Βαρομετρικό χαμηλό
Ο Ερντογάν είναι βέβαιο ότι δεν θα έχει στη Νέα Βουλή την ενισχυμένη πλειοψηφία που χρειάζεται για να τροποποιήσει το Σύνταγμα και να εγκαθιδρύσει Εκτελεστική Προεδρία Γαλλικού Τύπου, ενώ οι δημοσκοπήσεις αφήνουν πολύ ισχυρή πιθανότητα το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ να μην έχει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να σχηματίσει μονοκομματική κυβέρνηση.
Από μόνα τους τα παραπάνω είναι άκρως αποσταθεροποιητικά. Η πόλωση στην Τουρκία έχει φθάσει στο ζενίθ και σήμερα δεν υπάρχει αξιόπιστο σενάριο, ούτε αυτοπεριορισμού του Ερντογάν σε μια προεδρία χωρίς υπερεξουσίες αλλά ούτε και σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού με κορμό το ΑΚΡ. Στα τέλη της δεκαετίας του '50 η αυταρχική εκτροπή της κυβέρνησης Μεντερές είχε οδηγήσει σε εμφυλιοπολεμική ένταση με την αντιπολίτευση και έτσι άνοιξε ο δρόμος για το στρατιωτικό πραξικόπημα της άνοιξης του '60.
Σήμερα η ατμόσφαιρα είναι χειρότερη, με τον Ερντογάν να επικαλείται διαρκώς τις συνωμοσίες του ιμάμη Γκιουλέν για κάθε αυταρχικό βήμα που πλήττει όλους όσοι τον αντιπολιτεύονται, σε μια στιγμή επιπλέον που νοτίως των συνόρων της χώρας η Συρία και το Ιράκ φλέγονται στη σκιά της επέλασης των τζιχαντιστών. Κύρια αιτία της αποδυνάμωσης του Ερντογάν φαίνεται ότι είναι η χειραφέτηση των Κούρδων ψηφοφόρων, καθώς η διάλυση του Ιράκ και της Συρίας ως ενιαίων κρατικών οντοτήτων έχει ανοίξει τον δρόμο σύστασης ανεξάρτητου Κουρδιστάν στις παρυφές της χώρας, μια δυναμική που εκ των πραγμάτων ριζοσπαστικοποιεί το Κουρδικό Κίνημα στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Ετσι η εμπλοκή της Αγκύρας στη Συρία μάλλον θα προβάλλει για τους ιστορικούς του μέλλοντος σαν η Σικελική Εκστρατεία των Ερντογάν - Νταβούτογλου, ένα μοιραίο λάθος με ολέθριες συνέπειες εντός και εκτός συνόρων.
Η επόμενη μέρα στην Αγκυρα είναι αβέβαιη, με την αυξημένη αστάθεια ως μόνη βεβαιότητα: Δεν υπάρχει κλίμα ελεγχόμενης και συντεταγμένης μετάβασης σε συγκυβέρνηση που θα διαδεχόταν τις μονοκομματικές κυβερνήσεις του ΑΚΡ που κυβερνούν συνεχώς από τον Νοέμβριο του 2002, αλλά και καμιά εγγύηση ότι ένας αποδυναμωμένος Ερντογάν θα ασκήσει μια συμβολική προεδρία όπως ο προκάτοχός του Γκιουλ. Ολοι οι παίκτες στην πολιτική σκηνή του ανατολικού μας γείτονα κινούνται στη λεπτή γκρίζα γραμμή μεταξύ θεσμικής νομιμότητας και εκτροπής. Μια κατάσταση πραγμάτων που σε συνδυασμό με την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες όχι μόνον για τη χώρα αλλά για την ευρύτερη περιοχή από τη Λιβύη και την Υεμένη μέχρι και το Αφγανιστάν.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
4-6-2015
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64197154