Η επόμενη κρίση

Μετά την υπογραφή του μνημονίου οι κυβερνήσεις της χώρας εφαρμόζουν αυτά που συμφώνησαν με τη βεβαιότητα της μη εφαρμογής, είτε μέσω αναβολών είτε με την εκπαραθύρωση των ρυθμιζομένων από τις εφαρμοστικές εγκυκλίους. Συνεπεία αυτού, οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις είναι «ονομαστικές» και ελάχιστα ακουμπάνε στην καθημερινότητα των πολιτών. 

Το μόνο που είναι πραγματικά πραγματικό είναι η μείωση των εισοδημάτων και των συντάξεων. Η Ελλάδα, είναι πλέον χώρα φθηνού εργατικού δυναμικού και είναι αυτό το αποκλειστικό συγκριτικό της πλεονέκτημα. Ούτε η τεχνολογία, η ποιότητα του εργατικού δυναμικού, το άνοιγμα των επαγγελμάτων, ή η διευκόλυνση των επενδύσεων. 

Αποκλειστικά και μόνο το φθηνό εργατικό δυναμικό. Και ας είναι το κόστος ενέργειας 60% υψηλότερο από το μέσο ευρωπαϊκό. Και ας είναι το κόστος χρήματος 300% υψηλότερο από τη Γερμανία. Και ας καταδυναστεύεται η οικονομία από ολιγοπωλιακές και ολιγαρχικές διατάξεις. Η απομείωση του κόστους εργασίας θα αναπληρώνει κάθε εκτροπή.

Σε αυτό το πλαίσιο κανείς από το πολιτικό στερέωμα δεν δεσμεύεται για αυτά που πιστεύει ή δεν πιστεύει. Δεν υπάρχει ανάγκη. Πράττουν με άλλοθι αυτά που μας λένε οι «τροϊκανοί» και την ίδια στιγμή κλείνουν το μάτι σε κάθε ιεραρχία συμφερόντων και συντεχνία με αντάλλαγμα την επανεκλογή και την αναπαραγωγή του πελατειακού πολιτικού συστήματος.

Και όμως, μια αξιοπρεπής πολιτική θέση θα ήταν να τεθούν επί τάπητος οι διαφωνίες και οι επιφυλάξεις και έναντι αυτών να κατατεθούν αντιπροτάσεις και διεκδικήσεις. Όμως τίποτα από αυτά δεν γίνεται καθώς δεν υπάρχουν θέσεις και σαφής πολιτική τοποθέτηση για το μέλλον της χώρας. 

Αυτό που υπάρχει είναι η διεκπεραίωση των επιμέρους συμφερόντων και η συνεπαγόμενη οικοδόμηση θέσεων ως το άθροισμα ατάκτως ερρειμένων διεκδικήσεων. Κυβέρνηση διαμεσολάβησης που θέλει να αναγνωρισθεί ως καλύτερη έναντι της διαμεσολάβησης που προτείνει η αντιπολίτευση. Και όποιος υπόσχεται ότι το μέλλον θα προσομοιάζει με το παρελθόν κερδίζει.. όποιος αφήσει τα συμφέροντα περισσότερων ομάδων ανεπηρέαστα από την κρίση νικάει… όποιος εξασφαλίσει την αναπαραγωγή του συστήματος ηγεμονεύει.

Το μόνο που δεν περισσεύει είναι η σοβαρότητα. Η τεκμηριωμένη και ενδελεχής συζήτηση για την ολιστική αλλαγή που έχει ανάγκη η χώρα. Στα συστήματα, στους θεσμούς, την ιδεολογία, την παιδεία και τις συμπεριφορές. Για αυτά, απλώς θα περιμένουμε ελπίζοντας στην επόμενη κρίση που δυστυχώς δεν είναι μακριά …

 Γιάννης Τσαμουργκέλης.

Διδάσκει Διεθνή Οικονομική στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=655543