Οθωμανοί και Πρώσοι: Ποιος δουλεύει ποιον;
«Η Τουρκία θα κάνει τα πάντα για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη»: αυτή ήταν η «δέσμευση» του πρωθυπουργού της χώρας Νταβούτογλου στη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ κατά την επίσκεψη του πρώτου στο Βερολίνο, επικεφαλής κλιμακίου υπουργών. Λίγο μετά πάντως, ο Τούρκος πρωθυπουργός δήλωσε και ότι θα συνεχιστεί η πολιτική «των ανοιχτών συνόρων» προς τους Σύρους πρόσφυγες.
Ποια ήταν η απάντηση του Βερολίνου; Λεκτικά, ότι «δεν γίνεται να είναι νόμιμη η παρανομία στο Αιγαίο», όπως είπε η Αγκελα Μέρκελ. Πρακτικά, η επιβεβαίωση ότι η Γερμανία θα εξασφαλίσει την εκταμίευση 3 δισ. ευρώ προς την Τουρκία για τους πρόσφυγες αλλά και ότι θα εισηγηθεί την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες στη ζώνη Σένγκεν μέχρι το Φθινόπωρο.
Όλα τα παραπάνω επισημοποιήθηκαν και σε κοινή δήλωση Τύπου των δύο ηγετών, στην οποία αναφέρεται ότι «οι δύο κυβερνήσεις θεωρούν την παράνομη μετανάστευση στην περιοχή απειλή για την σταθερότητα σε περιφερειακό επίπεδο που πρέπει να αντιμετωπιστεί με επείγουσες διαδικασίες, ενώ ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε ότι η Τουρκία σκοπεύει τώρα να δει τη σχετική ελληνοτουρκική συμφωνία επαναπροώθησης «λιγότερο γραφειοκρατικά».
Όλα τα παραπάνω γεννούν ένα και μοναδικό ερώτημα σε όποιον γνωρίζει τι συμβαίνει και αντιλαμβάνεται τη σημασία των γεγονότων: ποιος δουλεύει ποιον;
Το ερώτημα είναι όμως ρητορικό: και οι δύο μαζί, δουλεύουν όλους τους άλλους…
Το γιατί, είναι απλό να εξηγηθεί: Στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο, στην Αθήνα και, φυσικά, στην Αγκυρα, άπαντες γνωρίζουν ότι η Τουρκία όχι απλώς δεν δυσκολεύει τη ροή των προσφύγων προς την Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά, αντίθετα, ανέχεται απόλυτα, αν δεν υποστηρίζει έμπρακτα, τα κυκλώματα των διακινητών, τα οποία θα ήταν ΑΔΥΝΑΤΟΝ να δράσουν αν δεν είχαν πίσω τους την ανοχή ή και τη στήριξη των τουρκικών αρχών που κάνουν ότι δεν τα βλέπουν. Αυτό, είναι ξεκάθαρο, πιστοποιημένο, αποδεδειγμένο με σκληρό αποδεικτικό υλικό. Γιατί λοιπόν τέτοια υποκρισία, τουλάχιστον από πλευράς Γερμανίας;
Η Τουρκία έπαιξε δυνατά και ξαφνικά το χαρτί των μεταναστών στην Ευρώπη η οποία, ως συνήθως, πιάστηκε στον ύπνο. Τόσο πολύ, που για πρώτη φορά στα δέκα χρόνια της ως τώρα θητείας της η καγκελάριος Μέρκελ βλέπει τα ποσοστά της σε ελεύθερη πτώση.
Με το προσφυγικό να απειλεί ακόμα και να την ρίξει από την εξουσία, η Μέρκελ δεν έχει άλλη λύση παρά να δώσει τα πάντα προκειμένου να το σπρώξει μακριά της. Και αυτό κάνει: ξέρει ότι πληρώνει πολύ ακριβά κάτι που δεν πρόκειται να γίνει, αλλά, αυτή τη στιγμή, δεν έχει τίποτε άλλο να κάνει: πρέπει να υποκριθεί ότι κάνει βήματα να λύσει το πρόβλημα και να κερδίσει χρόνο, χωρίς να καταφύγει σε ακραίες επιλογές της μορφής του κλεισίματος των γερμανικών συνόρων που ξέρει πώς θα ερμηνευθούν την επομένη το πρωί που θα αποφασιστούν.
Πιθανότατα, ότι κι αν λένε οι επίσημες ανακοινώσεις, όλα αυτά έχουν συζητηθεί ανοιχτά μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες, όσο περνάει ο καιρός, τόσο πιο κοντά βρίσκονται στις ιστορικές, αληθινές τους παραδόσεις: οι Γερμανοί είναι και πάλι όλο και περισσότερο Πρώσοι στον τρόπο που ηγεμονεύουν την Ευρώπη, ενώ οι Τούρκοι είναι όλο και περισσότερο και πάλι Οθωμανοί στην πολιτική μιας αυτοκρατορικού τύπου πολιτικής η οποία δεν λαμβάνει υπόψη κανέναν και τίποτα.
Όμως, η διαφορά είναι ότι ενώ η Αγκυρα μπορεί πια να φερθεί σαν Υψηλή Πύλη – ήδη έχει πίσω της την αδιανόητη μέχρι προχθές κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους από τουρκικό πύραυλο, αλλά και τις απειλές ότι δεν θα ανεχθεί Ρώσους στρατιώτες στα σύνορά της -, το Βερολίνο δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν αυτοκρατορία, ότι κι αν κάνει για να το πετύχει υπογείως και στους διαδρόμους των Βρυξελλών. Κι αυτό επειδή για κάτι τέτοιο, απαιτούνται άλλης μορφής δυνατότητες και μέσα τα οποία το Βερολίνο (ακόμα σήμερα) ξορκίζει.
Ετσι, από τη στιγμή που ο πλήρως αποσταθεροποιητικός παράγοντας του προσφυγικού έκανε την εμφάνισή του, το μόνο καταφύγιο για την ηγεμονεύουσα την Ευρώπη γερμανική πολιτική που όμως δεν μπορεί, δεν διαθέτει τα μέσα ή την διάθεση να δείξει άλλου τύπου αποφασιστικότητα και να κάνει πιο σκληρή πολιτική, είναι να κάνει ότι δεν καταλαβαίνει: η Γερμανία του σήμερα είναι πανίσχυρη στα πλαίσια του συστήματος που έχει επιβάλλει στις Βρυξέλλες, αλλά όλο αυτό έχει γυάλινα πόδια όταν έρθει η στιγμή των μεγάλων διεθνών προβλημάτων του ανοιχτού, αληθινού κόσμου...
Στην Αγκυρα όμως, όλα αυτά τα καταλαβαίνουν. Και μάλιστα πολύ καλά.
Και κάνουν, πολύ δυνατά, παιγνίδι.
Που, εν τέλει, όλοι γνωρίζουμε ποιος είναι εκείνος που θα το πληρώσει…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΛΟΥΧΟΣ
23-1-2016
Artists, journalists and academics published a letter to Angela Merkel on Change.org Thursday, criticizing her stay-the-course policy in supporting Turkey's military conflict with Kurds in the country's southeast . Repeated rights violations and multiple deaths of noncombatants have been documented.
According to reports from human rights organizations, 170 civilians have died in confrontations between the Turkish security forces and fighters for the outlawed Kurdistan Workers' Party PKK since autumn," the signatories wrote. "The Turkish government has done nothing to ease the conflict - on the contrary: It inflames it."
The letter gave examples of Kurdish civilians believed killed by Turkish security forces in the past several weeks: a pensioner, a father of 10, a teenage mother carrying her child in her arms. They also noted that several academics have been arrested in Turkey for protesting the government's war against Kurdish groups, as well as have multiple journalists over the years for reporting on the conflict.
Signatories include Golden Bear-winning writer-director Fatih Akin, Spiegel journalist Maximilian Popp and sociologist Sabine Hark, who directs the Center for Interdisciplinary Women's and Gender Studies at the TU Berlin technical university. They have urged Merkel to take a tough stance when she receives her Turkish counterpart, Prime Minister Ahmet Davutoglu, in Berlin on Friday - on both the conflict in the southeast and freedom of expression.
Refugee goggles'
Jan van Aken, a Left party member of the Bundestag's foreign affairs committee, called on the government to work more to end the conflict between the Turkish regime and Kurdish groups. Germany and other countries are increasingly relying on Turkey, which borders Syria, to keep refugeesfrom transiting to the European Union - and have apparently overlooked several rights abuses in pursuit of that goal. Amnesty International has even reported that Turkey has deported refugees back to Syria, where a five-year civil war has led to more than 250,000 deaths and displaced millions of people.
"Merkel needs to quit seeing Turkey just through refugee goggles," van Aken told the broadcaster Deutschlandfunk on Thursday. "Both eyes are closed tight and turned away while there's a civil war in progress."
Van Aken himself has been watching the events from the Kurdish metropole of Diyarbakir and suggested that lifting Germany's ban on the PKK might help give the country leverage in talks with Turkish officials.