Πολυμέτωπη ένταση



Η επίσκεψη Ερντογάν στη Ρωσία που άρχισε χθες φωτίζει μια πολυμέτωπη ένταση στις διμερείς σχέσεις Μόσχας-Αγκυρας, όπως πολύ εύστοχα σημειώνει η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα "Ζαμάν":
  • Η καχυποψία της Μόσχας για οποιαδήποτε τουρκική δραστηριοποίηση - παρέμβαση στον Καύκασο και στην Κεντρική Ασία, είναι δεδομένη και σταθερή.
  • Τον τελευταίο χρόνο η Αγκυρα εγκατέλειψε τα προσχήματα ισορροπιών στη μεταφορά ενέργειας και στηρίζει πλέον ανοικτά ανταγωνιστικές των ρωσικών συμφερόντων επιλογές.
  • Η σύγκρουση όμως των δύο πλευρών κορυφώνεται στη Συρία, όπου εδώ και δυόμισι μήνες η δραστηριοποίηση της ρωσικής διπλωματίας είχε μόνον αρνητικές επιπτώσεις για την Αγκυρα.
  • Η πιο διακριτική από ό,τι στη Συρία εμπλοκή της Ρωσίας στην εξεύρεση λύσης για την εξομάλυνση των σχέσεων Ιράν-ΗΠΑ στερεί από την Αγκυρα ακόμη και τη δυνατότητα επικοινωνιακών εντυπώσεων περί διαμεσολαβητικού ρόλου.
Παρά την ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων σε διμερές επίπεδο, είναι φανερό ότι οι πολιτικές σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται στο ναδίρ των τελευταίων δεκαετιών, δίχως υπερβολή πολύ πιο πίσω από το πρώτο άνοιγμα της κυβέρνησης Ινονού προς την ΕΣΣΔ το 1964 ως αντίδραση στην τελεσιγραφική επιστολή Τζόνσον που ματαίωσε τη σχεδιαζόμενη απόβαση στην Κύπρο.
Η με αμερικανική συναίνεση επιστροφή της Μόσχας στη μεσανατολική σκηνή φωτίζει τη Ρωσία ως τον κύριο παράγοντα απώλειας του στρατηγικού βάθους που ονειρεύεται ο Τούρκος ΥΠΕΞ Νταβούτογλου: Αν τα τουρκόφωνα και μουσουλμανικά κράτη της Κεντρικής Ασίας συν το Αζερμπαϊτζάν στον Καύκασο είναι το Πρόσω Εσωτερικό της Μόσχας, στη Συρία, όπου βρίσκεται η τελευταία και μοναδική ναυτική βάση της Ρωσίας στη Μεσόγειο, δεν υπάρχει περιθώριο άσκησης όχι μόνον κηδεμονίας αλλά ούτε καν ισχυρής επιρροής από την Αγκυρα.
Η σημερινή δυσμενής συγκυρία επιβεβαιώνει άλλωστε μια σταθερά αιώνων της Γεωπολιτικής: Οταν υπάρχει ύφεση ανάμεσα στη Μεγάλη Ηπειρωτική -Τσαρική Ρωσία, ΕΣΣΔ, Ρωσία- Δύναμη και στη Μεγάλη Ναυτική -Βρετανία, ΗΠΑ- Δύναμη, τα περιθώρια ελιγμών για την Τουρκία συρρικνώνονται ασφυκτικά. Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου η Τουρκία έχασε τον βασικό της ρόλο για τη Δύση, και τώρα, με την επερχόμενη εξομάλυνση ΗΠΑ - Ιράν βλέπει τη γεωπολιτική της αξία σε ελεύθερη πτώση.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=63922694