Joseph Stiglitz: Ένα διεθνές πλαίσιο για διαδικασίες αναδιάρθρωσης



Το ερώτημα για το πώς πρέπει να προχωρά μια χώρα στην αναδιάρθρωση του χρέους της είναι σήμερα περισσότερο πιεστικό από ποτέ, αναφέρει ο νομπελίστας οικονομολόγος Joseph Stiglitz σε άρθρο που συνυπογράφει με τον Martin Guzman στο ''Project Syndicate''.

Σχολιάζοντας την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2012, ο Stiglitz σημειώνει ότι η χώρα έπαιξε σύμφωνα με τους κανόνες των χρηματοοικονομικών αγορών και κατάφερε να οριστικοποιήσει την αναδιάρθρωση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Ωστόσο, η συμφωνία ήταν κακή και δεν βοήθησε την οικονομία να ανακάμψει. Τρία χρόνια αργότερα, η Ελλάδα είναι σε απελπιστική ανάγκη και χρειάζεται νέα αναδιάρθρωση, αναφέρει.

Όπως σημειώνει, οι συντετριμμένοι οφειλέτες χρειάζονται μια καινούργια αρχή. Υπερβολικές κυρώσεις οδηγούν σε παιχνίδια αρνητικού αθροίσματος, με τον οφειλέτη να μην μπορεί να ανακάμψει και τους πιστωτές να μην επωφελούνται από τη μεγαλύτερη ικανότητα αποπληρωμής που θα δημιουργούσε η ανάκαμψη.

Σε αυτό το πλαίσιο ο νομπελίστας οικονομολόγος προτείνει την καθιέρωση ενός παγκόσμιου νομοθετικού πλαισίου – αναγνωρίζοντας τις μεγάλες δυσκολίες να γίνει κάτι τέτοιο – που θα διευκολύνει τις χώρες να κάνουν μια νέα αρχή.
Μπορεί να μην είναι δυνατόν να διαμορφωθεί ένας παγκόσμιος πτωχευτικός κώδικας, υπογραμμίζει αλλά ενδεχομένως να υπάρχουν σημεία συμφωνίας σε πολλά θέματα.

Για παράδειγμα, ένα νέο πλαίσιο θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρες που θα προβλέπουν την αναστολή νομικών διαδικασιών για όσο διαρκεί η αναδιάρθρωση [του χρέους], αναφέρει.

Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει προβλέψεις για νέο δανεισμό: οι πιστωτές που θα είναι πρόθυμοι να παρέχουν πίστωση σε μια οικονομία που βρίσκεται σε αναδιάρθρωση θα έχουν προτεραιότητα. Θα έχουν έτσι ένα κίνητρο να διαθέσουν νέους πόρους σε χώρες, όταν αυτές το χρειάζονται περισσότερο.

Θα πρέπει να υπάρχει επίσης μια συμφωνία ότι καμία χώρα δεν θα μπορεί να υπογράφει συμβάσεις που θα παραβιάζουν τα βασικά τους δικαιώματα. Δεν μπορεί να υπάρξει εθελοντική παραίτηση της ασυλίας ενός κυρίαρχου κράτους, όπως και ένα πρόσωπο δεν μπορεί να πουλήσει τον εαυτό του ως σκλάβο. Θα πρέπει να υπάρχουν επίσης όρια στο πόσο μακριά μια δημοκρατική κυβέρνηση μπορεί να πάει δεσμεύοντας τις επόμενες.

Ένα χαλαρό νομοθετικό πλαίσιο με αυτά τα χαρακτηριστικά - το οποίο θα εφαρμόζεται από μια επιτροπή ελέγχου η οποία θα ενεργεί ως διαμεσολαβητής και επόπτης της διαδικασίας αναδιάρθρωσης - θα μπορούσε να επιλύσει ορισμένες από τις σημερινές αδυναμίας και ανισότητες, εκτιμά. 

Προειδοποιεί ωστόσο ότι ένα τέτοιο πλαίσιο δεν θα πρέπει να βασιστεί σε ιδρύματα που συνδέονται με την μία πλευρά της αγοράς ή την άλλη.
Αυτό σημαίνει ότι ο κανονισμός για την αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους δεν μπορεί να βασίζεται στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το οποίο είναι πολύ στενά συνδεδεμένο με τους πιστωτές (και είναι και το ίδιο πιστωτής).

Για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα να εκδηλωθούν φαινόμενα σύγκρουσης συμφερόντων, το πλαίσιο θα πρέπει να εφαρμοστεί από τα Ηνωμένα Έθνη ή από έναν νέο παγκόσμιο θεσμό, σημειώνει.

Η κρίση στην Ευρώπη είναι μόνο το πιο πρόσφατο παράδειγμα για το υψηλό κόστος - για τους πιστωτές και τους οφειλέτες - που συνεπάγεται η απουσία ενός παγκόσμιου κανονισμού για την επίλυση των κρίσεων κρατικού χρέους. Τέτοιες κρίσεις θα εξακολουθούν να συμβαίνουν. Για να δουλέψει η παγκοσμιοποίηση για όλες τις χώρες, οι κανόνες του δημόσιου δανεισμού πρέπει να αλλάξουν. Οι μετριοπαθείς μεταρρυθμίσεις που προτείνουμε είναι το σωστό μέρος για να ξεκινήσει αυτό, καταλήγει το άρθρο.

 15-Ιουν-2015 
http://www.capital.gr/oikonomia/3032701/stiglitz-ena-diethnes-plaisio-gia-diadikasies-anadiarthrosis