Οι Φοιτητές που Ξυπνούν Νωρίς
(...)
Επί του παρόντος τα σημάδια της κρίσιμης κατάστασης στη φτωχότερη και πιο διεφθαρμένη (μαζί με την Ελλάδα, κατά τη Διεθνή Διαφάνεια) χώρα της Ε.Ε. πληθαίνουν. Στη χώρα του μέσου μηνιαίου μισθού των 400 ευρώ και των 130 ευρώ σύνταξης τον μήνα, 9 άνθρωποι έχουν αυτοπυρποληθεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας και απόγνωσης μέσα στον τελευταίο χρόνο. Τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί δραματικά.
Τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν ανέβει. Το τελευταίο διάστημα οι ρατσιστικές επιθέσεις κατά μεταναστών έχουν αυξηθεί ανησυχητικά. Ομως αυτοί που δηλώνουν ότι αισθάνονται πια πιο περιθωριοποιημένοι είναι οι ίδιοι οι νέοι. Στις τάξεις τους η ανεργία είναι υπερδιπλάσια του εθνικού ποσοστού, ξεπερνώντας σήμερα το 28%, με αποτέλεσμα να εξωθούνται μαζικά πια προς τη μετανάστευση ως φτηνά εργατικά χέρια στη δυτική Ευρώπη.
(...)
«Εμείς θα μείνουμε, εσείς να φύγετε» είναι τώρα ένα από τα δημοφιλέστερα συνθήματα στις φοιτητικές διαδηλώσεις.
...«Είμαστε η φωνή που λέει ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο, ότι δεν είναι ανεκτό. Με μια λέξη λέμε: Αρκετά!»
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Το 60% του λαού υποστηρίζει το αντικυβερνητικό κίνημα που στην πρωτοπορία του έχει τους φοιτητές, κάποιοι εκ των οποίων έχουν οργανωθεί κάτω από ένα πολύ έξυπνο όνομα
«Παραιτηθείτε»! «Κάτω η Μαφία»! «Oχι στην ολιγαρχία»! «Ντροπή»! Τα αντικυβερνητικά συνθήματα αντήχησαν και πάλι χθες στο κέντρο της Σόφιας, καθώς εκατοντάδες πολίτες επιχείρησαν να πολιορκήσουν εκ νέου τη Βουλή – «άντρο», κατά πολλούς, της διαφθοράς και του νεποτισμού στη Βουλγαρία. Κάποιοι πέταξαν ντομάτες και αυγά. Για πολλοστή φορά επενέβη η αστυνομία και η διαδήλωση διαλύθηκε, με απολογισμό μικροτραυματισμούς και τουλάχιστον πέντε συλλήψεις…
Στην πλειονότητά τους οι συγκεντρωμένοι ήταν φοιτητές που ζητούν την άμεση παραίτηση της κυβέρνησης συνασπισμού υπό τους σοσιαλιστές – όπως ακριβώς είχε συμβεί τον περασμένο Φεβρουάριο με την κεντροδεξιά κυβέρνηση Μπορίσοφ. Αυτή τη φορά έχουν περάσει σχεδόν πέντε μήνες κυβερνητικής «κώφωσης» στις συνεχείς διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς και του νεποτισμού. Ομως κάτι φαίνεται να αλλάζει πια στο κοινωνικό «κλίμα» της βαλκανικής χώρας και στη φθινοπωρινή Σόφια έχει αρχίσει τώρα να φυσά αέρας αλλαγής, με «οσμή» γαλλικού Μάη…
Μνήμες ’68
Με την υποστήριξη του 60% της εγχώριας κοινής γνώμης -όπως καταγράφουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις- οι φοιτητές έχουν μπει πια στην εμπροσθοφυλακή του πιο μακροχρόνιου αντικυβερνητικού κινήματος στη σύγχρονη Ευρώπη. «Τώρα είναι η ώρα μας» αναγράφεται κάτω από τον τίτλο «1968» σε ένα από τα πανό στους εξωτερικούς τοίχους του Πανεπιστημίου της Σόφιας, το οποίο -με πρωτεργάτες την ομάδα «Οι Φοιτητές που Ξυπνούν Νωρίς»- τελεί υπό κατάληψη από τα τέλη Οκτωβρίου.
Στους χώρους του εκπαιδευτικού ιδρύματος, γράφει σε επιτόπιο ρεπορτάζ του ο βρετανικός «Independent», «στοιβάζονται και αποθηκεύονται βουνά από φραντζόλες, καφάσια με μήλα και άφθονα αποθέματα χαρτιού υγείας. Τραπέζια και κιβώτια φράζουν τις εισόδους, απ’ όπου προσπάθησαν τις προάλλες να εισέλθουν ταραξίες. Οι καταληψίες πλέον περιφρουρούν την περίμετρο. Συλλέγουν υπογραφές των υποστηρικτών τους και όσα εφόδια δωρίζουν πολίτες. Ομως επιτρέπουν μόνο σε φοιτητές να μπουν στον χώρο. Κάθε βράδυ συγκεντρώνονται για να συζητήσουν τα αιτήματά τους».
Προχθές έκλεισαν σε αλυσίδες την είσοδο του Πανεπιστημίου της Σόφιας απαγορεύοντας την είσοδο σε καθηγητές και διοικητικό προσωπικό. Χθες προειδοποίησαν ότι θα κάνουν το ίδιο και στη Βουλή στη Σόφια. Οι καταλήψεις πανεπιστημίων εξαπλώνονται εν τω μεταξύ με ρυθμούς επιδημίας στη χώρα. Σήμερα 18 από τα 51 πανεπιστήμια στη Βουλγαρία βρίσκονται υπό τον έλεγχο των «εξεγερμένων».
«Το 1968, οι φοιτητές στη Γαλλία είπαν: φτάνει, αυτός ο κόσμος δεν είναι ο κόσμος που θέλουμε» λέει ο 24χρονος Ιβάιλο Ντίνεφ, φοιτητής Ανθρωπολογίας. «Σήμερα βρισκόμαστε στην ίδια κατάσταση. Οταν οι φοιτητές ξεσηκώνονται, τα Κοινοβούλια διαλύονται» υποστηρίζει. Πόσο μάλλον -εξηγεί ο Τιχομίρ Μπεζλόφ, αναλυτής στο Κέντρο Σπουδών για τη Δημοκρατία στη Σόφια- όταν «το πολιτικό σύστημα (…) είναι εξαιρετικά αδύναμο και σαφώς εξαρτώμενο με τη χρηματοδότηση των ολιγαρχών», οι οποίοι ελέγχουν επίσης σχεδόν όλα τα ΜΜΕ στη Βουλγαρία.
Μοιραία η φοιτητική εξέγερση έχει αρχίσει να δίνει νέα ώθηση στο εγχώριο αντικυβερνητικό μπλοκ. Την περασμένη Κυριακή, ανήμερα της 24ης επετείου από την πτώση του κομμουνισμού στη χώρα, χιλιάδες ήταν αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο φοιτητικό κάλεσμα για συμμετοχή στην επονομαζόμενη «Πορεία για Δικαιοσύνη».
Στο πλευρό τους έχουν τώρα συνταχθεί πανεπιστημιακοί και διανοούμενοι, που με ανοιχτή επιστολή τους κατηγορούν δημόσια την κυβέρνηση του τεχνοκράτη Πλάμεν Ορεσάρσκι για «απολυταρχικές μεθόδους». Δύο από τις μεγαλύτερες συνομοσπονδίες εργατικών συνδικάτων, οι CITUB και Podkrepa, αποφάσισαν να συντονίσουν τις κινήσεις τους με το φοιτητικό κίνημα και σήμερα αναμένεται να ανακοινώσουν τα δικά τους σχέδια για κινητοποιήσεις, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για μια πανεθνική απεργία. Μέχρι και ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρόσεν Πλέβνελιεφ, -που ανήκει στο αντιπολιτευόμενο, πρώην κυβερνών GERB- δεν μάσησε τα λόγια του σε συνέντευξή του στο γαλλικό περιοδικό «Nouvel Observateur». «Οι θεσμοί μας χρειάζονται διαφάνεια (…) Αυτό που αποκαλούμε μαφία είναι η παθογένεια της δημοκρατία μας, που πρέπει να εξαλειφθεί» υπογράμμισε. «Εάν κρύψουμε την αλήθεια, όχι μόνο δεν θα γιατρέψουμε τις πληγές, αλλά θα επιτρέψουμε την εξάπλωση της νόσου. Είμαι αισιόδοξος ότι η βουλγαρική κοινωνία έχει δώσει ακριβή διάγνωση και θα μας οδηγήσει σε ανάρρωση».
Φτώχεια και διαφθορά
Επί του παρόντος τα σημάδια της κρίσιμης κατάστασης στη φτωχότερη και πιο διεφθαρμένη (μαζί με την Ελλάδα, κατά τη Διεθνή Διαφάνεια) χώρα της Ε.Ε. πληθαίνουν. Στη χώρα του μέσου μηνιαίου μισθού των 400 ευρώ και των 130 ευρώ σύνταξης τον μήνα, 9 άνθρωποι έχουν αυτοπυρποληθεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας και απόγνωσης μέσα στον τελευταίο χρόνο. Τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί δραματικά.
Τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν ανέβει. Το τελευταίο διάστημα οι ρατσιστικές επιθέσεις κατά μεταναστών έχουν αυξηθεί ανησυχητικά. Ομως αυτοί που δηλώνουν ότι αισθάνονται πια πιο περιθωριοποιημένοι είναι οι ίδιοι οι νέοι. Στις τάξεις τους η ανεργία είναι υπερδιπλάσια του εθνικού ποσοστού, ξεπερνώντας σήμερα το 28%, με αποτέλεσμα να εξωθούνται μαζικά πια προς τη μετανάστευση ως φτηνά εργατικά χέρια στη δυτική Ευρώπη.
«Εμείς θα μείνουμε, εσείς να φύγετε» είναι τώρα ένα από τα δημοφιλέστερα συνθήματα στις φοιτητικές διαδηλώσεις. «Να οργανώσετε πολιτικό κίνημα φοιτητών που θα λάβει μέρος στις εκλογές» τούς προέτρεψε προ ημερών ο διάσημος θεατρικός συγγραφέας Στέφαν Μόσκοφ. «Αυτό που έχει σημασία είναι η γέννηση της κοινωνίας των πολιτών» παρατηρεί στον «Independent» η 23χρονη φοιτήτρια Γκαμπριέλ. Σε κάθε περίπτωση «δεν θέλουμε άλλα ψέματα, ασυνειδησία και διαφθορά» λέει στο AFP ο Ιβάιλο Ντίνεφ, ηγετική μορφή των φοιτητικών διαμαρτυριών. «Είμαστε η φωνή που λέει ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο, ότι δεν είναι ανεκτό. Με μια λέξη λέμε: Αρκετά!»
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
http://www.efsyn.gr/?p=148285
13/11/13
ΣΧΕΤΙΚΑ (A)
Τί συμβαίνει στη Βουλγαρία σήμερα;
Τί συμβαίνει στη Βουλγαρία σήμερα;
Η κυρίαρχη πολιτική κουλτούρα στην Βουλγαρία σήμερα είναι αυτή μίας κυβέρνησης αποκλεισμού και όχι μίας κυβέρνησης ενσωμάτωσης, όπως αντίθετα ισχύει στις σύγχρονες δημοκρατίες. Πρόκειται για έναν περίπλοκο διαχωρισμό, αλλά ας σας δώσω ένα παράδειγμα. Στις γενικές εκλογές τον περασμένο Μάιο το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων δεν κατάφερε να εκλέξει εκπροσώπους στο Κοινοβούλιο επειδή ψήφισε μικρά πολιτικά κόμματα που δεν πέρασαν το όριο του 4%. Το κόμμα που κέρδισε τις περισσότερες έδρες στο Κοινοβούλιο (το Gerb, 97 έδρες από τις 240) δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση.
Η σημερινή κυβέρνηση έχει σχηματιστεί από τη δεύτερη και τη τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα, αλλά η κοινοβουλευτική τους ισχύς σε συνδυασμό είναι 120 έδρες, δηλαδή το μισό του Κοινοβουλίου. Έτσι, η πλειοψηφία των ανθρώπων που ψήφισαν είναι αποκλεισμένοι από την κυβέρνηση. Η κατάσταση βέβαια δεν είναι ασυνήθιστη. Είναι νόμιμη και για μερικές ημέρες, πολλοί τη θεωρούσαν και νομιμοποιημένη. Αλλά μετά η κυβέρνηση τζόγαρε την ασθενική νομιμοποίησή της με μία επικίνδυνη κίνηση: διόρισε επικεφαλής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας ένα άτομο που δεν είχε ούτε τα επαγγελματικά ούτε και τα ηθικά προσόντα για αυτό το αξίωμα. Η λαϊκή οργή ξεχείλισε με διαδηλώσεις στη Σόφια και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να ανακαλέσει τον διορισμό του.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν είναι ξεκάθαρο ποίο από τα δύο κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού ή ποίος ακριβώς πρότεινε στον πρωθυπουργό να γίνει αυτός ο διορισμός ή ποία ήταν τα πραγματικά κίνητρα πίσω από αυτό. Και αν αυτό δεν είναι ξεκάθαρο, δεν μπορούν να αποδοθούν ευθύνες σε κανένα από τα δύο κόμματα. Η συγκεκριμένη συγκυρία είναι αποφασιστική, λοιπόν, για τη Βουλγαρία αφού σκοπός των διαδηλώσεων δεν είναι η ανάληψη της εξουσίας ούτε στρέφονται κατά μίας συγκεκριμένης κυβερνητικής πολιτικής.
Αντίθετα, οι διαδηλώσεις τροφοδοτούνται από τη τρομερή απόγνωση των ανθρώπων που παρακολούθησαν να εκτυλίσσεται ένα λάθος αλλά δεν μπορούν να αποδώσουν σε κανέναν την ευθύνη για αυτό. Στο πλαίσιο της συμμετοχής της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό πάντα διατυπωνόταν ως μία αποτυχία του δικαστικού συστήματος και της αστυνομίας να επιβάλει νόμιμες μορφές απόδοσης ευθυνών, αλλά τώρα διαπιστώνουμε ότι το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο. Υπάρχει μία τεραστία πολιτική διάσταση σε αυτό: το πρόβλημα είναι ότι μπορούμε να κρύβουμε πίσω από τη βιτρίνα των κατά τα άλλα αξιοσέβαστων πολιτικών θεσμών τους πραγματικούς λόγους και τους πραγματικούς υπεύθυνους των κυβερνητικών επιλογών.
Πριν αυτή η κρίση γίνει πολιτική, ήταν για μεγάλο διάστημα θεσμική. Τα τελευταία 24 χρόνια παρακολουθήσαμε πολλές φορές βασικούς δημοκρατικούς θεσμούς να γίνονται βορά στα ιδιωτικά συμφέροντα. Πολιτικές αποφάσεις ελήφθησαν και κυβερνητικές πολιτικές εφαρμόστηκαν χωρίς καμία εξήγηση που να μπορεί να αντέξει στη δημόσια διαβούλευση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο κόσμος να αποξενωθεί από τους θεσμούς. Η εμπιστοσύνη προς τα δικαστήρια (14%) και την αστυνομία (30%) είναι από τη χαμηλότερη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Η εμπιστοσύνη στα πολιτικά κόμματα και στο Κοινοβούλιο ακόμη χαμηλότερη.
Πιστεύω ότι σε 20 χρόνια από σήμερα, όταν εκτιμήσουμε το πραγματικό νόημα των διαδηλώσεων του καλοκαιριού και του φθινοπώρου στη Σόφια, υπάρχει πιθανότητα να τις αναγνωρίσουμε ως τη στιγμή που οι άνθρωποι κατάλαβαν ότι δεν θέλουν πια να ζουν αποκλεισμένοι από την κυβέρνηση, πίσω από τη βιτρίνα των θεσμών που είναι απλά άδεια κελύφη και χωρίς να μπορούν να αποδώσουν ευθύνες για τις πολιτικές και νομικές ενέργειες. Δεν πρόκειται για κρίση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Πρόκειται για άσκηση της δημοκρατίας και μίας προσπάθειας να προωθηθεί το κράτος δικαίου στη Βουλγαρία.
Οι φοιτητές έχουν επαναστατήσει και στο παρελθόν. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι τώρα τους υποστηρίζουν και κάποιοι καθηγητές. Το όνειρο 24 χρόνων για μία κοινωνία πολιτών σε δράση επιτέλους πραγματοποιείται. Ο ξεσηκωμός των καθηγητών πανεπιστημίου είναι σημαντικός γιατί από τη στιγμή που θα μπει στο τραπέζι το ερώτημα της απόδοσης ευθυνών για τις πολιτικές ενέργειες, άλλα ερωτήματα θα ακολουθήσουν: ποίος θα αναλάβει την ευθύνη και με τί διαδικασίες; Στους δρόμους της Σόφιας βλέπουμε πολλούς καθηγητές της Ιστορίας, του Δικαίου και των Κοινωνικών Επιστημών που γνωρίζουν τους κινδύνους σε μία λάθος απάντηση αυτών των ερωτημάτων. Και η φωνή του καθένα εξ αυτών μετράει. Η γέννηση μίας κοινωνίας πολιτών είναι η καθοριστική στιγμή που η ελεύθερη κριτική σκέψη οργανώνεται σε μία προσπάθεια βελτίωσης της κυβέρνησης για όλους. Και ναι! Αυτό το φθινόπωρο είναι η Σόφια που είναι καταδικασμένη να επιτύχει!
Ivanka Ivanova
-Διευθύντρια του προγράμματος Δικαίου στην μή κυβερνητική οργάνωση Open Society Institute με έδρα τη Σόφια στη Βουλγαρία.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=540005
ΣΧΕΤΙΚΑ(Β)
[ http://www.nytimes.com/2013/11/16/world/europe/students-try-to-occupy-bulgarian-parliament-building.html?_r=0 ]
[ http://sofiaglobe.com/2013/07/14/bulgarias-protests-the-french-connection/ ]