ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΛΗΘΕΙΝΟΣ -ζωγράφος, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τους Οικολόγους Πράσινους: «Δεν είναι αυτή η Ευρώπη που ονειρευτήκαμε»

Εγώ ως απλός πολίτης αισθάνομαι να είμαι σε ένα χάος. Αισθάνομαι ότι με κοροϊδεύουν. Σε όλα όσα λένε λείπει παντελώς η θέση όλων για τον πολιτισμό. Αλλά χωρίς πολιτισμό είναι σαν να φυτεύουμε μια ιτιά μέσα στην έρημο

Ο Δημήτρης Αληθεινός εδώ και τριάντα τρία χρόνια κρύβει έργα του σε όλο τον κόσμο. Μέχρι τώρα έχει κάνει 184 Κατακρύψεις. Μία από τις πρώτες έγινε στο Σινικό Τείχος. Κρυφά, αφού έμπλεξε με την κινεζική και ελληνική γραφειοκρατία. Η τελευταία έγινε πριν από λίγους μήνες στην Ιερουσαλήμ, ως μια συμβολική «θυσία» για την ειρήνη.

Τον τελευταίο καιρό δημιούργησε το «Οπλοστάσιο Τέχνης» στην οδό Μηλιώνη, έναν χώρο όπου παρουσιάζει καλλιτέχνες «σημαντικούς, λησμονημένους» και πολύ νέους, «παιδιά της κρίσης» όπως τους λέει ο ίδιος.

Συναντηθήκαμε στο «Πρυτανείο» για να μιλήσουμε όχι τόσο για την τέχνη, όσο για την πολιτική. Ο Δημήτρης Αληθεινός κατεβαίνει στις εκλογές του Ευρωκοινοβουλίου με το ψηφοδέλτιο των Οικολόγων Πράσινων.

Στη μικρή αίθουσα «Οπλοστάσιο Τέχνης» η απόφοιτος της ΑΣΚΤ Γεωργία Λαλέ εκθέτει ένα έργο της. Μέσα στο χώρο μια μεγάλη προβολή βίντεο και ένας άνθρωπος που κοιμάται σε ένα κρεβάτι σαν φορείο νοσοκομείου, όσο διαρκεί η έκθεση. Από το απέναντι καφέ ακούγονται φωνές. Ο ΠΑΟΚ αντιμετωπίζει τον Παναθηναϊκό. Η Αθήνα περιφρουρείται από 4.000 αστυνομικούς.

«Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός ή ΠΑΟΚ;» ρωτάω για να σπάσω τον πάγο. «Ημουν πάντα ΑΕΚτζής!» με εκπλήσσει. «Από τον καιρό του Σεραφείδη και του Νεστορίδη». «Νομίζω ότι η ΑΕΚ έχει πέσει λίγο τελευταία», λέω ευγενικά. «Για μένα η ΑΕΚ είναι η ομάδα που θα πάρει το πρωτάθλημα. Επαιζα με την ΑΕΚ. Ημουν ένας από τους καλύτερους τερματοφύλακες στα Βόρεια Προάστια που τότε ήταν τα βόρεια χωράφια!».

Καθώς βράδιαζε μου αποκάλυψε πως μετά το ποδόσφαιρο και πριν από τη ζωγραφική υπήρξε... πυγμάχος. Σκέφτομαι ένα τίτλο για τη συνέντευξη. «Ο άνθρωπος που κρύβει τα έργα του» ή «Ο Ελληνας Ιντιάνα Τζόουνς»; Φυσικά δεν τολμώ να το πω. Παρ' ότι ο Δημήτρης Αληθεινός διαθέτει χιούμορ, το άλμπουμ με εκατοντάδες φωτογραφίες με Κατακρύψεις έργων στις πέντε ηπείρους αποπνέει δέος και μου υποβάλλει μια αυστηρότητα.

* Γιατί με τους Οικολόγους Πράσινους;

- Ο άνθρωπος που μου έκανε την πρόταση, ο Βαγγέλης ο Πισσίας, είναι ένας άνθρωπος που εκτιμώ. Τώρα είναι στην Κρήτη, για να σταματήσει το πλοίο με τα χημικά που θέλουν να ρίξουν οι Αμερικανοί στην Κρήτη. Ενα λίτρο από αυτό το χημικό μπορεί να σκοτώσει 10.000 ανθρώπους. Σκέψου ότι η βόμβα που αφάνισε τη Χιροσίμα μοιάζει με σφενδόνα μπροστά στα σημερινά ατομικά όπλα. Εγώ με τις Κατακρύψεις, προσπαθώ εδώ και τριάντα χρόνια να διαδώσω, με εργαλείο την Τέχνη, αυτόν τον τρομακτικό κίνδυνο. Και επειδή δεν είναι κάτι που αφορά μόνο την Ελλάδα, το έργο απλώνεται σε όλον τον πλανήτη. Αρα η μέχρι σήμερα δράση μου σε σχέση με τον πλανήτη και τους πολιτισμούς του, συναντιέται με τους Οικολόγους.

* Τι θα κάνετε αν εκλεγείτε;

-(γέλια). Δεν θα εκλεγώ και το ξέρω. Δεν είναι το θέμα αυτό όμως. Εγώ ως απλός πολίτης αισθάνομαι να είμαι σε ένα χάος. Αισθάνομαι ότι με κοροϊδεύουν. Δεν ξέρω τι να πιστέψω. Σε όλα όσα λένε λείπει παντελώς η θέση όλων για τον πολιτισμό. Αλλά χωρίς πολιτισμό είναι σαν να φυτεύουμε μια ιτιά μέσα στην έρημο. Στη δική μου εποχή δεν έχω δει τίποτα άλλο εκτός από καταστροφή. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη που ονειρευτήκαμε. Η παγκοσμιοποίηση οδηγεί ανεξάρτητους πολιτισμούς σε ομαδοποίηση και εντέλει σε εξαφάνιση.

* Ποια είναι η γνώμη σας για το μνημόνιο;

-Διάβασε το «Οι Συμφορές του Δανεισμού» του Πλουτάρχου. Λέει: «Ο δανεισμός είναι πράξη υπέρτατης αφροσύνης και μαλθακότητας. Εχεις; Μη δανείζεσαι γιατί δεν σου λείπουν. Δεν έχεις; Μη δανείζεσαι γιατί δεν θα ξεπληρώσεις ποτέ το χρέος σου». Εγώ είμαι με τον Πλούταρχο.

* Εννοείτε τον Γιάννη τον Πλούταρχο;

- (γέλια).

* Οι Κατακρύψεις πώς βοηθάνε τον πλανήτη;

- Με τη συνειδητοποίηση. Η Κατάκρυψη είναι μια θυσία, που δικαιώνεται αν υπάρχει έστω και ένας θεατής. Σήμερα μας λένε (όσοι ασχολούνται) ότι υπάρχει ένας μεγάλος κίνδυνος που αφορά τον πλανήτη, αλλά τελικά ο κίνδυνος δεν είναι αυτός. Ο πλανήτης, όσο υπάρχει ο ήλιος, θα εξακολουθεί να υπάρχει. Το σύνθημα «Σώστε τον Πλανήτη» δεν είναι σωστό. Το σωστό είναι «Σώστε το ανθρώπινο είδος». Ο άνθρωπος κινδυνεύει να εξαφανισθεί, όπως έγινε με τους δεινοσαύρους.

* Φαντάζομαι θα υπάρχει περισσότερη ησυχία! Η Γη έτσι κι αλλιώς θα καταστραφεί. Την περασμένη εβδομάδα διάβασα πως υπάρχει μια δεύτερη Γη. Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι θα σωθούν; Ο άνθρωπος δεν είναι ένα αυτοκαταστροφικό όν;

- Ο άνθρωπος είναι ένα σχιζοφρενικό ον. Τα ένστικτά του τον οδηγούν σε πράξεις παράλογες. Σκέφτομαι συχνά τον αυτοκράτορα της Κίνας, τον Τσιν, που ανέθεσε σε πεντακόσιους σοφούς να τον κάνουν αθάνατο, κι όταν δεν το κατάφεραν τους έθαψε ζωντανούς. Ο άνθρωπος μέσα στο Σύμπαν είναι ένα ψιχουλάκι που πιστεύει ότι του ανήκει όχι μόνο ο φούρνος αλλά κι ο φούρναρης. Τον φούρναρη τον φτιάξαμε καθ' ομοίωσιν. Πιστεύω ότι η φυλακή του ανθρώπου ήταν πάντα η βαρύτητα. Ωσπου τον 20ό αιώνα τα κατάφερε κι έφυγε. Ανοιξε μια τρύπα στο κελί του! Το να πατήσει το Φεγγάρι ήταν ένα μεγάλο επίτευγμα που εμείς το ζήσαμε. Νίκησε τη βαρύτητα. Γκρέμισε το κελί. Ομως το τίμημα είναι βαρύ. Η εξουσία που το διαχειρίζεται αχόρταγη. Αν δεν αλλάξει, δεν υπάρχει ελπίδα.

* Η εξουσία πώς συνδέεται με το πρόβλημα του θανάτου;

- Σε ό,τι αφορά τον εξουσιαστή, τον κάνει να νομίζει ότι είναι αθάνατος. Σε ό,τι αφορά τον εξουσιαζόμενο, του παρέχει φρούδες ελπίδες για μια ζωή καλύτερη, μετά το θάνατο. Η τέχνη είναι η κάθε φορά ερμηνεία του αινίγματος της ζωής και του θανάτου.

* Ο έρωτας παίζει κάποιο ρόλο;

- Αν δεν υπάρχει έρωτας, δεν υπάρχει τέχνη, δεν υπάρχει καλλιτέχνης, δεν υπάρχει ποιητής. Ο έρωτας σε όλες του τις μορφές. Να ερωτεύεσαι την κάθε μέρα, γνωρίζοντας ότι είναι μοναδική.

* Τι σημαίνει να είσαι Ελληνας;

- Σημαίνει πρωτίστως να σέβεσαι τους άλλους. Οταν βλέπω την πατρίδα μου να την έχουν ρημάξει πολιτισμικά και ηθικά καίγεται η καρδιά μου. Πώς θα συνεχίσει να υπάρχει αυτός ο πολιτισμός χωρίς παιδεία; Κανείς από τους ιθύνοντες δεν ενδιαφέρεται σοβαρά για τον πολιτισμό. Η Αθήνα είναι η μοναδική πρωτεύουσα που δεν έχει μέχρι σήμερα μόνιμο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η Ελλάδα δεν έχει μια μεγάλη κρατική βιβλιοθήκη. Οταν ανέβηκε ο Μιτεράν, το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν μια ακόμα βιβλιοθήκη.

* Να επιστρέψουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα;

- Είναι τραγικό λάθος να τα λέμε Μάρμαρα. Υποτιμάμε τον εαυτό μας. Μάρμαρα βάζουμε στα πατώματα, στα μπάνια! Αυτά είναι τα ανάγλυφα, τα αριστουργήματα του Παρθενώνα. Δεν είναι ούτε Ελγίνεια, ούτε Μάρμαρα. Πρόκειται για τα αριστουργήματα της κλασικής ελληνικής τέχνης. Καταλαβαίνεις τι διαφορά έχει να ζητάς αντί για Μάρμαρα, τα αριστουργήματα; Μοιάζει απλό, αλλά είναι ουσιαστικό στις διαπραγματεύσεις με τον κλέφτη.

* Το τζαμί να γίνει στην Αθήνα;

- Αν θέλουμε η Αγία Σοφία να γίνει εκκλησία, θα πρέπει να επιτρέψουμε να γίνουν τζαμιά. Αλλωστε υπάρχουν σήμερα τρακόσια τζαμιά σε υπόγεια, γιατί να μη φέρουν έναν αρχιτέκτονα να σχεδιάσει ένα μεγάλο, προσαρμοσμένο στις ιδιομορφίες της χώρας μας; Χωρίς μιναρέδες κι άλλα επιβλητικά σύμβολα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΝΙΚΟ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟ

http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.interviews&id=430016

ΣΧΕΤΙΚΑ: