ΙΡΑΝ-ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ:(1) Ετοιμασία για μεγάλες κρίσεις με την Αμερική (2) Οι ΗΠΑ στηρίζουν τον Ραφσανζανί για πρόεδρο του Ιράν


Akbar Hashemi Rafsanjani

1.

 Ιρανική ετοιμασία για μεγάλες κρίσεις με την Αμερική
Πολιτική «πυρηνική βόμβα» η είδηση που ήρθε από την Τεχεράνη: το Συμβούλιο των Φρουρών απαγόρευσε στον Αγιατολάχ Αλί Ακμπάρ Χασεμί Ραφσανζανί και πρώην πρόεδρο του Ιράν να είναι και πάλι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν τις 14 Ιουνίου! Αυτό που καθιστά την είδηση «εκρηκτική» δεν είναι αυτή καθ' αυτή η απαγόρευση της υποψηφιότητας του Ραφσανζανί. Ουδείς άλλωστε θεωρεί το Ιράν δημοκρατική χώρα, όπου ο κάθε πολιτικός μπορεί να εκφέρει όποια γνώμη θέλει και να κρίνεται γι' αυτή από τον λαό. Αλλού βρίσκεται το τεράστιο ζήτημα.
Το Συμβούλιο των Φρουρών κρίνει μόνο στη βάση του αν είναι πιστός μουσουλμάνος ο κάθε υποψήφιος και αν είναι πιστός στο καθεστώς της Ισλαμικής Δημοκρατίας ή όχι. Ο Ραφσανζανί όμως μπορεί να είναι φιλοαμερικανός, αλλά είναι αγιατολάχ - δηλαδή ανήκει στην ανώτατη βαθμίδα των σιιτών κληρικών και κορυφαίων μελετητών του Κορανίου! Πώς γίνεται να εκλαμβάνεται ως... μη επαρκώς πιστός μουσουλμάνος; Επιπροσθέτως, ο Ραφσανζανί διετέλεσε πρόεδρος του Ιράν. Είναι βαρύτατη η κατ' ουσίαν κατηγορία ότι δεν είναι πιστός στο ισλαμικό καθεστώς, το οποίο υποτίθεται ότι υπηρέτησε από τη θέση του δεύτερου τη τάξει αξιώματος, του προέδρου της Δημοκρατίας, το οποίο υστερεί μόνο εκείνου του Ηγέτη της Επανάστασης. Πώς είναι δυνατόν κάποιος που διετέλεσε πρόεδρος να θεωρείται σήμερα μη... πιστός στο καθεστώς; Πόσω μάλλον που ο Ραφσανζανί υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ισλαμικής επανάστασης του 1979. Εχει τεράστια πολιτική σημασία η απαγόρευση συμμετοχής του Ραφσανζανί στις εκλογές και μάλιστα υπ' αυτό το πρίσμα.
Αντιλαμβανόμαστε και κατανοούμε πλήρως το να κινητοποιηθεί το καθεστώς και να δώσει τη μάχη ώστε να μην εκλεγεί πρόεδρος ο Ραφσανζανί, με κίνδυνο να προσπαθήσει να υποτάξει το Ιράν στις ΗΠΑ. Το να προβάλει όμως βέτο το καθεστώς στην υποψηφιότητά του υποδηλώνει σοβαρότερα πράγματα και δυσοίωνες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Σημαίνει ότι η ιρανική ηγεσία προετοιμάζεται για μείζονες αντιπαραθέσεις, κρίσεις και συγκρούσεις με τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, θέλει να ελέγχει κάθε αρμό εξουσίας με απολύτως δικούς της ανθρώπους. Η Τεχεράνη δηλαδή δείχνει ότι εκτιμά πως βρίσκεται σε φάση όπου όχι απλώς δεν μπορεί να ανεχθεί τον Ραφσανζανί πρόεδρο, αλλά δεν μπορεί να ανεχθεί ούτε καν έναν ηττημένο στις εκλογές Ραφσανζανί, ο οποίος να διαμαρτύρεται με διαδηλώσεις για την ήττα του. Η άποψη αυτή ενισχύεται από το πρόσθετο γεγονός ότι το Συμβούλιο των Φρουρών απέρριψε την υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές και του... συμπέθερου (κυριολεκτικά!) του Αχμαντινετζάντ, μιας ιδιόρρυθμης, εκκεντρικής και θρησκόληπτης προσωπικότητας ονόματι Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαεΐ.
Παρόλο που ο νυν πρόεδρος του Ιράν είναι αυτός που προωθούσε την υποψηφιότητα του συμπεθέρου του (γιος του έχει νυμφευθεί κόρη του Αχμαντινετζάντ), ο Μασαεΐ είναι μάλλον φαιδρή προσωπικότητα, που σε καμιά περίπτωση δεν θα εκλεγόταν πρόεδρος. Το γεγονός όμως ότι το καθεστώς τον πέταξε κι αυτόν εκτός εκλογών, σηματοδοτεί την επιθυμία της ιρανικής ηγεσίας να εκλεγεί πάση θυσία με ισχυρό ποσοστό ο εκλεκτός της, ο Σαΐντ Τζαλιλί, ουσιαστικά χωρίς αντίπαλο. Ο Αλί - Ακμπάρ Βελαγιατί, πρώην υπουργός Εξωτερικών, και ο εν ενεργεία δήμαρχος της Τεχεράνης, Μοχαμάντ Μπακέρ Καλιμπάφ, είναι δύο σοβαροί υποψήφιοι πλήρως αφοσιωμένοι στον Χαμενεΐ, τον Ηγέτη της Επανάστασης. Οκτώ είναι τελικά οι προεδρικοί υποψήφιοι. Το καθεστώς επέτρεψε να συμμετάσχουν στις εκλογές ως υποψήφιοι και δύο ασήμαντοι εκπρόσωποι των φιλοαμερικανικών δυνάμεων, που αποκλείεται να εκλεγούν. Πρόκειται για τον πρώην διαπραγματευτή του Ιράν στα πυρηνικά Χασάν Ροχανί, άνθρωπο του Ραφσανζανί, και τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μοχαμάντ - Ρεζά Αρέφ, άνθρωπο του επίσης αμερικανόφιλου πρώην προέδρου Χαταμί.
Με τους υποψηφίους αυτούς η Τεχεράνη προσπαθεί να διασώσει ένα επίχρισμα δημοκρατικότητας στις εκλογές της 14ης Ιουνίου. Χθες πάντως ήταν διασκεδαστική η προσπάθεια των Αμερικανών να κρύψουν την απογοήτευσή τους για τον αποκλεισμό από τις εκλογές του Ραφσανζανί, στον οποίο στήριζαν τις όποιες ελπίδες τους.
Ενώ π.χ. οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου είχαν τίτλο του σχετικού ρεπορτάζ τους το φυσιολογικότατο «Απαγορεύτηκε στον Ραφσανζανί η συμμετοχή στις εκλογές του Ιράν», οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» είχαν ένα τεράστιο, πεντάστηλο ρεπορτάζ για τον παγκοσμίως... εντελώς άγνωστο συμπέθερο Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαεΐ, με τίτλο «Πέφτει η εκλογική αυλαία για τον σύμμαχο του Αχμαντινετζάντ»! Πολιτική φαρσοκωμωδία... 

  ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ
''ΕΘΝΟΣ''

23-5-2013

Saeed Jalili

2.

Οι ΗΠΑ στηρίζουν τον Ραφσανζανί για πρόεδρο του Ιράν 

Στη Συρία είναι επικεντρωμένη η προσοχή όλων στη Μέση Ανατολή, αλλά στο Ιράν θα δοθεί η «μητέρα όλων των πολιτικών μαχών» που θα καθορίσει το μέλλον αυτής της κρισιμότατης περιοχής για τον ενεργειακό εφοδιασμό όλου του κόσμου. Αν πέσει τελικά το καθεστώς Ασαντ στη Συρία, η επόμενη φάση της μεσανατολικής κρίσης θα εκτυλιχθεί στο Ιράν. Εκεί όμως οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί ούτε να εισβάλουν και να κατακτήσουν τη χώρα μπορούν, ούτε να ελέγξουν τη χώρα πολιτικά και οικονομικά με εξωτερική πίεση.
Το μόνο που είναι σε θέση να κάνουν είναι να ενθαρρύνουν εσωτερικές δυνάμεις φιλικές προς τις ΗΠΑ ώστε αυτές να αναρριχηθούν στην εξουσία. Υπό το πρίσμα αυτό έχουν εξαιρετική σημασία οι προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στο Ιράν στις 14 Ιουνίου. Ελπίδα των Αμερικανών είναι να εκλεγεί πρόεδρος ο φιλοδυτικός για τα ιρανικά δεδομένα Ακμπάρ Χασεμί Ραφσανζανί, ο οποίος είχε καταλάβει το αξίωμα αυτό πριν από σχεδόν είκοσι χρόνια. Γόνος μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες του Ιράν και επονομαζόμενος «καρχαρίας» (!), ο Ραφσανζανί είναι ένας ικανότατος και αδίστακτος πολιτικός, ο οποίος δεν θα είχε καμιά ιδεολογική, πολιτική ή άλλη αναστολή να αποκαταστήσει τις σχέσεις της Τεχεράνης με την Ουάσιγκτον, αν έκρινε ότι αυτό θα υπηρετήσει το προσωπικό του πολιτικό και οικονομικό συμφέρον. Οι συγκαλυμμένα φιλοαμερικανικές δυνάμεις του Ιράν στον επιχειρηματικό κόσμο τον θεωρούν αδιαφιλονίκητο πολιτικό ηγέτη τους.
Οι Αμερικανοί έχουν πάρει όμως ένα πολύ σκληρό μάθημα ήδη για το πώς αντιδρούν οι Ιρανοί όταν αισθάνονται ότι απειλούνται. Από το 1997 ως το 2005, ολόκληρη την οκταετία αυτή, πρόεδρος του Ιράν ήταν ο αμερικανόφιλος Μοχαμάντ Χαταμί. Οι φιλοδυτικοί είχαν κυριαρχήσει και στο κοινοβούλιο. Η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ όμως άλλαξε τα δεδομένα εντελώς. Ενώ αρχικά εθεωρείτο βέβαιη η επανεκλογή του Ραφσανζανί στη θέση του προέδρου μετά τη λήξη της θητείας του ομοϊδεάτη του, Χαταμί (στο Ιράν κάποιος μπορεί να είναι πρόεδρος μόνο δύο συνεχείς τετραετίες, αλλά αφού περάσει μία προεδρική θητεία άλλου ατόμου έχει τη δυνατότητα να ξαναείναι υποψήφιος), τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Οι Ιρανοί ψήφισαν μαζικά τον σκληροπυρηνικό Αχμαντινετζάντ, ο οποίος στις δημοσκοπήσεις εμφανιζόταν... πέμπτος (!). Ο Αχμαντινετζάντ όντως αντιστάθηκε στους Αμερικανούς. Σάρωσε τον Ραφσανζανί στις εκλογές του 2005, κυριάρχησε και στο κοινοβούλιο, επανεξελέγη με άνεση τον Ιούνιο του 2009, οπότε ο Ραφσανζανί δεν ξανακατέβηκε υποψήφιος γιατί ήξερε ότι ήταν χαμένος από χέρι.
Η οκταετία του Αχμαντινετζάντ ριζοσπαστικοποίησε εκ νέου την ιρανική κοινωνία στο πολιτικό επίπεδο, ενώ η οικονομική πολιτική του ήταν πολύ φιλολαϊκή. Οι Φρουροί της Επανάστασης ενισχύθηκαν πολύ από την προεδρία του Αχμαντινετζάντ. Ο Ραφσανζανί κατεβαίνει υποψήφιος γιατί ως πρόσωπο αντιλαμβάνεται ότι παίζει το τελευταίο του χαρτί. Οι συνθήκες δεν τον ευνοούν. Ο χρηματοδοτούμενος και υποκινούμενος από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και τις αραβικές πετρομοναρχίες του Κόλπου εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, τον πιο στενό σύμμαχο του Ιράν στον αραβικό κόσμο, έχει σημάνει συναγερμό στην Τεχεράνη.
Τα περιθώρια για φιλοαμερικανική στροφή του καθεστώτος του Ιράν είναι αντικειμενικά πολύ στενά.
Το πάθημα μάλιστα του Καντάφι, ο οποίος ανετράπη από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μόλις έκανε τα πολιτικά και οικονομικά ανοίγματα στους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους και άφησε τις πετρελαϊκές εταιρείες τους να μπουν στη Λιβύη, έχει γίνει μάθημα για τους αγιατολάχ του Ιράν. Εννοείται ότι αν στις συνθήκες αυτές κατορθώσει να εκλεγεί πρόεδρος ο Ραφσανζανί, θα πρόκειται για θρίαμβο παγκοσμίων διαστάσεων των ΗΠΑ.
Το σκηνικό των προεδρικών υποψηφίων πάντως δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, καθώς σήμερα θα γνωρίζουμε αν σε κάποιον από τους υποψήφιους προβλήθηκε βέτο από το Συμβούλιο των Φρουρών, όπως ονομάζεται ένα πολιτικοθρησκευτικό σώμα που εξετάζει αν οι υποψήφιοι είναι πιστοί μουσουλμάνοι. Κύριος διεκδικητής πάντως του προεδρικού αξιώματος φαίνεται ότι είναι ο Σαΐντ Τζαλιλί, ο Ιρανός διπλωμάτης που ηγείται της αποστολής της χώρας του στις διαπραγματεύσεις με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Ο Τζαλιλί είναι αφοσιωμένος στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, τον διάδοχο του Χομεϊνί που βρίσκεται στη θέση αυτή εδώ και σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα, από τις 4 Ιουνίου του 1989. Αυτό του δίνει ένα σοβαρό πλεονέκτημα, καθώς ο Ραφσανζανί είναι πιο δημοφιλής στις... ΗΠΑ παρά στο Ιράν!


ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ

''ΕΘΝΟΣ''
22-5-2013



ΣΧΕΤΙΚΑ