Τακτική όπως στην Αν. Ουκρανία θα εφαρμόσει η Ρωσία στη Συρία;



Τα πολεμικά αεροσκάφη Sukhoi που φέρεται ότι πετούν στη Συρία τις τελευταίες ημέρες είναι μέρος ενός ρωσικού στρατού που ποτέ δεν υπήρξε ισχυρότερος μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. 

Οι πρόσφατοι ρωσικοί ελιγμοί στο τσακισμένο από τον πόλεμο έθνος της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένης της εμφανούς κατασκευής μιας προκεχωρημένης επιχειρησιακής βάσης στη Λατάκια, έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξαναρχίσει τις συνομιλίες στρατιωτικών-με στρατιωτικούς με τη Μόσχα μετά από μια 18μηνη περίοδο παγώματος, για να εξασφαλίσουν ότι οι υπό αμερικανική ηγεσία επιχειρήσεις εναντίον των τζιχαντιστών της ISIS δεν θα έρθουν σε σύγκρουση με τις ρωσικές στρατιωτικές κινήσεις. Πολλοί από τους αντάρτες οι οποίοι μάχονται κατά της κυβέρνησης του Προέδρου Bashar al-Assad φοβούνται ότι η έσχατη υποστήριξη της Ρωσίας στο εμπόλεμο καθεστώς θα οδηγήσει σε κλιμάκωση της σύγκρουσης και μόνον. 

Αυτές οι ανησυχίες εντείνονται από το γεγονός ότι η Μόσχα έχει περάσει τους τελευταίους 18 μήνες  λειαίνοντας στρατιωτικές τακτικές κατά τη διάρκεια της πολύ-επικριμένης παρέμβασής της στην ανατολική Ουκρανία. Παρά τις πολλές σαφείς διαφορές μεταξύ της Ουκρανίας και της Συρίας, ο βετεράνος ρωσικός στρατός μπορεί να θελήσει να εφαρμόσει τα διδάγματα από τις περιοχές του Ντανιέσκ και του Λουγκάνσκ. Κατά το παρελθόν έτος αποσχιστικές δυνάμεις σε αυτές τις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας έχουν επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τη ρωσική υποστήριξη. Σε ένα επίπεδο εμπλοκής που περιλαμβάνει συμβουλές, καθοδήγηση και εκπαίδευση, καθώς και προμήθεια όπλων, πυρομαχικών και άλλων προμηθειών. 

Επίσης, υπάρχουν σημαντικές αποδείξεις για πιο άμεση ρωσική επέμβαση. Στα τέλη του καλοκαιριού του 2014, οι ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις σημείωσαν κάποια επιτυχία στην επανάκτηση του ουκρανικού εδάφους, πριν η επίθεσή τους αναχαιτιστεί από πυκνά πυρά πυροβολικού που προέρχονταν από το εσωτερικό της Ρωσίας. Στην διάρκεια του επόμενου εξαμήνου, τα πυρά πυροβολικού εναντίον των ουκρανικών κυβερνητικών δυνάμεων μετατόπισαν ολοένα και περισσότερο την τακτική ισορροπία υπέρ των αυτονομιστών. Το ίδιο έκαναν η κατόπτευση, η παρακολούθηση και η συλλογή δεδομένων από την ηλεκτρονική κατασκοπεία (SIGINT). Με τις Ουκρανικές δυνάμεις υπό εκτεταμένη παρακολούθηση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα  κυβερνητικά στρατιωτικά αρχηγεία που μετέδιδαν μέσω ασυρμάτου για   οποιοδήποτε χρονικό διάστημα έβρισκαν τις συχνότητές τους εκτεταμένα μπλοκαρισμένες και οι θέσεις τους βομβαρδίζονταν. Μέσω της ρωσικής παρακολούθησης και του SIGINT, οι αυτονομιστές της "Νέας Ρωσίας" κέρδισαν τόσο στην "υπεροχή της πληροφορίας" και στην "υπεροχή του πυροβολικού" επί των κυβερνητικών στρατευμάτων.  Το Κίεβο δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τις τακτικές αυτές. 

Στη Συρία, οι αντικυβερνητικές δυνάμεις είναι πολύ ασθενέστερες από ό, τι τα ουκρανικά κυβερνητικά στρατεύματα. Δεν είναι ενωμένες. Πράγματι, συχνά συγκρούονται μεταξύ τους. Δεν έχουν αεροπορία, κατέχουν μικρή αντιαεροπορική δύναμη, λίγα τεθωρακισμένα οχήματα και δεν διαθέτουν το επαγγελματικό καλά εκπαιδευμένο σύγχρονο πυροβολικό που κατάφερε να κρατήσει μια γραμμή στην Ουκρανία. Η ISIS φαίνεται πως είναι πιο αξιόμαχη, αλλά βρίσκεται ταυτόχρονα σε πόλεμο με το καθεστώς Assad, επίσης μάχεται κατά της Ιρακινής κυβέρνησης, με τις Κουρδικές δυνάμεις και από τις δύο πλευρές των Ιρακινο-Συριακών συνόρων και με τους υπόλοιπους αντάρτες της Συρίας. 

Οι κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας έχουν υποστεί σημαντική φθορά, δεδομένου του εμφυλίου πολέμου της χώρας που ξέσπασε το 2011. Έχοντας αναγκαστεί να παραχωρήσει μεγάλες εκτάσεις γης στους επαναστάτες, ειδικά στο βορρά, ο Πρόεδρος Assad έχει εστιάσει τις προσπάθειές του στο να διατηρήσει τη Δαμασκό και την ενδοχώρα των Αλεβιτών της βορειοδυτικής Συρίας. Η τελευταία περιοχή περιλαμβάνει τη Λατάκια και το Μεσογειακό λιμάνι της Ταρτούς, όπου η Ρωσία έχει εδώ και καιρό μισθώσει μια μικρή ναυτική εγκατάσταση. 

Οι τακτικές του καθεστώτος δεν υπήρξαν ιδιαίτερα εξελιγμένες. Η πολεμική αεροπορία του Assad φαίνεται να είναι αδιάφορη ή ανίκανη να εξαπολύσει επιθέσεις ακριβείας, αντ’ αυτού βομβαρδίζοντας αστικές περιοχές υπό τον έλεγχο των ανταρτών και σκοτώνοντας αδιακρίτως αμάχους. Το καθεστώς στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην στρατιωτική βοήθεια από το Ιράν και τη Λιβανική Χεζμπολάχ. Αλλά, όσο ζωτικής σημασίας κι αν είναι αυτή η υποστήριξη και οι δύο αυτές σύμμαχοι στερούνται πολλών από τις στρατιωτικές δυνατότητες που έχουν αναπτυχθεί για να υποστηρίξουν τους αυτονομιστές στην Ουκρανία. 

Προσφέροντας περισσότερη υποστήριξη στον Assad, η Ρωσία μπορεί να στοχοποιήσει ταυτόχρονα τους εναντίον του Assad αντάρτες και την ISIS με τον ίδιο τρόπο. Αν ναι, είναι πιθανό να δούμε την ανάπτυξη της κατασκοπείας και των συστημάτων παρακολούθησης, ειδικά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και των συστημάτων SIGINT. Τα ρωσικά αεροσκάφη που χρησιμοποιούν βόμβες και πυραύλους ακριβείας θα μπορούσαν να έχουν σημαντική επίδραση εναντίον των θέσεων των ανταρτών, όπως και οι επιθέσεις με συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου ή πυροβολικού. Οι πολλές μεγάλου βεληνεκούς ρουκέτες πυροβολικού που κατείχε ο ρωσικός στρατός μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμες γι αυτό.  

Μια τέτοια μορφή υποστήριξης "αντιπαράθεσης" προς τις δυνάμεις του καθεστώτος Assad θα επωφελούνταν από την ανάπτυξη Ρώσων συμβούλων για να συντονίσουν τις δράσεις με τις κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας. Ωστόσο, αυτό δεν θα απαιτήσει τη δέσμευση Ρωσικών χερσαίων δυνάμεων για την άμεση αντιμετώπιση των ανταρτών. 

Αυτή η προσέγγιση θα είχε πλεονεκτήματα σε σχέση με τις τακτικές που χρησιμοποιούνται από την υπό Αμερικανική ηγεσία συμμαχία εναντίον της ISIS. Αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει βάσεις για τα στρατιωτικά και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της στο εσωτερικό της Συρίας, κοντά στα μέτωπα, αυτό θα επέτρεπε πολύ πιο αποτελεσματική κατασκοπεία και μεγαλύτερο χρόνο πτήσεων πάνω από τις περιοχές των ανταρτών. Αν αναπτυχθούν το ρωσικό πυροβολικό και οι ρουκέτες, αυτό θα αυξήσει περαιτέρω τις ευκαιρίες  να επιτεθεί εναντίον των δυνάμεων των ανταρτών. 

Η κατασκευή από τη Ρωσία μιας προκεχωρημένης επιχειρησιακής βάσης στην Λατάκια μπορεί να προμηνύει άλλους τύπους στρατιωτικής εμπλοκής στη Συρία. Ωστόσο, ακόμη και αν βασίζεται στις δυνάμεις της τακτικής της στην ανατολική Ουκρανία, όπως περιγράφεται παραπάνω, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές ζημιές στις δυνάμεις που αντιτίθενται στην κυβέρνηση Assad. Δεν είναι άξιον απορίας, λοιπόν, ότι τόσο οι αντάρτες, όσο και πολλές άλλες χώρες επιφυλακτικές έναντι του Assad είναι νευρικές για την αυξανόμενη συμμετοχή της Μόσχας σε ένα ήδη περίπλοκο και απρόβλεπτο εμφύλιο πόλεμο. 

Του Ben Barry 
23-9-2015