Πώς κρατήσαμε ελληνική τη Λευκωσία -Ιστορική έρευνα Ταξχου ε.α. Θανάση Πολύζου.
Ιστορική Έρευνα του Ταξχου ε. α. Θανάση Πολύζου, για την Προσφορά του 336ου ΤΕ και των Άλλων Μονάδων που Ενεργούσαν Ευρύτερα στη ΖΕ του για τη Διατήρηση της Λευκωσίας το 1974
(infognomon)
Κύπρος, Ιούλ. – Αύγ. 74:
Μιά Διαφορετική Ματιά – Ερμηνεία – Ανάλυση της εν Λόγω Προσφοράς (Πλέον Λεπτομερής)
Αφιερωμένη στα τότε Παλικάρια της Κύπρου που προσπάθησαν, κατά το δυνατόν, να υπερασπιστούν μέχρι την τελευταία στιγμή, την Πατρίδα τους, αλλά και στους νεώτερους Έλληνες, ιδιαίτερα στα Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεών μας.
[Συνέχεια στην έρευνα που έχω ξεκινήσει για να αποκαταστήσω την πραγματικότητα (ΠΑΝΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ), κατόπιν “περίεργων” δημοσιευ μάτων που αναφέρονταν στον Τομέα του 336 ΤΕ του Συγκροτήματος 211 ΤΠ και στις Μονάδες που υπερασπίστηκαν την περιοχή της Λευκωσίας , με γενικότερες αναφορές σε γεγονότα και περι στατικά που αφορούσαν στην κατάληψη μεγάλου Τμήματος της Κύπρου τον Ιούλιο και Αύγουστο 1974 .
Η έρευνα μετεξελίχθηκε τελικά από τα γεγονότα – περιστατικά που συναντούσα σε εργασία προς τιμήν των Ηρωικών τότε παιδιών Νεκρών – Τραυματιών και Ζωντανών που πολέμησαν ευρύ τερα στην περιοχή του Στρδου της ΕΛΔΥΚ, του 212 ΤΠ και του 336 ΤΕ – 211ΤΠ, αλλά και σε προ σωπικό επίπεδο για την αντιμετώπιση θεμάτων που αφορούσαν στον 3ο Λόχο / 399 ΤΠ(-) του οποίου είχα την τιμή να είμαι Διοικητής και ενεργούσε υπό τις διαταγές του 212 ΤΠ από το πρωί στις 16/8/74 και περί ώρα 0845 .
Διαβάζοντας το εν λόγω δημοσίευμα θα δείτε – συναντήσετε πολλές περιπτώσεις που θα σας προκαλέσουν , θα σας κάνουν να ξεσηκωθείτε – επαναστατήσετε , ( όπως έκαναν και εμένα και με προκάλεσαν να συνεχίσω ) και πιστεύω ότι στο τέλος θα σας βοηθήσουν – θα μας βοηθήσου ν να γίνουμε καλύτεροι και πιό υπεύθυνοι , αντιμετωπίζοντας ανάλογες περιπτώσεις τώρα και στο μέλλον .
Επίσης η έρευνα αυτή είχε και έχει πρωταρχικό σκοπό την ενημέρωση – δημιουργία εμπει ριών στους επερχόμενους νεότερους γενικά Έλληνες – νέα Στελέχη του Στρατού μας ] .
Σχετικά :
Προηγούμενα θα ήθελα να κάνω μια παρεμβολή , που αφορά σε αποστάγματα πνεύματος και ψυχής που πιστεύω ότι είναι χρήσιμα – φιλοσοφημένα , καθώς και σε μερικά αποφθέγματα περί αλήθειας , Ερευνητών , Συγγραφέων και Φιλοσόφων , που κατά την γνώμη μου θα είναι πάντα επίκαιρα . ( Όπως στο ΥΓ – Προσθήκες με Αριθ. “1”, Προκειμένω να μην επιβαρύνω το κυρίως κείμενο της έρευνας ) .
Συνεχίζοντας κατόπιν των παραπάνω την προσπάθειά μου για την ανεύρεση , κατά το δυνα τόν, της αλήθειας που προσεγγίζει την πραγματικότητα στον Τομέα κυρίως του Συγκροτήματος 211 ΤΠ, “Στο Δυτικό του Τμήμα, της Πράσινης Γραμμής στην Λευκωσία ( Στρδο ΤΟΥΡΔΥΚ – Ανατολι κές υπώρειες του Υψ. Ανών. Αρμένικα ή Αγγλικανικά Μνήματα , δίπλα στο Ποταμάκι “Κλήμος” , μέχρι την οδό Λήδρας , μέσα στην Λευκωσία ), το οποίο στον 1ον Γύρο των εχθροπραξιών με τους Τούρκους , επανδρώνετο αμυντικά , όπως έχω προαναφέρει στο αρχικό δημοσιευμά μου , ( πάντα στο φιλόξενο Σάιτ του Ινφογνώμονα ) , συν επί πλέον κάποιες προσθήκες Τμημάτων ή διευκρινή σεις για την ταυτότητα κάποιων άλλων και εννοείται κατά το δυνατόν , υπό την ευθύνη – Διοίκη ση του Διοικη τή του 1ου Λόχου /211 ΤΠ Γιάννη Χριστοδουλίδη , επονομαζόμενου και ως Μαυρό Γιαννου . Θέλω επίσης , να προσθέσω ότι απαιτείται συνέχιση της προσπάθειας , για εξακρίβωση απόλυτα της ταυτότητας όλων των Τμημάτων – μικροτμημάτων του , καθώς και των προσθηκών που έγιναν εκεί μεταγενέστερα , ( μετά της 20/7/74 ) .
Μέχρι τώρα επί πλέον διαπιστώθηκαν τα εξής :
α. Στις 20/7/74 και περί ώρα 1000 προσήλθε – παρουσιάστηκε στον εν λόγω Τομέα , από το 11οΤΣ, ο επονομαζόμενος “ Ιερός Λόχος”, αποτελούμενος κυρίως από Εφέδρους Αξκούς και Οπλίτες δυνάμεως εκατό (100) ανδρών περίπου , ο οποίος ενίσχυσε σοβαρότατα – αποτελεσματι κά την δύναμη της Διμοιρίας των πέντε(5) Φυλακίων της λίαν ευαίσθητης , λόγω θέσεως περιοχής του ξενοδοχείου “ Λήδρα Πάλας” και Δικαστηρίων, ( κάλυπτε σοβαρότατες δραστηριότητες στο κέντρο σχεδόν της Πόλης της Λευκωσίας ) , του 1ου Λόχου / 211ΤΠ, αποτελούμενη στο χρόνο εκείνο Μόνον από 25 -30 Οπλίτες υπό την διοίκηση του Ανθλγού Αδάμου Αδάμου . Ο εν λόγω Ανθλγός που εκτελούσε ουσιαστικά και τα καθήκοντα του Υπδκτή του Λόχου , σύμφωνα με μαρτυρίες άλλων, ανέπτυξε μέχρι τον χρόνο εκείνο αλλά και αργότερα ,αξιόλογη δραστηριότητα .
Μετά από λίγο προσήλθε και ο Υπλγός Λιγουδιστιανός που ανέλαβε τη διοίκηση του νεοσύ στατου πλέον Λόχου , εγκαθιστάμενος στο παρακείμενο σπίτι του Έλληνα Πρέσβη και έχοντας ως άμεσο βοηθό – συμπαραστάτη τον Άξιο Ανθλγό Αδάμου , που γνώριζε πρόσωπα , πράγματα , κατα στάσεις και ιδιαίτερα την περιοχή και τους Τούρκους ( Θέσεις τους , χρησιμοποιούμενα Όπλα , δρα στηριότητα ) . Ο τότε Ανθλγός Αδάμου Αδάμος , δεν μου έδωσε συνέντευξη , εύσχημα , καίτοι επικοινώνησα 2 ή 3 φορές μαζί του . Παρακολουθώντας όμως με την βοήθεια Η/Υ το 1ο Βίντεο με τίτλο “ΘΑΝΟΣ ΕΥΗ koukfamily: Ενα εκπληκτικό αφιέρωμα στους … ” ( Έλληνες πολεμιστές του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ . Jul 19, 2013 ) , “ Η άγνωστη Ιστορία του 1ου Λόχου του 211ΤΠ ”, μου έκανε εντύπωση που έγινε θέμα ότι ο Ανθλγός Αδάμος δεν αναφερόταν σε έγκυρο δημοσίευμα που αφο ρούσε στην δραστηριότητα του 336 ΤΕ, ούτε στην Η. Δγή του , ως Στέλεχος της δυνάμεώς του, και δεν προτάθηκε για απονομή κάποιας ηθικής αμοιβής . Μπορεί τον ίδιο να μην τον απασχολεί το θέμα αυτό , αλλά καλόν είναι κάποιος από τους τότε αρμοδίους να ελέγξει ξανά τα “κιτάπια” του και εφόσον υπάρχει σχετική διαδικασία να επανορθώσει δεόντως .
β. Στις 21/7/74 τα μεσάνυκτα προσήλθε – παρουσιάστηκε δύναμη εκατό (100) Αξκών – Οπλιτών του 391 ΤΕ , από την Αθιένου , η οποία διατέθηκε – ενσωματώθηκε στα Τμήματα που ήταν εγκατεστημένα στον Άγιο Δομέτιο και Άγιο Παύλο και δημιουργείταιη ανάγκη όπως διερευνη θεί – καταγραφεί επακριβώς η προσκόλληση τούτου , κατά περίπτωση Λόχου – Φυλακίου – Διμοι ρίας , ώστε να χρησιμοποιηθεί για λόγους ιστορικούς και άλλους από την Μονάδα 391 ΤΕ ή κάποι ον Σύνδεσμο Αυτών , για ευνόητους λόγους … .
γ. Ο 1ος Λόχος / 211 ΤΠ αποτελείτο από 115 Αξκούς και Οπλίτες , που ήταν εγκατεστημέ νοι σε ολόκληρο τον Τομέα , από την περίοδο της ειρήνης .
Μετά την άφιξη του 366ΤΕ ( ν. 23/24 ) έγιναν κάποιες μετακινήσεις των , οι οποίες επίσης πρέπει να διερευνηθούν – καταγραφούν επακριβώς , κατά περίπτωση … για τους ίδιους λόγους που προανέφερα για το προσωπικό του 391 ΤΕ , χωριστά για τον 1ο Γύρο ( και την περίοδο ειρή νης μέχρι και 23 Ιουλ. 74 ) και για τον 2ο Γύρο ( από 24 Ιουλίου 74 μέχρι 24 Αυγούστου ( 1 μήνα) ή κάποια άλλη ημερομηνία ) .
δ. Ο Λόχος υπό τον έφεδρο Ανθλγό Γ. Ρωσίδη που κάλυπτε την Πύλη Πάφου και την ΣΥΤΑ , αποτελείτο από τα εξής Τμήματα . ( Αναφέρονται με επιφύλαξη ) : Διμοιρία του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ , Διμοιρία του 241 ΤΠ , Διμοιρία του 336 ΤΕ (;) , Ομάδα οκτώ ( 8) Οπλιτών του 3ου Λόχου / 399ΤΠ και επί πλέον μικροτμήματα ή Εθελοντές , που απαιτείται επί πλέον διερεύνηση της ταυ τότητάς των και όπως προανέφερα για το προσωπικό του 391 ΤΕ και του 1ο Λόχο /211 ΤΠ .
ε. Η συνολική δύναμη των εν λόγω Τμημάτων , στον 1ο Γύρο ξεπερνούσε τα 550 – 600 άτομα, που ισοδυναμούσε με δύναμη Τάγματος Πεζικού αρκετά μειωμένης .
στ. Από 24 Ιουλίου 74 , ο εν λόγω Τομέας του Συγκροτήματος πλέον του 211 ΤΠ , ανατέθη κε στο 336 ΤΕ , η δύναμη του οποίου ανερχόταν στους 565 Αξκούς και Οπλίτες , κατά βάση Εφέδρους , συν την ενεργό μικρή δύναμη του 201 ΚΕΝ Αμοχώστου , υπό την ευθύνη – Διοίκηση του τότε Τχη ( ΠΖ) Δημήτρη Αλευρομάγειρα .
ζ. Η δύναμη που προυπήρχε στον Τομέα αυτό ανατέθηκε καθ` ολοκληρίαν ΥΔ του 336 ΤΕ , το οποίο αντιμετώπισε συνολικά τους Τούρκους , κατά την διάρκεια της εκεχειρίας και εννοείται στο 2ο Γύρο των εχθροπραξιών .( Μέχρις ότου αποστρατεύτηκαν όλοι οι Έφεδροι … κλπ , οπότε ο Τομέας επανήλθε απ` ευθείας στη διοίκηση του 211 ΤΠ ).
Για τις Μονάδες – Τμήματα που αγωνίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή , στο Στρδο, δηλαδή, της ΕΛΔΥΚ και στον , πίσω απ` αυτό, Τομέα ( Νότια ) του 212 ΤΠ , θα καλύψω τώρα Μόνον όσα στοιχεία χρειάζονται .
Για την διεξαγωγή των επιχειρήσεων ιδιαιτέρως στον Τομέα του 212 ΤΠ – Υψώματα Κολο κασίδη , έχω ήδη αναφερθεί παραπάνω , σε προηγούμενο δημοσίευμά μου .
Υπόψιν σας , ότι το μόνον εδαφικό μέρος – Στρατιωτικό Τμήμα που ανήκε στο 212 ΤΠ, και βρισκόταν σε εμπόλεμη επαφή με τους Τούρκους , το πρωί στις 16/8/74 μέχρι στις 0900 η ώρα , (ενδεχομένως και τις προηγούμενες ημέρες ), από την Τοποθεσία των Υψωμάτων Κολοκασίδη , που ήταν εγκετεστημένος Λόχος (+) του 212 ΤΠ και ο ΣΔ του Τάγματός του , ήταν το ύψ. Ανών. Αρμένι κα ή Αγγλικανικά Μνήματα , που βρίσκεται δίπλα και Ανατολικά από την Σχολή Γρηγορίου και διαγωνίως ΒΑ ( περί τα 500 μέτρα ), πολύ πιό μπροστά, από το Ύψωμα Ανώνυμο 180 Κολοκασίδη , περί τα 700 μέτρα , όπως φαίνεται – απορρέει και από το δορυφορικό Χάρτη διά του Internet . [ Ο ζητούμενος Χάρτης εμφανίζεται από Η/Υ , με συμπλήρωση στο Google “ΛΕΥΚΩΣΙΑ – Google MAPS ”, επιλογή ( με διπλό αρι στερό ΚΛΙΚ του “ποντικιού”) επί του εμφανιζόμενου Χάρτη και στη συνέχεια επί του “Satellite”= Δορυφόρος , στο κάτω αριστερό μέρος ( μιά φορά ) , συμπλήρωση στο Παραλληλεπίπεδο Πλαίσιο Άνω Αριστερά του τίτλου “Άγιος Δομέτιος Λευκωσία Κύπρος” και με επιλογή ( με Αριστερό ΚΛΙΚ ) της Μπλέ “ρακέτας”, του “Χ” ( δίπλα στην “ρακέτα” ) και εκτός των Πλαισίων .
Για την περίπτωση που δημιουργηθεί “ΤΥΧΑΙΑ” οποιαδήποτε εμπλοκή , ( όπως και στον προηγούμενο τρόπο που σας είχα υποδείξει με το “Χάρτες της Λευκωσίας και το Ξενοδοχείο HOLYDAY INN” ), συμπληρώνετε το “ Άγιος Δομέτιος , Λευκωσία , Κύπρος ”, στο Google – Αναζήτησης , Άνω Δεξιά και εφαρμόζετε την ίδια διαδικασία , όπως παραπάνω , στο Χάρτη που εμφανίζεται , δεξιά από την Εκκλησία . ] .
Επικαλούμαι την έκφραση “κατά το δυνατόν” , αρκετές φορές , γιατί από την έρευνα που κάνω , κυρίως σε άτομα που προβάλουν διαφορετικές απόψεις , διακρίνω μέγα πάθος στην υποστή ριξή των , που φθάνει μερικές φορές σε εκφράσεις που δεν στέκονται – ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και δεν συνάδουν με το πνεύμα του αγώνα που δόθηκε τότε εκεί και το μεγάλο κακό που έγινε συνολικά στην Κύπρο .
Αναγκάζομαι , εκ των πραγμάτων πλέον , να επεκταθώ όσο χρειάζεται στο θέμα μου για να ξεκαθαρίσω, επίσης κατά το δυνατόν, κάποια στοιχεία – γεγονότα , προκειμένου να ολοκληρώσω την προσπάθειά μου, ( τώρα δεν μπορώ να κάνω πίσω ) και να αμβλύνω τις διχογνωμίες – αντιπαλό τητες που έχουν δημιουργηθεί , δικαιολογημένα ή μη και εννοείται προς απόκάλυψη – όφελος της αλήθειας , που ηρεμεί – ικανοποιεί – καλύπτει τους συμμετέχοντες τότε , αλλά και τους νεότερους Έλληνες και ιδιαίτερα τους επαγγελματίες Στρατιωτικούς συναδέλφους μου , δημιουργώντας μια εμπειρία πραγματικών καταστάσεων , συμπερασμάτων , που κατά κανόνα , ενώ εξασφαλίζονται κατά ένα τρόπο αμέσως μετά τις πολεμικές επιχειρήσεις , στη συνέχεια διατηρούνται ως επτασφρά
γιστα μυστικά στα επιτελεία των μεγάλων σχηματισμών , χωρίς να μεταφέρονται – διαχέονται όπως επιβάλλεται στους νεότερους συναδέλφους , ή γενικά στους εν ενεργεία συναδέλφους που έχουν την διάθεση και την όρεξη να ασχοληθούν – εμβαθύνουν στο αντικείμενό τους , ώστε αν ποτέ χρειαστεί να είναι περισσότερο έμπειροι – ετοιμοπόλεμοι και αποτελεσματικοί .
Πριν ξεκινήσω βέβαια την νέα μου αναφορά θέλω να τονίσω – επισημάνω και πάλι ( έχω ξανααναφερθεί ) ότι στην περιγραφή – ανάλυση τέτοιων γεγονότων εδώ και ιδιαίτερα στην Κύπρο δεν είναι δυνατόν – είναι τουλάχιστον απαράδεκτο , ( για μένα προσωπικά αδιανόητο , αρρώστια βαριάς μορφής , εντελώς ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΟ που εξυπηρετεί ύποπτα συμφέροντα – υπόγειες διαδρομές προς ίδιον όφελος , αδίστακτων ανθρώπων … κλπ που δεν αντιλαμβάνονται το κακό που κάνουν ), να υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες των , ανάλογα με τις Πολιτικές πεποιθήσεις αυτών που συμετείχαν – πρωταγωνιστών ενδεχομένως σ` αυτά , καθώς και τον τόπο καταγωγής των .( Στις περιπτώσεις αυτές , προτείνω πάντα σ` όσους είναι ώριμοι και καθαροί Έλληνες και ασχολούνται – ενδιαφέρονται για τα παραπάνω να θέτουν και το ερώτημα τι είναι εκείνο που εξυπηρετεί αυτούς τους ανθρώπους και ξεφεύγουν από τα σωστά – ορθολογικά – ισχύοντα και γενικώς παραδεκτά – αποδεκτά γεγονότα . Τα παραδεδεγμένα δηλαδή ) .
Σε κάθε περίπτωση , πάντως δεν έχω καμιά διάθεση να κάνω κάτι το ιδιαίτερο για να πείσω τους ανθρώπους αυτούς που μετά μανίας , απαράδεκτο – αδίστακτο πάθος , χαρακτηριστική έλλειψη αγωγής , επίδειξη υπερφίαλης αντίληψης της πραγματικότητας και της προσωπικότητας των άλλων , προσπαθούν να κάνουν το άσπρο – μαύρο και να πείσουν ότι κάπως αλλιώς έγιναν τα γεγονότα . Και το σημαντικότερο , χωρίς να έχουν τα κατάλληλα για την περίπτωση προσόντα – γνώσεις , με αποτέλεσμα να αυτογελοιοποιούνται , να γελοιοποιούν τους πρωταγωνιστές και να τους εκθέτουν , χωρίς να αισθάνονται – αντιλαμβάνονται αυτό , ενώ όλοι οι άλλοι τα γνωρίζουν – τους καταλαβαίνουν και ιδιαίτερα αυτοί που έζησαν πραγματικά τα γεγονότα .
Και αρχίζω από :
α. Την συγκρότηση του 336 ΤΕ στην Αμμόχωστο και τις κινήσεις – δραστηριότητά του στα αρχικά στάδια . Επικοινώνησα προς τούτο και με τον κ. Αλευρομάγειρα και συνεργάστηκα μαζί του μέχρι ενός σημείου ( οπότε και διεκόπη η επικοινωνία μας … ) και εννοείται με πάρα πολλούς άλλους και ενημερώθηκα αρκετά για τα τεκταινόμενα στην Μονάδα αυτή ( συνολικά ) , καθώς και για την μετέπειτα χρησιμοποίησή της . Εννοείται ότι θα αποφύγω για ευνόητους λόγους να επαναλάβω γεγονότα και στοιχεία που ήδη έχουν αναφερθεί , εκτός και αν έχουν γραφτεί λόγω και του χρόνου που μεσολάβησε , προφανώς από λάθος ή για να εξυπηρετήσουν άλλες σκοπιμότητες , τις οποίες δεν θεωρώ σωστές … .
Το 336 ΤΕ άρχισε να συγκροτείται την Ν. 19/20 Ιουλίου 74 στο Στρδο του 201ΤΠ ( ΚΕΝ Αμμοχώστου ) και ολοκληρώθηκε τις απογευματινές ώρες στις 20 Ιουλίου στο χωριό Πραστειό Αμμοχώστου . ( Στην δύναμή του συμπεριέλαβε και το ενεργό προσωπικό του 201 ΚΕΝ ή το μεγα λύτερο Τμήμα αυτού ; ). Την διοίκηση του Τάγματος ανέλαβε σύμφωνα με τα Σχέδια ο κ. Δημήτρης Αλευρομάγειρας , νεαρός τότε Ταγματάρχης , με κάποια μικρή σχετική πολεμική εμπει ρία από το 1964, ως Διοικητής Λόχου του 206 ΤΠ στις επιχειρήσεις Μανσούρας Κόκκινων , εναντίον των Τούρκων . ( Αναφέρονται για ευνόητους λόγους ) .
Το πρωί στις 21 Ιουλ. και περί ώρα 0400 το Τάγμα διατάχθηκε να καταλάβει την Τουρκοκυ πριακή συνοικία Σακάρια Αμμοχώστου , διά ενός Λόχου , αλλά οι Τούρκοι είχαν ήδη εγκαταλείψει την περιοχή και μεταβεί εντός των τειχών της παλαιάς Αμμοχώστου .
Από την αρχή διαπιστώθηκαν , όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο , χαρακτηριστικές για Στρατιωτική Μονάδα αρρυθμίες , που αντιμετωπίσθηκαν κατά το δυνατόν σχετικά και ας πούμε με επιτυχία , χάριν της μεγάλης προσπάθειας του Διοικητή και των περισσοτέρων Αξκών του , καθώς και των περισσοτέρων Εφέδρων που διακατέχονταν από ενθουσιασμό και Φιλοπατρία .
Δέον να επισημανθεί το γεγονός ότι για τους περισσότερους από τους εν λόγω Εφέδρους είχε μεσολαβήσει αρκετός χρόνος από τότε που απολύθηκαν από τις τάξεις της Εθνικής Φρουράς και έκτοτε δεν είχαν υποστεί , όπως έχει ήδη προαναφερθεί κανένα είδος εκπαίδευσης ή ψυχολογι κής προετοιμασίας για αντιμετώπιση ανάλογης περίπτωσης . Επίσης δέον να ληφθεί σοβαρά υπόψιν το γεγονός ότι ήδη είχε αρχίσει η αποβίβαση και αεραπόβαση των Τούρκων και υπήρχε επί πλέον, ένα σχετικό μούδιασμα , εκτός του ότι αυτή ( εισβολή… ) επήλθε στη συνέχεια του άφρονος – μπορώ να πω προδοτικού πραξικοπήματος …. , με ότι αυτό συνεπάγετο στη γενικότε ρη ψυχολογία , συνοχή και αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση των Τούρκων . ( Έχω αναφερ θεί διεξοδικότερα για την ψυχολογία που δημιουργήθηκε τότε στον Κόσμο , στους Επίστρατους , αλλά και στους ήδη Στρατευμένους Αξκούς και Οπλίτες …. στην αρχή του δημοσιεύματός μου ) .
Με δυό λόγια δεν τους δόθηκε η ευκαιρία , όπως θα αναφερθώ και παρακάτω να κάνουν έστω για μια βδομάδα κάποια ταχύρρυθμη εκπαίδευση που θα τους δημιουργούσε πνεύμα συνο χής , πειθαρχίας και όχι μόνον , που τυγχάνουν λίαν απαραίτητα για τις περιπτώσεις αυτές . Το ίδιο εννοείται και επισημαίνεται ότι ίσχυε και για τους Εφέδρους Αξκούς της Μονάδος , που αποτελού σαν το σύνολον σχεδόν των Αξκών της . Δηλαδή την μία ημέρα , ελεύθερος επαγγελματίας , οικογενειάρχης ή προστάτης οικογενείας με ευθύνες και υποχρεώσεις και την άλλη Στρατιώτης , ενταγμένος σε κάποια Ομάδα – Διμοιρία – Λόχο , έτοιμος για ανάληψη πολεμικής αποστολής … κλπ και τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται . ( ΔΕΟΝ ΟΜΩΣ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΟΒΑΡΑ ΥΠΟΨΙΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙ ΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ ) .
Το βράδυ της ίδιας ημέρας ( 21 Ιουλίου ) η Μονάδα χωρίς αναπνοή και χρόνο για προετοι μασία διατάχθηκε από το ΓΕΕΦ να μετακινηθεί στην Λευκωσία και να εγκατασταθεί στην περιοχή – δίπλα , στο Προεδρικό Μέγαρο , όπως και έγινε , με ετοιμότητα από της 5ης Πρωινής στις 22 Ιουλίου για ανάληψη αποστολής .
Προφανώς δόθηκε η εντολή να εγκατασταθεί εκεί , γιατί κατά προτεραιότητα είχε προγραμ ματισθεί – προσανατολισθεί να της ανατεθεί αποστολή στην “Πράσινη γραμμή της Λευκωσίας” που ευρίσκετο κοντά . Όπως και έγινε. ( Το ότι το Στρατόπεδο εκεί ήταν δίπλα στο Προεδρικό Μέγαρο δεν είχε καμιά σχέση με πολιτικές αγκυλώσεις αν και κάποιοι ανεγκέφαλοι – απείθαρχοι Έφεδροι ενεργώντας αυθαίρετα εισήλθαν εντός του Προεδρικού , παρέλαβαν έγγραφα τα οποία επιδείκνυαν, την επομένη ,προκλητικά στους Στρατιώτες που βρήκαν – συνάντησαν στην Πράσινη Γραμή , δημιουργώντας άνευ λόγου και εντελώς άκαιρα και απαράδεκτα … αλγεινή εντύπωση και για ορισμένους ακόμη και αντιπαλότητα … κλπ ) .
Το απόγευμα διατάχθηκε το Τάγμα να ενισχύσει εσπευσμένα το 211 ΤΠ στην περιοχή Καιμα κλή – Τράχωνα με ένα Λόχο, ( καθότι η εν λόγω περιοχή ήταν επανδρωμένη Αμυντικά με πολύ περι ορισμένο προσωπικό , πράγμα πολύ επικίνδυνο για την πόλη της Λευκωσίας ) , γιατί οι Τούρκοι μη σεβόμενοι την γενόμενη εκεχειρία επιτίθεντο εκεί με σφοδρότητα , με αποτέλεσμα να καταλά
βουν τον Τράχωνα , ο δε Λόχος να φθάσει μετά την κατάληψή του . ( Πάλι και εδώ η διαταγή δεν δόθηκε έγκαιρα πιστεύοντας οι του ΓΕΕΦ , ότι οι Τούρκοι θα σεβαστούν την εκεχειρία … κλπ , ενώ εμείς – οι ευθυνόφοβοι αρμόδιοι – υπεύθυνοι τότε δηλαδή , έπαιζαν το μουσικό όργανο “Βιόλα”, δεν είχαν καταλάβει ακόμη ότι είχε αρχίσει πόλεμος με τα “αρπακτικά” τους Τούρκους . ( Ξέχασαν ακόμη και τα βασικά των βασικών που μαθαίνει ακόμη και ο απλός Στρατιώτης , από την πρώτη στιγμή της στρατεύσεώς του, “ Να προβλέπει τις ενέργειες του αντιπάλου και να λαμβάνει έγκαιρα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας , για να μην το μετανιώνει εκ των υστέρων ” .
Έχω γράψει αρκετές φορές γι` αυτήν την πανηλίθια διαταγή που αφορούσε από πλευράς μας τον σεβασμό της εκάστοτε εκεχειρίας , με τους Τούρκους , σε αντίθεση με αυτούς , που δεν την λάμβαναν υπόψιν, με αποτέλεσμα να χάνονται Εδάφη , Φυλάκια , Υψώματα και να σκοτώνο νται – τραυματίζονται σοβαρά αρκετοί δικοί μας .
β. Στις 1000 ή ώρα στις 23 Ιουλίου εκδόθηκε νέα διαταγή από την 3η Ανωτέρα Τακτική Διοίκηση , ( με Διοικητή τον Σχη Αζίνα ) , μέσου του 211ΤΠ , στο 336 ΤΕ για να εγκατασταθεί στον Τομέα του 1ου Λόχου / 211ΤΠ και να αμυνθεί ….. θέτοντας (ο 1ος Λόχος) όλα τα ευρισκόμε να εντός του Τομέα του Τμήματα υπό διοίκησή του ( 336 ΤΕ ) . Ποιά ήταν τα Τμήματα αυτά : Έχουν αναφερθεί στην αρχή της παρούσας έρευνας .
Επισημαίνεται , ότι το 336 ΤΕ υπαγόταν , από εγκαταστάσεώς του στον παραπάνω Τομέα, διοικητικά – επιχειρησιακά υπό το 211ΤΠ, [ Συγκρότημα πλέον δυνάμεως Συντάγματος μείον (-)].
Η υπαγωγή αυτή νομίζω ότι εξυπηρετούσε , εκτός των άλλων , πρωτίστως την απρόσκοπτη εγκατάσταση των Τμημάτων , αλλά και την περίπτωση ενίσχυσής του ενός Υποτομέα του Συγκρο τήματος από τον άλλον για την περίπτωση , που κάποιος απ` αυτούς δεν εδέχετο προσβολή ή μεγά λη πίεση , ( εκτός του ότι ο Διοικητής του Συγκροτήματος πλέον 211 ΤΠ , άρχισε από την πρώτη στιγμή να ζητά προσωπικό πιέζοντας σχετικά τον Διοικητή του 336 ΤΕ και ενδεχομένως κάπου να είχε δίκιο . Σε ορισμένα Τμήματα του 336 ΤΕ η δύναμη ήταν σχεδόν διπλάσια της αναγκαίας – απαιτουμένης ) .
Με το ίδιο σκεπτικό βέβαια θα μπορούσαν να διατεθούν στο 336 ΤΕ και 1 ή 2 κατάλληλοι ακόμη Αξκοί ( βαθμών Τχη – Λγού ), ώστε να συγκροτηθεί μία επί πλέον Διοίκηση που θα ήλεγχε για λογαριασμό του Τομέα 336 ΤΕ, τους Λόχους Λιγουδιστιανού ( περιοχή Λήδρα Πάλας και Δικαστηρίων ), Γ. Ρωσίδη (Πύλης Πάφου και ΣΥΤΑ ) και του 3ου Λόχου / 336 ΤΕ ( στο Ανατολικό Τμήμα του Τομέα ), καθότι όπως προανέφερα η δύναμη που ετίθετο Υδκση του 336 ΤΕ ανερχόταν σε δύναμη Τάγματος . (Δηλαδή, άλλοι τρείς ακόμη Λόχοι ήταν εγκατεστημένοι , από την ΤΟΥΡ ΔΥΚ μέχρι και τις Φυλακές Λευκωσίας , σε ένα λίαν ευαίσθητο Τομέα ) .
( Θα μου πει κάποιος , πως ο εν λόγω Τομέας στην ειρήνη και τις πρώτες ώρες της εισβολής επανδρώνετο από Λόχο 115 Ανδρών , συν τους Εθελοντές που έτρεξαν αμέσως να βοηθήσουν υπό την ευθύνη Λοχαγού . Και εγώ απαντώ , άλλες οι συνθήκες – ευθύνες – υποχρεώσεις – δυνατότητες
στην ειρήνη και άλλες σε περίοδο Πολεμικών Επιχειρήσεων , λαμβάνοντας υπόψιν ότι κάτι ανάλο γο με εμάς έκαναν και οι Τούρκοι από την απέναντι πλευρά ) .
Όσον αφορά στον Τομέα του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ στον 1ο Γύρο των εχθροπραξιών και του 336 ΤΕ στο 2ο Γύρο ( του ίδιου δηλαδή ) , υπό την ευθύνη του Συγκροτήματος 211 ΤΠ, θέλω να κάνω μία διόρθωση στο σχετικό δημοσίευμα που αναφέρει ως αριστερό όριο το Στρδο της ΕΛΔΥΚ, ενώ στην πραγματικότητα ήταν το Στρδο της ΤΟΥΡΔΥΚ . ( Αμέσως μετά άρχιζε το δικό μας Φυλάκιο 1001 , σε απόσταση , αν δεν κάνω λάθος, 250 μέτρων , ενώ οι Τούρκοι είχαν προωθηθεί – εγκατασταθεί αμυντικά στην απόσταση των 50 μέτρων από το δικό μας Φυλάκιο ) .
Επίσης , το Ύψ. Ανών. Αρμένικα Μνήματα που συμπεριελήφθη στο σχετικό διάγραμμα με το ΠΟΤ, στο 336ΤΕ, είναι λάθος , γιατί αυτό ανήκε στα όρια του 212 ΤΠ . Το αποδέχτηκε και ο κ. Δ. Αλευρομάγειρας ισχυριζόμενος ότι έκανε λάθος , γιατί δεν γνώριζε την περιοχή και θεώρησε ότι το Νεκροταφείο (;) που βρίσκεται στο αριστερό όριό του , δίπλα στην αρχή του μικρού Ποταμιού Κλήμος ήταν αυτό των Αρμένικων ή Αγγλικανικών Μνημάτων … κλπ . Και εννοείται επίσης , ότι δεν συζητάω την περίπτωση των Καταδρομέων που κτύπησαν τα δύο Τούρκικα Άρματα το απόγευμα στις 16/8/74 , μετά την εκεχειρία , καθότι αυτοί είχαν διατεθεί στο 212 ΤΠ από το πρωί της ίδιας ημέρας 1030 – η ώρα περίπου .
Στοιχεία για τις δύο παραπάνω παραγράφους , με τα ακριβή Όρια και τις θέσεις των Τμημά των στο Δυτικό Άκρο της Διάταξης του 336 ΤΕ , όπως στο συνημένο “1” Φωτοαντίγραφο από Δορυφορικό Χάρτη . [ Χάρτης με Διάταξη Δύο Λόχων του 336ΤΕ , με Όρια του στο Δυτικό Ακρο του ΠΟΤ. ( Πρόσθιο Όριο Τοποθεσίας ) ] .
Από την δύναμη που ανέφερα παραπάνω ότι τέθηκε ΥΔκση του 336 ΤΕ και την αμυντική διάταξη τούτου , μπορεί να αντιληφθεί κάποιος έμπειρος πατατηρητής , πόσο δύσκολο ήταν να διοικηθεί αυτή η Μονάδα και αν αυτό καθίστατο πραγματικά δυνατόν υπό τέτοιες συνθήκες . ( Προέλευση – ανομοιογένεια στα Τμήματα – διαφορετική Πειθαρχεία ενός εκάστου από αυτά … κλπ ) . Εύστοχα και ειλικρινά ο Διοικητής του Τάγματος στο σχετικό δημοσίευμά του , χαρακτηρί ζοντας την κατάσταση χαώδη , επισημαίνοντας ιδιαίτερα το εθελοντικό της παρουσίας και της θυσίας του προσωπικού αυτού , για ευνόητους λόγους .
Δεν ταιριάζει βέβαια κατ` εμέ , ούτε συνάδει με το πνεύμα του αγώνα αυτών των μαχητών εκεί η χρησιμοποιηθείσα έκφραση “ Αντιστασιακοί”, προκειμένου να μας οδηγήσει ( ωμά ) συνειρμικά και απαράδεκτα αλλού , επίσης για ευνόητους λόγους . ( Για λόγους ιστορικούς και ΜΟΝΟΝ πρέπει να πούμε , εκτός των άλλων , ότι οι περισσότερποι Έφεδροι του 336 ΤΕ ήταν Γριβικών πεποιθήσεων … κλπ , αλλά δεν ήταν μόνον Αυτοί ΕΚΕΙ , όπως έχω προαναφέρει με λεπτομέρειες στην αρχή του κειμένου μου ) .
Τους Τούρκους αντιμετώπισαν , οι περισσότεροι εξ αυτών , γιατί υπήρχαν και αρκετές διαρ ροές λυπόψυχων ή με μειωμένη ψυχική αντοχή ( με προβολή διάφορων δικαιολογιών …. ) , γεγονός που αυξάνει πολλαπλάσια το μέγα κατόρθωμά τους να σταθούν και να πολεμήσουν ΕΚΕΙ , υπερασπιζόμενοι ηρωικά και με αυτοθυσία την Λευκωσία και την Πατρίδα τους μέχρι το τέλος και σε όση έκταση ήταν δυνατόν με τα υπάρχοντα μέσα και οπλισμό και με τις συνέπειες της πανηλίθι ας διαταγής που δεν επέτρεπε εκτέλεση πυρών κατά το διάστημα της εκεχειρίας και ιδιαίτερα αυτών του Πυροβολικού , που θα μπορούσε να σώσει πολλές καταστάσεις , από αυτές που προανέφερα .
Και εδώ επαναλαμβάνω το παράδειγμα του Τεράστιου – Παγκόσμιου Παππού μας Φιλοσό φου Σωκράτη , ( πεντρεμένου και με παιδιά – γονείς …. και κατά συνέπεια ευθύνες και υποχρεώ σεις … ) που συμμετείχε σε τρείς πολέμους της ιδιαίτερης Πατρίδας του , μέχρι την ηλικία των 47 χρόνων , επιδεικνύοντας απαράμιλλο ηρωισμό , συναδελφική αλληλεγγύη και ψυχική – σωματική αντοχή . ( Δικό του : Το “ Πατρός τε και Μητρός τε …. ) .
Επισημαίνοντας βέβαια και την μεγάλη ανάγκη της Πατρίδας μετά τον πόλεμο να φροντίσει , όπως πρέπει και με ιδιαίτερη επιμέλεια και φροντίδα τις Οικογένειες και τα παιδιά των Θανόντων ή σοβαρά τραυματισμένων Μαχητών ) .
γ. Κατόπιν των παραπάνω δημιουργείται η μεγάλη ανάγκη να αναδειχθούν – αναφερθούν τα Πρόσωπα – Τμήματα που πραγματικά “τα έδωσαν όλα” για να επιτευχθεί αυτό το μεγάλο κατόρ θωμα , απέναντι σε έναν αντίπαλο άρτια οργανωμένο – εξοπλισμένο και υποτίθεται εκπαιδευμένο , χωρίς όμως την ευψυχία του πραγματικού Έλληνα μαχητή .
Δεν μπορεί να λέγεται και να γράφεται το εθελοντικό της παρουσίας και κατά συνέπεια το εθελοντικό της θυσίας των εκεί μαχητών γενικά και αφηρημένα , ενώ υπάρχουν συγκεκριμένα Τμήματα και άτομα ( Αξκοί και Οπλίτες ) , που απέδωσαν και προσέφεραν πάρα πολλά και από κάθε άποψη , χωρίς ν` αναφέρονται έστω και για λίγο ιδιαίτερα , όπως ΠΧ, ο Λόχος του 211ΤΠ , η Διμοιρία στο Τριμελές , υπό τον έφεδρο Ανθλγό τότε Κωνσταντίνου Κωνσταντίνο , [ ο οποίος ανέλαβε εκτός από την Διοίκηση , χωρίς άλλη βοήθεια ή καθοδήγηση ή έστω παρουσία προισταμέ νου και την ΔΜ καθ` ολοκληρίαν της ενισχυμένης Διμοιρίας του από πλευράς πυρομαχικών , αλλά και διατροφής . Όπως έμαθα από άλλους , τάιζε με δικά του χρήματα , επειδή ήταν ο μόνος που αμείβετο …. ολόκληρη τη δύναμή του … κλπ ) ] και άλλα Τμήματα – άλλοι Αξκοί και Οπλίτες .
Ο Λόχος του Υπλγού Λιγουδιστιανού ( και ξεχωριστά το λίγο προσωπικό της Διμοιρίας του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ, το οποίο μέχρι στις 1000 η ώρα περίπου στις 20 Ιουλ. 1974, έκανε μαγικές , για την πραγματική του δύναμη , ενέργειες για να διατηρήσει τις θέσεις του και να παραπλανήσει τους Τούρκους ) , ο οποίος μπόρεσε και κράτησε με τους άξιους συμπολεμιστές του ( Αξκούς και Οπλίτες ) την περιοχή Ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας – Δικαστηρίων , χωρίς οι Τούρκοι , παρά την ιδιαίτερα μεγάλη προσπάθειά τους , με πολύ μεγάλο όγκο πυρών , ιδιαίτερα στις 21 Ιουλ. 74 , να προχωρήσουν ούτε σπιθαμή . Υπερασπίσθηκαν ηρωικά , την εν λόχω περιοχή από τα Φυλάκια της “Πισίνας”, του “Τριμελούς”, στον “Όχθο του Ποταμού”, προς τις Φυλακές και του “Παλαμπάν” . (Περιγραφή – πληροφόρησή μου , από το μεγάλο παλικάρι – αγωνιστή έφεδρο Λοχία τότε Ονησίφορο Ονησιφόρου , Αρχιφύλακα μέχρι στις 1100 ή ώρα στις 20 Ιουλίου, του ηρωικού Φυλακίου Νο5 , μπροστά και απέναντι από την είσοδο του Ξενοδοχείου ) .
[ Όλα τα στοιχεία που αναφέρω στην παρούσα έρευνά μου επιδέχονται διόρθωσης και παρακαλώ – προκαλώ με ευγένεια και όχι αντιπαλότητα , άπαντες τους ΕΚΕΙ τότε Μαχητές – Αγωνιστές Έλλη νες – Κυπρίους Πατριώτες να συμεθέξουν προκειμένου αυτή να γίνει περισσότερο πραγματική – ουσιαστική – διδακτική και να αποτελέσει τη σωστή μαγιά για μιά σοβαρότερη και πιό πιό υπεύθυ νη προσπάθεια , για ευνόητους λόγους .] .
Δέον όμως να τονισθεί – επισημανθεί για λόγους σύγκρισης και αξιολόγησης των κινδύνων που αντιμετώπισε το κάθε Τμήμα στον Τομέα πλέον του 336 ΤΕ, χωρίς αυτό να μειώνει ούτε κατ` ελάχιστον την πολύ μεγάλη σπουδαιότητα της αποστολής που εξετέλεσαν και την προσπάθεια – κινδύνους που αντιμετώπισαν οι προαναφερθέντες , το γεγονός ότι αυτοί χρησιμοποιούσαν θέσεις εντός του κατωκημένου τόπου , ενώ τα Τμήματα των Λόχων Γ. Παπαχατζόπουλου και Π. Παπόρη, στο γυμνό έδαφος , μπροστά από τις περιοχές Αγίου Δομέτιου και Αγίου Παύλου , στις οποίες οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν επί πλέον και Άρματα , ΠΑΟ 106 χιλ. και Ολμους 4,2 in. και ιδιαίτερα στις 16 και 17 Αυγ. 74 , πλέον καλύτερα εκπαιδευμένα και ισχυρότερα Τμήματα .
Ο ηρωικός Λόχος του εφέδρου Ανθλγού τότε Γ. Ρωσίδη , στην Πύλη Πάφου και ΣΥΤΑ με αρκετές απώλειες .( Στο Λόχο αυτό υπαγόταν και μία Ομάδα του Λόχου μου , 3ου Λόχου / 399 ΤΠ , που συνέβαλε σοβαρά στην Προσπάθεια του Λόχου να διατηρήσει τις θέσεις του ) .
Η ενισχυμένη Διμοιρία του εφέδρου Ανθλγού Ν. Κουτσού του 1ου Λόχου / 336 ΤΕ , που μπόρεσε και κράτησε το Φυλάκιο Χαράκωμα , έναντι υπερτέρων δυνάμεων , από κάθε άποψη , ( ιδιαίτερα όγκου πυρών και Α/Τ ) , μέχρι στις 17/8/74 και ώρα 0700 – 0745 .
Και όσον αφορά κάποια άτομα ( Αξκούς – Οπλίτες ) που επέδειξαν τεράστια ψυχική αντοχή και άντεξαν και που σε πολλές περιπτώσεις κατηύθυναν , επηρέασαν , παραδειγμάτισαν , εμψύχω σαν , στήριξαν και τους υπόλοιπους , ώστε να αντέξουν και αυτοί μέχρι το τέλος ( και σε ορισμένες περιπτώσεις έσωσαν με την αυτοθυσία τους και τους υπόλοιπους ), στην πολύ μεγάλη πίεση των Τούρκων , ιδιαίτερα στα πυρά τους που ήταν πολυποίκιλα και υπερβολικά .( Κυρίως των Όλμων 4,2in και 81 χιλ. Α/Τ κάθε είδους , ελευθέρων σκοπευτών και λίγων Αρμάτων στην κατεύθυνση του Λόχου Παπαχατζόπουλου ) . Δεν θα πούμε τίποτε ; ή δεν αξίζει να τους προβάλουμε , όπως τους πρέπει – αξίζει , για ηθική ικανοποίησή τους ( όσων επέζησαν ) , για τους συγγενείς , φίλους , συντοπίτες τους , τα παιδιά – εγγόνια τους και για παραδειγματισμό των επερχόμενων νέων ;
Γιατί στο τέλος – τέλος πρέπει να προβάλλονται μόνον οι όποιες ενέργειες του Διοικητή της Μονάδος ή κάποιου Λόχου ή Διμοιρίας γενικά και σε όση έκταση αυτές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ; ΠΧ. Πόσο εύκολο ήταν να διατρέχουν αυτοί συνέχεια τον τομέα τους και να εμψυχώνουν το προσωπικό τους όταν αυτό εκ των πραγμάτων ήταν ανέφικτο και εννοείται ότι ΜΑΚΑΡΙ ΑΥΤΟ ΝΑ ΓΙΝΟΤΑΝ . Αυτοί που ήταν εκεί βέβαια γνωρίζουν καλύτερα τα συμβάντα , όπως ο τότε Ανθλγός Κωνσταντίνου Κωνσταντίνος στο Τριμελές , με όσα αυτός αναφέρει στο σχετικό δημοσίευμά του , που το έχω δημοσιεύσει .
Το ίδιο ισχύει και με τον ισχυρισμό κάποιου Κυρίου … , ( είχε σχέση και με τα όρια του 336 ΤΕ στο Δυτικό του άκρο ) , ο οποίος είπε ότι το βράδυ προς το πρωί στις 16/17 , μετέβη στο αριστερό της διάταξης του Τάγματος , παρά το Ύψ. Ανών. Αρμένικα Μνήματα , ( Ανατολική πλευρά του ) και εγκατέστησε σε κάποιο όρυγμα Τμήμα υπό Αξκό . Προφανώς έκανε μεγάλο λάθος , γιατί στις 16/8/74 , από το πρωί στις 0900 ή ώρα περίπου είχε καταστραφεί – καταληφθεί , εκτός από το Φυλάκιο 1001 ( το πρωί στις 14/8/74 ) και το 1003 ( Πάι Πας ) και δυτικά της Λεω φόρου Ανδρέα Κάριου ( Δημοκρατίας ) , δεν υπήρχε κανένα Φίλιο Τμήμα , η εν λόγω δε περιοχή – κατωκημένος τόπος επανδρώθηκε , όπως έχω προαναφέρει , μετά από παρέλευση μιας εβδομάδος
, χάριν της παρατηρητικότητας – πρωτοβουλίας – πρότασης Εφέδρου Αξκού . ( Μπορεί να γίνει και διερεύνησή της σχετικής αναφοράς ) .
Πιθανόν αυτός ο Κύριος … ή κάποιος άλλος να εκτέλεσε την προαναφερθείσα ενέργεια , ( υπό διερεύνηση βέβαια ) το μεσημέρι προς το απόγευμα στις 14/8/74 ,
[ Η μαρτυρία όμως που υπάρχει και είναι σχετική – χρειάζεται επίσης διερεύνηση και επιβεβαίωση, λέγει ότι δόθηκε εντολή από τον Διοικητή του Τάγματος στον ΔΕΑ Χριστοδούλου Χριστόδουλο ,
( που δεν γνώριζε την περιοχή ), ηλικίας τότε είκοσι χρόνων, να μεταβεί με 20 περίπου εφέδρους Οπλίτες , πολύ μεγαλύτερούς του , …. . Τα υπόλοιπα όπως στο ΥΓ. – Προσθήκες , με Αριθ. “2” ] ,
ή το ίδιο ( δηλ. η εγκατάσταση σε όρυγμα …. ) μπορεί να έγινε στις 17/8/74 , το μεσημέρι προς το απόγευμα , ή στις 18 /8/74 ( υπό διερεύνηση βέβαια ), σε παρακείμενο χώρο του ΣΔ / Λόχου Παπαχατζόπουλου , στο ύψος αυτού αμέσως Ανατολικά της Λ. Ανδρέα Κάριου ή βορειότερα επί της “οριζοντίας” οδού Ανδρέα Πατσαλίδη ή αμέσως νότια αυτής στο δυτικό της άκρο . Υπόψιν σας και με ερωτηματικό για μένα αν έγινε η εν λόγω αναφερόμενη εγκατάσταση Τμήματος .
Στο συνημμένο “3” ( 10 – 12 παραγράφους πριν από το τέλος ) αναφέρω μία φήμη που είναι μεν σχετική με τον ισχυρισμό του εν λόγω κυρίου , αλλά χρονικά και πραγματικά άσχετη με αυτό που ήθελε να δικαιολογήσει .
Στον χρόνο αυτό ( 18/8/74) ή στις 19/8/74 έγινε επίσης , στο νέο ΣΔκσεως του Λόχου κάποια συγκέντρωση του προσωπικού του Λόχου Παπαχατζόπουλου ( ή ορισμένων ατόμων από το προσωπικό του ) από τον Διοικητή Τάγματος , στην οποία αυτός είπε πράγματα που συζητούν ακόμη φωνακτά οι ΕΚΕΙ συμμετέχοντες Αξκοί και Οπλίτες και “σηκώνουν πολύ κουβέντα” . Εννοείται , ότι απευθυνόταν και προς τον υπεύθυνο της κατάστασης που δημιουργήθη κε εκεί από τις 14 – 16 / 8 / 74 , Λοχαγό διοικητή . ( Η περίπτωση αυτή αναγράφεται και στο συνημμέ νο “3” του παρόντος ) .
Να προσθέσω εδώ για τα παραπάνω ( και από άλλα γεγονότα – περιστατικά ) , μιά δική μου εκτίμηση , ίσως και να κάνω λάθος , που είναι δύσκολο να γραφτεί – επιβεβαιωθεί , αλλά το θεωρώ χρέος μου να την αναφέρω και εννοείται ότι μπορεί ο καθένας να την αμφισβητήσει :
Ότι ο Διοικητής του Συγκροτήματος 336 ΤΕ πρέπει να είχε αντιληφθεί από το πρωί στις 14/8/74 , την άσχημη κατάσταση που επικρατούσε στη ΖΕ του Λόχου Παπαχατζόπουλου …. και την θέση που αυτός χρησιμοποιούσε ως Παρατηρητήριο – Θέση Μάχης , ( μπορεί να κάνω και λάθος )
[[ ήτοι : την πτώση του Φυλακίου 1001 στις 0830 η ώρα , τις σοβαρές απώλειες που υπέστη αυτό , την μη κάλυψη με πυρά των συμπτυσσομένων την τελευταία στιγμή από αυτό και την ανάγκη που δημιουργήθηκε ΕΚΕΙ για περισυλλογή σοβαρά τραυματισμένων Οπλιτών, από πολύ δύσκολα και επικίνδυνα σημεία , που ελέγχοντο απόλυτα από τους ευρισκόμενους εγγύς Τούρκους , την οποία πραγματοποίησαν με δική τους πρωτοβουλία άλλοι Οπλίτες , με 100% κίνδυνο της ζωής τους και την περισυλλογή στο τέλος ενός πολύ σοβαρά τραυματισμένου και σε ημιλυπόθυμη κατάσταση Οπλίτη, με πρωτοβουλία και επιμέλεια του Λγού Μαυρόγιαννου , ( διά εφέδρου Οπλίτη ), βασικού Επιτελή της Μονάδος , μιά και ήταν προηγούμενα ο Διοικητής του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ . Την κατά ληψη από τους Τούρκους του εμπρός Τμήματος του Υψ. Ελισσαίου στις 1200 ή ώρα περίπου και την γενόμενη τρόπος του λέγειν αντεπίθεση στη συνέχεια για την ανακατάληψή του ( ούτε αντεπίθεση Δρίας να ήταν ; ) , με πρωτοβουλία και παρουσία του – Διοικητή της Μονάδος , την χρησιμοποίηση του Παρατηρητηρίου που βρισκόταν στο Σχολείο , πίσω ακριβώς από την Διμοιρία Ελισσαίου και τις επικοινωνίες που γίνονταν εν γένει από την περιοχή .
Τέλος αναφέρω την περίπτωση του ΔΕΑ Χριστοδούλου Χριστόδουλου , όπως έχω προα ναφέρει εκτεταμένα παραπάνω , που εργάζεται σήμερα στην Λευκωσία . Ένα αξιόλογο παλικά κάρι που διέθετε το πνεύμα και την ψυχή ενός πραγματικού Αξκού και εγκαταστάθηκε μετά το μεσημέρι ή το απόγευμα στις 14/8/74 στο Όρυγμα που βρισκόταν Δυτικά και πίσω του Υψώματος Ελισσαίου, κατόπιν διαταγής του – Διοικητή Τάγματος , από μόνος του όμως , χωρίς την οποιαδή ποτε βοήθεια εκ μέρους του εν λόγω Λγού και ενδεχομένως ( αναφέρεται με επιφύλαξη ) κάποιου άλλου έμπειρου Αξκού ο οποίος όμως για κάποιο λόγο ……….. (;) δεν έφθασε τελικά ποτέ στα προαναφερθέντα σημεία . ( Εννοείται ότι το τελευταίο χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση – επιβεβαίωση και δεν αναφέρεται για να δικαιολογήσει την οποιαδήποτε ολιγωρία (;) του Διοικη τή της Μονάδος ) ]] ,
και προσπάθησε να την αντιμετωπίσει , όπως μπορούσε , λαμβανομένης υπόψιν στο χρόνο αυτό της δραστηριότητος των Τούρκων ιδιαιτέρως στην εν λόγω περιοχή , ( αμέσως δυτικά του Φυλ. 1001 είχε το Στρδό της η ΤΟΥΡΔΥΚ ), της ευρύτητας του Τομέα Ευθύνης του Τάγματος και των δυνατοτήτων σε έμπειρα Στελέχη – Αξκούς που αυτός διέθετε .
[ ΕΦΟΣΟΝ ΚΑΤΙ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ , ( και αμφισβητούνται με επιχειρήματα όμως και με μαρτυρίες άλλων ) ΕΙΜΑΙ ΕΤΟΙΜΟΣ ΝΑ ΤΑ ΠΑΡΩ ΠΙΣΩ . ( Γιατί ο σκοπός μου βασικά είναι άλλος ) . ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΘΟΥΝ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΟΠΩΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΓΙΝΑΝ ] .
δ . Εγώ δεν είμαι και ο πλέον κατάλληλος να αναφερθώ σε όλα τα άτομα ( Αξκούς – Οπλί τες , θητείας ή εφέδρους ) οι οποίοι αντιμετώπισαν μέχρι το τέλος την κατάσταση που δημιουργήθη κε ΕΚΕΙ, καθότι δεν ήμουν μεταξύ αυτών . Επικαλούμαι όμως μαρτυρίες συμμετασχόντων, στην προσπάθεια που έγινε ΕΚΕΙ , τις οποίες απέκτησα με μεγάλη δυσκολία και ακόμη μεγαλύτερο χρόνο , VIDEO , άλλα σχετικά δημοσιεύματα … κλπ , καθώς και την επαγγελματική – προσωπική μου εμπειρία, από την αντιμετώπιση παρομοίων – παρεμφερών καταστάσεων , κάπου κοντά και λίγο δυτικότερα , στον ίδιο χρόνο αλλά μέχρι εκεί … .
Αυτό επίσης μπορούν να το κάνουν όλοι οι δυνάμενοι – επιθυμούντες συμμετέχοντες τότε στις μάχες , οι οποίοι λόγω βαθμού – θέσεως – ειδικότητας – καθηκόντων και δραστηριότητας που ανέπτυξαν κατά Φυλάκιο ή Διμοιρία και Λόχο θυμούνται Ονόματα , Οπλισμό , Θέσεις και λοιπές δραστηριότητες – στοιχεία απαραίτητα για να καλύψουν όλα όσα αφορούν σ` αυτά, στα διαστήμα τα που θα αναφέρω παρακάτω .
Στην προσπάθεια αυτή δέον να συμβάλει ιδιαίτερα το προσωπικό που ήταν εγκατεστημένο αρχικά στον Τομέα του 1ου Λόχου / 211ΤΠ , ώστε προσθέτοντας ή αφαιρώντας κατά ημέρα αριθ μό ατόμων – Τμήματα και οπλισμό – δραστηριότητες να φθάσουμε κυρίως και βασικά μέχρι την τελευταία ημέρα των εχθροπραξιών 16 ή 17 Αυγούστου 1974 και στους εναπομείναντες τελευ ταίους αποφασισμένους νά αγωνιστούν ζωντανούς Ήρωές μας .
Επισημαίνεται , ότι αυτά πρέπει να αφορούν όλους , ακόμη και εκείνους οι οποίοι , αυθαίρε τα , έφυγαν νωρίτερα από τις θέσεις τους για τους δικούς τους λόγους και επί πλέον για να τιμήσου ν τους Νεκρούς ή Ζωντανούς συμπολεμιστές τους που είχαν την ψυχική αντοχή – θέληση και έμειναν ΕΚΕΙ μέχρι το τέλος για να εκτελέσουν το καθήκον τους και την αποστολή τους , που δια σφάλιζε άμεσα την σωτηρία της Λευκωσίας , καλύπτοντας εννοείται και την δική τους απουσία . (Χρειάζεται ανδρισμός και μεγάλη εντιμότητα πιστεύω για να παραδεχτείς μιά τέτοια ολιγωρία – λάθος ) .
Τα διαστήματα που διακρίνω εγώ ως πρόσφορα και για ευνόητους λόγους είναι : Το 1ο , από 14 – 23 Ιουλίου ( 1η Φάση ) και το 2ο από ν.23 / 24 Ιουλίου – 24 Αυγούστου ή και μέχρι την ημέρα απολύσεως των Εφέδρων του 336 ΤΕ – διαλύσεώς του ( 2η Φάση ) .
Η σειρά των εργασιών που είναι απαραίτητες να γίνουν κατά προτεραιότητα :
1η : Η χαρτογράφηση της περιοχής του κάθε Φυλακίου ή Διμοιρίας σε μεγέθυνση, με την βοήθεια Δορυφορικού Χάρτη τον οποίο μπορούμε να εκδώσουμε από τον Η/Υ και στη συνέχεια να τον μεγενθύνουμε , απεικονίζοντας πάνω του την οργάνωση του εδάφους που εκτελέστηκε, τα ορύγματα ή αναχώματα , όλα τα Μικροτμήματα και Τμήματα , τις θέσεις των σοβαρών Όπλων μας με τις κατευθύνσεις βολής αυτών κλπ απαραίτητα στοιχεία με σύντομες περιγραφές . ( Και αυτά κυρίως για να μην χαθούν τα στοιχεία ) .
Συνδέοντας μετά τα Τμήματα των Φυλακίων ή Διμοιριών μπορούμε να έχουμε ένα μεγάλο χάρτη του κάθε Λόχου . Χάρτη για τον κάθε Λόχο μπορούμε να έχουμε και σε μικρότερη κλίμακα απεικονίζοντας επάνω του μόνον τα Τμήματα και τα Ομαδικά Όπλα και τα υπόλοιπα στοιχεία περιγραφικά και με συνθηματικές παραστάσεις .
( Τα παραπάνω στοιχεία για τον Άγιο Δομέτιο και τον Άγιο Παύλο δεν μπορούν πλέον να είναι απόρρητα για ευνόητους λόγους ) .
Παρέχονται οδηγίες για την έκδοση των Χαρτών από Δορυφορικό Χάρτη με την βοήθεια Η/Υ , όπως στο ΥΓ. – Προσθήκες με Αριθ. “3” . Σχετικά υποδείγματα για Χάρτες μπορούν να αποτελέσουν και οι Χάρτες που εμφαίνονται στα Συνημμένα .
Η προσπάθεια αυτή είναι δυνατόν να επεκταθεί και στους Τομείς των άλλων Λόχων του 336 ΤΕ ( Των Φυλακών Λευκωσίας , της Περιοχής του Ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας – Δικαστηρίων , της Πύλης Πάφου – ΣΥΤΑ και του 1ου Λόχου / 336 ΤΕ ), από Εθελοντές που επιθυμούν και δύνανται να το πραγματοποιήσουν . ( Εγώ σε κάθε περίπτωση θα είμαι πάντα στη διάθεσή τους … για οποια δήποτε βοήθεια ή συμβουλή ) .
2η( εργασία ) : Σύνταξη Πρόχειρου – Πρακτικού Ημερολογίου κατά ημέρα , και κατά το δυνατόν ,σε γενικές γραμμές , το οποίο δέον να βελτιώνεται διαρκώς, ανάλογα με τις πληροφορίες που θα συρρέουν – γίνονται γνωστές , ώστε στο τέλος να υπάρξει και πάλι , κατά το δυνατόν , μία πλήρης απεικόνιση της κατάστασης που θα πλησιάζει την πραγματικότητα στο χρόνο που έλαβαν χώρα τα γεγονότα : Σχετικό υπόδειγμα Πρόχειρου – Πρακτικού Ημερολογίου , Όπως στο ΥΓ. – Προσθήκες , με Αριθ. “4” .
Προς τούτο , ( για την Χαρτογράφηση του χώρου ενέργειας και την συμπλήρωση του Πρόχειρου Ημερολογίου της κάθε Διμοιρίας – Λόχου , έστω και εκ των υστέρων ) , νομίζω ότι πρέπει – προτείνω να συγκροτηθεί κατά Λόχο – Διμοιρία κατάλληλη – ιδαίτερη Ομάδα η οποία θα ασχοληθεί με την συγκέντρωση – διασταύρωση και αποτύπωση – καταχώρηση των στοιχείων που υπάρχουν – κυκλοφορούν , προκειμένου αυτά να μην χαθούν . Με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί η δυνατότητα σε κάποια πλέον κατάλληλη – έμπειρη Ομάδα Εργασίας και σε συνεργασία με τις προηγούμενες , να συγγράψει ένα βιβλίο που θα περιλαμβάνει τα πάντα και θα καλύπτει – αποδίδει πλήρως – πραγματικά – πλέον σφαιρικά όλα τα γεγονότα από κάθε άποψη ( και για τους λόγους που έχω ήδη αναφέρει και αναφέρω) , ώστε να γίνουν συνείδηση όλων και όχι του ενός ή του άλλου , ανάλογα με το πως τα βλέπει αυτός ή σε ποιά Ομάδα – Τμήμα – Λόχο – Μονάδα ανήκε .
Για το διάστημα από 24 Ιουλίου έως 17 Αυγούστου ή και αργότερα θα………. απαιτηθεί οπωσδήποτε η ειλικρινής – έντιμη συνεργασία του τότε προσωπικού του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ και του 336 ΤΕ, χωρίς αντιπαλότητες , απόκρυψη ή διαστρέβλωση στοιχείων και αντιλήψεις που καλύ πτουν την μία ή την άλλη πλευρά , προκειμένου να εξυπηρετηθούν απόλυτα οι σκοποί για τους οποίους θα γραφτεί αυτό το βιβλίο .
Στα συνημένα “2” και “3” του κυρίως κειμένου αναγράφω αντίστοιχα , ως παραδείγματα ,
από ν. 23/24 Ιουλίου 1974, για διάταξη Λόχου , αυτήν του Λόχου Παπαχατζόπουλου , ( στο αρι στερό άκρο της διάτξης του 336 ΤΕ και του Συγκροτήματος 211ΤΠ, στο οποίο υπαγόταν ) , που πιστεύω ότι ανταποκρίνεται , κατά το δυνατόν , στην πραγματικότητα και ως ημερολόγιο Τμήμα τος – Διμοιρίας – Φυλακίου , αναφέρω σε γενικές γραμμές και χωρίς τις παραγράφους που αναγρά φονται παραπάνω , αυτό της Διμοιρίας του Υψ. Ελισσαίου , υπό τον έφεδρο Ανθλγό (ΠΖ) τότε Πέτρο Νικολάου . ( Αναγράφεται στο συνημμένο “3”, λόγω της μεγάλης έκτασης και προκειμένου να μην διακοπεί η συνέχεια της ιστορικής έρευνας , για να μπορέσει ο αναγνώστης να παρακολου θήσει τους συλλογισμούς και τα επιχειρήματά μου συγκεντρωτικά και χωριστά κατά περίπτωση ) .
ε. Από μαρτυρίες των συμμετασχόντων στις Μάχες ΕΚΕΙ, τις οποίες μπόρεσα να διερευ νήσω και διασταυρώσω , κατά το δυνατόν , διέκρινα – ξεχώρισα ορισμένες περιπτώσεις τις οποίες κρίνω – θεωρώ σκόπιμο, στη συνέχεια των παραπάνω, να σας εκθέσω, για ευνόητους λόγους .
Εννοείται , ότι είναι δυνατόν να εμφανιστούν–εκτεθούν και άπειρες άλλες μαρτυρίες από αυτούς που βρίσκονταν ΕΚΕΙ και μακάρι να γίνει αυτό , ( για προβολή και απόδοση τιμών – ηθικών αμοιβών σε εξαιρετικούς συμπολεμιστές τους , Νεκρούς ή Ζωντανούς , αλλά και για παραδειγματισμό των νεοτέρων , όπως αναφέρω παρακάτω την χαρακτηριστική περίπτωση του έφεδρου Στρατιώτη τότε Κυριάκου Αττά από τη Λύση της Αμοχώστου , που ήταν συμπατριώτης του μεγάλου Κύπριου Ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου), αρκεί να είναι αληθι νές , επιβεβαιωμένες και να συνοδεύονται από σχετικά ιστορικά .
[ ΠΧ. Αναγράφω επίσης , την περίπτωση που ανέφερε ο κ. Νίκος Κουτσού , νομίζω βουλευτής σήμερα , Διμοιρίτης τότε του Φυλακίου Χαρακώματος ο οποίος μου μίλησε για κάποιον Στρατιώ τη που έφερε Οπλοπολυβόλο και την δύσκολη στιγμή που δεν μπορούσε και δεν γινόταν αλλιώς , ο ίδιος διέταξε σύμπυξη ενημερώνοντας, κατά το δυνατόν, τους άνδρες του, ( Το πρωί στις 17/8/74
και ώρα 0730 – 0800 ), αυτός φώναζε – τραγουδούσε διαρκώς , “ Εμένα με λένε Γιώργο … ”, συνε χίζοντας να βάλλει εναντίον των Τούρκων , χωρίς να συγκινείται – αντιδρά … . Ο κ. Κουτσού , λόγω και του διαρεύσαντος μεγάλου διαστήματος , αφού έκανε αρκετά λάθη, ( κατά την αφήγησή του ) , δεν μπόρεσε να μου ξεκαθαρίσει την τύχη του εν λόγω Στρατιώτη , αλλά ούτε και εγώ να επιβεβαιώσω την περίπτωση … ] .
(1). Ως σοβαρό παράδειγμα παλικαριάς και αγωνιστικότητας αναφέρω την περίπτωση του Πολυβολητή του Φυλακίου 1005 ( Παλούκια ), Ήρωα Πανίκου Αθανασίου .
( Παλούκια : Φυλάκιο με πρόχειρες κατασκευές , κατά μήκος Ορύγματος και θέσεις μάχης στο εμπρός προς τους Τούρκους τμήμα , προστατευόμενες από πολύ παλαιούς – φθαρμένους γαιόσα κους με άμμο ή χώμα ….. κλπ , Όπως στο συνημμένο “4” ) .
Ο Ήρωας Πανίκος σε όλη την διάρκεια του 3ήμερου αγώνα στον 2ο Γύρο των εχθροπρα ξιών , αποτελούσε την ψυχή του Φυλακίου , πρωτοστατώντας διαρκώς στην εκτέλεση πυρών ενα ντίον των Τούρκων , μη επιτρέποντας αυτούς να πλησιάσουν ή να ενεργήσουν επιθετική προσπάθει α κατά μέτωπο , καλύπτοντας συγχρόνως επαρκώς και τους υπόλοιπους συναδέλφους του .
Εννοείται , ότι ανάλογη προσπάθεια και κατά το δυνατόν , κατέβαλαν και οι τελευταίοι Ήρωες υπερασπιστές του Φυλακίου , που είχαν αποφασίσει να δώσουν και την ζωή τους , εφόσον το έφερνε – ήθελε η τύχη και ο Θεός , για να το διαφυλάξουν – διατηρήσουν .
Όπως φαίνεται όμως , σύμφωνα με μαρτυρία ( ή το πλέον πραγματικό – αληθινό , απόρροι α αυτής ) του παραπάνω έφεδρου Στρατιώτη Αττά, ο οποίος είχε την δυνατότητα να βλέπει – παρα κολουθεί από παρακείμενες , σε Όρυγμα θέσεις – πολύ κοντά και κατά το δυνατόν ,( λόγω πυρών που εκτοξεύντο εναντίον του και του σοβαρού τραυματισμού του στη συνέχεια ) , μαζί με άλλους εφέδρους Στρατιώτες που αποτελούσαν προσωπικό της Διμοιρίας του Φυλακίου , τα τεκταινόμενα στην περιοχή του , το πρωί στις 16/8/74 , οι υπερασπιστές του πρέπει σίγουρα – μετά βεβαιότητας να αιφνιδιάστηκαν από ενέργεια μικρής δύναμης των Τούρκων…….. . [Υπόλοιπα για ευνόητους λόγους, όπως στο Συνημμένο“4” : Φυλάκιο – ( Διμοιρία ) Παλούκια στο 2ο Γύρο Εχθρο πραξιών – Τελευταίοι Ήρωες Υπερασπιστές του – Ήρωας Πανίκος Αθανασίου ] .
(2). Επίσης θέλω να αναφέρω ως μεγάλα παραδείγματα παλικαριάς , αυτοθυσίας και συνα δελφικής αλληλεγγύης τις περιπτώσεις :
Του Κώστα Μεταξά Αρχιφύλακα στην ειρήνη του Φυλακίου Πάι Πας (1003), ο οποίος στις 14/8/74 και περί ώρα 0800 -0830 αντιλαμβανόμενος συναδελφό του έξω και σε απόσταση από το Φυλάκιο 1001 , σοβαρά τραυματισμένο και απλά κινούμενο στο έδαφος έτρεξε διά μέσου του ορύ γματος που ένωνε τα δύο Φυλάκια , βγήκε έξω απ`αυτό πολεμώντας , φορτώθηκε τον τραυματία και στην προσπάθειά του να τον μεταφέρει στο όρυγμα κτυπήθηκε και ίδιος πολύ σοβαρά στον αριστερό του ώμο ( διαμπερές τραύμα ) …. . Εν τούτοις συνέχισε να βοηθάει τον συνάδελφό του Ανδρέα Διονυσίου ,
μέχρις ότου άλλος συμπολεμιστής με τα ίδια χαρακτηριστικά , του Κ. Μεταξά , ο Νεκρός Ήρωας στη συνέχεια , Νίκος Χατζηπαύλου του Κώστα , κληρωτός , ετών 21 , από τους Αγίους Ομολογητές και διαμένων μέχρι τότε στο Στρόβολο Λευκωσίας , έτρεξε από το Φυλάκιο Πάι Πας , βοήθησε και τους δύο , μεταφέροντάς τους στο Νοσοκομείο για τα περαιτέρω . Κατόπιν επέστρεψε στην περιοχή για να συνεχίσει την προσπάθει α , μαζί με τους εκεί συναδέλφους του με αποτέλεσμα να σκοτωθεί κινούμενος προς το προανα φερθέν Φυλάκιο , από βλήμα Όλμου .
( Στο σχετικό κατάλογο Ελληνοκυπρίων πεσόντων , ως ημερομηνία Θανάτου του αναφέρεται η 16/8/74 ; ) .
Από την ίδια κατεύθυνση του Φυλακίου Πάι Πας ( 1003), μετά από πολύ ώρα, άλλος Στρα
τιώτης , ( Έφεδρος – Δεν ήταν της δύναμης του Φυλακίου , πολύ άγριος στην όψη , αξύριστος και με γένια . Πιθανόν να ήταν και πρώην φυλακισμένος , σύμφωνα με μαρτυρία κάποιου άλλου ) , υπό
την καθοδήγηση του Λγού Μαυρόγιαννου , ( ο πανταχού παρών και μεγάλος συμπαραστάτης – δεξί χέρι του διοικητή της Μονάδος ) , μπήκε στο όρυγμα – έτρεξε και παρέλαβε με κίνδυνο της ζωής του τον σοβαρά τραυματισμένο στα πόδια συναδελφό του – μεγάλης ψυχικής αντοχής και παλικάρι κληρωτό Στρατιώτη Καψοκάρτη Κωνσταντίνο του Φυλακίου 1001 , μεταφέροντάς τον στο Πολ/λείο 1003 και από εκεί στο Ν/Σ . ( Όταν τον είδε ο Καψοκάρτης , επειδή είχε λυποθυ μίσει από τον πόνο αρκετές φορές , νόμιζε ότι ήταν ο “Χάροντας ” που πήγε να τον πάρει . Ο σωτή ρας του – άγριος φίλος μας τον καθησύχασε λέγοντάς τον “ ήλθα να σε σώσω ” ) .
Δηλαδή από την κατεύθυνση του Φυλακίου Πάι Πας είδαμε , στον ίδιο χρόνο περίπου τον έναν μετά τον άλλο, τρία (3) πραγματικά Παλικάρια , δύο Οπλίτες κληρωτούς του ίδιου Φυλακίου ( ο Ήρωας Χατζηπαύλου ήταν προηγούμενα του Φυλακίου 1001 ) και έναν Έφεδρο Οπλίτη από άλλο Τμήμα , να παίζουν κορώνα γράματα τη ζωή τους , με αυτοθυσία για να σώσουν συναδέλφου ς τους από βέβαιο θάνατο .
(3). Θέλω επίσης να αναφερθώ στους τελευταίους υπερασπιστές του Φυλακίου 1001 και στην περίπτωση του Δεκανέα Γεωργίου Ανδρέα του 1ου Λόχου / 211 ΤΠ από την Λεμεσό ( ( χρειάζεται περαιτέρω έρευνα ), οπλίτη θητείας , Αρχιφύλακα του εν λόγω Φυλακίου, ο οποίος τη δύσκολη στιγμή της έναρξης των επιχειρήσεων στο 2ο Γύρο ( 14/8/74 ) από τα χαράμα τα ( 0445 ή ώρα ) ,
[ Από τους 26 Οπλίτες ( 5 Οπλίτες θητείας, οι 4 του 1ου Λόχου /211 ΤΠ , 1 αγνώστου Μονάδος και οι υπόλοιποι 21 Έφεδροι του 391 ΤΕ , από την Ξυλοφάγου – 1 από Αυγόρου ) , χωρίς Αξκό . Αρχιφύλακας ήταν έφεδρος Λοχίας , ο οποίος διέρρευσε μαζί με άλλους σε πιό ασφαλή θέση νωρίτερα ] ,
χωρίς ιδιαίτερη κατεύθυνση – καθοδήγηση από τους προισταμένους του , για επαρκή Οργάνω ση και τρόπο διεξαγωγής του αγώνα, για την περίπτωση που οι Τούρκοι ενεργούσαν εναντίον τους , κατηύθυ νε ( αν και πολύ νεώτερος ) τους υπόλοιπους εναπομείναντες μέχρι την τελευταία στιγμή Υπερασπιστές του Φυλακίου ,περίπου έντεκα (11) , κατορθώνοντας έτσι να αντέξουν την πολύ μεγάλη πίεση των Τούρκων μέχρι στις 0830 η ώρα περίπου το πρωί . Τότε ευρισκόμενος μπροστά μόνος του , σε υποτυπώδες όρυγμα, φώναξε τον Στρτη Διονυσίου Ανδρέα που είχε εν τω μεταξύ πάει λίγο πιό πίσω ή βρισκόταν με άλλους τρείς σε οίκημα πιό πίσω και από εκεί έβαλαν εναντίον των Τούρ κων …………, ( εννοείται για να τον ακούσουν και οι άλλοι ) … “ Βρέ Διονυσίου κάνετε πίσω γιατί οι Τούρκοι μας έχουν κυκλώσει ” . σκέφθηκε δηλαδή τους συναδέλ φους του , ενώ αυτός βρισκόταν σε απελπιστική κατάσταση – θέση .
Οι Τούρκοι ,( Λόχος μάλλον της ΤΟΥΡΔΥΚ που βρισκόταν δίπλα ), πράγματι είχαν περάσει το ποταμάκι Κλήμος στις 0830 η ώρα και βρίσκονταν σε απόσταση αναπνοής από τους άνδρες του Φυλακίου . Και ευτυχώς , γιατί ο Διονυσίου και οι εναπομείναντες υπόλοιποι υπερασπιστές του Φυλακίου δεν μπορούσαν να το αντιληφθούν . ( Το κακό απ` ότι φαίνεται είναι ότι και ο Δεκα νέας το κατάλαβε αργά , γιατί αυτό έγινε μετά την σύλληψη δύο Οπλιτών του Φυλακίου ) .
Τελικό αποτέλεσμα από το Φυλάκιο αυτό :
Δεν έμαθε κανείς τι απέγινε ο ηρωικός Αρχιφύλακας την δύσκολη στιγμή Δεκανέας Γεωργίου Ανδρέας . ( Σκοτώθηκε , αιχμαλωτίστηκε ή είναι αγνοούμενος ) .
Διασώθηκαν την τελευταία στιγμή , μετά την ειδοποίησή τους από τον Δεκανέα, ο Στρατιώ της θητείας Σωτήρης ….. ( αγνώστων λοιπών στοιχείων ) και οι σοβαρά τραυματισμένοι Στρτες Ανδρέας Διονυσίου και Κωνσταντίνος Καψοκάρτης, ( που τελικά επέζησαν) ,στην προσπάθειά τους να συμπτυχθούν σε πλέον κατάλληλη θέση , μαζί με τους Πιερή Λοίζο και τον Δεκαν. Νίκο Κάτζιη που σκοτώθηκαν .
Από τους Ήρωες , φίλους μεταξύ τους, του χωριού Ξυλοφάγου :
– Από 4 Φίλους που είχαν κατασκευάσει σε φυσικό βαθούλωμα – διαμορφωμένο σε όρυγμα,
πρόχειρο στεγασμένο χώρο με ξύλο , λαμαρίνα και χώμα , που είχε και θυρίδα – παράθυρο για να εκτελούν βολές , σκοτώθηκαν στις 0800 ή ώρα οι δύο ακαριαία , οι Ήρωες Δεκ. Ανδρέας Κάτζιης του Δημήτρη και της Αναστασίας και ο Αντώνης Γερασίμου του Νικόλα και της Παναγιώτας , όπως φαίνεται από Οπλοβομβίδα, τύπου χειροβομβίδας προσαρμοσμένης σε ειδική βάση που ρίχτηκε διά του ανοίγματος της θυρίδας μέσα στο όρυγμα , προφανώς με Τυφέκιο Μ1 και τραυματίσθη κε ελαφρά στον ώμο ο Αδάμος Πέτρος , με αποτέλεσμα ο 4ος Αβραάμ Χριστοφόρου , αφού συνήλθε κάπως – ξεπέρασε το σοκ , να σύρει εκτός του ορύγματος τον Αδάμο και μαζί κάνοντας έρπειν στην αρχή να διαρρεύσουν προς τα πίσω σε πιό ασφαλή θέση .
– Δύο (2) , ο Πιερής Λοίζος του Ανδρέα και της Μαρίας και ο Δεκ. Κάτζιης Νικό λαος , επίσης, του Ανδρέα και της Μαρίας, όπως προανέφερα, σκοτώθηκαν στην προσπάθειά τους να συμπτυ χθούν την τελευταία στιγμή, στις 0830 και αφού είχαν κυκλωθεί από τους Τούρκους . Ο Ήρωας Κάτζιης σκοτώθηκε ακαριαία με σφαίρα στο κεφάλι και ο ήρωας Λοίζος αρκετά – πολύ αργότερα και αφού είχε τραυματιστεί σοβαρά προηγούμενα , επίσης με σφαίρα στο κεφάλι . ( Βρισκόταν κοντά στον επίσης σοβαρά τραυματισμένο Κώστα Καψοκάρτη , αλλά δεν είχε την δική του τύχη να σωθεί . Λίγο πριν σκοτωθεί φώναζε ανησυχώντας για την τύχη των παιδιών του , σύμφωνα με όσα μου είπε ο προηγούμενος τραυματισμένος ) .
– Δύο (2) ακόμη Φίλοι ο Πασιάς Χριστοφής του Βασιλείου και της Κωνσταντίνας και ο Καρατζάς Αναστάσης του Μανώλη και της Παναγιώτας, πολεμούσαν στην κυριολε ξία μέχρι την τελευταία στιγμή , ευρισκόμενοι σε όρυγμα καλυμένο με τσίγκους και χώμα …. , με αποτέλεσμα να αιφνιδιαστούν και να συλληφθούν αιχμάλωτοι . Τον Ήρωα Πασιά τον σκότω σαν επί τόπου , επει δή προσπάθησε να διαφύγει σε οίκημα . Υπόψιν ότι η στιγμή κατά την οποία σκότωσαν αυτόν οι Τούρκοι έγινε αντιληπτή ακουστικά από τον Κώστα Καψοκάρτη , χωρίς αρχικά να καταλάβει περί τίνος πρόκειται . Ο Ήρωας Καρατζάς ,σύμφωνα με το βιβλίο του Πάνου Μυρτιώτη “ΟΙ ΑΡΧΑ ΓΓΕΛΟΙ ΤΗΣ ΞΥΛΟΦΑΓΟΥ ”, ( από μαρτυρία του Κώστα Μεταξά ) ,ήταν αγνοούμενος χωρίς να γνωρίζω εάν επέστρεψε τελικά στο χωριό του ζωντανός .
Τα παραπάνω γράφτηκαν σύμφωνα με όσα αναγράφονται στο βιβλίο του Πάνου Μυρτι ώτη και τις πολύωρες μαρτυρίες των δύο κληρωτών τότε Στρατιωτών Ανδρέα Διονυσίου και Κωνσταντίνου Καψοκάρτη οι οποίοι μπορεί να μην νίκησαν στο Πεδίο της Μάχης …… , κάνον τας στο ακέραιο το καθήκον τους , αλλά σίγουρα με την παλικαριά – ψυχραιμία και την ψυχική αντοχή τους νίκησαν τον θάνατο .
(4). Τέλος θέλω να αναφέρω και επισημάνω την παλικαριά και την ψυχική αντοχή που επέ δειξαν ο έφεδρος τότε Ανθλγός Ν. Κουτσού με τους ΕΚΕΙ Αξκούς – Οπλίτες του, ως Διμοιρίτης της προωθημένης – ενισχυμένης Διμοιρίας των Φυλακίων της Κιβωτού – Χαρακώματος ( 40 άτο μα περίπου , μπορεί και περισσότερα ) , ο οποίος παρά το γεγονός ότι από τις 16/8/74 τραυματίσθη κε στο πόδι και σοβαρά στο χέρι συνέχισε να παραμένει στο Φυλάκιο παραδειγματίζοντας τους υφισταμένους του , μέχρι την επομένη το πρωί 17/8/74 και περί ώρα 0730 – 0800 περίπου , οπότε εξαναγκάστηκε να διατάξει την Διμοιρία του σύμπτυξη σε καταλληλότερες θέσεις , επειδή οι Τούρ κοι τους έβαλλαν από όλες τις πλευρές σχεδόν , με υπεροπλία καταπληκτική και ιδιαίτερα την χρησιμοποίηση Α/Τ . [ Ήταν προωθημέμοι στην διάταξη από την ειρήνη, σε απόσταση επ` ευθείας γραμμής 700 – 800 μέτρων από το επόμενο Φυλάκιο που ήταν το 1008 ( στη διασταύρωση των οδών Μιχαήλ Κουτσόφτα και Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου – Χ. Κ. ) και τον τοίχο των Φυλακώ ν Λευ κωσίας , όπου ήταν τα “Φυλακισμένα Μνήματα” , Και είχαν ήδη καταστεί “ Τέλεια Σφήνα ” στη νέα διάταξη των Τούρκων , ιδιαίτερα μετά την πτώση του Φυλακίου 1005 – Παλούκια , το μεσημέρι περίπου στις 16/8/74. που βρισκόταν σχετικά προωθημένο ΝΔ τους και πίσω . ] .
(5). Πάρα πολλοί…, ακόμη και οι άνδρες των ΟΗΕ οι “Φίλοι μας”,τα “καλόπαιδα” που λέγω εγώ παραφράζοντας την γνωστή και λίαν εμφαντική – αποδεκτή λέξη για την περίπτωση
, παρακολουθώντας την κατάσταση διερωτόντο πως μπορούσαν και λειτουργούσαν αυτά τα Τμή ματα μεταξύ τους και αν είχαν επικοινωνίες στο εσωτερικό τους . Και σ` αυτήν την περίπτω ση Κύριε …… υπάρχουν οι αφανείς ζωντανοί Ήρωες , όπως ο Στρατιώτης θητείας τότε Αρίστος Νικολάου , ηλικίας 20 χρόνων , ο οποίος με την βοήθεια – στήριξη – υποστήριξη του Εφέδρου Ανθλγού Διαβιβάσεων τότε Χρήστου Ιερονυμίδη από την Λευκωσία , ενός αυθεντικού παλικαριού , ( επιστρατεύθηκε ενώ ήταν Φοιτητής στην Αθήνα και αποσπάσθηκε στην περι οχή , πρώην ΣΔ 1ου Λόχου / 211 ΤΠ , από την περιοχή του Λήδρα Πάλας το πρωί στις 25/7/74 και περί ώρα 1200 ; και έκτοτε ενεργούσαν σχεδόν πάντα μαζί) ,ανέπτυξε απ΄ ότι φαίνε ται καταπληκτική πρωβουλία με επίδειξη φιλοτιμίας μοναδικής και αέναης προσπάθειας , κατά την ημέρα και ιδιαίτερα την νύκτα , με αποτέλεσμα όλα τα Φυλάκια με τους Διμοιρίτες να επικοι νωνούν μέσω πίνακα με την Διοίκηση του Τάγματος και τους Λόχους , μέχρι και την τελευταία στιγμή ή σχεδόν μέχρι την τελευταία στιγμή , κατά το δυνατόν, για ορισμένες περιπτώσεις και όχι από υπαιτιό τητα δική του .
Το εν λόγω σύστημα επικοινωνιών είχε επιμεληθεί από την περίοδο της ειρήνης ο παραπά
νω Στρατιώτης , ( εννοείται υπό την κατεύθυνση – καθοδήγηση των προισταμένων του ) και συνί στατο – συγκροτείτο από ανάπτυξη καλωδίων εκστρατείας ΤΤ , [ Στούς Λόχους Παπαχατζόπου λου και Παπόρη , σε τρείς γραμμές , ήτοι : 1001 – 1003 (1) , 1005 (2) και 1007- 1006 (3) και χρη σιμοποίηση μαγνητικών τηλεφώνων και παρεμφερών υλικών προερχομένων από το εμπόριο , ( μία σοβαρή προμήθεια υλικών από το εμπόριο έγινε με την άφιξη – εγκατάσταση του 336 ΤΕ στην τοποθεσία στις 24/7/74 )] , Αυτομάτων τηλεφώνων συνδεδεμένων στο δίκτυο της Cyta , (γινόταν επέκταση της σύνδεσης αυτών από γειτονικά σπίτια , όπου υπήρχε τέτοια δυνατότητα ) ή και με
συνδυασμό όλων των παραπάνω τρόπων .
Ενοείται ότι το παραπάνω σύστημα λίγο πριν και αμέσως μετά την έναρξη των επιχειρήσε ων στον 1ο Γύρο και την εγκατάσταση του 336 ΤΕ , επαυξήθηκε – βελτιώθηκε .( ΠΧ. Με την ανά πτυξη του νέου ΣΔ του 336 ΤΕ, έγινε εγκατάσταση εκεί ενός (1 ) μαγνητικού τηλεφώνου και τριών (3) ή τεσσάρων (4) Αυτομάτων Τηλεφώνων συνδεδεμένων με την Cyta ) .
Το ΚΕΠΙΚ , όταν αυτό λειτουργούσε για λογαρισμό του Λόχου στον 1ο Γύρο ήταν εγκατε στημένο στο ΣΔκσεώς του σε ένα από τα δύο (2) οικήματα που βρίσκονταν αμέσως Ανατολικά της Διασταύρωσης των Οδών Υμηττού και Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου . Όταν απειλήθηκε ο εν λόγω χώρος το ΚΕΠΙΚ , μεταφέρθηκε σε κατάλληλη θέση αμέσως Νότια , του ΣΔκσεως του Τάγματος το βράδυ 15/ 16 Αυγούστου 2014 , . ( του σκοτωμού ) , μέχρι στις 0400 το πρωί .
Ο Στρατιώτης τότε Αρίστος Νικολάου , όστις διακρίνετο για την παλικαριά του , την ψυχική αντοχή του και την αποφασιστικότητά του , εκτός των άλλων και σύμφωνα με πληροφορίες
συμπολεμιστών του , όταν χρειαζόταν άφηνε τα καλώδια και πολεμούσε . Ήταν αυτός μάλιστα ο οποίος με εντολή του Διοικητή της Μονάδος ανέλαβε να κατευθύνει το μοναδικό εν λειτουργία ΜΑΡΜΟΝ ΧΑΡΙΓΚΤΟΝ το πρωί στις 17/8/74 εναντίον των Τούρκων , ( καθιστάμενος ζωντανός
στόχος , καθότι με το κεφάλι εκτός θυρίδας , έψαχνε να τους εντοπίσει ρωτώντας τον Ανθλγό Κουτσού και τους Στρατιώτες που είχαν συμτυχθεί , για το που βρίσκονται αυτοί ), με αποτέλεσμα, όταν κτυπήθηκε αυτό (ΜΑΡΜΟΝ ) από Α/Τ στο Ύψος , αμέσως δυτικά του κτιρίου , στο Δυτικό Άκρο της οδού Μιχαήλ Κουτσόφτα , να κατορθώσει μαζί με άλλους να εξέλθει από την άνω θυρίδα υφιστάμενος εγκαύματα στο αριστερό του χέρι .
Το τι σημαίνει στις περιπτώσεις αυτές τα Τμήματα – Φυλάκια – Προωθημένες θέσεις να έχουν επικοινωνία , δεν μπορείτε να καταλάβετε – φαντασθείτε πόση μεγάλη αξία έχει για το ηθικό τους και ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τον εχθρό ή σε επαφή με αυτόν , χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς γίνεται γύρω τους .[ Για την αλληλοενημέρωσή τους, (όσα αφορού
ν στον εχθρό και στα γειτονικά τμήματα … ), για την λήψη οδηγιών για διάφορα μέτρα και για την προώθηση διαφόρων υλικών – πυρομαχικών … κλπ ] . Αποτελούσαν ( επικοινωνίες ) στα χέρια του Διοικητή της Μονάδος και των Διοικητών Λόχων ένα σοβαρό – πολύ μεγάλο μέσον , για όλα όσα προανέφερα και πρόκειται να αναφέρω ακόμη , για την επικοινωνία τους με τους Διοκητές Λόχων και τους Διμιοιρίτες – Φυλάκια , χωρίς εννοείται να υποκαθίσταται – αντικαθίσταται το αποτέλεσμα της φυσικής παρουσίας των , όπου αυτή μπορούσε να πραγματοποιηθεί .
Και επειδή μιλάμε για επικοινωνίες επιβάλλεται να γράψω για ένα τεράστιας σημασίας θέμα που έχει σχέση με αυτά που προαναφέρθηκαν και δεν αντιμετωπίσθηκε με την δέουσα σοβα ρότητα – υπευθυνότητα στην Κύπρο γενικά από τους Διοικητές των Μονάδων και αρκετές φορές των Λόχων , όταν αυτοί είχαν την δυνατότητα . Το θέμα που έχει σχέση με την ευθύνη παρακολού θησης της καλής λειτουργίας των επικοινωνιών των υφισταμένων Τμημάτων και ιδιαίτερα μετά από σοβαρά γεγονότα και της εκδήλωσης ενεργειών για την αποκατάσταση αυτών , σε περίπτωση διακοπής των , η οποία μπορεί να γίνει στην ανάγκη ακόμη και με Αγγελιοφόρους , με ευθύνη του Ανωτέρου – Προισταμένου , του Υποστηρίζοντος , του Ενισχύοντος , Από Αριστερά προς τα Δεξιά
και από Πίσω προς τα Εμπρός , με βάση το ΕΕ 9-15 , Μνημόνιο Κατώτερου Αξκού Διαβιβάσεων ( σελ.66 – Ότι μπόρεσα να βρώ ) .
Τέλος θέλω να επισημάνω την ανάγκη ύπαρξης των αναγκαίων Σ/Α για την επικοινωνία των Λόχων στο εσωτερικό τους και με την Διοίκηση της Μονάδος . 3 – 4 Σ/Α , με εμβέλαια 500 – 1000 μέτρα, ετύγχαναν απαραίτητοι για κάθε Λόχο στην ΕΚΕΙ πραγματικότητα , χωρίς να υπάρ χουν σχεδόν καθόλου ή καθόλου στις περισσότερες των περιπτώσεων . Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποίηθηκαν Σ/Α του εμπορίου , με πολύ μικρό βεληνεκές , που κατά κανόνα δεν κάλυπτε τις ανάγκες . ( Μερικές φορές δεν ήταν και αξιόπιστοι ) .
Η έλλειψη Σ/Α επέδρασε σε ορισμένες περιπτώσεις για την διοίκηση του Τάγματος – Λόχων του 336 ΤΕ , όπως θα το έχετε αντιληφθεί και εσείς , από τις διάφορες περιγραφές λίαν δυσμενώς .Εκτιμώ ότι πάρα πολλά θα είχαν προληφθεί ή αποφευχθεί ή αντιμετωπισθεί έγκαιρα . ΠΧ.
Ποιός μου λέει ότι την τελευταία – τελευταία στιγμή κάποιος δεν αντιλήφθηκε το Τμήμα των Τούρ κων που αιφνιδίασε τους τελευταίους Ήρωες Υπερασπιστές στο Φυλάκιο Παλούκια , ώστε να τους ειδοποιήσει άμεσα … κλπ . Το ίδιο ισχύει και για τον Διμοιρίτη του Υψ. Ελισσαίου , όταν εξαναγκά στηκε να συμπτυχθεί και δεν είχε τον τρόπο να ειδοποιήσει άμεσα τον Λόχο ή το Τάγμα , ώστε να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα , για το κενό που δημιουργείτο από την κατεύθυνση αυτή ή το Φυλά κιο 1001 να ειδοποιήσει έγκαιρα το Λόχο για την δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπιζε , ώστε να του δοθούν σχετικές οδηγίες ή κάποιος Διμοιρίτης , ας πούμε του Χαρακώματος , να είχε την δυνα τότητα να ειδοποιήσει αμέσως κάποιο μικροτμήμα του που ήταν μακρυά ότι πρέπει να συμπτυχθεί
, μαζί με τους υπόλοιπους … κλπ , όταν αποφάσισε να εκτελέσει σύμπτυξη . ( Αυτό είναι υποθετικό
γιατί ο κ. Κουτσού μου μίλησε μεταξύ των άλλων και για την έλλειψη Σ/Α ) .
Εσείς τι λέτε οι ελλείψεις αυτές σε Σ/Α ΔΕΝ δημιούργησαν – προκάλεσαν πολλές απώλει ες στα Τμήματα που αμύνοντο ΕΚΕΙ και τι έχει να μας πει αυτός που διέθετε στην ειρήνη τα κον δύλια προκειμένου να τις καλύψει ; Γιατί δεν είχε καλυφθεί η ανάγκη αυτή , σύμφωνα με τις προ τεραιότητες που τίθενται συνήθως και αναλόγως των κονδυλίων που διατίθενται , από τους καθ` ύλην αρμοδίους ; Βασανιστικά ερωτήματα που δέον να λαμβάνονται υπόψιν στο χρόνο που πρέπει , από τους αρμοδίους . Και ειδικά για την περίπτωση της Άμυνας των Μονάδων – Τμημά των , ευρέως στην περιοχή της Λευκωσίας , αλλά και για κάλυψη άλλων αναγκών θα μπορούσε να είχε δημιουργηθεί ένα απόθεμα Σ/Α με διαφορετικές εμβέλειες , ώστε την δεδομένη στιγμή να μπο ρούν να καλυφθούν όλες οι ανάγκες . Το ίδιο μπορούσε να γίνει και για την εξασφάλιση των ανα γκαίων Μπαταριών με απόθεμα ή από το εμπόριο, από ειδικά καταστήματα που έπρεπε να είχαν εντοπι στεί από την ειρήνη .
Οι Σ/Α πρέπει να είναι αξιόπιστοι και ανθεκτικοί ( πτώσεις – κακή ματαχείρισή τους … κλπ)
Από δική μου εμπειρία οι Σ/Α Racal ( Βρετανικοί ), ήταν πολύ αξιόπιστοι . Είχα στο Λόχο μου δύο (2) μικρούς που με βοήθησαν να αντιμετωπίσω δύσκολες καταστάσεις – στιγμές .
Τέλος θέλω να τονίσω – επισημάνω ότι τους Σ/Α τους χρησιμοποιούμε ΜΟΝΟΝ στην μεγά λη ανάγκη γιατί προσφέρονται για υποκλοπές και ιδιαίτερα στην Κύπρο που όλοι σχεδόν οι Τουρκοκύπριοι μιλάνε και Ελληνικά . ( Τουλάχιστον το 1974 ) . Χρησιμοποιούμε κατά βάση τα ενσύρματα μέσα – επικοινωνίες .
στ. Θέλω επίσης , να αναφερθώ σε ορισμένα θέματα , ΠΑΝΤΑ κατά την άποψή μου , χωρίς
να διεκδικώ το αλάθητο του Πάπα,( καθότι η εν λόγω έρευνα δεν έγινε και υπό τις καλύτερες δυνα τές συνθήκες, λόγω και του διαρρεύσαντος χρονικού διαστήματος ), για τα οποία έγινε και γίνεται κουβέντα και σχολιασμός και ο καθένας λέγει διάφορα που ισχύουν ή όχι :
(1). Όσον αφορά στην πρόβλεψη για τις επερχόμενες ενέργειες του εχθρού , προνόμιο των πραγματικών Αξκών – Πολιτικών τότε ηγητόρων , στην Κύπρο και στην Ελλάδα ,
[( πρόβλεψη και λήψη προληπτικών μέτρων ή εκτέλεση – σχεδίαση έγκαιρα για την αντιμετώπι ση μιας διαμορφούμενης – αναμενόμενης πιθανόν κατάστασης = ΗΓΗΤΟΡΑΣ ) και ιδιαίτερα αντιμετωπίζοντας τους Τούρκους , οι οποίοι κατά γενική παραδοχή δεν κωλύονταν από την 3η ημέρα της αποβίβασης από οποιαδήποτε εκεχειρία ή διεθνή συμφωνία , προκειμένου να πετύχουν αυτό που ήθελαν ή να προχωρήσουν, όταν θεωρούσαν τους εαυτούς των έτοιμους , ώστε να κατα λάβουν εδάφη που δεν τους ανήκαν ή είχαν καταληφθεί από εμάς , διαμορφώνοντας ευνοικές συνθήκες για τις μετέπειτα ενέργειές των ] ,
τι μπορεί να πει κανείς , συνέβαινε κάτι τέτοιο ; ( υπήρχε δηλ. πρόβλεψη ) ακόμη και στα χαμηλότερα Στελέχη μας , πλην εξαιρέσεων και γιατί ; ( Προσωπική μου άποψη ). Μήπως γι` αυτό δεν έχουμε – διατηρούμε Στρατό ο οποίος πρέπει να περιβάλλεται από όλους με εμπιστοσύνη και φροντίδα , ώστε να είναι πανέτοιμος από κάθε άποψη για να αντιμετωπίσει τον οποιοδήποτε επι βουλέα , φανερό ή κρυφό , εκδηλούμενο ή όχι , ( πχ. Λαμβάνοντας υπόψιν τους Τούρκους , που από την μιά στιγμή στην άλλη , μπορούν να προκαλέσουν επεισόδιο για πόλεμο , αλλά και άλλους…. ), όχι αύριο , αλλά χθές .
Θα μου πεί κάποιος ότι η κατάσταση στις μεταξύ μας σχέσεις τότε ( Πολιτικά ) ήταν άθλια . Σωστά . Και τι κάνει ο σωστός – προβλεπτικός ηγήτορας ; Λαμβάνει μέτρα ΕΓΚΑΙΡΑ , πάντα προς την κατεύθυνση της εκτόνωσης , ομαλοποίησης και πριν η κατάσταση φθάσει στο απροχώρητο και αυτό ισχύει για όλους- όλες τις πλευρές , για να μην επιρρίπτει ο ένας τις ευθύνες στον άλλο και διαιωνίζεται μία άθλια – άρρωστη κατάσταση πολύ επιζήμια , που πλήττει κέραια τις δυνάμεις μας – πριονίζει τα πόδια μας καίρια .
(2) Έχω γράψει – μιλήσει αρκετές φορές και με επιχειρήματα για την πανηλίθια διαταγή της μη εκτέλεσης πυρών, από πλευράς μας κατά την περίοδο που αποφασίζονταν “ΕΚΕΧΕΙΡΙΕΣ”,
καίτοι οι Τούρκοι προχωρούσαν και ιδιαίτερα αυτών του Πυροβολικού . ( Μία εκεχειρία στις 20/7/74 στις 1600 η ώρα και μία εκεχειρία στις 16/8/74 επίσης στις 1600 η ώρα ).
Εδώ θέλω να επισημάνω το γεγονός ότι ο Στρατός δουλεύει με διαταγές και ιδιαίτερα σε περίοδο επιχειρήσεων και δεν μπορώ να αποφανθώ απόλυτα ποιά μπορεί να είναι η καλύτερη δυνα τή συνταγή για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων αυτών και ιδιαίτερα όταν τα Τμήματα μας
που αμύνονται δεν είναι τόσο δυνατά από άποψη εκπαίδευσης , πειθαρχίας και εξοπλισμού , όπως συνέβαινε με το περισσότερο προσωπικό του 336 ΤΕ.
Θέλω να πω με δυό λόγια ότι ο Διοικητής του 336 ΤΕ που προσπαθούσε να επιβάλει την μη εκτέλεση πυρών κατά την εκεχειρία είχε δίκαιο , γιατί εκτελούσε διαταγές , ( Ο ίδιος κράτησε αποστάσεις για την ορθότητα ή μή της δγής … , αλλά παραδέχτηκε ότι η πιό κοντινή απόσταση που θα επέτρεπε μιά τέτοια προσέγγιση , αν ήταν στο χέρι του θα ήταν αυτή των 600 μέτρων ) και οι Αξκοί – Οπλίτες των Φυλακίων που παραβίαζαν την εκεχειρία είχαν επίσης ΑΠΟΛΥΤΟ ΔΙΚΑΙΟ , γιατί η παρεμπόδιση των Τούρκων να προωθηθούν είχε απόλυτη σχέση με την επιβίωσή τους και την διατήρηση των Φυλακίων και εδαφών που υπερασπίζοντο .
Το ίδιο θα έκανα και εγώ ή καλύτερα το ίδιο υπέστην και εγώ με το Λόχο μου , σε παρα κείμενο Ύψωμα , χωρίς να γνωρίζω την εν λόγω απαγόρευση ,( και αυτό ήταν ακόμη πολύ χειρό τερο για την εκτίμησή μου και για το που ακριβώς ευρίσκοντο τα δικά μας Τμήματα ), γιατί το Πυροβολικό δεν εκτέλεσε έστω λίγα πυρά , όχι πολλά ( 3 – 6 βολές νομίζω ότι ήταν αρκετές ), όταν έπρεπε , πιστεύοντας απόλυτα τώρα ότι το έκανε λόγω της εκεχειρίας .
Το ίδιο υπέστην και η ΕΛΔΥΚ στις 22 Ιουλίου 74 , όταν οι Τούρκοι στις 2000 η ώρα , μετά την εκεχειρία άρχισαν να πλησιάζουν το Στρατόπεδό τους , μέχρι σχεδόν που αγκαλιάστηκαν με τους Τούρκους που προωθούντο . Και ευτυχώς στο τέλος που βρέθηκε ο Ελληνοκύπριος τότε Λοχαγός Λούης Ιωαννίδης , διοικητής του 4ου Λόχου / ΕΛΔΥΚ που εξέδωσε παρουσία του Υπδκτή της ΕΛΔΥΚ Άνχη Σταυρουλόπουλου Παναγιώτη την διαταγή, παρά την εκεχει ρία και τους προσέβαλαν προκαλώντας τους πολύ μεγάλες ζημιές , ( ΚΥΠΡΟΣ 74, Οι αδικημένοι ήρωες της ΕΛΔΥΚ, 15 Αυγ. 84 , Απελαίος ) .
Η ΕΛΔΥΚ , (Τριλοχία μπορούμε να πούμε συνολικά και όχι διλοχία , όπως αναφέρεται σκόπιμα από ορισμένους για άλλους λόγους … ..που δεν είναι του παρόντος ) , βέβαια , παρουσίαζε τα εξής ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και εννοείται ότι δεν μπορούσε να συγκριθεί με το επίπεδο των Μονάδων της Εθνοφρουράς που η μεγαλύτερη δύναμη τους απαρτιζόταν από Εφέδρους , πολύ δε περισσότερο των Μονάδων που αποτελούντο καθ` ολοκληρίαν σχεδόν από Εφέδρους , όπως ήταν το 336 ΤΕ : Είχε απαρτία καταπληκτική σε Μόνιμους Αξκούς που εκτός των άλλων ήταν και επιλεγμένοι ( Πχ. Οι Διμοιρίτες κατά κανόνα ήταν μόνιμα στελέχη με μεγάλη πείρα και σε ορισμένες περιπτώσεις έφεραν τον βαθμό του Υπλγού που στην εθνοφρουρά ήταν δκτές Λόχων . Κάνετε λοιπόν μια σύγκριση με το 336 ΤΕ που οι Τρείς Δκτές Λόχων και το σύνολο σχεδόν των Αξκών της Μονάδος , πλήν ελαχίστων, ήτας έφεδροι Ανθλγοί και ΔΕΑ 20 χρόνων ).
Αποτελείτο από οπλίτες θητείας – κληρωτούς διαλεγμένους – επιλεγμένους και μεγα λύτερους στην ηλικία από τους αντίστοιχους της Εθνοφρουράς . Είχαν εξοπλισμό εφάμιλλο των Τούρκων ( εκτός από Άρματα ) και Α/Τ και εκτιμώ – θέλω να πιστεύω και πολύ καλή εκπαί δευση – πειθαρχεία , συνοχή – “δέσιμο” στο εσωτερικό της λόγω και των ειδικών συνθηκών . Το Στρατόπεδό της οργανωμένο κατάλληλα , λόγω και των προαναφερθέντων χαρακτηριστικών του προσωπικού της , αποτελούσε κατ` εμέ ιδανικό χώρο για άμυνα και αντιμετώπιση επιτεθέμενου Πεζικού . Υποστηριζόταν δραστικά και λίαν αποτελεσματικά από το Πυροβολικό μέχρι στις 16/8/74 και ώρα 1100 – 1200 περίπου , αλλά όχι αργότερα . [ Τουλάχιστον στην περιοχή του Στρδου της ΕΛΔΥΚ ( Ανατολ. Τμήμα ) , της Σχολής Γρηγορίου και των Υψ. Κολοκασίδη ].
Βέβαια , η Τριλοχία της ΕΛΔΥΚ δέχθηκε το μεγαλύτερο βάρος της επιθέσεως των Τούρκων στην περιοχή , ( Δυτικό Τμήμα της Λευκωσίας ), κατά την προσπάθειά τους να καταλά βουν την Λευκωσία και ευτυχώς που αυτή άντεξε και ξευτέλισε στην κυριολεξία την πολεμική μηχανή τους . Έχω αναφερθεί πολύ παραπάνω, σε άλλο δημοσίευμα για την προσπάθεια που κατέ βαλε η Τριλοχία της ΕΛΔΥΚ και τι ήταν εκείνο που προκαλούσε το θυμό και την προσοχή των Τούρκων , ώστε να προσανατολίσουν προς τα εκεί ΕΚΕΙ το μεγαλύτερο και το πιό επίλεκτο μέρος των δυνάμεών και των πυρών τους .
(3). Δεν μπορείτε να φανταστείτε το μέγεθος της στενοχώριας και της απογοήτευσης ενός φιλότιμου ηγήτορα ή Στρατιώτη, ( ή και Τμήματος ) , όταν ενώ μπορεί και είναι αποφασισμένος να υπερασπιστεί το έδαφος που του χρέωσαν ( έστω και με απώλειες ), δεν μπορεί να το κάνει από έλλειψη του κατάλληλου οπλισμού,( Πχ. Α/Τ – Πολ/λων) ή πυρών υποστήριξης , ιδιαίτερα του Πυροβολικού – Όλμων ή ενισχύσεων ή ακόμη και κατάλληλων οδηγιών προσαρμοσμένων στην εκάστοτε διαμορφούμενη πραγματικότητα . [ Αυτά τα γράφω , για να τα έχουν υπόψιν τους οι εκάστοτε διοικητές Λόχων – Μονάδων , οι οποίοι πρέπει να διατρέχουν , σε περίοδο επιχειρήσεων , και όταν δύνανται , την τοποθεσία Αμύνης των , ( πραγματικά και όχι θεωρητικά , για την δημιουρ γία εντυπώσεων ) , να εντοπίζουν έγκαιρα και , κατά το δυνατόν, αμέσως τυχόν προβλήματα ή ολι γωρίες υφισταμένων τους και να λαμβάνουν άμεσα τα αναγκαία μέτρα κατά τρόπο υπεύθυνο και όχι στο “άρπα κόλα” . Να εμψυχώνουν και καθοδηγούν τους Αξκούς και Οπλίτες των , να γνωρί ζουν απ` έξω και ανακατατωτά την τοποθεσία των και να προβλέπουν όλες τις πιθανές εξελίξεις , λαμβάνοντας έγκαιρα τα αναγκαία προληπτικά μέτρα . Κατά δε την διεξαγωγή της μάχης να μην κρύβονται στο καβούκι τους , αλλά να ζουν πραγματικά αυτήν ( την μάχη ) και των Τμημάτων τους ως να ήταν και οι ίδιοι ΕΚΕΙ μαζί τους , προκειμένου να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να τους στηρίξουν – υποστηρίξουν – ενισχύσουν – καλύψουν αν απαιτηθεί , ενημερώσουν και καθοδηγήσουν έγκαιρα και αποφασιστικά .
Ιδιαιτέρως θέλω να επισημάνω , τονίσω , δώσω έμφαση ΚΑΙ ΠΑΛΙ ότι ο Διοικητής είναι αναγκαίο να έχει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ διαρκή επικοινωνία με τα Τμήματα του , έστω και δια Αγγελιαφόρου , όταν οι γραμμές ή η επικοινωνία με Σ/Α διακόπτονται και η κατάσταση είναι κρίσιμη .
Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑ ΣΤΑΣΉ ΤΩΝ ΓΙΝΕΤΑΙ – ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΜΕ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΙ ΣΤΑΜΕΝΟΥ Ή ΤΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΝΤΟΣ .
ΕΝΑΣ ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ – ΒΑΣΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΜΑΧΗΣ , ΠΟΥ ΑΡΚΕΤΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΔΕΝ ΤΗΡΗΘΗΚΕ – ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΕ , με σοβαρές συνέπειες ] .
(4). Και έρχομαι τώρα στην ΕΚΕΙ πραγματικότητα , θέλοντας να αναφερθώ ιδιαιτέρως σε δύο – τρείς περιπτώσεις της κατάστασης που διαμορφώθηκε και του Αμυντικού Αγώνα των Τμημάτων που διεξαγόταν στις περιοχές των Αγίων Δομέτιου – Παύλου και λίγο δυτικότερα .
(α). Η ανακατάληψη του Στρδου της ΤΟΥΡΔΥΚ από τους Τούρκους , χωρίς αγώνα στις 21/22 Ιουλίου74 επέδρασε αποφασιστικά , εκτός των άλλων, στην μη διατήρηση του Φυλακί ου 1001, στον μικρό οικισμό των Μαρμόνων , που βρισκόταν δίπλα του στις 14 Αυγ. 74 και στην
μη επιβίωση του μεγαλύτερου μέρους του Τμήματος που το υπερασπιζόταν, ( δεν είχε εγκαταλείψει αυτό από την προηγουμένη ή νωρίς το πρωί στις 14/8/74 ) . Αντιλαμβάνεσθε λοιπόν τι σημαίνει επιτρέπουμε τους Τούρκους να προωθούνται χωρίς αγώνα κοντά μας . Αυτό βέβαια δεν τους εμπόδι σε την εσπέρα στις 22 Ιουλ. να ενεργήσουν επίθεση , μετά την εκεχειρία, εναντίον της ΕΛΔΥΚ.
Το πρωί στις 14 Αυγ. 74 με την έναρξη των επιχειρήσεων οι Τούρκοι ( από στρδο της ΤΟΥΡΔΥΚ ), λόγω εγγύτητος και τεράστιας υπεροχής των από κάθε άπο ψη , επιτέθηκαν με Τμή μα τους εναντίον του Φυλακίου 1001 και μέχρι στις 0830 η ώρα το είχαν καταλάβει .
Η εν λόγω ενέργεια των Τούρκων ήταν αναμενόμενη – προβλέψιμη σε περίπτωση έναρξης των επιχειρήσεων . ( Υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις από την προηγουμένη ότι την επομένη θα άρχιζαν αυτές ) . Οι εναπομείναντες υπερασπιστές του 1001 κλήθηκαν ξαφνικά να αντιμετωπί σουν μία κατάσταση που δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπιστεί , με αποτέλεσμα να χάσουν “τα αυγά και τα πασχάλια” και να πάθουν ό,τι έπαθαν .
Κατά την γνώμη μου , θα έπρεπε να είχε προσχεδιαστεί κατάλληλα στο επίπεδο του Λόχου , κατόπιν ενημέρωσης – έγκρισης του Τάγματος , η σύμπτυξη της δύναμης του Φυλακίου , υπό προυποθέσεις και η δημιουργία μιάς κάποιας βάσης πυρός , που θα κάλυπτε αυτήν , και θα σταθεροποιούσε το μέτωπο , υπό την ευθύνη και τον έλεγχο του διμοιρίτη και του Λόχου αντίστοι χα . ( Πιθανόν και να είχε προσχεδιαστεί , χωρίς όμως να εφαρμοστεί . Οι ζωντανοί μάρτυρες πάντως αρνούνται ότι είχε γίνει κάτι τέτοιο ) . Σύμφωνα με πληροφορία μου , στον επόμενο οικισμό προς την αρχή της Οδού Θαλή ( Βόρεια ) στα 250 μέτρα περίπου , μέχρι το δυτικό Οίκημα (για έλεγχο σήμερα των Τούρκων), ήταν εγκατεστημένη αμυντικά Διμοιρία του Λόχου (; ) η οποία θα μπορούσε να καλύψει άνετα και εκ του ασφαλούς την σύμπτυξη των ανδρών του 1001 Φυλακίου και να διατηρήσει τις θέσεις της αφού οι Τούρκοι, όπως φαίνεται , δεν είχαν την πρόθεση στο χρόνο εκείνο να συνεχίσουν προς την κατεύ θυνση αυτή. ( Κατέλαβαν το 1001 για να εξασφαλίσουν τα νώτα τους από τον Τομέα του 336 ΤΕ, προκειμένου να ενεργούν απερίσπαστοι προς την ΕΛΔΥΚ , που ήταν η κυρία προσπάθειά τους ) . Προφανώς δεν έγινε στην πραγματικότητα η εν λόγω κάλυψη , με ευνόητα αποτελέσματα . ( Ήδη έχουν αναφερθεί ) .
Εάν κάποιος γνωρίζει περισσότερα για την περίπτωση αυτή παρακαλείται να μας διορ θώσει ή συμπληρώσει , ώστε να αποκτήσουμε μιά πλέον αυθεντική εικόνα της ΕΚΕΙ πραγματικότη τητας .
(β). Οι Τούρκοι την 1η Αυγούστου , αν δεν κάνω λάθος, σε περίοδο εκεχερίας , προώθη σαν τις θέσεις τους στον Τομέα των Αγίων Δομέτιου – Παύλου στα 400 – 600 μέτρα από τις θέσεις μας, κατασκευάζοντας ορύγματα και οργανώνοντας την Τοποθεσί α τους Αμυντικά . Κάτι ανάλογο ,μετά από αυτό , αποφασίστηκε και εκτελέσθηκε ευτυχώς και με πρωτοβουλία του Τάγματος και στον Τομέα του Λόχου Παπαχατζόπου λου, και του 1ου Λόχου / 336 ΤΕ .
Κατά την γνώμη μου , η εν λόγω προώθηση δεν έπρεπε, με κάποιο εύσχημο τρόπο, να επιτραπεί, καθότι οι Τούρκοι παραβίαζαν την εκεχειρία και δημιουργούσαν λόγω της υπεροπλίας των και των μέσων που είχαν – διέθεταν, από κάθε άποψη, περισσότερο πλεονεκτική κατάστα σταση γι` αυτούς , [ ΟΤΑΝ ΕΙΣΑΙ ΑΔΥΝΑΜΟΣ , Η ΜΟΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩ ΠΙΣΕΙΣ Ή ΕΝ ΠΑΣΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙ ΝΑ “ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΙΣ” ΔΥΝΑΤΟ ΑΝΤΙΠΑΛΟ ( που κατά κανόνα ήταν οι Τούρκοι ) ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΒΡΕΙΣ ΕΝΑ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΤΟΝ ΚΡΑΤΑΣ ΣΕ ΑΠΌΣΤΑ ΣΗ . Και το μεγάλο δυστύχημα είναι ότι οι Στρατιώτες και αρκετοί Αξκοί στην εν λόγω περιοχή , μεταξύ αυτών και ο Λγός Μαυρόγιαννος όχι μόνον το είχαν καταλάβει , αλλά το είχαν εμπεδώσει και συνειδητοποιήσει απόλυτα στην πράξη από τον 1ο Γύρο των εχθροπραξιών ] ,
για προώθηση δυνάμεων, όπλων και μέσων, εκ του ασφαλούς . Επίσης , για προώθηση των Παρατηρητών Όλμων και για αναγνώριση – επισήμανση με λεπτομέρειες της δικής μας Διάτα ξης – Όπλων – Πολυβολείων , ενδεχομένως Α/Τ, που δεν υπήρχαν ( ; ) ή δεν μπόρεσαν να χρησιμο ποιηθούν ή δεν χρησιμοποιήθηκαν .
[ Ένα Α/Τ Τσεχοσλαβικής Προέλευσης , με δύο βλήματα φυλάσσονταν από την διοί κηση του Τάγματος , παρά την παλιά εκκλησία του Αγ. Παύλου για ώρα μεγάλης ανάγκης και άλλο ένα του ιδίου , πάλι με δύο βλήματα στην περιοχή του Ξενοδοχείου Λύδρα Πάλας ( ; ), για τον ίδιο λόγο . ( Υπόψιν σας ότι μιά εβδομάδα μετά το τέλος των επιχειρήσεων ο Λγός Μαυρόγιαννος με Στρατιώτη του Τάγματος , επισκέφθηκαν τον χώρο – αποθήκη , του πρώην Εφεδρικού ( στην περιο χή ΡΙΚ ) και βρήκαν 2000 περίπου βλήματα για Α/Τ Τσεχοσλαβικού τύπου …. κλπ …. κλπ ). ( Χρειάζεται επιβεβαίωση ) .
Ένα Α/Τ ΠΑΟ 57 χιλ. που είχε διατεθεί στο 1003 Φυλάκιο – Πάι Πας όταν χρειάστη κε να χρησιμοποιηθεί δεν λειτούργησε , καίτοι ο χειριστής με κάποιον βοηθό του επεχείρησαν να ρίξουν 4 βλήματα .
Για δε ένα (1) Α/Τ 3,5 in. Μπαζούκας , που είχε διατεθεί στο Φυλάκιο Χαράκωμα , την κρίσιμη ώρα , ( αν δεν κάνω λάθος το πρωί στις 16/8/74 ) , όταν ζητήθηκαν τηλεφωνικά επί πλέον βλήματα , τους έστειλαν … βλήματα που ήταν για πυροβόλα του Πυροβολικού . Μεταφέρθη καν εκεί στα χέρια πεζή , με μεγάλη δυσκολία λόγω τους βάρους των και σοβαρό κίνδυνο να υπάρξουν απώλειες . ( Υπήρξε τελικά και σοβαρός τραυματισμός που δεν γνωρίζω αν κατέληξε σε θάνατο, επειδή αυτός που μετέφερε το βλήμα και τραυματίστηκε , έχασε το πόδι του ) . ( Χρειάζεται επιβεβαίωση με πλήρη στοιχεία ) ] .
Το ερώτημα το δικό μου , βέβαια, που τίθεται λόγω και της απειρίας που είχαν οι έφεδροι Αξκοί … , είναι γιατί δεν είχε εκδοθεί προηγούμενα διαταγή, για την πληρότητα των όπλων με τα αναγκαία πυρομαχικά και ιδιαίτερα αυτά των υφισταμένων Α/Τ .
Επισημαίνεται εδώ και πάλι η μεγάλη ανάγκη , όπως τα όπλα που αποθηκεύονται για Αποστολές Συμπληρώσεως Μονάδων ή Επιστρατευομένων καθ` ολοκληρίαν Μονάδων , πρέπει προηγούμενα να δοκιμάζονται και όχι μόνον . ( Θα πρέπει σε κάθε όπλο να τοποθετείται και σχετι κή αυτοκόλλητη καρτέλα με σχεδιάγραμμα των βλημάτων , που χρησιμοποιεί, το όπλο για ευνόητους λόγους ) .
Επίσης , θα πρέπει τα εν λόγω όπλα , αμέσως μετά την ενεργοποίησή τους να δοκιμάζο νται . Αυτό για την περίπτωση του 336 ΤΕ δεν μπορούσε να γίνει αμέσως μετά την συγκρότησή του , Θα μπορούσε όμως αυτό να γίνει αμέσως μετά την εγκατάστασή του στην τοποθεσία της “Πράσινης Γραμμής” . Εννοείται βέβαια ότι έπρεπε να είχε δοθεί σχετική εντολή ελέγχου – δοκιμής των . [ Ενδεχομένως να είχε δοθεί σχετική εντολή και να έγινε δοκιμή , ( όχι σε όλα … ;, εξάλλου δεν υπάρχει και τέτοια μαρτυρία) , αλλά να μην υπήρχαν τα αναγκαία ανταλλακτικά . Σίγουρα όμως θα το γνώριζαν οι χειριστές των Όπλων αυτών , όπως ο χειριστής του ΠΑΟ 57 χιλ, του Φυλακίου 1003 που προανέφερα και προσπαθούσε την κρίσιμη στιγμή να εκτελέσει βολή , χωρίς αποτέλεσμα ].
Τα αποτελέσματα της εν λόγω προώθησης των Τούρκων φάνηκαν στις 14 , 15 Αυγ. 74 και ιδιαίτερα στις 16 κα17 Αυγούστου .
Εκτιμώ , βέβαια , ότι αυτά δεν επηρέασαν και πολύ την σκέψη εκείνων που έλαβαν και διατηρούσαν σε ισχύ αυτήν την πανηλίθια διαταγή για απαγόρευση εκτέλεσης πυρών κατά την διάρκεια της εκεχειρίας , έστω και αν οι Τούρκοι προωθούντο και καθίσταντο λίαν επικίνδυνοι καταλαμβάνοντας εδάφη και προκαλώντας απώλειες . Δεν ήταν αυτοί που κινδύνευαν ή αυτοί που έχαναν την ζωή τους ΚΑΙ ΤΑ ΕΔΑΦΗ ΠΟΥ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΝΤΟ , ΜΕ Ο,ΤΙ ΑΥΤΟ ΣΥΝΕΠΑΓΕ ΤΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ .
Είμαι δε βέβαιος ότι αν και αυτοί ήταν στη θέση των μαχητών που τους απαγορεύετο να βάλουν … θα είχαν την ιδια εντύπωση – γνώμη με αυτούς .
Διέδιδαν και διαδίδουν , εκτός των άλλων , ότι οι Τούρκοι απειλούσαν ότι θα έκαιγαν την Λευκωσία και την Αμμόχωστο, ( και πιθανόν να είναι αλήθεια : Η γνωστή τακτική των αλητήριων
ηγετών των Τούρκων , χθές , σήμερα και εκτιμώ και αύριο ), προκειμένου να αποφύγουν την επέμ
βαση της ΕΛΔΥΚ και του Πυροβολικού μας . Είναι δυνατόν αυτά τα ανθρωπάκια να θεωρούν τους Έλληνες ηλίθιους ; Οι Τούρκοι αν ήθελαν και μπορούσαν να το κάνουν αυτό , θα το έκαναν από την πρώτη στιγμή και δεν θα είχαν κανένα ψυχολογικό πρόβλημα ή ενδοιασμό , όπως γνωρίζει πολύ καλά και ο τελευταίος Έλληνας … κλπ …. για ευνόητους λόγους . ( Γιατί δεν το έκαναν ; Είναι προφανές , γιατί θα προκαλούσαν την διεθνή κατακραυγή ή θα εκτίθεντο στα αφεντικά τους , τότε υπεύθυνους – αρμόδιους επικεφαλής των Αμερικάνων και των Αγγλων , των “Φίλων μας” , που τα είχαν σχεδιάσει όλα και τα ανέχονταν όλα , εξυπηρετώντας προφανώς τα όποια σχέδιά τους … .
(γ). Κάτι ανάλογο με το Φυλάκιο 1001 , έπρεπε να προβλεφθεί – προσχεδιαστεί και για τα Φυλάκια Κιβωτός και Χαράκωμα στις 16 προς 17 Αυγ. 74 , όπως έχει λεπτομερώς σχεδόν προανα φερθεί , ΠΑΝΤΑ κατά την γνώμη μου και με βάση τις πληροφορίες που μπόρεσα να συγκεντρώ σω, ( συναντώντας αρκετές φορές και για τους λόγους που έχω προαναφέρει έναν “τοίχο”… ), μετά την πτώση του Φυλακίου 1005 ( Παλούκια ), που έγινε το πρωί στις 16/8/74 και περί ώρα 0900 ( ; ) και την γενόμενη εκεχειρία στις 1600 ή 1800 ώρα της ίδιας ημέρας , την οποία επίσης δεν σεβάστηκαν οι Τούρκοι στην εν λόγω περιοχή . ( Υπόψιν ότι μέχρι το εσπέρας προωθήθηκαν – έφθασαν μέχρι και τον μικρό οικισμό του Πέτρου Ηλιάδη ) .
Θα έπρεπε ( ΠΑΝΤΑ κατά την γνώμη μου ) :
1ον. Να ενισχυθεί άμεσα και κατά το δυνατόν η δύναμις των εν λόγω Τμημάτων , σε θέσεις οι οποίες θα εξασφάλιζαν την σύμπτυξή των σε περίπτωση προσβολής των και μεγάλης ανάγκης .
2ον. Να είχε προσχεδιαστεί η σύμπτυξή των , με βάση ορισμένες προυποθέσεις .
Πιθανόν όλες οι παραπάνω ενέργειες να έγιναν , αλλά …….. ( δεν κατέστει δυνατόν να υλοποιηθούν – εφαρμοστούν …. ) …….. δεν μου θόθηκε η ευκαιρία, καίτοι προσπάθησα , να κάνω στη συνέχεια προσαρμοσμένες ερωτήσεις , καθότι μίλησα και με τον κ. Ν. Κουτσού , ο οποίος προσφέρθηκε να απαντήσει όχι μόνον μια φορά αλλά και άλλες , πράγμα που θεώρησα περιττό, γιατί ο κ. Κουτσού , λόγω του χρόνου που μεσολάβησε , ονομάτιζε το Φυλάκιο Χαράκωμα , ως Παλούκια .( Το ζητούμενο βέβαια δεν ήταν αυτό και για αυτό απέφυγα να τον ξαναενοχλήσω ).
Μιά οποιαδήποτε δήλωση, ( ότι όλα αυτά είχαν προβλεφθεί και προσχεδιαστεί )… είναι
δυνατόν να ανατρέψει τα συμπεράσματά μου, τα οποία ας ληφθούν υπόψιν, έστω και σε θεωρητική βάση . Εξ άλλου οι τότε συμμετέχοντες που είναι εν ζωή , γνωρίζουν αν είχαν δοθεί προηγούμε να σχετικές οδηγίες . Με βάση όμως τις πληροφορίες που συγκέντρωσα , ο Διοικητής της Μονά δος , για τους δικούς του λόγους , ( δεν το λέω υποτιμητικά ) και την επελθούσα εκεχειρία , αρνή θηκε να γίνει βολή , εναντίον των Τούρκων στον οικισμό του Πέτρου Ηλιάδη , με το Α/Τ που διατηρούσε υπό τον έλεγχό του . Οι ενισχύσεις δε στην περιοχή που ζητήθηκαν κατέφθασαν το πρωί ( 17/8/74 ) , μετά την εκδήλωση της επίθεσης των Τούρκων ( ; ) από την περιοχή του Λήδρα Πάλας . ( αναφέρεται σε σχετικό Video που κάλυπτε την περίπτωση αυτή ; ).
(δ). Όσον αφορά στις θέσεις των Διοικητών Λόχων ,( επειδή έγινε και γίνεται πολύ κουβέντα για τις θέσεις που βρέθηκαν ορισμένοι από αυτούς ), κατά την διάρκει α της μάχης στην Φάση της Αμύνης και με βάση το Εγχειρίδιο Εκστρατείας ΕΕ 7- 53 Α ( Αφορά στο Λόχο και στην Διμοιρία ΠΖ ) :
Ο εκάστοτε Διοικητής Λόχου εκλέγει το παρατηρητήριό του – μάχης κανονικά στην αμυντική Τοποθεσία μιας Διμοιρίας α’ Γραμής . Αυτό θα πρέπει να παρέχει την καλύτερη , δυνα τή παρατήρηση της Τοποθεσίας του Λόχου , των πλευρών της και των προσβάσεων προς αυτήν . Ο Διοικητής μπορεί να εγκαταστήσει περισσότερα από ένα Παρατηρητήρια , ώστε να καλύπτει ανάλογα με την εχθρική δρστηριότητα , ολόκληρη την περιοχή . Αν και το Παρατηρητήριο είναι η θέση του Διοικητή Λόχου κατά την μάχη , αυτός μεταβαίνει ΕΚΕΙ όταν υπάρχει ανάγκη . Πάντα δε ενημερώνει την Ιεραρχία των υπολοίπων Αξκών στη διοίκηση του Λόχου, ώστε αν αυτός τεθεί εκτός μάχης , να υπάρχει κάποιος έτοιμος να τον αντικαταστήσει .
Όταν ο Λόχος , απομείνει με μικρή – ελάχιστη δύναμη λόγω των απωλειών που έχει ( Νεκροί – Τραυματίες – Αγνοούμενοι ) ή και των διαρροών που είναι δυνατόν να επισυμβούν , η θέση του είναι μία και καμιά άλλη , αυτή μεταξύ των ανδρών του . ΕΝΑΣ ΔΗΛΑΔΗ ΕΠΙ ΠΛΕΟΝ ΜΑΧΗΤΗΣ , [ Το ίδιο ισχύει πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, ( να υπάρχουν δηλαδή και άλλοι Λόχοι που είναι σε δράση ) και για τον Διοικητή μιας Μονάδος ] , ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΙΠΟΥΣ ΑΞΚΟΥΣ ΤΗΣ . Και έξάλλου τι άλλο έχει να κάνει – προσφέρει σύμφωνα με την αποστολή του ; Μένει μαζί τους ( με τους δικούς του , τους Οπλίτες του Τμήματος που ανήκει και αυτός ) και για έναν επί πλέον λόγο , να τους κατευθύνει , να δώσει λύσεις με τις γνώσεις – εμπειρία του , ώστε να ενεργήσουν σωστά και χωρίς λάθη , την δύσκολη στιγμή που αντιμετωπίζουν τον εχθρό. ( Έχουμε αρκετά άσχημα παραδείγματα , που οι εναπομείνα ντες οπλίτες , ενεργώντας εθελοντικά , χωρίς την κατεύθυνση των ηγητόρων τους δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν σωστά τον αντίπαλο , με ευνόητα αποτελέσματα ) .
Το ίδιο ισχύει και για τους Επιτελείς της Μονάδος . Όταν δηλαδή η Μονάδα έχει απο απομείνει με ελάχιστο ή μικρό Τμήμα και συνεχίζει να αντιπαρατίθεται με τον εχθρό – Πολεμούν μαζί με τους λοιπούς Αξκούς – Οπλίτες της .
Εξ όσων γνωρίζω και πληροφορήθηκα , οι θέσεις των Διοικητών Λόχων στον Τομέα του 336 ΤΕ , ήταν όπως προβλέπεται από το Εγχειρίδιο Εκστρατείας , με κάποιες παρατηρήσεις για περιπτώσεις , που κρίνω σκόπιμο να αναφέρω , χωρίς φόβο και πάθος , αλλά με ψυχραιμία και υπευθυνότητα , γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τις ιδιαίτερες συνθήκες υπό τις οποίες ελάμβαναν χώρα τα γεγονότα , που δεν ήταν καθόλου εύκολες , κυρίως λόγω του τεράστιου όγκου πυρός που είχαν την δυνατότητα και εκτόξευαν οι Τούρκοι , ( σχεδόν παντού και ιδιαίτερα στις περιοχές και τα Τμήματα που τους ενδιέφεραν) και όχι μόνον αλλά και την αδυναμία των δικών μας δυνάμεων να απαντήσουν με ανάλογο τρόπο .
Ειδικότερα θα αναφερθώ , ΜΟΝΟΝ , για δύο περιπτώσεις :
(1). Στον Τομέα του Λόχου Παπαχατζόπουλου , μέχρι στις 14 / 8 / 74 το πρωί, ως Παρα τηρητήριο ο Λοχαγός χρησιμοποιούσε το Φυλάκιο 1003 – Πάι Πας και το παρακείμενο νεοανεγει ρόμενο Σχολείο . Μάλιστα είχε εκδώσει και σχετική διαταγή , με την οποία η δύναμη του Φυλακί ου , εφόσον απαιτείτο θα άρχιζε πυρά ΜΟΝΟΝ κατόπιν διαταγής του .
Υπόψιν ότι οι δύο εμπρός Διμοιρίες του Λόχου ήταν των Φυλακίων 1001 και 1003, αντί στοιχα . Όταν άρχισαν τα πυρά οι Τούρκοι και έγινε αντιληπτό ότι ενεργούν επιθετικά , ο Λοχαγός δεν ήταν στην εν λόγω θέση , ούτε ανευρέθη σε πρώτο χρόνο , σε παρακείμενο χώρο ή λίγο πιό πίσω , καίτοι αναζητήθηκε εναγωνίως στο χρόνο εκείνο . Προφανώς είχε ξεχάσει να ενημερώσει τους υφισταμένους του σχετικά με την ακριβή νέα του θέση .
Τελικά διαπιστώθηκε ότι είχε επιλέξει ως Παρατηρητήριο την ταράτσα ενός διώρο φου κτιρίου , (πίσω και σε απόσταση 250 μέτρων επί ευθείας γραμμής από το Παρατηρητήριο
που βρισκόταν στο νεοανεγειρόμενο Σχολείο ) , στην Ανατολική πλευρά της Λεωφόρου Ανδρέα Κάριου ( συνέχεια της Λ. Δημοκρατίας ), χωρίς να έχει συμμετοχή στα τεκταινόμενα μπροστά του. …… . Το εν λόγω κτίριο χρησιμοποιούσε ή χρησιμοποίησε στη συνέχεια και ως Σταθμό Δκσεως Λόχου . Το ίδιο συνέβη και στις επόμενες ημέρες 15 και 16 ( το πρωί , μέχρι στις 0900 η ώρα περίπου ) Αυγούστου 74 . Για την περίπτωση αυτή έχω αναφερθεί ιδιαιτέρως στο Συνημ μένο “3” .
Προσωπικά , είμαι έτοιμος να ακυρώσω – πάρω πίσω οτιδήποτε από τα παραπάνω , αρκεί κάποιος να γράψει δημόσια και με επιχειρήματα , κάτι διαφορετικό που ισχύει και είναι σύμφωνο με το Εγχειρίδιο Εκστρατείας του Στρατού .
(2). Στον Τομέα του 1ου Λόχου /336ΤΕ, με Δκτή Λόχου τον έφεδρο Ανθλγό Π. Παπόρη
, οι δύο εμπρός Διμοιρίες του ήταν στα Παλούκια (Φ. 1005) και στην Κιβωτό ( Φ. 1006) – Χαράκω μα ( Φ. 1007) , αντίστοιχα .
Δεν υπάρχουν μαρτυρίες για τις ακριβείς θέσεις που χρησιμοποιούσε ως Παρατηρητήρια Μάχης ο Διοικητής του Λόχου και πότε : Πιθανόν να ήταν στο Φυλάκιο 1006 ( Φυλ. Κιβωτός ) ή 1005 ( Φυλ. Παλούκια ) ή πίσω απ` αυτό 250 μέτρα περίπου, στην οδό Μιχαλάκη Καραολή , κατό πιν ενημερώσεως – εγκρίσεως του Τάγματος , για άλλους λόγους . Και για τις τρείς αυτές θέσεις προβάλλονται ερωτηματικά , τα οποία παρακαλούνται – καλούνται να απαντήσουν, αν θέλουν και μπορούν, ο ίδιος ο κ. Παπόρης και οι συμμετέχοντες τότε ΕΚΕΙ , μέχρι την τελευταία στιγμή μαχητές .
Ποιά είναι τα ερωτηματικά : Ποιό ήταν τελικά το Παρατηρητήριο ή τα Παρατηρητήρια Μάχης του Δκτή Λόχου τότε ΕΚΕΙ και γιατί και πως – πότε καταλαμβάνοντο αυτά ;
Από πληροφορίες και γεγονότα συνεκτιμώμενα σίγουρα δεν βρισκόταν στο Φυλάκιο Παλούκια όταν αυτό κατελήφθη από τους Τούρκους στις 16/8/74 και περί ώρα 0900 . Απ` ότι φαίνεται υπήρχαν αρκετές διαρροές από τη δύναμη του εν λόγω Φυλακίου . ( Από τον αριθμό της εναπομείνασας δύναμης , όταν αυτό κατελήφθη) . Αν υπέπεσε στην αντίληψή του το γεγονός και τι μέτρα έλαβε , κατά το δυνατόν , για να το περιορίσει ; ή τι τελικά έπρεπε και θα μπορούσε να γίνει για να αποφευχθούν αυτές ; ( Οι δυσκολίες είναι εν πολλοίς γνωστές …. ) .
Αν ο Δκτής του Λόχου το πρωί στις 16/8/74 βρισκόταν στην περιοχή της οδού Μιχαλάκη Καραολή πίσω από το Φυλάκιο Παλούκια , χρησιμοποιούσε κάποιο Παρατηρητήριο ή υπήρχε η δυνατότητα χρησιμοποιήσεώς του , από τον ίδιο ή προσωπικό του Λόχου , αντελήφθη την κίνηση των Τούρκων που αιφνιδίασε τους υπερασπιστές του Φυλακίου Παλούκια ; Επίσης , για την περίπτωση που κάποιος αντιλαμβανόταν την παραπάνω κίνηση των Τούρκων, αν υπήρχε η δυνατό τητα να ενημερωθεί άμεσα – έγκαιρα το εναπομείναν προσωπικό του Φυλακίου , προκειμένου να αποφευχθεί ο αιφνιδιασμός του ;
Οι πραγματικές – ρεαλιστικές απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, εκτιμώ ότι θα δώσουν μιά πολύ καλή – καθαρή εικόνα για το πως αντιμετωπίστηκαν οι Τούρκοι τότε ΕΚΕΙ και τις μεγάλες δυσκολίες που συνάντησαν οι υπεύθυνοι στην περιοχή Αξκοί .
(ε). Για το γεγονός ότι ορισμένοι Αξκοί έφεραν Τσέχικα Όπλα , ( και ευτυχώς που τα έφε ραν, γιατί έσωσαν – στήριξαν πάρα πολλές καταστάσεις και Τμήματα κατά την διάρκεια των εχθρο πραξιών με τους Τούρκους ), θέλω να δηλώσω κατηγορηματικά και υπεύθυνα , ότι αυτά διατέθηκα ν , από κάποιο απόθεμα που δημιουργήθηκε στη Λευκωσία, μετά την κατάληψη των αποθηκών του Εφεδρικού , κατά το πραξικόπημα .και σε καμμιά περίπτωση όλοι οι φέροντες τέτοιο οπλισμό, δεν εξασφάλισαν αυτόν, με ενέργειες τους εναντίον του Εφεδρικού . Τέτοιο οπλισμό έφερα και εγώ, αλλά ούτε που θυμάμαι πως έφθασε στα χέρια μου . Τον ίδιο οπλισμό έφερε ο Λγός Παπαχατζόπου λος , ο Λγός Μαυρόγιαννος … κλπ . Θέλω εδώ με την ευκαιρία να επισημάνω , ότι αυτά τα όπλα είναι καταπληκτικά και ιδιαίτερα για αγώνες , εντός κατωκημένων περιοχών ή εκ του συστάδην
( 30 σφαίρες μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ), χωρίς να υστερούν και σε βολές που γίνονται σε μεγαλύ τερες αποστάσεις . [ Διαγωνίστικα σε ανύποπτο χρόνο και για την πλάκα μας με συνάδελφο – καλό σκοπευτή που έφερε Τυφέκιο FN και εγώ με Τσέχικο ( όχι τύπου “Καλάσνικωφ”, που είναι βαρύ . Το πιθανότερο να είναι παραγωγής του ίδιου εργοστασίου , χωρίς να το γνωρίζω ) , στην απόσταση των 300 μέτρων και τον νίκησα ] .
Απορώ γιατί η Αστυνομία μας μέχρι τώρα δεν έχει προμηθευτεί τα συγκεκριμένα όπλα , ώστε αυτά να φέρονται τουλάχιστον από το προσωπικό των περιπολικών , ή από Τμήματα εφόδου για κατάληψη ή έλεγχο συγκεκριμένων χώρων . Επίσης και φύλακες ορισμένων χώρων ή και Μοτοσυκλετιστές , μπορούν να φέρουν αυτά στον ώμο ( ο ένας εκ των δύο επιβαινόντων ) ή σε ειδική θήκη , στο εμπρός Τμήμα της μηχανής , ( επί πλέον των πιστολιού ) .
Έχω γράψει και αλλού , παραπάνω , αρκετά για τα θέματα Οπλισμού που έφεραν τα Τμήματά μας στην Εθνοφρουρά , ( … ότι ήμασταν χαμένοι από χέρι … ) και ιδιαίτερα για την έλλειψη σε σύγχρονα Τυφέκια, Αυτόματα όπλα και Α/Τ τα οποία αν υπήρχαν θα δημιουργούσαν άλλες συνθήκες διεξαγωγής στον αγώνα μας και η κατάσταση στα εμπρός τμήματά μας θα ήταν τελείως διαφορετική . Επαναλαμβάνω , βελτιωμένη , μιά εκτίμηση που έκανα σχετικά για τα Όπλα τύπου “ΚΑΛΑΣΝΙΚΩΦ”.
[ Είναι γνωστό σε όσους αντιπαρατέθηκαν με όπλα, ότι το Όπλο του καθενός αποτελεί κατά το μεγαλύτερο μέρος , ( εφόσον εννοείται ότι το γνωρίζει καλά και έχει κάνει τις απαραίτητες βολές και ασκήσεις ) , το ηθικό του και την εμπιστοσύνη του να ενεργήσει κατάλληλα – αποφασι στικά , έστω και παρακινδυνευμένα για την εξουδετέρωση του αντιπάλου, μεμονωμένα ή στα πλαίσια κάποιας Ομάδας ] .
Η εκτίμησή μου είναι : Εάν σε κάθε Διμοιρία Τ/Φ υπήρχαν 3-4 “ΚΑΛΑΣΝΙΚΩΦ” η κατάσταση θα ήταν αρκετά – πολύ διαφορετική και εκτός των άλλων , θα είχαμε λιγότερες διαρ ροές προσωπικού προς τα πίσω και μεγαλύτερη διασπορά των πυρών των Τούρκων, εφόσον βέβαι α τα “ΚΑΛΑΣΝΙΚΩΦ” χρησιμοποιούντο κατάλληλα ( όχι όλα μαζί , αλλά σε διασπορά ) .
( Πχ. Στον τομέα του Άγιου Δομέτιου και Άγιου Παύλου. Ας πούμε τριάντα 30 “ΚΑΛΑΣ ΝΙΚΩΦ” . Πόσο θα κόστιζαν αυτά τα Όπλα και πόσο κόστισαν τα εδάφη και τα κτίρια που χάθη καν ΕΚΕΙ και δεν συζητώ για την ανυπολόγιστη αξία των Ηρωικών Παλικαριών μας που χάθηκαν πολεμώντας με όπλα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι την τελευταία στιγμή και κατά το δυνατόν ) .
Έμαθα , επίσης από πληροφορίες , ότι στο Α/Δ της Λευκωσίας ήταν αποθηκευμένα και δεσμευμένα από τούς ΟΗΕδες 4000 ή πολλά περισσότερα Όπλα τύπου Καλάσνικωφ με πυρομαχι κά (;) τα οποία θα μπορούσαμε εύκολα να πάρουμε ξανά στην κατοχή μας , όταν αυτό κατελήφθη από την Α΄ Μοί ρα Κ/Δ…… κλπ και αντιλαμβάνεσθε , τι θα μπορούσε να είχε γίνει . ( Αμφιβάλω αν η Α΄ Μοίρα Κ/Δ γνώριζε για τα όπλα αυτά και μακάρι κάποιος που γνώριζε την ύπαρξή τους να τους το έλεγε , γιατί πιστεύω απόλυτα ότι τελικά τα όπλα αυτά θα είχαν φθάσει – κατα λήξει στα χέρια της Εθνοφρουράς ) . Δεν πιστέυω ότι κάποιοι ανευθυνπυπεύθυνοι αρμόδιοι στρατιωτικοί ή μη ( του ΓΕΕΦ ή της Κυπριακής Πολιτείας) που γνώριζαν την ύπαρξή των εν λόγω όπλων ΕΚΕΙ να φοβήθη καν μήπως παρεξηξηθεί ο ΟΗΕ ή το Στρατιωτικό Τμήμα – Μονάδα των ΟΗΕ που βρισκόταν στην περιοχή και προσπαθούσε κατά τρόπο ανεπίτρεπτο – προκλητικό και αναίσχυντο να παραδώσει το Αεροδρόμιο στους Τούρκους , γεγονός το οποίο δεν θα αποφεύ γετο αν δεν ενεργούσε , όπως ενήργησε ο Διοικητής της Μοίρας , με σθένος , πυγμή και τον απαραίτητο “ Τσαμπουκά” μέχρι και την τελευταία στιγμή ………. ( κάπου υπάρχει σχετική περιγρα φή για το πως παραδόθηκε το Α/Δ στους άνδρες των ΟΗΕ , από την Α’ Μοίρα Κ/Δ ) .
Όσον αφορά στην έλλειψη σε Α/Τ με τα αναγκαία πυρομαχικά , Σ/Α και απολύτως χρήσι μα Ανταλλακτικά για ορισμένα Όπλα – Μέσα , όταν φέρνεις μία Μοίρα Κ/Δ με Αεροσκάφη , όπως την έφερες , γιατί δεν μπορείς να φέρεις άλλα δύο Αφη με τα παραπάνω όπλα – πυρομαχικά και υλικά, , κάνοντας νυκτερινή ρίψη με Αλεξίπτωτα σε ασφαλή επισημασμένο χώρο ………… . ( Το έχω ξαναγράψει και το επαναλαμβάνω για ευνόητους λόγους ) .
( στ). Για τα πυρά του Πυροβολικού , που αναφέρεται ότι χρησιμοποιήθηκαν επαρκώς στην εν λόγω Τοποθεσία ( Αγίων Δομέτιου και Αγίου Παύλου ) δεν έχω λόγους να αμφιβάλλω . Σίγουρα όμως δεν εκτελέσθηκαν πυρά μετά την εκεχειρία , στις 16 Αυγ. 74 και ώρα 1600 , ούτε και το πρωί στις 17/8/74 με αποτέλεσμα να υπάρξουν σοβαρές απώλειες προσωπικού και εδαφών . ( Δεν υπήρχαν και άλλα μέσα – όπλα για να αντιμετωπισθούν διαφορετικά οι Τούρκοι ) .
Διατηρώ τις επιφυλάξεις μου και για τα πυρά που εκτελέσθηκαν πρίν από τον χρόνο της εκχειρίας . Πχ. Δεν νομίζω ότι καλύφθηκε – υποστηρίχθηκε το Φυλάκιο 1001 , το πρωί στις 14 Αυγ. 74 . ( Σύμφωνα με μαρτυρίες δύο επιζώντων Υπερασπιστών του που τραυματίσθηκαν πολύ σοβαρά την τελευταία στιγμή που συμπτύσσονταν και εκ του αποτελέσματος και των απωλειών που υπέστησαν οι λίγοι εναπομείναντες ΕΚΕΙ ) .
Επίσης, ούτε το Φυλάκιο 1003 ( Πάι Πας ) – Ύψ. Ελισσαίου ( καλύφθηκε ) το πρωί μέχρι το μεσημέρι της ίδιας ημέρας ( 14/8/74) που υποτίθεται ότι έγινε και κάποια προσπάθεια αντεπίθεσης .Το ίδιο επίσης ισχύει και για τα Φυλάκια Παλούκια – Κιβωτού και Χαρακώματος .
Δεν γνωρίζω, ούτε έχω πληροφορίες για πυρά Πυροβολικού που εκτελέσθηκαν στις 15 / 8
/ 74 σε όλο το παραπάνω μέτωπο .
Αναφέρθηκαν πυρά Πυροβολικού το πρωί στις 16/8/74 στον Τομέα του Λόχου Παπαχατζό πουλου σε θέσεις που είχαν ήδη καταληφθεί από τους Τούρκους , δηλαδή πυρά μετά την κατάληψη του Φυλακίου 1003- Πάι Πας και του αμέσως δυτικά τούτου χώρου , στη γραμμή των Φυλακίων 1003 – 1001 ( που είχε ήδη καταληφθεί από τις 14/8/74 ) . Σύμφωνα με σοβαρή πληροφορία τα εν λόγω πυρά εκτελέσθηκαν , μπορώ να πω σωτήρια …. , κατόπιν επικοινωνίας και έντονης παράκλη σης του Διοικητή του 336 ΤΕ ( έδωσε και τις συντεταγμένες ) , προς τον Τχη τότε Σ. Δελλή ( της ΕΛΔΥΚ) , προκειμένου η 187 Μοίρα Πυροβολικού που υποστήριζε την ΕΛΔΥΚ , να εκτελέσει μερικές βολές στο χώρο αυτό . ( Ο Τχης Σ. Δελλής Διοικητής του Λ. Δκσεως της ΕΛΔΥΚ , ευρισκόμενος εντός του Στρδου της , εκτελούσε παράλληλα με τα καθήκοντα του Δκτή Λόχου και τα καθήκοντα του ΠΑΠ της 187 Μοίρας Πυροβολικού , μαζί με τον Ανθλγό Κίτρους Χαράλαμπο , εξ Αμμοχώστου ) . Όλες οι πληροφορίες που χρησιμοποιώ , χρειάζονται επιβεβαίωση .
Επίσης αναφέρθηκαν πυρά Πυροβολικού στο Φυλάκιο 1005 ( Παλούκια ) , μετά την κατάληψή του την 0900 η ώρα στις 16/8/74 . ( Απαιτείται διασταύρωση της εν λόγω πληροφορίας
, γιατί υπάρχει και αντίθετη δήλωση , που λέγει ότι δεν εκτελέσθηκαν πυρά και απ` ότι φαίνεται δεν ίδρωσε το αυτί των εκεί αμυνομένων Τούρκων και οι δύο νεκροί που είχαν, προήλθαν από τα πυρά των δικών μας που τους πολεμούσαν από την Μιχαλάκη Καραολή , υπό την εθύνη του Λγού Μαυρόγιαννου ),
και μιά βολή ΜΟΝΟΝ στο Φυλάκιο Χαράκωμα , επίσης μετά την κατάληψή του το πρωί στις 17/8/74 . ( δεν έχω διασταυρώσει την πληροφορία αυτή , αλλά έχω μάθει ότι ο διοικητής της Πυροβολαρχίας που εξετέλεσε την βολή υπέστη συνέπειες από τον Διοικητή του ΓΕΕΦ ) .
Κατόπιν των περαπάνω δεν νομίζω να πιστεύει κανείς ότι έγιναν άλλα πυρά Πυροβολικού στον Τομέα του 336 ΤΕ, [ ανεξάρτητα τι γράφει στο δημοσίευμά του ο κ. Αλευρομάγειρας για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα ,( όχι τα δικά του ) ] . Και το ερώτημά μου είναι ΓΙΑΤΙ ;
Εννοείται ότι δεν επιρρίπτω την ευθύνη στο 336 ΤΕ ή στις Μονάδες του Πυροβολικού που υποστήριζαν τις Φίλιες δυνάμεις στην περιοχή .
Πχ. Το Πυροβολικό στην περίπτωση της ΕΛΔΥΚ , μέχρι στις 16/8/74 και ώρα 1100 , εκτε λούσε πυρά μαγικά – αποτελεσματικότατα … , υποβοηθώντας αποφασιστικά τα ΕΚΕΙ αμυνόμενα Τμήματα . Ο Διοικητής του 336ΤΕ εξ όσων πληροφορήθηκα ζητούσε επίμονα το πρωί στις 17/8/74 την εκτέλεση πυρών Πυροβολικού , αλλά όπως ανέφερε του έγινε η χάρη να εκτελεσθεί μόνον μιά βολή ( ; )
Επίσης επιβεβαιώθηκε η άποψή μου, που αφορά στον Παρατηρητή του Πυροβολικού που είχε διατεθεί στην Μονάδα για κάλυψη θεμάτων υποστήριξής της … και δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο , γιατί έφθασε στο σημείο να κομπορρημονεί ότι αυτός μόνος του ενεργούσε το ένα ή το άλλο …με επιτυχία κλπ , επηρεαζόμενος προφανώς από το γνωστό πνεύμα της εποχής , που κυκλο φορεί ευρέως τελευταία στην Κύπρο …. .
(ζ). Στο Φυλάκιο 1001 αναφέρθηκε , με βάση σχετικό Video του Συνδέσμου Μαχητών 1ου Λόχου / 211 ΤΠ , ότι αποφασίστηκε να εκτελέσουν την σύμπτυξη , σε άλλη θέση προς τα πίσω, λόγω έλλειψης στα πυρομαχικά . Αντιλήφθηκα όμως ότι δεν ισχύει αυτό και άλλοι ήταν οι λόγοι κυρίως που επέβαλαν αυτήν , όπως έχω αναφέρει λεπτομερώς προηγούμενα. Πιθανόν όμως και να ίσχυε .
Σε κάθε περίπτωση , λαμβάνοντας τον ισχυρισμό αυτόν περισσότερο σαν αφορμή , θέλω να επισημάνω – τονίσω ότι ,γενικά, στις περιπτώσεις αυτές , “ουκ εν το πολλώ τε ευ”, εκτός από εκείνες που ο εχθρός ενεργεί το τελευταίο στάδιο της επίθεσής του , την τελική έφοδο δηλαδή . ( Τότε άπαντες βάλλουν δραστικά πυρά ) .
Στις περιπτώσεις αυτές , κατά κανόνα κάνουμε σχετική οικονομία στα πυρομαχικά , καθότι ο ανεφοδιασμός των εμπρός Τμημάτων δεν είναι ευχερής και δέον να γίνεται , κατά το δυνατόν , σε κάποια ανάπαυλα της Μάχης . Επίσης δέον να γίνεται έγκαιρα σχετική πρόβλεψη της ανάγκης ανεφοδιασμού και να μην περιμένουμε την τελευταία στιγμή . Οι επικεφαλής των Τμημά των και οι προιστάμενοι αυτών να φροντίζουν ώστε ο εν λόγω ανεφοδιασμός να πραγματοποιεί ται στον χρόνο που πρέπει , γιατί πόλεμος χωρίς όπλα και πυρομαχικά δεν γίνεται .
Επί πλέον θέλω να τονίσω, ξανά, με έμφαση, ότι η αποτελεσματικότητα των πυρών δεν είναι συνηφασμένη με τον όγκο πραγματοποίησης αυτών , διαρκώς και άσκοπα , αλλά με την λελο γισμένη χρήσιμοποίησή τους και εκτόξευσή τους την κατάλληλη στιγμή , χωρίς απώλειες . Δηλαδή τα πυρά πρέπει να εκτοξεύονται αιφνιδιαστικά και για μικρό χρόνο από διαφορετική , κατά το δυνατόν θέση , πριν επισημάνει αυτήν ο αντίπαλος και την βάλει στο σημάδι – την εξου δετερώσει, είτε με ελεύθερους σκοπευτές , είτε με Α/Τ, είτε με μεγάλο όγκο πυρός Όπλων ευθυ τενούς ή καμπύλης τροχιάς ( Όλμοι 4,2 in και 81 χιλ. ) .
[ Ειδικά για τα πυρά των αντιπάλων ελευθέρων σκοπευτών …. : Ποτέ δεν βγάζουμε ολόκληρο το κεφάλι , εκτός του ορύγματος για πολύ ώρα και μάλιστα , αν μπορούμε , όχι από την ίδια θέση , γιατί ο εχθρός κάποια στιγμή θα μας φωτογραφίσει . ( εδώ θέλω να επισημάνω και την μεγάλη ανάγκη να πασαλείψουμε το κράνος μας με λάσπη ή πρασινάδα , ώστε αυτό να μην εντοπίζεται εύκολα . Βέβαια για έναν Ελεύθερο σκοπευτή με διόπτρα δεν αποτελεί πρόβλημα η επισήμανσή μας , ειδικά όταν είμαστε εγκατεστημένοι σε περιορισμένο χώρο . Το γεγονός ότι εμείς σε σχέση με του Τούρκους έχουμε ψηλά κράνη , Αμερικανικού τύπου , δεν βοηθάει προς την κατεύθυνση αυτή . Αποκαλύπτουμε , υποχρεωτικά το κεφάλι μας , πιό ψηλά , από τους Τούρκους οι οποίοι φέρουν κοντά κράνη ,Αγγλικού τύπου ) .
Αν καταλάβουμε ότι ο εχθρός μάς έχει επισημάνει , τότε αλλάζουμε θέση, αν υπάρχει δυνατότητα , ή εκτελούμε πυρά από την ίδια θέση αιφνιδιαστικά και για λίγο χρόνο , εφόσον υπάρχει ανάγκη ] .
ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ, ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΑΝ ΒΡΙΣΚΟΜΑ ΣΤΕ ΥΠΟ ΤΟΝ ΑΠΟΛΥΤΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΣΚΟΠΕΥΤΩΝ ΝΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕ ΜΕ ΚΛΕΦΤΕΣ ΜΑΤΙΕΣ – ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΜΑΣ , ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΜΑΣ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΕΙ Ο ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ ΕΝΕΡΓΩΝΤΑΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ .
(η). Διαπιστώθηκε η μεγάλη ανάγκη ύπαρξης ατομικού επιδέσμου , ανά Οπλίτη και 2-3 φορείων ανά Λόχο α’ Γραμμής .
Τα παραπάνω είναι δυνατόν να διατηρούνται συγκεντρωτικά σε κεντρικό χώρο, ενδεχομέ νως στις Μονάδες Υγειονομικού, για να γίνεται ορθά η αναγκαία – προβλεπόμενη συντήρησήτους.
Η διανομή τους δέον να γίνεται έγκαιρα στις Μονάδες , όταν τούτο καθίσταται – επιβεβλημένο.
Επίσης δέον κατά Μονάδα να προβλέπονται και να γίνονται μαθήματα μεταφοράς τραυμα τιών και παροχής α’ βοηθειών , με την χρήση του ατομικού επιδέσμου .
Αντιμετώπισα ως διοικητής Λόχου την ανάγκη μεταφοράς δύο πολύ σοβαρά τραυματισμέ νων Οπλιτών , ο 2ος μέχρι να φθάσει στο Ν/Σ κατέληξε . Λίγο έλειψε να παρεξηγηθούμε με τον διοικητή της Μονάδος όταν του ζήτησα τηλεφωνικά να εξασφαλίσει αυτοκίνητο για την μεταφορά του στο Ν/Σ , ενώ εκείνος επέμεινε να μου λέγει που να το βρώ εγώ …… , και βρισκόταν μέσα σε αντιπροσωπεία αυτοκινήτων και μηχανημάτων .( Προς αντιμετώπιση , ακόμη και στο επίπεδο των διοικητών Μονάδων επιβάλλεται η πρόβλεψη έκδοσης σύντομων – εύκολων οδηγιών για επίταξη των αναγκαίων αυτοκινήτων , μηχανών και μηχανημάτων γιά κάλυψη άμεσων – έκτακτων ανα γκών) .
Για την μεταφορά τραυματιών στο χώρο φόρτωσής των επί των οχημάτων διακομιδής των , διέθετα κάθε φορά 4 Οπλίτες (για μιά πολύ κακή μεταφορά σοβαρά τραυματισμένου … κλπ ) και εννοείται με όλη μου την ψυχή , αλλά ο Λόχος στο χρόνο εκείνο τους εστερείτο .
(θ). Ο κάθε Λόχος θα πρέπει να διαθέτει από την περίοδο της ειρήνης , το αναγκαίο καλώ διο ,( με τα απραίτητα τηλέφωνα και τα αναγκαία εργαλεία για την χρησιμοποίηση – συντήρησή τους ), σε μικρές και μεγάλες εκτυλίκτριες , ώστε να μπορεί να το αναπτύσει με την βοήθεια οχημά των ή μηχανών ή και με τα χέρια , την τελευταία στιγμή , σε δρομολόγια ασφαλή και εκ των προτέ ρων αναγνωρισμένα . Για την περίπτωση που δεν υφίστανται εκτυλίκτριες από την υπηρεσία , είναι πολύ εύκολο αυτές να κατασκευαστούν με μικρή σχετική δαπάνη σε κάποιο σιδεράδικο με προσω πικό της Μονάδος . ( Προτείνεται όπως κατά Σχηματισμό , να κατασκευάζονται τέτοιες εκτυλίκτρι ες οι οποίες να διατίθενται στις Μονάδες . Η πατέντα και οι τεχνικές οδηγίες για την κατασκευή των μπορεί να καλύπτονται και από την Κεντρική Υπηρεσία του Τεχνικού ή του ΥΠ ) .
(ι). Όσο για την περίπτωση που αφορούσε στον τότε έφεδρο Ανθλγό Α. Καρρά έχω να πω , ότι ο κ. Αλευρομάγειρας , ίσχυρίσθηκε πως πιθανόν να χρησιμοποιήθηκε και αυτός κάπου στην πρώτη γραμμή , αλλά δεν θυμόταν κάτι σχετικό . Μαχητές , παρόντες στην περιοχή , ανέφε ραν ότι ο κ. Καρράς βρισκόταν συνήθως κοντά στον Διοικητή Τάγματος , οπότε το πιθανότερο είναι να χρησιμοποιήθηκε πραγματικά .
(ια). Τέλος όσον αφορά στον παραπάνω Διοικητή της Μονάδος θέλω να πω με σεβασμό για ό,τι μπόρεσε να κάνει εκεί , ως νεαρός τότε Τχης διοικώντας όσο μπορούσε και ηδύνατο μιά δύ
ναμη δύο (2) Ταγμάτων με τόση ανομοιόμορφη σύνθεση , όσο δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά , σε ένα τεράστιο και δύσκολα ελεγχόμενο, λόγω της ιδιομορφίας του Τομέα , με ελάχιστο Επιτελεί ο και έμπειρα μόνιμα Στελέχη … κλπ , χωρίς κατάλληλο Οπλισμό και ιδιαίτερα Α/Τ και χωρίς επίσης κατάλληλη υποστήριξη Πυροβολι κού , υφιστάμενος σοβαρό περιορισμό μιάς πανηλίθιας διαταγής , ( γιά την μη εκτέλεση πυρών εναντίον των Τούρκων όταν αυτοί προχωρούσαν σε περίο δο εκεχειρίας … ) , που του δημιούργησε πλείστα όσα προβλήματα , τον έφερε σε σοβαρή αντιδικί α – έλλειψη συνειδητής συνεργασίας και εμπιστοσύνης , που επιβάλλεται στις περιπτώσεις αυτές με τους ΕΚΕΙ πραγματικά Άξιους υπερασπιστές της περιοχής , ( που παρέμειναν , δεν διέρρευσαν και αγωνίστηκαν μέχρι την τελευταία στιγμή ) , ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΣ ΕΠΑΙΝΟΥ για την παρου σία του ΕΚΕΙ και την προσπάθεια που κατέβαλε .[ Όχι του σωτήρα της Λευκωσίας , όπως ανέφε ρε κάποιος και δεν ξέρω γιατί , ( σίγουρα όμως συνέβαλε κατά το ποσοστό που του αναλογεί σ` αυτήν), καθότι την σωτηρία της την επέβαλαν ΚΥΡΙΩΣ τα τότε ηρωικά παιδιά που αγωνίστηκαν ΕΚΕΙ μέχρι την τελευταία στιγμή και ο δυσανάλογα μεγάλος αριθμός των Ηρωικών Νεκρών και Τραυματιών, που θα μπορούσε ΠΑΝΤΑ κατά την γνώμη μου ( πιστεύω και πολλών άλλων ) και με βάση τα στοιχεία που έχω συγκεντρώσει , να είναι μικρότερος και με καλύτερα αποτελέσματα].
Αν και μερικές φορές και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να κάνει περισσότερα, όσον αφορά στην καθοδήγηση – έλεγχο ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ των Διοικητών Λόχων και των Φυλακίων , στα θέματα σχεδίασης του αγώνα τους , οργάνωσης του εδάφους και της εκπαίδευσης στα θέματα διεξαγωγής , στον Τομέα του Αγίου Δομέτιου και Άγιου Παύλου , Λόχους Παπαχατζόπουλου και Παπόρη και επίσης να είναι πολύ πιό αυστηρός – απαιτητικός απέναντι στους Εφέδρους Αξκούς και Οπλίτες . [ Υποχρεώσεις δηλαδή που αποτελούν εκ πρώτης όψεως ευθύνη των Διοικητών Λόχων , που απορρέουν εννοείται από τα Καθήκοντά τους και τις Οδηγίες – Κατευθύνσεις του Διοικητή που σε κάθε περίπτωση για να γίνουν πράξη , χρειάζεται να γίνεται και ο προβλεπόμενος έλεγχος , γιατί είναι γνωστό ότι διαταγή , χωρίς έλεγχο αποτελεί εν πολλοίς γράμμα κενό . Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα παραπάνω μπορούσαν να ξεφύγουν εύκολα από την Παρατήρηση του εν λόγω Διοικητή … με την διαφορά ότι οι εναλλακτικές δυνατότητές του για την αντιμετωπισή των ήταν υπέρ το δέον περιορισμένες – σχεδόν ανύπαρκτες .
Και τα δικά μου μεγάλα ερωτήματα εν προκειμένω , που απευθύνονται στα τότε Προιστά μενα Κλιμάκια της Μονάδος, αλλά και σε όλους του υφισταμένους του , χωρίς να έχω , όπως φαίνεται και σε όλη την έρευνά μου , μεροληπτική διάθεση υπέρ του : Μπορούσε να τα προλάβει όλα ; Είχε τα απαραίτητα έμπειρα Στελέχη για να μοιράσει σοβαρές δουλειές και να “βουλώσει τρύπες” … ; Είχε την απαραίτητη στήριξη , υποστήριξη των προισταμένων Κλιμακίων και εννοεί είται … , σε όση έκταση και αυτά μπορούσαν ; Πχ. Χρειάζονταν όλοι οι Επιτελείς που είχε στην Ανωτέρα ο Σχης ή το ΓΕΕΦ ώστε να μην μπορούν να αποσπάσουν – ενισχύσουν την προσπάθεια του εν λόγω Διοικητή με 1 ή 2 έμπειρα Στελέχη βαθμού Λοχαγού ή Ταγματάρχη ;…. κλπ .
Για την Άμυνα – Υπεράσπιση – Διατήρηση της Λευκωσίας μιλάμε …… . ] .
Με μιά σοβαρή επί πλέον παρατήρηση , ότι μετά τέλος των επιχειρήσεων έκανε κατά την άποψή μου λάθη στην επικοινωνιακή διαχείριση της μεγάλης αυτής προσπάθειας που έγινε τότε ΕΚΕΙ . Αγνόησε δηλαδή Τμήματα και Άτομα που πραγματικά προσέφεραν πάρα πολλά, χωρίς να τα προβάλει – αναδείξει ως όφειλε και για παραδειγματισμό των επερχομένων, με αποτέλεσμα σήμερα μετά από τόσα χρόνια να τα κάνει αντιπάλους του, δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα …. . Δεν θα αποφανθώ εγώ γι`αυτό , αν και πιστεύω όπως αναγράφω σε αρκετά σημεία μέσα στο παρόν κείμενο – ( έρευνα ) ότι χρειάζεται – επιβάλλεται , για ευνόητους λόγους να τα βρούν , ….. για συγκεκριμένους Αντικειμενικούς Σκοπούς .
Αυτό δηλαδή που προσπαθώ να κάνω εγώ σε πολύ γενικές γραμμές ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ ( και
πέρα από τις λεπτομέρειες στις οποίες αναφέρομαι , για ευνόητους λόγους ) και για τους λόγους που αναγράφονται παρακάτω στις γενικές παρατηρήσεις , χωρίς να θέλω να επιτύχω οποιαδήπο τε προβολή , ( κατά τύχην και χωρίς να το επιθυμώ αρχικά άρχισα να ασχολούμαι με το θέμα), ή να παραστήσω τον “ξερόλα” , (απλά έχω τις γνώσεις ώς πρώην επαγγελματίας και επιτελής και την διάθεση προσφοράς και επειδή έφαγα την ΕΚΕΙ κατάσταση στην κυριολεξία με το κουτάλι , για να μην στενοχωριούνται μερικοί καλοί συνάδελφοι, που προσπαθούν με μοναδική επιμέλεια, εύλογα , να με προβάλουν , πίσω από την πλάτη μου ,“χωρίς λόγο” παντού κατάλληλα … ) , αλλά υφιστάμενος όπως οι περισσότεροι Έλληνες την πολύ μεγάλη στενοχώρια – πικρία της απώλειας του μισού σχεδόν Νησιού … κλπ .
(ιβ). Επί πλέον θέλω να πω , Πάντα κατά την άποψή μου, ότι θα μπορούσε ο Διοικητής της Μονάδος , λόγω του εύρους του Τομέα του και για την καλύτερη παρακολούθηση – καθοδήγηση των Λόχων να εγκαταστήσει τον Υπδκτή της Μονάδος , ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ή ΑΝΑΛΟ
ΓΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΜΟΡΦΟΥΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ , με έναν (1) ή δύο (2) έφεδρους Αξκούς , ( και αριθμό Αξκών – Οπλιτών, που γνωρίζω ότι υπήρχαν εκεί ως εφεδρεία – ΕΛΛΕΝΙΟΝ ), κάπου στην Πύλη Πάφου ή Cyta της Λευκωσίας , ώστε να μπορεί να ελέγχει , να καθοδηγεί και να ενεργεί όποτε χρειαζόταν Συμπληρωματικά στους ΕΚΕΙ τρείς (3) διοικητές Λόχων και Διμοιρίτες που ενεργούσαν σε ορισμένα σημεία σχεδόν ανεξάρτητοι – ακαθοδήγητοι .( Πχ. Η περίπτωση του Διμοιρίτη του Φυλακίου ΤΡΙΜΕΛΕΣ , δύναμης τριάντα (30) περίπου Αξκών – Οπλιτών ) .
Και αυτό γιατί είχε κοντά του επί πλέον τον έμπειρο – δραστήριο και μεγάλο παλικάρι απ` ότι έμαθα Λγό Γιάννη Χριστοδουλίδη ή Μαυρόγιαννο , ( όπως τον έλεγαν λόγω του χρώματος του προσώπου του ) , μιά εμβληματική φυσιογνωμία για τον οποίο οι τότε Στρατιώτες , με τους οποίους κράτησε τον εν λόγω Τομέα στον 1ο Γύρο, έτρεφαν σεβασμό και τον παραδέχονταν , γιατί ήταν πιό κοντά τους , τους επισκεπτόταν τακτικά και υιοθετούσε , πολύ σωστά , τις απόψεις τους περί εκτελέσεως πυρών ενντίον των Τούρκων , όταν αυτοί προωθούντο κατά την εκεχειρία .
[ Διευκρινίζεται ότι στον πρώτο Γύρο των εχθροπραξιών ήταν Διοικητής όλου του Τομέα με δύναμη Τάγματος – Τον ίδιο Τομέα δηλαδή που είχε και ο Τχης Αλευρομάγειρας , στο 2ο Γύρο , με διπλάσια όμως δύναμη και εννοείται πολύ μεγαλύτερη πίεση , από την πλευρά των Τούρκων, ιδιαίτερα στον Τομέα των δύο (2) Λόχων , στον Άγιο Δομέτιο και Άγιο Παύλο .
Υπόψιν σας , επίσης η πολύ μεγάλη προσπάθεια που κατέβαλε η ΕΛΔΥΚ , δυτικά του 336 ΤΕ, η οποία αποροφούσε την μεγαλύτερη δύναμη των Τούρκων στην περιοχή και “κατάντη σε” ψύχωση γι` αυτούς ( “καρφί στο μάτι τους που λένε ” – τεράστιος μαγνήτης για τους Τούρκους και ευτυχώς , για την σωτηρία της Λευκωσίας ) , που ελάφρυνε την πίεση στον εν λόγω Τομέα , χωρίς και αυτή να είναι αμελητέα , ιδιαίτερα στις 16 και 17 / 8 / 74 ) ] .
Δεν είναι δυνατόν βέβαια να δεχθούμε , ότι ήταν παραδεκτή η εν λόγω κατάσταση , για την Μονάδα ( των δύο Ταγμάτων ) να λειτουργεί , χωρίς Επιτελείο ή έστω μιά παραδεκτή εναλλα κτική κατάσταση για την περίπτωση που ο Διοικητής Τάγματος πάθαινε κάτι ή εξουδετερώνετο και οφείλω να δεχθώ την κατάσταση που υιοθέτησε τελικά ο Διοικητής του Τάγματος να έχει τον Υκδκτή κοντά του . ( Σίγουρα κάτι είχε υπόψη του και είχε λάβει τα οποιαδήποτε μπορούσε μέτρα του, που τελικά εκ του αποτελέσματος τον δικαίωσαν , έστω και με μεγάλες δυσκολίες , επειδή κάποιοι κύριοι υπεύθυνοι έκαναν του κεφαλιού τους , για ευνόητους λόγους …. κλπ ).
(ιγ). Επίσης , θέλω να προσθέσω εδώ , επειδή αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα , ότι ο Σ. Δκσεως του Τάγματος τοποθετήθηκε 100 μέτρα περίπου από τα εν επαφή Φυλάκια , ότι πραγμα τικά αποτελούσε μιά ιδανική επιλογή για την περίπτωση , γιατί ήταν μπροστά και αφουγκραζόταν άμεσα τα προβλήματα των εμπρός Τμημάτων κατά την διεξαγωγή της Μάχης , ήταν προσανατο λισμένος στον πιό επικίνδυνο – ευαίσθητο Τομέα για την Μονάδα , διέθετε δρομολόγια από τα οποία σε μικρό χρόνο μπορούσε να μεταβεί κανείς παντού και επί πλέον , ένιωθε και ήταν πολύ ασφαλής – προστατευμένος , από την Αμυντική διάταξη των Τμημάτων που βρίσκονταν εγκατεστη μένα αμέσως βόρειά του [ Όπως στο Χάρτη του Συνημένου “1”. Τα Φυλάκια Παλούκια ( 1005 ), Κιβωτός και Χαράκωμα ( 1007 ) και το 1008 , στην Διασταύρωση των Οδών Κουτσόφτα και Χ. Κ. ) ] .
ζ. Επαναλαμβάνοντας – καταγράφοντας ορισμένα σημεία – παραγράφους που αναφέρον ται στο σχετικό δημοσίευμα, που αφορά στον Τομέα του 336 ΤΕ, από τον κ. Δ. Αλευρομάγειρα για την προσφορά του 336 ΤΕ , στην διατήρηση της Λευκωσίας , όπως παρακάτω : ( …….. κάποια τυγχάνουν άκρως επαγγελματικά , φιλοσοφικά, , μεταφυσικά και πολιτικά ) , κάνω ορισμέ να , κατά βάση καλοπροαίρετα σχόλια , ΠΑΝΤΑ κατά την γνώμη μου , ακολουθώντας το πνεύμα των παραπάνω και για προβληματισμό όλων όσων έχουν την διάθεση να τα διαβάσουν – για εξαγωγή χρήσιμων – ωφέλιμων συμπερασμάτων , ιδιαίτερα από τους επαγγελματίες και πνευμα τικούς ανθρώπους . ( Και όπως πάντα , δεν διεκδικώ το αλάθητο του Πάπα και είμαι έτοιμος να πάρω πίσω αν κάτι από αυτά ενοχλήσει ) . Επίσης να παρακαλέσω τους τότε πρωταγωνιστές – συμμετέχοντες ΕΚΕΙ να γράψουν χωρίς φόβο και πάθος , πώς οι ίδιοι “εισέπραξαν – βίωσαν” αυτά . Επίσης, να γράψουν με επιχειρήματα και εννοείται κόσμια, αν συμφωνούν ή διαφωνούν. ( Διαφορετικά δεν θα δημοσιευτούν και θα είναι κρίμα να μην μάθουμε την άποψή τους και το πως αυτοί τα εισέπραξαν ) .
(1). – … σ` αυτήν την χαώδη κατάσταση ο πραγματικός αντιστασιακός Κύπριος Πατριώ της έδωσε εθελοντικά το παρόν ( … το εθελοντικό της παρουσίας και κατά συνέπεια το εθελοντικό της θυσίας )…. .
– Όμως στην πραγματικότητα είναι έτσι όπως τα αναφέρω και μόνον όσοι ζήσανε εκείνα τα τραγικά – ηρωικά γεγονότα μπορούν να καταλάβουν το μέγεθος και την αξία αυτής της πατριωτικής εθελοντικής θυσίας τους .
( Και από άλλο σημείο της εν λόγω περιγραφής ).
– Με την βοήθεια κυρίως των επικεφαλής των Τμημάτων ήρθα σε πιό στενή επαφή με τα Τμήματα …. όσο και σε σχέση με εμένα , άρχιζε να κτίζεται ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ύψωσης του ηθικού .
Σχόλια :
Σε συνδυασμό και με αυτά που έχω γράψει μέχρι τώρα για ορισμένα εξ αυτών ,
θέλω να πω ότι συμφωνώ απόλυτα για το εθελοντικό της παρουσίας ( και συνεπώς το εθελοντικό της θυσίας ) , αρκετών – πολλών , ευτυχώς, που έμειναν ΕΚΕΙ μέχρι το τέλος τιμής ένεκεν … Πολύ μεγάλα παλικάρια και αγωνιστές – μαχητές ήρωες για την Πατρίδα και το λαό της , αρκετοί από τους οποίους ήταν Οπλίτες θητείας , ηλικίας 18 χρόνων και 7 μηνών έως και 20 χρόνων και εννοείται όχι ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΙ … .
Από τα παραπάνω προκύπτει – απορρέει και το εθελοντικό της παραμονής των εν λόγω
μαχητών – αγωνιστών ΕΚΕΙ στην Τοποθεσία Αμύνης . Αυτό εννοείται με προβληματίζει πάρα πάρα πολύ σοβαρά , χωρίς να θέλω να πω – ισχυριστώ ότι όλοι αυτοί που διέρρευσαν προς τα πίσω ήταν, αστρατικοποίητοι , ανεκπαίδευτοι … κλπ και διερωτώμαι μήπως συνέβαλαν σε αυτό και άλλα πράγματα , πλέον αυτών που είναι γνωστά . Πχ.Το γεγονός ότι στις 15/8/74 κατελήφθη περιοχή της Αμμοχώστου και χωριά της Μεσαορίας , τόπο καταγωγής μεγάλου αριθ μού Εφέδρων του 336 ΤΕ , αλλά είναι γνωστό ότι στις 14/8/74 είχαμε σοβαρή διαρροή προσωπι κού από τον Λόχο που ήταν στο δυτικό άκρο της διάταξης της Μονάδος . Ίσως συνετέλεσε σ` αυτό και το γεγονός ότι στις 13/8/74 εθεάθησαν απέναντι στο βάθος πάρα πολλά Τούρκικα Άρμα τα ( 70 – 100 ), χωρίς να γνωρίζουν αν την επομένη ή το πρωί στις 14/8/74 που άρχισαν τα πυρά οι Τούρκοι , θα κινηθούν εναντίον τους ( το πιθανότερο ) ή προς κάποια άλλη κατεύθυνση , όπως και έγινε , προς την Μιά Μηλιά δηλαδή και στη συνέχεια προς Αμμόχωστο .
Σίγουρα δεν ήταν εύκολη η διαχείριση – διοίκηση ενός τέτοιου προσωπικού , όπως με λεπτομέρειες προανέφερα , ( από άποψη όγκου , σύνθεσης σε τόσο εκτεταμένο Τομέα ) , λαμβάνο ντας σοβαρά υπόψιν την προέλευση του συνόλου σχεδόν των Αξκών της Μονάδος ,[Έφεδροι που
είχαν υπηρετήσει την θητεία τους πριν λίγα ή αρκετά χρόνια , χωρίς να έχουν την αναγκαία πείρα και χωρίς να έχουν υποστεί την προβλεπόμενη μετεκαίδευση , επαγγελματίες πλέον με υποχρεώ σεις …. και γνωριμία με τους περισσότερους εφέδρους Οπλίτες … , που από την μιά στιγμή στην άλλη κλήθηκαν να εκτελέσουν χρέη ενεργού Αξκού . Δεν αναφέρομαιι υποτιμητικά , γιατί οι περισσότεροι από αυτούς , προσπάθησαν , εγκλιματίσθηκαν σε πολύ μικρό χρόνο και ανταποκρί θηκαν παραπάνω από ότι θα ήλπιζε κανείς στα καθήκοντά τους , υπερβάλοντες εαυτούς , αν λάβουμε σοβαρά υπόψιν και τις συνθήκες – ελλείψεις υπό τις οποίες αυτοί κλήθηκαν να λειτουρ γήσουν , που λύγιζαν ακόμη και μόνιμα Στελέχη ],
με ελάχιστα μόνιμα – έμπειρα Στελέχη , την παντελή έλλειψη κατάλληλων Α/Τ, και τον εξοπλισμό του Προσωπικού με Όπλα του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου .
Με προβληματίζει δηλαδή σοβαρά το εθελοντικό της παρουσίας … , χωρίς να κάνω τον έξυπνο ή να πω ότι αν ήμουν εγώ εκεί θα ήμουν πιό ικανός και θα μπορούσα να τους πείσω να παραμείνουν … και όχι μόνον , αλλά ΤΟ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΟ να δώσουν και έναν αγώνα με απαιτή σεις , χωρίς πολλές απώλειες .
Και ερχόμαστε στο σκέλος εκείνο, που αναφέρεται στο μέγεθος της πατριωτικής εθελο
ντικής θυσίας τους … , καθώς και του κλίματος εμπιστοσύνης και ύψωσης του ηθικού και για το πως είναι δυνατόν να καλλιεργηθούν και επιτευχθούν αυτά .
Μήπως και μόνον η εθελοντική παρουσία τους ( αναφέρομαι κυρίως στους εφέδρους Αξκούς και Οπλίτες και όχι μόνον ) με όλα τα υπόλοιπα που έχω προαναφέρει , είναι αρκετά για να επιτευχθούν τα προαναφερθέντα ;
Εγώ πιστεύω ότι χρειάζονται και άλλα πολλά , τα περισσότερα από τα οποί α έχω ήδη προαναφέρει ( και προσωπικά θέλω να πιστεύω ότι η Μονάδα προσπά θησε , πάντα κατά το δυνατόν , να τα εκτελέσει ) και θα τα επαναλάβω, για τα οποία η Διοίκηση του 336 ΤΕ και οι Διοικητές των Λόχων – Διμοιριών βαθμολογήθηκαν τότε και θα βαθμολογούνται διαρκώς , από τους πλέον αρμόδιους , τους τότε υφισταμένους των , Αξκούς και Οπλίτες , μέχρι και σήμερα και μέχρι αυτοί να τελειώσουν την ζωή τους , ήτοι :
(α). Σίγουρα η δοκιμή της καλής λειτουργίας των Όπλων και η έγκαιρη εξασφάλιση των αναγκαίων πυρομαχικών , ιδιαίτερα στα όπλα που είναι περισσότερο αναγκαία , όπως τα Α/Τ
και οι Όλμοι . ( Κάποιοι Όλμοι παρουσίασαν πρόβλημα ή στα γεμίσματα των βλημάτων τους , την κρίσιμη ώρα , με αποτέλεσμα να καταστούν ανενεργοί ) .
(β). Σίγουρα , ο σχολαστικός έλεγχος της αμυντικής διάταξης πρέπει να έγινε, ώστε να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις , ( ακόμη και της σύμπτυξης για ορισμένα από αυτά ) , για το κάθε Φυλάκιο – Διμοιρία , Τμήμα , Λόχο και ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΩΝ ΑΥΤΩΝ , ( οπωσδήποτε και στο επίπεδο του Τάγματος σε ασφαλέστερα και πλέον κατάλληλα σημεία από πλευράς παρατήρησης ), δεδομένης της ανυπαρξίας Σ/Α… κλπ , ώστε να ελέγχεται άμεσα όλος ο Τομέας των και κατά συνέπεια ο Τομέας του Τάγματος , με επικάλυψη για ευνόητους λόγους . ( Για παρακολούθηση του αγώνα – την λήψη άμεσων μέτρων για αναδιάταξη – ενίσχυση – εξασφάσλιση των Τμημάτων, με άλλα Τμήματα ή με πυρά από άλλες θέσεις ή με πυρά Πυροβολι κού κατόπιν αιτήσεως ΕΓΚΑΙΡΑ και όταν αυτά μπορούσαν να πραγματοποιηθούν με τέτοιο τρόπο
, ώστε να υποστηρίξουν τα Τμήματα αποτελεσματικά μέχρι και την τελευταία στιγμή , χωρίς να τα εκθέτουν σε κίνδυνο να βληθούν από τα βλήματά τους ) .
(γ). Σίγουρα , επίσης , η Αμυντική Οργάνωση του εδάφους , πρέπει να έγινε , με διαρκή έλεγχο και αυστηρότητα , ( και όχι κατά το δοκούν και εθελοντικά ), για την ορθή εκτέλεσή της , ώστε να εξυπηρετεί , κατά το δυνατόν , την εφαρμογή όλων των σχεδίων και ιδιαίτερα την διεξαγωγή του Αμυντικού Αγώνα ακόμη και της σύμπτυξης του κάθε Τμήματος , με ασφάλεια και απαιτήσεις .
Η χρησιμοποίηση κατάλληλων μηχανημάτων που έγινε ΕΚΕΙ , για περιορισμένο χρό νο , έδωσε την ευκαιρία κατά το δυνατόν, ώστε αρκετές θέσεις εγκατάστασης του προσωπικού και των όπλων να βελτιωθούν έτι περισσότερο και να καλύπτουν απολύτως την ανάγκη εξασφάλι σης – αποτελεσματικότερης απόδοσης αυτών . Μεταξύ των άλλων , εφόσον διατέθηκαν τα μηχα νήματα, πρέπει να έγιναν σε ορισμένα Φυλάκια ( και πάλι κατά το δυνατόν ) ορύγματα συγκοινωνί ας – επικοινωνίας και αναχώματα προστασίας, καθώς και ασφαλούς εξυπηρέτησης του προσωπι
κού και της διοίκησης , ανεφοδιασμού – σύμπτυξης – διαφυγής των ,( και έγιναν αυτά κατά το δυνατόν…… και εννοείται με δυσκολίες, ακόμη και μικροαντιδράσεις από ορισμένους ) , για να καλύψουν υπό ορισμένες προυποθέσεις τον αναμενόμενο σφικτό εναγκαλισμό , υπέρμετρων με καταπληκτική – καταλυτική υπεροπλία δυνάμεων , ώστε οι ΕΚΕΙ μαχητές να μπορούν να παρα μείνουν στη θέση τους μέχρι και την τελευταία στιγμή . Και ευτυχώς υπήρχαν τέτοια παλικάρια – μαχητές που είχαν την εκπαίδευση και την ψυχική αντοχή να παραμείνουν στις θέσεις τους πολεμώ ντας μέχρι την τελευταία στιγμή .
Όπου δεν έγινε … ή δεν κατέστει δυνατή όμως η δημιουργία τέτοιων ορυγμάτων και αποφασίστηκε τα Τμήματα μας να συμπτυχθούν την τελευταία στιγμή , είχαν κατά κανόνα, δυστυ χώς σοβαρές απώλειες . Βέβαια τα Τμήματα συμπτύσσονται και με άλλους τρόπους , όπως Πχ. με εκτέλεση πυρών καλύψεως όπλων καμπύλης τροχιάς από πίσω, πύρ και κίνηση των Τμημάτων προς τα πίσω , δημιουργία ισχυρών βάσεων πυρός διαδοχικά προς τα πίσω , ενδεχομένως και από άλλα Τμήματα και εφόσον προσφέρεται το έδαφος .. κλπ . Όλα αυτά βέβαια με κάποιο σχέδιο , και προηγούμενη ενημέρωση του Προσωπικού η οποία μπορεί, ανάλογα με τις συνθήκες ,να γίνει και την τελευταία στιγμή . ( Οι τρόποι αυτοί βέβαια προυποθέτουν πυρά υποστήριξης – κάλυψης , σοβαρά όπλα στο Τμήμα , επικοινωνίες κατά βάση ασύρματες ή και ενσύρματες γιά τα αρχικά στάδια και πολύ καλά εκπαιδευμένο προσωπικό ….. και τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται ) .
Εδώ θέλω να τονίσω ότι τέτοια έργα γίνονται – πραγματοποιούνται και χειρονακτικά από όλους και θέλω να επισημάνω , σύμφωνα με πληροφορίες ότι οι απέναντοι Τούρκοι μας έβα λαν στο θέμα αυτό … γυαλιά , γιατί ανεξάρτητα αν το είχαν ανάγκη , δούλευαν νυχθημερόν εκτε λώντας οργάνωση εδάφους . Επίσης να τονίσω , ότι θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν και άλλα μηχανήματα ,για περισσότερο χρόνο . [ Βασικά με πρόβλεψη και σχέδιο από την ειρήνη , αλλά και τότε ακόμη ( ; ) έστω και αν επικρατούσε – είχε δημιουργηθεί το χάος και η Λευκωσία ήταν έρημη Πολιτεία ] .
(δ). Σίγουρα η ενημέρωση – εκπαίδευση των Αξκών – Οπλιτών στα θέματα διεξαγωγής
της αμύνης πρέπει να έγινε με μεγάλη σχολαστικότητα , ένταση , επιμονή , υπομονή και αυστηρό τητα και όχι σε εθελοντική βάση με κατάλληλο τρόπο – συμπεριφορά ( όχι υβριστικά ), πειθώ και ορισμένους κανόνες που έχω ήδη αναφέρει , ώστε να καταλάβουν ότι πολεμώντας θα έχουν αποτέ λεσμα και δεν θα πάνε ως πρόβατα επί σφαγή ή σαν το σκυλί στο αμπέλι και ότι οι ηγήτορές τους , οι άμεσοι προιστάμενοί τους και στην ανάγκη ,υπό ορισμένες προυποθέσεις, οι Λοχαγοί τους θα είναι δίπλα τους για να τους κατευθύνουν , να τους προσέχουν – προστατεύουν , λαμβάνοντας άμεσα – έγκαιρα τις σωστές αποφάσεις και να προλαβαίνουν άσχημες καταστάσεις – εξελίξεις .
Ουδείς μαχητής , Αξκός ή Οπλίτης αμυνόμενος ή επιτιθέμενος μπαίνει στην μάχη έχον τας την αίσθηση ότι θα σκοτωθεί , ακόμη και στις πιό δύσκολες των περιπτώσεων και αυτό βεβαίως μέχρι ενός ορισμένου ορίου , που μόνον έμπειρα Στελέχη μπορούν να διακρίνουν , χωρίς και πάλι να αποδέχονται την αίσθηση αυτή .
Ανάλογα με την τακτική (ατομική ή στα πλαίσια Ομάδας ) εκπαίδευσή τους , τον ατομι κό οπλισμό τους , ( η εμπιστοσύνη προς τις δυνατότητες του όπλου τους , αποτελεί μπορώ να πω μοναδικό παράγοντα για το ηθικό του μαχητή , χωρίς να θέλω να αναφερθώ στα όπλα που έφεραν οι τότε Στρατιώτες μας , γεγονός που επαυξάνει πολλαπλάσια την επιδειχθείσα παλικαριά τους – μιλώντας γι` αυτούς που είχαν την πειθαρχία – εκπαίδευση και την ψυχική αντοχή να παραμείνουν ΕΚΕΙ … μέχρι το τέλος ) , τα υπόλοιπα όπλα και κυρίως τα ομαδικά στα πλαίσια της Ομάδος – Διμοιρίας – Λόχου τους , την εμπιστοσύνη προς τον διοικητή τους ,( ότι την δύσκολη στιγμή θα τους στηρίξει ), τον τρόπο αντιμετώπισης του αντιπάλου στα πρώτα στάδια , αλλά και μεταγενέστε ρα , ο εκάστοτε πραγματικός μαχητής πολεμάει μέχρι την τελευταία στιγμή , χωρίς να έχει την προ αναφερθείσα αίσθηση και βεβαίως όσο καλύτερη και σκληρότερη εκπαίδευση έχει υποστεί τόσο πιό ψύχραιμα – αποτελεσματικά και με καλύτερα αντανακλαστικά – ασφάλεια αντιμετωπίζει τις καταστάσεις , ακόμη και τις πιό δύσκολες , επιβιώνοντας .
(ε). Όλα τα παραπάνω αναφερθέντα πρέπει να έγιναν ή έπρεπε να γίνουν με κατάλληλο τρόπο και προοδευτικά , υπό την διεύθυνση και καθοδήγηση των έμπειρων Στελεχών της Μονάδος , χωρίς να παραβλέπω τον βαθμό δυσκολίας , καθότι οι περισσότεροι Αξκοί – Υπαξκοί και Έφε
δροι της Μονάδος , όπως έχω προαναφέρει είχαν να ασχοληθούν με το Στρατό πολύ καιρό – δεν είχαν υποστεί την προβλεπόμενη μετεκπαίδευση και δεν είχαν την απαραίτητη εμπειρία – κρίση .
Εννοείται, ότι πρωτίστως , γι` αυτόν τον λόγο , όλοι οι Αξκοί ( όχι μόνον ο Δκτής της Μονάδος και δύο ή τρείς Αξκοί ) και μετά οι Υπόλοιποι έπρεπε να πιστέψουν πως οι Τούρκοι την επομένη ημέρα θα ενεργούσαν επιθετικά και νομίζω ότι αυτό γινόταν ευτυχώς από αρκετούς , (ανεξάρτητα από τις συζητήσεις που πραγματοποιούντο για διακοπή των εχθροπραξιών και την επίπλαστη εκεχειρία που επεβλήθη ) . Είναι αυτό που έχω ξαναγράψει και λέω και σήμερα ότι , ο σωστός Αξκός σκέπτεται και ενεργεί – εκπαιδεύει – προετοιμάζει το Τμήμα του , σαν ο πόλεμος με τους Τούρκους να αρχίσει αύριο . Η παραπάνω πίστη από όλους θα δημιουργούσε εκ των πρα γμάτων την καλύτερη αντιμετώπιση της πολύ δύσκολης , μπορώ να πω και χαώδους σε ορισμένες περιπτώσεις , κατάστασης που υπήρχε . ( Επαναλαμβάνω και θέλω να πιστεύω ότι υπήρχε αυτή η πίστη, αλλά όχι στο βαθμό που έπρεπε και ότι καλλιεργούντο φρούδες ελπίδες για την μη επανέναρξη των εχθροπραξιών που απέβησαν τελικά επιζήμιες … κλπ . Πχ. Ο τρόπος γενικότερα αντιμετώπισης της προώθησης των Τουρκικών δυνάμεων κατά την εκεχειρία … κλπ , που αποτε λούσε δγή του ΓΕΕΦ και ενδεχομένως , πολύ φοβάμαι, του Ελλαδικού ΓΕΣ και των προισταμέ νων αυτών Κλιμακίων , μέχρι και το επίπεδο του Υπουργού Εθνικής Άμυνας ) .
(στ). Αφήνω τελευταίο το θέμα της διεύθυνσης του αγώνα , που έχει σχέση με όλα τα παραπάνω και παίζει τεράστιο ρόλο . Εννοείται βέβαια ότι για να μπορεί να γίνει αυτό , ο Λγός , ο Διμοιρίτης , ο Ομαδάρχης πρέπει να είναι στην κατάλληλη θέση μεταξύ των ανδρών του και όπως προβλέπεται από τα Εγχειρίδια Εκστρατείας του Στρατού .και να τους κατευθύνει – καθοδη γεί ανάλογα με την εξέλιξη της μάχης .
Αν δεν είναι στην κατάλληλη θέση ο Λγός , ο Διμοιρίτης , ο Ομαδάρχης το παιχνίδι της διεξαγωγής είναι χαμένο , κατά κανόνα από χέρι . Πρώτα και κύρια για λόγους ψυχολογικούς , ηθικού και στήριξης των ανδρών και τίποτα δεν μπορεί να εφαρμοστεί έστω ικανοποιητικά – σωστά στο οποιοδήποτε άριστο, ενδεχομένως, σχέδιο Αμύνης . Και εννοείται ότι δεν μπορούν να κρατηθούν, οι θέσεις , τα Φυλάκια , οι γραμμές και το χειρότερο να υπάρχουν σοβαρές – σοβαρό τατες διαρροές και απώλειες .
Απώλειες θα υπάρχουν , για εκείνους που θα έχουν την ατυχία να προσβληθούν – κτυπηθούν και να μην επιζήσουν , αρκεί αυτές να μην είναι αδικαιολόγητες . ( Γι` αυτό εννοείται ότι πρέπει τα μόνιμα Στελέχη του Στρατού να είναι πολύ σχολαστικά – επίμονα – αυστηρά κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης , οργάνωσης μάχης και ιδιαίτερα όταν αναμένεται η έναρξη των εχθροπραξιών , καθοδηγώντας και ενημερώνοντας διαρκώς τους υφισταμένους τους και ιδιαίτερα τους επικεφαλής των Τμημάτων Αξκούς . ) .
Πχ. Όταν μεταφέρονται στο Φυλάκιο 1003 – Πάι Πας , πιθανόν και σε άλλα, στις 13/8 /74 , μετά την αναγνώριση των 70 – 100 Τούρκικων Αρμάτων στο βάθος και βόρεια απέναντι και στο φυλάκιο υπάρχει μόνον ένα Α/Τ ΠΑΟ 57 χιλ, που δεν έχει δοκιμαστεί,( γιατί στην πράξη διαπι
στώθηκε ότι δεν λειτουργούσε ) , τρία κιβώτια περίπου με βόμβες τύπου “ΜΟΛΟΤΩΦ”, με 27 περί που τεμάχια , επειδή δεν μπορούν να διατεθούν Α/Τ, πρέπει να εκδίδονται και κατάλληλες οδηγίες – διαταγές , για το πως αυτές θα χρησιμοποιηθούν και εννοείται στο επίπεδο του Λόχου . Θέλω να πιστεύω ότι αυτές είχαν εκδοθεί , χωρίς όμως ποτέ να φθάσουν στους Αξκούς – Οπλίτες του , ούτε να γίνει κατάλληλη προεργασία – προετοιμασία για την χρησιμοποίησή τους .( Έχω ήδη αναφέρει την περίπτωση αυτή στο Ημερολόγιο της Διμοιρίας Ελισσαίου και αλλού ;) . Δεν έγινε ενημέρωση στο επίπεδο του Λόχου, γιατί το πιθανότερο να μην πίστευαν ότι η λύση αυτή μπορούσε να υλοποι ηθεί ή αποδώσει . ( Προσωπικά πιστεύω , υπό τις συνθήκες που υπήρχαν , ειδικά στο Λόχο αυτό , ότι ήταν μιά καλή λύση ανάγκης , που μπορούσε υπό προυποθέσεις να λειτουργήσει………) .
Είναι γνωστό ότι τα εχθρικά Άρματα και το Πεζικό γίνονται υπερβολκά ευάλωτα – ευπρόσβλητα όταν πλησιάζουν στις αντίπαλες θέσεις και υπάρχουν Μέσα και Σχέδιο αντιμετώπι σής τους .
Οι οδηγίες ήταν λίαν απαραίτητες και για έναν επί πλέον λόγο, ότι το προσωπικό που θα τις χρησιμοποιούσε έπρεπε να είναι κατάλληλο , να έχει επιλεγεί επί εθελοντικής βάσεως και να έχει την δυνατότητα ευχερούς διαφυγής την τελευταία στιγμή μέσα από το όρυγμα ή κατάλλη λο έδαφος , ( γι` αυτό οι Τούρκοι πριν από την εκδήλωση της κύριας ενέργειάς των προς το εν λόγω Φυλάκιο το πρωί στις 16/8/74 , εκτέλεσαν μεγάλο όγκο πυρών , ιδιαίτερα Όλμων προς το Φυλά κιο και το Όρυγμα που ένωνε το 1003 με το 1001 το οποίο ήταν κατειλημμένο από το πρωί στις 14/8/74 ), ενώ οι υπόλοιποι θα τους κάλυπταν από διάφορες – άλλες θέσεις σε βάθος και από απόσταση με πυρά που θα εκτόξευαν ξαφνικά καί εναλλάξ όχι από το μοναδικό Πολυβολείο Πχ. του 1003 – Πάι Πας , όταν θα πλησίαζαν τα Άρματα, ( αν πλησίαζαν και ανάλογα με τον αριθμό αυτών , γιατί αν ήταν πολλά θα ήταν δύσκολο να αναληφθούν- γίνουν τέτοιου είδους ενέργειες – προσβολές , εκτός αν γινόταν συνδυασμός χρησιμοποίησης αυτών, με εκτέλεση λίαν δραστικών πυρών Πυροβολικού ) , γιατί θα το διέλυαν , όπως και έγινε πιό μπροστά με πυρά Όλμων 4,2 in. και ελευθέρων σκοπευτών.
Και το ερώτημα που θέτω εγώ , που συμφωνώ με την χρησιμοποίηση βομβών “ΜΟΛΟΤΩΦ” ΕΚΕΙ , ( μακάρι να είχαν σκεφθεί να προωθήσουν έγκαιρα βόμβες “ΜΟΛΟΤΩΦ” και στην ΕΛΔΥΚ, αρκεί να ήταν κατασκευασμένες με τα εύφλεκτα υλικά που προβλέπονται ), είναι μήπως τελικά η παράδοση των εν λόγω βομβών, όπως αυτές εμφανίσθηκαν – παρουσιάστηκα ν , έφερε – δημιούργησε αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα ; Μήπως έπρεπε αυτές να συνοδεύονται , εφόσον υπήρχαν, έστω και από αριθμό χειροβομβίδων για ευνόητους λόγους ; ( την αμυντική δηλαδή προστασία των χειριστών από το πεζικό του εχθρού, που θα ακολουθούσε και θα προστάτευε τα Άρματα ) .
Αυτός που μου έδωσε την συγκεκριμένη πληροφορία μου είπε , ότι ρώτησε τον φέρο
ντα τις “ΜΟΛΟΤΩΦ”: “ Με αυτά θα σταματήσουμε τα Άρματα ; ” … κλπ , ( εννοώντας προφανώς τα 70 -100 Άρματα των Τούρκων που είχαν δει μακρυά και απέναντί τους βόρεια ) . Και εκεί στα μάτησε η οποιαδήποτε ενασχόληση – κουβέντα για την χρησιμοποίηση των εν λόγω βομβών .
Μόνον όταν μιλούσα με τον τότε έφεδρο Ανθλγό …. Πέτρο Νικολάου , Διμοιρίτη του Υψ. Ελισσαίου στις 14/8/74 , για αυτά που διεδραματίσθηκαν εκεί , μου ανέφερε ότι είχε δίπλα του στο όρυγμα και βόμβες “ ΜΟΛΟΤΩΦ”…….. κλπ , γιατί το έχω ήδη γράψει ξανά .
Κατά τον έλεγχο της περίπτωσης αυτής διαπιστώθηκε επί πλέον ότι οι εκεί εγκατεστη μένοι Οπλίτες ( και ιδιαίτερα αυτοί που θα χρησιμοποιούντο μέσα στο όρυγμα για την αντιμετώπι ση γενικά των Τούρκων ) φοβόντουσαν τα βλήματα των Όλμων . Αυτό βέβαια θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί και με κάποιες επιπρόσθετες εργασίες μέσα στο όρυγμα , που είχαν γίνει σε 2 ή 3 περιπτώσεις , χωρίς να ήταν , κατά την γνώμη μου, και πολύ απαραίτητες ,( κατάλληλα διαμορφω μένες εξωχές – θέσεις μάχης , προς την πλευρά του εχθρού με σκέπαστρα από ξύλα , λαμαρίνες και επιχωμάτωση . Ένας Αξκός του Μηχανικού θα μπορούσε να μας πει περισσότερα και καλύτερα για το θέμα αυτό ).
Επί πλέον θέλω να δηλώσω κατηγορηματικά, ότι τα βλήματα των όλμων 81 και 60 χιλ. δεν είναι και τόσο φοβερά – αποτελεσματικά , ( μπορεί να βάλλονται σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο ολόκληρη την ημέρα και να μην το κτυπήσουν ) , αρκεί εννοείται να μην είσαι όρθιος και να μην γράφουν τ` όνομά σου και ιδιαίτερα όταν εσύ βρίσκεσαι μέσα σε όρυγμα ή σε κατάλληλα διαμορφωμένη θέση . Δεν αναφέρομαι βέβαια στην περίπτωση του Φυλακίου Νο “5” του Λήδρα Πάλας – μιά ιδιαίτερη περίπτωση , ( πιθανόν να έχει συμβεί το ίδιο και σε άλλα Φυλάκια της περιο χής ), που οι Τούρκοι στον περίβολό του , είχαν κάνει κόσκινο τις οροφές των εκεί παρακαρισμένω ν οχημάτων , για τον λόγο ότι χρησιμοποιούσαν διαρκώς μεγάλο αριθμό όλμων ( μάλλον 60 χιλ.) και βλημάτων , χωρίς όμως αποτέλεσμα . ( Προφανώς τους χρησιμοποιούσαν Τουρκοκύπριοι , στους οποίους εξασφάλισαν πολλά βλήματα και αυτοί έπαιζαν μαζί τους ) .
Είναι γνωστό επίσης, ότι ο κάθε Λόχος Τ/Φ φέρει συνήθως, μόνον δύο Όλμους με περι ορισμένο αριθμό βλημάτων .
(ζ). Όλα τα παραπάνω, επίσης , εννοείται ότι δεν μπορούν να υλοποιηθούν, εκ των πραγ μάτων , από ένα ή δύο – τρία άτομα .
Αν λάβουμε δε υπόψιν την περίπτωση του 336ΤΕ και των Υπό Διοίκηση Τμημάτων του, από την άποψη της σύνθεσής του σε προσωπικό , αντιλαμβάνεσθε πόσο μεγάλη ήταν η ευθύνη των λίγων έμπειρων Αξκών και του Διοικητή Τάγματος για την εφαρμογή – υλοποίηση των παραπάνω .
Εννοείται ότι όλα αυτά , κατά το δυνατόν, έπρεπε από την αρχή μέχρι το τέλος να καθοδηγούνται – κατευθύνονται – ελέγχονται από αυτούς , λαμβάνοντας υπόψιν ( έτσι εκτιμώ ) , ότι ο μεγαλύτε ρος χρόνος των καταναλώνετο σε θέματα διοικητικά , επικοινωνίας του ενός με τον άλλον και τα προιστάμενα Κλιμάκια για επίλυση προβλημάτων – αντιμετώπιση και αλληλοενημέρωση .
Επαναλαμβάνω επίσης , ότι δεν γνωρίζω αν οργανώθηκαν ιδιαίτερα Παρατηρητήρια (επανδρωμένα από κάποιο προσωπικό και προικοδοτημένα με μέσα, πχ ένα Τηλέφωνο ή Σ/Α και μιά διόπτρα… ) , από το Τάγμα στις περιοχές Αγίου Δομέτιου και Αγίου Παύλου επικαλυπτικά αυτών των Λόχων , ούτε και υπάρχουν σχετικές μαρτυρίες . Σε κάθε περίπτωση , αν υπήρχαν ( θέ λω να πιστεύω ότι υπήρχαν ) , νομίζω ότι θα βοηθούσαν πάρα πάρα πολύ ώστε να αντιμετωπι στούν καλύτερα ορισμένες άσχημες καταστάσεις , που διαδραματίσθηκαν στα εμπρός Τμήματα . ( Έχω αναφερθεί ,σχετικά , και προηγούμενα . Δέον δε να ληφθεί σοβαρά υπόψιν ότι ο ηγήτορας που αντιμετωπίζει μιά πολύ δύσκολη κατάσταση μπροστά , είναι συγκεντρωμένος ψυχή τε και σώματι σ` αυτήν και ιδιαίτερα όταν πιέζεται υπερβολικά και δεν έχει άλλο τρόπο , παρά να συμπτυ χθεί, κάνοντας γι` αυτόν και το Τμήμα του το δυνατόν καλύτερο. Και πρωτίστως βεβαίως να ενημερώσει τον προιστάμενό του , εφόσον έχει τη δυνατότητα να το κάνει με Σ/Α ή ενσύρματη επικοινωνία, για την κατάσταση που αντιμετωπίζει και να υποβάλλει το αίτημά του να συμπτυ χθεί …. ) .
Επί πλέον θέλω να πω ότι ο αγώνας που έδωσε το Φυλάκιο 1001, στις 14/8/74 το πρωί ( έχω ήδη αναφέρει αρκετά ) και τα Φυλάκια 1003 – Πάι Πας και 1005 – Παλουκιών, ( όσα στοιχεί α μπόρεσα να εξασφαλίσω ) στις 14 και στις 16 / 8 / 74 , επίσης το πρωί μέχρι το μεσημέρι , δεν με έπεισαν ότι όλα αυτά που προανέφερα είχαν σχεδιαστεί ή εφαρμοστεί με την δέουσα σχολαστι κότητα,. επιμέλεια , ένταση και πειθώ …. , ώστε να εξασφαλιστεί η καλύτερα δυνατή – πλέον απο τελεσματική διεξαγωγή της Μάχης από το προσωπικό και η επιβίωσή του . Δεν θέλω να επιρρίψω ευθύνες στη διοίκηση και τα δύο μόνιμα Στελέχη, Επιτελείς του Τάγματος , που πιστεύω απόλυ τα ότι προσπάθησαν , κατά το δυνατόν , για το καλύτερο , μέχρι την τελευταία στιγμή , καθώς και στους δύο Διοικητές Λόχων των προαναφερθέντων Φυλακίων που κλήθηκαν και αυτοί με τη σειρά τους να διοικήσουν μια μεγάλη – ανομοιόμορφης σύνθεσης δύναμη , με πάρα πολλά , από κάθε άποψη , προβλήματα και να αντιμετωπίζουν μερικές φορές , πανικόβλητα – φοβούμενα “θηρία”, όχι αδικαιολόγητα .
Σε κάθε περίπτωση εγώ προσωπικά θα περίμενα κάτι περισσότερο σε όλα και κυρίως στα θέματα Διοικήσεως και Ελέγχου του προσωπικού , ώστε κάποιες φορές αυτό να μην ενεργεί κατά το δοκούν .
( Το πιθανότερο λόγω του επείγοντος , η όλη αμυντική εγκατάσταση να αποτελούσε μιά πραγματι κά σοβαρή , αλλά ταχεία όμως πρώτη εκτίμηση – επιλογή – σχεδίαση της Μονάδος , με την σοβα ρή επίσης βοήθεια – συμβολή του προηγούμενου Διοικητή του Τομέα , Λγού Μαυρόγιαννου , που γνώριζε πρόσωπα και πράγματα καθώς και τις επιδιώξεις ,σε γενικές γραμμές των Τούρκων , χωρίς όμως στη συνέχεια να επιδιωχθεί ό,τι θα ήταν καλύτερο στο επίπεδο των Λόχων, προκειμέ νου αυτοί να λειτουργήσουν την δύσκολη ώρα , κατά το δυνατόν πιό αποτελεσματικά , λαμβάνο ντας όμως υπόψιν σοβαρά, όλα τα μείον που χαρακτήριζαν την Μονάδα , από απόψεως προσωπι κού , εξοπλισμού , έναντι των Τούρκων , μέσων ….. κλπ . Ίσως και μάλλον αυτό πρέπει να συνέ βη , λόγω των δυσκολιών που προανέφερα και της κατάστασης που επικρατούσε ΕΚΕΙ , να μην ήταν δυνα τόν να επιδιωχθεί, κάτι πολύ καλύτερο, χωρίς να θέλω να πω – ισχυριστώ ότι είχαν αφε θεί τα πράγματα στην εθελοντική αποδοχή – εμπειρία – θέληση των ΕΚΕΙ Αξκών – Οπλιτών … .
Αναφέρομαι κυρίως στους δύο Λόχους που κάλυπταν το δυτικό άκρο της διάταξης της Μονάδος , από τον Τομέα των Οποίων μπόρεσα να συγκεντρώσω τις περισσότερες πληροφορίες .
Σίγουρα επίσης , επηρέασε λίαν δυσμενώς το ηθικό των εκεί μαχητών και επιβά ρυνε την όποια εμπιστοσύνη είχε δημιουργηθεί με τους Αξκούς της Μονάδος η απαγόρευση της εκτέλεσης πυρών εναντίων των Τούρκων , όταν αυτοί προωθούντο κατά την εκεχειρία .
Νομίζω , επίσης , ότι χρειάζεται να διερευνηθεί , αν δεν έχει γίνει ήδη μέχρι τώρα , η περίπτωση να χρησιμοποιηθούν κατάλληλες δίκυκλες μηχανές για την ταχεία μεταφορά Αξκών , ακόμη και των Δκτών των Μονάδων , Λγών , Αγγελιοφόρων , καθώς και Διαβιβαστών , για τον έλεγχο των γραμμών ή την εγκατάσταση άμεσα των αναγκαίων – πολύ απαραίτητων νέων , με εκτυλίκτριες .
η. Πολλά από τα παραπάνω που έχω αναφέρει και βασίζονται σε αρκετές μαρτυρίες , πιθανόν να ελέχθησαν και έγιναν ή δεν έγιναν όπως τα αναγράφω και είμαι έτοιμος να τα ανακα λέσω , αρκεί να συμφωνούν με μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων που τα έζησαν .
[ Πιστεύω όμως απόλυτα και συνειδητά , ότι ΜΟΝΟΝ η αλήθεια θα βοηθήσει πραγματικά , για να γίνουμε πιό υπεύθυνοι και σωστοί και όχι τα καπελώματα , οι ανακρίβειες – ψέματα που αναγράφο νται για τόσο σοβαρά θέματα ( και τον αγώνα που δόθηκε ΕΚΕΙ για την υπεράσπιση του Πατρώου εδάφους … ) και οι υπερβολές που μόνον ζημιά μπορούν να κάνουν , συγχρόνως με την μη ανάδει ξη των πραγματικών Ηρώων Νεκρών ή Ζωντανών και την μη προς αυτούς απόδοση της οφειλό μενης τιμής και αξίας .
Η τελευταία παράγραφος δεν αφορά μόνον στο 336 ΤΕ , αλλά και ευρύτερα όλες τις Μονά
δες που πολέμησαν ή δεν πολέμησαν στην εν λόγω περιοχή ] .
θ. Τέλος, θέλω να πω, ότι με την έρευνα αυτή ΣΥΝΟΛΙΚΑ μου δόθηκε η ευκαιρία να εκφέ ρω κάποιες απόψεις, ΠΑΝΤΑ κατά τη γνώμη μου, που έχουν σχέση με την κατάσταση όπως αυτή διαμορφώθηκε πριν τον πόλεμο και με την έναρξη του στην Κύπρο, καθώς και τα αίτια που προκά λεσαν την μεγάλη αυτή ήττα για τον Ελληνισμό, ελπίζοντας να καταστεί ένα πολύ δυνατό μάθημα για τους επιζώντες και κυρίως για τους επερχόμενους νέους, για μια περισσότερο συνειδητή – υπεύ
θυ νη αντιμετώπιση των θεμάτων που έχουν σχέση με την Εθνική Ασφάλεια και την ετοιμότητα-εγρήγορση που πρέπει να έχουμε πάντα για την αντιμετώπιση του προαιώνιου αυτού εχθρού μας , γείτονα-αρπακτικού. [ Σε καμμιά περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι “Ο ΛΥΚΟΣ ΤΡΙΧΑ ΜΠΟ ΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΑΛΛΑ ΜΥΑΛΟ ΠΟΤΕ”. Επίσης, πιστεύω, ότι οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν καμία σχέση με τους Ούννους του Αττίλα (ανεξάρτητα αν σε ορισμένες περιπτώσεις, πρωτοστάτησαν στα αίσχη που έκαναν οι Τούρκοι με την κατάληψη κάποιων περιοχών, χωρίς να ξεχνάμε ότι και εμείς ως Έλληνες έχουμε έστω λίγους-αρκετούς μεταξύ μας , που θα μπορούσαν να συμπεριφερθούν ανάλογα)].
Επιπλέον, να επαναλάβω – βροντοφωνάξω συνειδητά και απόλυτα, από αυτά που έχω βιώσει μέχρι τώρα στη ζωή μου, ότι καλώς ή κακώς λόγω νοοτροπίας και κουλτούρας (“ωχαδερφισμού”- υπερβάλλοντος ατομικισμού – εγωισμού, σε αρκετές περιπτώσεις καλού), μαθαίνουμε ΜΟΝΟΝ σχεδόν από τα λάθη μας – “χαστούκια”, που τρώμε, τα οποία συνήθως προσπαθούμε να καλύψουμε, αναδεικνύοντας ,κατά κανόνα, εκτός πραγματικότητας παραμύθια, με απώτερο σκοπό τη δική μας προβολή, σε βάρος (και χωρίς αιδώ ) άλλων που είναι και οι πραγματικοί πρωταγωνιστές.
Επίσης, να μην ξεχνάμε ποτέ και ιδιαίτερα τα μόνιμα Στελέχη του Στρατού μας, ότι ο στρατός των Τούρκων δεν δύναται – δεν μπορεί, λόγω νοοτροπίας – κουλτούρας – προϊστορίας να αναδείξει την ίδια ευψυχία και παλικαριά του Έλληνα, η οποία σε συνδυασμό με σωστή-υπεύθυνη και σκληρή εκπαίδευση, μπορεί να αναδείξει στο πεδίο της μάχης ΜΕΓΑΛΑ κατορθώματα, όπως αυτά της ΕΛΔΥΚ και των Ελληνοκυπρίων αγωνιστών-μαχητών που έμειναν και υπερασπίστηκαν μέχρι το τέλος την πόλη της Λευκωσίας.
Τέλος, νομίζω ΤΟ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΟ, ότι ΟΙ ΟΠΟΙΟΙΔΉΠΟΤΕ ΗΓΗΤΟΡΕΣ (από τον Διοικητή της Μονάδος μέχρι και τον τελευταίο Ομαδάρχη) στο πεδίο της Μάχης, έχουν ως κύριο έργο τους , σε περίπτωση Άμυνας, να ελέγχουν διαρκώς τα αυτονοήτα:
Την αμυντική εγκατάσταση των τμημάτων τους (τμήματος για τους μικρούς ηγήτορες), ώστε αυτή να μπορεί να ανταπεξέλθει πραγματικά στις ανάγκες του Πεδίου της Μάχης εξετάζοντες-αντιμετωπίζοντες, συγχρόνως, όλες τις πιθανές περιπτώσεις , γιατί κανείς προϊστάμενος δεν μπορεί , ουσιαστικά και ΆΜΕΣΑ να τους βοηθήσει .
Την οργάνωση του εδάφους , ( ημέρα – νύκτα ) , μέχρι την τελευταία στιγμή , ώστε επίσης να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις .
Τη βελτίωση των μέτρων ασφαλείας – επικοινωνιών και λειτουργικότητας της Μονάδος – του Τμήματός του, πριν την πραγματική διεξαγωγή.
Τη λήψη μέτρων για αντιμετώπιση εναλλακτικών περιπτώσεων – καταστάσεων μέχρι και των χειρότερων…. κλπ
Κατά δε τη διεξαγωγή – εξέλιξη της Μάχης παρακολούθηση των δεδομένων αυτής από κατάλληλα επιλεγμένα παρατηρητήρια των Διοικητών (θέσεις μάχης των), σύμφωνα με τα εγχειρίδια του Στρατού, ώστε να κατευθύνουν και να καθοδηγούν τα υφιστάμενα τμήματά τους…. ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ και να επεμβαίνουν – ενισχύουν – βοηθούν , κατά το δυνατόν, άμεσα αυτά .
Να παρακολουθούν διαρκώς την καλή λειτουργία των επικοινωνιών, ώστε να αποκαθιστούν αυτές ΑΜΕΣΩΣ όταν διακόπτονται, ιδαίτερα στα κρίσιμα σημεία της αμυντικής διάταξης. ( ΤΕΡΑΣΤΙΑ Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥΣ ).
Φέρουν – έχουν επίσης , τεράστια ευθύνη για την αναπροσαρμογή των Σχεδίων – Διατάξεως, τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων ασφαλείας και το κυριότερο ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΙΤΟΝΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΑΜΕΣΑ για την περίπτωση που κάποιο τμήμα-έδαφος γειτονικό καταληφθεί, προκειμένου να μην ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΤΟΥΝ από πλευρική ενέργεια του εχθρού. (Νομίζω, ότι το είδαμε κι αυτό…..).
Και πάντα ΚΑΤΑ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ, για όλα τα παραπάνω : Να μην τα αφήνουν στην καλή διάθεση των μαχητών ή των μικρών Ηγητόρων, που δεν έχουν τη γνώση και την εμπειρία παρά τη διάθεσή τους να πολεμήσουν μέχρι τέλους .
Η τελευταία παρατήρηση δεν αποτελεί κρίση, ( αλλά εμπειρία – διδαχή για τα στελέχη του Στρατού μας ) , για τον Διοικητή του 336 ΤΕ, το επιτελείο του, τους Διοικητές Λόχων και όλους όσους υπηρέτησαν στη Μονάδα αυτή , αλλά και όλους όσους τέθηκαν ΥΔ (Οπλίτες Έφεδροι και Θητείας ), που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν μία πολύ ιδιαίτερη και δύσκολη κατάσταση, από κάθε άποψη, ( η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις έφθασε στα όρια του χάους, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα προανέφερα και χαρακτήριζαν τη Μονάδα αυτή ) .
ι. Κλείνω με δύο προτάσεις – προτροπές μου (πάντα κατά τη γνώμη μου και πολύ σεβασμό) για τους Έλληνες εκείνους που θέλουν πραγματικά και υπεύθυνα να ασχοληθούν με την κατάσταση που επικρατεί τώρα στην Κύπρο και ιδιαίτερα για τους Κυπρίους που έχουν βιώσει τις καταστάσεις που προανέφερα και για άλλους λόγους ή έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν (ιδιαιτέρως οι παλαιοί Στρατεύσιμοι, οι Μορφωμένοι – οι άνθρωποι του Πνεύματος και οι Στρατιωτικοί, Συνταξιούχοι ή μη… και οι καθ’ οιονδήποτε τρόπο δυνάμενοι), έστω κι αν αισθάνονται ακόμη την πολύ μεγάλη πίκρα και την απογοήτευση της κατάστασης που δημιουργήθηκε τότε εκεί, την οποία επίσης , αισθάνονται και οι απανταχού της Γης πραγματικοί Έλληνες, που τους σκέπτονται διαρκώς και προσπαθούν να τους συμπαρασταθούν – βοηθήσουν, με τον τρόπο τους, όπως μπορούν καλύτερα :
(1) Να συνεχίσουν να μην το βάζουν κάτω, γιατί δεν έχουν χαθεί όλα και γιατί πρέπει πάση θυσία – να διατηρήσουμε αυτά που έχουν απομείνει εκεί στην καλύτερη δυνατή κατάσταση . Ιδιαίτερα να διατηρήσουν “ανεβασμένη”, κατά το δυνατόν, την ψυχολογία, του κόσμου, επιδιώκοντας με όλους τους τρόπους – όλα τα μέσα διαρκώς, την ικανοποίηση των διεκδικήσεών μας. (Εκφράσεις, όπως, “εγώ δεν πιστεύω σε τίποτε τώρα”, είναι τελείως άκαιρες και απαράδεκτες…, ιδιαίτερα σήμερα που η Κύπρος μας έχει ανάγκη) . Έχουμε πλέον συνειδητοποιήσει απόλυτα το κακό που έγινε εκεί και θέλω να πιστεύω πως έχουμε αφυπνισθεί από τις παθογένειες του παρελθόντος (;) και να μην ξεχνάμε, ότι ο Τούρκος καιροφυλαχτεί και κάποια στιγμή θα την κάνει την κουτουράδα , ( συνήθως επιλέγει την κατάλληλη στιγμή ) και εμείς πρέπει να είμαστε ΠΑΝΤΑ έτοιμοι… κλπ .
[ Πιστεύω, ότι:
Ο Έλληνας από τη φύση του, την προϊστορία – νοοτροπία – κουλτούρα του, αγαπάει την Πατρίδα του και είναι υπερήφανος γι’ αυτήν.
Είναι επίμονος, είναι εγωιστής, αγωνιστής – μαχητής και διεκδικεί τα θέλω του με απαιτήσεις, γι’ αυτό και μεγαλουργεί-προοδεύει, όταν ζει και εργάζεται σε άλλα κράτη, απανταχού της Γης . Εννοείται βέβαια, ότι πρέπει να δοθεί τέλος στις ανόητες πολιτικές αντιπαλότητες και τους εκάστοτε ανεύθυνους λαϊκιστές, πατριδοκάπηλους, εθνοσωτήρες, οι οποίες-οποίοι και οδήγησαν σ’ αυτήν τη μεγάλη ήττα για ολόκληρο τον Ελληνισμό και ότι το κύριο πολιτικό μέλημα για μας πρέπει να είναι η Ελλάδα – η Κύπρος και ό,τι πραγματικά εξυπηρετεί αυτές , με ψυχραιμία, χωρίς φανατισμούς – αντιπαλότητες και θεατρινισμούς, επειδή μας εξυπηρετεί ατομικά το ένα ή το άλλο .
Ιδιαίτερα για την Κύπρο η διεκδικούμενη – επιδιωκόμενη καλή λύση που θα εξυπηρετεί όλους τους Κυπρίους (και τους Τουρκοκυπρίους), πάντα κατά τη γνώμη μου, είναι αυτή που δεν θα δημιουργήσει, στη συνέχεια, ανάλογη κατάσταση με αυτήν του 1974, (τη δυνατότητα δηλαδή ο Τούρκος να μπορεί να επέμβει κάποια στιγμή ξανά στο Νησί … κλπ . ΓΙΑΤΙ ΑΡΓΑ Η ΓΡΗΓΟΡΑ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΘΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙ).
Για όλους τους Έλληνες Αξιωματικούς, Ελλαδίτες και Κυπρίους να μην ξεχνούν ποτέ,
ότι έχουμε δίπλα μας ένα ΥΠΟΥΛΟ ΑΡΠΑΚΤΙΚΟ που ποτέ δεν βάζει μυαλό και δεν ησυχάζει. Προετοιμάζεται συνέχεια για να κλέψει εκμεταλλευόμενος την κατάλληλη στιγμή, την οποία προετοιμάζει – βελτιώνει διαρκώς… κλπ . Πχ ό,τι κάνει δηλαδή τελευταία στη Συρία και στο Νησί μας ( ΑΟΖ) . Γι`’ αυτό θα πρέπει να έχουμε ΠΑΝΤΑ έτοιμες και σε εγρήγορση, από κάθε άποψη, τις Μονάδες των ΕΔ – ειδικά τμήματα τους, ώστε αν χρειαστεί να πολεμήσουν με απαιτήσεις ακόμη και Αύριο. Να μην τους φοβούνται και ΝΑ ΤΟ ΠΙΣΤΕΨΟΥΝ ΑΥΤΟ ΑΠΟΛΥΤΑ – μεταδίδοντας αυτή την πίστη με φανατισμό σε όλους, γιατί δεν έχουν στρατό, ούτε μπορούν να φτιάξουν, λόγω νοοτροπίας και κουλτούρας, απλά έχουν μάθει να κάνουν το θηρίο, να φοβερίζουν – απειλούν χωρίς να τολμούν, γιατί είναι υπολογιστές και δεν έχουν την ευψυχία του Έλληνα.
Αν δε αυτός ο Έλληνας έχει την εκπαίδευση και τον κατάλληλο οπλισμό που πρέπει, εί
ναι ανίκητος. Μπορεί να αντιμετωπίσει τριπλάσιο-πολλαπλάσιο στρατό Τούρκων κλπ . Ιδιαίτερα για τους Κυπρίους, νομίζω, ότι πρέπει να έχουν – να “φτιάξουν” Στρατό ανώτερο, από κάθε άποψη, αυτού που υπήρξε το 1974, πιό αποφασιστικό και με τα χαρακτηριστικά που προανέφερα ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΘΑ ΔΟΘΕΙ μιά υπεύθυνη – βιώσιμη και δίκαιη λύση για το νησί.
(Οι εκεί υπεύθυνοι χωρίς να δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα στην εφεδρεία και χωρίς να καταναλώνουν πολύ χρόνο τους, είναι δυνατόν να μελετήσουν τρόπους, ώστε να εκπαιδεύουν αυτήν τακτικά σε θέματα σωματικής αντοχής – εκπαίδευσης στα όπλα και στις βολές ,στους τόπους καταγωγής – διαμονής τους, δημιουργώντας και ανάλογα κίνητρα για τη συμμετοχή τους . ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΗΛΑΔΗ ΤΗΝ ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΧΟΜΠΙ που θα επιδιώκουν όλοι να δοκιμάσουν) ] .
(2) Να παρακολουθήσουν το παρακάτω συγκλονιστικό video, ιδιαίτερα τα μόνιμα Στελέχη του Στρατού στην Ελλάδα και στην Κύπρο από το YouTube:“2011-05-05, το Κουτί της Πανδώρας, Φάκελος Κύπρου 2 : Η Εισβολή, η Προδοσία, οι Αμερικανοί”, για να κατανοήσουν τα αίσχη που έκανε η Ομάδα του Προδότη δημητράκη ιωαννίδη, αυτά τα πατριδοκάπηλα ζωντόβολα, τα λαμόγια στην κυριολεξία του Ελληνικού Στρατού, που αντιμετώπισαν την εισβολή, καλύτερα απ’ ό,τι θα το έκαναν οι ίδιοι οι Τούρκοι, για πάρτη τους, ώστε να μην παρασύρονται από τις αστείες και για αγράμματους ιστορίες τους και όχι για επαγγελματίες πραγματικούς Έλληνες Αξιωματικούς αφοσιωμένους στην Πατρίδα την Ελλάδα και την Κύπρο (και όχι στα πατριδοκάπηλα συνάφια, των τάχαμ δήθεν υπερπατριωτών που δουλεύουν τελικά για την πάρτη τους , δίκην κλίκας και μας οδηγούν σε τέτοιες καταστροφές ).
Και επιπλέον για τους Έλληνες της Κύπρου, να πιστέψουν, ότι οι περισσότεροι Έλληνες Αξιωματικοί, είναι σαν αυτούς που συγκέντρωναν τα στοιχεία για τις κινήσεις των Τούρκων και προσπαθούσαν να αφυπνίσουν έγκαιρα τους ιθύνοντες για να αναναλάβουν τα αναγκαία-απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης, κατά το δυνατόν, αποτελεσματικά της εισβολής.(Το εν λόγω video, δεν το είχα υπόψιν μου. Μου το πρότεινε πρόσφατα Στρατιώτης που υπηρετούσε τότε τη θητεία του ΕΚΕΙ – στον Άγιο Παύλο και σας το προτείνω, γιατί το βρίσκω συγκλονιστικό και επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς και τα επιχειρήματά μου για το πώς αντιμετωπίστηκε η κατάσταση τότε της εισβολής των Τούρκων).
(3) Και τέλος θέλω να επιμείνω σε κάτι που αφορά στους νέους συναδέλφους μου στους οποίους προτείνω:
Να διαβάσουν την προϊστορία του 3ου Λόχου/399ΤΠ(-2) που έχει δημοσιευθεί προηγούμενα στο φιλόξενο blog του Ινφογνώμονα και ιδιαιτέρως αυτά που επαναλαμβάνω – συμπληρώνω και πάλι στο ΥΓραφο του παρόντος με αριθμό “5”.
Ευχαριστώ πολύ και ελπίζω: κάποιοι, κυρίως από τους συναδέλφους μου εδώ και στην Κύπρο να διαβάσουν τα παραπάνω – προβληματιστούν και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους.
Μετά παρέλευση 5-6 μηνών, μπορεί και νωρίτερα (για ευνόητους λόγους) θα δημοσιεύσω το τηλέφωνό μου, ώστε αυτοί που επιθυμούν, να ανοίξουν κουβέντα μαζί μου, για οποιοδήποτε θέμα – αντικείμενο από τα αναγραφόμενα . ( Η διεύθυνσή μου είναι Πατησίων 133, ΤΚ. 11251 , Αθήνα και το E mail μου γιά όσους θέλουν να γράψουν κάτι σχετικό και δεν θέλουν να δημοσιοποιηθεί . Εννοείται ότι πρέπει να είναι κόσμιο … και να έχει Αποστολέα με Διεύθυνση ) .
Με εκτίμηση και Σεβασμό προς όλους όσους συμμετείχαν τότε εκεί και παρέμειναν μέχρι το τέλος ή σχεδόν μέχρι το τέλος αγωνιζόμενοι, όπως και σε όλους αυτούς που με βοήθησαν να ολοκληρώσω την εν λόγω έρευνα,
Θανάσης Πολύζος
Συνημμένα :
“1”. Χάρτης με Διάταξη Δύο Λόχων του 336ΤΕ , με Όρια του στο Δυτικό Ακρο του ΠΟΤ.
( Πρόσθιο Όριο Τοποθεσίας ) .
“2”. Χάρτης Διάταξης του Λόχου Παπαχατζόπουλου από 24 Ιουλίου 1974 .
“3”. Ημερολόγιο της Διμοιρίας του Υψ. Ελισσαίου του Λόχου Παπαχατζόπουλου , από 24/7/74 .
“4”. Φυλάκιο – ( Διμοιρία ) Παλούκια στο 2ο Γύρο Εχθροπραξιών – Τελευταίοι Ήρωες Υπερασπι στές του – Ήρωας Πανίκος Αθανασίου .
Υ Γ. και Προσθήκες :
“1”. Αποστάγματα Πνεύματος και ψυχής Χρήσιμα – Φιλοσοφημένα και Αποφθέγματα περί Αλήθειας , καθώς και δικές μου σχετικές απόψεις :
α. Από τον Σπουδαίο Έλληνα Φιλοσόφο και Καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά , που πέθανε πρόσφατα , ( σε ηλικία 107 χρόνων ) , αναγράφω μερικά δικά του αποσπάσματα που νομίζω ότι ενδιαφέρουν :
«Διδασκαλία του ήθους δεν υπάρχει. Μαθαίνουμε την τεχνική πώς να μεταδώσουμε τις γνώσεις. Αλλά πώς να βελτιώσουμε το ήθος του ανθρώπου δεν το μάθαμε»…
«Η έξαρση είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή . Να εξαρθείς πάνω από τον εαυτό σου. Από τα πάθη σου. Σπάνια εξαίρονται οι άνθρωποι. Η ζωή όλων βέβαια ενέχει στιγμές έξαρσης. Όταν λές την αλήθεια -ακόμα κι όταν σε θίγει, σε πειράζει -είναι έξαρση. Η θυσία για τον άλλο, ο έρωτας, η φιλία , η αφοσίωση είναι έξαρση…»
«Ανυψώνει τον άνθρωπο ο Έρωτας. Ο πραγματικός, ο αληθινός έρωτας. Ο έρωτας είναι το αντίδοτο του θανάτου . Είναι ίσως η ίδια η ζωή . Μόνο όταν είσαι ερωτευμένος ζείς . Ειδάλλως είσαι …πέτρα…»
Τα παραπάνω αφιερώνονται στα παιδιά της Κύπρου ( 1974 ), ΝΕΚΡΟΥΣ και Ζωντα νούς ακόμη ήρωες , που με ήθος , ερωτευμένα με την Πατρίδα τους και την ελευθερία της, ευρισκόμενα σε πραγματική έξαρση αλήθειας – φιλότιμου και συναδελφικής αλληλεγγύης, έδωσαν και την ζωή τους γι` ΑΥΤΗΝ και τους Συμπατριώτες τους ( μεγάλους στην ηλικία άνδρες και γυναικόπαιδα ) ή την υπερασπίστηκαν μέχρι την τελευταία στιγμή .
β. Αποφθέγματα περί αλήθειας :
«Αλήθεια» είναι το όνομα που δίνουν οι πιο ισχυροί (;)στη γνώμη τους.( Κατά την γνώμη τους ). Alphonse Karr, 1808-1890, Γάλλος συγγραφέας.
Τι είναι η αλήθεια; Για την πλειοψηφία, είναι αυτό που διαβάζει και ακούει συνεχώς. (Oswald Spengler, 1880-1936, Γερμανός ιστορικός & φιλόσοφος)
Όταν λέω την αλήθεια, δεν το κάνω για να πείσω εκείνους που δεν τη γνωρίζουν, αλλά για να υπερασπιστώ αυτούς που τη γνωρίζουν. (William Blake 1757-1827, Άγγλος ποιητής & ζωγράφος ) . ( Αυτό επιδιώκω , εκτός των άλλων με την παρούσα έρευνα ) .
Η αλήθεια είναι ένα φρούτο που μπορούμε να το κόψουμε όταν είναι πολύ ώριμο.(Βολταίρος, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος & συγγραφέας) .
Να μαθαίνεις αυτό που είναι αληθινό με σκοπό να κάνεις αυτό που είναι σωστό .(Thomas Huxley, 1825-1895, Βρετανός βιολόγος).
Μια κοινωνία δεν είναι ισχυρή παρά μόνο όταν βγάζει την αλήθεια στο άπλετοφως του ήλιου. (Emile Zola, 1840-1902, Γάλλος συγγραφέας)
Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα. (AlbertCamus, 1913-1960, Γάλλος συγγραφέας, Νόμπελ 1957).
γ. Εγώ πιστεύω απόλυτα και το έχω ξαναγράψει , ότι περιγράφοντας , κατά το δυνατόν , τα εν λόγω γεγονότα όπως έλαβαν χώρα στην Κύπρο το 1974 , μόνον όφελος θα έχουμε, αν και εφόσον θέλουμε να διορθώσουμε τα τότε λάθη μας σε Ατομικό , Κοινωνικό , Στρατιωτικό , Πολιτικό και Κυβερνητικό επίπεδο .
Εφόσον συνεχίσουμε να βλέπουμε τα πράγματα και να ενεργούμε όπως τότε και ιδιαίτερα τα Πολιτικά , επειδή αρκετοί θέλουν να εκμεταλλεύονται την Οποιαδήποτε όξυνση των πολιτικών παθών για το δικό τους συμφέρον , τότε οι οποιεσδήποτε αληθινές – πραγματικές διαπιστώσεις και συμπεράσματα για ότι έγινε τότε και τους λόγους που μας οδήγησαν εκεί δεν μπορούν να βοηθήσουν και ελάχιστα πράγματα θα βελτιώσουν .
Μόνον όσοι δεν θέλουν να δουν την πραγματικότητα , ενεργούν διαφορετικά , γιατί πιστεύω ότι τα πράγματα και οι επιδιώξεις Ημών και των Τούρκων είναι ξεκάθαρες και δεν επιδέχονται παρερμηνειών . Οι Τούρκοι δεν μπορούν να ξεφύγουν από την νοοτροπία του “ΑΡΠΑΚΤΙΚΟΥ” και εμείς πρέπει να ενεργούμε όπως πρέπει για να την αντιμετωπίσουμε , χωρίς να κινδυνεύουμε να έλθουμε σε σύρραξη , προετοιμαζόμενοι όμως συνειδητά γι αυτήν , ώστε αν ποτέ χρειαστεί να είμαστε αποτελεσματικοί , όπως το ζητούσε – απαιτούσε μετ` επιτάσεως εξοργισμένη και πικραμέ νη η τότε νεολαία που υπερασπίζετο πραγματικά το νησί και του κατοίκους του, με απαράδεκτα , για πόλεμο , μέσα – όπλα και οργάνωση .
“2”. [ Η μαρτυρία όμως που υπάρχει και είναι σχετική – χρειάζεται επίσης διερεύνηση και επιβεβαίωση, λέγει ότι δόθηκε εντολή από τον Διοικητή του Τάγματος στον ΔΕΑ Χριστο δούλου Χριστόδουλο , ( που δεν γνώριζε την περιοχή ) ηλικίας τότε είκοσι , να μεταβεί με 20 περίπου εφέδρους Οπλίτες , πολύ μεγαλύτερούς του , ( μέχρι τη στιγμή εκείνη αποτελούσαν Τμήμα της δημιουργηθείσας εφεδρείας στην περιοχή “ΕΛΛΕΝΙΟΝ” της Λευκωσίας ) , στον εκεί διοικητή Λόχου , για να τον ενημερώσει – βοηθήσει να εγκατασταθεί στο όρυγμα που άρχιζε από το Πολυβολείο Πάι Πας και κατέληγε στο Φυλάκιο 1001 , που είχε ήδη καταλη φθεί από τους Τούρκους . Ο εν λόγω ΔΕΑ , μετά από μικρή – ελαχίστη επικοινωνία και ενημέ ρωσή του στο ΣΔ Λόχου ,( 350 μέτρα περίπου από το εν λόγω όρυγμα ) , στο πόδι , από τον Διοικητή Λόχου , χωρίς τη δέουσα επί τόπου ενημέρωση για την επικρατούσα κατάσταση – θέσεις – απειλές του εχθρού και για το πως θα αντιμετωπίσει αυτές , ούτε και για κάποιο προ
στατευμένο δρομολόγιο που έπρεπε να ακολουθήσει για να το προσεγγίσει, εν τούτοις είχε την ψυχική αντοχή – σθένος – πνεύμα του υπεύθυνου Αξκού και πήγε στην αρχή μόνος του , ακολουθώντας το πλέον ακατάλληλο – επικίνδυνο δρομολόγιο , εν μέσω σφοδρών πυρών των Τούρκων , από την κατεύθυνση του πρώην Φυλακίου 1001 και από μπροστά του (από βορρά ) στο χώρο – εγκαταλελειμένο όρυγμα , διατρέχοντάς το σχεδόν ολόκλη ρο . ( Δεν υπήρχε κανείς , ούτε στο Πολ/λείο Πάι Πας , το προσωπικό του οποίου, το πιθανότερο, να είχε συμπτυχθεί , προσω ρινά λίγο πιό πίσω , δεδομένου ότι το πρωί της επομένης τους αντιλήφθηκε να βρίσκονται στις θέσεις τους ) . Στη συνέχεια σιγά – σιγά μετέβησαν ΕΚΕΙ και οι Οπλί τες της Διμοιρίας του , ( όσοι από αυτούς τον ακολούθησαν τελικά ) . Εκεί παρέμεινε μέχρι στις 16/8/74 το πρωί , νηστι κός , διψασμένος , ακαθοδήγητος – αβοήθητος από όλους . ( Μόνον ο δια βιβαστής Στρατιώτης τότε Αρίστος Νικολάου τον επισκέφθηκε , προκειμένου να εγκαταστήσει γραμμή τηλεφώνου , χωρίς όμως τελικά αποτέλεσμα ) , οπότε μη δυνάμενος να αντιμετωπίσει το σφοδρό – μεγάλο όγκο πυρών των Τούρκων , ( Όλμων 4,2 in- 81 χιλ , Α/Τ , Πολ/λων , ελευθέρων Σκοπευτών και δύο Αρμάτων – Πιθανόν να υπήρχαν και άλλα ) , που εκδηλώνοντο από όλες τις πλευρές ( πρώην Φυλ. 1001 και βόρεια πλευρά εμπρός του ) , συμπύχθηκε με λίαν σοβαρές αναλογικά της δυνάμεώς του απώλειες . ( Αποκορύφωμα της εν λόγω απίθανης – τραγικής κατάστασης, ήταν μεταξύ των άλλων και η περίπτωση του Ήρωα ΔΕΑ τότε Μαούρη Γεωργίου , ηλικίας 20 χρόνων , από το Παραλίμνι Αμμοχώστου , που στάλθηκε ΕΚΕΙ από το Τάγμα στις 15/8/74 για να ενισχύσει τον Χριστοδούλου . Όταν εξήλθε του Ορύγματος , μεταξύ των Φυλακίων 1003 – 1001, για να συμπτυχθεί , αντί να τρέξει Ανατολικά – αριστερά , κινήθηκε προς τα δυτικά – δεξιά , την κατεύθυνση δηλ. του 1001 , που είχε καταληφθεί από τους Τούρκους , με ευνόητα αποτελέσματα ..
… . ( Προφανώς δεν είχε εξοικειωθεί με την περιοχή … ή απώλεσε την ψυχραιμία του ) . Δεν ανα φέρεται στον κατάλογο των Ελληνοκυπρίων πεσόντων ) .
Υπόψιν ότι τα δύο Τούρκικα Άρματα πλησιάζοντας έβαλλαν με όλα τα Όπλα , ο δε ΔΕΑ αποφάσισε και διέταξε την σύμπτυξη όταν αυτά είχαν φθάσει στην απόσταση των 80 μέτρων από το όρυγμα . Τα όπλα που διέθετε ο Διμοιρίτης , εννοείται ότι ήταν αστεία, για την περίπτωση , χωρίς Α/Τ και οι έφεδροι Οπλίτες ανεκπαίδευτοι . Και το χειρότερο όλων , δεν υπήρχε κατάλληλο όρυγμα σύμπυξης – διαφυγής , για να ρισκάρει να μείνει εκεί μέχρι την τελευταία στιγμή .
Ο παραπάνω ΔΕΑ αν και έκανε ότι μπορούσε , αναγκάστηκε να συμτυχθεί και μάλιστα τελευταίος , από την εν λόγω περιοχή και δεν μπορεί να του επιρρίψει κανείς καμμιά απολύτως ευθύνη , όπως ανεύθυνα έκανε κάποιος , όντας απληροφόρητος για την προσπάθεια που κατέβαλε αυτός εκεί ,( καλλιέργησε άλλες απόψεις στους πονεμένους συγγενείς του Ήρωα Γεώργιου Μαούρη ), εκτελώντας μάλιστα διαταγές . ( Το τελευταίο αποτελεί προσωπική μου διαπίστωση ).
Επίσης να υπερτονίσω – επισημάνω ότι αυτός συμπτύχθηκε – έφυγε από εκεί τελευταίος
( και όταν λέω τελευταίος , επειδή κάλυψα κατά το δυνατόν πολύ διεξοδικά τον τομέα αυτόν, εννο ώ τελευταίος, από όλη την περιοχή , που σημαίνει ότι είδε όλους τους άλλους γύρω του να συμπτύσ σονται – φεύγουν , μέχρι που αποφάσισε να συμπτυχθεί – φύγει και αυτός και θα μπορούσε να έχει την ίδια τύχη με τα Παλικάρια – Ήρωες που είχαν την ψυχική αντοχή να μείνουν εκεί μέχρι σχεδόν την τελευταία στιγμή και να σκοτωθούν στην προσπάθειά τους να διαφύγουν) ,συμμετέχο ντας και ο ίδιος στο παιχνίδι της μοίρας να παίξει “Ρώσικη Ρουλέτα” , με την ζωή του , πικραμέ νος και απογοητευμένος από όλα .
Αναφέρω την εν λόγω περίπτωση με λεπτομέρειες , ( για ευνόητους λόγους , μεταξύ αυτών και για την περίπτωση που τα όρια του Τάγματος στο δυτικό άκρο του κάλυψαν τελικά δικαιολογη μένα και το Ύψ. Αρμένικα ή Αγγλικανικά Μνήματα , και τα συμπεράσματα για όλα αυτά δικά σας ) , εκτός των άλλων και γιατί αν το υπόψιν όρυγμα , (που αποτελούσε ΜΕΓΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗ ΜΑ ), είχε και όρυγμα διαφυγής, επειδή τα Άρματα των Τούρκων ήταν μόλις δύο (
, σύμφωνα με την μαρτυρία του ΔΕΑ Χριστοδούλου , ( ήταν ο μόνος που τα ανέφερε από το προσω πικό που βρίσκονταν στην περιοχή , δηλώνοντας ότι πιθανόν να υπήρχαν και άλλα τα οποία δεν
αντιλήφθηκε ) , θα μπορούσε να στηθεί από κατάλληλο προσωπικό ένα ιδανικό σκηνικό για χρησι μοποίηση βομβών Μολότωφ , μέσα από το προαναφερθέν όρυγμα και διάφορα σημεία αντιστά σεως σε βάθος , ( υπήρχαν τέτοια σημεία ) , για εκτέλεση πυρών από διάφορες πλευρές , το οποίο θα εξουδετέρωνε – κατέστρεφε το ΠΖ των Τούρκων που τα ακολουθούσε και προστάτευε αυτά με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσβάλει τους χειριστές των Μολότωφ . ( Αν σ` αυτούς είχε δοθεί και αριθμός χειροβομβίδων εννοείται ότι θα ήταν ακόμη καλύτερα ) . Περισσότερα στοιχεία καιπλέον συγκεκριμένα για την χρησιμοποίηση Βομβών Μολότωφ στην εν λόγω περιοχή , που οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν Άρματα , θα αναφερθούν στη συνέχεια ] .
“3”. Οδηγίες για την έκδοση Χαρτών από Δορυφορικό Χάρτη με την Βοήθεια Η/Υ :
α. Συμπληρώνω στο Google “ Δορυφορικός Χάρτης Κύπρου ” και πιέζω με Αριστερό ΚΛΙΛ , Αναζήτηση .
β. Με διπλό Αριστερό ΚΛΙΚ επάνω στον εμφανιζόμενο Χάρτη Ελλάδος , συμπληρώνω στο Πλαίσιο επάνω και αριστερά “ Άγιος Δομέτιος , Λευκωσία , Κύπρος ” .
γ. Στη συνέχεια πιέζω με Αριστερό ΚΛΙΚτην Άσπρη Ρακέτα σε Μπλέ Φόντο και το “Χ”
που βρίσκεται αριστερά του , καθώς και κάτω δεξιά τα δύο ^^ ( με τοποθέτηση το ένα πάνω στο άλλο ) στο Explore , ( με αποτέλεσμα : Κατεβαίνουν οι κάτω εικόνες – χάνονται και εξαφανίζεται το τρίτο πλαίσιο, απάνω και αριστερά … ).
δ. Αυξομειώνω τις διαστάσεις του Χάρτη από το +/- , δεξιά και κάτω και μετακινώ αυτόν προς όλες τις κατεθύνσεις , ανάλογα πως τον θέλω , αφότου γίνει ο Δείκτης – Βέλος Σταυρός , πιέζοντάς τον με αριστερό ΚΛΙΚ στην επιφάνειά του .
ε. Για να αποτυπώσω – αποθηκεύσω και εκδώσω ή να αποστείλω το Τμήμα του Χάρτη
που προανέφερα με E mail , ενεργώ όπως παρακάτω :
(1). Στο πληκτρολόγιο επιλέγω ( πατάω ) “Print Screen” ( αποτύπωση εικόνας ) . Μετά επιλέγω επάνω στην Οθόνη το “Start” (έναρξη , αριστερά και κάτω ) και μετά το “paint”
(ζωγραφίζω ) , αν βρίσκεται στον Πίνακα του “Start Seatch” , διαφορετικά πρέπει να το βρώ, δηλα
δή [ επιλέγω – πατάω , κάτω και αριστερά “all programs” ( όλα προγράμματα ) και βρίσκω το “Accessories” ( αξεσουάρ ) , το οποίο επιλέγω , με διπλό Αριστερό ΚΛΙΚ και στη συνέχεια βρίσκω
το “paint”, που επίσης το επιλέγω ] .
(2). Επανέρχομαι στο πληκτρολόγιο επιλέγοντας – πιέζοντας συγχρόνως το “Ctrl” και το γράμμα “V” ( δηλαδή επικόλληση ) . Στον Πίνακα του “paint” επιλέγω επάνω και αριστερά το “File” και στον Πίνακα του “File” το “save As …”, προκειμένου να βάλω την εικόνα στο “flassaki” για να την αποστείλω με E mail .
Στον Πίνακα “Save As…” δίνω όνομα στην εικόνα ( το γράφω στο Πλαίσιο “File name” ), αφού διαγράψω το “Untitled” (χωρίς τίτλο ) και επιλέγω στον Πίνακα “Favorite Links” ( Σύνδεσμοι ), αριστερά που θα το καταχωρήσω .
Εγώ χρησιμοποιώ – Επιλέγω τον σύνδεσμο “Computer” και αμέσως μετά το “flassaki” που χρησιμοποιώ , εν προκειμένω αυτό με το γράμα “Η”, πιέζοντας “Open” και μετά το “Save” και ήδη η εικόνα έχει καταχωρηθεί στο “Flassaki” ή “ Στικάκι¨, με το γράμα “Η” .
(3) . Για την περίπτωση που γράψω κάτι επάνω στο Χάρτη – Εικόνα για να το στείλω με E mail πρέπει προηγούμενα να το “Σκανάρω” σε κατάστημα Φωτοαντιγραφικών – Φωτοτυπικών εργασιών , για να γίνει εισαγωγή στο “Flassaki” ή Στικάκι . ( Είναι το ίδιο με άλλη ονομασία ) .
“4”. Ημερολόγιο …. Λόχου / 336ΤΕ ή ….. Διμοιρίας – Φυλακίου …….. ….. Λόχου …….. .
Της ……………………… ( Ημερομηνίας )
- Δύναμη – Διάταξη , κατά Φυλάκιο – Διμοιρία ( Σύντομη Αριθμητικά και Ονομαστικά με Τόπο Καταγωγής και Τηλέφωνο ). ΠΧ. Για το Λόχο Παπαχατζόπουλου .
α. Διμοιρία Φυλ. 1001.
(1).Δύναμη ……………………………………..΄..
(2). Διάταξη ( Ομάδες ή Ημιομάδες απεικονιζόμενες στο Χάρτη .
……………………………………
β. Διμοιρίας Φυλ. 1003 – Ελισσαίου …. κλπ .
………………………………………………..
- Οπλισμός – Επικοινωνίες ( Θέσεις αυτών απεικονιζόμενες στο Χάρτη ) .
α. …………………………………………………
β. …………………………………………………….
- Δραστηριότητες ( Με σύντομη περιγραφή) .
α. Οργάνωση Εδάφους
β. Εκπαίδευση – Ασκήσεις – Δοκιμή Σχεδίων .
γ. Εχθροπραξίες ( Με σύντομη περιγραφή ) .
(1). Τι έκανε ο Εχθρός ( Δύναμη – Διάταξη Όπλα – Δραστηριότητα ).
(2). Τι κάναμε εμείς – Αποτελέσματα και Άτομα που επέδειξαν ιδιαίτερη δραστηριότη τα – αυτοθυσία .( όχι ανακρίβειες )
(3). Απώλειες ( Νεκροί – Τραυματίες , με πλήρη στοιχεία τους και περιγραφή του τόπου – τρόπου που προκλήθηκαν αυτοί ) .
Οδηγίες Συμλήρωσης : Συντάσσονται τα αρχικά στοιχεία και μετά προσθέτουμε κατά ημέρα ή και αφαιρούμε , ………. , ΜΟΝΟΝ τις παραγράφους στις οποίες έχουμε να γράψουμε κάτι που συνέβη , διαφορετικά δεν τις αναφέρουμε καθόλου .
“5”. Αναφέρεται σε νέους Αξιωματικούς – …… στο βαθμό Ηγήτορες :
α. Ο σωστά εκπαιδευμένος, από κάθε άποψη Ηγήτορας, ακόμη και ο έφεδρος Αξιωματι
κός ή Υπαξιωματικός,(πρέπει ή εκπαίδευσή τους να επιδιώκεται με μεγάλη υπευθυνότητα-σοβαρότητα και απαιτήσεις ), από τη στιγμή που θα πάρει την εντολή – αποστολή μάχης , δέον να έχει (ημέρα – νύχτα) ως μοναδικό σκοπό την εκτέλεσή της , κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο . Να βρίσκεται κοντά στο Τμήμα του, ανεπηρέαστος από οτιδήποτε , (έστω κι αν κάποια στιγμή αρχικά, αισθανθεί να λυγίζουν τα πόδια του) , να κρατάει την ψυχραιμία του….. , κατά το δυνατόν, ακόμη κι αν έχει απώλειες, κάποιους νεκρούς ή τραυματίες ή ο ίδιος τραυματιστεί ή κινδυνέψει να σκοτωθεί. Να τους κατευθύνει και να ενημερώνει οπωσδήποτε τον προϊστάμενό του έγκαιρα για τα τεκταινόμενα ή τις προθέσεις του και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. [ Όλοι μπορούν να γίνουν υπό προϋποθέσεις καλοί ηγήτορες , ( αρκεί να μην είναι ανόητοι ) και ιδιαίτερα οι επιλεγμένοι – κα τάλληλοι ] .
Κύπριοι και Ελλαδίτες της τότε περιόδου, να συστήσουν αυτήν για διάβασμα και σε άλλους ιδιαίτερα δε στην Νεολαία μας . Επίσης , να την συστήσουν για διάβασμα – μελέτη – διερεύνηση σε Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων , ανεξαρτήτως βαθμού, και ειδικά σε Νέους Αξκούς – Υπξκούς , ώστε να γίνουν γνώστες αυτής , κατά το δυνατόν , περισσότεροι .
β. Όσοι αναγνώστες της έρευνας , επιθυμούν να προσθέσουν ή να αμφισβητήσουν κάποια στοιχεία της και τα οποία δεν θέλουν να εκθέσουν δημόσια, παρακαλούνται να μου αποστείλουν γράμμα , ενημερώνοντάς με, επί πλέον, και αν μπορώ να χρησιμοποιήσω το ονοματεπώνυμό τους για να πάρω δημόσια θέση, έντιμα και αντρίκια και να δώσω τις απαραίτητες εξηγήσεις . ( Εννοείται ότι αν χρειαστεί είναι δυνατόν προηγούμενα να τους απαντήσω και εγώ με σχετική επιστολή ) . Είναι δυνατόν επίσης , να μου γράψουν και κάποιο σταθερό τηλέφωνο ( Μόνον ), καθώς και τις ώρες που μπορώ να επικοινωνήσω μαζί τους . ( Επαναλαμβάνω την διεύθυνσή μου : Θανάσης Πολύζος , Πατησίων 133, ΤΚ 11251 , Αθήνα , Ελλάς . Και το E mail μου : athgoulas@gmail.com , από το επώνυμο της μητέρας μου ) .
γ. Επίσης παρακαλούνται αυτοί στους οποίους αναφέρομαι , να γράψουν δημόσια ( επισημαίνεται και πάλι , αν το επιθυμούν ) ή με γράμμα , αν συμφωνούν μαζί μου για ό,τι τους αφορά , με τυχόν παρατηρήσεις – διαφοροποιήσεις , χρησιμοποιώντας ΠΑΝΤΑ επιχειρήματα . ( Αναφέρομαι και σ` αυτούς οι οποίοι μου έχουν ήδη στείλει στοιχεία – πληροφορίες , γιατί σε ορισμένα θέματα από αυτά που έχουν αναφερθεί έχω διαφοροποιηθεί ) .
Προσθήκη “1”
ΔΙΑΤΑΞΗ ΛΟΧΟΥ ΠΑΠΑΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ
( Περιγραφικά ) από 24 Ιουλίου 1974
[Η δύναμη του Λόχου στις 24 Ιουλ.74, ανήρχετο στα 200 άτομα, σύμφωνα με έγκυρο δημοσίευμα. Αναφέρεται επίσης, ότι δεν υπήρχαν – υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι από τους τότε συμμετέχοντες να μαρτυρήσουν για την εν λόγω διάταξη, γιατί ο καθένας από αυτούς, που συνεχί ζει να ασχολείται με το θέμα – να δίνει μαρτυρία, πλην ελαχίστων, εκτός της μεγάλης ηλικίας και των υποχρεώσεων – δραστηριοτήτων που έχει δημιουργήσει – αναπτύξει, που στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι δεσμευτικές στην ελεύθερη έκφραση, για ευνόητους λόγους, προσπαθεί να την παρουσιάσει σύμφωνα με το πως αυτός ή η ομάδα στην οποία ανήκε – ανήκει, κατά κανόνα θέλει να γραφτεί η ιστορία εκεί, αποκρύπτοντας ή παραλείποντας ορισμένες φορές, (παρά την δική μου εμπειρία, υπομονή, επιμονή και ανοχή … – πολλές ερωτήσεις που τουςυπέβαλα – μερικές και παραπλανητικές ή για διασταύρωση – επιβεβαίωση άλλων), σοβαρά στοιχεία, συνειδητά ή από άγνοια των στρατιωτικών δεδομένων ή πάρα την θέλησή του, λόγω του διαρρεύσαντος μεγάλου χρονικού διαστήματος].
Η διάταξη του Λόχου αναλυτικά είχε όπως παρακάτω, με επιπλέον χρήσιμα και ενημερωτικά στοιχεία για την δύναμή του και όχι μόνον :
1 . Μία Διμοιρία, (οι περισσότεροι κατάγονταν από το χωριό Ξυλοφάγου του 391 ΤΕ της Αθιένου), στο φυλάκιο 1001, (στον μικρό οικισμό των Μαρμόνων, δίπλα στην ΤΟΥΡΔΥΚ). Απ’ ό,τι μπόρεσα να μάθω, δεν είχε Διμοιρίτη Αξκό, αλλά έφεδρο Λοχία. Η δύναμη του Φυλακίου ανερχόταν στα 26 άτομα. (Οι τρείς του 1ου Λ /211ΤΠ, Ένας, ο Σωτήρης …. από Μονάδα της Κερύνειας, που συμπτυσσόμενος πεζός κατέληξε και παρέμεινε εκεί και οι Υπόλοιποι από την Ξυλοφάγου) .
2 . Μία Διμοιρία Δυτικά του Πολυβολείου Πάι Πας, μέσα στο Όρυγμα που συνέδεε το Πολυβολείο Πάι Πας , που βρισκόταν αμέσως Δυτικά του κτιρίου του Φυλακίου 1003, με το Φυλάκιο 1001 , αγνώστου δυνάμεως (κατ’ εκτίμηση πρέπει να ανερχόταν στους 15-20 οπλίτες περίπου. Στην Διμοιρία αυτή πρέπει κανονικά να υπαγόταν και το εν λόγω Πολυβολείο , αλλά επειδή δεν υπήρχε (;) επικεφαλής Αξκός ενεργούσαν αυτόνομα (;). Μου κάνει βέβαια εντύπωση, ότι μέχρι στιγμής, δεν μου ανέφερε κανείς το καθεστώς λειτουργίας των εν λόγω τμημάτων. Σε κάθε περίπτωση η παρακολούθηση λειτουργίας της δύναμης αυτής και του Πολυβολείου Πάι Πας, δεν είχε ανατεθεί στο Διμοιρίτη της Δρίας Ελισσαίου. ( Αναγράφεται – διευκρινίζεται για ευνόη
τους λόγους ) .
3 . Μία Διμοιρία στο Ύψ. Ελισσαίου, 26 (βασικά) – 50 (+ κάποια στιγμή) οπλιτών, κατά βάση μπροστά από το νεοανεγειρόμενο Σχολείο με μία ημιομάδα , μετά τις 8 ή 9 Αυγούστου στην κορυφή τούτου μπροστά , (χωρίς να έχει κάποιο ιδιαίτερο ύψος), υπό τον Έφεδρο Ανθλγό Πέτρο Νικολάου .
Άνδρες του Φυλακίου 1003 ( Πάι Πας ), από την ειρήνη ( του 1ουΛ. / 211ΤΠ ) ανήκαν και στις δύο παραπάνω Διμοιρίες. Εννοείται, ότι είχαν προστεθεί εν τω μεταξύ και έφεδροι οπλίτες.
4 . Μία Διμοιρία, Ανατολικά του Υψ. Ελισσαίου , επί του Αναχώματος που την συνέδεε με το φυλάκιο Παλούκια, ανατολικότερα (εκτός των άλλων προστάτευε και τα δύο αυτά Τμήματα. Πιθανόν να ανήκε στη δύναμη του 1ο Λόχου του Ανθλγού Παπόρη ). Η εν λόγω Διμοιρία το βράδυ στις 13 προς 14 Αυγούστου ( αποσύρθηκε κατόπιν διαταγής της Οργανικής της Μονάδος για να εγκατασταθεί σε άλλη περιοχή της Λευκωσίας (;) ( ; Που και γιατί, δεν κατέστη δυνατόν να πληροφορηθώ. Διμοιρίτης ήταν ο Έφερδος Αξκός Βασιλείου από την Αραδίπου Λάρνακος. Εκτιμώ ότι πρέπει να ενημερώθηκε και το 336 ΤΕ ; ) .
5 . Μία Διμοιρία Δυτικά από το δρόμο (Λ. Ανδρέα Κάριου ), εκεί που είναι σήμερα το σημείο ελέγχου των Τούρκων (;) (100 – 150 μέτρα πίσω από τη Διμοιρία του Ορύγματος, που αναφέρθηκε παραπάνω, στην παράγραφο 1α(2)), υπό τον έφεδρο Ανθλγό (ΠΖ) Σεργίου Ανδρέα (;) .
6 . Μία Διμοιρία πίσω (Νότια και Ανατολικά) του νεοανεγειρόμενου σχολείου, υπό τον έφεδρο Ανθλγό Ανδρέα Γεωργίου ( από την Ξυλοτύμπου (. Η εν λόγω Δρία, αποσύρθηκε κατόπιν διαταγής στις 12 ή 13 Αυγούστου 74 και μεταφέρθηκε ανατολικά της Λευκωσίας στην περιοχή Μπάτα – Καϊμακλί (;).
7 . Σίγουρα στο ύψος περίπου του ΣΔ του Λόχου ή της Διασταύρωσης Χρήστου Τσάρτα με την Λ. Ανδρέα Κάριου, υπήρχε, με βάση την δύναμη του Λόχου, Εφεδρεία δυνάμεως 30 – 40 περίπου ανδρών, με Διμοιρίτη τον Ανθλγό Μωυσέως, από τον Άγιο Θεόδωρο Λάρνακας. Η εν λόγω Δρία ή Τμήμα αυτής, αποσύρθηκε, κατόπιν διαταγής, μία εβδομάδα πριν την έναρξη των επιχειρήσεων (14/08/74).
8 . Ένα παρατηρητήριο Λόχου επί του προαναφερόμενου Σχολείου (παράθυρο του 1ου ορόφου, οργανωμένο με γαιόσακους από τον 1ο Γύρο των εχθροπραξιών), το οποίο μέχρι στις 13/8/74 λειτουργούσε υπό την ευθύνη του δκτή του Λόχου και μετά υπό την ευθύνη του Διμοιρίτη της Δρίας Ελισσαίου, (χωρίς να έχει ενημερωθεί γι`αυτό ), δια Στρατιωτών, μέχρι και στις 16/8/74 το πρωί , ώρα κατά την οποία εξαναγκάσθηκε σε σύμπτυξη από τους Τούρκους η εν λόγω Διμοιρία. (Η επικοινωνία του πρέπει να γινόταν με αυτόματο τηλέφωνο της Cyta ). Ο διοικητής Λόχου χρησιμοποιούσε ως Παρατηρητήριό του από τις 14/8/74 , την ταράτσα διώροφης κατοικίας, (αποτελούσε και το ΣΔ του Λόχου), που ήταν 250 μέτρα επί ευθείας γραμμής Νότια- Ανατολικά του Παραπάνω Παρατηρητηρίου και Ανατολικά της Λ. Ανδρέα Κάριου. Από τις 14 μέχρι και στις 16/08/74 , δεν χρησιμοποίησε άλλο Παρατηρητήριο.
(Εννοείται, ότι όποιοι δεν συμφωνούν ή έχουν άλλα στοιχεία , πλέον ακριβή , για την εν λόγω διάταξη, την οποία έγραψα κατ’ εκτίμηση , με βάση τη δύναμη του Λόχου, τρία στάνταρτ στοιχεία και άλλα από πληροφορίες “που τις έβγαλα με το τσιγγέλι” ή λάθη που έκαναν, χωρίς να το θέλουν, συμμετέχοντες τότε στην δύναμή του, που δεν ήθελαν εύσχημα για τους δικούς τους λόγους να την αποκαλύψουν , παρακαλούνται να συμβάλλουν στην αποσαφήνιση – τροποποίηση – συμπλήρωσή της, δημοσιεύοντας την ακριβή θέση των Τμημάτων, την δύναμή τους και τα ακριβή ονοματεπώνυμα των επικεφαλής των , καθώς επίσης και τις απομακρύνσεις των 3ων εξ αυτών με τον προορισμό τους και τους λόγους που τις επέβαλαν ) .
9 . Τέλος θέλω να τονίσω ότι έχοντας υπόψιν την παραπάνω διάταξη και διαβάζοντας τα γε γονότα που έλαβαν χώρα στην εν λόγω περιοχή, στο αριστερό άκρο της διάταξης του 336 ΤΕ, (σε ολόκληρο το κείμενο της έρευνάς μου), θα σας δοθεί η ευκαιρία να εξάγετε και μόνοι σας διάφορα συμπεράσματατα τα οποία δεν δύναμαι ή δεν θέλω να γράψω .
Θα απαντήσω όμως σε οποιαδήποτε σχετικά και όχι παραπλανητικά σχόλια ή αναφορές γίνουν. Και θέλω να πιστεύω ότι θα βρεθούν τελικά τα άτομα εκείνα, από τους τότε συμμετέχοντες στις μάχες που έγιναν στην παραπάνω περιοχή , τα οποία θα βοηθήσουν πραγματικά και υπεύθυνα, με εξιστόρηση – επιχειρήματα , στην αποκατάσταση πλήρως των γεγονότων που διαδραματίσθηκαν εκεί , για τους λόγους που αναφέρω, πολλές φορές , σε κάποια σημεία του κειμένου μου.
Θανάσης Πολύζος
Συνημμένο “3”
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΔΙΜΟΙΡΙΑΣ
Υψ. Ελισσαίου του Λόχου Παπαχατζόπουλου από 27/7/74
Υπό τον τον έφεδρο Ανθλγό (ΠΖ) τότε Πέτρο Νικολάου:
[Το εν λόγω ημερολόγιο συντάχθηκε ύστερα από δύο πολύωρες συνεντεύξεις του έντιμου και απόλυτα ειλικρινούς ανθρώπου , θέλω να πιστεύω , κ. Πέτρου Νικολάου από την Λάρνακα , συντα
ξιούχου δασκάλου στο επάγγελμα, με αξιόλογη καριέρα και προσφορά στην κοινωνία της Κύπρου, όπως πληροφορήθηκα στη συνέχεια από άλλους και την διασταύρωση μαρτυριών – πληροφοριών,που δόθηκαν από αρκετούς, οι οποίοι παρουσίασαν σχεδόν τα ίδια χαρακτηριστικά με τους μάρτυρες που προαναφέρθηκαν και για την διάταξη του Λόχου . Προς τούτο συνέταξε και σχετική έγγραφο μαρτυρία η οποία μου εστάλη ταχυδρομικά ] .
Κατ’ αρχήν στο εν λόγω ύψωμα δόθηκε το επώνυμο του Ήρωα Ελισσαίου Μιχαήλ ή Λάκη του Σάββα , κληρωτού Στρατιώτη, (στις 6 – 7 Αυγούστου’74, ύστερα από αίτημα – πρότασή των συναδέλφων του Στρατιωτών – 1οΛ . /211 ΤΠ, του Φυλακίου 1003 , που αποδέχθηκε το 336ΤΕ ) ,ηλικίας 19 χρόνων και 9 μηνών, γεννηθέντα στην Λευκωσία και διαμένοντα μέχρι τότε στον Άγιο Δομέτιο της ίδιας Πόλης, και ο οποίος υπηρετούσε την θητεία του στην Διμοιρία του Ανθλγού (ΠΖ) Αδάμου Αδάμου στον 1ο Λόχο του 211ΤΠ ,στην περιοχή του Ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας. Στις 20 Ιουλίου 1974 το πρωί και πριν από την άφιξη των ενισχύσεων, ο Ελισσαίου σκοτώθηκε σε παράθυρο δωματίου του 4ου Ορόφου , στο εν λόγω Ξενοδοχείο, από θραύσματα βλήματος ΠΑΟ που εισχώρησε εντός του δωματίου . Το συγκεκριμένο δωμάτιο, με το παράθυρο, χρησιμοποιείτο ως Πολυβολείο, από Ημιομάδα τεσσάρων (4) Οπλιτών, ως ένα από τα Φυλάκια της προανα φερθείσας Διμοιρίας και στο οποίο ( δωμάτιο ) ευρίσκοντο κατά το χρόνο χρόνο εκείνο άλλοι δύο συμπολεμιστές του. ( Περιγραφή των συνθηκών και της στιγμής του Θανάτου του Ήρωα Λάκη Ελισσαίου, όπως αποτυπώνονται στο 1ο και 2ο Βίντεο του Θέματος “ Η άγνωστη Ιστορία του 1ου Λόχου του 211ΤΠ” με την βοήθεια Η/Υ και συμπλήρωση του τίτλου “ΘΑΝΟΣ ΕΥΗ koukfamily: Ενα εκπληκτικό αφιέρωμα στους Ελληνες πολεμιστές του 1ου Λόχου / 211 Τ.Π. Jul 19,
2013 ”) .
Ο εν λόγω Ανθλγός τότε κ. Πέτρος Νικολάου προσπάθησε το πρωί στις 20 Ιουλίου 74 να περάσει από το έκτακτο σημείο ελέγχου που ήταν επί της Γρίβα Διγενή, παρά το Γυμνάσιο Κύκκου, για να παρουσιαστεί στη Μονάδα του στην Κερύνεια. Μέχρι 23 Ιουλίου χρησιμοποιήθηκε σε θέση μπροστά από τις Φυλακές Λευκωσίας και στις 23/24 Ιουλίου ορίσθηκε Διμοιρίτης στο Ύψ. Ελισσαίου .
Ο τρόπος εγκατάστασης της Δρίας στο εν λόγω Ύψωμα , έγινε σε πρώτο χρόνο – γενικές γραμμές από τον Διοικητή του 336 ΤΕ, με τον Λγό Μαυρόγιαννο και τον Λγό Παπαχατζόπουλο (;)
Το εν λόγω ύψωμα παρουσίαζε την εξής ιδιομορφία, κατά πως φαίνεται (και κατά το δυνατόν), στο αντίγραφο της περιοχής από Δορυφορικό χάρτη. Στο εμπρός τμήμα του, που ήταν κάπως υπερυψωμένο του υπόλοιπου χώρου, δημιουργώντας έτσι την δυνατότητα μακρινής παρατή ρησης και κάποιας φυσικής προστασίας, ήταν πολύ στενό, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπει εμπρός την διάταξη πολλών ανδρών. Πίσω και σε απόσταση 100 μέτρων (+) ( με το υποδεκάμετρο ; από το χάρτη, με βάση την κλίμακα που βρίσκεται στο κάτω δεξιό άκρο)περίπου ευρίσκετο το νεοανεγειρόμενο Σχολείο , δίπλα και Ανατολικά από το Φυλάκιο 1003 – Πάι Πας . (Οι θέσεις στο πίσω μέρος της Διμοιρίας απείχαν από το Σχολείο 30 μέτρα περίπου).
Η εγκατάσταση Τμήματος στο Ύψωμα αυτό, προωθούσε την διάταξη των Τμημάτων μας εκμεταλλευόμενη τα όποια πλεονεκτήματα προσέφερε και την ευθυγράμμιζε με αυτά που ήταν εγκατεστημένα Ανατολικά, για ευνόητους λόγους. [Όταν τελείωσε η οργάνωση του εδάφους στον τομέα του Λόχου από δύο εσκαφείς, (άρχισε στις 2 και τελείωσε στις 7 Αυγούστου ) δεν είχαν οργανωθεί ορύγματα και θέσεις μάχης στο εμπρός προωθημένο τμήμα του Υψώματος Ελισσαίου. Οι θέσεις αυτές τύπου “Τ” και το όρυγμα συγκοινωνίας με το πίσω τμήμα της Δρίας έγιναν στις 8 – 9 Αυγ. με τη βοήθεια ενός μηχανήματος από τα παραπάνω].
Κάποιες περισσότερες οδηγίες δόθηκαν στη συνέχεια από τον Λγό Παπαχατζόπουλο, χωρίς ιδιαίτερη έμφαση.
Η δύναμης της Διμοιρίας αρχικά ήταν 26 άτομα, κατά βάση ‘Εφεδροι, η οποία συνεχώς αυξομειώνετο, επηρεάζοντας σοβαρά την συνοχή και το ηθικό τους .
Μέχρι στις 31 Ιουλίου 74, η Οργάνωση του Εδάφους και η προετοιμασία γενικά για πόλεμο ελάχιστα προχώρησε. (Θέσεις μάχης , ορύγματα , αναχώματα , μέτρα προστασίας, εκπαίδευση, εφαρμογή σχεδίων κλπ ) . Λίγοι σχετικά ήταν αυτοί που πίστευαν, ότι θα υπήρχε συνέχεια στις εχθροπραξίες με τους Τούρκους και εκτός από αυτούς οι οποίοι εργάζοντο, μπορούμε να πούμε σοβαρά – υπεύθυνα, πως οι υπόλοιποι με ελάχιστα πράγματα ασχολούντο. Αυτό αφορούσε σε Αξκούς και οπλίτες.
Την 1η Αυγούστου το πρωί οι Τούρκοι προωθήθηκαν στην απόσταση των 500 μέτρων από τις δικές μας θέσεις, αρχίζοντας να εκτελούν και με την βοήθεια μηχανημάτων συστηματική οργάνωση τους εδάφους, με ορύγματα, θέσεις μάχης, συρματοπλέγματα … κλπ .
[ Η εν λόγω προώθηση, χωρίς σοβαρή δική μας αντίδραση, κυρίως του Πυροβολικού, (δεν εκτελούσε πυρά λόγω της υφισταμένης εκεχειρίας και της σχετικής πανηλίθιας δγής που είχε εκδοθεί για την απαγόρευσή τους ) και των όπλων καμπύλης τροχιάς ( πλήν ενός ή δύο σε όλο το μέτωπο των δύο Λόχων στο άκρο αριστερό του Τάγματος , οι άλλοι είχαν καταστεί ανενεργοί λόγω βλαβών τους ή ελαττωματικών πυρομαχικών), πλήν αυτής που γινόταν – εκτελείτο από όπλα ευθυτενούς τροχιάς Αξκών – Οπλιτών, ( οι οποίοι ενεργούσαν προφανώς αυθαίρετα ), δημιού ργησε μεγάλα πλεονεκτήματα στους Τούρκους, λαμβανομένης υπόψιν και της πολύ μεγάλης υπεροπλίας των, (σε Άρματα , για πυροβολικό δεν γνωρίζω , Όλμους 4,2in , 81 – 60 χιλ. ΠAO 106 – 90 χιλ., Ελεύθερους σκοπευτές με κατάλληλα όπλα και διόπτρες … ) ,την δυνατότητα εκτέλεσης μεγάλου όγκου σκοπευμένων – αποτελεσματικών πυρών και την κάλυψη της προώθησης των Τμημάτων τους περαιτέρω , επιτείνοντας ακόμη περισσότερο το παραπάνω μεγάλο πλεονέκτημά τους. (Εντοπίζονταν οι θέσεις μας και τα όποια σοβαρά όπλα διαθέταμε , με αποτέλεσμα τα προαναφερθέντα πυρά τους να γίνονται πιό εύστοχα – αποτελεσματικά και με ευνόητα αποτε λέσματα , πολύ δυσάρεστα για εμάς) ] .
Κατόπιν αυτού άρχισε η ενεργοποίηση, κατά το δυνατόν, (όχι πολλά – σοβαρά πράγματα) και όλων των δικών μας, δημιουργώντας θέσεις μάχης, ορύγματα συγκοινωνίας με την βοήθεια δύο (2) εκσκαφέων στον τομέα του Λόχου … κλπ. ( Ο ένας εξ αυτών εξασφαλίσθηκε τότε από την αντιπροσωπεία του Κολοκασίδη … κλπ) .
Στον χρόνο αυτό (7 – 9 Αυγούστου, κατά το σούρουπο) επισκέφθηκε τη Διμοιρία ο Διοικητής της Μονάδος συνοδεύοντας και ενημερώνοντας δημοσιογράφο σχετικά με την εκεί δραστηριότητά μας, καθώς και τις θέσεις των Τούρκων, για ευνόητους λόγους. (Ενημέρωση του Κόσμου για την προσπάθεια που γινόταν εκεί).
Στο Ύψωμα Ελισσαίου , με οργάνωση όπως προανέφερα, μία θέση σε σχήμα “Τ” στο εμπρός τμήμα του Υψώματος , επανδρωμένου από Ημιομάδα που έφερε και Οπλ/λο ΜΠΡΕΝ ,
(η εγκατάστασή τους έγινε μετά την ολοκλήρωση των έργων, 7 – 9 Αυγούστου’74) και στο πίσω μέρος αυτού 30 μέτρα από το Σχολείο περίπου, (σε όρυγμα), βρισκόταν η υπόλοιπη Δρία σε τέσσερεις μεγάλες πρόχειρες θέσεις – εσκαφές, προς την πλευρά του “Τ” (οι δύο αριστερά έφεραν και πρόχειρο σκέπαστρο) και διάφορες άλλες ατομικές .
Οι ακραίες θέσεις ήλεγχαν τα άκρα της Διμοιρίας, δημιουργώντας σύνδεσμο και με τις γειτονικές εκατέρωθεν Διμοιρίες – Φυλάκια. Στην 1η θέση Δυτικά υπήρχε και μαγνητικό τηλέφωνο για ευνόητους λόγους. Στην αμέσως επόμενη θέση (Ανατολ), είχε εγκατασταθεί ένα(1) VIKERS με τους 2-3 υπηρέτες του . Ο Διμοιρίτης βρισκόταν εγκατεστημένος, στην αμέσως επόμενη θέση στα 15 μ. περίπου Ανατολικά. Τα υπόλοιπα όπλα της Διμοιρίας ήταν ΣΤΕΝ, Τόμσον και επαναληπτικά τυφ. Νο 4, (τα επονομαζόμενα Μαρτίνια), χωρίς κανένα Αντιαρματικό .
Στις 6 Αυγούστου τοποθετήθηκαν στο Λόχο – Διμοιρία Ελισσαίου , επί πλέον είκοσι πέντε (25) Οπλίτες του ΛΣ / ΓΕΕΦ ( Θητείας ή Κληρωτοί), οι οποίοι δεν ασχολούντο με τίποτε, ούτε εκτελούσαν τις διαταγές. Είχαν διαρκώς προκλητικά τα χέρια στις τσέπες και η φροντίδα τους ήταν να τηλεφωνούν στους δικούς τους προκειμένου να ενεργήσουν, ώστε να φύγουν από την Διμοιρία, όπως τελικά και έγινε. Έφυγαν όλοι τους , σταδιακά μέχρι στις 10 Αυγούστου, προς άγνωστη κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί στη Διμοιρία και στο Λόχο τεράστιο ηθικό και ουσιαστικό θέμα – πρόβλημα .
Βλέπετε, ότι οι δημόσιες σχέσεις κάποιων ( για ευνόητους λόγους ) δεν σταματούν ούτε και όταν κινδυνεύει η Πατρίδα. [ Καλές και κατάλληλες θέσεις στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό , ανέλιξη στην ιεραρχία, χωρίς προσκόμματα … κλπ και μετά διαρκής φροντίδα για μη ανάληψη ευθυνών, ακόμη και για μη εκτέλεση των προβλεπομένων, επειδή συμβαίνει αρκετές φορές να περικλείουν κάποιο βαθμό κινδύνου !!! πχ. μη εκτέλεση βολών με το πιστόλι ή τα Α/Τ LAW μιας χρήσεως, ή εκπαίδευση στη ρίψη χειροβομβίδων και άλλα πολλά . Ας μην συζητήσουμε για θέματα πειθαρχείας … και εκπαίδευσης , που όσοι υπηρετούν γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει … με κύρια προσπάθεια αυτήν … “ Να μην εκτεθούμε δηλαδή ή να μην μας εκθέσουν αυτοί που θέλουν να σαμποτάρουν το έργο των υπευθύνων και σοβαρών επαγγελματιών , που χαλάνε κατά το κοινώς λεγόμενο την πιάτσα” , επειδή δουλεύουν σωστά , λέτε και δουλεύουν για το σπίτι τους . Και τα αποτελέσματα ; εννοείται όπως αυτά που συνέβησαν εν πολλοίς στην Κύπρο, ή να λέγονται μεγάλες κουβέντες – να καταστρώνονται μεγαλεπήβολα σχέδια – ενέργειες και από ουσία μηδέν … . Ενημέρωση δε περί Στρατού από τα βιβλία και τα μυθιστορήματα για μάχες του παρελθόντος . Και αυτό μου θυμίζει κάποιον ανευθυνουπεύθυνο που όταν του είπαν ότι δεν υπάρχουν Τμήματα Πεζικού μπροστά από το Χωριό Συχαρί, για να προστατέψουν την Μοίρα Πυροβολικού του Τρικώμου, μια υποδειγματική – άριστη Μοίρα με εκπαίδευση και σοβαρά αποτελέσματα μέχρι το χρόνο εκείνο , είπε ότι “οι Πυροβολητές αν χρειαστεί πολεμούν και πέφτουν επί των πυροβόλων τους” , όπως έγινε σε κάποιο πόλεμο του παρελθόντος και έγινε τελικά και στη Μοίρα Αυτή. Έπεσε σε ενέδρα και σχεδόν αποδεκατίσθηκε, όταν την διέταξαν πολύ αργότερα να συμπτυχθεί προς τα πίσω].
Ελπίζω στο 336 ΤΕ τις δγές απόσπασης ή μετάθεσης των εν λόγω οπλιτών να τις έστελναν εγγράφως . Αν δεν τις έστελναν εγγράφως κακώς ο Διοικητής της Μονάδος επέτρεψε αυτούς να απομακρυνθούν από τη Διμοιρία – Λόχο – Μονάδα .
Το ερώτημα που εγώ θέτω σ` αυτούς που διέταξαν την τοποθέτηση των εν λόγω Οπλιτών στη Μονάδα και ιδιαιτέρως σε εκείνους που διέταξαν να μετακινηθούν από αυτήν : ΣΚΕΦΤΗΚΑΝ πόσο μεγάλο πρόβλημα, από κάθε άποψη, προκάλεσαν στη Μονάδα και ιδιαίτερα στον Λόχο – Λοχαγό και την Διμοιρία – Διμοιρίτη, στο χρόνο εκείνο, με επικείμενη μάλιστα την έναρξη των επιχειρήσεων με τους Τούρκους ; Αλλά τι ρωτάω τώρα … (Δεν ρωτάω βέβαια, αν είχαν “ΤΣΙΠΑ
ΕΠΑΝΩ ΤΟΥΣ” = “ Την Ντροπή (+) την πίστη τους στην Δικαιοσύνη ”, των προγόνων μας) . Το πιθανότερο , απλά το αναφέρω, να μην πίστευαν ότι οι Τούρκοι θα άρχιζαν ξανά τις επιχειρήσεις .
Στις 9 ή 10 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε Θεία λειτουργία στο εσωτερικό προαύλιο του νεοανεγειρόμενου Σχολείου . Την παρακολούθησαν 50 – 60 άνδρες, από τη δύναμη όλου του Λόχου. Παρόντες ήταν οι Διοικητές του 336 ΤΕ και του Λόχου και κάποιοι συνοδοί του Επίσκοπου Γενναδίου, που ήταν “τοποτηρητής” του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, μετά τη διαφυγή του Μακαρίου (16 Ιουλίου ’74).
Υπόψιν σας ότι ο εν λόγω “τοποτηρητής” υποστηριζόταν από τους αντι-Μακαριακούς. Αν σκεφθείτε το κλίμα που επικρατούσε τότε, θα καταλάβετε, ότι η θεία λειτουργία τελικά έφερε αντίθετα αποτελέσματα, από την τόνωση του ηθικού – μέσω του θρησκευτικού συναισθήματος στους άνδρες που ήταν Μακαριακοί (εννοείται σιωπηρή δυσφορία) .
Εκτιμώ, επειδή πιστεύω απόλυτα, ότι η παραπάνω θεία λειτουργία έπρεπε να πραγματοποιηθεί από άλλον ιερωμένο, χωρίς να αμφισβητώ τις καλές προθέσεις του Επισκόπου Γεναδίου για την περίπτωση.
Επίσης, θέλω να πιστεύω, ότι η εν λόγω επιλογή του Ιερωμένου δεν είχε καμία σχέση με τη διοίκηση του Τάγματος, όπως και τη λεπτή θέση τούτου για να συνηγορήσει ή μη στην προσέλευσή του.
Στις 11-12 Αυγούστου οι Τούρκοι χρησιμοποιώντας εσκαφείς κατασκεύασαν 50 μέτρα πίσω από την εμπρός γραμή τους 5-6 θέσεις για ΠΑΟ 106 χιλ. σε διασπορά ( δηλ. συσσώρευση χωμάτων εμπρός με μικρή εσκαφή πίσω , ώστε να μπορούν να εκτελούν πυρά με κάλυψη του οχήματος και του προσωπικού των ) .
Στις 12 – 13 Αυγούστου υπέπεσε στην αντίληψη των υπερασπιστών του Ελισσαίου και του Λόχου Παπαχατζόπουλου, όπως και των άλλων δύο Λόχων , που υπερασπίζονταν την περιοχή του Αγίου Δομέτιου και Αγίου Παύλου στο βάθος του χωριού Κιόνελι – περιοχή Χαμίτ Μάνδρες 70 – 100 Τουρκικά Άρματα και ήταν λογικό να υποθέσουν ότι πολλά από αυτά θα μπορούσαν την επομένη ή τις επόμενες ημέρες να κατευθυνθούν προς αυτούς. Αποτελούσε δηλαδή σοβαρή ένδειξη ότι κάτι πρόκειται να γίνει. ( Σύμφωνα με πληροφορία, αυτά έφθασαν στην εν λόγω περιοχή στις 6 – 7 Αυγούστου ’74 και υπέπεσαν στην αντίληψη όλων στις 12 – 13 Αυγούστου από την κίνησή τους, στην προσπάθεια να ανεφοδιαστούν με καύσιμα από οχήματα εφοδιασμού.)
Περί το απόγευμα της ίδιας ημέρας , προσήλθε στο Φυλάκιο 1003 – Πάι Πας ο Διοικητής της Μονάδος, προσκομίζοντας στο Λόχο τρία κιβώτια με Βόμβες Μολότωφ ( 27 τεμάχια ), χωρίς να δοθούν ιδιαίτερες οδηγίες για την χρησιμοποίηση των , αλλά ούτε και μετά την αποχώρησή του , από τον Διοικητή του Λόχου .
Όπως αντιλαμβάνεσθε, η ενέργεια αυτή αύξησε ακόμη περισσότερο το πολύ βαρύ κλίμα που δημιουργήθηκε από την εμφάνιση των Τουρκικών αρμάτων και επιβάρυνε λίαν σοβαρά την ψυχολογία των ανδρών της Διμοιρίας . Αποτέλεσμα αυτών ήταν να υπάρξουν μία ή δύο διαρροές αυθαίρετα Οπλιτών, προς τα πίσω, από την Διμοιρία και περισσότερες από τον Λόχο, την ίδια ημέρα ή το πρωί της επομένης (14/8/74) , που άρχισαν οι εχθροπραξίες.
Ο Διμοιρίτης κ. Νικολάου παρέλαβε αριθμό από τις εν λόγω Βόμβες , χωρίς να γνωρίζει τι θα τις κάνει – πως να τις χρησιμοποιήσει και τις τηρούσε στο όρυγμά του με κίνδυνο, γι’ αυτόν και τους άλλους που ήταν στο ίδιο όρυγμα, να δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα από την πτώση εκεί κάποιου βλήματος , μετά την έναρξη των εχθροπραξιών .
(Παρακάτω αναφέρομαι διεξοδικότερα για το θέμα της χρησιμοποίησης των βομβών Μολότωφ).
Η Επικοινωνία της Διμοιρίας με το Τάγμα καλύπτετο με το μαγνητικό τηλέφωνο που προανέφερα και βρισκόταν στο Δυτικό τμήμα του ορύγματος – θέση μάχης, στο πίσω μέρος της Δρίας (προφανώς για να ενημερώνει το Τάγμα για οποιαδήποτε κίνηση των Τούρκων από Βόρειο-Δυτικά), το οποίο όμως ,σχεδόν, με την έναρξη των επιχειρήσεων στις 14/08/74 σταμάτησε να λειτουργεί. Δεν υπήρχε στη συνέχεια ενδιαφέρον για την αποκατάσταση του, επειδή οι ανάγκες της Δρίας καλύπτονταν από το τηλέφωνο του Παρατηρητηρίου που βρισκόταν στο παράθυρο του 1ου ορόφου του σχολείου.
Υπόψιν, επίσης, ότι με την προωθημένη θέση της Διμοιρίας Ελισσαίου ( Θέση “Τ” Ημιομάδος ), στα 80 μέτρα περίπου, δεν υπήρχε τηλεφωνική σύνδεση ή Σ/Α και η επικοινωνία γινόταν διά ζώσης ή με Αγγελιοφόρο , από το όρυγμα που συνέδεε αυτούς με το πίσω Τμήμα της διάταξής της . ( Διμοιρίτη και τους Υπόλοιπους ) .
Μέχρι στις 13 Αυγ.74 ο Λγός Παπαχατζόπουλος χρησιμοποιούσε ως Παρατηρητήριο αυτό του εν λόγω σχολείου. Για την μεταφορά του σε διώροφο κτίριο πίσω και σε απόσταση 250 μέτρων επί ευθείας γραμμής, το πρωί στις 14/08/74, με την έναρξη των εχθροπραξιών δεν είχε ενημερωθεί κανείς, ούτε ο Διμοιρίτης του Υψ. Ελισσαίου, ούτε ο Επικεφαλής του Πολυβολείου Πάι Πας … κλπ. Πληροφορήθηκαν ότι είχε φύγει πίσω σε κάποια θέση μετά (;), όταν αναζητήθηκε από τον Επικεφαλής του Πολ/λείου Πάι Πας , καίτοι ο ίδιος τον είχε ενημερώσει μαζί και τους άλλους (του Πολ/λείου) από την προηγουμένη , για την περίπτωση που αρχίσουν πυρά οι Τούρκοι, να μην ανταποδώσουν – αρχίσουν πυρά χωρίς την διαταγή του . ( Ακόμη απ` ότι φαίνεται δεν πίστευε ότι οι Τούρκοι θα ενεργούσαν την επομένη ημέρα ….. ) .
Υπόψιν ότι το Πολ/λείο Πάι Πας δεν υπαγόταν στην Δρία Ελισσαίου . ( Επανάληψη του ).
Στις 14 το πρωί με το ΠΦ άρχισαν οι Τούρκοι να βάλλουν κατά των θέσεων της Διμοιρίας με πολύ μεγάλο όγκο πυρός , καμπύλης και ευθυτενούς τροχιάς , χωρίς να κάνουν άλλες κινήσεις. Αμέσως άρχισαν να ρωτούν τον Διμοιρίτη από το Τηλ. Κέντρο, πού πέφτουν τα βλήματα των Τούρκων .
Ο Διμοιρίτης στο χρόνο αυτό δεν είχε καμιά ιδιαίτερη επικοινωνία με τον Διοικητή του Λόχου, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται δούλευε πάρα πολύ καλά το Παρατηρητήριο που βρισκόταν στο Σχολείο. (Εννοείται ότι ο Διμοιρίτης αισθάνθηκε την ανάγκη να έχει επικοινωνία και οδηγίες από κάποιον προιστάμενό του αλλά …. ).
Κατά τις 09.00 η ώρα και ενώ οι Τούρκοι συνέχιζαν τα πυρά τους χωρίς να κάνουν καμμιά άλλη κίνηση η Διμοιρία δέχτηκε ενίσχυση 4-5 Οπλιτών , εκ των οποίων ο Ένας έφεδρος που ονομαζόταν Αρης Πανταζής, έφερε Καλάσνικωφ, τον οποίο ο Διμοιρίτης τοποθέτησε μαζί με το Vikers, προκειμένου να έχει στα χέρια του, για κάθε ενδεχόμενο όγκο και συνέχεια πυρός. (Εκ των υστέρων η εν λόγω κίνηση αποδείχθηκε λάθος, για τα δύο Ομαδικά όπλα, γιατί δεν επιτυγχάνετο η αναγκαία διασπορά και η θέση προκαλούσε. Εγώ πιστεύω, ότι τα Ομαδικά Όπλα δεν πρέπει να είναι μαζί και πρέπει να βάλλουν κατά διαστήματα , μόνον όταν είναι απαραίτητο (μπορεί και καθόλου ) για να μην εντοπίζονται και προκαλούν, ώστε να επιβιώνουν και όταν χρησιμοποιούνται να έχουν σοβαρό αποτέλεσμα και να αιφνιδιάζουν τον αντίπαλο) .
Ο Διμοιρίτης δεν γνώριζε τι γινόταν δίπλα του, στις δυτικά ευρισκόμενες – εγκατεστημένες Διμοιρίες του Ορύγματος και του 1001 (κοντά στην ΤΟΥΡΔΥΚ), ούτε υπήρχε στο χρόνο αυτό τέτοια δυνατότητα πλήν της τηλεφωνικής ενημέρωσης η οποία δεν έγινε ποτέ, καθότι 07.00 – 0830 ή ώρα, υπήρχαν σοβαρές διαρροές Οπλιτών από αυτές και κατάληψη του Φυλακίου 1001, τελικά από τους Τούρκους, με σοβαρά προβλήματα – Απώλειες και Τραυματισμούς στους Οπλίτες οι οποίοι προσπάθησαν μέχρι το τέλος να το υπερασπιστούν, απέναντι σε πολλαπλάσιες , από κάθε άποψη, δυνάμεις και μέσα . (Την πτώση του Φυλακίου 1001 την αντιλήφθηκε, εκ των υστέρων, από τις φωνές και το τρέξιμο Στρατιωτών δυτικά της Λ. Ανδρέα Κάριου, χωρίς να γνωρίζει εκείνη τη στιγμή τι ακριβώς είχε συμβεί ). Μερικοί από Αυτούς όταν αποφάσισαν να συμπτυχθούν την τελευταία στιγμή και ενώ είχαν σχεδόν κυκλωθεί , δεινοπάθησαν στην κυριολεξία, με Νεκρούς και σοβαρά Τραυματίες. Θα αναφερθώ παρακάτω σε άλλη περίπτωση στο θέμα αυτό με λεπτομέρειες .
Οι Τούρκοι κατά την προσφιλή τους τακτική, όπου δεν ήθελαν να ενεργήσουν, προκειμένου να εξασφαλίσουν δυνάμεις για αλλού, πχ για την ΕΛΔΥΚ και την Μια Μηλιά – στη συνέχεια για την Αμμόχωστο, ή το έδαφος ήταν αναπεπταμένο, χωρίς εξάρσεις ή χαράδρες και δεν ήθελαν να έχουν απώλειες ή ακόμη – ακόμη να αποκλείσουν την περίπτωση επιθετικής ενέγειας από εμάς, εκτελούσαν σοβαρό όγκο πυρών , που χρόνο με τον χρόνο και την όποια αντίδραση των δικών μας, που σημαίνει επισήμανση των θέσεών μας και των σοβαρών Όπλων μας (κυρίως Πολ/λων Α/Τ και Οπλοπολυβόλων – Καλάσνικωφ), γινόταν περισσότερα εύστοχα και αποτελεσματικά, ανάλογα και με την περίπτωση . Όπου δε έβλεπαν ότι μπορούσαν να πετύχουν κάτι χρησιμοποιούσαν μικρές ή μεγάλες Ομάδες οι οποίες εκμεταλλευόμενες τις μικροεξάρσεις του εδάφους και κυρίως τον πολύ μεγάλο όγκο πυρών τους, που υποχρέωνε τους υπερασπιστές των θέσεών μας ,(ανάλογα και με την ψυχική αντοχή – τον βαθμό εκπαίδευσής τους ) ,να καλύπτονται διαρκώς με αποτέλεσμα μερικές φορές να προωθούνται και να προσεγγίζουν τις θέσεις μας αθέατοι. ( Μερικές φορές πρα γματοποιούσαν αυτό με δύο, βασικά, ή τρείς Ομάδες μαζί, εκ των οποίων η μία ή και οι δύο, όταν ενεργούσαν τρείς, δεν εκινούντο – επιτίθεντο κατά μέτωπο, αλλά ενεργούσαν κινήσεις παραπλανητικές και υποβοηθητικές της μιάς, για να προσεγγίσει τις θέσεις μας χωρίς αυτή να εντοπιστεί ή να υπάρχει δική μας αντίδραση) .
Επίσης, όσο οι Ομάδες αυτές των Τούρκων πλησίαζαν τις δικές μας θέσεις , λαμβάνοντας υπόψιν και τις αντιδράσεις των δικών μας Όπλων και κυρίως αυτών που τους δυσκόλευαν να εκτε λέσουν το σκοπό τους , έδιναν πληροφορίες πλέον συγκεκριμένες για αυτές – αυτά , αντίστοιχα ,με αποτέλεσμα την εκτέλεση, από πλευράς των, πλέον εύστοχων – αποτελεσματικών πυρών.
Μέχρι στις 09.00 η ώρα συνεχιζόταν η εν λόγω κατάσταση. Οι Οπλίτες της Διμοιρίας προσπαθούσαν, όπως μπορούσαν, να προστατευτούν μέσα στα ορύγματά τους, παρακολουθώντας μπροστά τους για πιθανή εκδήλωση ενέργειας των Τούρκων και εκδηλώνοντας μερικές φορές και λίγα πυρά ή πολλά .
Γύρω στις 09.00 η ώρα ένα Τούρκικο ΠΑΟ κτύπησε με βλήμα καίρια το Όρυγμα – θέση του Vikers – Καλάσνικωφ, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο Ήρωας Άρης Πανταζής του Κυριάκου, ετών 25, από την Λευκωσία, ένα γνήσιο και δυνατό παλικάρι με μεγάλη διάθεση για προσφορά και αγάπη για την Πατρίδα, που είχε αφιχθεί στη Δρία προ διώρου, (το Καλάσνικωφ του αχρηστεύτηκε), να τραυματιστούν ελαφρά οι δύο υπηρέτες του Vikers , να καταπλακωθούν από το πρόχειρο σκέπαστρο – χώματα και να αχρηστευτεί το όπλο .
Την ώρα που έπεσε το βλήμα στο όρυγμα – θέση του Vikers, ο Διμοιρίτης βρισκόταν καθηλωμένος από εχθρικά βλήματα και πυκνά πυρά μέσα στο όρυγμα του (ανοικτό), 10 – 15 μ. ανατολικότερα.
Αντιλήφθηκε, ότι χτυπήθηκε η θέση των Vikers και είχε πέσει το πρόχειρο σκέπαστρο μετά από 10 λεπτά – ίσως και αργότερα . Ακούγονταν και οι φωνές των τραυματισμένων. Ο ίδιος βρισκόταν σε άθλια κατάσταση, καθότι υπέστη ΣΟΚ – νευρικό κλονισμό, από βλήματα που πέρασαν δίπλα από το κεφάλι του . Παρ` ‘ολα αυτά, έβαλε τις φωνές κι έσπευσε μαζί με ένα Στρατιώτη να απεγκλωβίσει τους τραυματίες . Ενώ είχαν προχωρήσει αρκετά, σχεδόν τελείωναν, αντελήφθη κίνηση, 3-4 Τούρκων (θα υπήρχαν και περισσότεροι) να επιτίθεντα από τη δυτική πλευρά στην κορυφή του Υψώματος , εναντίον της εκεί ημιομάδας των 4-5 ανδρών.
Τότε, εγκατέλειψε την προσπάθεια που έκανε για τους τραυματίες και άρχισε να ρίχνει με το επαναληπτικό τυφέκιο Νο 4 (Μαρτίνι – αυτό ήταν το όπλο του) 4-5 σφαίρες προς τους Τούρκους που συνέχιζαν να επιτίθενται. Όλα αυτά μέσα σε 8-10 λεπτά.
Στη συνέχεια και υπό την πίεση του όγκου πυρών καμπύλης τροχιάς και των πυρών που άρχισαν να ρίχνονται από την κορυφή του Υψώματος, προχώρησε μαζί με τον Στρατιώτη που του απέμεινε εκεί, μέσω του ορύγματος , ανατολικά του Σχολείου και έφθασε, μετά από τους Στρατιώτες που είχαν συμπτυχθεί από την κορυφή του Υψώματος νότια τούτου . Εκεί συνάντησε τον Λοχαγό και του ανέφερε με αγωνία, ευρισκόμενος σε άθλια στην κυριολεξία κατάσταση, τα όσα είχαν προηγηθεί.
[ Οι οπλίτες στο εμπρός τμήμα του Υψ. Ελισσαίου ήταν υποχρεωμένοι να είναι καλυμμένοι από τον τεράστιο όγκο πυρών που εδέχοντο από τους Τούρκους, δεν πρόσεξαν ότι ομάδα των Τούρκων τους πλησίαζε από τη ΒΔ κατεύθυνση και βρισκόταν κοντά τους, με αποτέλεσμα όταν τους αντιλήφθηκαν να μην μπορούν να τους αντιμετωπίσουν με τα όπλα που διέθεταν και να συμπτυχθούν πολύ γρήγορα προς τα πίσω. Είναι αυτό που έχω γράψει αρκετές φορές, ότι αν ο εχθρός έχει τη δυνατότητα να εκτοξεύσει τεράστιο όγκο πυρών προς τις θέσεις μας και είμαστε υποχρεωμένοι για να επιβιώσουμε να καλυπτόμεθα , πρέπει – είναι θέμα επιβίωσης, κάπου κάπου να ελέγχουμε προσεκτικά τον τομέα μας , (χωρίς να αποκαλυπτόμεθα), προκειμένου αυτός να μη μας πλησιάσει και κατορθώσει να μας αιφνιδιάσει ή να μην μπορούμε εμείς στο τέλος να τον αντιμετωπίσουμε . Και τονίζω ξανά, ότι όταν ο εχθρός πλησιάσει πολύ και δεν μπορούν να μας χτυπήσουν από πίσω του με πυρά οι ελεύθεροι σκοπευτές… κλπ, τότε εννοείται ότι είναι η πλέον κατάλληλη στιγμή να τον εξουδετερώσουμε, αρκεί να έχουμε και τα κατάλληλα όπλα – χειροβομβίδες, χρησιμοποιούμενα σε συνδυασμό και όχι διαρκώς,για ευνόητους λόγους. Δηλαδή είναι η στιγμή που ….. “ΒΑΛΛΟΥΝ ΑΠΑΝΤΕΣ”, εκτός από τους λπόψυχους – χωρίς ψυχική αντοχή και σθένος οπλίτες μας. ΚΑΙ ΠΡΟΣΟΧΗ, βάλλουν άπαντες, αλλά όχι διαρκώς. Θα υπάρχουν και οι στιγμές που πρέπει γρήγορα ο μαχητής να γεμίσει το όπλο του και εννοείται, ότι το κάνει, χωρίς να αποκαλύπτεται. [ Υπόψιν σας ότι ένας καλός Διμοιρίτης ή Λγός, του εχθρού , ( αυτό εννοείται ότι ισχύει και για εμάς ) ,όταν επιτίθεται το τμήμα του, πάντα κρατάει πίσω αριθμό ελευθέρων σκοπευτών, οι οποίοι κινούνται καθ’ άλματα και ελέγχουν διαρκώς από κοντά τους αμυνόμενους , εξουδετερώνοντάς τους ] .
Παρατηρήθηκαν περιπτώσεις οπλιτών να είναι καλυμμένοι μέσα στο όρυγμά τους και ο εχθρός να έχει περάσει από πάνω τους και να βρίσκεται ήδη πίσω τους, χωρίς αυτοί να έχουν αντιδράσει . Το γράφω για να επισημάνω τη βαρύτητα που πρέπει να δίδεται κατά την εκπαίδευση των οπλιτών , από τους οποιουσδήποτε ηγήτορες , στο θέμα αυτό.
Ο Λοχαγός βρισκόταν εκεί, απ’ ό,τι φαίνεται, επειδή περίμενε τον Διοικητή Τάγματος που είχε ενημερωθεί για την κατάσταση που επικρατούσε στη Διμοιρία προφανώς από τους Στρατιώτες του Παρατηρητηρίου στο Σχολείο. (Δεν υπήρχε άλλος τρόπος αφού ο Διμοιρίτης δεν είχε μιλήσει με κανέναν στο τηλέφωνο.)
Την επομένη, ημέρα το πρωί (15/08/74), διαπιστώθηκε, ότι στο εμπρός τμήμα τουΥψ. Ελισσαίου οι Τούρκοι χρησιμοποιούσαν για την προστασία τους γαιόσακους πλήρεις, ενώ είχαν μεταφέρει – εγκαταστήσει και χρησιμοποιούσαν εκεί και πολ/λο 0.50 χιλ σε τρίποδα, που διέθετε εμπρός και μεταλλική θωράκιση.
Η παραπάνω κατάσταση, όπως προανέφερα, παρακολουθείτο ανελλιπώς διά του Παρατηρητηρίου στο Σχολείο από την διοίκηση του Τάγματος.
Απόδειξη του γεγονότος τούτου είναι ότι σε 20-25′ λεπτά αφίχθηκε στην Ανατολική πλευρά του Σχολείου ο Διοικητής του Τάγματος με ανοιχτό αγροτικό όχημα και ένα (1) ή δύο (2) ακόμη οχήματα, ενδεχομένως κλειστά τύπου ΒΑΝ, με συρόμενες πόρτες, μεταφέροντας περίπου δέκα (10) ενόπλους (μάλλον Αξκό και οπλίτες), προκειμένου να ενεργήσουν για την ανακατάληψη του εμπρός τμήματος του Υψ. Ελισσαίου. ( Αντεπίθεση δηλαδή επιπέδου, ούτε καν Λόχου, αλλά Δρίας , πολύ μεγάλης όμως σπουδαιότητας – σημασίας για τη διατήρηση της τοποθεσίας του Λόχου στη συνέχεια. Εκτιμώ, ότι ο Διοικητής ήθελε να μην το αφήσει στην τύχη και “να το πάρει πάνω του” για ευνόητους λόγους . Και είναι προς τιμήν του, γιατί δεν σκέφθηκε ότι θα του πέσει καμμιά υπόληψη, ούτε να το παίξει κινέζος, όπως έκαναν άλλοι με πολύ μεγαλύτερα τμήματα που χάθηκαν – εξαφανίσθηκαν , γιατί αντιμετώπιζε την πραγματικότητα και δεν ήθελε να του ξεφύγει η ουσία – ήθελε να προσφέρει ως Διοικητής . Στο τέλος βέβαια επιβεβαιώθηκε αρνητικά, γιατί στις 16/08/74, πράγματι το υπόλοιπο τμήμα της Δρίας που βρισκόταν μπροστά από το Σχολείο, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί. Με μία μόνο παρατήρηση, ότι, μετά την αντεπίθεση ή την επομένη 15/08/74, θα μπορούσε να γίνει κάποια αναδιάταξη της δύναμης εκεί ,
ενισχυσή της με όπλα και το Παρατηρητήριο, λόγω ύψους να χρησιμοποιηθεί ως θέση μάχης, τουλάχιστον με οπλ/λο . Εννοείται, ότι με μία τέτοια δύναμη και τομέα σε έκταση η Μονάδα, δεν ήταν δυνατόν να προβλέπονται και αντιμετωπίζονται όλα από το Διοικητή της. Το εμπρός τμήμα του Υψ. Ελισσαίου υπέρκειτο από τη βάση των ορυγμάτων της Δρίας και βρισκόταν στα 80 μέτρα περίπου απ’ αυτήν … κλπ. Σε παρακείμενο χώρο, όπως προείπα, βρισκόταν ο Διοικητής του Λόχου, ο οποίος φαίνεται, ότι είχε ειδοποιηθεί σχετικά. (Όλα σχεδόν τα παραπάνω, όπως κι αυτά που αναφέρονται στη συνέχεια, προέρχονται από πληροφορίες παρισταμένων, που μεταφέρθηκαν σε άλλους, που ήθελαν να μάθουν ακριβώς τί συνέβη εκεί και δικές μου εκτιμήσεις, πάλι σύμφωνα με άλλες πληροφορίες ,που θεωρώ, ότι ήταν απολύτως σωστές και έγκυρες. Εφόσον, όμως, υπάρχουν οποιεσδήποτε διαφορές στην εν λόγω περιγραφή, παρακαλώ τους γνωρίζοντες να με ενημερώσουν σχετικά για να επανορθώσω αναλόγως.) .
Η υποτιθέμενη αντεπίθεση, τρόπος του λέγειν, που έγινε όπως έγινε, καλύτερα να μην γινόταν, εκτός από κάποια μηνύματα που εξέπεμψε, ΠΑΝΤΑ κατά την γνώμη – εκτίμησή μου, τουλάχιστον στον χρόνο αυτό . Εκτελέσθηκε, χωρίς υποστήριξη όπλων καμπύλης τροχιάς (Όλμους – Πυροβολικό , έστω μία ή δύο βολές), ούτε κάποια αξιόλογη – αξιόπιστη βάση πυρός με Α/Τ και Πολ/λα ή Πολυβόλο. (Εννοείται ότι αν υπήρχε ένα καλό Α/Τ στο χρόνο εκείνο οι Τούρκοι δεν θα μπορούσαν να σταθούν εκεί). Ο κανόνας είναι : αντιμετωπίζουμε τις απειλές που δημιουργούνται, όπως μπορούμε και με ό,τι διαθέτουμε , έστω και αν αυτό είναι δυσανάλογα μικρό ή μεγάλο, όπως θα μπορούσε να πει κάποιος για την χρησιμοποίηση εδώ πυρών Πυροβολικού, αφού δεν είχαμε κάτι καλύτερο – αποτελεσματικότερο. Μπήκαν οι άνδρες (αντεπιτιθέμενης δύναμης) σε φάλλαγγα κατ’ άνδρα και κινήθηκαν διά μέσου του ορύγματος που ένωνε τη βάση της Δρίας με την κορυφή που βρίσκονταν οι Τούρκοι, προς αυτήν. Ο κινούμενος μπροστά ‘Ηρωας Έφεδρος Δεκανέας Νίκος Πέτρου του Πέτρου, της δυνάμεως της Διμοιρίας – Λόχου , που γνώριζε το Ύψωμα και το δρομολόγιο προσέγγισης στην κορυφή του, 23 χρονών από τη Βασίλεια Κερύνειας, ένα γνήσιο και άφοβο παλικάρι που αγαπούσε την πατρίδα του και προσφέρθηκε εθελοντικά να τεθεί οδηγός, κτυπήθηκε από τα πυρά των Τούρκων στο μηρό και η εν λόγω αντεπίθεση έλαβε τέλος. Το Τμήμα κατόπιν τούτου συμπτύχθηκε περιθάλπτοντας κατάλληλα και τον τραυματισμένο άνδρα, ο οποίος μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου και πέθανε μετά από 2 ή 3 ημέρες. Η έκπληξη των συγγενών του ήρωα ήταν πώς πέθανε αφού κτυπήθηκε στο μηρό (;).
Και τα μηνύματα που εξέπεμψε νομίζω προς τους δικούς μας Αξκούς και Οπλίτες , αλλά ακόμη και στους Τούρκους ήταν ότι υπάρχει μιά κάποια αποφασιστικότητα, ιδιαίτερα από τον Διοικητή της Μονάδος, για αντιμετώπιση της εχθρικής δραστηριότητητας , αναδεικνύοντας βέβαια και την γύμνια της Μονάδος από πλευράς όπλων και υποστήριξης . Ιδιαίτερα δε για τον Διοικητή του Λόχου το μήνυμα (στην Πράξη με την φυσική του παρουσία, διά του παραδείγματος), ήταν να επιλέξει ένα πολύ πιό προωθημένο αυτού που χρησιμοποιούσε, παρατηρητήριο – θέση μάχης , γιατί τα εμπρός Τμήματά του είχαν ανάγκη της παρουσίας – καθοδήγησής του.
Αναφέρω ιδιαιτέρως και την περίπτωση του διοικητή του Λόχου, γιατί πιστεύω ότι ο Διοικητής της Μονάδος είχε καταλάβει ότι αυτός χρησιμοποιούσε ως παρατηρητήριο – θέση μάχης πάρα πολύ πίσω από τα Τμήματά του, για την ιδιότητά και τον βαθμό του, ( όλα είναι πιθανά βέβαια σε τέτοιες καταστάσεις ) , ήτοι :
α. Από την χρησιμοποίηση των επικοινωνιών και την ενημέρωση του Τάγματος για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον Τομέα ευθύνης του Λόχου του , Πχ. Εκτός από την προ αναφερθείσα περίπτωση της Διμοιρίας Ελισσαίου , μέχρι στις 0830 η ώρα περίπου , είχε κατα
ληφθεί το Φυλάκιο 1001 και υπήρχαν τρείς σοβαρά τραυματισμένοι Οπλίτες , ( αμέσως μετά ,
σε κάποια απόσταση από το Φυλάκιο, προς την κατεύθυνση του 1003 ), από αυτούς που μπόρεσαν να συμπτυχθούν την τελευταία στιγμή και ζητούσαν απεγνωσμένα βοήθεια , την οποία και κατώρθωσαν να τους παρέξουν, Ένας Οπλίτης και στη συνέχεια Άλλος του Πολυβολείου Πάι Πας και ο Επιτελής του, Λγός Μαυρόγιαννος, με Έφεδρο Οπλίτη . ( Διασώθηκαν οι δύο γιατί ο Τρίτος σκοτώθηκε τελικά εκεί που βρισκόταν από τους Τούρκους που είχαν καταλάβει το Φυλάκιο 1001 , στην προσπάθειά του να βελτιώσει την θέση του και να προστατευτεί καλύτερα ) .
β. Από τις μεγάλες διαρροές προς τα πίσω Οπλιτών των Διμοιριών του Ορύγματος και αυτής που βρισκόταν Νότιά της , με αποτέλεσμα να μην γίνει κάλυψη με πυρά των Οπλιτών που συμπτύσσονταν από το Φυλάκιο 1001 , και
γ. Απότον ΔΕΑ τότε Χριστοδούλου Χριστόδουλο , που εργάζεται σήμερα στην Λευκωσία , ένα επίσης , αξιόλογο παλικάρι που διέθετε το πνεύμα και την ψυχή πραγματικού Αξκού , ο οποίος εγκαταστάθηκε στις 14/8/74 και περί ώρα 1130 – 1230 ( ; ), στο όρυγμα της Διμοιρίας Ορύγματος , κατόπιν διαταγής του Τάγματος , από μόνος του , χωρίς την οποιαδήποτε βοήθεια από μέρους του εν λόγω Λοχαγού , ενδεχομένως και άλλου Αξκού της Μονάδος , που είχε διαταχθεί σχετικά και που όμως για κάποιο λόγο …….. , δεν έφθασε τελικά ποτέ στα προαναφερθέντα σημεία . ( Εννοείται ότι το τελευταίο θα χρειαστεί επιβεβαίωση ) .
Ο Ανθλγός τότε κ. Πέτρος Νικολάου, λόγω του Προβλήματος που απέκτησε αντικαταστάθηκε αμέσως μετά το τέλος της παραπάνω αντεπίθεσης και είναι προς τιμήν του που δεν δέχθηκε να μεταφερθεί στο Νοσοκομείο, όπως θα γινόταν υπό κανονικές συνθήκες για κατάλληλη περίθαλψη.
Δεν κατέστη δυνατόν να μάθω, ποιος ήταν ο Αξκός που αντικατέστησε (αν όχι αμέσως) τον Ανθγό Πέτρο Νικολάου, αλλά μία πληροφορία χωρίς να είναι βεβαία λέγει ότι ήταν κάποιος έφεδρος ονόματι Μακάριος (δεν μπόρεσε ο μάρτυρας να μου πει αν ήταν Αξκός), που ήταν αδερφός του Ανθλγού Παπόρη.
Εδώ πρέπει να λεχθεί, πάντα κατά τη γνώμη μου και με συνεκτίμηση των πληροφοριών (χρειάζεται διερεύνηση), ότι στις 08.30 περίπου (+/-) η ώρα στις 14/08/74 (μπορεί και νωρίτερα) συμπτύχθηκε προς τα πίσω και η δύναμη του Πολυβολείου Πάι Πας(;). Δύο (2) οπλίτες τούτου, ανέφεραν ότι μετέβησαν στο ΣΔ του Λόχου (το πιθανότερο μαζί με άλλους) και ζήτησαν εξηγήσεις από το Δκτή του Λόχου, γιατί δεν ήταν μαζί τους…. κλπ και τον ρώτησαν, πώς θα πολεμήσουν αφού δεν έχουν όπλα, ενώ αυτός εκεί πίσω είχε τσέχικο αυτόματο . (Δεν επιθυμώ να αναφέρω το διάλογο που μου ανέφεραν, ότι διεξήχθη μεταξύ τους). Αποτέλεσμα τούτου ήταν ο Λγός να δώσει (;) το τσέχικο στον έναν από τους δύο με αριθμό χειροβομβίδων. Ο εν λόγω οπλίτης εθεάθη μετά από λίγο , φέροντας το τσέχικο στο πίσω τμήμα της τοποθεσίας Δρίας Ελισσαίου.
Το δειλινό προς το βράδυ στις 15/08/74 ο Λοχαγός Γ. Παπαχατζόπουλος με τον Ανθγό Π. Νικολάου έκαναν μία βόλτα-επίσκεψη προς τα εμπρός. Ήδη είχαν κοπάσει οι μάχες και επικρατούσε σχετική ηρεμία. Ξεκίνησαν από την έδρα του Λόχου και κινούμενοι προς τα Βόρεια από το δρόμο Ανδρέα Κάριου συνάντησαν, αρχικά αριστερά, μερικά άτομα που πρέπει να ήταν της Δρίας του Α. Σεργίου (με την εκτίμηση ότι ήταν πολύ λιγότερα αυτών που ήταν εκεί στις 13/08/74). Στη συνέχεια, περνώντας από το πίσω μέρος της Δρίας Ελισσαίου ( αμέσως βόρεια του Σχολείου), χωρίς να συναντήσουν κάποιο Διμοιρίτη και από το Παρατηρητήριο του Σχολείου, κατέληξαν και πάλι στο ΣΔ Λόχου.
Σχεδόν από την αρχή της βόλτας, ο Ανθ/γός Π. Νικολάου ζήτησε-απαίτησε από το Λγό, αν και δεν αισθανόταν τελείως καλά, να μεταβεί ξανά στην προηγούμενη θέση του, στη Διμοιρία Ελισσαίου, όπως και έγινε. Στις 16/08/74 και περί ώρα 03.00, μετέβη εκεί αναλαμβάνοντας και πάλι τη Διοίκησή της, των δέκα (10) Οπλιτών πλέον, συν (+) δύο (2) του Παρατηρητηρίου, στο Σχολείο δηλαδή.
Με το ΠΦ στις 16/08/74 οι Τούρκοι άρχισαν ξανά σφοδρά πυρά με όπλα καμπύλης και ευθυτενούς τροχιάς, εναντίον των θέσεων της Δρίας, μπροστά από το Σχολείο, τα οποία ήταν πλέον πιό εύστοχα, προσαυξημένα από τα πυρά των Τούρκων που βρίσκονταν στο Εμπρός Τμήμα του Yψ. Ελισσαίου. Τα όπλα της Διμοιρίας , όπως έχει προαναφερθεί, ήταν εν προκειμένω αστεία. (όλα κι όλα δέκα επαναληπτικά τυφέκια Νο4 – Μαρτίνια).
Γύρω στις 09.00 η ώρα περίπου η κατάσταση έγινε αφόρητη.
Η ομάδα των 10 ατόμων υπό τον Ανθγό ήταν καθηλωμένη, από τα πυρά των Τούρκων, προς τη Δυτική πλευρά των θέσεων ορύγματος (μόνο 20 – 30 μ.), όπου μπορούσαν ΜΟΝΟΝ να προστατευθούν, χωρίς να ανταποδίδουν . Στο Ανατολικό Τμήμα του Ορύγματος δεν ήταν δυνατόν να παραμείνει , λόγω των πυρών, άνθρωπος-μαχητής. Η κατάληψη του εμπρός τμήματος του Υψ. Ελισσαίου απεδείχθη ολέθρια. Από το Παρατηρητήριο του Σχολείου, αναφέρθηκαν κινήσεις των Τούρκων από Ανατολικά προς το Σχολείο. (Από την πλευρά δηλαδή που δεν υπήρχε κανείς, τους εδίδοντο προφανώς πληροφορίες από το εμπρός τμήμα του Ελισσαίου). Σε κάποια στιγμή ο Ανθγός πήρε την απόφαση να κάνει σύμπτυξη για να μην εγκλωβιστεί, καθότι δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει την κατάσταση,ούτε μπορούσε να δει τους Τούρκους που πλησίαζαν πάνοπλοι ευρισκόμενοι σε πολύ κοντινή απόσταση (Στο ύψος του εμπρός τμήματος Υψ. Ελισσαίου).
Ειδοποίησε διά ζώσης το Πολ/λείο Πάι Πας που βρισκόταν αμέσως Δυτικά να συμπτυχθεί . ( Δεν υπήρχε άλλος τρόπος . Χωρίς να γνωρίζει αν τον άκουσαν) . Ειδοποίησε , επίσης , διά ζώσης το Παρατηρητήριο , να ενημερώσουν τον Διοικητή του Λόχου τηλεφωνικά για την απειλή που δημιουργείτο, την πρόθεσή του να συμπτυχθεί και ο ένας εξ’ αυτών να τρέξει να του το πει και προσωπικά. Αφού πέρασαν 10-15 λεπτά, χωρίς καμιά απάντηση από το Παρατηρητήριο, ενήργησε την σύμπτυξη από τη Δυτική πλευρά του Σχολείου μέχρι που έφυγε και ο τελευταίος Στρατιώτης έρποντας. Στο χρόνο αυτό και από τη θέση που βρισκόταν δεν είδε να κινούνται Άρματα προς την τοποθεσία.
Σχεδόν αμέσως από την άλλη πλευρά του δρόμου (Ανδρέα Κάριου), είδε τον Ηλία Κανάουρο επικεφαλή του Πολυβολείου Πάι Πας , ο οποίος τον ενημέρωσε για το θάνατο του Ήρωα Γιαννάκη Παππουλλή και αυτός του επανέλαβε να πάνε γρήγορα πίσω. Ήταν λίγα δευτερόλεπτα πριν , απ’ ό,τι φαίνεται, που σκοτώθηκε και ο εν λόγω Ήρωας. (Για τους Ήρωες που ανήκαν προηγούμενα στον 1ο Λόχο /211ΤΠ και σκοτώθηκαν, δεν αναφέρομαι ιδιαίτερα, γιατί έχουν παρουσιαστεί στα βίντεο του Συνδέσμου τους που έχω ήδη αναφέρει και συστήνω να παρακολουθήσετε).
Θα αναφερθώ ιδιαιτέρως για το ηρωικό Πολ/λείο Πάι Πας που φαίνεται ότι προκάλεσε μεγάλη ζημιά στους Τούρκους, απόδειξη ότι στο τέλος έγινε “ΣΤΟΧΟΣ ΠΡΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ” και είχε σοβαρές απώλειες. (Αναφέρομαι ιδιαιτέρως στο Πολ/λείο αυτό και επιπλεόν γιατί οπλίτες της δύναμής του με βοήθησαν αρκετά να συγκεντρώσω πολλά στοιχεία για την εν λόγω έρευνα, χωρίς εννοείται να μεροληπτώ υπέρ κανενός , ακόμη και γι` αυτούς ).
Το πρωί στις 14/08/74 τραυματίστηκε σοβαρά ο Κώστας Μεταξάς από την Λεμεσό . Αμέσως μετά σκοτώθηκε ο Ήρωας Νίκος Χατζηπαύλου του Κώστα , κληρωτός , ετών 21 ,από τους Αγίους Ομολογητές, διαμένων στον Στρόβολο Λευκωσίας, επιστρέφοντας από το Νοσοκομείο (έχω αναφερθεί ιδιαιτέρως και στους δύο).
Το πρωί στις 16/08/74 σκοτώθηκε ο Ήρωας Παππουλλής Γιαννάκης του Αντωνίου, κληρωτός , ετών 20, από την Αγία Νάπα (σχεδόν κομματιάστηκε από Α/Τ βλήμα).
Ο Ήρωας Λοχίας Χριστοφή (Κανάουρος) Χριστοφή του Αγαθοκλή, κληρωτός, ετών 20 από τον Υψώνα της Λεμεσού φαίνεται ότι σκοτώθηκε αμέσως μετά την ενημέρωση του Ανθγού, που προανέφερα, στην προσπάθειά του να επιστρέψει στο Πολ/λείο και να ενημερώσει τελικά τον έναν συνάδελφό του που είχε απομείνει εκεί ζωντανός.
Προφανώς δεν έλαβε υπόψιν του, από άγνοια, ότι οι Τούρκοι τον είχαν επισημάνει από την προηγούμενη κίνησή του και ότι η μικρή του στάση , ( για να μιλήσει στον Ανθλγό) τους έδωσε χρόνο να τον στοχοποιήσουν, με αποτέλεσμα επιστρέφοντας για λίγο προς το Πολ/λείο να τον κτυπήσουν, το πιθανότερο από το εμπρός Τμήμα του Υψ. Ελισσαίου (200 μ.) ή ακόμη και από το Φυλάκιο 1001, που είχαν καταλάβει, με ελεύθερο Σκοπευτή (420 μ.). (Το είχαν ξανακάνει κατά την μεταφορά του Τραυματία Στρατιώτη Καψοκάρτη Κων/νου από τον δημόσιο δρόμο προς τα πίσω). Την περίπτωση αυτή της προσβολής του Ήρωα Λοχία Κανάουρου θα την σχολιάσω επιπρόσθετα στο τέλος της παραγράφου , κυρίως για τους νέους Αξκούς – συναφέλφους μου, προκειμένου να ενημερώνουν το εκάστοτε προσωπικό τους καλύτερα – πληρέστερα.
Στον ίδιο χρόνο στο Πολ/λείο έπεσε βλήμα, απ’ ό,τι φαίνεται ,Όλμων 4,2in με αποτέλεσμα χώματα του Ορύγματος να σκεπάσουν σχεδόν τον τελευταίο ζωντανό Οπλίτη του Πολυβολείου Πάι Πας Θωμά Τσεντίδη, ο οποίος κατάφερε τελικά να διασωθεί.
Ανάλογη κατάσταση επικρατούσε και στα ορύγματα Δυτικά και πίσω από το Σχολείο και εννοείται ότι κανείς δεν κάλυψε τη σύμπτυξη της εν λόγω Δ/ρίας (12 ατόμων) προς τα πίσω.
Όταν έφθασε ο Διμοιρίτης στο ΣΔ του Λόχου και 50 μέτρα πιο πίσω, σχεδόν στη Βόρεια πλευρά του Ιπποδρόμου συνάντησε άλλα 20-25 άτομα που είχαν φθάσει εκεί από όλο το μέτωπο. του Λόχου . Ενημέρωσε επί τροχάδην το Λοχαγό και αυτός τον έστειλε να πάει 100-150 μέτρα προς τη Λευκωσία, επί της Λ. Αγίου Παύλου, όπου υπήρχε τηλέφωνο και να ενημερώσει τον Διοικητή της Μονάδος για την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί.
Ο Διοικητής του συνέστησε ψυχραιμία και να πει στο Λοχαγό, ότι στόχος της επίθεσης δεν ήταν αυτοί αλλά η ΕΛΔΥΚ και να συνεχίσει την προσπάθειά του. Εξ’ αυτού βγαίνει και το συμπέρασμα ότι ο Λοχαγός και η Μονάδα δεν είχαν ενημερωθεί μέχρι τότε για την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στο Υψ. Ελισσαίου και Δυτικά τούτου, όπως και στο Λόχο γενικότερα ,με ευνόητα αποτελέσματα, ακόμη και για την άμεση, κατά το δυνατόν, ενημέρωση της δύναμης του φυλακίου Παλούκια για την απειλή που διαμορφώνετο από Δυτικά του (εφόσον υπήρχε επικοινωνία κλπ).
[ Όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, με συνδυασμό αρκετών στοιχείων – πληροφοριών – χρονικών συμπτώσεων , η δύναμη των Τούρκων που απειλούσε από Ανατολκά το υπόλοιπο της Διμοιρίας Ελισσαίου ( Ανθλγό και 10 Οπλίτες ), ήταν εκείνη που κινήθηκε Ανατολικά διά του Αναχώματος , προς το Φυλάκιο Παλούκια και το αιφνιδίασε . Συνέλαβε τους πέντε (5) τελευταίους υπερασπιστές του, καθότι η κατάληψή του έγινε στον ίδιο χρόνο 0900 ή ώρα περίπου, ( μετά βεβαιότητος από οπλίτη που βρισκόταν απέναντί του επί της Μιχαλάκη Καραολή, με τον Λοχαγό Μαυρόγιαννο, που προσπαθούσαν να δημιουργήσουν κατάσταση αντιμετώπισης της απειλής ) και δεν είχε αναγνωρισθεί – εντοπισθεί άλλο Τουρκικό Τμήμα στην εν λόγω περιοχή ] .
Ο Λοχαγός έκανε μία προσπάθεια να συγκρατήσει τους άνδρες (σχεδόν όλοι βρίσκονταν σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση) και να διατάξει κάποιους απ’ αυτούς στις κάθετες παρόδους γα να προβάλουν προφανώς μία κάποια άμυνα. Παράλληλα, προσπάθησε με την αποστολή του Ανθλγού Σέργιου, τον οποίο έστειλε δύο δρόμους πιο πάνω (προς τα βόρεια) να δει αν έρχονταν Άρματα . (Δεν είδε να έρχονται άρματα).
Υπόψιν ,ότι η προσπάθεια του Λοχαγού να οργανώσει μία υποτυπώδη γραμμή άμυνας απέτυχε και μόλις την επομένη το πρωί (17/08/74) ο Λοχαγός με τον Ανθυπολοχαγό και κάποιους οπλίτες μετέβησαν στο ΣΔ του Λόχου και πήραν, ότι τυφέκια-μαρτίνια υπήρχαν, ένα ΣΤΕΝ και ένα οπλοπυροβόλο ΜΠΡΕΝ που είχε εγκαταλειφθεί στη ταράτσα του κτιρίου (Παρατηρητήριο του Λγού) . Παρελήφθη επίσης και ένα οπλ/λο ΜΠΡΕΝ, που είχε εγκαταλειφθεί στο τέρμα του δρόμου, κάθετου επί της Ανδρέα Πατσαλίδη, από την οποία μπορούσε να βάλλει καλύτερα στην Ανατολική πλευρά του Σχολείου (!!!).
Οι Τούρκοι προωθήθηκαν μέχρι το Σχολείο και από εκεί εκτόξευαν πυρά.
Στη συνέχεια (17/08/74) έγινε κάποια ανασυγκρότηση στη δύναμη του Λόχου, αποτελούμενη από λίγα άτομα που καταλάμβαναν θέσεις, ανά 20-30 μέτρα, σε απόσταση 50 μέτρων από το ΣΔ Λόχου, προς τον Ιππόδρομο, προκειμένου να υλοποιηθεί μια υποτιθέμενη γραμμή άμυνας, γιατί θα περνούσαν οι άνδρες του ΟΗΕ να καταγράψουν τις θέσεις των. Όπως και έγινε . Στις 17 ή στις 18/08/74 πέρασε τεθωρακισμένο όχημα του ΟΗΕ και παρατηρούσε – κατέγραφε τους δρόμους – σπίτια που υπήρχαν δικοί μας Στρατιώτες.
Ως νέος ΣΔ Λόχου το απόγευμα στις 17/08/74 ορίστηκε το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δομετίου ακριβώς Βόρεια του Ιπποδρόμου.
Από φήμη ή φήμες, οι οποίες μου έγιναν γνωστές από έναν μόνον μάρτυρα (του το είπε Έφεδρος Στρατιώτης άλλου Λόχου) και το αναφέρω με κάθε επιφύλαξη, για συγκεκριμένο λόγο και εκτιμώ εν αγνοία του Διοικητή Λόχου, ( απορρέει από την ενασχόλησή του να εγκαταστήσει γραμμή άμυνας , πολύ πίσω – 50 μέτρα βόρεια του Ιπποδρόμου ) ο Διοικητής της Μονάδος, το απόγευμα στις 17 ή το πρωί στις 18/08/74 , επικεφαλής δύο εφέδρων Αξκών και περίπου 10-15 οπλιτών εγκατέστησε αυτούς σε κάποιο όρυγμα 80-100 μέτρα Δυτικά και Νότια του Σχολείου (αμέσως Δυτικά δηλαδή της Λ.Ανδρέα Κάριου) με αποτέλεσμα να δεχθούν πυρά από τους Τούρκους και να κτυπηθεί στο χέρι ο ένας Αξκός, που παρ’ ολίγον να πεθάνει .
Απ’ ό,τι φαίνεται, πάντα σύμφωνα με τη φήμη, η δύναμη αυτή υπό έναν Αξκό πλέον, αναγκάστηκε να συμπτυχθεί σε οίκημα και από εκεί να αποχωρήσει αυθημερόν στο Τάγμα, ύστερα από απαίτηση των Τούρκων προς τους άνδρες των ΟΗΕ, ότι αν παρέμεινε εκεί, θα έκαναν επίθεση για να τους εξουδετερώσουν και εννοείται ότι είχαν τη δυνατότητα αυτή πολλαπλάσια.
Το αναφέρω αυτό γιατί ο κ. Αλευρομάγειρας, προφανώς από λάθος και μη καλή γνώση της περιοχής ,στο άκρο αριστερό της διάταξής του και λόγω του χρονικού διαστήματος που έχει μεσολαβήσει, θέλησε να δικαιολογήσει τα όρια του Τάγματος που έγραψε στο σχετικό δημοσίευμά του και κατελάμβαναν και το Υψ Άνών. Αρμένικα ή Αγγλικανικά Μνήματα το οποίο κατείχα εγώ με το Λόχο μου μέχρι τις 16/08/74 και ώρα 17.00, 15-20 λεπτά περίπου, πριν την εκδήλωση της επίθεσης των Τούρκων στον πεδινό χώρο Σχ. Γρηγορίου – Υψ. 180 Κολοκασίδη, οπότε και αναγκάστηκα σε σύμπτυξη, όπως αναφέρω με λεπτομέρειες σε σχετικό μου προηγούμενο δημοσίευμα και ισχυρίστηκε σε μένα, ότι εγκατέστησε μία τέτοια δύναμη ( όπως προαναφέρθηκε…. ) το βράδυ στις 16 προς 17/08/74 σε όρυγμα που εξασφάλιζε το ύψωμα Ανώνυμο Αρμένικα ή Αγγλικανικά Μνήματα.
(Εγώ δεν θέλω να αδικήσω ΚΑΝΕΝΑΝ, αλλά ούτε να πω και ψέμματα για να δικαιολογήσω τα αδικαιολόγητα, γιατί έτσι δεν θα τιμήσω τους Ήρωες μας ΕΚΕΙ Νεκρούς και Ζωντανούς , που έμειναν μέχρι την τελευταία στιγμή, προσπαθώντας με τα μέσα και την επάνδρωση που είχαν … το ακατόρθωτο).
Ο Διοικητής του 336ΤΕ επισκέφθηκε την έδρα του Λόχου στις 18 ή 19/08/74 και σε μία συνομιλία που είχε με τον Λοχαγό Παπαχατζόπουλο, παρουσία του εν λόγω Ανθλγού και 3-4 οπλιτών, μεταξύ αυτών και του Θωμά Τσεντίδη και Μάριου Ρώσου, τους είπε….ότι έχασαν την ευκαιρία να γίνουν ήρωες…κλπ. Εννοείται, ότι απευθυνόταν και στον Διοικητή του Λόχου. Δεν υπήρχαν αντιδράσεις τότε, αλλά στη συνέχεια οι οπλίτες αυτοί έλεγαν αρκετά που δεν θέλω να αναφέρω, καθώς μπορούν να μας τα πουν οι ίδιοι και ο κ. Αλευρομάγειρας να τους απαντήσει, εκτιμώ κατάλληλα, γιατί κι αυτός είχε τα χίλια δίκια…. ,ανεξαρτήτως των όποιων ή καθόλου λαθών και παραλείψεών του, προσπαθώντας για το καλύτερο.
Εξ όσων στοιχείων μπόρεσα να συγκεντρώσω, η γραμμή των ορίων μας με τους Τούρκους στον Τομέα αυτό του Λόχου Παπαχατζόπουλου βρέθηκε στις 16 πρός 17 /8/74, (από δορυφορικό χάρτη) : Αμέσως βόρεια του Ανατολικού Φυλακίου Ελέγχου της Αστυνομίας (σήμερα), Δυτική Άκρη της Πρώτης παρόδου , Νότια της Οριζοντίας οδού στα Βόρεια Ανδρέα Πατσαλίδη και Δυτικά της καθέτου οδού επίσης Ανδρέα Πατσαλίδη , [Αμέσως Βόρεια δηλ. του διώροφου σπιτιού που χρησιμοποιούσε ο Λγός Παπαχατζόπουλος για Παρατηρητήριο και Θέση μάχης ( 14,15 και μέχρι16 το πρωί Αυγ. 74 )] .
Δυτικά της λεωφόρου Ανδρέα Κάριου δεν υπήρχε κανένα δικό μας Τμήμα και ευτυχώς που οι Τούρκοι και οι άνδρες των ΟΗΕ δεν το αντελήφθησαν .
Μετά από μία βδομάδα περίπου , όπως έχει προαναφερθεί παραπάνω, η διάταξή μας επεκτά θηκε στα Δυτικά της Λ. Ανδρέα Κάριου, με αποτέλεσμα σήμερα τα όρια στην Δυτική πλευρά της να έχουν ως εξής :
Η οδός Πριάμου , στους Ανατολικούς πρόποδες του Υψ. Ανων. Αρμένικα Μνήματα , αποτελεί “ Νεκρή Ζώνη ”, μέχρι την διασταύρωση προς Βορρά με την οδό Θαλή , που είναι δική μας . Η γραμή που ενώνει την εν λόγω διασταύρωση , με το μέσον της απόστασης του Δυτικού σήμερα Φυλακίου ελέγχου της Αστυνομίας, με την Χρήστου Τσάρτα , αποτελεί εκετέρωθεν
“ Νεκρή Ζώνη ” , η οποία επεκτείνεται και Ανατολικότερα . Μετά δε την Λ. Ανδρέα Κάριου κατεβαίνει Νότια , λίγο πιό πάνω από το Ανατολικό Φυλάκιο της Αστυνομίας που σημαίνει ότι η Χρήστου Τσάρτα ανήκει καθ` ολοκληρίαν στους Τούρκους , καθώς και το 1/3 του Βόρειου Τμήμα τος της οδού Χαριλάου Μιχαήλ .
Σχολιάζοντας την περίπτωση της προσβολής του Λοχία Κανάουρου και όχι μόνον [ Έχουν σκοτωθεί ή τραυματισθεί πάρα πολλά άτομα ( Αξκοί – Οπλίτες ) , επειδή βρίσκονταν σε θέσεις που νόμιζαν ότι ήταν ασφαλείς και κατά συνέπεια ήταν χαλαροί και απρόσεκτοι , χωρίς να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας . ( Έχω αναφέρει μέχρι τώρα στην μεγάλη μου έρευνα αρκετά παραδεί γματα και μπορώ να αναφέρω ακόμη περισσότερα …)] δεν έγινε σωστή εκτίμηση των εχθρικών απειλών στην περιοχή του και ενώ με την αρχική κίνησή του κατώρθωσε να τους αιφνιδιάσει και να μην μπορέσουν- προλάβουν να τον προσβάλουν , όταν επέστρεφε ήταν έτοιμοι και του την είχαν φυλαγ μένη που λέμε .
Σε ένα Πεδίο Μάχης , ανεξαρτήτως της θέσεως που βρισκόμαστε , κοντά η μακρυά από τον εχθρό , επάνω σε Ύψωμα ή πίσω από αυτό , υπάρχει πάντα η πιθανότητα να μην εκτιμήσουμε κάτι σωστά και να προσβληθούμε από πυρά όπλων καμπύλης ή ευθυτενούς τροχιάς του . ( Υπόψιν ΠΑΝΤΑ το ωφέλιμο και το μέγιστο βεληνεκές των Όπλων που χρησιμοποιεί ο αντίπαλός μας , τα οποία πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν στην οποιαδήποτε κινησή μας ) .
Έχει αποδειχτεί – καταδειχτεί , όμως ότι στις περιπτώσεις αυτές καλόν είναι να λαμβά νονται ΠΑΝΤΑ τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας , ( να μην είμαστε δηλαδή ποτέ χαλαροί και απρόσεκτοι ) και να ενεργούμε – κινούμεθα σύμφωνα με αυτά που μάθαμε στην εκπαίδευση εκτιμώντας γρήγορα τα δεδομένα , αποφασιστικά και κατά το δυνατόν ψύχραιμα και θα έχουμε την μεγαλύτερη δυνατή πιθανότητα να μην πάθουμε τίποτε , να μην προσβληθούμε – εξουδετερωθούμε και αιφνιδιαστούμε από τον εχθρό και το σπουδαιότερο να μπορέσουμε να εκτελέσουμε την αποστολή μας .
Υπόψιν επίσης, ότι η ψυχολογία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο , ακόμη και για να φοβήσουμε τον αντίπαλο , έστω και αν είμαστε αμυνόμενοι . Η ταχύτητα στις αντιδράσεις μας από τυχόν ξαφνικές κινήσεις ή εκτέλεση πυρών από τον εχθρό , τον ξαφνιάζει και τον καθιστά ανενεργό και φοβισμένο, εξουδετερώνοντάς τον . Μας βοηθάει να αντιμετωπίζουμε χωρίς προβλήματα και τις πιό επικίνδυνες καταστάσεις, ως να μην συμβαίνει τίποτε . Η φοβισμένη και μη άμεση αντιμε τώπιση δύσκολων καταστάσεων, υπό προυποθέσεις βέβαια και με λογική εκτίμηση ( όχι τρελή ) δημιουργεί , κατά κανόνα δυσεπίλυτα προβλήματα , απώλειες χωρίς λόγο και μη εκτέλεση απο στολών που μπορούν να διεκπεραιωθούν με τις λιγότερες δυνατές ζημιές .
Ο εχθρός ενεργεί και αυτός, κατά κανόνα, σύμφωνα με τους κανόνες τακτικής που εφαρμόζουμε και εμείς , γι`αυτό ΠΑΝΤΑ καλόν είναι , έστω και αν οι συνθήκες είναι δύσκολες να “βάζουμε” το μυαλό μας να δουλεύει και αφού εκτιμήσουμε την κατάσταση και προβλέψουμε τι αυτός μπορεί να κάνει να λάβουμε άμεσα τα κατάλληλα μέτρα ή να υιοθετήσουμε – εφαρμόσουμε κατάλληλες κινήσεις, ακόμη και μεταφοράς προσωπικού, ώστε να αποφύγουμε κινδύνους και να αντιμετωπίσουμε άμεσα απειλές που δημιουργούνται από αντίστοιχες κινήσεις του.
Η λήψη , άμεσα , της κατάλληλης απόφασης και η , επίσης , άμεση εφαρμογή της ,μηχανικά μπορώ να πω, (χρησιμοποιώντας μόνον τα απολύτως απαραίτητα λόγια – οδηγίες προς τους υφισταμένους ή και καθόλου ) , δημιουργεί πολλά πλεονεκτήματα απέναντι στον εχθρό και κυρίως τον αιφνιδιάζει .
Θανάσης Πολύζος
Συνημένο “4”
ΦΥΛΑΚΙΟ – ( ΔΙΜΟΙΡΙΑ ) ΠΑΛΟΥΚΙΑ
Στο 2ο Γύρο Εχθροπραξιών – Τελευταίοι Ήρωες Υπερασπιστές του
Ήρωας Πανίκος Αθανασίου
[ Παλούκια : Φυλάκιο με πρόχειρες κατασκευές , κατά μήκος Ορύγματος και θέσεις μάχης στο προς τους Τούρκους τμήμα , προστατευόμενες από γαιόσακους με άμμο ή χώμα , πολύ παλαιούς και φθαρμένους, ( Υπόψιν ότι το χώμα μέσα σε γαιόσακους δεν εμποδίζει αποτελεσματι κά τις βολίδες των Όπλων να εισχωρήσουν και να τους διαπεράσουν ) . Στο Δεξιό – Ανατολικό τμήμα του που είχε διευρυνθεί , είχε κατασκευαστεί και πρόχειρο σκέπαστρο, που προστάτευε τους υπηρέτες του Πολυβόλου 0.50 χιλ από τα βλήματα Όλμων, ενώ στο Αριστερό – Δυτικό τμήμα υπήρχε κατασκεύασμα από σκυρόδεμα , που έφερε δύο θυρίδες για βολές Όπλων .
Το Φυλάκιο συνδεόταν Δυτικά με το Ύψ. Ελισσαίου με πρόχειρο Ανάχωμα , Ανατολικά με το Φυλάκιο “ΚΙΒΩΤΟΣ” με Όρυγμα μικρού βάθους που είχε κατασκευαστεί στο παρελθόν και Νότια με την Μιχαλάκη Καραολή , με Όρυγμα συγκοινωνίας – επικοινωνίας με τα πίσω Τμήματα .
Η δύναμή της Διμοιρίας των Παλουκιών , ( εννοείται στο Φυλάκιο και στην αρχή του Ορύγ ματος που το συνέδεε με αυτό της Κιβωτού ), κατά δύο εκδοχές απορροφούσε 20 ή 45 άνδρες , ( ή μιά ενδιάμεση κατάσταση ) . [ Μία άλλη πληροφορία που είναι ανάγκη να διερευνηθεί , λέγει ότι η δύναμη με την οποία επανδρώνετο το Φυλάκιο και το όρυγμα που κάλυπτε αυτό Ανατολικά του , ανερχόταν αρχικά στα 90 άτομα , τα οποία μοιρασμένα ανά 45 , άλλαζαν ανά 4ήμερο . Ως τόπος ανάπαυσης των 45 ανδρών που έμειναν πίσω , χρησιμοποιείτο ο κατωκημένος τόπος που βρισκόταν αμέσως νότια του Φυλακίου Παλούκια . ( εκατέρωθεν της οδού Μιχαλάκη Καραολή ) . Αναγράφω την παραπάνω πληροφορία , μόνον και μόνον επειδή μπορεί να είναι αληθινή , καθότι η δύναμή του το 1ου Λόχου /336 ΤΕ ανερχόταν σύμφωνα με το σχετικό στα 220 άτομα ] .
Ο δε Οπλισμός της , κατά μία εκδοχή , αποτελείτο από (1) Browning Πολυβόλο 0,50 χιλ. επίγειο, μία (1) Τουρτούρα Γερνανική , τέσσερα ( 4 ) ΜΠΡΕΝ ( τα δύο στο όρυγμα ) , ένα (1) VIKERS ( στο όρυγμα ) και πολλά επαναληπτικά τυφέκια Νο 4 ( Τα επομομαζόμενα Μαρτίνια ) .
Κάποιος επίσης , στο παρελθόν είχε φροντίσει να υδροδοτηθεί το Φυλάκιο και ευτυχώς για τους εκεί μαχητές γιατί αρκετές φορές μούσκευαν την μοναδική τροφή τους – κουραμάνα , για να φάνε .
Για την παρακολούθηση των αναγραφόμενων παρακάτω , προστίθεται Χάρτης με την Διά ταξη του 1ου Λόχου / 336 ΤΕ, από 2 4/7/74 ( Φυλάκια ΠΑΛΟΥΚΙΑ -ΚΙΒΩΤΟΣ –ΧΑΡΑΚΩΜΑ )
, Όπως στην Προσθηκη “1” του παρόντος συνημμένου ] .
(1). Ως σοβαρό παράδειγμα παλικαριάς και αγωνιστικότητας αναφέρω την περίπτωση του Πολυβολητή του Φυλακίου 1005 ( Παλούκια ) , Ήρωα Πανίκου Αθανασίου .
Ο Ήρωας Πανίκος σε όλη την διάρκεια του 3 ήμερου αγώνα στον 2ο Γύρο των εχθροπρα ξιών , αποτελούσε την ψυχή του Φυλακίου , πρωτοστατώντας στην εκτέλεση πυρών εναντίον των Τούρκων , μη επιτρέποντας τους να πλησιάσουν ή να ενεργήσουν επιθετική προσπάθεια κατά μέτωπο , καλύπτοντας συγχρόνως επαρκώς και τους υπόλοιπους συναδέλφους του .
Από ό,τι φαίνεται όμως , σύμφωνα με μαρτυρία ( ή το πλέον πραγματικό – αληθινό , απόρ ροια αυτής ) του παραπάνω έφεδρου Στρατιώτη Αττά, ο οποίος είχε την δυνατότητα να βλέπει – παρακολουθεί από παρακείμενες θέσεις σε Όρυγμα – πολύ κοντά και κατά το δυνατόν , ( λόγω πυρών που εκτοξεύντο εναντίον του και του σοβαρού τραυματισμού του στη συνέχεια ) , μαζί με άλλους εφέδρους Στρατιώτες που αποτελούσαν προσωπικό της Διμοιρίας του Φυλακί ου , τα τεκταινόμενα στην περιοχή του , το πρωί στις 16/8/74 , οι υπερασπιστές του πρέπει σίγουρα – μετά βεβαιότητας , να αιφνιδιάστηκαν από ενέργεια μικρής δύναμης των Τούρκων από δυτικά και περί ώρα 1000 – 1100. ( Θεωρώ ως πιθανότερη και πλέον έγκυρη ώρα την 0900 περίπου , όπως αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στο Συνημμένο “3”).
Αυτό πρέπει να έγινε αμέσως μετά την κατάληψη του Υπόλοιπου του Υψ. Ελισσαίου ( το πίσω τμήμα του , μπροστά από το Σχολείο ) και του Πολυβολείου Πάι Πας – του Φυλακίου 1003 . Το εν λόγω τμήμα των Τούρκων εκμεταλλεύτηκε τον μεγάλο όγκο πυρός που εκτοξεύετο από την βάση του , εναντίον του Φυλακίου ( Παλούκια) , ( υποχρέωνε τους υπερασπιστές του να καλύπτονται στα Ορύγματα ) και το ανάχωμα που συνέδεε τα δύο Φυλάκια ( το σχεδόν βέβαιο ) ή το διακεκομμένο έδαφος εμπρός και δυτικά του , ( δεν το δέχεται ο Αττάς , επειδή γνώριζε άριστα την περιοχή ) , προσεγγίζοντας αυτό απαρατήρητα .
Πιθανόν το εν λόγω Τουρκικό Τμήμα να μην ασχολήθηκε καθόλου με το υπόλοιπο της Διμοιρίας Ελισσαίου, το οποίο προφανώς , ( όπως προαναφέρθηκε στο Συνημμένο “3”) , είχε προλάβει να συμπτυχθεί και να κινήθηκε κατευθείαν προς το Φυλάκιο Παλούκια διά του Αναχώματος . ( Όλα τα αναγραφόμενα προηγούμενα – παραπάνω είναι προς διερεύνηση ) .
Όπως φαίνεται οι τελευταίοι πέντε (5) Ηρωικοί υπερασπιστές του Φυλακίου , ( … γιατί είχαν την ψυχική αντοχή να το υπερασπιστούν μέχρι την τελευταία στιγμή ) , δεν παρακολουθούσα ν – επιτηρούσαν προς την κατεύθυνση δυτικά και δεν ενημερώθηκαν έγκαιρα ( για την προσέγ γιση του εχθρικού Τμήματος στην περιοχή ή την εν συνεχεία κατάληψη του Φυλακίου 1003 – Πάι Πας , από το Λόχο ή το Τάγμα ή από οποιοδήποτε άλλο Παρατηρητήριο του Πυροβολικού (;) που λειτουργούσε στον Τομέα αυτό . ( Οι στιγμές ήταν προφανώς δύσκολες ΠΑΝΤΟΥ και το προσωπι πικό που παρέμεινε τελικά στις θέσεις του λίγο με ακατάλληλο Οπλισμό και λοιπά μέσα …. )
[ Εξ όσων γνωρίζω σοβαρότατο Παρατηρητήριο για τον Λόχο Παπαχατζόπουλου , αλλά και για το Τάγμα αποτελούσε αυτό που βρισκόταν στο νεοανεγειρόμενο Σχολείο , παρά το Φυλάκιο 1003 , που απειλείτο από την προσέγγιση του εν λόγω Τουρκικού Τμήματος και του πολύ μεγάλου όγκου πυρός που εκτελείτο ενεντίον του , ακόμη και από κοντινές αποστάσεις και δεν γνωρίζω αν αυτό έδωσε την εν λόγω πληροφορία προς τον Λόχο ή το Τάγμα ( καίτοι διατάχθηκε προς τούτο από τον Διμοιρίτη του Ελισσαίου ) , πριν εγκαταλειφθεί και εφόσον εννοείται ότι δούλευε το τηλέ φωνό του ……… . Κάποιος παλαιός Πυροβολητής ( μεταγενέστερος του 1974), ισχυρίζεται ότι Παρατηρητήριο ενεργό αποτελούσε και αυτό του κτιρίου του Ιπποδρόμου , για το οποίο εγώ βάζω Ερωτηματικό (;), γιατί πιστεύω ότι εάν ήταν ενεργό θα έβλεπε την κίνηση των Τούρκων που προσέγγιζαν την περιοχή , απειλούσαν και αιφνιδίασαν τελικά τους υπερασπιστές του Φυλακίου Παλούκια και θα ενεργούσε αναλόγως ….( ;) . ( Απαιτείται διερεύνηση ) .
Ο Κυριάκος Αττάς ισχυρίζεται , επίσης , ότι δεν υπήρχαν άλλοι Αξκοί – Οπλίτες στο Φυλάκιο , όταν το εναπομείναν προσωπικό του , πέντε (5) στον αριθμό , αιφνιδιάστηκε (;). Εγώ εκτιμώ ότι πιθανόν να υπήρχαν και άλλοι οι οποίοι δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν αμέσως με αποτέλεσμα να εξουδετερωθούν , όταν προσπάθησαν να αντιδράσουν . Απαιτείται νομίζω να διερευνηθεί σε συνεργασία με τους απέναντι Τούρκους (;) και ήδη το έχω προτείνει προ καιρού σε κάποιον .].
Όλα τα παραπάνω βέβαια υπό την προυπόθεση ότι οι επικοινωνίες δούλευαν σωστά – κανο νικά και ιδιαίτερα αυτή του Φυλακίου . ( Προς διερεύνηση , καθότι τυγχάνει πολύ σοβαρή περίπτω ση ) . Όπως επίσης , ότι στον πόλεμο χρησιμοποιούνται , εφόσον διακοπούν οι επικοινωνίες και Αγγελιοφόροι , μία σοβαρή υποχρέωση – ευθύνη του Προισταμένου . ( Εν προκειμένου του Λόχου ή και του Τάγματος , εφόσον είχαν αντιληφθεί κάτι και προλάβαιναν να το κάνουν ) .
Η κατάληψη του Φυλακίου έγινε απ` ότι φαίνεται αθορύβως , χωρίς να γίνει από την πρώτη στιγμή αντιληπτή , δεδομένου ότι ό έφεδρος Σρατιώτης Πάλμας Ανδρέας του Χαραλάμπους , γεννη θείς στη Λεύκα και διαμένων στην Μοσφιλωτή , που ήταν εγκατεστημένος 40 – 50 μέτρα Ανατολι κά του Φυλακίου , προσανατολισμένος προς τα εμπρός , αρχικά δεν την αντιλήφθηκε . ( Δέον να ληφθεί βέβαια υπόψιν και ο θόρυβος που γινόταν προηγούμενα από τα πυρά Υποστηρίξεως των δικών μας και των Τούρκων ) . Ο ίδιος Στρατιώτης μετά από αρκετή ώρα ενημερωμένος και γνωρί ζοντας πλέον ότι υπήρχε στο Φυλάκιο Κόκκινο ή Τούρκικο σημαιάκι και μην πιστεύοντας ότι είχε καταληφθεί από τους Τούρκους , θέλοντας να φέρει βοήθεια για δύο σοβαρά πραυματισμένους συναφέλφους του κινήθηκε προς το Φυλάκιο οπότε και συνελήφθη .
Το ίδιο έγινε μετά από μιά ώρα περίπου και με τον Στρατιώτη Ζορμπή Ανδρέα του Ευαγγέ λου από την Αμμόχωστο , ο οποίος ενεργώντας αναλόγως όπως και ο Πάλμας Ανδρέας , κινήθηκε προς το Φυλάκιο και συνελήφθη . ( Ο Ζορμπή , όπως λέγεται από δικούς μας Αξκούς – Στρατιώτες που βρίσκονταν απέναντι , στην Μιχαλάκη Καραολή , ( τον είδαν ; ), ενεργώντας προφανώς προλη πτικά , χωρίς να πιστεύει και αυτός ότι το Φυλάκιο είχε καταληφθεί είχε δέσει στο κεφάλι του άσπρο πανί ή φανέλα και κουνούσε με το χέρι του κάτι σαν άσπρο , πλησίασε το Φυλάκιο , οπότε και συνελήφθη ) .
Επίσης , εκτιμώ – θέλω να πιστεύω από την εμπειρία μου , ότι αν υπήρχαν 1 ή 2 Τσέχικα Όπλα στο Φυλάκιο , θα μπορούσαν οι Υπερασπιστές του να αντιδράσουν άμεσα και δραστικά – αποτελεσματικά , έστω και αν αντιλαμβάνονταν τους Τούρκους την τελευταία στιγμή .
Όσον αφορά τώρα στον Κυριάκο Αττά και τους άλλους τέσσερεις (4) εφέδρους Στρατιώτες ( εκτός από τον Ήρωα Ζορμπή , τον Γιασουμή Γιασουμή, τον Γιαλούρη …. και τον Γεωργίου Γεώργιο ), που ήταν εγκατεστημένοι ΒΑ του Φυλακίου Παλούκια , κατά μήκος του παλαιού ορύγ ματος που συνέδεε αυτό με το Φυλάκιο Κιβωτός , στα 500 – 600 μέτρα περίπου :
Όπως προανέφερα ο Ήρωας Πάλμας Ανδρέας βρισκόταν στα 40 – 50 μέτρα περίπου , από το Φυλάκιο , σε ιδιαίτερα διαμορφωμένη και με γαιοσάκους πλήρεις προς την πλευρά των Τούρκων θέση , φέροντας Οπλοπολυβόλο ΜΠΡΕΝ . Στα επόμενα 50 μέτρα περίπου ήταν εγκατε στημένοι αρχικά οι υπόλοιποι Πέντε (5) , επίσης σε ιδιαίτερα διαμορφωμένο χώρο , έχοντας
Πολυβόλο VIKERS , που έριχνε 1 ή 2 σφαίρες και μετά σταματούσε , (1 ) Οπλ/λο ΜΠΡΕΝ με Τυφέκιο Επαναληπτικό ο Αττάς και οι Υπόλοιποι με Τυφέκια Επαναληπτικά (Νο 4 ) .
Από το βράδυ 15/16 ο Κυριάκος Αττάς , έφυγε μόνος του και πήγε 100 μέτρα βορειότερα προς το Φυλάκιο Κιβωτός , για λόγους διασποράς . Το ΜΠΡΕΝ του δεν μπορούσε να χρησιμοποιη θεί γιατί είχαν πέσει χώματα μέσα στην κάνη του .
Το πρωί στις 16/8/74 ( 0800 ή ώρα περίπου ) εμφανίσθηκε Ομάδα Τούρκων 10 – 15 ατόμων να κινείται προς το Φυλάκιο Παλούκια ,από την Ανατολική πλευρά , προς το Όρυγμα που συνέδεε τα δύο Φυλάκια . Ο Κυριάκος Αττάς άρχισε να τους βάλλει με Τυφέκιο , με αποτέλεσμα να τους προκαλέσει να κινηθούν προς αυτόν . Από την περιγραφή του κατάλαβα ότι η εν λόγω Ομάδα ενερ γούσε διερευνητικά – παραπλανητικά για να αποσπάσει την προσοχή – αντίδραση των ανδρών των Φυλακίων Κιβωτού και ιδιαιτέρως των Παλουκιών, από την κατεύθυνση του Φυλακίου 1003 – Πάι
Πας .
Η κίνηση της εν λόγω Ομάδος μετεξελίχθηκε σε πυρ και κίνηση , ενώ στο χρόνο εκείνο κατέφθασαν στο σημείο που βρισκόταν ο Αττάς και οι Υπόλοιποι , αρχίζοντας και αυτοί να βάλλου ν εναντίον των Τούρκων υποχρεώνοντάς τους να κινηθούν πιό ψηλά και ανατολικά και να εισέλ θουν στο ίδιο Όρυγμα με αυτούς . ( Αυτό που σενέδεε τα Παλούκια με την Κιβωτό ) .
Στο χρόνο εκείνο , ( όχι αργότερα από τις 0830 η ώρα ) , οι Γιασουμής Γιασουμής και Για λούρης ….. έφυγαν προς τα πίσω , χωρίς να τους συναντήσει έκτοτε ο Αττάς , το πιθανότερο να πέρασαν δια του Φυλακίου Παλούκια στον Άγιο Παύλο , προκειμένου να φέρουν ενισχύσεις και καλύτερο ενδεχομένως οπλισμό για να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους . ( Προφανώς δεν είχε καταληφθεί αυτό ακόμη ) . Ο Αττάς στο χρόνο εκείνο έστειλε πίσω τον Γεωργίου Γεώργιο για να του φέρει υλικά καθάρσεως μήπως και μπορέσει να επισκευάσει – καθαρίσει το Οπλοπολυβόλο
. ( Πίστευε ότι έχοντας σε λειτουργία το ΜΠΡΕΝ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τους Τούρκους ) . Μαζί του ήταν και ο Ζορμπής Ανδρέας .
[ Εν τω μεταξύ δεν αντελήφθη στο χρόνο εκείνο να εκτελούνται πυρά εναντίον των Τούρκω ν από το Φυλάκιο Κιβωτού , που βρισκόταν πιό κοντά στην Βάση τους ( Τούρκων ) . Κατόπιν τούτου τίθεται και το ερώτημα μήπως το προσωπικό του Φυλακίου Κιβωτού είχε ήδη εξαναγκασ τεί σε σύμπτυξη . ( Προς διερεύνηση ) . Εάν συνέβη αυτό ,το πιθανότερο , το εν λόγω προσωπικό να συμπτύχθηκε προς το Φυλάκιο Χαράκωμα στην δύναμη του οποίου ανήκε ( ; ) , φράσσοντας – εξασφαλίζοντάς το από την κατεύθυνση αυτή . ( Προς διερεύνηση ) .
Προσπάθησα για μεγάλο χρονικό διάστημα να έλθω σε επικοινωνία με προσωπικό του Φυλακίου Κιβωτού και με κάποιον που εκτελούσε χρέη ανεφοδιασμού τούτου , χωρίς όμως αποτέλεσμα . Μου έδωσαν κάποια ονόματα , αλλά δεν υπήρχε η απαιτούμενη διάθεση , ούτε εγώ είχα την διάθε ση να γίνω ενοχλητικός , καθότι τυγχάνω συνειδητά ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ] .
Ο Κυριάκος Αττάς βλέποντας τον Γεωργίου να καθυστερεί και να μην επιστρέφει γύρισε πίσω να δει τι συμβαίνει . Πλησιάζοντας στη θέση του Πάλμα δέχτηκε πυρά από την προαναφερθεί σα Ομάδα των Τούρκων ,( Υπήρχε κάποιο Τμήμα στο Όρυγμα – εξάλλου δεν ήταν και ιδιαίτερα βαθύ , που μπορούσε να γίνει παρατήρηση από μακρυά ) , με αποτέλεσμα να δεχθεί τρείς βολίδες .
Η μία σφηνώθηκε στην κοιλιά του και οι άλλες δύο δημιουργώντας διαμπερή τραύματα , πέρασαν δίπλα από την καρδιά του και μέσα από την παλάμη του , χωρίς να του δημιουργήσουν σοβαρό πρόβλημα . Το βλήμα στην κοιλιά του προκαλούσε σοβαρή αιμοραγία , την οποία αντιμετώπισε με κατάλληλο δέσιμο του ζωστήρα του . Λίγο προηγούμενα αντελήφθη το σημαιάκι των Τούρκων και πριν λιποθυμίσει ρώτησε – (ενημέρωσε ) τον Πάλμα αν το είχε αντιληφθεί . ( Δεν το είχε αντιληφ θεί ) . Όταν συνήλθε μετά από λίγο , διαπίστωσε ότι δίπλα στον Πάλμα ήταν τραυματίας και ο Γεωργίου .( Προσπάθησε να καλυφθεί στη θέση δίπλα στον Πάλμα και μιά βολίδα διαπέρασε το γαιόσακο με το χώμα – άμμο και στη συνέχεια το κράνος και τον τραυμάτισε στο κεφάλι , με αποτέλεσμα να γεμίσει αίμα το κεφάλι – πρόσωπό του ) .
Συζητήσανε το θέμα της κόκκινης σημαίας στο Φυλάκιο και επειδή δεν μπορούσαν να δουν τους Τούρκους που ήταν ταμπουρωμένοι , υπέθεσαν ότι επρόκειτο για κόλπο των δικών μας .
Στη συνέχεια ο Ανδρέας Πάλμας ενήργησε όπως ενήργησε και μετά από 1 ώρα περίπου ( που ήλθε και ο Ανδρέας Ζορμπής , ενήργησε και αυτός με τον ίδιο τρόπο , με αποτέλεσμα να συλληφθούν . Ο Γεωργίου Γεώργιος προωθήθηκε λίγο ακόμη προς το Φυλάκιο σε ιδιαίτερη κρύ πτη και παρέμεινε εκεί , ενώ ο Αττάς παρέμεινε μέσα στο Όρυγμα αντιμετωπίζοντας τα τραύματά του , χωρίς να μπορεί να κινηθεί (!) .Κατά τις 2030 η ώρα πέρασε δίπλα τους περίπολος των Τούρκων , χωρίς να τους αντιληφθεί και αυτοί να αντιδράσουν και μόλις σκοτείνιασε ο Αττάς ξεκίνησε να φύγει πίσω με μεγάλη δυσκολία αφού έπρεπε να ξεπεράσει το Όρυγμα και να βαδίσει . Τον αντελήφθη κάποιος Τούρκος και φώναξε εκτελώντας σχεδόν αμέσως πυρά προς το μέρος του , αλλά αυτός πρόλαβε και έφυγε (!!!) . Από τα πυρά ξύπνησε και ο Γεωργίου που ήταν λίγο πιό μπροστά και έκανε και αυτός το ίδιο , τρέχοντας προς τις δικές μας θέσεις . Πλησιάζοντας τις δικές μας θέσεις ο Αττάς , έκοψε ταχύτητα και άρχισε να φωνάζει για να μην τον κτυπήσουν οι δικοί μας , αλλά απ` ότι μου είπε δεν τον άκουσε κανένας .
Το πρωί συναντήθηκαν , προς μεγάλη εκπληξή τους και οι δύο στο Ν/Σ σε γειτονικά κρεβά τια .
[ Αναφέρω τα παραπάνω με λεπτομέρειες για να γίνει αντιληπτό – να γίνει συνείδηση ότι ο Μαχητής δεν σκοτώνεται – πεθαίνει εύκολα και εννοείται ότι πρέπει να είναι προσεκτικός και να μην κάνει λάθη . Επίσης να είναι αποφασιστικός – τολμηρός – επιθετικός ( με λογική και ψυχραιμία , ακόμη και στην Άμυνα), ώστε να προλαβαίνει τον αντίπαλο και τις δύσκολες καταστά σεις , που αυτός προκαλεί , καθότι η ψυχολογία παίζει μεγάλο ρόλο και δεν υπάρχουν άνθρωποι “ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ” που δεν φοβούνται ή δεν λαμβάνουν μέτρα ασφαλείας , όταν ο αντίπαλός τους ενεργεί και χρησιμοποιεί τα όπλα του …. ] .
Ο Κυριάκος Αττάς ανέφερε επίσης , ότι στο χρόνο που βρισκόταν στο Όρυγμα τραυματι σμένος , αντελήφθη πυρά του δικού μας πυροβολικού να πέφτουν σε μικρή απόσταση απ` αυτόν , που σημαίνει ότι κάποιος ενδιαφέρθηκε γι` αυτό . Το ότι εκτελέσθηκαν πυρά Πυροβολικού ΕΚΕΙ αμφισβητείται επίμονα από κληρωτό Στρατιώτη που βρισκόταν μέχρι στις 1800 ή ώρα απέναντι από το Φυλάκιο Παλούκια στην Μιχαλάκη Καραολή . [ Αν πράγματι εκτελέσθηκαν αυτά τα πυρά , εγώ θα περιμένω κάποιος να τα επιβεβαιώσει , έστω και αν ο Διοικητής τότε του Τάγματος βάλει κάποιον άλλον να το κάνει . Με ενδιαφέρει να λεχθεί από που δόθηκαν τα στοιχεία βολής στο Πυροβολικό , ( μπορεί να δόθηκαν και από χάρτη . Το πιθανότερο από το Διοικητή Τάγματος ) και αν υπήρχε σχετικό Παρατηρητήριο . Αν έγιναν κάποια λίγα πυρά εκεί, πρέπει αυτά να έγιναν το πρωί , γύρω στις 0900 ή ώρα , συγχρόνως με τα πυρά που εκτελέσθηκαν και στην περιοχή του Φυλακίου 1003 , όπως προανέφερα ] .
Και επανέρχομαι στους επτά (7) ήρωες , πλέον αιχμαλώτους .
Τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ οι Τούρκοι που κατέλαβαν το Φυλάκιο στις 1900 ή ώρα περίπου της ίδιας ημέρας , αμέσως νότια του Φυλακίου Παλούκια σε κοινή θέα με τους Υπερασπιστές της τοποθεσίας , περί τους είκοσι (20), τους οποίους εξασφάλισε εκ των ενόντων ο Λγός Μαυρόγιαννο ς και πολεμούσαν τους Τούρκους από την Οδό Μιχαλάκη Καραολή , από τις 0900 η ώρα το πρωί .
( Πιθανόν η αντιμετώπιση ΑΡΧΙΚΑ της απειλής που δημιουργήθηκε από την κατάληψη του Φυλα κίου ΠΑΛΟΥΚΙΑ να έγινε υπό την ευθύνη του Διοικητή του 1ου Λόχου με περιορισμένο αριθμό Οπλιτών , ο οποίος και ενημέρωσε σχετικά την Διοίκηση του Τάγματος ) .
Τα μεγάλα παλικάρια οι Τούρκοι , έκαναν ό,τι κάνουν όταν οι ίδιοι υφίστανται απώλειες και δεν μπορούν να τα βάλουν στα ίσια με τους Έλληνες . Αν συλλάβουν αιχμαλώτους τους σκοτώνουν , ασχημονούν εις βάρος τους , ή τους αφήνουν νηστικούς και διψασμένους επί ημέρες … κλπ .
Ότι έκαναν οι Πατεράδες τους και οι Παππούδες τους στην Μικρασιατική Εκστρατεία – Καταστροφή και αφού είχαν υποστεί τα πάνδεινα από τους Έλληνες μαχητές – νικητές στα Υψώ ματα του Σαγγαρίου .
Εν προκειμένω η εκτέλεση των δικών μας Παλικαριών ,εν ψυχρώ , έγινε επειδή οι Στρατιώ τες μας σκότωσαν ( από την Μιχαλάκη Καραολή ) εκεί δύο Τούρκους , με διαφορά μιας ώρας , που προσπάθησαν να στηρίξουν την σημαία τους στο Φυλάκιο Παλούκια , πριν από την εκεχειρία .
Τις σωρούς των επτά (7) νεκρών ηρώων μας παρέλαβε μετά από δύο (2) ημέρες ( κατόπιν συμφωνίας με τους Τούρκους και παρουσία Αξκού – Οπλιτών του ΟΗΕ ), ο κληρωτός Λοχίας τότε Ανδρέας Στυλιανού …. Αρχιφύλακας , του Φυλακίου στην ειρήνη , αλλά και στην αρχή του 1ου Γύρου, συμπολεμιστής των προαναφερθέντων , ( στην ερώτησή μου προς τον εν λόγω Λοχία , αν προχώρησε και στο εσωτερικό του Φυλακίου να ερευνήσει για τυχόν σωρούς άλλων δικών μας , μου απάντησε όχι γιατί τα παλικάρια οι Τούρκοι δεν κρατιόντουσαν και ήταν πολύ απειλητικοί ακόμη και μπροστά στους Οπλίτες του ΟΗΕ… κλπ ) και τους μετέφερε , αν δεν κάνω λάθος , στο Νεκροταφείο της Λακατάμιας … .
Εξ όσων στοιχείων μπόρεσα να συγκεντρώσω ο ήρωας Πανίκος Αθανασίου , ήταν υπόδειγ μα Στρατιώτη και χαρακτήρα . Πίστευε στον Θεό και είχε ιδανικά , αγαπούσε υπερβολικά την Πατρίδα του .
Δεν ισχύει , ΜΟΝΟΝ , κατά την γνώμη μου , αυτό που ελέχθει από κάποιους ότι παρότρυ νε τους υπόλοιπους συμπολεμιστές του να φύγουν και ότι αυτός θα τους κάλυπτε με τα πυρά του .
( Αυτό πρέπει να αποτελεί , προφανώς από λάθος – παραφθορά πληροφορίας κατά την μεταφορά της στο μέλλον , εύκολη απάντηση που καλύπτει αυτούς που αυθαίρετα έφυγαν , νωρίτερα από ΕΚΕΙ, καθότι μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν χρειαζόταν , αντικειμενικά να γίνει αυτό . Δεν υπήρχε από εμπρός πίεση Τμημάτων του εχθρού , χωρίς να σημαίνει ότι αυτός (ο εχθρός ) δεν χρησιμοποι ούσε πάρα πολύ μεγάλο όγκο πυρός εξ αποστάσεως , με Όλμους 4,2 in – 81 χιλ., Α/Τ , Πολ/λα και ελευθέρους σκοπευτές … ) .
( Εδώ θέλω να γράψω κάτι που μου είπε κάποιος από εκεί , που δεν θέλει να κοινοποιηθεί τ` ονομά του , ότι “ αν έμειναν στο Φυλάκιο όλα τα άτομα (20) που το επάνδρωναν , δεν θα μπορούσαν να αιφνιδιαστούν οι υπερασπιστές του και να καταληφθεί αυτό από τους Τούρκους ” ) .
Για τους Υπόλοιπους έξι (6) Μαχητές – ήρωες που συνελλήφθησαν – εκτελέσθηκαν μαζί του εν ψυχρώ , νομίζω ότι έγινε επί πλέον έρευνα , η οποία δέον να συνεχιστεί και πιστεύω ότι έχουν αποδοθεί οι τιμές που αρμόζει και που θα πρέπει αυτές να αποδίδονται διαρκώς .
Ο Κυριάκος Αττάς , συμπατριώτης του Κύπριου Ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου για τον οποίο είναι πολύ υπερήφανος , [ ακολουθώντας τα μεγάλα νάματα και τις υψηλές παρακαταθήκες του περί Πατρίδος , ήτοι : “ Στην εσχάτην ανάγκην θα αγωνιστώ και θα πεθάνω σαν ΈΛΛΗΝΑΣ , αλλά ζωντανό δεν θα με πιάσουν ” ],
όπως κατάλαβα και θέλω να πιστεύω από την κουβέντα μας , μεγάλης διάρκειας δύο(2) φορές και από πληροφορία γνωστού του – συμπατριώτη του , συμπολεμιστή του , μεγάλο παλικάρι και αυτός , πρόκειται για ειλικρινές και έντιμο άτομο , αυθεντικό ΜΑΧΗΤΗ, πολύ μεγάλης αντοχής , που προσπάθησε όσο μπορούσε ν` ανταποκριθεί στις ανάγκες του πεδίου της μάχης , με αστεία μέσα – δυνατότητες και χωρίς την καθοδήγηση – παρουσία κανενός βαθμοφόρου, μέχρι κυριολεκτι κά την τελευταία στιγμή της μάχης και της ζωής του . Μπορεί στο πεδίο της μάχης να μην νίκησε..
…, κάνοντας στο ακέραιο το καθήκον του , αλλά σίγουρα νίκησε και αυτός με την παλικαριά του και την ψυχραιμία του τον “Θάνατο”, έχοντας όπως λέγει – πιστεύει την ευχή της Μάνας του , κτυπημένος από τρείς βολίδες θανάσιμα , χωρίς να συλληφθεί αιχμάλωτος , υπό λίαν αντίξοες συνθήκες . ( Δεν συνηθίζω να γράφω υπερβολές ). Υπόψιν σας ότι το χωριό Λύση της Αμμοχώστου του Κυριάκου Αττά είχε ήδη καταληφθεί από τους Τούρκους .
Τα ίδια εκτιμώ περίπου χαρακτηριστικά , πρέπει να ισχύουν και για τον Γιώργο Γεωργίου .
Πρέπει όμως κάποιος που τον γνωρίζει ή μπορεί να μάθει να τα γράψει – συμπληρώσει .
Τα μεγάλα δικά μου ερωτήματα εν προκειμένω , είναι :
(α). Ποιός παρακολουθούσε την εκτέλεση της αποστολής – δραστηριότητα του σοβαρότα του αυτού Φυλακίου στον χρόνο εκείνο και αν αυτή μπορούσε να υλοποιηθεί ; ( Στο κύριο μέρος της έρευνας έχω θέσει και κάποια σχετικά ερωτηματικά ) .
(β). Τα ίδια περίπου ισχύουν και για τον Διοικητή Τάγματος , ο οποίος στο χρόνο εκείνο αντιμετώπιζε καθολική επίθεση των Τούρκων σε ολόκληρο τον Τομέα του και ιδιαίτερα στις περιο χές των Αγίων Δομέτιου και Παύλου και έπρεπε να έχει επικοινωνία , κατά το δυνατόν, με όλους . [ Στο Σταθμό Διοικήσεως βέβαια του Τάγματος , εκτιμώ ότι δεν ήταν μόνος του , με ότι αυτό συνε πάγετο , έστω και αν αυτός ( Σ. Δκσεως ) είχε μετατραπεί σε “τρελοκομείο” ] .
Πως κάλυπτε με παρατήρηση τον ενλόγω Τομέα (περιοχές των Αγίων Δομέτιου και Παύλου
) και αν υπήρχε τέτοια δυνατότητα στην περίπτωση αυτή ; ( Αν υλοποιείτο αυτή και εκ του αποτε λέσματος ; ) . Αν ενημερώθηκε έγκαιρα για την απειλή που δημιουργήθηκε στην εν λόγω περιοχή , από την κίνηση – δραστηριότητα του εχθρικού Τμήματος και την πτώση του Φυλακίου 1003 – Πάι Πας ή Ελισσαίου ( υπόλοιπο τμήμα του ) ή την επικείμενη από εκεί σύμπτυξη της Διμοιρίας ,καθότι αυτή έγινε νωρίτερα από την προσβολή του Φυλακίου των Παλουκιών , ( απαιτείται διερεύνηση ) . Ενημερώθηκε ο Επικεφαλής του Φυλακίου Παλούκια για τον κίνδυνο που διατρέχει από την κατεύθυνση αυτή ; ή τι πρόβλημα δημιουργήθηκε εν προκειμένω για να μην γίνει αντιληπτή η προσβολή του Φυλακίου Παλούκια από τα πλάγια ; Εννοείται ότι μπορεί να απαντήσει και κάποιος άλλος αντί αυτού , προκειμένου να ληφθεί μιά υπεύθυνη ή έστω μιά κάποια σοβαρή απάντηση .
[ Εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι πραγματοποιήθηκε αντίδραση από το Τάγμα , χωρίς να γνωρίζω πόσο έγκαιρα έγινε αυτή και από ποιόν – πότε ενημερώθηκε αυτό , αφού ο Λοχαγός Μαυρόγιαννος από τις 0900 ή ώρα βρισκόταν στην Μιχαλάκη Καραολή , επιλαμβανόμενος προσω πικά της απειλής που δημιουργήθηκε από το Φυλάκιο Παλούκια και εκτελέσθηκαν πυρά Πυρο βολικού ( σίγουρα ) στην περιοχή – ΖΕ του Φυλακίου 1003 , ενδεχομένως και του 1005 , με συντεταγμένες που έδωσε ο ίδιος ο Διοικητής της Μονάδος . Απαιτείται επιβεβαίωση όλων των προαναφερθέντων
Υπόψιν σας ότι ο Κυριάκος Αττάς αναφέρει κατηγορηματικά ότι δεν έγινε κατά μέτωπο επίθεση των Τούρκων στο Φυλάκιο . Το μόνον που παρατήρησε μετά στο Φυλάκιο ήταν η μικρή Τούρκικη σημαία . ( Προφανώς μετά την κατάληψή του , που έγινε στο χρόνο που αυτός βρισκόταν στο όρυγμα προς το Φυλάκιο Κιβωτός και προσπαθούσε μαζί με τους άλλους να παρεμποδίσει με πυρά την προσέγγιση – εισχώρηση της μεγάλης Ομάδος των Τούρκων ) ] .
(γ). Αν λειτουργούσε η ενσύρματη επικοινωνία του ΣΔκσεως Τάγματος με τα Φυλάκια και το Φυλάκιο Παλούκια ; Αν διακόπηκε αυτή , ποιός ενημερώθηκε και τι έγινε για την αποκατάστα σή της και τέλος γιατί δεν χρησιμοποιήθηκε Αγγελιοφόρος για την ενημέρωση του προσωπικού του , εφόσον υπήρχε επαρκής χρόνος για τέτοια αντίδραση – χρησιμοποίηση Αγγελιοφόρου ;
( Για ευνόητους λόγους αναφέρω ότι τα κύρια Φυλάκια που ήταν εκτεθειμένα και πολύ επι κίνδυνα στον Τομέα Αγίου Δομέτιου – Αγίου Παύλου στη Φάση αυτή ήταν 3 ή 4 ) .
(δ). Αν το Σχέδιο Άμυνας του Φυλακίου είχε εγκριθεί αρμοδίως και είχαν γίνει οι απαραίτη τες δοκιμές . Είχαν επισημανθεί στη δύναμη του Φυλακίου οι κίνδυνοι που πιθανόν να δημιουργού νταν από την εξουδετέρωση γειτονικών Τμημάτων – Παρατηρητηρίων ή την διαμόρφωση του εδά φους και τα έργα οργάνωσής του , όπως το ανάχωμα στα δυτικά του και το όρυγμα στα ΒΑ του ;
(ε). Μου κάνει βέβαια μεγάλη εντύπωση η πρίπτωση αυτή …. και οπωσδήποτε χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση , ( από ανθρώπους που ήταν ΕΚΕΙ ), για να δούμε εν πάσει περιπτώσει και κατά το δυνατόν , γιατί συνέβη ο εν λόγω αιφνιδιασμός του Φυλακίου , λαμβάνοντας σοβαρά υπό ψιν την απόφαση των παλικαριών – ηρώων που επάνδρωναν το Φυλάκιο , μέχρι το χρόνο εκείνο να το υπερασπιστούν πάση θυσία .
Έχω γράψει παραπάνω την δική μου εκτίμηση στην οποία συμπεριλαμβάνω και την περί πτωση ότι ο αιφνιδιασμός των Υπερασπιστών του Φυλακίου να έγινε – προκλήθηκε από δικό τους λάθος , λόγω του τεράστιου όγκου πυρών που δέχονταν … κλπ .
Τελειώνοντας την περίπτωση που αφορά στο Φυλάκιο Παλούκια προτείνω να γίνει συνάντη ση σε κάποιον χρόνο των Κυριάκου Αττά , Γιασουμή Γιασουμή, Γιαλούρη ….. , Αρίστου Νικολάου ( βρισκόταν Νότια και απέναντι από το Φυλάκιο , όταν αυτό κατελήφθη από τους Τούρκους … και γνωρίζει πως σκοτώθηκαν οι δύο Τούρκοι στρατιώτες … καθώς και για την εν ψυχρώ εκτέλεση των επτά (7) ηρώων παλικαριών μας ) , Γεωργίου Γεώργιο και του τότε Λοχία Ανδρέα Στυλιανού …. που ήταν Αρχιφύλακας του Φυλακίου στην περίοδο της ειρήνης … … κλπ , καθώς και οποιουδή ποτε άλλου γνωρίζει και επιθυμεί – μπορεί να συμβάλει στην χαρτογράφηση του Φυλακίου και την καταγραφή της ιστορίας του, ( Προσωπικό που επάνδρωνε αυτό , χρησιμοποιούμενος οπλισμός και θέσεις τούτου, αντιμετώπιση των Τούρκων , απώλειες με στοιχεία των Νεκρών … κλπ και όπως αναφέρω – αναγράφω προηγούμενα ) , ιδιαίτερα της ημέρας που αυτό κατελήφθη από τους Τούρ κους , που εκτέλεσαν τους τελευταίους Υπερασπιστές του .
Θανάσης Πολύζος
Προσθήκη “1”
Χάρτης Διάταξης του 1ου Λόχου / 336 ΤΕ , από 24/7/74
( Φυλάκια ΠΑΛΟΥΚΙΑ -ΚΙΒΩΤΟΣ – ΧΑΡΑΚΩΜΑ ).
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:
24-8-2015