Μικρή Αγια-Σοφιά στο Σημείο Μηδέν.
Ο διάσημος Ισπανός αρχιτέκτονας παρουσιάζει τα σχέδιά του για την ανοικοδόμηση του ελλην- ορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου, που είχε καταστραφεί εντελώς την 11η Σεπτεμβρίου του 2001
Ο Σαντιάγο Καλατράβα, ο σούπερ σταρ της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, αλλάζει το τοπίο στους Δίδυμους Πύργους. Από τη μια σχεδίασε το τεράστιο «Oculus» για τον σταθμό του μετρό, με μια εντυπωσιακή, αέρινη είσοδο η οποία θυμίζει πουλί που πετάει - ίσως το περιστέρι της ειρήνης.
Από την άλλη τον μικρό, ιδιαίτερα ξεχωριστό, ναό του Αγίου Νικολάου, που είχε καταστραφεί ολοσχερώς από την κατάρρευση του Νότιου Πύργου του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου κατά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Aπό σήμερα και μέχρι τις 24 Οκτωβρίου μπoρούμε να δούμε στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη την έκθεση «Η ανοικοδόμηση του ελληνορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου στο «Σημείο Μηδέν»», που αποκαλύπτει βήμα βήμα τα στάδια της αναδημιουργίας αυτού του τοπόσημου μέσα από τρεις αρχιτεκτονικές μακέτες, σχέδια, ακουαρέλες, ψηφιακές αποδόσεις και οπτικοακουστικό υλικό.
Σχέδιο του εσωτερικού του Ναού
Περικυκλωμένο από ουρανοξύστες, το μοναδικό μη κοσμικό κτίριο στο Σημείο Μηδέν θα βρίσκεται περίπου εννέα μέτρα πάνω από το επίπεδο του δρόμου και θα ορθώνεται λίγο ψηλότερα από το φύλλωμα των βελανιδιών του Μνημείου του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου.
Με υποβλητικό και ανάλαφρο τρούλο και 40 φεγγίτες ο ναός είναι κατασκευασμένος από λεπτή, λευκή πέτρα και φύλλα γυαλιού που φωτίζονται εσωτερικά. Σχεδόν διάφανος, λάμπει τη νύχτα και καθυποβάλλει δημιουργώντας ατμόσφαιρα μυσταγωγίας και πνευματικής ανάτασης. Μοιάζει με καντήλι αναμμένο στη μνήμη των ανθρώπων που σκοτώθηκαν εκείνη την τραγική μέρα, η οποία σημάδεψε τη Νέα Υόρκη, την Αμερική και όλη την υφήλιο.
Συνδυάζοντας τη βυζαντινή παράδοση με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική ο διάσημος Ισπανός αρχιτέκτονας βάζει την υπογραφή του σε μια λιτή, αφαιρετική, ίσως την πιο μεταμοντέρνα ελληνορθόδοξη εκκλησία. Οδηγός του ήταν η Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, αλλά και ο ναός του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα (σήμερα έχει μετατραπεί σε μουσείο και τζαμί), ενώ η επίσκεψή του στο Αγιον Ορος εδρασε καταλυτικά στην κατανόηση του ελληνορθόδοξου πνεύματος.
Βλέποντας στην έκθεση τα χρωματιστά αρχιτεκτονικά σχέδιά του από τον εσωτερικό του ναού, τα οποία έχουν ποιότητες ζωγραφικής, αντιλαμβανόμαστε γιατί βλέπει την αρχιτεκτονική ως τέχνη ο ρηξικέλευθος Καλατράβα, ο οποίος έχει εισπράξει πλήθος θετικών, αλλά και αρνητικών σχολίων από τους Αθηναίους για το στέγαστρο του ΟΑΚΑ και την πεζογέφυρα στην Κατεχάκη.
Με μια σειρά από άλλα σχέδια μας αποκαλύπτει πώς σταδιακά μεταμόρφωσε σε ναό το ψηφιδωτό της Παναγίας με το Θείο Βρέφος που βρίσκεται στην είσοδο του Νάρθηκα, στην Αγία Σοφία. Με μοναδικό τρόπο, σχεδόν μαγικά, αφαιρώντας και ανασυνθέτοντας, ένωσε τη μορφή της Παναγίας με τις μορφές του Ιουστινιανού στα δεξιά (κρατάει την Αγία Σοφία) και του Μέγα Κωνσταντίνου στα αριστερά (κρατάει την Κωνσταντινούπολη) και δημιούργησε την πρόσοψη του ναού του Αγίου Νικολάου και τον τρούλο.
Οι εργασίες για την ανοικοδόμηση της εκκλησίας έχουν ξεκινήσει και σύντομα οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν όλα τα σημεία της. Τη χαμηλή αψίδα της εισόδου, που σχηματίζει μια στεγασμένη στοά βάθους περίπου δυόμισι μέτρων. Το τύμπανο και τον τρούλο, που παρότι δίνουν την εντύπωση της μονοκόμματης ύλης, η επιφάνειά τους χωρίζεται σε 40 ελάσματα, σε ανάμνηση των 40 παραθύρων του τρούλου της Αγίας Σοφίας.
Την είσοδο στον κυρίως ναό μέσω της «Βασιλικής Πύλης», που είναι ένα ζεύγος διάφανων συρόμενων θυρών. Τη διακριτική εικονογράφηση, με την εικόνα του Παντοκράτορα Χριστού στο κέντρο του θόλου και το χαμηλό τέμπλο του εικονοστασίου.
Κι ακόμα δύο μη τελετουργικούς χώρους, τις αίθουσες Πένθους και Κοινότητας. Από την πρώτη οι επισκέπτες θα αντικρίζουν τη δυτική όψη του Πάρκου Ελευθερίας και του Μνημείου του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, ενώ η δεύτερη θα είναι ανοιχτή για εκδηλώσεις συμβάλλοντας στην κοινωνική λειτουργία του οικοδομήματος.
«Ο σχεδιασμός του ναού θα πρέπει να είναι σύμφωνος με τις παραδόσεις και το τελετουργικό της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά ταυτόχρονα να αναγνωρίζει το γεγονός ότι ζούμε στον 21ο αιώνα» έχει δηλώσει ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος. Γι’ αυτό και ο ναός της ελληνορθόδοξης εκκλησίας της Αμερικής σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε ένα μέρος του να είναι για λατρεία, προσευχή, διαλογισμό, φιλοξενία και ένα μέρος του να είναι ανοιχτό για όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από το θρήσκευμά τους.
Info:
Μουσείο Μπενάκη, Κουμπάρη 1. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 25 Οκτωβρίου. Προτάθηκε στο μουσείο από τον Σαντιάγο Καλατράβα και τη διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
23.09.2015
Παρή Σπίνου
http://www.efsyn.gr/arthro/mikri-agia-sofia-sto-simeio-miden
Ο Καλατράβα χτίζει τον Αγιο Νικόλαο στο Σημείο Μηδέν
Αρχίζουν να υλοποιούνται τον Μάρτιο τα σχέδια του διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα για την ανέγερση σε άλλο σημείο του Μανχάταν της εκκλησίας που ισοπεδώθηκε μετά την καταστροφή των Δίδυμων Πύργων
Ο Καλατράβα χτίζει τον Αγιο Νικόλαο στο Σημείο Μηδέν
Αρχίζουν να υλοποιούνται τον Μάρτιο τα σχέδια του διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα για την ανέγερση σε άλλο σημείο του Μανχάταν της εκκλησίας που ισοπεδώθηκε μετά την καταστροφή των Δίδυμων Πύργων
Τον ερχόμενο Μάρτιο αναμένεται να αρχίσουν οι εργασίες για την ανέγερση του νέου ναού του Αγίου Νικολάου στο Μανχάταν που είχε καταστραφεί ολοσχερώς την 11η Σεπτεμβρίου. Στεκόταν στη σκιά των Δίδυμων Πύργων αθέατος και ταπεινός και κατέρρευσε μαζί τους. Ο αγιασμός όμως και η τοποθέτηση θεμελίου λίθου έγιναν τον Οκτώβριο που μας πέρασε και τον Μάρτιο που μας έρχεται αναμένεται να αρχίσουν τα έργα ανέγερσης της νέας εκδοχής του ναού του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν στο Μανχάταν. Η είδηση αναπαράγεται εκτενώς όχι μόνο επειδή συμπληρώνεται άλλη μία ψηφίδα στο νέο μωσαϊκό των κτιρίων της πληγείσας περιοχής από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου αλλά και επειδή τον σχεδιασμό του ναού έχει αναλάβει ένας σταρ, ο αρχιτέκτονας και μηχανικός Σαντιάγο Καλατράβα.
«Ηθελα ένα κτίριο μοντέρνο, το οποίο ωστόσο θα αντανακλούσε με κάποιον τρόπο την παράδοση της Ορθοδοξίας» έλεγε πρόσφατα στο BBC ο ισπανός αρχιτέκτονας. Η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας (το σημερινό Καριγέ Τζαμί ή Μουσείο Χώρας), δύο χαρακτηριστικά δείγματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, αποτέλεσαν πηγή της έμπνευσής του μαζί με το γνωστό ψηφιδωτό της Αγίας Σοφίας στο οποίο ο Ιουστινιανός προσφέρει ως δώρο στη Θεοτόκο ένα μοντέλο του ναού των Ανθέμιου και Ισίδωρου. Το αποτέλεσμα είναι ένα κτίριο «λιτό» και «εσωστρεφές» το οποίο θα κατασκευαστεί από μάρμαρο του Βερμόντ, καθώς και από ημιδιαφανές υλικό που θα επιτρέπει την εσωτερική φωταγώγησή του τη νύχτα. Ο ναός εξάλλου αναμένεται ότι θα έχει πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, ίσως τη μεγαλύτερη στις ΗΠΑ, και θα είναι ανοιχτός 24 ώρες το εικοσιτετράωρο.
Γιατί ο ισπανός αρχιτέκτονας
Ο Καλατράβα υπήρξε επιλογή της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής. «Προτιμήσαμε τον κ. Καλατράβα, έναν παγκοσμίως αναγνωρισμένο αρχιτέκτονα για τον σχεδιασμό της εκκλησίας, γιατί έχουμε πλήρη επίγνωση της μεγάλης ευθύνης που φέρουμε. Χιλιάδες, αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα έρχονται σε επαφή με τον ναό, οπότε η προσφορά μας στον κόσμο πρέπει να είναι εφάμιλλη της μεγάλης αποστολής που θα κληθεί να φέρει εις πέρας ο Αγιος Νικόλαος» λέει στο «Βήμα» ο εκπρόσωπος Τύπου του ναού Πατέρας Ευαγόρας Κωνσταντινίδης. Τα σχέδιά του ξεχώρισαν στον κλειστό διαγωνισμό στον οποίο συμμετείχαν «12 συνολικά αρχιτέκτονες διεθνούς κύρους από όλον τον κόσμο». Ο πολύ γνωστός και στα καθ' ημάς ισπανός αρχιτέκτονας, ταυτόσημος με το ντιζάιν που εμπνέεται από τη φύση αλλά και συχνά δακτυλοδεικτούμενος εξαιτίας των εξωφρενικών υπερβάσεων του αρχικού προϋπολογισμού των κτιρίων του, επιλέχθηκε από «τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο συνοδεία μιας επιτροπής την οποία αποτελούσαν εξέχοντα μέλη του κλήρου της Αρχιεπισκοπής αλλά και κοσμικοί, μια και κρίθηκε ότι η πρόταση του αρχιτέκτονα αντανακλούσε πλήρως τις επιθυμίες της Αυτού Εξοχότητας».
Οι οδηγίες του ήταν σαφείς και αφορούσαν δύο παραμέτρους. Η μορφή του νέου ναού θα έπρεπε αφενός «να είναι αντιπροσωπευτική μιας παραδοσιακής Ορθόδοξης Εκκλησίας» και αφετέρου να «λαμβάνει υπόψη τη θέση της τόσο στο Μανχάταν όσο και στον χρόνο και την Ιστορία». Ο Σαντιάγο Καλατράβα έπιασε το πνεύμα της Αρχιεπισκοπής. «Το μεγαλείο της αληθινής βυζαντινής αρχιτεκτονικής είναι εμφανές αν κοιτάξεις καλά τα σχέδια» λέει ο Πατέρας Ευαγόρας. «Καθώς θα εισερχόμαστε στην εκκλησία και θα κοιτάμε τον τρούλο, θα βλέπουμε τις 40 ακμές και τα παράθυρα και θα μας έρχεται αυτομάτως στον νου η Αγία Σοφία». To κόστος της ανέγερσης του ναού υπολογίζεται στα «38 εκατομμύρια δολάρια όσον αφορά το κόστος της βαριάς κατασκευής» μας πληροφορεί ο Π. Ευαγόρας. «Η αποστολή της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής ενισχύθηκε σημαντικά από την παγκόσμια προσπάθεια ανεύρεσης πόρων. Οι ενορίες της Αρχιεπισκοπής ανταποκρίθηκαν πολύ θερμά, όπως επίσης και οι κοσμικές οργανώσεις (lay organizations), ενώ, τέλος, μεγάλοι δωρητές από όλον τον κόσμο προσφέρθηκαν να γίνουν μέρος αυτής της ιστορικής προσπάθειας για τη νέα ανέγερση του ναού».
Ο ναός του Αγίου Νικολάου θα χτιστεί στην οδό που τον χώριζε κάποτε από τον Νότιο Πύργο (Liberty street). Επειτα από χρόνια διαβουλεύσεων, αντιπαραθέσεων και αμοιβαίων υποχωρήσεων η Λιμενική Αρχή της Νέας Υόρκης και του Νιου Τζέρσι παραχώρησε τελικά στην Αρχιεπισκοπή ένα κομμάτι της οδού για 99 χρόνια και εκείνη με τη σειρά της παραιτήθηκε από την αξίωσή της να ανεγερθεί ο ναός στο σημείο όπου βρισκόταν εξαρχής, στο νούμερο 155 της οδού Σίνταρ (Cedar Street).
Τα εμπόδια των «Αμερικανών Αθέων»
Η ανέγερση της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου δεν ήταν εξαρχής αυτονόητη. Η άποψη που είχε ακουστεί ήταν ότι δεν θα έπρεπε να ανεγερθεί τόπος λατρείας σε μια περιοχή που καταστράφηκε εξαιτίας της μισαλλοδοξίας. Το 2011 οι «Αμερικανοί Αθεοι» είχαν καταθέσει αγωγή προκειμένου να απομακρυνθεί ο σιδερένιος σταυρός ο οποίος είχε κατασκευαστεί από ερείπια των κτιρίων από το Μουσείο του Σημείου Μηδέν, ενώ τα σχέδια για την ανέγερση ισλαμικού τεμένους πολύ κοντά στην περιοχή είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. «Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δεν δημιουργούμε κάτι καινούργιο, απλώς ξαναχτίζουμε αυτό που καταστράφηκε την τραγική ημέρα της 11ης Σεπτεμβρίου. Για περισσότερο από 80 χρόνια η εκκλησία του Αγίου Νικολάου ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του Μανχάταν. Η εκκλησία υπήρχε πριν από τους Δίδυμους Πύργους και χιλιάδες άνθρωποι, ορθόδοξοι και μη, πιστοί και άπιστοι, πέρασαν το κατώφλι της για να ανάψουν ένα κερί, να πουν μια προσευχή ή να βυθιστούν σε περισυλλογή».
Αντιδράσεις θα αναμένονταν και στο άκουσμα του ονόματος του Καλατράβα, δεδομένου ότι οι Νεοϋορκέζοι δηλώνουν απογοητευμένοι από το έτερο πρότζεκτ του στο Σημείο Μηδέν, το κτίριο-είσοδο του τερματικού σταθμού τρένων. «Σε μια πόλη σαν τη Νέα Υόρκη υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις για όλα! Η ανταπόκριση του κόσμου όμως ήταν πάρα πολύ θετική. Οταν κάποιοι έχουν ενδοιασμούς για τη νέα μορφή της εκκλησίας, εμείς δραττόμεθα της υπέροχης ευκαιρίας για να μιλήσουμε για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική και να μοιραστούμε την ιστορία μας με τον κόσμο».
«Κέντρο πένθους» για όλα τα δόγματα
Η προϋπάρχουσα εκκλησία είχε χτιστεί γύρω στα 1832 αλλά αρχικά ήταν ιδιωτική κατοικία - κάποια στιγμή έγινε μάλιστα καπηλειό. Αγοράστηκε από Ελληνες το 1892 και από το 1916 λειτουργούσε ως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Η νέα της όψη αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2016 για να εορταστούν και τα εκατοντάχρονα του ναού και θα είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη. Το κεντρικό κλίτος της θα μπορεί να φιλοξενήσει ως 150 ανθρώπους (το προηγούμενο είχε χωρητικότητα 80 ατόμων), ενώ θα περιλαμβάνει και ένα κέντρο πένθους που δεν θα ανήκει σε κανένα δόγμα στον δεύτερο όροφο πάνω από τον νάρθηκα. Σε αυτήν θα μεταφερθούν και τα μοναδικά αντικείμενα που δεν καταστράφηκαν μαζί με την εκκλησία. Πρόκειται για ξύλινη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, μια χάρτινη του Αγίου Διονυσίου, ένα στραπατσαρισμένο μανουάλι, μερικά βιβλία και ένα μπρούντζινο δοχείο.
«Ηθελα ένα κτίριο μοντέρνο, το οποίο ωστόσο θα αντανακλούσε με κάποιον τρόπο την παράδοση της Ορθοδοξίας» έλεγε πρόσφατα στο BBC ο ισπανός αρχιτέκτονας. Η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας (το σημερινό Καριγέ Τζαμί ή Μουσείο Χώρας), δύο χαρακτηριστικά δείγματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, αποτέλεσαν πηγή της έμπνευσής του μαζί με το γνωστό ψηφιδωτό της Αγίας Σοφίας στο οποίο ο Ιουστινιανός προσφέρει ως δώρο στη Θεοτόκο ένα μοντέλο του ναού των Ανθέμιου και Ισίδωρου. Το αποτέλεσμα είναι ένα κτίριο «λιτό» και «εσωστρεφές» το οποίο θα κατασκευαστεί από μάρμαρο του Βερμόντ, καθώς και από ημιδιαφανές υλικό που θα επιτρέπει την εσωτερική φωταγώγησή του τη νύχτα. Ο ναός εξάλλου αναμένεται ότι θα έχει πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, ίσως τη μεγαλύτερη στις ΗΠΑ, και θα είναι ανοιχτός 24 ώρες το εικοσιτετράωρο.
Γιατί ο ισπανός αρχιτέκτονας
Ο Καλατράβα υπήρξε επιλογή της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής. «Προτιμήσαμε τον κ. Καλατράβα, έναν παγκοσμίως αναγνωρισμένο αρχιτέκτονα για τον σχεδιασμό της εκκλησίας, γιατί έχουμε πλήρη επίγνωση της μεγάλης ευθύνης που φέρουμε. Χιλιάδες, αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα έρχονται σε επαφή με τον ναό, οπότε η προσφορά μας στον κόσμο πρέπει να είναι εφάμιλλη της μεγάλης αποστολής που θα κληθεί να φέρει εις πέρας ο Αγιος Νικόλαος» λέει στο «Βήμα» ο εκπρόσωπος Τύπου του ναού Πατέρας Ευαγόρας Κωνσταντινίδης. Τα σχέδιά του ξεχώρισαν στον κλειστό διαγωνισμό στον οποίο συμμετείχαν «12 συνολικά αρχιτέκτονες διεθνούς κύρους από όλον τον κόσμο». Ο πολύ γνωστός και στα καθ' ημάς ισπανός αρχιτέκτονας, ταυτόσημος με το ντιζάιν που εμπνέεται από τη φύση αλλά και συχνά δακτυλοδεικτούμενος εξαιτίας των εξωφρενικών υπερβάσεων του αρχικού προϋπολογισμού των κτιρίων του, επιλέχθηκε από «τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο συνοδεία μιας επιτροπής την οποία αποτελούσαν εξέχοντα μέλη του κλήρου της Αρχιεπισκοπής αλλά και κοσμικοί, μια και κρίθηκε ότι η πρόταση του αρχιτέκτονα αντανακλούσε πλήρως τις επιθυμίες της Αυτού Εξοχότητας».
Οι οδηγίες του ήταν σαφείς και αφορούσαν δύο παραμέτρους. Η μορφή του νέου ναού θα έπρεπε αφενός «να είναι αντιπροσωπευτική μιας παραδοσιακής Ορθόδοξης Εκκλησίας» και αφετέρου να «λαμβάνει υπόψη τη θέση της τόσο στο Μανχάταν όσο και στον χρόνο και την Ιστορία». Ο Σαντιάγο Καλατράβα έπιασε το πνεύμα της Αρχιεπισκοπής. «Το μεγαλείο της αληθινής βυζαντινής αρχιτεκτονικής είναι εμφανές αν κοιτάξεις καλά τα σχέδια» λέει ο Πατέρας Ευαγόρας. «Καθώς θα εισερχόμαστε στην εκκλησία και θα κοιτάμε τον τρούλο, θα βλέπουμε τις 40 ακμές και τα παράθυρα και θα μας έρχεται αυτομάτως στον νου η Αγία Σοφία». To κόστος της ανέγερσης του ναού υπολογίζεται στα «38 εκατομμύρια δολάρια όσον αφορά το κόστος της βαριάς κατασκευής» μας πληροφορεί ο Π. Ευαγόρας. «Η αποστολή της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής ενισχύθηκε σημαντικά από την παγκόσμια προσπάθεια ανεύρεσης πόρων. Οι ενορίες της Αρχιεπισκοπής ανταποκρίθηκαν πολύ θερμά, όπως επίσης και οι κοσμικές οργανώσεις (lay organizations), ενώ, τέλος, μεγάλοι δωρητές από όλον τον κόσμο προσφέρθηκαν να γίνουν μέρος αυτής της ιστορικής προσπάθειας για τη νέα ανέγερση του ναού».
Ο ναός του Αγίου Νικολάου θα χτιστεί στην οδό που τον χώριζε κάποτε από τον Νότιο Πύργο (Liberty street). Επειτα από χρόνια διαβουλεύσεων, αντιπαραθέσεων και αμοιβαίων υποχωρήσεων η Λιμενική Αρχή της Νέας Υόρκης και του Νιου Τζέρσι παραχώρησε τελικά στην Αρχιεπισκοπή ένα κομμάτι της οδού για 99 χρόνια και εκείνη με τη σειρά της παραιτήθηκε από την αξίωσή της να ανεγερθεί ο ναός στο σημείο όπου βρισκόταν εξαρχής, στο νούμερο 155 της οδού Σίνταρ (Cedar Street).
Τα εμπόδια των «Αμερικανών Αθέων»
Η ανέγερση της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου δεν ήταν εξαρχής αυτονόητη. Η άποψη που είχε ακουστεί ήταν ότι δεν θα έπρεπε να ανεγερθεί τόπος λατρείας σε μια περιοχή που καταστράφηκε εξαιτίας της μισαλλοδοξίας. Το 2011 οι «Αμερικανοί Αθεοι» είχαν καταθέσει αγωγή προκειμένου να απομακρυνθεί ο σιδερένιος σταυρός ο οποίος είχε κατασκευαστεί από ερείπια των κτιρίων από το Μουσείο του Σημείου Μηδέν, ενώ τα σχέδια για την ανέγερση ισλαμικού τεμένους πολύ κοντά στην περιοχή είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. «Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δεν δημιουργούμε κάτι καινούργιο, απλώς ξαναχτίζουμε αυτό που καταστράφηκε την τραγική ημέρα της 11ης Σεπτεμβρίου. Για περισσότερο από 80 χρόνια η εκκλησία του Αγίου Νικολάου ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του Μανχάταν. Η εκκλησία υπήρχε πριν από τους Δίδυμους Πύργους και χιλιάδες άνθρωποι, ορθόδοξοι και μη, πιστοί και άπιστοι, πέρασαν το κατώφλι της για να ανάψουν ένα κερί, να πουν μια προσευχή ή να βυθιστούν σε περισυλλογή».
Αντιδράσεις θα αναμένονταν και στο άκουσμα του ονόματος του Καλατράβα, δεδομένου ότι οι Νεοϋορκέζοι δηλώνουν απογοητευμένοι από το έτερο πρότζεκτ του στο Σημείο Μηδέν, το κτίριο-είσοδο του τερματικού σταθμού τρένων. «Σε μια πόλη σαν τη Νέα Υόρκη υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις για όλα! Η ανταπόκριση του κόσμου όμως ήταν πάρα πολύ θετική. Οταν κάποιοι έχουν ενδοιασμούς για τη νέα μορφή της εκκλησίας, εμείς δραττόμεθα της υπέροχης ευκαιρίας για να μιλήσουμε για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική και να μοιραστούμε την ιστορία μας με τον κόσμο».
«Κέντρο πένθους» για όλα τα δόγματα
Η προϋπάρχουσα εκκλησία είχε χτιστεί γύρω στα 1832 αλλά αρχικά ήταν ιδιωτική κατοικία - κάποια στιγμή έγινε μάλιστα καπηλειό. Αγοράστηκε από Ελληνες το 1892 και από το 1916 λειτουργούσε ως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Η νέα της όψη αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2016 για να εορταστούν και τα εκατοντάχρονα του ναού και θα είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη. Το κεντρικό κλίτος της θα μπορεί να φιλοξενήσει ως 150 ανθρώπους (το προηγούμενο είχε χωρητικότητα 80 ατόμων), ενώ θα περιλαμβάνει και ένα κέντρο πένθους που δεν θα ανήκει σε κανένα δόγμα στον δεύτερο όροφο πάνω από τον νάρθηκα. Σε αυτήν θα μεταφερθούν και τα μοναδικά αντικείμενα που δεν καταστράφηκαν μαζί με την εκκλησία. Πρόκειται για ξύλινη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, μια χάρτινη του Αγίου Διονυσίου, ένα στραπατσαρισμένο μανουάλι, μερικά βιβλία και ένα μπρούντζινο δοχείο.
Αστραπέλλου Μαριλένα
http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=667791
18-1-2015
Ο Σαντιάγο Καλατράβα μιλά στη ''HuffPost Greece'':
«Έμπνευση μου για το Ναό του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν ήταν η Αγία Σοφία»
Ο Σαντιάγο Καλατράβα μιλάει απόψε (22/9) στο Μουσείο Μπενάκη. Δεν ήθελε να μας πει περισσότερα για το περιεχόμενο της διάλεξης του («Δεν μπορώ να σας πω, θα πρέπει να είστε εκεί» μου έγραψε). Το μόνο που ξέρουμε για την ομιλία του διασημότερου ίσως αρχιτέκτονα στον κόσμο – είναι ότι θα αφορά το πιο «κοντινό σε μας» έργο του, μετά την ανακατασκευή του Ολυμπιακού Στάδιου και την Πεζογέφυρα της Μεσογείων: την ανοικοδόμηση του ναού του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν της Νέας Υόρκης, το σημείο δηλαδή που βρισκόταν κάποτε οι Δίδυμοι Πύργοι.
Λίγοι γνωρίζουν πως μαζί με τους Δίδυμους Πύργους καταστράφηκε και το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, ένα μικρό σπιτάκι του 1832 που μετατράπηκε σε ναό το 1912 – τα χρόνια πριν την επίθεση, ο μικροσκοπικός ναός που ήταν μόλις 7 μέτρα ήταν η ενορία 70 περίπου ορθόδοξων οικογενειών. Ο ναός ξεκίνησε να ξαναχτίζεται στις αρχές του 2014, μετά από πίεση της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αμερικής σε σχέδια του Καλατράβα, ο οποίος εμπνεύστηκε από μια εικόνα που είδε στην Αγία Σοφία και θα είναι το μόνο λατρευτικό κέντρο στο «Σημείο Μηδέν».
Η έκθεση (που όπως και η ομιλία γίνεται σε αποκλειστική χορηγία της HuffPost Greece) ακολουθεί το σχεδιασμό του ναού βήμα-βήμα: Ακουαρέλες εμπνευσμένες από εικόνες της Αγίας Σοφίας, αρχιτεκτονικές μακέτες και σχέδια, ψηφιακές αποδόσεις του ναού, και πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό ζωντανεύουν ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα των επόμενων χρόνων. Ο ίδιος μας παραχώρησε μια συνέντευξη, αλλά μας έγραψε κι ένα (αποκλειστικό) κείμενο.
Τα ερωτήματα παραμένουν ίδια:
Πως είναι να δημιουργείς ένα τόσο σημαντικό κι ευαίσθητο έργο σε έναν τόσο φορτισμένο συναισθηματικά χώρο; Βοηθά η πίστη στο Θεό όταν χτίζεις μια εκκλησία για πρώτη φορα; Τι σημαίνει να σχεδιάζεις μια ορθόδοξη εκκλησία;
Πότε πιστεύετε ότι θα τελειώσει ο Ναός του Αγίου Νικολάου; Η αρχική ημερομηνία που είχατε δώσει ήταν το Πάσχα του 2017.
Οι εργασίες στο χώρο προχωρούν ικανοποιητικά και εργαζόμαστε επιμελώς για να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουν με αυτόν τον τρόπο. Ελπίζουμε ότι δεν θα υπάρξουν απρόβλεπτες καθυστερήσεις.
Παρά το γεγονός ότι όπως έχετε αναφέρει στο παρελθόν, πιστεύετε στο Θεό, δεν έχετε ξανασχεδιάσει χώρο λατρείας. Πιστεύετε ότι θα σας ήταν δύσκολο να σχεδιάσετε μια εκκλησία αν δεν είχατε θρησκευτική πίστη;
Κάθε έργο είναι διαφορετικό: Η τοποθεσία, το περιβάλλον, το μέγεθος, oι λειτουργίες, και ο πολιτισμός κάθε χώρας είναι διαφορετικά. Επειδή ακριβώς αυτό το έργο είναι μια Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει τους δικούς της περιορισμούς, αλλά είναι μέρος της δουλειάς μας ως αρχιτέκτονες να παρέχουμε την καλύτερη λύση εργασίας που λύνει όλα αυτά τα προβλήματα. Στην πραγματικότητα, όλες οι ορθόδοξες παραδόσεις και η εικονογραφία ήταν περισσότερο πηγή έμπνευσης για μένα παρά δυσκολία. Δεν νομίζω ότι τα πιστεύω μου με κάνουν πιο ικανό για το έργο αυτό , αλλά σίγουρα δεν είναι και μειονέκτημα. Υποθέτω ότι κάθε αρχιτέκτονας, μηχανικός ή καλλιτέχνης έχει τη δικό του πηγή έμπνευσής ξέρω πως οι δικές μου είναι μια μεγάλη και ποικίλη παλέτα.
Μιλήσατε για περιορισμούς. Ποιοι είναι οι περιορισμοί που σχετίζονται με το σχεδιασμό μιας ορθόδοξης εκκλησίας;
Υπάρχουν πολλές παράμετροι, και έχουν σχέση με το συμβολισμό: το θόλο, τα ψηφιδωτά, τη γεωμετρία, την εικονογραφία. Απαιτεί έρευνα εις βάθος για να συγκεντρωθούν όλα αυτά τα στοιχεία και να γίνει ο σωστός αισθητικός «διάλογος». Θα πρέπει να σέβεται την παράδοση αλλά και να αντανακλά την εποχή στην οποία ζουμε σήμερα.
Έχετε αναφέρει ότι η Αγία Σοφία ήταν η κύρια πηγή έμπνευσής σας για το σχεδιασμό του Αγίου Νικολάου. Με ποιο τρόπο σας ενέπνευσε ;
Για μένα η Αγία Σοφία είναι το αρχιτεκτονικό πρότυπο της Ορθόδοξης Παράδοσης (παρόμοιο με το ρόλο του Παρθενώνα στην κλασική αρχιτεκτονική). Υπάρχουν πολλά στοιχεία στο τρέχον έργο που έχουν εμπνευστεί από αυτό: η νέα Εκκλησία βασίζεται κυρίως γύρω από έναν κεντρικό τρούλο. Το «δέρμα» του τρούλου χωρίζεται σε 40 πολύπλευρα πάνελ σε αναγνώριση των 40 παραθύρων στον τρούλο της Αγίας Σοφίας, και το Καθολικό του ναού βρίσκεται κάτω από έναν κεντρικό τρούλο, στο κέντρο του οποίου είναι η εικόνα του Χριστού (Παντοκράτορα). Πράγματι, η μορφή του ίδιου του κτιρίου είναι εμπνευσμένη από μια συγκεκριμένη εικόνα που είδα στην Αγία Σοφία, την τελευταία φορά που πήγα.
Επιπλέον, έχω επισκεφτεί δύο αρχαία μοναστήρια του Αγίου Όρους. Πέρασα αρκετές ημέρες και βίωσα πλήρως αυτό το διαφωτιστικό μαγικό μέρος, έτσι ώστε να κατανοήσω περισσότερο την Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι ένας τόπος έντονης ομορφιάς, περισυλλογής, προβληματισμού και πλούσιας εκκλησιαστικής παράδοσης. Η διαμονή μου, μου επέτρεψε να μελετήσω σε βάθος την ομορφιά της Ορθόδοξης λειτουργίας, των εικόνων και της ιστορίας της.
Μία από τις κύριες κριτικές κατά της δημιουργίας του ναού, είναι ότι λόγω της φύσης της επίθεσης στους Δίδυμους πύργους – που είχε ως ιδεολογικό υπόβαθρο τη θρησκευτική τρομοκρατία- , θα ήταν καλύτερο να αποφευχθεί κάθε είδους κέντρου λατρείας στο «Σημείο Μηδέν». Πώς θα απαντούσατε σε αυτό;
Προβλέπεται ότι το κτίριο θα είναι ανοικτό σε όλους, είτε είναι θρήσκοι είτε όχι. Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να μπουν και να ανάψουν ένα κερί. Αυτή η απλή πράξη έχει διαφορετικό νόημα για διαφορετικούς ανθρώπους, αλλά μπορεί να μας ενώσει μέσα στη διαφορετικότητα μας. Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος ήθελε μια εκκλησία για όλα τα είδη των ανθρώπων. Κάποιοι μπορεί να προσεύχονται, άλλοι μπορεί να επιλέξουν να διαλογιστούν , και άλλοι μπορεί απλά να απολαύσουν την ηρεμία και την γαλήνη του κτιρίου. Ας μην ξεχνάμε ότι ξαναχτίζουμε μια εκκλησία που καταστράφηκε, το να μην την ξαναχτίζαμε θα ήταν εξίσου δύσκολο ηθικά.
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου έχει ένα τελείως διαφορετικό στυλ σε σχέση με τα υπόλοιπα έργα σας – δεν είναι ένα έργο άμεσα αναγνωρίσιμο ως «έργο του Καλατράβα». Αυτό δεν είναι και κάπως απελευθερωτικό;
Τα έργα μου αναπτύχθηκαν κατά μήκος της καριέρας μου και δείχνουν διαφορετικές φάσεις στη συνεχή αναζήτησή μου για την πιο ικανοποιητική απάντηση στις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη μου. Αν ήμουν κριτικός αρχιτεκτονικής, θα μπορούσα πιθανότατα να πω ότι σε αυτό το μακρύ ταξίδι, έχει προκύψει μια συγκεκριμένη προσωπική αρχιτεκτονική γλώσσα. Ωστόσο, για μένα κάθε έργο είναι μοναδικό και ανταποκρίνεται στις δικούς του πολύ συγκεκριμένους περιορισμούς.
Έχετε έρθει στην Αθήνα αρκετές φορές. Πώς σας φαίνεται ; Τι είδους αλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν για να κάνουν την πόλη καλύτερη ;
Μου αρέσει η πόλη. Μου αρέσει να την επισκέπτομαι με τα παιδιά μου. Είμαι γοητευμένος από το Αρχαιολογικό της Μουσείο, το οποίο είναι ίσως το πιο σημαντικό μουσείο γλυπτικής στον κόσμο. Απολαμβάνω τη θέα στη θάλασσα που πολλά σημεία της πόλης προσφέρουν, ή την ομοιομορφία των κτιρίων μιας και βρίσκονται όλα σε αντίστοιχη κλίμακα. Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για να δώσει μια εμπεριστατωμένη γνώμη σχετικά με τις αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν στην πόλη, νομίζω ότι η Αθήνα έχει πολλά να προσφέρει .
Αν θα μπορούσατε να σχεδιάσει κάτι ακόμα στην πόλη της Αθήνας, τι θα ήταν αυτό;
Δεν μπορώ να πω. Είμαι ανοιχτός σε κάθε έργο και πρόταση πάντως.
(...)
Δέσποινα Τριβόλη
22/09/2015
''ΗuffPost Greece''
http://www.huffingtonpost.gr/2015/09/22/_n_8176728.html
St. Nicholas
Greek Orthodox Church as it stood before terrorists slammed their
hijacked airplanes into the World Trade Center on Sept
http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=667791
18-1-2015
Ο Σαντιάγο Καλατράβα μιλά στη ''HuffPost Greece'':
«Έμπνευση μου για το Ναό του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν ήταν η Αγία Σοφία»
Ο Σαντιάγο Καλατράβα μιλάει απόψε (22/9) στο Μουσείο Μπενάκη. Δεν ήθελε να μας πει περισσότερα για το περιεχόμενο της διάλεξης του («Δεν μπορώ να σας πω, θα πρέπει να είστε εκεί» μου έγραψε). Το μόνο που ξέρουμε για την ομιλία του διασημότερου ίσως αρχιτέκτονα στον κόσμο – είναι ότι θα αφορά το πιο «κοντινό σε μας» έργο του, μετά την ανακατασκευή του Ολυμπιακού Στάδιου και την Πεζογέφυρα της Μεσογείων: την ανοικοδόμηση του ναού του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν της Νέας Υόρκης, το σημείο δηλαδή που βρισκόταν κάποτε οι Δίδυμοι Πύργοι.
Λίγοι γνωρίζουν πως μαζί με τους Δίδυμους Πύργους καταστράφηκε και το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, ένα μικρό σπιτάκι του 1832 που μετατράπηκε σε ναό το 1912 – τα χρόνια πριν την επίθεση, ο μικροσκοπικός ναός που ήταν μόλις 7 μέτρα ήταν η ενορία 70 περίπου ορθόδοξων οικογενειών. Ο ναός ξεκίνησε να ξαναχτίζεται στις αρχές του 2014, μετά από πίεση της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αμερικής σε σχέδια του Καλατράβα, ο οποίος εμπνεύστηκε από μια εικόνα που είδε στην Αγία Σοφία και θα είναι το μόνο λατρευτικό κέντρο στο «Σημείο Μηδέν».
Η έκθεση (που όπως και η ομιλία γίνεται σε αποκλειστική χορηγία της HuffPost Greece) ακολουθεί το σχεδιασμό του ναού βήμα-βήμα: Ακουαρέλες εμπνευσμένες από εικόνες της Αγίας Σοφίας, αρχιτεκτονικές μακέτες και σχέδια, ψηφιακές αποδόσεις του ναού, και πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό ζωντανεύουν ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα των επόμενων χρόνων. Ο ίδιος μας παραχώρησε μια συνέντευξη, αλλά μας έγραψε κι ένα (αποκλειστικό) κείμενο.
Τα ερωτήματα παραμένουν ίδια:
Πως είναι να δημιουργείς ένα τόσο σημαντικό κι ευαίσθητο έργο σε έναν τόσο φορτισμένο συναισθηματικά χώρο; Βοηθά η πίστη στο Θεό όταν χτίζεις μια εκκλησία για πρώτη φορα; Τι σημαίνει να σχεδιάζεις μια ορθόδοξη εκκλησία;
Πότε πιστεύετε ότι θα τελειώσει ο Ναός του Αγίου Νικολάου; Η αρχική ημερομηνία που είχατε δώσει ήταν το Πάσχα του 2017.
Οι εργασίες στο χώρο προχωρούν ικανοποιητικά και εργαζόμαστε επιμελώς για να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουν με αυτόν τον τρόπο. Ελπίζουμε ότι δεν θα υπάρξουν απρόβλεπτες καθυστερήσεις.
Παρά το γεγονός ότι όπως έχετε αναφέρει στο παρελθόν, πιστεύετε στο Θεό, δεν έχετε ξανασχεδιάσει χώρο λατρείας. Πιστεύετε ότι θα σας ήταν δύσκολο να σχεδιάσετε μια εκκλησία αν δεν είχατε θρησκευτική πίστη;
Κάθε έργο είναι διαφορετικό: Η τοποθεσία, το περιβάλλον, το μέγεθος, oι λειτουργίες, και ο πολιτισμός κάθε χώρας είναι διαφορετικά. Επειδή ακριβώς αυτό το έργο είναι μια Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει τους δικούς της περιορισμούς, αλλά είναι μέρος της δουλειάς μας ως αρχιτέκτονες να παρέχουμε την καλύτερη λύση εργασίας που λύνει όλα αυτά τα προβλήματα. Στην πραγματικότητα, όλες οι ορθόδοξες παραδόσεις και η εικονογραφία ήταν περισσότερο πηγή έμπνευσης για μένα παρά δυσκολία. Δεν νομίζω ότι τα πιστεύω μου με κάνουν πιο ικανό για το έργο αυτό , αλλά σίγουρα δεν είναι και μειονέκτημα. Υποθέτω ότι κάθε αρχιτέκτονας, μηχανικός ή καλλιτέχνης έχει τη δικό του πηγή έμπνευσής ξέρω πως οι δικές μου είναι μια μεγάλη και ποικίλη παλέτα.
Μιλήσατε για περιορισμούς. Ποιοι είναι οι περιορισμοί που σχετίζονται με το σχεδιασμό μιας ορθόδοξης εκκλησίας;
Υπάρχουν πολλές παράμετροι, και έχουν σχέση με το συμβολισμό: το θόλο, τα ψηφιδωτά, τη γεωμετρία, την εικονογραφία. Απαιτεί έρευνα εις βάθος για να συγκεντρωθούν όλα αυτά τα στοιχεία και να γίνει ο σωστός αισθητικός «διάλογος». Θα πρέπει να σέβεται την παράδοση αλλά και να αντανακλά την εποχή στην οποία ζουμε σήμερα.
Έχετε αναφέρει ότι η Αγία Σοφία ήταν η κύρια πηγή έμπνευσής σας για το σχεδιασμό του Αγίου Νικολάου. Με ποιο τρόπο σας ενέπνευσε ;
Για μένα η Αγία Σοφία είναι το αρχιτεκτονικό πρότυπο της Ορθόδοξης Παράδοσης (παρόμοιο με το ρόλο του Παρθενώνα στην κλασική αρχιτεκτονική). Υπάρχουν πολλά στοιχεία στο τρέχον έργο που έχουν εμπνευστεί από αυτό: η νέα Εκκλησία βασίζεται κυρίως γύρω από έναν κεντρικό τρούλο. Το «δέρμα» του τρούλου χωρίζεται σε 40 πολύπλευρα πάνελ σε αναγνώριση των 40 παραθύρων στον τρούλο της Αγίας Σοφίας, και το Καθολικό του ναού βρίσκεται κάτω από έναν κεντρικό τρούλο, στο κέντρο του οποίου είναι η εικόνα του Χριστού (Παντοκράτορα). Πράγματι, η μορφή του ίδιου του κτιρίου είναι εμπνευσμένη από μια συγκεκριμένη εικόνα που είδα στην Αγία Σοφία, την τελευταία φορά που πήγα.
Επιπλέον, έχω επισκεφτεί δύο αρχαία μοναστήρια του Αγίου Όρους. Πέρασα αρκετές ημέρες και βίωσα πλήρως αυτό το διαφωτιστικό μαγικό μέρος, έτσι ώστε να κατανοήσω περισσότερο την Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι ένας τόπος έντονης ομορφιάς, περισυλλογής, προβληματισμού και πλούσιας εκκλησιαστικής παράδοσης. Η διαμονή μου, μου επέτρεψε να μελετήσω σε βάθος την ομορφιά της Ορθόδοξης λειτουργίας, των εικόνων και της ιστορίας της.
Μία από τις κύριες κριτικές κατά της δημιουργίας του ναού, είναι ότι λόγω της φύσης της επίθεσης στους Δίδυμους πύργους – που είχε ως ιδεολογικό υπόβαθρο τη θρησκευτική τρομοκρατία- , θα ήταν καλύτερο να αποφευχθεί κάθε είδους κέντρου λατρείας στο «Σημείο Μηδέν». Πώς θα απαντούσατε σε αυτό;
Προβλέπεται ότι το κτίριο θα είναι ανοικτό σε όλους, είτε είναι θρήσκοι είτε όχι. Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να μπουν και να ανάψουν ένα κερί. Αυτή η απλή πράξη έχει διαφορετικό νόημα για διαφορετικούς ανθρώπους, αλλά μπορεί να μας ενώσει μέσα στη διαφορετικότητα μας. Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος ήθελε μια εκκλησία για όλα τα είδη των ανθρώπων. Κάποιοι μπορεί να προσεύχονται, άλλοι μπορεί να επιλέξουν να διαλογιστούν , και άλλοι μπορεί απλά να απολαύσουν την ηρεμία και την γαλήνη του κτιρίου. Ας μην ξεχνάμε ότι ξαναχτίζουμε μια εκκλησία που καταστράφηκε, το να μην την ξαναχτίζαμε θα ήταν εξίσου δύσκολο ηθικά.
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου έχει ένα τελείως διαφορετικό στυλ σε σχέση με τα υπόλοιπα έργα σας – δεν είναι ένα έργο άμεσα αναγνωρίσιμο ως «έργο του Καλατράβα». Αυτό δεν είναι και κάπως απελευθερωτικό;
Τα έργα μου αναπτύχθηκαν κατά μήκος της καριέρας μου και δείχνουν διαφορετικές φάσεις στη συνεχή αναζήτησή μου για την πιο ικανοποιητική απάντηση στις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη μου. Αν ήμουν κριτικός αρχιτεκτονικής, θα μπορούσα πιθανότατα να πω ότι σε αυτό το μακρύ ταξίδι, έχει προκύψει μια συγκεκριμένη προσωπική αρχιτεκτονική γλώσσα. Ωστόσο, για μένα κάθε έργο είναι μοναδικό και ανταποκρίνεται στις δικούς του πολύ συγκεκριμένους περιορισμούς.
Έχετε έρθει στην Αθήνα αρκετές φορές. Πώς σας φαίνεται ; Τι είδους αλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν για να κάνουν την πόλη καλύτερη ;
Μου αρέσει η πόλη. Μου αρέσει να την επισκέπτομαι με τα παιδιά μου. Είμαι γοητευμένος από το Αρχαιολογικό της Μουσείο, το οποίο είναι ίσως το πιο σημαντικό μουσείο γλυπτικής στον κόσμο. Απολαμβάνω τη θέα στη θάλασσα που πολλά σημεία της πόλης προσφέρουν, ή την ομοιομορφία των κτιρίων μιας και βρίσκονται όλα σε αντίστοιχη κλίμακα. Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για να δώσει μια εμπεριστατωμένη γνώμη σχετικά με τις αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν στην πόλη, νομίζω ότι η Αθήνα έχει πολλά να προσφέρει .
Αν θα μπορούσατε να σχεδιάσει κάτι ακόμα στην πόλη της Αθήνας, τι θα ήταν αυτό;
Δεν μπορώ να πω. Είμαι ανοιχτός σε κάθε έργο και πρόταση πάντως.
(...)
Δέσποινα Τριβόλη
22/09/2015
''ΗuffPost Greece''
http://www.huffingtonpost.gr/2015/09/22/_n_8176728.html
