Τα αδιέξοδα του Ισραήλ στην Παλαιστίνη





Κάθε φορά που οι παλαιστινιακές οργανώσεις Φατάχ και Χαμάς κατορθώνουν να υπερβούν τις διαφορές τους, το Ισραήλ μετέρχεται όλα τα μέσα για να υποδαυλίσει την ενδοπαλαιστινιακή προσέγγιση. Αυτό συμβαίνει και τώρα σε σημείο ώστε να διερωτάται κανείς ποιοί είναι οι ηθικοί αυτουργοί των δολοφονιών των τριών Ισραηλινών και του ενός Παλαιστίνιου εφήβου που πυροδότησαν τις εξελίξεις. Η αεροπορική επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, λίγες ώρες αφότου οι δύο πλευρές συμφώνησαν τον περασμένο Απρίλη σε συγκρότηση κυβέρνησης ενότητας, η προειδοποίηση του πρωθυπουργού Νετανιάχου προς τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, «ότι θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ της ειρήνης με το Ισραήλ ή με τον ισλαμιστή εχθρό του», η δήλωση του ΥΠΕΞ Λίμπερμαν ότι η υπογραφή από τον Αμπάς μιας συμφωνίας συμφιλίωσης με τη Χαμάς θα ισοδυναμεί «με την υπογραφή του τέλους των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής» και όσα ακολούθησαν, αποδεικνύουν ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί την ειρηνική συμβίωση με τους Παλαιστινίους. Διότι δεν είναι δυνατό να προωθείς τις ειρηνευτικές συνομιλίες μόνον με τη Φατάχ διχάζοντας τον παλαιστινιακό λαό. Είναι ολοφάνερο ότι μια συμφωνία του Ισραήλ με τη Φατάχ θα οδηγούσε εκ του ασφαλούς στην απομόνωση και εξολόθρευση της Χαμάς για να ακολουθήσει την ίδια τύχη και η Φατάχ.

Εξ άλλου η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ δεν μεθοδεύτηκε για να φέρει την ειρήνη στην περιοχή. Κάθε άλλο μάλιστα. Το Ισραήλ εμφυτεύθηκε ως ξένο σώμα στην Εγγύς Ανατολή για να περιφρουρεί ως χωροφύλακας των αραβικών λαών τα δυτικά συμφέροντα. Όταν στα τέλη του 19ου αιώνα με την γέννηση του σιωνισμού αποφασίσθηκε η εγκατάσταση των Εβραίων σε μία περιοχή, επιλέχθηκε η Παλαιστίνη και ενθαρρύνθηκε οικονομικά από την Αγγλία η μετεγκατάσταση εκεί. Γιατί εκεί; Διότι ήταν ορατή πλέον η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το μοίρασμα της περιοχής, είχαν εντοπισθεί τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα, ήταν αναγκαίος ο έλεγχος της διώρυγας του Σουέζ για να διασφαλισθεί ο δρόμος προς τις Ινδίες και η σοβιετική Επανάσταση απειλούσε να ενεργοποιήσει τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα των αραβικών λαών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ένας εκ των πατριαρχών του σιωνισμού Τεόντορ Χερτσλ, στην προσπάθειά του να αποσπάσει τη συναίνεση των αποικιοκρατών στην δημιουργία εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη έγραφε το 1895 ότι «για την Ευρώπη θα είμαστε εκεί κάτω μια αφετηρία ενάντια στην Ασία» ενώ ο έτερος Χάιμ Βάιζμαν προκειμένου να δελεάσει την Μ. Βρετανία διαβεβαίωνε το 1914 ότι οι Εβραίοι που θα εγκατασταθούν στην Παλαιστίνη «θα είναι οι φύλακες της διώρυγας του Σουέζ». Επομένως το κράτος του Ισραήλ δεν δημιουργήθηκε στην Παλαιστίνη επειδή οι Εβραίοι άκουσαν τη φωνή των προγόνων τους αλλά διότι συγκεκριμένα συμφέροντα συνηγόρησαν σε αυτή την επιλογή. Γι αυτό μέχρι σήμερα έχουν την αμέριστη συμπαράσταση της Δύσης ώστε να ανταποκρίνονται με επιτυχία στο ρόλο της αστυνόμευσης της περιοχής.Έτσι όμως η περίφημη ρήση του Μαρξ, σύμφωνα με την οποία «κανένα έθνος δεν μπορεί να είναι ελεύθερο και ταυτόχρονα να καταπιέζει άλλο έθνος», δικαιώθηκε πλήρως στην περίπτωση του Ισραήλ. Διότι ο εβραϊκός λαός έχει παγιδευτεί χάριν ξένων συμφερόντων στην Παλαιστίνη και είναι υποχρεωμένος να ζει δια βίου με το όπλο στο χέρι για να κατορθώνει να επιβιώνει σε ένα εχθρικό περιβάλλον.

Η δημιουργία του Ισραήλ εν μέσω των αραβικών λαών αποτελεί ακραία πολιτισμική αντίφαση. Διότι από τη μια πλευρά υπάρχει ένα ομοιογενές φυλετικά και θρησκευτικά σύνολο, το οποίο διασπάσθηκε σε πολλά κράτη με τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για ν’ αποφευχθεί η δημιουργία ενός ισχυρού αραβικού κράτους αλλά κυρίως για να εξισορροπηθούν τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων με τη διανομή της περιοχής μεταξύ των με το καθεστώς των Εντολών. Απέναντι σ’ αυτήν την πολιτισμική ομοιογένεια επιβλήθηκε η δημιουργία του Ισραήλ, μιας κραυγαλέας διαφορετικότητας εντελώς αποσυνδεδεμένης από το περιβάλλον της. Διότι οι Εβραίοι της διασποράς απόντες επί δύο και πλέον χιλιετηρίδες από την Παλαιστίνη διαμόρφωσαν στην Ευρώπη, στη Ρωσία και αλλού διαφορετική πολιτιστική ταυτότητα και η εγκατάστασή τους στην Παλαιστίνη απετέλεσε βίαιη παρέμβαση στην περιοχή. Αντίθετα η συνύπαρξη Αράβων και Εβραίων επί δύο χιλιετηρίδες, και ιδιαίτερα στις συνθήκες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, θα είχε επιλύσει τα προβλήματα της συμβίωσής τους που σήμερα φαίνονται αγεφύρωτα. Δεν είναι δυνατόν η ιστορική σχέση Εβραίων και Παλαιστίνης να παραγνωρίζει την πραγματικότητα που διαμορφώθηκε στους είκοσι αιώνες της απουσίας τους και να βιάζεται η επιθυμία των λαών της περιοχής. Δεν μπορείς ν’ ανατρέπεις την πραγματικότητα με τη βία των όπλων με την αιτιολογία της αποκατάστασης του εβραϊκού λαού στην κοιτίδα της θρησκείας του επειδή το θυμήθηκες ξαφνικά 20 αιώνες μετά ή καλύτερα επειδή το επέβαλαν τα γεωπολιτικά συμφέροντα.

Το Ισραήλ καλείται, ως ασύγκριτα ισχυρότερο, να υπερβεί το αγεφύρωτο χάσμα με τους Παλαιστινίους και να συμβιώσει ειρηνικά μαζί τους. Διότι αν μελλοντικά τα γεωοικονομικά συμφέροντα των ισχυρών μετατοπισθούν, θα είναι αδύνατο να αντιμετωπίσει το σύνολο του αραβικού κόσμου, το Ιράν και πιθανότατα και την Τουρκία.

Μακροδημόπουλος Δημήτρης

12-7-2014
Σ  Χ  Ε  Τ  Ι  Κ  Α:


''Waltz With Bashir'' του Ari Folman,
Ισραήλ,2008. 


VIDEO 1
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ, ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗΣ, ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ-ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΦΑΓΕΣ ΑΘΩΩΝ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΤΑ ΛΙΒΑΝΟΥ
-ΜΕ ΑΓΓΛΙΚΟΥΣ ΥΠΟΤΙΤΛΟΥΣ 



VIDEO 2

'Waltz With Bashir'' :ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΤΑΙΝΙΑ ΣΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ




''Waltz With Bashir'' του Ari Folman,Ισραήλ,2008. 

Ισραήλ, 2008. 
Σκηνοθεσία-σενάριο:'Αρι Φόλμαν.
 Μουσική: Μαξ Ρίχτερ. 
87' 
(**** ½) 

Συγκλονιστικό, αποκαλυπτικό, αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων γύρω από τη σφαγή αθώων γυναικόπαιδων και αντρών στους προσφυγικούς παλαιστινιακούς καταυλισμούς του Λιβάνου, στη διάρκεια του πολέμου του Ισραήλ ενάντια στον Λίβανο. Ιδιαίτερα τολμηρό, αλλά και επίκαιρο τώρα με την αιματηρή επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα αποδεικνύεται το ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων του Ισραηλινού, μέχρι πρόσφατα τηλεοπτικού ντοκιμαντερίστα, Αρι Φόλμαν. Το πρωτοείδαμε στις Κάνες και τώρα αρχίζει να προβάλλεται και σε μας. Το ντοκιμαντέρ ξεκινάει από τις προσωπικές αναμνήσεις του σκηνοθέτη στην προσπάθειά του να εξορκίσει τους εφιάλτες του από την εποχή της στρατιωτικής θητείας του στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου το 1982. Εποχή, όπου η πολιτοφυλακή των Χριστιανών Φαλαγγιτών, με την ανοχή και την ενθάρρυνση της τότε ισραηλινής κυβέρνησης, και συγκεκριμένα του τότε υπουργού Αμυνας, Αριέλ Σαρόν, επιδόθηκε ανενόχλητη στη σφαγή των κατοίκων -αθώων γυναικόπαιδων, νέων και ηλικιωμένων αντρών- στους παλαιστινιακούς προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και της Σατίλα. Σφαγή που ο ίδιος ο Φόλμαν χαρακτηρίζει «γενοκτονία», παραλληλίζοντάς την με τις εξοντώσεις στα ναζιστικά στρατόπεδα και παραλληλίζοντας τους υπαίτιους με ναζί! Η ταινία παίρνει τον τίτλο της από μια ποιητική, σουρεαλιστική σκηνή, κάπου στην αρχή, όταν ένας Ισραηλινός στρατιώτης, στη διάρκεια μιας αψιμαχίας, αρχίζει ξαφνικά να χορεύει σ' ένα σταυροδρόμι της Βηρυτού κάτω από τις τεράστιες αφίσες του τότε προέδρου του Λιβάνου Μπασίρ Τζεμαγιέλ. Η ταινία αρχίζει με το επαναλαμβανόμενο όνειρο-εφιάλτη ενός άντρα που τον κυνηγούν 26 σκυλιά, όνειρο που αφηγείται αργότερα σ' έναν φίλο του κινηματογραφιστή, για να φτάσουν στο συμπέρασμα πως αυτό έχει σχέση με τη συμμετοχή τους στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου και τη σφαγή που ακολούθησε στους προσφυγικούς καταυλισμούς των Παλαιστινίων. Γεγονός που τους σπρώχνει να συναντήσουν και να συζητήσουν με παλιούς φίλους και συντρόφους του πολέμου, με αποτέλεσμα ν' αποκαλυφθεί σταδιακά όλη η φρίκη της σφαγής. Σφαγή που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη διεθνή κοινότητα, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να διατάξει έρευνα κατά την οποία ένοχος βρέθηκε ο Σαρόν, ο οποίος όχι μόνο εκδιώχθηκε από τη θέση του αλλά και του απαγορεύτηκε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση -πράγμα που δεν τον εμπόδισε, 20 χρόνια μετά, να εκλεγεί πρόεδρος της χώρας! Η ταινία είναι γυρισμένη με το σύστημα του animation, με τους χάρτινους χαρακτήρες να βασίζονται σε αληθινά πρόσωπα που ο σκηνοθέτης αρχικά κατέγραψε σε βίντεο και τα οποία θυμούνται λεπτομέρειες από τη σφαγή. Τα κινούμενα σχέδια, με τις διάφορες αφηγήσεις και τις συχνά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες της σφαγής (ορισμένοι από τους συνεντευξιαζόμενους παραδέχονται ότι έβλεπαν ή γνώριζαν τι γινόταν χωρίς να επεμβαίνουν, αντίθετα περιμένοντας άλλους, ανώτερούς τους, να παρέμβουν!), δίνουν μιαν άλλη υπόσταση στην ταινία. Κάτι που σίγουρα δεν θα το πετύχαινε το ίδιο η όποια ρεαλιστική αναπαράσταση, ενώ οι αληθινές σκηνές από επίκαιρα της εποχής, με τις οποίες ο σκηνοθέτης τελειώνει, τα τελευταία πέντε λεπτά, την ταινία του, υπογραμμίζουν με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο τη φρικαλεότητα της σφαγής. Πρόκειται για μια θαυμάσια, σπάνια στο είδος της ταινία, σημαντικό κατόρθωμα στον χώρο τόσο του πολιτικού κινηματογράφου όσο και σ' εκείνον του κινούμενου σχεδίου, που δεν πρέπει, για κανένα λόγο, να χάσετε.

ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ
 ''ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ''
 31/12/2008