Από το Ζενίθ στο Ναδίρ


Πρόσωπο της χρονιάς του 2015 για το περιοδικό ΤΙΜΕ η καγκελάριος Μέρκελ, δέκα ακριβώς χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων της κατέχει επαξίως τον τίτλο. Αν μη τι άλλο, καθώς μέσα στη χρονιά αυτή βρέθηκε στην κορυφή με ποσοστά αποδοχής πρωτοφανή στα δημοσκοπικά χρονικά της Δύσης, για να δει μετά από λίγους μήνες την πολιτική της κυριαρχία όχι απλά να αμφισβητείται, αλλά να αποσαθρώνεται και να τίθεται ευθέως το ερώτημα όχι αν θα διεκδικήσει τέταρτη θητεία το 2017, αλλά αν θα εξαναγκασθεί άμεσα σε αποχώρηση από την Καγκελαρία!

Με την πολιτική όχι μόνον στη Γερμανία και την Ευρώπη, αλλά στη Δύση συνολικά να είναι ολοένα και λιγότερο ουσία και περιεχόμενο και ολοένα συχνότερα επικοινωνιακή διαχείριση, δεν θα πρέπει να μας εκπλήττουν αυτές οι αιφνίδιες μεταπτώσεις από τα Ηλύσια Πεδία στα Τάρταρα.

Έτσι το Ζενίθ της δημοτικότητας της Καγκελαρίου μπορεί να διαβασθεί σαν μια επιτυχημένη επικοινωνιακή διαχείριση μιας κατάστασης πραγμάτων στην Ευρωζώνη που βιώνεται ως συμπίεση και αδιέξοδο στον Νότο και στη Γαλλία, με τη Μέρκελ να μπορεί να ισχυρίζεται εκτός συνόρων ότι ουδείς αμφισβητεί τηγ Γερμανική Ευρωζώνη. Το αν η κυριαρχία του Βερολίνου εκτοξεύει τη Λεπέν στη Γαλλία στα ύψη και ενισχύει τη Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι στην Ιταλία, δεν χαλά την επικοινωνιακή εικόνα θριάμβου της γερμανικής συνταγής.

Όταν, όμως, η ίδια επικοινωνιακή συνταγή θριαμβολογίας καλείται να υπηρετήσει μια πρόκληση που έχει επιπτώσεις εντός συνόρων -όπως το Προσφυγικό- τότε οι ευτυχείς οπαδοί της «Μικράς πλην Εντίμου Γερμανίας» εγκαταλείπουν την καγκελάριο, με την ίδια ευκολία με την οποία την αποθέωναν.

Είναι φανερό ότι η αιφνίδια πτώση από το βάθρο του θριάμβου στη γενικευμένη αμφισβήτηση δεν αφορά την προσωπικότητα της Μέρκελ, ούτε αμφισβητεί την ικανότητά της να ανασυνθέτει ισορροπίες και να απομονώνει και να απονευρώνει έγκαιρα αντιπάλους, αλλά και μελλοντικούς δυνητικούς αμφισβητίες.

Η απότομη άνοδος και πτώση της Μέρκελ συμπυκνώνουν και εξατομικεύουν την εύθραυστη παντοδυναμία της Γερμανίας στην Ευρωζώνη, αποτυπώνουν ανάγλυφα έναν τακτικισμό μιας Ευρώπης α λα καρτ και την πλήρη έλλειψη μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης στρατηγικής για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης από την ισχυρότερη χώρα της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.

Η Μέρκελ δεν μπορεί να θεωρηθεί ως υπεύθυνη για τις παραπάνω αντιφάσεις, καθώς όταν διέβη το κατώφλι της καγκελαρίας πριν από δέκα χρόνια για να πάρει τη σκυτάλη από τον επερχόμενο Σρέντερ, ο ευρωπαϊκός ζήλος της Δημοκρατίας του Βερολίνου είχε εξαντληθεί.

Τελευταία προσπάθεια η πρόταση του τότε υπουργού Εξωτερικών, Φίσερ, την άνοιξη του 2000 για ομοσπονδιακή μετεξέλιξη της Ε.Ε. που κατέληξε στη γαλλογερμανική πρόταση του Ιανουαρίου του 2003 και στο σχέδιο Συνταγματικής Συνθήκης που απερρίφθη στο δημοψήφισμα στη Γαλλία την άνοιξη του 2005. Από τότε μέχρι και σήμερα με το δόγμα της Ευρώπης α λα καρτ η γερμανική πολιτική ελίτ μοιάζει να πιστεύει ότι έχει βρει την απάντηση στην διαπίστωση ότι η χώρα τους «είναι πολύ μεγάλη για την Ευρώπη και πολύ μικρή για τον κόσμο».

Η Μέρκελ είδε να καταρρέουν όλες οι εναλλακτικές εκτός Ευρώπης επιλογές της Γερμανίας από την στενή Ειδική Σχέση με την Ρωσία που τορπίλισαν οι ΗΠΑ βάζοντας φωτιά στην Ουκρανία, μέχρι τη σταθεροποίηση της Κίνας ως Παράδεισου των Εξαγωγών της που αποδομείται από τη μείωση της Ανάπτυξης συνολικά στην Ομάδα BRICS.

Ετσι, την ώρα που στο Βερολίνο γιόρταζαν τον θρίαμβο της στρατηγικής «Ευρώπη α λα καρτ» ήλθε με κορωνίδα το Προσφυγικό μια μεγάλη ανατροπή, που υπενθυμίζει στην αυτάρεσκη και αλαζονική πολιτική ελίτ της Γερμανίας ότι η περισσότερη Ευρώπη είναι μονόδρομη επιλογή.

Ευρώπη α λα καρτ

Η απότομη άνοδος και πτώση της Μέρκελ συμπυκνώνουν και εξατομικεύουν την εύθραυστη παντοδυναμία της Γερμανίας στην Ευρωζώνη, αποτυπώνουν ανάγλυφα έναν τακτικισμό μιας Ευρώπης α λα καρτ και την πλήρη έλλειψη μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης στρατηγικής για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης από την ισχυρότερη χώρα της Ε.Ε. - Ευρωζώνης. 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
11-12-2015
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=27689&subid=2&pubid=113868290