Ο παγκόσμιος χάρτης των στρατιωτικών δαπανών
Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν αλματωδώς το 2014 στην Κίνα και στη Ρωσία, όπως και στην ανατολική Ευρώπη, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, δείχνουν στοιχεία που δημοσιοποίησε το Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Το SIPRI, το οποίο δημιουργήθηκε το 1966 από το κοινοβούλιο της Σουηδίας και εν μέρει χρηματοδοτείται από το σουηδικό κράτος, παρακολουθεί συστηματικά τις στρατιωτικές δαπάνες, τους εξοπλισμούς και τις ένοπλες συρράξεις σε διεθνές επίπεδο.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής συνεχίζουν να είναι η χώρα που δαπανά τα περισσότερα στο συγκεκριμένο τομέα. Όμως οι δαπάνες της χώρας αυτής υποχώρησαν κατά 6,5% σε ετήσια βάση το 2014, στα 610 δισεκατομμύρια δολάρια. Παρέμειναν πάντως κατά 45% υψηλότερες από το επίπεδο όπου βρίσκονταν πριν από την 11η Σεπτεμβρίου 2001.
Με 84,5 δισεκατομμύρια δολάρια, η Ρωσία καταλαμβάνει την τρίτη θέση, μετά την Κίνα, οι δαπάνες της οποίας υπολογίστηκε ότι ανήλθαν σε 216 δισ. δολάρια (+9,7%). Η ουκρανική κρίση ώθησε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης, της χώρες της Βαλτικής και τις σκανδιναβικές χώρες να αναθεωρήσουν άρδην την πολιτική τους στο πεδίο της άμυνας.
“Η κρίση στην Ουκρανία μετέβαλε θεμελιωδώς την κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη αλλά μέχρι τώρα οι επιπτώσεις στις στρατιωτικές δαπάνες εκδηλώνονται πάνω απ' όλα στις χώρες που γειτονεύουν με τη Ρωσία”, εξήγησε σε ανακοίνωση του SIPRI ο ειδικός του Ινστιτούτου Σαμ Πέρλο-Φρίμαν.
Στην Ουκρανία οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 23% το 2014 σε ετήσια βάση, στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Αναμένεται να διπλασιαστούν το 2015. Η Πολωνία αύξησε τον προϋπολογισμό της για την άμυνα κατά 13% το 2014.
Σε παγκόσμιο επίπεδο πάντως οι στρατιωτικές δαπάνες συρρικνώθηκαν για τρίτο συναπτό έτος, κατά 0,4%, στα 1,776 τρισεκατομμύρια δολάρια.
“Η σταθερά των τελευταίων ετών με τις στρατιωτικές δαπάνες να βρίσκονται σε πτώση στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη δυτική Ευρώπη αλλά σε άνοδο στον υπόλοιπο κόσμο διατηρήθηκε το 2014, ωστόσο οι δαπάνες στη Λατινική Αμερική παραμένουν συνολικά αμετάβλητες”, σημειώνεται στην έκθεση του Ινστιτούτου.
Στην Αφρική οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 5,9%, ενώ στην Ασία και στην Ωκεανία κατά 5%, καθώς πολλά κράτη στην περιοχή ανησυχούν για την Κίνα, η οποία δαπανά από το 2% ως το 2,2% του ΑΕΠ για την άμυνα εδώ και πάνω από δέκα χρόνια.
Τη μεγαλύτερη αύξηση των στρατιωτικών δαπανών μεταξύ των 15 κρατών που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες κατέγραψε η Σαουδική Αραβία: η αύξηση αυτή ανήλθε στο 17% σε ετήσια βάση και οι στρατιωτικές δαπάνες του Ριάντ στα 80,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Πέρλο-Φρίμαν επισήμανε ότι οι αυξήσεις που καταγράφηκαν “εν μέρει αντανακλούν την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας”, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οφείλονται σε παράγοντες όπως “η διαφθορά”, “ τα οργανωμένα συμφέροντα”, ή μορφές “αυταρχικής διακυβέρνησης”.
Το SIPRI, το οποίο δημιουργήθηκε το 1966 από το κοινοβούλιο της Σουηδίας και εν μέρει χρηματοδοτείται από το σουηδικό κράτος, παρακολουθεί συστηματικά τις στρατιωτικές δαπάνες, τους εξοπλισμούς και τις ένοπλες συρράξεις σε διεθνές επίπεδο.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής συνεχίζουν να είναι η χώρα που δαπανά τα περισσότερα στο συγκεκριμένο τομέα. Όμως οι δαπάνες της χώρας αυτής υποχώρησαν κατά 6,5% σε ετήσια βάση το 2014, στα 610 δισεκατομμύρια δολάρια. Παρέμειναν πάντως κατά 45% υψηλότερες από το επίπεδο όπου βρίσκονταν πριν από την 11η Σεπτεμβρίου 2001.
Με 84,5 δισεκατομμύρια δολάρια, η Ρωσία καταλαμβάνει την τρίτη θέση, μετά την Κίνα, οι δαπάνες της οποίας υπολογίστηκε ότι ανήλθαν σε 216 δισ. δολάρια (+9,7%). Η ουκρανική κρίση ώθησε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης, της χώρες της Βαλτικής και τις σκανδιναβικές χώρες να αναθεωρήσουν άρδην την πολιτική τους στο πεδίο της άμυνας.
“Η κρίση στην Ουκρανία μετέβαλε θεμελιωδώς την κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη αλλά μέχρι τώρα οι επιπτώσεις στις στρατιωτικές δαπάνες εκδηλώνονται πάνω απ' όλα στις χώρες που γειτονεύουν με τη Ρωσία”, εξήγησε σε ανακοίνωση του SIPRI ο ειδικός του Ινστιτούτου Σαμ Πέρλο-Φρίμαν.
Στην Ουκρανία οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 23% το 2014 σε ετήσια βάση, στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Αναμένεται να διπλασιαστούν το 2015. Η Πολωνία αύξησε τον προϋπολογισμό της για την άμυνα κατά 13% το 2014.
Σε παγκόσμιο επίπεδο πάντως οι στρατιωτικές δαπάνες συρρικνώθηκαν για τρίτο συναπτό έτος, κατά 0,4%, στα 1,776 τρισεκατομμύρια δολάρια.
“Η σταθερά των τελευταίων ετών με τις στρατιωτικές δαπάνες να βρίσκονται σε πτώση στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη δυτική Ευρώπη αλλά σε άνοδο στον υπόλοιπο κόσμο διατηρήθηκε το 2014, ωστόσο οι δαπάνες στη Λατινική Αμερική παραμένουν συνολικά αμετάβλητες”, σημειώνεται στην έκθεση του Ινστιτούτου.
Στην Αφρική οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 5,9%, ενώ στην Ασία και στην Ωκεανία κατά 5%, καθώς πολλά κράτη στην περιοχή ανησυχούν για την Κίνα, η οποία δαπανά από το 2% ως το 2,2% του ΑΕΠ για την άμυνα εδώ και πάνω από δέκα χρόνια.
Τη μεγαλύτερη αύξηση των στρατιωτικών δαπανών μεταξύ των 15 κρατών που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες κατέγραψε η Σαουδική Αραβία: η αύξηση αυτή ανήλθε στο 17% σε ετήσια βάση και οι στρατιωτικές δαπάνες του Ριάντ στα 80,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Πέρλο-Φρίμαν επισήμανε ότι οι αυξήσεις που καταγράφηκαν “εν μέρει αντανακλούν την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας”, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οφείλονται σε παράγοντες όπως “η διαφθορά”, “ τα οργανωμένα συμφέροντα”, ή μορφές “αυταρχικής διακυβέρνησης”.
SIPRIFS1504
ΠΗΓΗ
http://www.sipri.org/media/pressreleases/2015/milex-april-2015
Σ Χ Ε Τ Ι Κ Α
Download additional background material for media.
The Top 20 Arms Exporters, 2010–2014
http://www.sipri.org/googlemaps/2015_of_at_top_20_exp_map.html
The Top 20 Arms Importers, 2010–2014
http://www.sipri.org/googlemaps/2015_of_at_top_20_imp_map.html