Trans Adriatic Pipeline (ΤΑP)...
1.
Ερχονται οι Αζέροι τώρα που ο Σαμαράς έδιωξε τους Ρώσους
Πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε η διέλευση από την Ελλάδα του αζερινού αγωγού TAP να μην την κάνει ενεργειακό όμηρο της Τουρκίας
Σήμερα θα ανακοινώσει και επίσημα στο Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, την απόφασή της για την κατασκευή του Διαδριατικού Αγωγού (TAP) που θα μεταφέρει αζερινό φυσικό αέριο μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας στη νότιο Ιταλία, η πολυεθνική κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ 2 στην Κασπία Θάλασσα. Ικανοποιείται έτσι η απαίτηση των ΗΠΑ να κατασκευαστεί οπωσδήποτε ένας αγωγός που να μεταφέρει αζερινό φυσικό αέριο στην Ευρώπη προκειμένου να μειωθεί η εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Αρχικά οι Αμερικανοί απαιτούσαν να κατασκευαστεί ο διαφορετικής διαδρομής αγωγός «Ναμπούκο» (Ναβουχοδονόσορ!), που ήταν διπλάσιας χωρητικότητας από τον TAP. Συγκεκριμένα ο Nabucco θα μπορούσε να μεταφέρει 32 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, ενώ ο TAP μόνο 16 δισ. κ.μ., εκ των οποίων μάλιστα τα 6 δισ. κ.μ. θα μένουν στην Τουρκία και μόνο 10 δισ. κ.μ. θα προωθούνται στην Ιταλία.
Το αρχικό μεγαλεπήβολο σχέδιο προσέκρουσε σε δύο πολύ σοβαρούς παράγοντες. Πρώτον, στην απροθυμία των Ευρωπαίων με επικεφαλής τους Γερμανούς να χρηματοδοτήσουν τον Nabucco, που το κόστος του έφτανε γύρω στα 12 με 14 δισεκατομμύρια ευρώ. Δεύτερον και θεμελιώδες, αποδείχθηκε ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν είχε και δεν επρόκειτο για δεκαετίες ίσως να έχει τόσο πολύ φυσικό αέριο για να γεμίσει τον αγωγό! Επιπροσθέτως, ανεδαφικοί αποδείχθηκαν και οι αρχικοί αμερικανικοί υπολογισμοί ότι το αέριο που έλειπε από το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να συμπληρωθεί με αέριο από το Τουρκμενιστάν, στην ανατολική ακτή της Κασπίας.
Ετσι καταρτίστηκε ένα σχέδιο για έναν συρρικνωμένο αγωγό, τον Nabucco West, ισοδύναμο του TAP ως προς τη χωρητικότητα (μόνο 16 δισ. κ.μ. τον χρόνο) αλλά με κόστος περίπου 50% υψηλότερο από τον TAP, καθώς θα είχε σχεδόν 50% μεγαλύτερο μήκος. Πέρυσι ο Ερντογάν έκανε μια εξαιρετική κίνηση για τα τουρκικά ενεργειακά συμφέροντα. Συμφώνησε με τον Αλιέφ του Αζερμπαϊτζάν να φτιάξουν οι δυο τους έναν δικό τους αγωγό φυσικού αερίου, τον TANAP, κόστους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος να ξεκινά από την Κασπία και να φτάνει μέχρι τα δυτικά σύνορα της Τουρκίας, στην ευρωπαϊκή Τουρκία!
Με την κατασκευή του αγωγού αυτού ο Ερντογάν πετυχαίνει δύο πράγματα. Πρώτον, καθιστά όντως την Τουρκία ενεργειακό κόμβο γιατί οποιοσδήποτε ευρωπαϊκός αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν ή άλλη χώρα της Κασπίας καθίσταται πλέον πολύ πιο φθηνός, αφού το αέριο δεν θα το παραλαμβάνει στην Κασπία, αλλά στην Ευρωπαϊκή Τουρκία - δηλαδή κάπου 2.000 χιλιόμετρα πιο κοντά, πληρώνοντας μόνο τέλη διέλευσης στους Τούρκους και όχι κόστος κατασκευής αγωγού.
Δεύτερον και σημαντικότερο, από τη στιγμή που το αέριο της Κασπίας θα παραδίδεται στους Ευρωπαίους μετά την παρεμβολή ενός τουρκικού αγωγού, ο Ερντογάν είναι αυτός που θα αποφασίζει για το πόσο αέριο θα δίνει π.χ. στον TAP, πόσο θα κρατάει η χώρα του, αν θα παρουσιάζονται «καθυστερήσεις» και «βλάβες» στη ροή του αερίου για πολιτικούς λόγους! Σε περίπτωση δηλαδή που υπάρχει π.χ. ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η ΕΕ στηρίζει την Αθήνα (μιλάμε εντελώς υποθετικά, όπως καταλάβατε), δεν αποκλείεται καθόλου να διαταράσσεται η ροή φυσικού αερίου στον TAP.
Αυτό, προσωπικά, μας είναι εντελώς αδιάφορο όσο η Ελλάδα προμηθεύεται ρωσικό κατά κύριο λόγο φυσικό αέριο. Επειδή όμως έχουμε την υποψία ότι ενδεχομένως η Ουάσιγκτον πιέσει την Ελλάδα στο μέλλον να αγοράζει και η χώρα μας αζερινό αέριο, θέλουμε να προειδοποιήσουμε από τώρα ότι κάτι τέτοιο είναι πολύ επικίνδυνο. Σε καμιά περίπτωση η Ελλάδα δεν πρέπει να καταστεί ενεργειακός όμηρος της Τουρκίας, κάτι τέτοιο θα ήταν εγκληματικό εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας της Αθήνας.
Ομολογούμε ότι μας έχει ανησυχήσει πολύ ο ύποπτος τρόπος που ο Αντώνης Σαμαράς έδιωξε τους Ρώσους από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ, παρόλο που πρόσφεραν τα διπλάσια λεφτά. Υλοποιούσε άραγε προαποφασισμένο σχέδιο ξένων για εκδίωξη των Ρώσων, μετά την οριστική και αμετάκλητη υπονόμευση εκ μέρους του Γιώργου Παπανδρέου του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου South Stream αναφορικά με τη διέλευσή του από την Ελλάδα;
Αν όντως το βρώμικο παιχνίδι κατά της Μόσχας που παίχθηκε με τη ΔΕΠΑ και τον ΔΕΣΦΑ ήταν όντως τμήμα σχεδίου και όχι απλώς εξυπηρέτηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων, η κατάσταση είναι όντως επικίνδυνη. Αν υπήρξε σχέδιο, σίγουρα συμπεριλαμβάνει στην εξέλιξή του και την αγορά από την Ελλάδα αζερινού αερίου - δηλαδή την ενεργειακή ομηρεία της χώρας μας από την Αγκυρα! Δυστυχώς, αυτό θα το διαπιστώσουμε πολύ αργά, γιατί το 2018 το νωρίτερο θα αρχίσει η λειτουργία του TAP...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ
''ΕΘΝΟΣ''
28-6-2013
2.
Πώς η Ελλάδα εισέρχεται στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη
με ρόλο διαμετακομιστή
Ολο το οδοιπορικό από τον Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη
και τον αποκλεισμό του ITGI στον TAP
Η ένταξη της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη με ρόλο διαμετακομιστή για τη μεταφορά ενεργειακών πρώτων υλών από την Ανατολή στη Δύση –όραμα τουλάχιστον μιας 20ετίας, που στήριξαν όλες οι κυβερνήσεις της χώρας– είναι πλέον γεγονός. Η δικαίωση δεν ήρθε από τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, που δημιούργησε για πρώτη φορά την ιδέα του «ενεργειακού κόμβου», ούτε από τον ITGI, τον αγωγό μέσω του οποίου η Ελλάδα στήριξε αρχικά τις ίδιες φιλοδοξίες διεκδικώντας τη μεταφορά του αζερικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των εδαφών της. Ο αποκλεισμός του ITGI από την «κούρσα» των αγωγών ενώ είχε προηγηθεί ο «ενταφιασμός» του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη φάνηκε να απομακρύνει οριστικά τον στόχο του «ενεργειακού κόμβου». Το μοναδικό έργο που θα μπορούσε να διατηρήσει ζωντανό το όραμα ήταν ο αγωγός TAP, μέχρι τότε ανταγωνιστής του ITGI. Η στροφή της ελληνικής κυβέρνησης προς τον TAP δεν ήταν εύκολη. Η Ελλάδα δεν είχε συμμετοχή στο επενδυτικό σχήμα, όπως στην περίπτωση του ITGI (ΔΕΠΑ και Εdison), ενώ ο συγκεκριμένος αγωγός αναβάθμιζε και τον ρόλο της Αλβανίας, θέμα που πολιτικά προκαλούσε αναστολές κυρίως λόγω και της στάσης της γειτονικής χώρας στο θέμα της ΑΟΖ. Ωστόσο, τα δεδομένα επαναξιολογήθηκαν, η δυνατότητα που πρόσφερε ο TAP να καταστήσει τη χώρα διαμετακομιστικό κέντρο ενέργειας ήρε τις όποιες επιφυλάξεις, στάση που δικαιώθηκε πλήρως την περασμένη Παρασκευή, με την επιλογή του TAP ως αγωγού που θα μεταφέρει το αζερικό αέριο στην Ευρώπη.
Σε μια κλειστή σύσκεψη, που έγινε πριν από ένα χρόνο περίπου, και στην οποία συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος και ο αρμόδιος για θέματα Ενέργειας υφυπουργός ΠΕΚΑ Μάκης Παπαγεωργίου, αποφασίστηκε η στήριξη του TAP και η άμεση δραστηριοποίηση σε διπλωματικό και επιχειρηματικό επίπεδο για την προώθηση του έργου.
O TAP, που αποτελεί επενδυτικό σχέδιο τριών ευρωπαϊκών ενεργειακών κολοσσών (ελβετική Axpo, νορβηγική Statoil, γερμανική ΕΟΝ Ruhrgas) μπήκε στη μάχη των αγωγών για τη μεταφορά του αζερικού αερίου ως «αουτσάιντερ· είχε αντίπαλο το Nabucco West. Ο TAP πρόσφερε στο Σαχ Ντενίζ χαμηλότερο κόστος έναντι του Nabucco λόγω της συντομότερης διαδρομής κατά 450 χλμ., αντιμετωπιζόταν όμως από το Μπακού και την κοινοπραξία που ελέγχει το κοίτασμα ως «πολιτικά» μη ώριμο έργο. Δεν είχε διασφαλίσει εμπράκτως την πολιτική στήριξη των χωρών διέλευσης (Ελλάδα, Αλβανία και Ιταλία) και κυρίως η Ε.Ε. ήταν μέχρι τότε ανοιχτά υπέρ του Nabucco West. Ο λόγος ήταν ότι η Ε.Ε. ήθελε έναν διεθνή αγωγό, ο οποίος να διασφαλίζει διαφοροποίηση πηγών σε πολλές χώρες. Αυτό εγγυόταν ο Nabucco West, που μέσω της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας έφτανε στην Αυστρία.
Η αλλαγή στάσης της Ελλάδας και της Ιταλίας μετά την απόρριψη του ΙTGI ήταν καθοριστική στο να περάσει η Ε.Ε. αρχικά σε μια ουδέτερη στάση, κρατώντας ίσες αποστάσεις και από τα δύο έργα και στο να δώσει τελικά το «χρίσμα» στον TAP.
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω επαφών του υφυπουργού Μάκη Παπαγεωργίου με τις Βρυξέλλες και τον επίτροπο Ετινγκερ, αλλά και των μετόχων τόσο του TAP όσο και της BP ως επικεφαλής της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ και μέσω του υπουργείου Εξωτερικών που είχε επαφές με το Αζερμπαϊτζάν, τις Βρυξέλλες αλλά και τις ΗΠΑ, και οι παράλληλες κινήσεις της ιταλικής πλευράς κατάφεραν να προσδώσουν στον TAP τα χαρακτηριστικά της «διεθνικότητας» που απαιτούσε η Ε.Ε. Η Ελλάδα, σε συνεννόηση με τη Βουλγαρία και τις Βρυξέλλες, δεσμεύτηκε για τη διασύνδεση Ελλάδας - Bουλγαρίας μέσω του αγωγού IGB, έργο που διασφαλίζει την τροφοδοσία της γειτονικής Βουλγαρίας με αέριο από την Κασπία, με δυνατότητα επέκτασης και στη Ρουμανία. Μία ακόμη δέσμευση μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Αλβανίας για επέκταση του TAP από το Φίερ της Αλβανίας στο Σπλιτ της Κροατίας, για την τροφοδοσία των δυτικών Βαλκανίων, έδωσε το οριστικό προβάδισμα στον TAP έναντι του Nabucco West. Καθοριστική στις εξελίξεις ήταν η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, πριν από ένα μήνα, στο Μπακού και η συνάντησή του με τον Αζέρο πρόεδρο Ιλχάμ Αλίγιεφ. Ρόλο φαίνεται ότι διαδραμάτισε και η απόσυρση της Gazprom από τη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ.
O ΤAP, συνολικού μήκους 870 χλμ., θα διέρχεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του (550 χλμ). από ελληνικά εδάφη, από την Αλβανία σε μήκος 295 χλμ., θα διασχίζει υποθαλάσσια την Αδριατική σε μήκος 110 χλμ. και θα καταλήγει στην Ιταλία σε μήκος 5 χλμ. Ο αγωγός μετατρέπει την Ελλάδα σε χώρα - κλειδί για την τροφοδοσία της Ευρώπης με αζερικό αέριο. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς χαρακτήρισε την επιλογή του TAP «μοχλό εξόδου της Ελλάδας από την οικονομική κρίση» και διευκρίνισε ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα που έχουν γίνει στην Ευρώπη τα τελευταία 10 χρόνια. Θετικός ήταν ο αντίκτυπος του έργου για την Ελλάδα από τα διεθνή Μέσα, που επισήμαναν και την άμεση τόνωση της ελληνικής οικονομίας σε μια κρίσιμη συγκυρία. Στην Ελλάδα θα επενδυθεί 1,5 δισ. ευρώ, που θα δημιουργήσει 10 χιλιάδες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι 2.000 άμεσες. Αποτελεί αναμφισβήτητα ψήφο εμπιστοσύνης για τη χώρα και πόλο έλξης για ξένες επενδύσεις.
2.
Πώς η Ελλάδα εισέρχεται στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη
με ρόλο διαμετακομιστή
Ολο το οδοιπορικό από τον Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη
και τον αποκλεισμό του ITGI στον TAP
Η ένταξη της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη με ρόλο διαμετακομιστή για τη μεταφορά ενεργειακών πρώτων υλών από την Ανατολή στη Δύση –όραμα τουλάχιστον μιας 20ετίας, που στήριξαν όλες οι κυβερνήσεις της χώρας– είναι πλέον γεγονός. Η δικαίωση δεν ήρθε από τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, που δημιούργησε για πρώτη φορά την ιδέα του «ενεργειακού κόμβου», ούτε από τον ITGI, τον αγωγό μέσω του οποίου η Ελλάδα στήριξε αρχικά τις ίδιες φιλοδοξίες διεκδικώντας τη μεταφορά του αζερικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των εδαφών της. Ο αποκλεισμός του ITGI από την «κούρσα» των αγωγών ενώ είχε προηγηθεί ο «ενταφιασμός» του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη φάνηκε να απομακρύνει οριστικά τον στόχο του «ενεργειακού κόμβου». Το μοναδικό έργο που θα μπορούσε να διατηρήσει ζωντανό το όραμα ήταν ο αγωγός TAP, μέχρι τότε ανταγωνιστής του ITGI. Η στροφή της ελληνικής κυβέρνησης προς τον TAP δεν ήταν εύκολη. Η Ελλάδα δεν είχε συμμετοχή στο επενδυτικό σχήμα, όπως στην περίπτωση του ITGI (ΔΕΠΑ και Εdison), ενώ ο συγκεκριμένος αγωγός αναβάθμιζε και τον ρόλο της Αλβανίας, θέμα που πολιτικά προκαλούσε αναστολές κυρίως λόγω και της στάσης της γειτονικής χώρας στο θέμα της ΑΟΖ. Ωστόσο, τα δεδομένα επαναξιολογήθηκαν, η δυνατότητα που πρόσφερε ο TAP να καταστήσει τη χώρα διαμετακομιστικό κέντρο ενέργειας ήρε τις όποιες επιφυλάξεις, στάση που δικαιώθηκε πλήρως την περασμένη Παρασκευή, με την επιλογή του TAP ως αγωγού που θα μεταφέρει το αζερικό αέριο στην Ευρώπη.
Σε μια κλειστή σύσκεψη, που έγινε πριν από ένα χρόνο περίπου, και στην οποία συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος και ο αρμόδιος για θέματα Ενέργειας υφυπουργός ΠΕΚΑ Μάκης Παπαγεωργίου, αποφασίστηκε η στήριξη του TAP και η άμεση δραστηριοποίηση σε διπλωματικό και επιχειρηματικό επίπεδο για την προώθηση του έργου.
O TAP, που αποτελεί επενδυτικό σχέδιο τριών ευρωπαϊκών ενεργειακών κολοσσών (ελβετική Axpo, νορβηγική Statoil, γερμανική ΕΟΝ Ruhrgas) μπήκε στη μάχη των αγωγών για τη μεταφορά του αζερικού αερίου ως «αουτσάιντερ· είχε αντίπαλο το Nabucco West. Ο TAP πρόσφερε στο Σαχ Ντενίζ χαμηλότερο κόστος έναντι του Nabucco λόγω της συντομότερης διαδρομής κατά 450 χλμ., αντιμετωπιζόταν όμως από το Μπακού και την κοινοπραξία που ελέγχει το κοίτασμα ως «πολιτικά» μη ώριμο έργο. Δεν είχε διασφαλίσει εμπράκτως την πολιτική στήριξη των χωρών διέλευσης (Ελλάδα, Αλβανία και Ιταλία) και κυρίως η Ε.Ε. ήταν μέχρι τότε ανοιχτά υπέρ του Nabucco West. Ο λόγος ήταν ότι η Ε.Ε. ήθελε έναν διεθνή αγωγό, ο οποίος να διασφαλίζει διαφοροποίηση πηγών σε πολλές χώρες. Αυτό εγγυόταν ο Nabucco West, που μέσω της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας έφτανε στην Αυστρία.
Η αλλαγή στάσης της Ελλάδας και της Ιταλίας μετά την απόρριψη του ΙTGI ήταν καθοριστική στο να περάσει η Ε.Ε. αρχικά σε μια ουδέτερη στάση, κρατώντας ίσες αποστάσεις και από τα δύο έργα και στο να δώσει τελικά το «χρίσμα» στον TAP.
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω επαφών του υφυπουργού Μάκη Παπαγεωργίου με τις Βρυξέλλες και τον επίτροπο Ετινγκερ, αλλά και των μετόχων τόσο του TAP όσο και της BP ως επικεφαλής της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ και μέσω του υπουργείου Εξωτερικών που είχε επαφές με το Αζερμπαϊτζάν, τις Βρυξέλλες αλλά και τις ΗΠΑ, και οι παράλληλες κινήσεις της ιταλικής πλευράς κατάφεραν να προσδώσουν στον TAP τα χαρακτηριστικά της «διεθνικότητας» που απαιτούσε η Ε.Ε. Η Ελλάδα, σε συνεννόηση με τη Βουλγαρία και τις Βρυξέλλες, δεσμεύτηκε για τη διασύνδεση Ελλάδας - Bουλγαρίας μέσω του αγωγού IGB, έργο που διασφαλίζει την τροφοδοσία της γειτονικής Βουλγαρίας με αέριο από την Κασπία, με δυνατότητα επέκτασης και στη Ρουμανία. Μία ακόμη δέσμευση μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Αλβανίας για επέκταση του TAP από το Φίερ της Αλβανίας στο Σπλιτ της Κροατίας, για την τροφοδοσία των δυτικών Βαλκανίων, έδωσε το οριστικό προβάδισμα στον TAP έναντι του Nabucco West. Καθοριστική στις εξελίξεις ήταν η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, πριν από ένα μήνα, στο Μπακού και η συνάντησή του με τον Αζέρο πρόεδρο Ιλχάμ Αλίγιεφ. Ρόλο φαίνεται ότι διαδραμάτισε και η απόσυρση της Gazprom από τη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ.
O ΤAP, συνολικού μήκους 870 χλμ., θα διέρχεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του (550 χλμ). από ελληνικά εδάφη, από την Αλβανία σε μήκος 295 χλμ., θα διασχίζει υποθαλάσσια την Αδριατική σε μήκος 110 χλμ. και θα καταλήγει στην Ιταλία σε μήκος 5 χλμ. Ο αγωγός μετατρέπει την Ελλάδα σε χώρα - κλειδί για την τροφοδοσία της Ευρώπης με αζερικό αέριο. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς χαρακτήρισε την επιλογή του TAP «μοχλό εξόδου της Ελλάδας από την οικονομική κρίση» και διευκρίνισε ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα που έχουν γίνει στην Ευρώπη τα τελευταία 10 χρόνια. Θετικός ήταν ο αντίκτυπος του έργου για την Ελλάδα από τα διεθνή Μέσα, που επισήμαναν και την άμεση τόνωση της ελληνικής οικονομίας σε μια κρίσιμη συγκυρία. Στην Ελλάδα θα επενδυθεί 1,5 δισ. ευρώ, που θα δημιουργήσει 10 χιλιάδες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι 2.000 άμεσες. Αποτελεί αναμφισβήτητα ψήφο εμπιστοσύνης για τη χώρα και πόλο έλξης για ξένες επενδύσεις.
Της Χρυσας Λιαγγου
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100010_30/06/2013_525137
ΣΧΕΤΙΚΑ
Trans Adriatic Pipeline (ΤΑP)