Η νέα Διώρυγα του Σουέζ.



Όσα θα φέρει η νέα Διώρυγα του Σουέζ

Η Αίγυπτος ζει αυτές τις μέρες ένα παραλήρημα ενθουσιασμού και εθνικής υπερηφάνειας, με αφορμή τα εγκαίνια την Πέμπτη 6/8 της Νέας Διώρυγας του Σουέζ. Η ιστορία της Αιγύπτου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, εδώ και 146 χρόνια, με το μεγαλοφυές έργο που συνέλαβε και υλοποίησε ο Γάλλος μηχανικός Φερδινάνδος Ντε Λεσέπς (Ferdinand de Lesseps) και που συνέδεσε τη Μεσόγειο θάλασσα με την Ερυθρά εγκαινιάζοντας τον διάπλου προς τις βρετανικές κτήσεις στην Ινδία, αλλά και γενικότερα προς τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής και τις αγορές της Άπω Ανατολής. Η γαλλικών συμφερόντων εταιρία Compagnie du Canal de Suez είχε τη διοίκηση της διώρυγας ενώ οι Άγγλοι είχαν τη στρατιωτική της προστασία. Το 1952 ο Αιγύπτιος συνταγματάρχης Γκαμάλ Άμπτελ Νάσσερ (Gammal Abd-el Nasser) ανέτρεψε τον βασιλιά Φαρούκ της Αιγύπτου, και το 1956 προχώρησε στην εθνικοποίηση της Διώρυγας. Οι Αγγλογάλλοι με τη συνδρομή του Ισραήλ κήρυξαν τον πόλεμο στην Αίγυπτο (γνωστός ως πόλεμος της Διώρυγας του Σουέζ). Μετά το τέλος του πολέμου αυτού (και την ουσιαστική ήττα στα Ηνωμένα Έθνη των Αγγλογάλλων) η Διώρυγα επαναλειτουργεί υπό αιγυπτιακή διοίκηση. Στο μεταξύ, και λόγω της έντασης και της επικινδυνότητας της περιοχής, κατασκευάζονται για πρώτη φορά τα λεγόμενα Super Tankers των 100.000 (και αργότερα 200.000) τόνων, τα οποία αντί να περάσουν από το Σουέζ (από το οποίο δεν χωρούν, έτσι κι αλλιώς) περιπλέουν την αφρικανική ήπειρο από δυτικά και στη συνέχεια νότια προς τον δρόμο τους στη Μέση και την Άπω Ανατολή για την τροφοδοσία της Ευρώπης με πετρέλαιο. Ο ιδιοφυής Αρ. Ωνάσης, ήταν από τους πρωτεργάτες στη ναυπήγηση αυτών των σούπερ-πλοίων για την παράκαμψη της διώρυγας, η οποία συνέχισε βέβαια να υπάρχει και να λειτουργεί σε υποτονικότερους, όμως, ρυθμούς.

Είχα την τύχη να ζήσω τα πρώτα δώδεκα χρόνια της ζωής μου στον ευλογημένο αυτόν τόπο, στο Πόρτ Τεουφίκ (Port Tewfik), ακριβώς στο στόμιο εξόδου της διώρυγας (το κανάλι όπως το λέγαμε) στην Ερυθρά θάλασσα. Το σπίτι μας ούτε σαράντα μέτρα από την κοίτη της διώρυγας. Μικρή πόλη, αυτό που οι πολεοδόμοι ονομάζουν company city. Όλες της οι δραστηριότητες ουσιαστικά γύρω από τη διώρυγα. Τα γραφεία της Εταιρείας, οι πιλότοι (στην πλειοψηφία τους Έλληνες), οι ασφαλιστικές εταιρείες και εταιρείες τροφοδοσίας των πλοίων (ship chandlers companies), οι εργάτες, εργοδηγοί και μηχανικοί της Εταιρείας (και εδώ πολλοί Έλληνες). Ξαναγύρισα για πρώτη φορά το 1995, μετά από 35 χρόνια. Άλλες δύο φορές στις αρχές του 2000. Σημάδια ερήμωσης.

Τώρα όμως όλα αυτά θα αλλάξουν. Η Νέα Διώρυγα του Σουέζ κόστισε 8 δισ. δολάρια και ολοκληρώθηκε μέσα σε ένα έτος. Υπολογίζεται πως ο νέος παράλληλος δίαυλος των 72 km θα διπλασιάσει την ταχύτητα του διάπλου, και θα τριπλασιάσει τα έσοδα από τον διάπλου της διώρυγας σε 13 δισ. δολάρια μέχρι το 2023 (κλικ εδώ και εδώ ).

Τα σχέδια για μαζικές διεθνείς βιομηχανικές εγκαταστάσεις στην περιοχή, πιστεύεται πως θα προσελκύσουν ξένα κεφάλαια με δραστηριότητες που θα φτάσουν να συνεισφέρουν στο ένα τρίτο του ΑΕΠ της χώρας. Το τεράστιο αυτό έργο χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από τον αιγυπτιακό λαό, ο οποίος το χρηματοδότησε αγοράζοντας κουπόνια, ανάλογα με τις δυνατότητές του ο καθένας, εξού και ο ενθουσιασμός και το απόλυτο αίσθημα «ιδιοκτησίας» (λέξη της μόδας) του έργου από τους Αιγύπτιους. Στις τελετές για τα εγκαίνια θα παραστεί και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και παράσταση της Αΐντα του Βέρντι, όπως ακριβώς έγινε και στα πρώτα εγκαίνια της Διώρυγας τον περασμένο αιώνα!

Αυτά είναι τα «καλά» νέα. Τα «κακά» νέα είναι πως με τη μαζική εκβιομηχάνιση της περιοχής θα χαθεί αυτό το μοναδικό στον κόσμο και υπέροχο θέαμα με τον καταγάλανο φωτεινό ουρανό και την κίτρινη έρημο από κάτω που γνώρισα όταν ήμουν παιδί... Θα υπάρξουν και άλλες ευρύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, στις οποίες θα αναφερθώ σε άλλη ευκαιρία. 

ΑΛΕΚΟΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ
6-8-2015 
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.kosmos&id=42402


       ΣΧΕΤΙΚΑ     




Διώρυγα του Σουέζ: 
Από σύμβολο ιμπεριαλισμού, έμβλημα ανεξαρτησίας
Ο Λεσέψ, ο Σαΐντ Πασά και ο Αλ Σίσι 

Τον 19ο αιώνα, ένας Γάλλος πείθει έναν αιγύπτιο μονάρχη που έχει κόμπλεξ με την παχυσαρκία του πως μια διώρυγα, η οποία θα συνέδεε τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα, θα του έφερνε τη δόξα. Ενάμισι αιώνα αργότερα, ο πρόεδρος Αμπντέλ Φάταχ αλ Σίσι θέλει να αφήσει τη σφραγίδα του διευρύνοντας τη διώρυγα του Σουέζ.

Ο Σαΐντ Πασά, αντιβασιλέας της Αιγύπτου και του Σουδάν από το 1854 έως το 1863, δεν έζησε αρκετά για να παραστεί στα εγκαίνια της διώρυγας, τα οποία έλαβαν χώρα έξι χρόνια μετά το θάνατό του. Όμως, έχει μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που πούλησε τα δικαιώματα εκμετάλλευσης της διώρυγας στις ιμπεριαλιστιμές δυνάμεις του Λονδίνου και του Παρισιού. Ο πρόξενος της Γαλλίας Φερντινάν ντε Λεσέψ ήταν αυτός που έπεισε τον Σαΐντ Πασά να του εκχωρήσει μια άδεια για να ανοίξει τη διώρυγα. Ένα κανάλι, το οποίο συνέδεε τον Νείλο με την Ερυθρά Θάλασσα, είχε ανοιχτεί κατά την αρχαιότητα, όμως είχε από καιρό εγκαταλειφθεί.

Ο πρόξενος της Γαλλίας με το πυκνό μουστάκι, θέλοντας να αναστήσει την ιδέα, πείθει τον νεαρό μονάρχη να του εκχωρήσει και την άδεια εκμετάλλευσης της διώρυγας που θα άνοιγε.

Ο ντε Λεσέψ είχε καταφέρει να γίνει φίλος του πασά προσφέροντάς του στα κρυφά πιάτα με σπαγγέτι, σύμφωνα με την ιστορικό Αφάφ Λούτφι αλ Σαγίντ Μαρσό.

Διότι ο Σαΐντ Πασά ήταν παχύσαρκος, προς μεγάλη απογοήτευση του πατέρα του, του Μοχάμεντ Αλι Πασά, ιδρυτή της σύγχρονης Αιγύπτου και έμπειρου στη στρατιωτική στρατηγική, ο οποίος επέβαλε στο νεαρό αγόρι μια εντατική αθλητική ρουτίνα.

Όμως, αν ο Σαΐντ έγινε διάσημος, αυτό συνέβη «εξαιτίας της αφέλειάς του, που τον έκανε να υπογράψει μια δυσμενή εκχώρηση δικαιωμάτων», η οποία έθετε τη χώρα του -που βρισκόταν υπό οθωμανικό έλεγχο- κάτω από τον πέλεκυ του εξωτερικού της χρέους, εξηγεί η Μαρσό στο βιβλίο της «Μια σύντομη ιστορία της συγχρονης Αιγύπτου».

Βρετανική εισβολή

Η διώρυγα, την οποία άνοιξε η εταιρεία της Διώρυγας του Σουέζ του ντε Λεσέψ και εγκαινιάσθηκε στις 17 Νοεμβρίου 1869, στοίχισε ακριβά στους Αιγυπτίους.

Χιλιάδες εργάτες έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια των εργασιών. Μετά, το 1882, ο φόβος μήπως ο εθνικιστής ηγέτης Αχμέντ Ουράμπι πάρει τον έλεγχο της διώρυγας και δεν αποπληρώσει το χρέος της χώρας, κάνει την Βρετανία να καταλάβει την Αίγυπτο.

Οι Άγγλοι στο τέλος θα αποσυρθούν, διατηρώντας στην εξουσία τους απογόνους του Σαΐντ Πασά, αλλά διατηρώντας μαζί με τους Γάλλους τον έλεγχο της εταιρείας της διώρυγας. Κάτι που θα πρικαλέσει αργότερα την μήνιν ενός άλλου συνταγματάρχη, του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ.

Ο Νάσερ, αρχιτέκτονας του πραξικοπήματος που ανέτρεψε τη μοναρχία το 1952, παίρνει την εξουσία το 1954. Και όπως κάθε αιγύπτιος ηγέτης, ονειρεύεται ένα φαραωνικό σχέδιο για να θεμελιώσει τη δόξα του: το φράγμα του Ασουάν.

Όμως ο υπέρμαχος του παναραβισμού δυσκολεύεται να λάβει χρηματοδότηση από το εξωτερικό, πολύ περισσότερο που η Βρετανία και η Γαλλία είναι οργισμένες μαζί του, επειδή υποστηρίζει τους αυτονομιστές της Αλγερίας και έχει επιθετική στάση έναντι του Ισραήλ.

Από την άλλη, τα έσοδα της διώρυγας συνεχίζουν να συσσωρεύονται στα χρηματοκιβώτια του Λονδίνου και του Παρισιού.

Στις 26 Ιουλίου 1956, στη διάρκεια ομιλίας του προς το έθνος, ο Νάσερ αφηγείται μια συνομιλία που είχε με τον Γιουτζίν Μπλακ, τον επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, από τον οποίο είχε επιχειρήσει να λάβει χρηματοδότηση για το φράγμα του Ασουάν.

«Κοίταξα τον κ. Μπλακ, καθισμένο μπροστά μου σε μια καρέκλα, και είπα στον εαυτό μου πως καθόμουν μπροστά από τον Φερντινάν ντε Λεσέψ» λέει ο Νάσερ, ο οποίος άρχισε την επιχείρηση για την εθνικοποίηση του καναλιού αυτού, την οποία ονόμασε Λεσέψ.

Κωδικός Λεσέψ

Προφέροντας το όνομα του προξένου της Γαλλίας, ο Νάσερ δίνει το πράσινο φως στα στρατεύματά του, που περιμένουν το σινιάλο, να πάρουν τον έλεγχο της διώρυγας, η οποία θα εθνικοποιηθεί, με αποτέλεσμα να μπουν στα αιγυπτιακά ταμεία τα χρήματα από το Σουέζ, ώστε να χρηματοδοτηθεί το φράγμα του Ασουάν.

Οργισμένες, η Βρετανία και η Γαλλία, με την υποστήριξη του Ισραήλ, συμφωνούν μυστικά σε ένα στρατιωτικό σχέδιο: το Ισραήλ θα καταλάβει την Αίγυπτο, προσφέροντας έτσι ένα πρόσχημα στο Παρίσι και στο Λονδίνο, για να στείλουν εκεί στρατεύματα για να χωρίσουν τους εμπολέμους και να επιχειρήσουν με την ευκαιρία αυτή να ανακτήσουν τον έλεγχο της διώρυγας.

Η επιχείρηση άρχισε τον Οκτώβριο του 1956. Όμως οι ΗΠΑ, φοβούμενες μια σοβαρότερη σύγκρουση με τη Σοβιετική Ένωση, η οποία υποστήριζε τον Νάσερ, βάζουν ένα τέλος.

Ο πρόεδρος Σίσι εγκαινιάζει σήμερα μια νέα οδό στη διώρυγα, μήκους 72 χλμ, η οποία θα επιτρέψει, σύμφωνα με τις αρχές, να διπλασιασθεί η κυκλοφορία σε αυτή.

Ο Σίσι θα φθάσει πάνω σ' ένα γιωτ που ανήκε στη βασιλική οικογένεια και στα εγκαίνια του 1869 είχε μεταφέρει την αυτοκράτειρα Ευγενία, τη σύζυγο του Ναπολέοντα 3ου.


Ο γάλλος πρόεδρος Φρανοσυά Ολάντ είναι ο επίτιμος προσκεκλημένος στην τελετή. Όμως, οι αρχές δεν κουράζονται να το επαναλαμβάνουν: αυτή τη φορά, τα έργα χρηματοδότησαν οι ίδιοι οι Αιγύπτιοι, μέσω της αγοράς μεριδίων.

6-8-2015
http://www.tovima.gr/finance/article/?aid=728002 






The largest and newest container ship in the world, the CMA CGM Marco Polo, 
sails through the Suez Canal ahead of the opening ceremony. Credit: AFP





Το "πάρτι" του El-Sisi για τη Διώρυγα των $8,2 δισ.

Ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Abdel-Fattah El-Sisi, διοργάνωσε ένα "πάρτι" για να γιορτάσει την μεγαλύτερη διεύρυνση της διώρυγας του Σουέζ από το 1869, όταν και άνοιξε. 
Όπως επισημαίνει το Bloomberg, για τον πρώην αρχηγό του στρατού που επιδιώκει να ενισχύσει την εξουσία του, είναι αδύνατο να μην σκεφτεί τους συμβολισμούς. 
Λιγότερο σαφή ωστόσο πέραν των συμβολισμών, είναι τα οικονομικά οφέλη αυτού που στο Κάιρο περιγράφεται ως "το δώρο της Αιγύπτου στον κόσμο", το οποίο θα αυξήσει την ικανότητα και θα περιορίσει τον χρόνο που χρειάζεται για να πλεύσει κανείς τα 193 χιλιόμετρα μεταξύ της Ερυθράς Θάλασσας και της Μεσογείου. 
Η σημερινή τελετή, στην οποία παρευρίσκονται προσωπικότητες από τον Γάλλο πρόεδρο Francois Hollande μέχρι τον αναπληρωτή ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Kim Yong Nam, έρχεται εν τω μέσω της υποτονικής ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου, με το οποίο συνδέονται και οι τύχες της διώρυγας. 
"Από την πλευρά του ναυτιλιακού κλάδου, αυτή η πρωτοβουλία για την επέκταση της διώρυγας του Σουέζ ήρθε κάπως ως έκπληξη", δηλώνει ο Ralph Leszczynski, επικεφαλής ερευνών του ναυτιλιακού γραφείου Banchere Costa & Co. "Δεν υπήρχε καμία επείγουσα ανάγκη ή κάποιο αίτημα για αυτό, από όσο γνωρίζω". 
Το Σουέζ δεν έχει ακόμη ανακάμψει πλήρως από την παγκόσμια οικονομική κρίση που έπληξε και τον ναυτιλιακό κλάδο το 2009. Αν και η συνολική χωρητικότητα έχει αυξηθεί, ο αριθμός των πλοίων που χρησιμοποιεί τη διώρυγα παραμένει χαμηλότερος 20% σε σχέση με το επίπεδο του 2008, και μόλις 2% υψηλότερος από την προηγούμενη δεκαετία, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. 
Οι αναλυτές δηλώνουν ότι αυτοί οι αριθμοί αντανακλούν βραδύτερη ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, για την οποία το ΔΝΤ αναμένει να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 3,4% στην περίοδο  2007-2016, σε σχέση με το 7% της προηγούμενης δεκαετίας. 
"Αυτή τη στιγμή, η ταχύτητα δεν είναι βασικός παράγοντας για τη ναυτιλία, τον κλάδο που χρησιμοποιεί περισσότερο τη διώρυγα. Ένα μεγαλύτερο ζήτημα είναι το πλεόνασμα των πλοίων σε σχέση με τη ζήτηση, kau;vw όλο και μεγαλύτερα πλοία να κατασκευάζονται για την διαδρομή στην περιοχή Ασίας-Ευρώπης, επιδεινώνοντας το πρόβλημα", σχολιάζει η Michelle Berman, επικεφαλής λειτουργικού ρίσκου στην ΒΜΙ Research, μονάδας της Fitch Group. 
"Δημιουργώντας μια δεύτερη λωρίδα στη διώρυγα, είμαστε σε θέση να μειώσουμε το χρόνο αναμονής, ο οποίος μειώνει με τη σειρά του τις δαπάνες για τα καύσιμα και τα κόστη, χωρίς να αυξάνει τα τέλη διέλευσης", τόνισε ο Mohab Mameesh, επικεφαλής της αρχής που είναι υπεύθυνη για τη διώρυγα του Σουέζ. 
Η κυβέρνηση της Αιγύπτου δεν έχει δημοσιεύσει τις μελέτες βιωσιμότητας για να αποδείξει πως θα αποδώσει η επένδυσή της των 64 δισ. αιγυπτιακών λιρών (8,2 δισ. δολάρια). Η επέκταση της διώρυγας θα καλύψει την μελλοντική ζήτηση, καθώς η κίνηση αναμένεται να διπλασιαστεί στα 97 πλοία ημερησίως το 2023, σύμφωνα με τον Mameesh. 
Ο παγκόσμιος όγκος εμπορίου θα πρέπει να αυξηθεί κατά 9% ετησίως ώστε το Σουέζ να πετύχει τον στόχο της κίνησης", αναφέρει σε report της η Capital Economics, περιγράφοντας τον στόχο ως "το λιγότερο, απίθανο". 
Το σημερινό πάρτι, εκτιμώμενης αξίας 30 εκατ. δολαρίων, είναι μια ευκαιρία για την αιγυπτιακή κυβέρνηση να στείλει ένα θετικό μήνυμα, επικαλούμενη τα γεγονότα που σηματοδότησαν την ολοκλήρωση του καναλιού το 1969. Η Γαλλίδα Αυτοκράτειρα Ευγενία παρέστη –ο σύζυγός της, Ναπολέων ΙΙΙ, καθαιρέθηκε ένα χρόνο αργότερα- και μια παράσταση του Verdi, "Rigoletto", άνοιξε τη νέα όπερα του Καΐρου. 
Η διώρυγα έκτοτε έχει μεταμορφώσει το παγκόσμιο εμπόριο. 
Περίπου το 8% των φορτίων παγκοσμίως περνάει τώρα διαμέσου του καναλιού, σύμφωνα με την αρχή της διώρυγας του Σουέζ. Το ταξίδι από τη Σιγκαπούρη στη Νέα Υόρκη μέσω του Σουέζ, μειώνει την απόφαση κατά 19% σε σχέση με τη διαδρομή μέσω του Ειρηνικού και της διώρυγας του Παναμά. Από τον Περσικό Κόλπο στο Ρότερνταμ, το Σουέζ εξοικονομεί 42%, αφαιρώντας την παράκαμψη γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. 
"Ακόμη και χωρίς τις βελτιώσεις, το κανάλι θα είναι πάντα ελκυστικό", δηλώνει ο Neil Atkinson, επικεφαλής ανάλυσης της List Intelligence της Lloyds. 
Το δεύτερο κανάλι –στην πραγματικότητα ένα νέο κανάλι 35 χιλιομέτρων και πιο ευρύ και πιο βαθύ κατά 37 χιλιόμετρα από το αρχικό- επιτρέπει την κυκλοφορία διπλής κατεύθυνσης και μειώνει τον χρόνο διέλευσης στις 11 ώρες από τις 18 ώρες, σύμφωνα με τον διαχειριστή του καναλιού. Η επέκταση δεν θα επιτρέπει τη διέλευση μεγαλύτερων πλοίων. 
Νέα λιμάνια και υπηρεσίες logistics αναμένεται να ακολουθήσουν, και το project περιλαμβάνει έξι τούνελ κάτω από το κανάλι. Η αρχή διαχείρισης της διώρυγας αναμένει ότι τα έσοδα θα αυξηθούν σε περισσότερα από 13 δισ. δολάρια μέχρι το 2023, έναντι των 5,5 δισ. δολαρίων το 2014. 
"Το {φτιάξτε το και θα έρθουν}, δεν είναι από μόνο του αρκετό", δηλώνει ο Simon Kitchen, στρατηγικός αναλυτής της επενδυτικής τράπεζας με έδρα το Κάιρο, EFG-Hermes, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες θα απαιτήσουν κίνητρα για να χτίσουν εργοστάσια και άλλες εγκαταστάσεις. "Η κυβέρνηση χρειάζεται να δώσει στα πλοία ένα λόγο για να πλεύσουν από το κανάλι", τόνισε. 
Άλλοι είναι πιο θετικοί. Η οικονομία της Αιγύπτου αναπτύχθηκε με ρυθμό μεγαλύτερο του 4% στο εννεάμηνο μέχρι τον Μάρτιο, για πρώτη φορά από το 2010, κυρίως χάρη στις δαπάνες για τις υποδομές που σχετίζονται με την αναβάθμιση της διώρυγας, σύμφωνα με την επενδυτική τράπεζα Pharos Holding. 
Μια μικρότερη διαδρομή μπορεί να εξοικονομήσει μέχρι και 4% του κόστους ταξιδιού, ανάλογα με το πόσο μεγάλο είναι, αναφέρει το κέντρο οικονομικής έρευνας με έδρα τη Νάπολη, SRM. Το project ήταν "μια αναγκαιότητα, για να διατηρηθεί η ελκυστικότητα του Καναλιού του Σουέζ", δηλώνει ο Michael Storgaard, εκπρόσωπος της Maersk Line, της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως.  
Ο ίδιος πρόσθεσε πως ακόμη κι έτσι, είναι πολύ νωρίς να πει εάν η Maersk θα οδηγήσει περισσότερα πλοία να περνάνε τη διώρυγα. 
Και πάλι, οποιαδήποτε οικονομική επιτυχία, χαλκεύεται από τις πολιτικές επιπτώσεις στην κυβέρνηση από την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην ηγεσία του El-Sisi, σύμφωνα με τον Amr Adly, του Carnegie Middle East Center στην Βηρυτό. 
"Ο El-Sisi προσπαθεί να κερδίσει νομιμοποίηση μέσω των επιτευγμάτων της κυβέρνησής του", αναφέρει ο Adly. Η λογική του είναι πως "η διώρυγα αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση μπορεί να φέρει αποτελέσματα, μπορεί να δεσμευτεί για κάτι και να το κάνει", δήλωσε. 


Επιμέλεια: Έφη Ευθυμίου 
http://www.capital.gr/forum/thread/5266711?messageId=5266711

Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 100 χαρακτήρες