Τα μυστικά του «αυστριακού θαύματος»
Εκτός από τις πίστες του σκι, οι Αυστριακοί εμφανίζουν μέτριες επιτυχίες. Ωστόσο, αν και δηλώνουν λιγότερο ευτυχισμένοι από τους Δανούς, ανήκουν στους Ευρωπαίους που έχουν ισχυρούς λόγους να είναι χαρούμενοι: διαθέτουν το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ (4,8%), ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που παραμένει γενναιόδωρο, καλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, φύση γενικώς καλά προστατευμένη, προικισμένο πολιτιστικό τομέα και ένα ευ ζην που τοποθετεί τη Βιέννη, εδώ και αρκετά χρόνια, στην κορυφή της λίστας με τις πιο ευχάριστες πόλεις στον κόσμο. Οι οκτώ εκατομμύρια κάτοικοι της μικρής Αυστρίας τα καταφέρνουν πολύ καλύτερα από άλλους.
Ποιο είναι λοιπόν το μυστικό αυτού του «αυστριακού θαύματος»; Για να καταλάβουμε καλύτερα τη χαλαρή ατμόσφαιρα που βασιλεύει στην Αυστρία, τίποτε δεν είναι πιο αποκαλυπτικό από μια επίσκεψη στον πρόεδρο της Δημοκρατίας Χάιντς Φίσερ. Στην είσοδο του Χόφμπουργκ, του παλαιού αυτοκρατορικού παλατιού που φιλοξενεί την προεδρία της Δημοκρατίας οι έλεγχοι είναι τόσο υποτυπώδεις που δεν θα πίστευε στα μάτια της οποιαδήποτε αμερικανική πρεσβεία στον κόσμο: ιδού μια χώρα που δεν φοβάται ότι θα γίνει στόχος επίθεσης. Ομοίως, στο τραμ της Βιέννης μπορεί κανείς να διασταυρωθεί με την πρώτη κυρία της Αυστρίας, τη Μάργκιτ Φίσερ, παρέα με κάποιο από τα εγγόνια της χωρίς τον παραμικρό σωματοφύλακα να αναστατώνει την δημοκρατική αυτή διαδρομή στα μέσα μεταφοράς.
Ο πρόεδρος Φίσερ, που προέρχεται από τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο και δέχθηκε την υπογράφουσα στο γραφείο του, διακοσμημένο με πορτρέτα που παρουσιάζουν τις κόρες της αυτοκράτειρας Μαρίας Τερέζας _ ανάμεσα στις οποίες ήταν και η Μαρία Αντουανέτα _, υπενθυμίζει ότι η Αυστρία δεν γνώριζε πάντα τόσο ειρηνικούς καιρούς. Στον μεσοπόλεμο, οι συγκρούσεις ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά ήταν τόσο βίαιες που κατέληξαν, από το 1933 μια μετά, σε δυο δικτατορίες, στον αυστροφασισμό και στη συνέχεια στο ναζισμό.
Η εμπειρία αυτή τροφοδότησε την έντονη προτίμηση που δείχνουν οι Αυστριακοί, από το 1945, για ένα «κοινωνικό συμβόλαιο» το οποίο επιτρέπει να εκτονώνονται οι συγκρούσεις μέσω των διαπραγματεύσεων. «Η σταθερότητά μας συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με το κοινωνικό συμβόλαιο», διαπιστώνει ο κ. Φίσερ. «Με αυτό τον τρόπο αποφύγαμε μια απεργία των μεταλλωρύχων» οι οποίοι είχαν καταθέσει ένα τελεσίγραφο αλλά το απέσυραν ικανοποιημένοι από την μισθολογική αύξηση που πέτυχαν. Μια απεργία μπορούσε να είχε στοιχίσει ακριβά: περισσότερο από το μισό του ΑΕΠ της Αυστρίας προέρχεται από τις εξαγωγές.
Στους Αυστριακούς αρέσει επίσης να συνασπίζονται τα πολιτικά κόμματα της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς: αφότου ανακάλυψαν το δημοκρατικό καθεστώς πριν από 60 χρόνια, κυβερνώνται τα δύο τρίτα από αυτά από κάποιον συνασπισμό, συχνά ανάμεσα στους σοσιαλδημοκράτες του SPO και τους χριστιανοδημοκράτες του OVP. Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, τον Σεπτέμβριο, παρατηρήθηκε διάβρωση της συμμαχίας αυτής η οποία δεν έλαβε παρά μια ισχνή πλειοψηφία. Αλλά η Αυστρία έχει πολλές πιθανότητες να βρεθεί ακόμη μια φορά, πριν από τα Χριστούγεννα, με ένα καγκελάριο από το SPO και έναν αντικαγκελάριο από το OVP.
Η φόρμουλα αυτή όμως έχει προκαλέσει κόπωση στην κοινή γνώμη από την οποία ελπίζει να επωφεληθεί το ακροδεξιό κόμμα FPO του Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε που έλαβε το 20,51% των ψήφων. Ηθική εξουσία υπεράνω κομμάτων, ο πρόεδρος Φίσερ έχει τον νου του στον κίνδυνο αυτό καθώς όταν ήταν φοιτητής, διαδήλωνε εναντίον των νοσταλγών του ναζισμού που κατείχαν ακόμη έδρες στο πανεπιστήμιο. Σήμερα, διαβεβαιώνει, κανένα νεοναζιστικό ρεύμα δεν μπορεί να αναβιώσει στην Αυστρία. «Εχουν πεθάνει τελείως», λέει. Αυτό που επιμένει να υπάρχει είναι ένα ρεύμα «εθνικιστικό γερμανικό» που βρίσκει απήχηση ανάμεσα στους ξενοφοβικούς και όσους αισθάνονται δυσαρέσκεια για την Ευρώπη. Κατά την άποψή του, αποκλείεται το ρεύμα αυτό να γίνει πλειοψηφικό αλλά θα μαζέψει όλους τους δυσαρεστημένους στις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου. Από αυτή την άποψη, η ευτυχισμένη Αυστρία συμβαδίζει με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Stolz Joelle
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=539189
ΣXETIKA