Οι νεκροί του ιδιωτικού τομέα
Βουλευτής ΡΜ ερωτά:
«Θα υπάρξει μέριμνα αποκατάστασης των συγγενών ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από τη διαδικασία φίμωσης της ΕΡΤ;»
«Θα υπάρξει μέριμνα αποκατάστασης των συγγενών ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από τη διαδικασία φίμωσης της ΕΡΤ;»
Υποψήφιος Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΤ απαντά:
«Αυτό είναι μια πάρα πολύ σοβαρή πρόταση. Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντική και νομίζω ότι είναι νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργού και θα είμαι υπέρ.»
«Αυτό είναι μια πάρα πολύ σοβαρή πρόταση. Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντική και νομίζω ότι είναι νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργού και θα είμαι υπέρ.»
Υποψήφιος Πρόεδρος της ΕΡΤ παρεμβαίνει:
« Αν μου επιτρέπετε, συμφωνώντας με τον κ. Ταγματάρχη, θα έλεγα ότι πέρα από τη νομοθετική πρωτοβουλία που μπορεί να αναλάβει ο κ. Υπουργός, θα μπορούσαμε κι εμείς, εσωτερικά, μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο να λάβουμε κάποια μέριμνα. Μπορούμε να βρούμε τρόπους, είμαστε ανοικτοί και σε προτάσεις – η συνεργασία μας μπορεί να θεωρείται δεδομένη- να δούμε με ποιόν τρόπο...διότι πραγματικά, ανάμεσα στους 18 τυχαίνει δύο εξ αυτών να ήταν και φίλοι μου.»
« Αν μου επιτρέπετε, συμφωνώντας με τον κ. Ταγματάρχη, θα έλεγα ότι πέρα από τη νομοθετική πρωτοβουλία που μπορεί να αναλάβει ο κ. Υπουργός, θα μπορούσαμε κι εμείς, εσωτερικά, μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο να λάβουμε κάποια μέριμνα. Μπορούμε να βρούμε τρόπους, είμαστε ανοικτοί και σε προτάσεις – η συνεργασία μας μπορεί να θεωρείται δεδομένη- να δούμε με ποιόν τρόπο...διότι πραγματικά, ανάμεσα στους 18 τυχαίνει δύο εξ αυτών να ήταν και φίλοι μου.»
Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων συμβουλεύει:
«κ. Τσακνή, είναι μια πρόταση που είχα κάνει στον κ. υπουργό όταν εσυζητείτο το νομοσχέδιο της ΕΡΤ. Υπάρχει το πλαίσιο για τους πεσόντες εν ώρα καθήκοντος και την είχε αποδεχθεί με πολλή χαρά.»
«κ. Τσακνή, είναι μια πρόταση που είχα κάνει στον κ. υπουργό όταν εσυζητείτο το νομοσχέδιο της ΕΡΤ. Υπάρχει το πλαίσιο για τους πεσόντες εν ώρα καθήκοντος και την είχε αποδεχθεί με πολλή χαρά.»
Έτσι έμαθα για τους 18 νεκρούς της ΕΡΤ. Απολυμένοι της παλαιάς ΕΡΤ, συγγενείς τους που λύγισαν υπό το βάρος της ανεργίας του οικείου τους, θύματα τροχαίων και εργαζόμενοι στη ΝΕΡΙΤ (εδώ μια ένδειξη των κριτηρίων) απαρτίζουν τον κατάλογο των θυμάτων. Οπωσδήποτε συγκινητικό το ενδιαφέρον της Πολιτείας για τις οικογένειες των θυμάτων της ΕΡΤ. Οι οποίοι είναι πρώτης διαλογής, όχι σαν τα νέα παιδιά που κάηκαν ζωντανά στη ΜΑΡFΙΝ, ούτε βέβαια σαν τις στρατιές των απολυμένων του ιδιωτικού τομέα. Για τούτο, σε ένδειξη αναγνώρισης της ανθρώπινης τραγωδίας που εξελίσσεται στη χώρα μας και σε πείσμα της ανισότητας που συστηματικά καλλιεργεί το πολιτικό σύστημα εις βάρος του ιδιωτικού τομέα, επιχειρώ, ακροβατώντας όσο και η Πρόεδρος, να υπολογίσω με τον ίδιο τρόπο τους νεκρούς του ιδιωτικού τομέα.
Ως βάση χρησιμοποιώ το σκεπτικό υπολογισμού των νεκρών της ΕΡΤ: χάνοντας τη δουλειά σου μεσούσης μιας οικονομικής κρίσης, γίνεσαι σχεδόν αυτόματα μακροχρόνια άνεργος -είναι δύσκολο να βρεις άλλη δουλειά. Και δεν είναι μόνο το οικονομικό πρόβλημα που, από μόνο του, μπορεί να σε ισοπεδώσει. Παλεύεις με την απώλεια της αξιοπρέπειας, της αυτοπεποίθησης, της αυτοεκτίμησης, η ψυχική και σωματική σου υγεία κινδυνεύει, η κατάθλιψη καραδοκεί. Η μακροχρόνια ανεργία προκαλεί δυστυχία στις οικογένειες, ευθύνεται για ασθένειες, τροχαία, αυτοκτονίες, φυσικούς θανάτους. Προφανώς, βέβαια, δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Μπορούμε, ωστόσο, να συμφωνήσουμε πώς η ανεργία μπορεί, ως ύστατη συνέπεια, να οδηγήσει στο θάνατο από ασθένεια που είτε προκλήθηκε είτε επιταχύνθηκε από το δραματικό γεγονός της απώλειας εργασίας. Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό υπολογίζουμε και τους νεκρούς του ιδιωτικού τομέα.
Το 2007 η ανεργία ήταν περίπου στο 8%, έφτασε στο 24,4% το 2012 και στο 26%-27% τα επόμενα χρόνια. Με εργατικό δυναμικό περίπου 5 εκατομμύρια, η αύξηση της ανεργίας κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία εξαετία πέταξε εκτός εργασίας 900 χιλιάδες ανθρώπους. Δεδομένου ότι τα επίπεδα της ανεργίας παραμένουν πολύ υψηλά επί 4 χρόνια τώρα, αναφερόμαστε κυρίως σε μακροχρόνια άνεργους. Κι επειδή, όπως γνωρίζουμε, οι εργαζόμενοι που απολύθηκαν από το δημόσιο τομέα δεν ξεπερνούν τις δέκα χιλιάδες, είναι εύλογη η υπόθεση ότι οι 900 χιλ. άνεργοι προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα. Την 11η Ιουνίου 2013 η ΕΡΤ είχε 2.911 απασχολουμένους (2.655 τακτικό προσωπικό, 202 με συμβάσεις έργου, 55 Προσωπικό Ειδικών Θέσεων). Από αυτούς συνταξιοδοτήθηκαν ή υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης οι 350, οπότε οι ουσιαστικά απολυμένοι ήταν 2.561 εργαζόμενοι. Κατά συνέπεια, οι απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα είναι περίπου 350 φορές περισσότεροι από τους απολυμένους της ΕΡΤ.
Ας δούμε τώρα και μερικά ποιοτικά χαρακτηριστικά των δύο συνόλων. Οι απολυμένοι της ΕΡΤ παρέμειναν σε καθεστώς ανεργίας για λιγότερο από 2 χρόνια, ενώ οι απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα τουλάχιστον 4 χρόνια. Από εδώ προκύπτει ένας επιπλέον πολλαπλασιαστής επί δύο.
Θα περίμενε κανείς πως, αφού το πλήθος των δύο συνόλων που εξετάζουμε είναι μεγάλο, στατιστικά τα ποσοστά θανάτου ανά έτος λόγω των ευρύτερων συνεπειών της ανεργίας θα ήταν ανάλογα και στις δύο ομάδες. Όμως στην ομάδα των απολυμένων της ΕΡΤ υπήρχαν συστηματικοί παράγοντες που θα δικαιολογούσαν χαμηλότερα στατιστικά. Για παράδειγμα, πολύ σημαντικός παράγοντας στην ψυχολογία των ανέργων είναι η ελπίδα, η προοπτική επαναπρόσληψης, η κοινωνική στήριξη και αποδοχή. Στην περίπτωση των απολυμένων της ΕΡΤ οι παράγοντες αυτοί ήσαν πολύ ευνοϊκοί σε σύγκριση με τους απολυμένους του ιδιωτικού τομέα: οι της ΕΡΤ υποστηρίζονταν σταθερά και σθεναρά από μεγάλο τμήμα του πολιτικού κόσμου, είχαν υπόσχεση αποκατάστασης από την κατά πάσα πιθανότητα και γρήγορα επόμενη κυβέρνηση και ήταν ορατή η προσδοκία της επαναπρόσληψής τους σε θέση ίδια ή αντίστοιχη εκείνης που έχασαν. Επιπλέον απολάμβαναν δημοσιότητα και κοινωνική αλληλεγγύη, καθώς τα μέσα ενημέρωσης ευαισθητοποίησαν την κοινωνία για το δράμα αυτών των ανθρώπων.
Κανέναν από τους ευνοϊκούς αυτούς παράγοντες δεν απολάμβαναν οι απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα. Για τούτο - και με υποκειμενικό είναι αλήθεια τρόπο - θα υπολογίσω διπλάσιο ποσοστό θνησιμότητας για την ομάδα των απολυμένων του ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή έναν επιπλέον παράγοντα επί δύο. Έχουμε και λέμε λοιπόν: 350* 2*2 = 1400. Άρα, αν οι νεκροί της ΕΡΤ ανέρχονται στους 18 και είναι σχετικά εύκολο να τους μετρήσουμε, στην περίπτωση των απολυμένων του ιδιωτικού τομέα μιλάμε για 18*1400 = 25. 200 νεκρούς, λίγο παραπάνω από το 25% των ετήσιων θανάτων στη χώρα μας.
Συμπεριλαμβάνοντας και τους νεκρούς της ΜΑΡΦΙΝ ο ιδιωτικός τομέας μετράει 25.200 νεκρούς και ΤΡΕΙΣ ακόμα (δεν προσθέτουμε ανόμοια πράγματα). Αλλά, όπως είπαμε και στην αρχή, γι’ αυτούς η πολιτεία δεν θρηνεί, δεν τους τιμά ως πεσόντες εν ώρα καθήκοντος, δεν διανοείται καν να τους θεωρήσει θύματά της. Είναι όμως. Διότι η Πολιτεία, δια των πολιτικών επιλογών των κυβερνήσεων, πολλαπλασίασε τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα και κατ’ επέκταση τους νεκρούς τους. Και συνεχίζει να το κάνει.
Συμπεριλαμβάνοντας και τους νεκρούς της ΜΑΡΦΙΝ ο ιδιωτικός τομέας μετράει 25.200 νεκρούς και ΤΡΕΙΣ ακόμα (δεν προσθέτουμε ανόμοια πράγματα). Αλλά, όπως είπαμε και στην αρχή, γι’ αυτούς η πολιτεία δεν θρηνεί, δεν τους τιμά ως πεσόντες εν ώρα καθήκοντος, δεν διανοείται καν να τους θεωρήσει θύματά της. Είναι όμως. Διότι η Πολιτεία, δια των πολιτικών επιλογών των κυβερνήσεων, πολλαπλασίασε τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα και κατ’ επέκταση τους νεκρούς τους. Και συνεχίζει να το κάνει.
Παραθέτω ένα από τα συμπεράσματα της μελέτης Γιαννίτση - Ζωγραφάκη αναφορικά με τον άνισο τρόπο με τον οποίο έπληξε η κρίση τους πολίτες και την προνομιακή μεταχείριση του δημόσιου τομέα εις βάρος του ιδιωτικού. Ελπίζω να μην ταράξω τη γαλήνη των πολιτικών που πιστεύουν ότι μετρώντας τους νεκρούς της ΕΡΤ, ασκούν πολιτική ισότητας και αλληλεγγύης.
Hence, instead of rebalancing the rocketing public expenditure, policy chose to decrease the deficit by expanding the revenue side of the budget […]
This pattern of adjustment had a range of consequences on equality and solidarity
It shifted the burden of adjustment from the public to the private sector. It is clear that the choice to increase revenues to finance the leap of public current expenditure during the years preceding the crisis reflected a strategic choice to preserve and protect an oversized public sector at any cost. The result was a significant additional tax burden on the society coupled with massive unemployment in the private sector affecting both employees and self-employed. In terms of solidarity, we are faced with a close interconnection between the political system and the public administration at the expense of significant collective interests (causing instead poverty, growth, unemployment, prolongation of the crisis, inequality).
Σε απλά ελληνικά και ελεύθερη μετάφραση:
Πριν την κρίση δημιουργήθηκαν τεράστια ελλείμματα λόγω της μεγάλης αύξησης των δαπανών του Κράτους. Η αναγκαστική προσαρμογή σε μικρότερα/μηδενικά ελλείμματα δεν έγινε περιορίζοντας τις δαπάνες του κράτους (ως ποσοστό του ΑΕΠ) αλλά κυρίως με την αύξηση των εσόδων, με την αύξηση της φορολογίας.
Αυτός ο τρόπος προσαρμογής είχε συνέπειες στην ισότητα και την αλληλεγγύη. Μετέφερε το βάρος της προσαρμογής από τον Δημόσιο τομέα στον Ιδιωτικό. Ήταν μια ξεκάθαρη στρατηγική επιλογή να διατηρηθεί και να προστατευθεί ένας υπερτροφικός Δημόσιος Τομέας με κάθε κόστος. Το αποτέλεσμα ήταν επιπλέον φορολογικό βάρος στην κοινωνία συνδυασμένο με μεγάλη ανεργία στον ιδιωτικό τομέα…..
Σε όρους αλληλεγγύης, διαπιστώνονται στενές σχέσεις μεταξύ πολιτικού συστήματος και δημόσιας διοίκησης (σημ. μεταφραστή: πελατειακό κράτος το λένε) που λειτούργησαν εις βάρος σημαντικών συλλογικών συμφερόντων (και προκάλεσαν φτώχεια, ανεργία, επιμήκυνση της κρίσης και ανισότητα).
Γιώργος Στρατόπουλος ,
οικονομολόγος με πολυετή θητεία στον χρηματοοικονομικό τομέα και PhD στη Θεωρητική Φυσική.
4-6-2015
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.ellada&id=41323