Πού οδεύουν οι τιμές του πετρελαίου;
"Από το Άμπερντιν μέχρι την Αγκόλα και το Χιούστον, ο κλάδος περνά δύσκολες ώρες. Μοιάζει σαν να βρισκόμαστε στο 1986” δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο γενικός διευθυντής της BP Bob Dudley ανακοινώνοντας μείωση της κερδοφορίας κατά περίπου δύο τρίτα το προηγούμενο τρίμηνο.
Η αναφορά στο 1986 παραπέμπει στην εποχή κατά την οποία η αύξηση της παραγωγής λόγω ανταγωνισμού μελών και μη μελών του OPEC για το μερίδιο αγοράς οδήγησε σε πτώση της τιμής από τα 30 στα 10 δολάρια ανά βαρέλι μέσα σε οκτώ μήνες, με αποτέλεσμα τη μείωση των δαπανών παραγωγής κατά ένα τέταρτο και του απασχολούμενου δυναμικού στον κλάδο κατά ένα τρίτο. Όμως τότε η "βουτιά” διορθώθηκε σε συνάρτηση με την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης, ενώ στην παρούσα φάση η περίοδος των παχέων αγελάδων επέτρεψε να πραγματοποιηθούν μεγάλες επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες, όπως η υδραυλική ρηγμάτωση, που λειτουργούν ως μηχανισμός παγίδευσης των τιμών σε χαμηλά επίπεδα. Είναι βέβαια αληθές ότι η κατακρήμνιση των τιμών από πέρσι έχει θέσει εκτός παιδιάς σχέδια εκμετάλλευσης ακριβών υδρογονανθράκων, όπως αυτοί της Αρκτικής ή του βυθού του νότιου Ατλαντικού, όμως ο αμερικανικός κλάδος σχιστολιθικού πετρελαίου έχει επιτύχει επίπεδα ανταγωνιστικότητας που του επιτρέπουν να επιβιώνει.
Πράγματι, η αίσθηση που κυριαρχούσε ακόμη και κατά το σοκ του περασμένου Ιανουαρίου ότι η τιμή του πετρελαίου πρόκειται να ανακάμψει σύντομα δεν επαληθεύεται – και η διεθνής αγορά προσανατολίζεται πλέον σε ένα νέο τοπίο παρατεταμένης διατήρησης των τιμών σε χαμηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα συμβόλαια παράδοσης Δεκεμβρίου 2020 κινούνται 8 δολάρια χαμηλότερα από ό,τι στις αρχές του χρόνου.
Την Τετάρτη η τιμή του αμερικανικού ελαφρού αργού, με βάση τα συμβόλαια παράδοσης Σεπτεμβρίου διαμορφώθηκε στην αγορά εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης στα 45,15 δολάρια ανά βαρέλι, μειωμένη κατά 1,3%, ενώ και το πετρέλαιο Brent υποχώρησε κατά 0,8% στα 49,59 δολάρια ανά βαρέλι. Πρόκειται για το χαμηλότερο πενταμήνου.
Προηγήθηκε την ίδια ημέρα η τελευταία ανακοίνωση της Αρχής Πληροφοριών Ενέργειας (ΕΙΑ) των ΗΠΑ ότι η αμερικανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 52.000 βαρέλια ημερησίως στα 9,5 εκατ. βαρέλια κατά την εβδομάδα που έληξε στις 31 Ιουλίου.
Η σχετική μείωση των αποθεμάτων αργού στις ΗΠΑ το ίδιο διάστημα είναι εν πολλοίς παραπλανητική, καθώς, σύμφωνα πάντα με την ΕΙΑ, τα αποθέματα γκαζολίνης αυξήθηκαν κατά 800.000 βαρέλια, έναντι εκτιμήσεων για μείωσή τους κατά 600.000 βαρέλια. Η υπερδραστηριοποίηση των διυλιστηρίων απλώς μετέφερε τα προβλήματα ζήτησης στον χώρο των καυσίμων.
Σε πολιτικό επίπεδο, η ομιλία του Αμερικανού προέδρου Barack Obama προς τα μέλη του Κογκρέσου υπέρ της επικύρωσης της πρόσφατης συμφωνίας της ομάδας μεγάλων δυνάμεων "5+1” με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, απλώς επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι η έξοδος της Ισλαμικής Δημοκρατίας από την "καραντίνα” θα αποτελέσει γεγονός εντός του 2016, προσθέτοντας άλλον έναν εξαγωγέα πετρελαίου στην διεθνή αγορά, εν μέσω υπερβάλλουσας προσφοράς. Ο Ιρανός υπουργός Πετρελαίου Bijan Zanganeh έχει υποστηρίξει ότι η χώρα του θα είναι σε θέση να αυξήσει την παραγωγή της κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως από την πρώτη εβδομάδα άρσης των διεθνών κυρώσεων.
Την ίδια στιγμή, οι κραδασμοί από το κραχ του κινεζικού χρηματιστηρίου γίνονται αισθητοί και στην πραγματική οικονομία. Ο επίσημος δείκτης PMI μηνός Ιουλίου διαμορφώθηκε στις 50 μονάδες – ακριβώς στο όριο μεταξύ ανάπτυξης και συρρίκνωσης. Η κινεζική μεταποίηση δεν μπορεί πλέον να θεωρείται μια "μηχανή” εξασφάλισης σταθερής ενεργειακής ζήτησης.
Του Κώστα Ράπτη
http://www.capital.gr/story/3050992/pou-odeuoun-oi-times-tou-petrelaiou
6-8-2015