Μετά τις κάλπες θα μιλήσουν τα όπλα;

Οι αρθρογράφοι που έχτισαν καριέρες στην Τουρκία εξυμνώντας τον Tayyip Erdoğan αναμένουν, μετά την ετυμηγορία της κάλπης, τα χειρότερα. Άλλοι ως "δίκαιη τιμωρία” για ένα εκλογικό σώμα που "επέλεξε την αστάθεια” και άλλοι με την ενδόμυχη προσδοκία ότι το νέο, περίπλοκο τοπίο θα αναδείξει την αναγκαιότητα μετατροπής του πολιτεύματος σε προεδρικό.

Τα χειρότερα έρχονται όντως. Διότι η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας είναι εξαιρετικά εύθραυστη, όπως μαρτυρεί η συνεχιζόμενη υποχώρηση του νομίσματος σε συνθήκες εκτίναξης του βραχυπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους, και η πολιτική αβεβαιότητα αναμένεται να επιδεινώσει την κατάσταση. Όμως το μείγμα καθίσταται πραγματικά εκρηκτικό, εάν προστεθεί και το συστατικό της πολιτικής βίας -και μάλιστα με νέους, σκοτεινούς παίκτες.

Στο Ντιγιάρμπακιρ, την οιονεί πρωτεύουσα των Κούρδων της Τουρκίας, τα πνεύματα έχουν εξαφτεί ήδη από την προπαραμονή των εκλογών, οπότε βομβιστική επίθεση στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) είχε ως αποτέλεσμα των θάνατο τριών ανθρώπων και τον τραυματισμό τουλάχιστον άλλων 200. Περισσότερο και από την ίδια την επίθεση όμως, εντυπωσιάζει η εκ των υστέρων καταγγελία του συμπροέδρου του HDP Selahattin Demirtaş ότι οι δράστες προέρχονται από τον χώρο όσων κατατάχθηκαν ως εθελοντές στις γραμμές των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους που δρουν στη γειτονική Συρία.

Πράγματι, σύμφωνα με την αγγλόφωνη ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Zaman, ο συλληφθείς ως ύποπτος για την επίθεση, ονόματι Orhan G., έχει συμπολεμήσει για μεγάλο διάστημα με τους τζιχαντιστές και εισήλθε μεταμφιεσμένος στην Τουρκία στις 2 Ιουνίου.

Δύο ημέρες μετά τις εκλογές, έμελλε να βρεθεί στο στόχαστρο ένας τελείως διαφορετικός χώρος. Ο 38χρονος Aytaç Baran, μέλος του κόμματος Hüda-Par και πρόεδρος της συνδεόμενης με αυτό πολιτιστικής-φιλανθρωπικής οργάνωσης Yeni İhya-Der, δέχθηκε τέσσερις σφαίρες ενώ κατευθυνόταν προς την οικία του στο Ντιγιάρμπακιρ και υπέκυψε λίγο αργότερα στο νοσοκομείο.

Ακολούθησαν νέες συγκρούσεις με πρωταγωνιστές ένοπλους υποστηρικτές του Hüda-Par που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλων τριών ανθρώπων, σε συνθήκες που δεν έχουν γίνει γνωστές, ενώ στο νοσοκομείο κατέληξαν και τρεις δημοσιογράφοι οι οποίοι έσπευσαν στο σημείο της επίθεσης. Συνολικά, συνελήφθησαν 14 άτομα κατά τις συμπλοκές.

Ο δικηγόρος του Baran δήλωσε ότι ο πελάτης του δεχόταν το τελευταίο διάστημα απειλές και είχε προειδοποιηθεί από την αστυνομία ότι αναμένεται κάποια ενέργεια του Κινήματος Πατριωτικής Επαναστατικής Νεολαίας (YDG-H), ήτοι της εκτός νόμου ένοπλης οργάνωσης νέων του ΡΚΚ. Ωστόσο, το YDG-H αρνήθηκε μέσω Twitter οποιαδήποτε ευθύνη για τη δολοφονία του Baran και επέρριψε την ευθύνη στις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες.

Η βεντέτα του Hüda-Par με το ΡΚΚ και δη το YDG-H δεν είναι νέα υπόθεση. Ως κουρδική ισλαμιστική δύναμη το Hüda-Par φέρεται να αποτελεί την μετεξέλιξη της παρακρατικής ακροδεξιάς οργάνωσης Hizbollah (απλή συνωνυμία με το σιιτικό κόμμα του Λιβάνου), μετά την απόφασή της να εγκαταλείψει την ένοπλη πάλη το 2002, και βρίσκεται σε σκληρό διαγκωνισμό με το ΡΚΚ και τις μετωπικές οργανώσεις του. Ήδη οι βίαιες διαδηλώσεις, με τουλάχιστον 50 νεκρούς, τον Οκτώβριο του 2014, κατά την κορύφωση της πολιορκίας του Κομπάνι της Συρίας από τους τζιχαντιστές, αποτέλεσαν στην πραγματικότητα μια σύγκρουση του YDG-H με το Hüda-Par.

Οι συμπρόεδροι του HDP Selahattin Demirtaş και Figen Yüksekdağ με ανακοίνωσή τους καταδίκασαν χωρίς περιστροφές τη δολοφονία του Baran, ζήτησαν την ταχεία διαλεύκανσή της, συνέστησαν να επικρατήσει κλίμα πολιτικού διαλόγου και εξέφρασαν την υποψία ότι μια "σκοτεινή συνωμοσία” αποβλέπει στον αλληλοσπαραγμό των κατοίκων του Ντιγιάρμπακιρ.

"Φίλοι μου, μην υποκύψετε στην οργή. Μην δώσετε ευκαιρίες σε όσους επιδιώκουν την αναταραχή” τόνισε από την πλευρά του και ο πρόεδρος του Hüda-Par, Mehmet Huseyin Yılmaz με μήνυμά του στο Twitter.

Επιχειρεί κάποιος με στοχευμένα πλήγματα να οξύνει την αντιπαράθεση ισλαμιστών και αριστερών Κούρδων στα νοτιοανατολικά; Και αν ναι, ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος των τζιχαντιστών τους οποίους υπέδειξε ο Demirtaş;

Αποτελεί αξιοσημείωτη σύμπτωση το γεγονός το Ισλαμικό Κράτος μόλις εγκαινίασε την έκδοση ηλεκτρονικού περιοδικού στην τουρκική γλώσσα, υπό τον τίτλο Konstantiniyye. Και μόνο η επιλογή του οθωμανικού ονόματος της Κωνσταντινούπολης παραπέμπει σε μιαν ιδιόμορφη εκδοχή "τουρκο-ισλαμικής σύνθεσης”, πόσω μάλλον που σε άρθρο για την επέτειο της Άλωσης αναφέρεται ότι η πόλη που σήμερα ονομάζεται Ιstanbul δεν έχει πραγματικά κυριευθεί και χρειάζεται να επανακατακτηθεί ειρηνικά. Στην ύλη του περιοδικού η Τουρκία δεν παρουσιάζεται ως πεδίο μάχης, αλλά καταγγέλλεται ως ασύμβατη με το Ισλάμ η δυτική δημοκρατία (και άρα και το Hüda-Par που επιδιώκει να παίξει με τους όρους της), χλευάζεται η ανακατάληψη των "ερειπίων του Κομπάνι” από τις προσκείμενες στο ΡΚΚ κουρδικές δυνάμεις και δίνονται πληροφορίες σε όποιον νέο από την Τουρκία επιθυμεί να εγκατασταθεί στην "επικράτεια” του Χαλιφάτου.

Τα παραπάνω είναι πάντως χρήσιμο να διαβασθούν σε συνδυασμό με τις προεκλογικές καταγγελίες της τουρκικής αντιπολίτευσης για τα φορτία οπλισμού που οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες φέρονται να έχουν αποστείλει στους τζιχαντιστές, αλλά και με την δήλωση του Barack Obama στη G7 ότι χρειάζεται "καλύτερος συντονισμός” με τις τουρκικές αρχές ως προς την αποτροπή της ροής ανθρώπων και εφοδίων προς το Ισλαμικό Κράτος μέσω της τουρκο-συριακής μεθορίου. "Αναγνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά δεν έχουν κινητοποιήσει το μέγιστο των δυνατοτήτων τους” δήλωσε διπλωματικά για τους Τούρκους συμμάχους ο ένοικος του Λευκού Οίκου.

10-6-2015

Του Κώστα Ράπτη

http://www.capital.gr/story/3030729