Αντιμέτωπη με καταστροφικά σενάρια η Τουρκία
2015-09-08. Ultra-nationalist groups, march with Turkish national flags.
Η επίθεση των ανταρτών του ΡΚΚ εναντίον του τουρκικού στρατού την Κυριακή στην Dağlıca της νοτιοανατολικής επαρχίας Hakkari αφήνει την Τουρκία σε κατάσταση σοκ – και παράλληλα καταδεικνύει τα όλο και μεγαλύτερα ρίσκα της προσπάθειας του Tayyip Erdoğan να διατηρήσει την πολιτική πρωτοκαθεδρία του μέσω της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες την 1η Νοεμβρίου.
Μετά από καθυστέρηση πολλών ωρών, η οποία προκάλεσε τις διαμαρτυρίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, και εν μέσω φημών κάθε είδους (για απαγωγή στρατιωτών κ.ο.κ.) το τουρκικό Γενικό Επιτελείο ανακοίνωσε την Δευτέρα τον απολογισμό της επίθεσης, που αποδεικνύεται η πλέον αιματηρή των τελευταίων ετών: 16 και νεκροί και 6 τραυματίες – όλοι θύματα της ενεργοποίησης εκρηκτικού μηχανισμού την ώρα της διέλευσης δύο στρατιωτικών οχημάτων σε αποστολή αποναρκοθέτησης επαρχιακού δρόμου.
Ο αντίκτυπος εξαπλώθηκε από τις αγορές (όπου η λίρα σημείωσε νέο ιστορικό χαμηλό ανεβάζοντας τις απώλειές της κατά 23% αθροιστικά από την αρχή του έτους) μέχρι την πολιτική σκηνή και τους δρόμους των τουρκικών πόλεων. Ήδη εθνικιστές πραγματοποίησαν συλλαλητήρια οργής, ενώ οι επιθέσεις εναντίον γραφείων του φιλοκουρδικού κόμματος HDP (το οποίο και αποτέλεσε την έκπληξη των εκλογών της 7ης Ιουνίου) πολλαπλασιάσθηκαν.
Εν μέσω αναπάντητων ερωτημάτων σχετικά με τις συνθήκες ασφαλείας υπό τις οποίες θα διεξαχθεί στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας η νέα προσφυγή στις κάλπες σε λιγότερο από δύο μήνες, ο Τούρκος πρόεδρος επέμεινε ότι δεν τίθεται ζήτημα αναβολής των εκλογών και κατηγόρησε τους Κούρδους αυτονομιστές ότι "εκμεταλλεύθηκαν” την προηγούμενη περίοδο των προσπαθειών ειρηνικής διευθέτησης του Κουρδικού για την συσσώρευση οπλισμού.
Ωστόσο, παραδέχθηκε έμμεσα ότι ο δικός του πολιτικός σχεδιασμός ενδεχομένως και να έχει αποτύχει, δηλώνοντας ότι αν ο λαός δώσει εντολή παρόμοια με του Ιουνίου, οπότε δεν επιτεύχθηκε αυτοδυναμία, τότε θα είναι αναπόφευκτος ο σχηματισμός κυβερνητικού συνασπισμού – αυτός ακριβώς που σαμποτάρισε καθ' όλους τους θερινούς μήνες.
Τα πολλαπλά ρήγματα που ανοίγονται στην κοινωνία της γείτονος απέδειξε και το ότι οι εγκαταστάσεις του ομίλου Doğan (που συστεγάζει τις εφημερίδες Hürriyet και Radikal, καθώς και το πρακτορείο Doğan News) δέχθηκαν την επίθεση πλήθους υποστηρικτών του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), παρόντος και του επικεφαλής της κομματικής νεολαίας, βουλευτή Abdürrahim Boynukalın, επειδή η Hürriyet σχολίασε μέσω Twitter την δήλωση Erdoğan ότι επιθέσεις σαν της Dağlıca δεν θα συνέβαιναν αν στην Εθνοσυνέλευση υπήρχε μια πλειοψηφία 400 βουλευτών.
Στην Αθήνα, δεν έλειψαν αυτοί που έκαναν λόγο για "ειρωνεία της ιστορίας”, καθώς η Hürriyet υπήρξε στο ξεκίνημά της η εφημερίδα που πρωτοστάτησε στην έξαψη των παθών εναντίον της ρωμαίικης κοινότητας τις παραμονές των "Σεπτεμβριανών” πριν από 60 ακριβώς χρόνια.
Πράγματι σε στρογγυλή τράπεζα το βράδυ της Δευτέρας στο Πάρκο Ελευθερίας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών για την επέτειο του πογκρόμ του 1955, ο ομογενής ιστορικός Φώτης Μπενλίσοϊ διατύπωσε διεισδυτικές παρατηρήσεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στην παρούσα φάση η Τουρκία – και ενέχουν ορατό κίνδυνο καταστροφικών εξελίξεων.
Όπως εξήγησε, το ΑΚΡ έχει απωλέσει την ηγεμονική του δύναμη, που του επέτρεπε, μέχρι λ.χ. και το δημοψήφισμα του 2010, να συσπειρώνει γύρω από τις επιλογές του ευρύτερα κοινωνικά στρώματα και να προβάλλει ως δύναμη ειρήνευσης και ευημερίας. Αντιθέτως, το κυβερνών κόμμα περιορίζεται (λόγω της οικονομικής κρίσης και των αποτυχιών της μεσανατολικής του πολιτικής) σε έναν ιδεολογικοποιημένο σκληρό πυρήνα, ενώ ο ίδιος ο Erdoğan, μοναδικό σημείο αναφοράς του κομματικού μηχανισμού μετά τον παραμερισμό της συνιδρυτικής παλαιάς φρουράς, είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει μια πολιτική αυταρχικής "φυγής προς τα εμπρός”, καθώς οι "βαρυφορτωμένοι φάκελοι” των σκανδάλων διαφθοράς και των "σχέσεων στοργής” με τους τζιχαντιστές της Συρίας δεν του επιτρέπουν να μοιραστεί την εξουσία με άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Για την ανάκτηση της πρωτοκαθεδρίας κρίσιμο ρόλο παίζει στον σχεδιασμό του Erdoğan η προσπάθεια να διχαστεί το κουρδικό στοιχείο – καθώς εκτιμάται ότι οι περισσότερο συντηρητικοί ψηφοφόροι στα νοτιοανατολικά θα απωθηθούν από την εικόνα των ριζοσπαστικοποιημένων Κούρδων νέων που πλέον αμφισβητούν έμπρακτα στους δρόμους την εξουσία του τουρκικού κράτους.
Ωστόσο, πρόσθεσε ο Φώτης Μπενλίσοϊ, η προσπάθεια αυτή πιθανότατα θα αποτύχει διότι το κουρδικό στοιχείο εμφανίζεται περισσότερο ομογενοποιημένο από ποτέ και ζει μια "στιγμή εθνογένεσης” ενώ στην αντίσταση της πόλης Kobani απέναντι στους τζιχαντιστές βρήκε τον εθνικό του μύθο. Σε αντίθεση, δε, με την δεκαετία του '90 οπότε οι εχθροπραξίες είχαν εν πολλοίς περιορισθεί στα νοτιοανατολική, τυχόν γενίκευση της νέας ανάφλεξης αναπόφευκτα θα μεταφερθεί στα δυτικά, λόγω της μαζικής (ενίοτε εξαναγκαστικής) μετανάστευσης προς τα μεγάλα αστικά κέντρα. Πρόκειται για καταστροφικό σενάριο, το οποίο, όπως τόνισε ο ίδιος ομιλητής, μόνο οι υπαρκτές αντιστάσεις στο επίπεδο της τουρκικής κοινωνίας των πολιτών μπορούν να αποτρέψουν.
08-Σεπ-2015
Του Κώστα Ράπτη
http://www.capital.gr/story/3060569
Τα Φόκλαντ του Ερντογάν
Την άνοιξη του 1982 η χούντα της Αργεντινής υπό τον στρατηγό Γκαλτιέρι επεχείρησε να βγει από το αδιέξοδο μιας εξαετούς διακυβέρνησης, χωρίς ορίζοντα εξομάλυνσης με την αιφνιδιαστική κατάληψη των νησιών Φόκλαντ όπου το Μπουένος Αϊρες δεν είχε ποτέ αναγνωρίσει τη βρετανική κυριαρχία. Η εξαγωγή του εσωτερικού αδιεξόδου με μια τυχοδιωκτική φυγή προς τα εμπρός απέδωσε αλλά στην αντίπαλη πλευρά: Την άνοιξη του 1982 η δυσαρέσκεια της κοινωνίας στη Βρετανία ήταν στο απόγειό της, καθώς προχωρούσε τόσο η κατεδάφιση του κράτους πρόνοιας όσο και η αποβιομηχάνιση της χώρας, δύο επιλογές που δεν διαπραγματευόταν η Θάτσερ.
Αίφνης ήλθε ο Πόλεμος των Φόκλαντ που αντέστρεψε το κλίμα, έκανε τους ψηφοφόρους για λίγο να παρηγορηθούν με τη νοσταλγία της αυτοκρατορίας και έτσι η σιδηρά κυρία νίκησε στις πρόωρες εκλογές της άνοιξης του 1983. Στην εκστρατεία του κατά των Κούρδων εντός και εκτός συνόρων ο Ερντογάν κινείται άλλοτε ως Γκαλτιέρι και άλλοτε ως Θάτσερ, καθώς δεν επιδιώκει απλά και μόνον να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης, αλλά έχει ως μοναδικό στόχο να εμποδίσει το Κουρδικό Κόμμα HDP να ξεπεράσει το ποσοστό 10% που απαιτείται για είσοδο στη Βουλή και έτσι το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ να εξασφαλίσει έστω και οριακή αυτοδυναμία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ερντογάν-Νταβούτογλου βρίσκονται μακριά από τον στόχο τους και γι' αυτό ακριβώς τον λόγο εγκαταλείπουν όλα τα προσχήματα του αγώνα κατά της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών και του ΡΚΚ, και κλιμακώνουν τις επιθέσεις κυρίως εντός συνόρων. Στην ουσία η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη ΝΑ Τουρκία, οι επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεων και οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί είναι η μόνη ελπίδα του Ερντογάν να συμπιέσει το ΗDP κάτω από το όριο του 10%.
Σε αντίθεση με τη Θάτσερ που χάρη στον Πόλεμο των Φόκλαντ σημείωσε τη δεύτερη εκλογική νίκη και προώθησε τη νεοφιλελεύθερη ανατροπή, ο Ερντογάν, αν κερδίσει το εκλογικό του στοίχημα, θα συγκυβερνήσει με τους μηχανισμούς του κεμαλικού κατεστημένου και του βαθέος κράτους με τους οποίους συμμάχησε από τον Ιούνιο του 2013 κατά των δικτύων του ιμάμη Γκιουλέν και τώρα κατά των Κούρδων. Με άλλα λόγια, αμείλικτη η Ιστορία δεν του δίνει τον ρόλο της Θάτσερ, αλλά από ό,τι φαίνεται τον ρόλο του Γκαλτιέρι. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Ερντογάν θα είναι πολιτικά ηττημένος.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
9-9-2015
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64246656
Την άνοιξη του 1982 η χούντα της Αργεντινής υπό τον στρατηγό Γκαλτιέρι επεχείρησε να βγει από το αδιέξοδο μιας εξαετούς διακυβέρνησης, χωρίς ορίζοντα εξομάλυνσης με την αιφνιδιαστική κατάληψη των νησιών Φόκλαντ όπου το Μπουένος Αϊρες δεν είχε ποτέ αναγνωρίσει τη βρετανική κυριαρχία. Η εξαγωγή του εσωτερικού αδιεξόδου με μια τυχοδιωκτική φυγή προς τα εμπρός απέδωσε αλλά στην αντίπαλη πλευρά: Την άνοιξη του 1982 η δυσαρέσκεια της κοινωνίας στη Βρετανία ήταν στο απόγειό της, καθώς προχωρούσε τόσο η κατεδάφιση του κράτους πρόνοιας όσο και η αποβιομηχάνιση της χώρας, δύο επιλογές που δεν διαπραγματευόταν η Θάτσερ.
Αίφνης ήλθε ο Πόλεμος των Φόκλαντ που αντέστρεψε το κλίμα, έκανε τους ψηφοφόρους για λίγο να παρηγορηθούν με τη νοσταλγία της αυτοκρατορίας και έτσι η σιδηρά κυρία νίκησε στις πρόωρες εκλογές της άνοιξης του 1983. Στην εκστρατεία του κατά των Κούρδων εντός και εκτός συνόρων ο Ερντογάν κινείται άλλοτε ως Γκαλτιέρι και άλλοτε ως Θάτσερ, καθώς δεν επιδιώκει απλά και μόνον να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης, αλλά έχει ως μοναδικό στόχο να εμποδίσει το Κουρδικό Κόμμα HDP να ξεπεράσει το ποσοστό 10% που απαιτείται για είσοδο στη Βουλή και έτσι το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ να εξασφαλίσει έστω και οριακή αυτοδυναμία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ερντογάν-Νταβούτογλου βρίσκονται μακριά από τον στόχο τους και γι' αυτό ακριβώς τον λόγο εγκαταλείπουν όλα τα προσχήματα του αγώνα κατά της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών και του ΡΚΚ, και κλιμακώνουν τις επιθέσεις κυρίως εντός συνόρων. Στην ουσία η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη ΝΑ Τουρκία, οι επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεων και οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί είναι η μόνη ελπίδα του Ερντογάν να συμπιέσει το ΗDP κάτω από το όριο του 10%.
Σε αντίθεση με τη Θάτσερ που χάρη στον Πόλεμο των Φόκλαντ σημείωσε τη δεύτερη εκλογική νίκη και προώθησε τη νεοφιλελεύθερη ανατροπή, ο Ερντογάν, αν κερδίσει το εκλογικό του στοίχημα, θα συγκυβερνήσει με τους μηχανισμούς του κεμαλικού κατεστημένου και του βαθέος κράτους με τους οποίους συμμάχησε από τον Ιούνιο του 2013 κατά των δικτύων του ιμάμη Γκιουλέν και τώρα κατά των Κούρδων. Με άλλα λόγια, αμείλικτη η Ιστορία δεν του δίνει τον ρόλο της Θάτσερ, αλλά από ό,τι φαίνεται τον ρόλο του Γκαλτιέρι. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Ερντογάν θα είναι πολιτικά ηττημένος.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
9-9-2015
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64246656