Το αληθινό σκάνδαλο στη Γαλλία
Δεν έδινα ιδιαίτερη σημασία στον Φρανσουά Ολάντ, τον πρόεδρο της Γαλλίας, ιδίως από τότε που έγινε σαφές βότι δεν είχε σκοπό να τα βάλει με την καταστροφική, προσανατολισμένη στη λιτότητα πολιτική ορθοδοξία. Αλλά τώρα έκανε κάτι πραγματικά σκανδαλώδες. Και φυσικά δεν αναφέρομαι στη φημολογούμενη σχέση του με μία ηθοποιό, που, αν είναι αλήθεια ούτε έκπληξη προκαλεί (μιλάμε για τη Γαλλία, έτσι; ) ούτε και ενοχλεί. Όχι, αυτό που προκαλεί είναι η υιοθέτηση απαξιωμένων δεξιών οικονομικών δογμάτων.
Είναι μία υπενθύμιση ότι τα οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης δεν οφείλονται αποκλειστικά στις κακές ιδέες της Δεξιάς. Σύμφωνοι, ανάλγητοι και άστοχοι συντηρητικοί κατευθύνουν τις πολιτικές επιλογές, αλλά διευκολύνονται από άνευρους, «θολωμένους» πολιτικούς της μετριοπαθούς Αριστεράς.
Σήμερα η Ευρώπη δείχνει να βγαίνει από τη διπλή ύφεση και η οικονομία της δείχνει να αναπτύσσεται λίγο. Αλλά αυτή η μικρή ανάκαμψη έρχεται έπειτα από χρόνια καταστροφικών επιδόσεων. Πόσο καταστροφικών; Σκεφτείτε: Μέχρι το 1936, επτά χρόνια αφότου ξέσπασε η Μεγάλη Ύφεση, η Ευρώπη αναπτυσσόταν, με το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ να αγγίζει ιστορικά υψηλά. Αντίθετα, το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ της σημερινής Ευρώπης είναι χαμηλότερο από το 2007, όταν και έφθασε στο αποκορύφωμά του - και ανεβαίνει αργά.
Το να τα πηγαίνεις χειρότερα από ό,τι στη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης είναι, θα μπορούσε κάποιος να πει, αξιοσημείωτο κατόρθωμα. Πώς τα κατάφεραν οι Ευρωπαίοι; Το 1930, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είχαν εγκαταλείψει την οικονομική ορθοδοξία. Εγκατέλειπαν τον κανόνα του χρυσού. Σταμάτησαν να προσπαθούν να εξισορροπήσουν τον προϋπολογισμό τους. Και κάποιες άρχισαν να εξοπλίζονται, γεγονός που είχε ως παράλληλο αποτέλεσμα την οικονομική ανάκαμψη.
Η σύγχρονη Ευρώπη είναι πολύ καλύτερη από εκείνη του μεσοπολέμου, από ηθικής, πολιτικής και ανθρωπιστικής άποψης. Η κοινή δέσμευση υπέρ της δημοκρατίας έχει επιφέρει διαρκή ειρήνη. Το κοινωνικό δίκτυο ασφαλείας έχει περιορίσει τα δεινά της υψηλής ανεργίας. Η συντονισμένη δράση περιόρισε την απειλή της οικονομικής κατάρρευσης. Ομως δυστυχώς η επιτυχία της Ευρώπης να αποτρέψει την καταστροφή είχε την παρενέργεια οι κυβερνήσεις να προσκολλώνται στην οικονομική ορθοδοξία. Κανείς δεν εγκατέλειψε το ευρώ παρότι είναι ένας νομισματικός ζουρλομανδύας. Μη έχοντας λόγο να προχωρήσουν σε στρατιωτικές δαπάνες, κανείς δεν εγκατέλειψε τη δημοσιονομική λιτότητα. Όλοι ακολουθούν την ασφαλή, υποτίθεται υπεύθυνη οδό - και η κάθοδος συνεχίζεται.
Σε αυτό το καταθλιπτικό σκηνικό η Γαλλία δεν τα πάει αναγκαστικά άσχημα. Προφανώς έπεται της Γερμανίας, η οποία επιπλέει εξαιτίας του εξαγωγικού της τομέα. Αλλά η γαλλική επίδοση είναι καλύτερη από πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Και δεν μιλάω για τις υπερχρεωμένες χώρες. Η γαλλική ανάπτυξη έχει αφήσει πίσω τέτοιους πυλώνες ορθοδοξίας όπως η Φινλανδία και η Ολλανδία.
Ομως τα τελευταία στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η Γαλλία δεν ακολουθεί τη γενική άνοδο της Ευρώπης. Πολλοί παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αποδίδουν αυτή την πρόσφατη κάμψη στις πολιτικές λιτότητας. Τώρα λοιπόν ο Ολάντ ανακοίνωσε τα σχέδιά του να αλλάξει την πορεία της Γαλλίας - και είναι δύσκολο να μην αισθανθεί κανείς απελπισία. Γιατί ο Ολάντ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να μειώσει τη φορολογία των επιχειρήσεων, μειώνοντας παράλληλα κάποιες αδιευκρίνιστες δαπάνες για να εξισορροπήσει το κόστος.
«Την προσφορά πρέπει να επιδιώξουμε» είπε «γιατί η προσφορά φέρνει τη ζήτηση». Ωχ ! Δηλαδή πιστεύει ότι δεν θα μειωθεί η ζήτηση γιατί δήθεν ο κόσμος πρέπει κάπου να ξοδεύει το εισόδημά του. Ομως αυτό δεν ισχύει. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το κεφάλαιο στην Γαλλία είναι αδρανές επειδή η ζήτηση είναι ανεπαρκής. Για παράδειγμα, πρέπει κάποιος να ασχοληθεί με τον πληθωρισμό που μειώνεται γρήγορα. Τόσο η Γαλλία όσο και η Ευρώπη πλησιάζουν επικίνδυνα τον αποπληθωρισμό της Ιαπωνίας.
Όταν ο Ολάντ γινόταν πρόεδρος της δεύτερης οικονομίας της ευρωζώνης κάποιοι από εμάς ήλπιζαν ότι θα μπορούσε να «πατήσει πόδι». Αντίθετα έδειξε τη συνήθη δουλοπρέπεια - μία δουλοπρέπεια που μετατρέπεται σε ιδεολογική κατάρρευση. Και η δεύτερη ύφεση της Ευρώπης συνεχίζεται
Krugman Paul
''The New York Times''
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=558195
18-1-2014