ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - Με αφορμή την επίσκεψη Τσίπρα στον ΟΗΕ

Η ''ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ'' αποκάλυψε (από διαρροή τηλεγραφήματος της Ελληνικής Πρεσβείας στην Ουάσιγκτον) ότι οι ΗΠΑ συμβούλευαν εκ του σύνεγγυς τον πρωθυπουργό κατά τις διαπραγματεύσεις για το Μνημόνιο. Αν η διαρροή έγινε από τους ίδιους τους Αμερικανούς (σχεδόν βέβαιο) τότε η Γερμανία πήρε δημόσια προειδοποίηση για το ποιος είναι ο πραγματικός συνομιλητής της για το ελληνικό χρέος και η ελληνική πλευρά ενημερώθηκε για το πόσο ευγνώμων και ταπεινή οφείλει να είναι απέναντι στον προστάτη της. Με άλλα λόγια αυτή η διαρροή παρουσίασε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ως το αμερικανικό πιόνι στην παρτίδα σκάκι ΗΠΑ-Γερμανίας για την κυριαρχία στην ΕΕ. Καμία άλλη χώρα-μέλος δεν έχει εκτεθεί δημοσίως τόσο απερίφραστα ως απλός ιμάντας μεταβίβασης της πολιτικής μιας χώρας προς μια άλλη. Η εκτίμηση των ΗΠΑ προς την Ελλάδα και η αυτοεκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι μάλλον για κλάματα.

Θα είναι έκπληξη αν η Γερμανία μείνει με σταυρωμένα τα χέρια και δεν απαντήσει στην αμερικανική πρόκληση. Η αντίδραση της Γερμανίας μπορεί να εκδηλωθεί με επαναφορά της απειλής του GREXIT. Στο κάτω-κάτω, θα ψιθυρίζει το Βερολίνο σε όποιον θέλει να ακούσει, «τι θέλει ένας ξένος πράκτορας στα ευρωπαϊκά χωράφια μας»; Το παιχνίδι είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και επικίνδυνο επειδή η διαμάχη ΗΠΑ-Γερμανίας έχει ως αντικείμενο τη σχέση Βερολίνου-Μόσχας. Οι ΗΠΑ «τα δίνουν όλα» για να προκαλέσουν αμετάκλητη ρήξη της Γερμανίας με τη Ρωσία, είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου.

Το GREXIT ποτέ δεν ήταν αποκλειστικά διμερές θέμα Ελλάδας- Γερμανίας/ΕΕ, ούτε μονοδιάστατα οικονομικό ζήτημα. Από τη στιγμή που η Γερμανία ενώθηκε σε μια ενιαία χώρα το ερώτημα ήταν αν θα έχουμε μια Ευρωπαϊκή Γερμανία ή μια Γερμανική Ευρώπη. Η «γραμμή Σόϋμπλε» περί GREXIT εμπεριέχει τη δεύτερη οπτική όπου τα ανίκανα, ασταθή, ταραχοποιά στοιχεία και φυσικά οι φορείς εντός της Ένωσης ξένων, αντίπαλων, απόψεων δεν μπορεί να γίνουν ανεκτοί. Μια άλλη Ένωση, πιο μικρή αλλά όχι λιγότερο ισχυρή, επειδή θα είναι πιο συνεκτική, ταιριάζει απολύτως σε μια «Γερμανική Ευρώπη», απαλλαγμένη από ισχυρές, άμεσες ή έμμεσες, αμερικανικές παρεμβάσεις, ελεύθερη να συνάψει στενές και συμφέρουσες σχέσεις με τη Ρωσία, ικανή να μετέχει ισότιμα στο παγκόσμιο παιχνίδι εξουσίας. Σ’ αυτή την Ευρώπη η Γαλλία ή θα είναι απλός ιπποκόμος ή θα είναι εκτός, παρέα με την Ελλάδα και μερικούς άλλους. Ο Μοσκοβισί διέψευσε ότι υπήρξε «σχέδιο Σόϋμπλε» για GREXIT. Διάψευση εκ των υστέρων στερείται αξίας και ο Μοσκοβισί το ξέρει. Το λογικό είναι ότι η διάψευση αφορούσε… στο μέλλον, προσπαθούσε να αποτρέψει την επαναφορά της απειλής και να υποχρεωθεί η Αθήνα σε έξοδο, οπότε αργά ή γρήγορα θα ακολουθούσε η νέα Πτώση του Παρισιού στα νύχια του 4ου Ράϊχ. Τώρα η ΕΕ είναι υποτελής στις ΗΠΑ αλλά οι διεργασίες και η ενόχληση στο Βερολίνο εντείνονται για την αμερικανική κυριαρχία, εξ ου και οι, δειλές προσώρας, συζητήσεις για τη δημιουργία πραγματικών και ισχυρών Ενόπλων Δυνάμεων-η Εξουσία είναι πάντα στην άκρη του τουφεκιού… Το ερώτημα σε κάθε περίπτωση είναι για πόσο καιρό θα μπορεί η ΕΕ να παραμένει και Ενωμένη και Διχασμένη σε γερμανικό και αμερικανικό «μπλοκ».

Οι ευρωπαϊκές εξελίξεις επιταχύνονται και επηρεάζονται από τα δρώμενα στη Μ. Ανατολή, με επίκεντρο τη Συρία, όπου ούτε η Γερμανία ούτε η ΕΕ έχουν λόγο. Η κρίση στη Μ. Ανατολή έχει δυο όψεις. Η πρώτη είναι γεωγραφική και αποτελεί προϋπόθεση για την επίλυση της δεύτερης, τον έλεγχο της Ενέργειας. Στην Ευρώπη η αναδιάταξη των συνόρων βρίσκεται σε εξέλιξη με επίκεντρο πλέον την Ουκρανία. Στη Μ. Ανατολή επίκεντρο είναι η Συρία και ο Άσαντ, μοναδικό εμπόδιο στην αναδιάταξη συνολικά της περιοχής, εγγυητής της ενότητας της χώρας (ή μεγάλου μέρους της) αλλά και της παρουσίας της Ρωσίας ως ισχυρού παίκτη. Όσο παραμένει ο Άσαντ δεν μπορεί να προχωρήσει ο αγωγός του Κατάρ που θα μεταφέρει μέσω Τουρκίας φυσικό αέριο στην Ευρώπη μηδενίζοντας το ρόλο της Ρωσίας ως αποκλειστικού προμηθευτή. Οι σύμμαχοι της Συρίας- Ρωσία, Ιράν, Χεζμπολά και προσφάτως η Κίνα- δίνουν τον υπέρ πάντων αγώνα σε ένα, υπό σμίκρυνση, Παγκόσμιο Πόλεμο, ώστε να αποτρέψουν την κυριαρχία των ΗΠΑ. Οι τζιχαντιστές, κυρίως το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) αποδεικνύονται όργανο των ΗΠΑ αλλά παρά τον συνεχή ανεφοδιασμό τους από Τουρκία και Σαουδική Αραβία δεν καταφέρνουν να επικρατήσουν. Ευρωπαίοι και ΗΠΑ «επέτρεψαν», όπως μου επισήμανε φίλος ειδήμων, στους τζιχαντιστές πολίτες τους να πάνε στην περιοχή να πολεμήσουν και να σκοτωθούν πράγμα που απαλλάσσει τη Δύση αλλά και τη Ρωσία από μεγάλο μπελά. Κάπως έτσι ανέλαβε την εργολαβία καταστροφής των τζιχαντιστών η Ρωσία. Οι ΗΠΑ διαμαρτύρονται επειδή οι Ρώσοι δεν βομβαρδίζουν μόνο τους ανεπιθύμητους τζιχαντιστές στους Αμερικανούς αλλά και τους τζιχαντιστές εχθρούς του Άσαντ και φίλους των ΗΠΑ. Οι Ρώσοι κάνουν τη δουλειά των Αμερικανών αλλά κάνουν και τη δική τους.

Αυτή η ανάλυση είναι ασφαλώς σχηματική και ελλιπής αλλά έστω και έτσι είναι προφανές ότι κάθε αποτυχία των ΗΠΑ στη Μ. Ανατολή περιστέλλει την επιρροή τους στην ΕΕ, αποδυναμώνει την απαίτησή τους για κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, όταν το Κρεμλίνο είναι ο πρωταγωνιστής κατά της τρομοκρατίας. Η άποψη Σόϋμπλε δεν είναι τώρα κυρίαρχη, τουλάχιστον δημοσίως. Αλλά η ρευστότητα είναι σαφής και η κατάσταση εκρηκτική, τίποτα δεν αποκλείεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Το GREXIT υπερκαθορίζεται από την τύχη της ΕΕ και, με τη σειρά της, η τύχη της ΕΕ υπερκαθορίζεται από εξελίξεις σε μια περιοχή του πλανήτη, γειτονική μεν αλλά όπου η ΕΕ και το Βερολίνο δεν είναι παίκτες. 

Εννοείται ότι κάθε θέμα έχει την αυτοτέλειά του και μπορεί να εξελιχθεί με σχετική αυτονομία. Το ερώτημα είναι αν η Αθήνα έχει πλήρη επίγνωση του αλληλένδετου χαρακτήρα τους και πως σκέπτεται να κινηθεί. Είναι ερώτημα διότι κατά κανόνα οι απαντήσεις έρχονται κατόπιν εορτής και είναι συνήθως δυσάρεστες, αν λάβουμε υπόψη μικρά γεγονότα όπως αυτό με τη Διάσκεψη περί τρομοκρατίας όπου, επαναλαμβάνουμε, η «Μακεδονία» ήταν εκεί και η Ελλάδα αναγκάστηκε να φύγει.

2/10/15

ΑΠ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2015/10/blog-post_71.html