''Copying Beethoven'' - Agnieszka Holland (2006)


''Αντιγράφοντας τον Μπετόβεν''(''Copying Beethoven'') 
- Σκηνοθεσία:Agnieszka Holland (2006) 
- Ολόκληρη η ταινία με ελληνικούς υπότιτλους





Directed byAgnieszka Holland
Produced bySidney Kimmel
Stephen J. Rivele
Michael Taylor
Christopher Wilkinson
Written byStephen J. Rivele
Christopher Wilkinson
StarringEd Harris
Diane Kruger
CinematographyAshley Rowe
Edited byAlex Mackie
Distributed byMetro-Goldwyn-Mayer
Release dates
  • November 10, 2006
Running time104 minutes
CountryUnited States
LanguageEnglish






 1.

Και μόνον τα κομμάτια της μουσικής του Μπετόβεν που ακούγονται, φτάνουν για να δεις την ταινία. Αν τώρα προσθέσεις και δυο άλλα στοιχεία, κύρια στοιχεία, γιατί επιμέρους υπάρχουν πολλά, αυτό της μερικής ανάλυσης του έργου του συνθέτη και μερικών βαθύτερων σκέψεων και επιθυμιών του, και αυτό της νεαρής αντιγραφέως των παρτιτούρων του συνθέτη, η οποία, παρότι γυναίκα και μάλιστα εκείνης της εποχής, δεν το βάζει κάτω, το παλεύει και τέλος νικάει, τότε η παρουσία σου στην αίθουσα γίνεται σχεδόν επιβεβλημένη.
Τρία, λοιπόν, τα επίπεδα της ταινίας.
Πρώτα ο συνθέτης!
Αυτός ο τεράστιος γρανιτένιος όγκος της μουσικής, ο μοναδικός Μπετόβεν. 
Ο πρώτος μεγάλος συνθέτης, που έγραψε μουσική, όπως αυτός ήθελε και όχι κατόπιν παραγγελίας, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή και, δυστυχώς, εξακολουθεί να ισχύει ακόμα και σήμερα! Οχι, βέβαια, ολόκληρος και ολοκληρωμένος ο Μπετόβεν. Κάτι τέτοιο απαιτεί άλλες κινηματογραφικές ικανότητες, άλλες κινηματογραφικές προσεγγίσεις! Μιλάμε για ένα μικρό μέρος της προσωπικότητάς του και ένα μικρότερο μέρος του έργου του. Μια μικρή περίληψη ενός μικρού μέρους της ζωής και του έργου του. Ικανό, όμως, να σε αναστατώσει.
Δεύτερον, η ίδια η μουσική και η φιλοσοφία της. 
Είναι καλό για τον θεατή να ακούει μουσική και την ίδια στιγμή κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με την ιδεολογία της, την αξία της, τους σκοπούς της, τις δυνατότητές της και τους στόχους της. Και αυτό η ταινία το κάνει, με ικανοποιητική μάλιστα σοβαρότητα. Ο θεατής δε βγαίνει σοφότερος, βγαίνει όμως αρκετά υποψιασμένος. Αν ο ίδιος κάνει ένα ακόμα βήμα, διαβάσει κάτι σχετικό και βάλει στοcd πλέιερ την Ενάτη Συμφωνία (Ωδή στη χαρά), τότε μπορεί να κάνει μια νέα πολύ σημαντική γνωριμία! Μια γνωριμία που μπορεί να σημαδέψει τη ζωή του. Η γνωριμία με τη μουσική του Μπετόβεν είναι πρώτης τάξης γεγονός!
Τρίτο στοιχείο είναι αυτός της αντιγραφέως.
Μια νεαρή συνθέτρια, που επιθυμεί διακαώς να φτάσει κοντά στον Μπετόβεν, δέχεται να αντιγράφει τις παρτιτούρες του (ακόμα και σήμερα που η τεχνολογία έχει κάνει θαύματα, η αντιγραφή των παρτιτούρων γίνεται από ειδικούς ανθρώπους μεν, αλλά πάντα με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο). Η νεαρή αυτή γυναίκα αποδεικνύεται σκληρό καρύδι, ακόμα και για τον συνθέτη! Και χρήσιμη!
Μπετόβεν, μουσική και φεμινισμός! Οχι, βέβαια, στο ύψος που θα ταίριαζε στον συνθέτη. Πάντως, όχι και προσβλητικά, για εκείνον και την ιστορία του! Αν ο θεατής, πέρα από την ίδια την ταινία, χρησιμοποιήσει και τη δική του γνώση, τότε θα φτάσει σε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. Θα ευχαριστηθεί την προβολή!
(Αγγλο-ουγγρική ταινία, σκηνοθεσία Ανιέσκα Χόλαντ με τους: Εντ Χάρις, Νταϊάν Κρούγκερ, Μάθιου Γκουντ)






 2.

Οι παρτιτούρες του ήτανε γεμάτες μουντζούρες, σε αντίθεση με άλλους συναδέλφους του δεν δούλευε ποτέ για Βασιλιάδες, ούτε καν υποκλινότανε μπροστά τους στέλνοντας έτσι περίπατο οποιοδήποτε πρωτόκολλο, ήτανε φωνακλάς, αντιπαθής πλην αναγνωρίσιμος, ενώ αγαπούσε πολύ τον έρωτα, το κρασί αλλά και τις βόλτες με τον αγαπημένο του φίλο Γκαίτε. Καλώς ήρθατε στον κόσμο του Μπετόβεν!
Η Ανιέσκα Χόλαντ σκηνοθετεί τα τελευταία χρόνια ζωής αυτής της κορυφαίας προσωπικότητας που δίδαξε στους μουσικούς τι θα πει ‘συμφωνία’, βιώνοντας ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα που θα μπορούσε να ζήσει κάποιος συνθέτης, το οποίο τον έφερε πολύ κοντά στην αυτοκτονία: την κώφωση. Το 1824, ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (Εντ Χάρις) ετοιμάζει την 9η Συμφωνία, αλλά λόγω της ασθένειάς του, χρειάζεται άμεσα κάποιον βοηθό. Το Ωδείο της Βιέννης του στέλνει την Άννα Χολτς (Νταιάν Κρούγκερ). Η αντίδρασή του ήταν οσκαρική…
Γυναίκα; Μα αυτό είναι αδιανόητο και τα γέλια του φτάνουνε μέχρι τα πέρατα της πόλης! Και όμως, μαζί καταφέρνουνε να κάνουνε το θέατρο της αυστριακής πρωτεύουσας να σείεται από τα χειροκροτήματα, τα οποία ο δημιουργός αδυνατούσε να ακούσει…
Από την Πολωνία λοιπόν και με πραγματική αγάπη, η νέα ταινία για μία από τις μεγαλύτερες μουσικές ιδιοφυίες που γνώρισε ο κόσμος μας. Από το πρώτο κιόλας πλάνο, η ατμόσφαιρα είναι σκοτεινή, και γίνονται αμέσως αντιληπτοί οι σκηνοθετικοί συνειρμοί της Χόλαντ. Δεδομένου ότι το σύμπαν είναι γεμάτο αντιθέσεις, και συμφωνία θα πει ένωση αυτών των διαφορετικών ακουσμάτων, η σκηνοθέτης ξετυλίγει το παιχνίδι αντίφασης-κατάφασης από την αρχή της ιστορίας, μένοντας επικεντρωμένη αφενός στη αλήθεια της μουσικότητας έτσι όπως τη βίωνε ο συνθέτης στη σχέση του με αυτό που λέμε Θεό και αφετέρου στον ποιητικό δεσμό που ανέπτυξε με τη νεαρή Άννα.
Δύσκολα κάποιος θεατής θα ξεχάσει το μεταξύ τους παιχνίδι με τα χέρια, αλλά και τις ατάκες του Μπετόβεν περί θείας καταγωγής του γένους μας, και του ύψιστου ουμανιστικού ρόλου που αναλαμβάνει πρώτος ο μουσικός, προκειμένου να ερμηνεύσει τη γλώσσα του Θεού.
Ολόκληρο το έργο το βαστάει ο πολυαγαπημένος ηθοποιός Εντ Χάρις ο οποίος είναι φανερό ότι μελέτησε σπιθαμή προς σπιθαμή τον χαρακτήρα του Μπετόβεν αλλά και ότι διδάχτηκε πιάνο προκειμένου να ανταποκριθεί ολοκληρωτικά στις ανάγκες του ρόλου του. Το ίδιο πρέπει να συνέβη και με την Κρούγκερ όχι όμως με την ανάλογη επιτυχία στην τεχνική, καθώς στην πρώτη σκηνή που την βλέπουμε να παίζει, τα δάχτυλά της φαίνονται σπασμένα και τρεμάμενα, κάτι το οποίο δεν πείθει ότι είναι η καλύτερη μαθήτρια που είχε η Βιέννη στη σύνθεση. Όμως την συγχωρούμε, γιατί κατά τα άλλα η παρουσία της στην ταινία είναι μαγική. Είναι εξαιρετικά όμορφη και έχει καταφέρει να αφεθεί στην κυριολεξία σε όλη τη μαγεία που λέγεται Μπετόβεν. Πραγματικά πρόκειται για μία από τις καλύτερες επιλογές που έχουμε δει σε καστ, η ερμηνεία της είναι απίθανη.
Και αν όλα αυτά δεν σας έχουνε πείσει ακόμα να δείτε την ταινία, γιατί στην περίπτωση που είστε μουσικόφιλοι, δεν χρειάζεστε καν κριτική, υπάρχει ένας ακόμη λόγος: Η ίδια η 9η Συμφωνία. Η σκηνή στην Όπερα, από τα δευτερόλεπτα της σιωπής πριν την πρώτη νότα μέχρι και τη στιγμή που το κοινό ξεσπάει ένθερμο ζητωκραυγάζοντας, είναι ανατριχιαστική. Τόσο πολύ, που νομίζεις ότι ο χρόνος έχει γυρίσει και βρίσκεσαι στην πρεμιέρα του 1824. Μα τι λέω... Όταν ακούς Μπετόβεν το ημερολόγιο καταργείται γιατί ανοίγουνε οι ουρανοί.

ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ 1,2.
 http://www.rizospastis.gr/story.do?id=3854780&publDate
 http://www.cinemascope.gr/movies/2006/copyingbeethoven.shtml


3.

Ludwig van Beethoven:'' Symphony No. 9 '' 


Για πολλούς, το κορυφαίο ανθρώπινο δημιούργημα στον τομέα της μουσικής και ασφαλώς το σπουδαιότερο έργο του γερμανού συνθέτη Λούντβιχ φαν Μπετόβεν. Ένας ύμνος στη χαρά και την παγκόσμια συναδέλφωση.

Η Συμφωνία αρ. 9 (Symphony No. 9) υπήρξε αρχικά παραγγελία προς τον συνθέτη της Φιλαρμονικής Εταιρείας του Λονδίνου, το 1817, η οποία στη συνέχεια δεν ευοδώθηκε. Δώδεκα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της Όγδοης Συμφωνίας, ο Μπετόβεν άρχισε να δουλεύει το νέο του έργο το 1818 και το ολοκλήρωσε το 1824. Έξι χρόνια για τη σύνθεση ενός κολοσσιαίων διαστάσεων έργου δεν ήταν και μεγάλο διάστημα, δεδομένων και των έντονων προβλημάτων κωφότητας που αντιμετώπιζε.

Στο μυαλό του από το 1793 στριφογύριζε η μελοποίηση του ποιήματος του Φρίντριχ Σίλερ «Για τη Χαρά» ή όπως το γνωρίζουμε «Ωδή στη Χαρά». Ήδη είχε κάνει κάποιες απόπειρες, αλλά η σύνθεση της «Ενάτης» του έδωσε την ευκαιρία να επιχειρήσει κάτι μοναδικό μέχρι τότε, να ενσωματώσει φωνητική μουσική σε ένα συμφωνικό έργο.

Στα τρία πρώτα μέρη της Συμφωνίας («Allegro ma non tropo, un poco maestoso», «Molto Vivace», «Adagio molto e cantabile») δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά το τέταρτο («Presto… Prestissimo») που θα περιείχε και το ποίημα του Σίλερ, τον δυσκόλεψε αρκετά. Άλλωστε, το τέταρτο μέρος είναι από μόνο μία Συμφωνία με τέσσερα διακριτά μέρη που εκτελούνται χωρίς διακοπή.

Ο Μπετόβεν επιθυμούσε η πρεμιέρα της «Ενάτης» να δοθεί στο Βερολίνο και όχι στη Βιέννη, όπως τον προέτρεπαν φίλοι και χρηματοδότες, επειδή το έργο ήταν αφιερωμένο στον Πρώσσο βασιλιά Φρειδερίκο - Γουλιέλμο τον 3ο και ο ίδιος δεν συμφωνούσε με το μουσικό κλίμα της πρωτεύουσας των Αψβούργων. Τελικά, πείσθηκε και η πρεμιέρα της «Ενάτης» δόθηκε τη Δευτέρα 7 Μαΐου του 1824 στο κατάμεστο «Κερντνερτορτεάτερ» της Βιέννης.

Η συναυλία περιελάμβανε ακόμη αποσπάσματα από τη «Missa Solemnis» και την εισαγωγή «Die Weihe des Hauses». Εκτός του αρχιμουσικού Μίκαελ Ουμλάουφ, που διηύθυνε τη συναυλία, στη σκηνή βρισκόταν και ο κωφός Μπετόβεν. Η κοινή συνύπαρξη των δύο επί σκηνής είχε αποδειχθεί καταστροφική σε μια γενική πρόβα της όπερας Φιντέλιο πριν από δύο χρόνια. Έτσι, ο Ούμλαουφ είπε στους μουσικούς και τους μονωδούς να αγνοήσουν τις υποδείξεις του Μπετόβεν και να υπακούουν μόνο σ' αυτόν.

Η συναυλία κύλησε ομαλά και το νέο έργο φαίνεται ότι ενθουσίασε το ακροατήριο, που ξέσπασε σε επευφημίες και χειροκροτήματα στο φινάλε. Ο κουφός Μπετόβεν, με γυρισμένη την πλάτη στο κοινό και προσηλωμένος στο έργο, φυσικό ήταν να μην καταλάβει τίποτα. Όταν η κοντράλτο Καρολίν Ούνγκερ τον βοήθησε να στραφεί προς το ακροατήριο και να αντιληφθεί τις αντιδράσεις του, συγκινήθηκε βαθύτατα.

Η παρουσίαση της «Ενάτης» αποδείχτηκε θρίαμβος για τον Μπετόβεν. Δέχθηκε πέντε μπιζαρίσματα, γεγονός που θεωρήθηκε απαράδεκτο έως και απρεπές για ένα κοινό θνητό, καθώς οι ανάλογες τιμές προς τον βασιλιά δεν ξεπερνούσαν τα τρία μπιζαρίσματα. Παρά την αποδοχή του κόσμου, το έργο δέχθηκε χλιαρές έως αρνητικές κριτικές κι έτσι στην επανάληψη της συναυλίας στις 23 Μαΐου, το θέατρο ήταν μισογεμάτο.

Τη σφραγίδα τους στην Ενάτη Συμφωνία έχουν βάλει μεγάλοι μαέστροι: Βίλχελμ Φουρτβέγκλερ, Αρτούρο Τοσκανίνι, Όττο Κλέμπερερ, Μπέρναρντ Χάιτνικ, Καρλ Μπεμ, Ραφαέλ Κούμπελικ, Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν, Λέοναρντ Μπερνστάιν, Τζον Ελιοτ Γκάρντινερ, Σάιμον Ρατλ, οι οποίοι διηύθυναν σπουδαίες ορχήστρες: Φιλαρμονική Βερολίνου, Φιλαρμονική Βιέννης, Συμφωνική Ορχήστρα του NBC, Συμφωνική της Νέας Υόρκης, Συμφωνική της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, Συμφωνική του Κλίβελαντ και Φιλαρμόνια του Λονδίνου.

Η «Ενάτη Συμφωνία» είναι ένα από τα γνωστότερα έργα της κλασικής μουσικής, με πολλές διασκευές για τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη λαϊκή μουσική. Ένα τμήμα της και συγκεκριμένα η «Ωδή στη Χαρά» στην οργανική διασκευή του Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν είναι ο επίσημος ύμνος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΠΗΓΗ:http://www.sansimera.gr/articles/257




4. 

 Φρίντριχ Σίλερ:"Ωδή στη Χαρά"

Κόρη εσύ των Ηλυσίων,
ω Χαρά, σπίθα πανέμορφη, Θεϊκή,
ένα πύρινο μεθύσι
στο δικό σου το ναό μας οδηγεί.
Η κακιά ό,τι σκόρπισε συνήθεια
να τα μάγια σου το δένουνε ξανά,
όλοι οι άνθρωποι, ω θεά, αδερφώνονται, όπου
η φτερούγα η απαλή σου τριγυρνά.

Όλα τα έθνη αγκαλιαστείτε! Σε όλον, όλο
στέλνω εγώ τον κόσμο τούτο το φιλί.
Έναν έχουμε πατέρα, αδέρφια, εκεί
απ' των άστρων πιο ψηλά το θόλο.

Όποιος ενός φίλου ο φίλος είναι,
όποιος πέτυχε τέτοια έξοχη ζαριά,
όποιος βρήκε μια καλή γυναίκα, ας σμίξει
τη φωνή του στα χαρούμενα βουητά.
Φτάνει μόνο μια ψυχή στον κόσμο τούτον
να μπορεί κανείς δικιά του να την πει.
Αλλ' αυτός που δεν το πέτυχε ποτέ του,
κλαίοντας έξω από τον κύκλο ας τραβηχτεί.
Τη συμπάθεια να τιμά και να λατρεύει
όποιος ζει σ' αυτή τη γη.
Προς τ' αστέρια αυτή οδηγεί
όπου του Άγνωστου είν' ο θρόνος κι αφεντεύει.

Όλα τα όντα από τα στήθια της μεγάλης
Φύσης τη χαρά ρουφούν,
και οι καλοί μα και κακοί τα ρόδινά της
ίχνη πάντα ακολουθούν.
τα φιλιά και τα σταφύλια αυτή μας δίνει,
ένα φίλο, κι ως το θάνατο πιστό.
Ηδονή και το σκουλήκι ακόμα νιώθει,
στέκει ορθό το Χερουβείμ μπρος στο Θεό.
Έθνη, εσείς χάμω θα πέσετε, εσείς μόνο;
Πες! Τον πλάστη τον μαντεύεις, κόσμε εσύ;
Θα τον βρεις πάνω απ' των άστρων τη σκηνή.
Πάνω απ' τ' άστρα το μεγάλο του έχει θρόνο.

Η φτερούγα η δυνατή στην αιώνια φύση
ονομάζεται χαρά.
Τους τροχούς μες στο τρανό ρολόϊ του κόσμου
η χαρά τους σπρώχνει πάντοτε μπροστά.
Απ' τα ουράνια, στης χαράς το κάλεσμα ήλιοι
ξεπετιούνται, κι απ' τα σπέρματα οι ανθοί.

Η χαρά μέσα στο χάος γυρίζει σφαίρες
που αστρονόμου δεν τις γνώρισε γυαλί.
Όπως οι ήλιοι αναγαλλιάζοντας πετάνε
στην ουράνια, την υπέρλαμπρη απλωσιά,
μπρος!, αδέλφια, με χαρούμενη καρδιά,
όμοιοι με ήρωες που γραμμή στη νίκη πάνε.

Απ' τον πέτρινο καθρέφτη της αλήθειας
στον ερευνητή χαμογελά.
Στην τραχιά της αρετής κορφή ανεβάζει
τον που σηκώνει ένα φορτίο και δεν βογκά.
οι σημαίες της κυματίζουνε στης πίστης
το βουνό το φωτερό.
σπάει το φέρετρο και μέσα απ' τις ραγάδες
λάμπει εκείνη στων αγγέλων το χορό.
Λαοί, θάρρος! η αντοχή να μη σας λείψει,
και για ανώτερο έναν κόσμο υπομονή!
Πάνω εκεί, περ' απ' των άστρων τη σκηνή,
ένας θεός στέκει τρανός, και θ' ανταμείψει.

Με τους θεούς πώς να τα βάλεις; Είν' ωραίο
να τους μοιάσεις. τούτο αρκεί.
Ας σιμώσουν οι φτωχοί κι οι πονεμένοι
να χαρούν με τους χαρούμενους κι αυτοί.
Όχι εκδίκηση και μίση. ας ξεχαστούνε.
στον θανάσιμον οχτρό συγγνώμη πια.
ας μην πιέζουνε τα μάτια του τα δάκρυα,
κι άλλο τύψη ας μην του τρώει πια την καρδιά.
Μας χρωστούν; Όλ' ας σκιστούνε τα τεφτέρια!
Συμφιλίωση γενική!
Όπως κρίναμε, αδελφοί,
έτσι κρίνει κι ο Θεός ψηλά απ' τ' αστέρια.

Η χαρά σπιθοβολάει μες στα ποτήρια.
μέσα στο αίμα το χρυσό του σταφυλιού
ηρωισμού ρουφούν ορμή οι απελπισμένοι,
κι οι κανίβαλοι γαλήνεμα του νου.
Το ποτήρι όταν το γύρο του θα κάνει,
απ' τις θέσεις σας αδέρφια μου, όλοι ορθοί!
Ως ψηλά τον ουρανό οι αφροί ας ραντίσουν
προς το πνεύμα του Αγαθού τούτη η σπονδή!
Που γι αυτόν χορός αγγέλων ύμνους ψάλλει
και των άστρων τον δοξάζουν οι χοροί.
Προς το πνεύμα του Αγαθού τούτη η σπονδή
περ' απ' τ' άστρα, μες στου απείρου την αγκάλη.

Αντοχή στα πικρά βάσανα, βοήθεια
όπου ένας αθώος θρηνεί,
σταθερότητα στον όρκο, την αλήθεια
και σ' οχτρούς μα και σε φίλους αντικρύ.
μπος σε θρόνους ρηγικούς αντρείκια στάση,
κι αν, αδέλφια μου, στοιχίσει ή αίμα ή βιός,
το βραβείο να πάει σ' αυτόν που δούλεψε άξια,
και στις γέννες της ψευτιάς ξολοθρεμός!
Πιο σφιχτά στον άγιο κύκλο αυτόν πιαστείτε,
όρκο δώστε στο σπιθάτο αυτό κρασί
πως θα μείνετε στο τάξιμο πιστοί.
Στον ουράνιο δικαστή μας ορκιστείτε. 



(Μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου) 

5. 

Symphony No. 9 in D minor, Op. 125.