Τουρκία: Κλίνατε προς Δυσμάς

Η Τουρκία ανακαλύπτει εκ νέου την ευρωπαϊκή της προοπτική – και η στροφή αυτή αναμένεται να μεταφρασθεί σε εντονότερη κινητικότητα στο τρίγωνο Αθήνα-Λευκωσία-Άγκυρα.

Η ανάγκη για “επανεκκίνηση” της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, μετά τις θεαματικές αποτυχίες που αυτή σημείωσε στον μεσανατολικό χώρο, αλλά και οι προεκλογικές σκοπιμότητες ενόψει των δημοτικών εκλογών του Μαρτίου, στρέφουν το βλέμμα της ηγεσίας της γείτονος προς Δυσμάς, σε αναζήτηση εύκολων “επιτυχιών”.

Με δεδομένο ότι το δόγμα των “μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες”, καταβυθίσθηκε στο συριακό και αιγυπτιακό αδιέξοδο, η Άγκυρα εκτιμά ιδιαιτέρως τη χείρα βοηθείας που της τείνει η Ε.Ε. (λ.χ. με την θετική υποδοχή του πρόσφατου “πακέτου εκδημοκρατισμού” που εξήγγειλε ο Τούρκος πρωθυπουργός Tayyip Erdoğan ή με την ήπια κριτική της έκθεσης προόδου της Κομισιόν στην καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων του Ιουνίου).

“Θα ακούσετε καλά νέα στις 16 Δεκεμβρίου. Η Τουρκία εγκαινιάζει μια νέα διαδικασία με την Ε.Ε. Δεν αποκαλύπτω περισσότερα τώρα, θα τα πληροφορηθείτε στις 16 του μηνός, οπότε θα μπούν οι υπογραφές” δήλωσε ο Erdoğan σε προεκλογική συγκέντρωσή του κόμματός του στο Kırıkkale της Ανατολικής Θράκης την Παρασκευή. Το “μεγάλο μυστικό” δεν είναι βέβαια και τόσο μυστικό, εφόσον το έχει ήδη ανακοινώσει σε θριαμβευτικούς τόνους ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ahmet Davutoğlu, μετά την συνάντησή του με τους Ευρωπαίους επιτρόπους Cecilia Malmström και Stefan Füle την προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες: αφορά την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων για την κατάργηση της θεώρησης εισόδου για τους Τούρκους πολίτες στην Ε.Ε., με αντίτιμο την υπογραφή από την Άγκυρα του πρωτοκόλλου επαναπροώθησης μεταναστών χωρίς χαρτιά, που επιχειρούν να εισέλθουν μέσω της Τουρκίας στο κοινοτικό έδαφος.

Ο προεκλογικός “μπουναμάς”, θα ευνοήσει κυρίως, όπως αναφέρει ο Serkan Demirtaş της εφημερίδας Hürriyet, τους κατοίκους της τουρκικής υπαίθρου, οι οποίοι, σε αντίθεση με τους επαγγελματίες και επιχειρηματίες συμπατριώτες τους, δυσκολεύονται να πάρουν βίζα, και άρα να επισκεφθούν τους εγκατεστημένους στην Ευρώπη συγγενείς τους – που υπολογίζονται σε 5 εκατομμύρια.

Συνοδεύεται όμως ο “μπουναμάς”, από την ενοχλητική λεπτομέρεια ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις θα διαρκέσουν περίπου τρία χρόνια, καθώς, όπως τόνισε ευγενικά η επίτροπος Malmström, κανείς μεν δεν έχει λόγους να χρονοτριβεί, αλλά θα πρέπει να τηρηθεί το τεχνικό σκέλος της διαδικασίας.

Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα της τουρκικής ηγεσίας για τις επόμενες εβδομάδες περιλαμβάνει σειρά επαφών με Ευρωπαίους ιθύνοντες. Στα μέσα Ιανουαρίου ο Tayyip Erdoğan θα μεταβεί (για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια) στις Βρυξέλλες, όπου θα συναντηθεί με τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman van Rompuy, της Κομισιόν José Barroso και του Ευρωκοινοβουλίου Martin Schultz. Οι πρόσφατοι λεονταρισμοί του Τούρκου πρωθυπουργού ότι η χώρα του θα επιδιώξει την ένταξή της στον Οργανισμό της Σαγκάης, αντί για την Ε.Ε., φαντάζουν πολύ μακρινοί. Άλλωστε, και οι συνομιλητές του έχουν και από τη δική του πλευρά την ανάγκη να επιδείξουν “επιτυχίες” ενόψει των ευρωεκλογών του Μαϊου.

Στα τέλη Ιανουαρίου ο Γάλλος πρόεδρος François Hollande (υπεύθυνος για τη θεαματική μεταστροφή της γαλλικής πολιτικής που επέτρεψε το ξεπάγωμα της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας) πρόκειται να επισκεφθεί την γείτονα, ενώ ο Τούρκος ομόλογός του Abdullah Gül προγραμματίζει επίσκεψη στην Ιταλία.

Προηγουμένως, όμως, θα έχει πραγματοποιηθεί η επίσκεψη Davutoğlu στην Αθήνα στις 13 Δεκεμβρίου – η οποία αποκτά σημασία ευρύτερη του διμερούς πλαισίου, λόγω της επικείμενης έναρξης της ελληνικής προεδρίας την Πρωτοχρονιά.

Μια “αναθέρμανση” αυτού του είδους, δεν μπορεί βέβαια παρά να έχει και το κυπριακό της σκέλος, όπως καταδεικνύει η διαρροή αποστροφής αποδιδόμενης στον υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιαννάκη Κασουλίδη (σε συνέντευξή του που πρόκειται να δημοσιευθεί σήμερα Δευτέρα στην τουρκική εφημερίδα Sabah) περί επανέναρξης των διακοινοτικών συνομιλιών εντός της εβδομάδας. Όλα αυτά ενώ η κυπριακή κυβέρνηση εξακολουθεί να εκφράζει συγκρατημένη απαισιοδοξία σχετικά με την πιθανότητα άμεσης έκδοσης κοινού ανακοινωθέντος που θα αποτελέσει τη βάση των συνομιλιών, και ενώ το τουρκικό ερευνητικό σκάφος “Barbaros” εξακολουθεί να κόβει βόλτες, συνοδευόμενο από κορβέτα του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, έξω από το θαλάσσιο οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ, όπου έχει εξασφαλίσει άδεια για έρευνες υδρογονανθράκων η ιταλο-κορεατική κοινοπραξία ΕΝΙ-KOGAS...

Του Κώστα Ράπτη

http://www.capital.gr/News.asp?id=1921684