Ενδιαφέρουσες παράμετροι του θέματος με τα αεροσκάφη P-3 Orion του Πολεμικού Ναυτικού

«Θόρυβος» έχει προκληθεί από δημοσίευμα κυριακάτικης εφημερίδας που αναφέρεται στο πρώτο μεγάλο εξοπλιστικό πρόγραμμα που υπογράφεται μετά από χρόνια, το οποίο υπογράφτηκε πριν μερικές ημέρες από την κυβέρνηση και αφορά την αναβάθμιση των αεροσκαφών «ναυτικής συνεργασίας» (ΑΦΝΣ) τύπου P-3 Orion.

Σύμφωνα με το «ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ» που φιλοξενεί το δημοσίευμα, το πρόγραμμα ανέλαβε η αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin, η οποία έλαβε προκαταβολή 45 εκατ. δολαρίων ενώ το συνολικό ύψος της σύμβασης ανέρχεται στα 500 εκατ. δολ. Το θέμα αυτό είχε δει το φως της δημοσιότητας στις 16 Μαρτίου, την ημέρα έγκρισης του προγράμματος εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών του τύπου από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ), δια περιφοράς, από το «defence-point.gr» στην ακόλουθη διεύθυνση: http://www.defence-point.gr/news/?p=124829.

Η λογική εκ πρώτης όψεως αντίδραση για τη σύμβαση, βασίζεται στο λογικό σε μια πρώτη ανάγνωση επιχείρημα, ότι εν μέσω της προσπάθειας να καταβληθούν στην ώρα τους χρεολύσια, μισθοί και συντάξεις, συγκεντρώνοντας χρήματα από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, εκταμιεύονται 45 εκατ. δολ. ενώ η σύμβαση συνολικά θα κοστίσει 500 εκατ. δολ. Ένα δεύτερο σημείο εύλογης κριτικής, είναι η ηλικία των αεροσκαφών αυτών, αφού όταν θα ολοκληρωθεί τα αεροσκάφη θα είναι 42 ετών, αφού σήμερα είναι 35 ετών.

Της κυβερνητικής απόφασης υπεραμύνθηκε με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο σε ανακοίνωσή του μιλάει επί της ουσίας για μια απόφαση που είχε ληφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση:

«Η συμφωνία για την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P3 είναι διακρατική μέσω FMS. Απαράβατος όρος της ελληνικής πλευράς ήταν οι εργασίες να γίνουν στην Ελλάδα από ελληνική βιομηχανία.

»Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη χρησιμοποιούν πολλές χώρες ανάμεσα στις οποίες είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Ν. Κορέα, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Βραζιλία. Όλες αυτές οι χώρες τα αναβαθμίζουν και τα διατηρούν στη δύναμη τους.

»Η λύση της αναβάθμισης κρίνεται συμφερότερη από την προμήθεια νέων αεροσκαφών για πολλούς λόγους. Ο χρόνος ζωής των αεροσκαφών παρατείνεται για τουλάχιστον 20 χρόνια, διαθέτουμε ήδη ανταλλακτικά για τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους, εκπαιδευμένο προσωπικό, οργανωμένη μονάδα υποστήριξης.

»Είχε προταθεί η προμήθεια παροπλισμένων αεροσκαφών του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, τα οποία όμως χρειάζονταν τις ίδιες εργασίες αναβάθμισης με μεγαλύτερο κόστος ώστε να είναι διαθέσιμα ενώ όλες οι εργασίες θα γίνονταν στις ΗΠΑ και όχι στην Ελλάδα.

»Το ΓΕΝ είχε εισηγηθεί να γίνει επισκευή μέσω FMS και πέρασε ΚΥΣΕΑ από την προηγούμενη κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2014. Στη συνέχεια η ίδια συμφωνία προσυπεγράφη και πέρασε ΚΥΣΕΑ με τους ίδιους όρους και την χρηματοδότηση από την σημερινή κυβέρνηση στις 15 Μαρτίου 2015 που ήταν η καταληκτική ημερομηνία».

Επί των προαναφερθέντων, θα μπορούσαν να προστεθούν όμως και οι ακόλουθες παράμετροι:

Το πρόγραμμα εξασφάλισης αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας αποτελεί μια από τις πιο πιεστικές απαιτήσεις για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις εδώ και πολλά χρόνια, καθώς δημιουργεί στο αμυντικό σύστημα της χώρας μια εξαιρετικά επικίνδυνη «τρύπα».

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε, επειδή προτού ενσκήψει η οικονομική κρίση, ασφαλώς η προτεραιότητα του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (ΓΕΝ) ήταν η υλοποίηση προγράμματος απόκτησης καινούργιων ΑΦΝΣ, με αποτέλεσμα τα υπάρχοντα P-3 Orion ουσιαστικά να παροπλιστούν, ενδεχομένως και σε μια έμμεση μορφή πίεσης ώστε να επιταχυνθεί το πρόγραμμα αυτό. Όπως αναφέρεται στο επίμαχο δημοσίευμα, το 2009 προγραμματιζόταν η απόκτηση νέων ΑΦΝΣ, ωστόσο ο διαγωνισμός ακυρώθηκε, ενώ το 2010 είχαν προϋπολογιστεί 250 εκατ. ευρώ για την αγορά τους, ποσό που το 2011 έπεσε στα 180 εκατ. ευρώ.

Το 2014 ο φάκελος ανασύρθηκε και αποφασίστηκε η απόκτηση νέων αεροσκαφών να ενταχθεί στο πρόγραμμα προμηθειών αμυντικού υλικού της περιόδου 2011-2025, ενώ τον Ιανουάριο του 2015 το υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπέβαλε στο υπουργείο Οικονομικών πρόταση για τροποποίηση του αρχικού σχεδιασμού υλοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων της περιόδου 2016-2017 για να εξασφαλιστεί η αναγκαία χρηματοδότηση για το υποπρόγραμμα των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αρνήθηκε να αποδεσμεύσει χρήματα για στρατιωτικούς εξοπλισμούς.

Η ικανότητα αυτή είναι απολύτως απαραίτητη να αποκατασταθεί για δυο λόγους. Ο ένας αφορά τις υποχρεώσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο της Ατλαντικής Συμμαχίας, καθώς η μοναδική εναλλακτική στην περιοχή θα παραχωρούσε την αποστολή στην Τουρκία, το άλλο μέλος του ΝΑΤΟ στην περιοχή και ο δεύτερος, την κρισιμότητα των εναέριων πλατφορμών αυτών, στον εντοπισμό εχθρικών υποβρυχίων και άλλων αποστολών.

Πολύ πρόσφατα, η σημασία τους αναδείχθηκε σε δραματικό περιστατικό που απασχόλησε προ εξαμήνου τη Βρετανία και ήρθε στο φως της δημοσιότητας αργότερα από εξειδικευμένο στα αεροπορικά και διαστημικά θέματα μέσο ενημέρωσης (Aviation Week & Space Technology).

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εγκαταλείψει, λόγω περικοπών και αυτό, το δικό του πρόγραμμα ΑΦΝΣ. Στα τέλη του Νοέμβρη 2014, εντοπίστηκε υποβρύχιο – ρωσικό κατά πάσα πιθανότητα – στα ανοιχτά της Σκωτίας, σε θαλάσσιο «διάδρομο» που χρησιμοποιούν τα βρετανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια που ελλιμενίζονται στον ναύσταθμο του Faslane, την «καρδιά» δηλαδή της βρετανικής πυρηνικής αποτροπής. Παρά το παραδοσιακά ισχυρό Ναυτικό της χώρας («Royal Navy», με ελληνικής καταγωγής αρχηγό, τον ναύαρχο Σερ Τζορτζ Ζαμπέλας!), δεν μπορούσαν να το εντοπίσουν, με αποτέλεσμα ολόκληρη Βρετανία να ζητήσει με κατεπείγον σήμα τη συνδρομή του ΝΑΤΟ.

Ευτυχώς για τους Βρετανούς, στην ευρύτερη περιοχή επιχειρούσαν αμερικανικά, καναδέζικα και γαλλικά αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας, που έσπευσαν να ανταποκριθούν στο βρετανικό αίτημα συνδρομής. Παρά ταύτα, η καθυστέρηση είχε δώσει χρόνο στο υποβρύχιο να απομακρυνθεί. Το δραματικό περιστατικό μπορούν να το πληροφορηθούν όσοι ομιλούν την αγγλική γλώσσα στην ακόλουθη διεύθυνση: http://aviationweek.com/defense/canadians-french-us-hunt-submarine-scotland

Το περιστατικό αυτό αποδεικνύει την κρισιμότητα του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, δεδομένης της δραστηριότητας των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή. Και δεν είναι η μόνη αποστολή που αναλαμβάνουν.

Όσον αφορά το οικονομικό σκέλος της προμήθειας, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι τα κονδύλια για την εξυπηρέτηση των αναγκών των Ενόπλων Δυνάμεων, βρίσκονται ήδη δεσμευμένα στο υπουργείο Οικονομικών, με αποτέλεσμα η απόφαση αυτή απλώς να υλοποιεί μια από τις πιο πιεστικές προτεραιότητες. Στο ερώτημα για ποιον λόγο αυτά τα χρήματα δεν μαζεύτηκαν από την κυβέρνηση όπως έγινε με τα χρήματα άλλων οργανισμών του ευρύτερου δημοσίου τομέα, η απάντηση είναι μάλλον απλή:

Οι ανάγκες συντήρησης και σταδιακής ανανέωσης των κύριων και δευτερευόντων οπλικών συστημάτων που αξιοποιούν επιχειρησιακά οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, απαιτούν προγραμματισμένες παρεμβάσεις ώστε το εξ ορισμού μεγάλο τελικό κόστος να επιμερίζεται. Η κρίση και οι δραματικές περικοπές στους προϋπολογισμούς των στρατιωτικών επιτελείων έχει ήδη δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα. Το ενδεχόμενο τα επόμενα χρόνια να χρήζουν μαζικής αντικαταστάσεως π.χ. το σύνολο του στόλου, επειδή δεν κύλησε ομαλά-σταδιακά, θα επιβάλει ένα τρομακτικό οικονομικό βάρος στη χώρα.

Ενδεχόμενη αφαίρεση των κονδυλίων ακόμα και για τα στοιχειώδη, θα μπορούσε να προκαλέσει συνολικότερη κατάρρευση του αμυντικού μηχανισμού, σε μια περίοδο υψηλής επαγρύπνησης, εξαιτίας της αυξημένης – και εξαιρετικά προκλητικής – δραστηριότητας των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, με αιχμή και τις ναυτικές δυνάμεις.

Για τους κινδύνους αυτούς τηρείται σε συνεχή βάση ενήμερο το Μέγαρο Μαξίμου, που έχει πλέον σχηματίσει σαφή εικόνα του προβλήματος που δημιουργεί ο τουρκικός αναθεωρητισμός, με αποτέλεσμα, όπως έχει διαπιστωθεί, ο πρωθυπουργός να είναι φειδωλός και προσεκτικός στις δηλώσεις του.

Άρα, το «πράσινο φως» δόθηκε διότι οι πληροφορίες που υπάρχουν δημιούργησαν την αίσθηση του κατεπείγοντος, παρά το οξύ ταμειακό πρόβλημα, ενώ κίνητρα όπως π.χ. «χειρονομία καλής θέλησης» προς τις ΗΠΑ, μόνο ως αποτέλεσμα της απόφασης και της επικοινωνιακής αξιοποίησής της στο πλαίσιο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής υπεισέρχονται.

Όσον αφορά τη συζήτηση για την «απευθείας ανάθεση» και την απουσία διεθνούς διαγωνισμού, ο διεθνής διαγωνισμός θα είχε νόημα σε περίπτωση που υπήρχε απόφαση προμήθειας καινούργιων αεροσκαφών. Και πάλι βέβαια, θα πρέπει πάντα να συνυπολογίζεται ότι ένας διεθνής διαγωνισμός είναι αφενός χρονοβόρος και αφετέρου κοστίζει πολλά χρήματα, ιδίως εάν πραγματοποιηθούν δοκιμές των υποψηφίων συστημάτων.

Στην περίπτωση της αναβάθμισης, είναι σύνηθες το να επιλέγεται ο κατασκευαστής του αεροσκάφους, κυρίως διότι και να υπάρχει εναλλακτική, το κόστος είναι υψηλότερο. Πρόσφατο παράδειγμα μπλοκαρίσματος διαδικασίας αναβάθμισης είναι το πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών F-16 της Νότιας Κορέας, ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπου είχε αρχικά επιλεγεί η εταιρία BAE Systems, έναντι της κατασκευάστριας Lockheed Martin. Η εν λόγω σύμβαση ήταν αξιοσημείωτη γιατί ήταν η πρώτη φορά που το μονοπώλιο του αρχικού κατασκευαστή (OEM) του μαχητικού, της Lockheed Martin, «έσπασε» σε ότι αφορά την αναβάθμιση του.

Η υλοποίηση της πρώτης φάσης του προγράμματος άρχισε τον Ιούνιο του 2014 όταν δύο νοτιοκορεατικά μαχητικά KF-16C/-D Block 52 μεταφέρθηκαν σε βιομηχανική εγκατάσταση της BAE Systems στο Τέξας. Το πρόβλημα ανέκυψε όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ ζητά την καταβολή επιπλέον 470 εκατ. δολαρίων ως κόστος «για τη διαχείριση κινδύνων» (σ.σ. με απλά λόγια, θα έμπαιναν «ξένα χέρια» σε ένα σύστημα άλλου κατασκευαστή) και η BAE επιπλέον 280 εκατ. δολάρια, για την κάλυψη του κόστους λόγο καθυστέρησης του προγράμματος για ένα έτος.

Εν ολίγοις, αιφνιδιαστικά προέκυψε αύξηση της τάξεως περί το 50% σε σχέση με το αρχικό κόστος. Αυτό θα μπορούσαν να το αντιμετωπίσουν και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, με αποτέλεσμα την εκ νέου κατάρρευση ενός τόσο επείγοντος προγράμματος (σ.σ. εντελώς ενδεικτικά, παρατίθεται δημοσίευμα στα κορεατικά μέσα ενημέρωσης: http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/11/116_167678.html).

Ασφαλώς, πολιτική κριτική για την υπογραφή του προγράμματος θα ακουστεί, αφού όταν στο παρελθόν είχε έρθει στην επικαιρότητα, στελέχη της τότε αντιπολίτευσης, χωρίς επαρκή ενημέρωση, απειλούσαν δημόσια την τότε κυβέρνηση να μην προχωρήσει στην υλοποίηση του προγράμματος.

Οι καιροί όμως αλλάζουν και όπως φαίνεται μόνο οι επιχειρησιακές απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων μένουν αναλλοίωτες. Οπότε, καλό θα είναι να διδαχθούν όλοι και να προσεγγίζουν τα θέματα αυτά με διάθεση συνεννόησης, αφήνοντάς τα έξω από την πολιτική διαμάχη και τις αναπόφευκτες εν πολλοίς υπερβολές της.

  April 05, 2015 

Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΠΗΓΗ:

http://www.defence-point.gr/

 P-3 Orion

(...)

Τα αεροπλάνα αυτά αποτελούσαν ένα ισχυρό στρατηγικό πλεονέκτημα της χώρας μας και δεν έπρεπε να παροπλιστούν. Δεν είναι μόνο αεροσκάφη θαλάσσιας επιτήρησης και ισχυροί πολλαπλασιαστές δύναμης αλλά διαθέτουν και σημαντικές επιθετικές δυνατότητες κατα στόχων επιφανείας και υποβρυχίων(Πυραύλους αέρος εδάφους και αέρος θαλάσσης: 
AGM-65 Maverick, AGM-84 Harpoon, AGM-84 Standoff Land Attack Missile (SLAM-ER)[1]

Βόμβες: 
*Depth charges, Mk 101 Lulu nuclear depth bomb, MK20 Rockeye, MK80 Series (MK82, MK83, MK84) general purpose bombs, B57 nuclear bomb (US service only, retired 1993)

Τορπίλες και νάρκες: 
*Mk 44 (mostly retired from service), Mk 46,[1] Mk 50, Mk 54 or MU90 Impact torpedoes Mk 25, Mk 39, Mk 55, Mk 56, Mk 60 CAPTOR or Mk 65 Quickstrike naval mines[79]. Stonefish naval mine (in Australian service). Active and passive Sonobuoys. 

Παρά την παλαιότητα τους οι επιχειρησιακές τους δυνατότητες είναι πολύ αξιόλογες και ταιριάζουν με τις Ελληνικές ιδιαιτερότητες (αντιμετώπιση τουρκικής απειλής και λαθρομετανάστευσης σε μία τεράστια θαλάσσια έκταση) ενώ δεν υστερούν συγκριτικά από αυτές πλέον σύγχρονων αεροσκαφών(όπως το Boeing P-8 Poseidon). 
Επίσης είναι σαφώς ισχυρότερα και αποτελεσματικότερα από τα CASA CN-235 MPA που χρησιμοποιεί η Τουρκία).

Δείτε συγκριτικές δυνατότητες εδώ:

Lockheed P-3 Orion:
http://en.wikipedia.org/wiki/Lockheed_P-3_Orion

CN-235 MPA: 
http://en.wikipedia.org/wiki/CASA/IPTN_CN-235

Boeing P-8 Poseidon: 
http://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_P-8_Poseidon

(...)

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:
http://www.capital.gr/gmessages/showTopic.asp?id=5014513&pg=1&OrderDir=

ΣΧΕΤΙΚΑ

ΤΟ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ.Φτιάχνει εξοπλιστικό «Γίγαντα» στη γειτονιά μας ...

Ελλάδα-Τουρκία:Ισχύς-Εξοπλισμοί