ΕΜΖ MEKO 200HN: Aκροβατώντας μεταξύ αναποφασιστικότητας και απαξίωσης



unnamed

 Η παράδοση της πρώτης φρεγάτας MEKO 200HN (F452 ΥΔΡΑ) το 1992 αποτέλεσε ιστορικό γεγονός, καθώς ήταν η πρώτη μονάδα στόλου που ναυπηγήθηκε ειδικά για το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό μετά τα αντιτορπιλικά ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ I και ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ, τα οποία παραδόθηκαν το 1939.

Οι ελληνικές MEKO 200 HN ανήκουν στην τρίτη γενιά (mod 3) πλοίων τύπου MEKO στην οποία αξιοποιούνται πληρέστερα οι προοπτικές της εγκατάστασης οπλικών και ηλεκτρονικών συστημάτων σε FE (Funktions Einheits: Λειτουργικές Μονάδες), ενώ βελτιώνονται δραματικά οι ικανότητες επιβίωσης μετά από πλήγματα, αφού (σε σύγκριση με την κλάση YAVUZ του TN) οι διαστάσεις και το εκτόπισμα των φρεγατών τύπου MEKO Mod3 αυξήθηκαν σημαντικά εξασφαλίζοντας αύξηση του εσωτερικού όγκου και της επιφάνειας καταστρωμάτων, καθώς και βελτίωση της συμπεριφοράς διατοίχισης και της ευστάθειας μετά από πλήγματα. Η ελληνική διαμόρφωση αποτέλεσε το απόσταγμα της τεχνογνωσίας και της εμπειρίας που απέκτησαν τα στελέχη του ΠΝ με τις φρεγάτες τύπου S επιτρέποντας του να αποφύγει τα λάθη των γειτόνων (3 διαφορετικοί τύποι MEKO, επιλογή CODAD που δημιούργησε σημαντικά προβλήματα συντήρησης και χαμηλής διαθεσιμότητας των πλοίων της πρώτης σειράς κ.α.) και εν πολλοίς να δημιουργήσει το καλύτερο πλοίο του τύπου, κάτι που έχει αποδειχτεί πολλάκις τα τελευταία 20 χρόνια, τόσο στα γνώριμα νερά του Αιγαίου όσο και στις νατοϊκές αποστολές του εξωτερικού. Όπως όλα όμως, έτσι και οι MEKO 200 HN γερνούν…
Καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση προτεραιοτήτων στο προσχέδιο του ΕΜΠΑΕ 2011-2016 για το ΠΝ είχε προβλεφθεί προϋπολογισµός ύψους 200 εκατοµµυρίων ευρώ για την αναβάθµιση των τεσσάρων φρεγατών κλάσεως «Υ∆ΡΑ» ώστε να αυξηθεί κατακόρυφα η διαθεσιµότητα, αλλά και η επιχειρησιακή αξία της πλατφόρµας, δεδομένου ότι οι φρεγάτες τύπου «S» βαίνουν σταδιακά προς την δύση τους. Τρία και πλέον χρόνια αργότερα η τύχη του προγράμματος αγνοείται. Μέσα από τη σημερινή οικονομική στενωπό φαίνεται πως ακούγονται δυνατότερα οι φωνές κάποιων οι οποίοι (επηρεασμένοι από το αποτυχημένο πείραμα/πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των φρεγατών κλάσης S) θεωρούν πως δεν αξίζει τον κόπο ο αντίστοιχος εκσυγχρονισμός των φρεγατών MEKO. Πώς όμως μπορεί κανείς να εξομοιώσει τα δύο αυτά σκάφη όταν τα χωρίζει μια και πλέον δεκαετία τεχνολογικής εξέλιξης; Όταν αποτελούν την ΡΑΧΟΚΟΚΑΛΙΑ των μεγάλων μονάδων επιφανείας του στόλου; Μα, ακριβώς για να μην αποτύχει το πρόγραμμα ΕΜΖ και αυτών των φρεγατών πρέπει να αναληφθεί άμεσα η απόφαση εκσυγχρονισμού τους! Τι νόημα θα έχει να ξεκινήσει ο ΕΜΖ των φρεγατών το 2018-19 όταν οι εν λόγω φρεγάτες θα έχουν ξεπεράσει προ πολλού το μέσον της ωφέλιμης επιχειρησιακής τους ζωής;
Περιορισμένο πρόγραμμα ΕΜΖ
Στο πλαίσιο της αυτής αναβάθµισης υπάρχει η δυνατότητα να προταθούν πολλά συστήµατα, αλλά δεδομένων των οικονομικών συνθηκών το κονδύλι του προγράμματος δεν αναμένεται πλέον να ξεπεράσει τα 40-50 εκ. ανά πλοίο. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ήδη έχει δαπανηθεί κάποιο ποσό για την αναβάθμιση του Συστήματος Κατακόρυφης Εκτόξευσης Κατευθυνόμενων Βλημάτων (GMVLS) Mk48 Mod2 (από τεχνικό προσωπικό του ΠΝ) ώστε να μπορεί να βάλλει το εξελιγμένο σύστημα Sea Sparrow (ESSM). Έτσι, µέσα σε αυτόν τον προϋπολογισµό θα πρέπει να συµπεριληφθεί µια υψηλού επιπέδου συντήρηση/αναβάθµιση των συστηµάτων που θα παραµείνουν στο πλοίο και αντικατάσταση/προσθήκη µηχανολογικού εξοπλισµού, οπλικών και ηλεκτρονικών συστηµάτων που θα επιτύχουν το βέλτιστο αποτέλεσµα από πλευράς επιχειρησιακών ικανοτήτων ώστε το σκάφος να ΜΗΝ εξελιχθεί σε ένα ασύμφορο μέσον για τη χώρα μας. Αναλυτικότερα:
Σύστημα πρόωσης 
- Γενική επιθεώρηση, επισκευή και συντήρηση των προωστηρίων σκευών και βοηθητικών μηχανημάτων.
- Aναβάθμιση του συστήµατος παρακολούθησης και ελέγχου προωστηρίου εγκαταστάσεως NAUTOS databus καθώς και των σταθµών ελέγχου του Κέντρου Ελέγχου Προώσεως και Ενέργειας (Machinery Control Room-MCR).
- Εγκατάσταση συστήµατος παρακολούθησης των μηχανοστασίων µέσω κυκλώµατος CCTV καθώς και µέσω καµερών, που θα συνεργάζονται µε το NAUTOS.
Σύστημα Μάχης

m02011021000039

 Το επιτυχημένο τρισδιάστατο (3D) ραντάρ SMART-S Mk2 μέσης/μακράς εμβέλειας αποτελεί, μαζί με το Σύστημα Διαχείρισης Μάχης Tacticos, τον πυρήνα του προτεινόμενου ΕΜΖ. Το κόστος του υπολογίζεται περί τα 5,5 εκ. ευρώ
- Αντικατάσταση του Συστήματος Διαχείρισης Μάχης (CMS) STACOS Mod2 από το TACTICOS με Κονσόλες Χειριστών Πολλαπλής λειτουργίας (MOC) Mk3, προς επίτευξη ομοιοτυπίας με τις εκσυγχρονισμένες S, καθώς και τις Super Vita.
- Εγκατάσταση του τρισδιάστατου (3D) ραντάρ SMART-S Mk2 μέσης/μακράς εμβέλειας με ενσωματωμένο IFF, προς αντικατάσταση του συνδυασμού DA-08/MW-08.
- Αναβάθμιση των ραντάρ ιχνηλάτησης και καταύγασης STIR 1.8, ώστε να αξιοποιηθούν οι προηγμένες τεχνικές καθοδήγησης TSG2 και TSG0 των βλημάτων ESSM.
- Προσθήκη ηλεκτροπτικού συστήματος ελέγχου βολής και επιτήρησης MIRADOR.
- Αναβάθμιση του κύριου πυροβόλου Mk45 Mod2A των 127mm/54cal σε Mk45 Mod4 των 127mm/62cal. Οι βελτιώσεις είναι εντυπωσιακές και αφορούν τόσο στην ακρίβεια, όσο και στο βεληνεκές των πυροβόλων, ενώ συμπληρώνονται από πυρομαχικά εκτεταμένου βεληνεκούς (LRLAP) για προσβολή στόχων σε απόσταση μεγαλύτερη των 75 χιλιομέτρων.
- Τοποθέτηση πυροβόλου μικρού-μεσαίου διαµετρήµατος 20-35 mm έναντι ασύµµετρων απειλών και για συμπλήρωση της αντιβληµατικής προστασίας του σκάφους µε τη χρήση εξελιγµένων πυροµαχικών. Για παράδειγμα, το Mk38 Mod 2 των 25 χιλ, που διαθέτει κονσόλα τηλεχειριζόμενης λειτουργίας και προσφέρει βεληνεκές 2 χιλιομέτρων με ρυθμό βολής 180 βλήματα το λεπτό.
080915-N-1082Z-010
Πυροβόλο Mk38 Mod 2 εν δράσει
- Γενική επισκευή και αναβάθμιση των Εγγύς Οπλικών Συστημάτων (CIWS) Mk15 Phalanx Block 1 Baseline 1 σε Phalanx Διαμόρφωσης Επιφανείας (PSuM) Block 1Β. Η αναβάθμιση περιλαμβάνει την αντικατάσταση των καννών του πυροβόλου με νέες που προσφέρουν μικρότερη διασπορά βολίδων και την προσθήκη ενός συστήματος FLIR που βελτιώνει την ικανότητα έρευνας, ιχνηλάτησης και εμπλοκής απειλών. Παράλληλα ενσωματώνει μονάδα θερμικής απεικόνισης με ικανότητα παθητικής έρευνας και ιχνηλάτησης ημέρα και νύκτα. 
Σύστημα επιτήρησης
-Εγκατάσταση ολοκληρωµένου Συστήματος Ηλεκτρονικού Πολέµου µε δυνατότητες ESM, ELINT και ECM, καθώς και συσκευής υποκλοπών επίγειων επικοινωνιών/ραδιογωνιοµέτρησης (COMMINT/DF)
- Εγκατάσταση δέκτη προειδοποίησης από στοχοποίηση µε καταδείκτη όπλου Laser (Laser Warning Receiver) καθώς και προσθήκη αντίστοιχων αντιµέτρων, µιας και τα κατευθυνόµενα µε Laser οπλικά συστήµατα είναι πλέον συνηθισµένα (π.χ. Κ/Β Hellfire, βόµβες LGB κλπ.)
- Εγκατάσταση αυτοµατοποιηµένου συστήματος ελέγχου και εκτόξευσης αναλώσιµων αντιµέτρων (βοµβίδες αεροφύλλων, θερµοβολίδων IR).
Σύστημα επικοινωνιών
- Εγκατάσταση Νατοϊκού συστήματος ∆ιοικήσεως και Ελέγχου MCCIS (Maritime Command and Control Information System).
- Ικανότητα UHF/SHF SATCOM.
- Εγκατάσταση αυτοµατοποιηµένου συστήματος Επεξεργασίας/∆ιανοµής Σηµάτων και αντικατάσταση του υφιστάµενου συστήµατος ενδοεπικοινωνιών.
Επίλογος
Η ηγεσία του ΓΕΝ οφείλει να δυναμώσει τη φωνή της για να ακουστούν επιτέλους οι τεράστιες ανάγκες του ΠΝ, πιέζοντας πάσα δυνάμει, ώστε να απεγκλωβιστεί από την ατολμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει δυναμικά και αποφασιστικά το ζήτημα των ναυπηγείων, προτείνοντας εναλλακτικά σχέδια και δράσεις, καθιστώντας ταυτόχρονα σαφές πως, σε δέκα χρόνια από σήμερα, τα «ξύλινα τείχη» του κινδυνεύουν να σαπίσουν και να απαξιωθούν. Τα ΒΑΣΙΚΑ εργαλεία, δηλαδή, προάσπισης της εθνικής κυριαρχίας καθώς και άσκησης εθνικής εξωτερικής πολιτικής, προεξάρχοντος του ζητήματος της ΑΟΖ και κατ’ επέκταση της εκμετάλλευσης των ελληνικών πετρελαϊκών κοιτασμάτων -πάει να πει του εθνικού ΠΛΟΥΤΟΥ.
Μόνον έτσι θα εξακολουθήσει να ανταποκρίνεται στις τεράστιες προκλήσεις του παρόντος, και κυρίως του μέλλοντος. Το οφείλει στην πανένδοξη ιστορία του όπλου που δεν υπέστειλε ΠΟΤΕ τη σημαία του…