σκληρή όπως σε όλα τα μνημόνια. Διασταυρωμένες πληροφορίες του Euro2day.gr, όμως, αναφέρουν τα εξής: 

1. Η διαπραγμάτευση μεταξύ του Κύπριου προέδρου και των επικεφαλής της τρόικας διήρκησε σχετικά λίγο. Η κυπριακή πλευρά φέρεται να γνώριζε εκ των προτέρων ότι το σχέδιο ήταν δεδομένο και δεν υπήρχαν περιθώρια ουσιαστικών επιλογών. 

2. Μεγάλη συζήτηση έγινε για την διαχείριση της επόμενης μέρας σε επικοινωνιακό επίπεδο. Οι δανειστές ζήτησαν να ενημερωθούν για το πώς μπορούν να συνεισφέρουν στην διατήρηση της πολιτικής ομαλότητας. Κύκλοι των Βρυξελλών ζήτησαν πληροφορίες για τις τάσεις και το συσχετισμό δυνάμεων εντός των κυπριακών κομμάτων. Το ενδιαφέρον εστιάστηκε στο κόμμα που συνκυβερνά (ΔΗΚΟ), καθώς οι αιχμηρές δηλώσεις του προέδρου και του αντιπροέδρου φόβισαν ότι μπορεί να υπάρξει αποχώρηση από το κυβερνητικό σχήμα και συνεπώς να προκληθούν πρόωρες εκλογές. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Ν. Παπαδόπουλου ότι πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ. 

3. Η δανειακή σύμβαση, (όχι η συμφωνία του eurogroup) που περιλαμβάνει και δημοσιονομικά μέτρα «αλά Ελλάδα», ήταν έτοιμη από τα κλιμάκια της τρόικας εδώ και τρεις μέρες. Αρκετές κυβερνήσεις είχαν ενημερωθεί και γι αυτό τον λόγο κανείς από τους υπουργούς οικονομικών δεν έδειξε να ενοχλείται ιδιαίτερα που δεν λάμβανε μέρος στις διαπραγματεύσεις. Αντιθέτως όλοι περίμεναν να έρθει η ώρα της απλής επικύρωσης. Βεβαίως, για το θεαθήναι, παίχτηκε και το ανάλογο παιχνίδι. 

4. Ακόμα και τώρα κανείς - πλην του προέδρου Αναστασιάδη και των συνεργατών του - δεν γνωρίζει τί επακριβώς συμφωνήθηκε. Το παιχνίδι της δανειακής σύμβασης και των όρων αποπληρωμής είναι μπροστά. Αγνωστο παραμένει πόση ακριβώς θα είναι η συμμετοχή της Κύπρου στο πρόγραμμα, τόσο για τις τράπεζες, όσο και ευρύτερα. 

5. Τόσο σε Βρυξέλλες όσο και στη Λευκωσία περισσότερη ώρα ίσως πήρε η «νομική κάλυψη» της συμφωνίας παρά η ίδια η διαπραγμάτευση. Ο στόχος ήταν να μην χρειαστεί να περάσει ξανά από την Βουλή ώστε πρώτον να μην υπάρξουν άλλες εκπλήξεις, και δεύτερον να σωθεί το κύρος των πολιτικών αρχηγών που δήλωσαν ότι θα καταψηφίσουν οποιαδήποτε συμφωνία για κούρεμα. 

6. Ο νέος πρόεδρος του eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ κάθε άλλο παρά άπειρος αποδεικνύεται. Η δήλωση του ότι το σχέδιο της Κύπρου είναι μοντέλο και για άλλες λύσεις δεν ήταν ούτε αθώα ούτε τυχαία. Οπως μας έχει δείξει ο Ολλανδός υπουργός οικονομικών εδώ και ένα μήνα, απλά προτρέχει λίγο. Πιθανά ως… "λαγός". 

Πάντως οι πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι η Καγκελάριος Αγγελα Μέρκελ έχει διαμηνύσει ότι δεν επιθυμεί την χρησιμοποίηση των κονδυλίων του ESM για την διάσωση χωρών και δη της Ιταλίας ή της Ισπανίας. 

Αυτό είναι που κρύβουν και οι δηλώσεις του Βολφγκανγκ Σόιμπλε ότι «δεν θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι τα σχέδια διάσωσης». Επεται λοιπόν συνέχεια, την οποία οι Ισπανοί έσπευσαν να «προκαταλάβουν» με την επιβολή ενός μικρού φόρου στις μεγάλες καταθέσεις. 

7. Οι αποφάσεις του eurogroup πλέον λαμβάνονται από τις σκληροπυρηνικές χώρες. Οι υπόλοιποι ακολουθούν. Οπως με το θέμα της Κύπρου, ο κ. Ντάιζελμπλουμ διαβεβαίωνε μέσα στο συμβούλιο τους ομολόγους του ότι η λύση της Κύπρου είναι «μοναδική». Γι αυτό και όλοι την υπέγραψαν χωρίς καμία ένσταση ή και συζήτηση. Μόλις όμως ο πρόεδρος της ευρωομάδας έκανε τις δηλώσεις περί νέου μοντέλου διάσωσης, ο ουρανός έπεσε στα κεφάλια ορισμένων υπουργών οικονομικών. Αν και μετά «μάζεψε» την δήλωση ο Ολλανδός, το μήνυμα είχε «περάσει» σε κάποιες χώρες. 

8. Ορισμένες πηγές υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα, εάν δεν καταφέρει να συγυρίσει τα δημοσιονομικά της μέχρι τον Οκτώβριο θα πρέπει να περιμένει ένα "νέου τύπου" κούρεμα του δημοσίου χρέους,για το οποίο όμως δεν υπαρχουν λεπτομέρειες. 

Τα νομοσχέδια πέρασαν… νωρίς 

Βεβαίως, δεν είναι μόνο οι βλέψεις της γερμανοκρατούμενης πλέον ευρωζώνης που προκαλούν ερωτηματικά. Είναι και οι κινήσεις των κυπριακών αρχών. 

- Οι αξιωματούχοι της τρόικας φαίνεται πως έκαναν συστάσεις ακόμα και για τις διαρροές, τις δηλώσεις ή και τις επίσημες τοποθετήσεις. Δεν εξηγείται αλλιώς πως όλα θύμιζαν ελληνικό bail-out με διαφορετικά ονόματα. «Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε καλό σημείο, υπάρχουν όμως ακόμα δύο τρία θέματα ανοικτά, ελπίζουμε να μην υπάρχουν εκπλήξεις». Ειναι η ίδια ακριβώς δήλωση που έχει συχνά χρησιμοποιηθεί και στην Αθήνα… 

- Απορίες και σοβαρά ερωτηματικά δημιουργεί το γεγονός ότι επιτεύχθηκε συμφωνία η οποία στραγγαλίζει με δύο μόνο νομοσχέδια (τα οποία έχουν περάσει) μεγάλο μέρος της οικονομίας κι όχι μόνο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Εκτός από τον φόβο και την αρνητική δημοσιότητα, το νομοσχέδιο για τον περιορισμό κεφαλαίων που υπό προϋποθέσεις μπορεί να επιτρέπει μόνο τα «μετρητά», στραγγαλίζει τον τουρισμό το εμπόριο, την υγεία και τους τομείς που θεωρούνταν πλεον παραγωγικοί στην Κύπρο. Με άλλα λόγια η ύφεση θα κάνει την εμφάνιση της απότομα και βίαια, ίσως και περισσότερο σε σχέση με την Ελλάδα. 

Η ελληνική εμπειρία, πάντως, δείχνει ότι ο φαύλος αυτός κύκλος φέρνει συνεχώς νέα μνημόνια. Πώς είναι δυνατόν να μην έχει διαπραγματευθεί ασφαλιστικές δικλίδες η κυπριακή πλευρά, αναρωτιούνται οι επικριτές. 

Η γεωπολιτική σκακιέρα 

Κύκλοι στη Λευκωσία σημειώνουν ότι το υπουργείο εξωτερικών της Κύπρου εμφανίστηκε μόνο στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου και ότι η Κυπριακή κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη εξόφθαλμες εξελίξεις: 

1. Στις 25 Φεβρουαρίου η κ. Μέρκελ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία όπου οι οικονομικές σχέσεις ήταν στο επίκεντρο και τα επιχειρηματικά λόμπι υπέγραψαν συμφωνίες συνεργασίας. Εκεί η καγκελάριος δεσμεύθηκε στον κ. Ερντογάν ότι θα επανεκκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. 

2. Πριν από μια εβδομάδα η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα συναινούσε στην επανέναρξη των συνομιλιών ΕΕ-Τουρκίας. 

3. Την ημέρα του επίμαχου eurogroup στις 15 Μαρτίου, η δεύτερη μέρα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ ασχολήθηκε με τις σχέσεις της με την Ρωσία. Βάση και όσων δήλωσε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, οι ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν να χαλαρώσουν τους κανόνες έκδοσης βίζας προς τους ρώσους τουρίστες και να ανοίξουν λίγο περισσότερο τις πόρτες στους επιχειρηματίες της χώρας. Από αυτό και μόνο το γεγονός θα έπρεπε η Κυπριακή πλευρά (αφού ο κ. Αναστασιάδης ήταν παρών στην Σύνοδο) να καταλάβει η Μόσχα δεν θα έκανε κάτι που θα δυσαρεστούσε την ευρωπαϊκή πλευρά. Επιπλέον σε όσες επικοινωνίες είχε το Euro2day.gr με αξιωματούχους, ουδέποτε λάβαμε γνώση κάποιου ενδιαφέροντος ρωσικού πέρα από την επιμήκυνση του υπάρχοντος δανείου. 

4. Η σύσφιξη σχέσεων Ισραήλ και Τουρκίας με «νονό» τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ξεκίνησε το γαϊτανάκι των φημών ότι το Ισραήλ ψάχνει να βρει τρόπους να ακυρώσει τις συμφωνίες με την κυπριακή κυβέρνηση για το φυσικό αέριο. Δεν υπήρξε κίνηση από το κυπριακό υπουργείο εξωτερικών επί τούτου. 

5. Οι αντάρτες του ΠΚΚ ανακοίνωσαν επίσημα την κατάπαυση του πυρός με τους Τούρκους. Επιπλέον ο Ρ. Ερντογάν ανακοίνωσε την πρόθεση του να επισκεφθεί τα παλαιστινιακά εδάφη. 

6. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Α. Σαμαρά και την διαβεβαίωση ότι οι ελληνοισραηλινές σχέσεις παραμένουν ανέπαφες. 

Σίγουρα το γεωστρατηγικό παιχνίδι έχει ανάψει για τα καλά και βεβαίως οι συσχετισμοί άλλαξαν τα δεδομένα. Η Κύπρος είναι πλέον απομονωμένη και - όπως η Ελλάδα - θα παλεύει με το φάντασμα της ύφεσης μην μπορώντας να ασχοληθεί ουσιαστικά με άλλα θέματα.

Λευκωσία,
 ανταπόκριση της Αγγελικής Παπαμιλτιάδου
 26/03/13
 www.euro2day.gr