Δεσποτικό: Κτίρια, πόδια κούρων, αναθήματα, οστά ζώων

Μερική άποψη του αρχαιολογικού χώρου του Δεσποτικού, κοντά στην Αντίπαρο.

Οι ανασκαφικές εργασίες έχουν δώσει πολύτιμες πληροφορίες. Κάτω, άκρο αρχαϊκού κούρου και τμήμα γοργονείου από τις ανασκαφές στη θέση Μάντρα.

Μερική άποψη του αρχαιολογικού χώρου του Δεσποτικού, κοντά στην Αντίπαρο. 

Ενα ακόμη καινούργιο λατρευτικό κτίριο, πολλά αγγεία, εντυπωσιακή κεραμική οροφή που απεικονίζει μέδουσες, δύο τμήματα ποδιών με την πλίνθο αρχαϊκών κούρων που προστίθενται στα 65 που έχουν βρεθεί έως τώρα είναι ορισμένα μόνο από τα ευρήματα που ήρθαν στο φως κατά τις φετινές έρευνες στο ακατοίκητο Δεσποτικό, δυτικά της Αντιπάρου. Ενα νησί γεμάτο αρχαία από τη γεωμετρική έως και την ελληνιστική περίοδο, τα οποία αποκαλύπτονται εδώ και 17 χρόνια στη θέση Μάντρα όπου άκμασε χώρος λατρείας του Απόλλωνα.

Το πιο εντυπωσιακό

Τα αναθήματα αρχαϊκών χρόνων, όπως ζωόμορφα ειδώλια, αγγεία σε σχήμα ταυροκεφαλής, λεοντοκεφαλής, τα κοσμήματα και τα ενεπίγραφα αγγεία που βρέθηκαν από τον Ιούνιο ώς τον Ιούλιο ήταν αφιερωμένα στον Απόλλωνα. Από τα πιο εντυπωσιακά όμως ευρήματα των φετινών ερευνών είναι το δάκτυλο υπερφυσικού αγάλματος που πιθανότατα ανήκει στο λατρευτικό άγαλμα του ναού (480-490 π.Χ.). Επίσης, κάποιες ιδιαίτερες κάθετες κατασκευές που οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι επρόκειτο για θήκες στις οποίες ακουμπούσαν ιερά αντικείμενα. Οπως λέει στην «Κ» ο ανασκαφέας του Δεσποτικού κ. Γιάννος Κουράγιος (ΚΑ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων), «όλα καθρεφτίζουν την πρωτοπορία των Παριανών».

Πάνω απ’ όλα, τα καινούργια ευρήματα δίνουν πληροφορίες για τον αρχαιολογικό πλούτο του ακατοίκητου αυτού νησιού που βρίσκεται στα δυτικά της Αντιπάρου, διαφωτίζοντας την τοπογραφία, την έκταση και τη χωροταξική οργάνωση του ιερού του Απόλλωνα στη θέση Μάντρα.

Το κέντρο λατρείας, το προστατευμένο με περίβολο τέμενος, στο οποίο δέσποζε ο μαρμάρινος πρόστυλος ναός, με κιονοστοιχία 7 κιόνων ύψους 7μ., και δίπλα σε αυτόν το τελετουργικό εστιατόριο και βωμός ήταν γνωστά. Σε μικρή απόσταση από την είσοδο του τεμένους, πρόσφατα αποκαλύφθηκε άλλο μεγάλο κτίριο, το οποίο προστίθεται στα 12 που ήρθαν στο φως αυτά τα χρόνια, καθώς και στα 5 τα οποία μετράμε στο διπλανό νησάκι Τσιμηντήρι. Αλλωστε, κατά την αρχαϊκή περίοδο αυτό ήταν ενωμένο με το Δεσποτικό.

Πλούσιες πληροφορίες

Παρότι η ανασκαφή του κτιρίου δεν ολοκληρώθηκε, η κάτοψή του μαρτυρά πέντε δωμάτια, συνεχή λειτουργία του ιερού αλλά και πόσο πολύπλοκη ήταν η χωροταξική οργάνωσή του, η οποία αντανακλά τη μεγάλης εμβέλειας φήμη του και την υψηλή επισκεψιμότητα στους αρχαϊκούς όσο και τους κλασικούς χρόνους. Οι έρευνες στο μαρμάρινο αρχαϊκό κτίριο Δ που είναι μέσα στο τέμενος αποκάλυψαν πρωιμότερο κτίσμα, αψιδωτής κάτοψης, μεγάλη ποσότητα κεραμικής σκόνης, καμένα και άκαυτα οστά ζώων, (αλόγων, χοίρων, αιγοπροβάτων και πουλερικών), που όλα «επιβεβαιώνουν ότι η λατρεία στο ιερό του Απόλλωνα στο Δεσποτικό ξεκινά στα γεωμετρικά χρόνια». Αποδεικνύουν, με λίγα λόγια, πρακτικές ήδη από τον 9ο αι.π.Χ., στον ίδιο χώρο όπου τον 6ο αι. π.Χ. κτίστηκε ο μνημειακού χαρακτήρα ναός.

Χορηγοί της φετινής ανασκαφής ήταν τα Ιδρύματα Π Κανελλοπούλου, Ι. Λάτση, Α.Γ. Λεβέντη, Αθ. Μαρτίνου, καθώς και το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.

ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ

21-8-2014

http://www.kathimerini.gr/

780496/article/epikairothta/ellada/despotiko-ktiria-podia-koyrwn-ana8hmata-osta-zwwn