Η περίπλοκη σχέση Πολωνίας-Γερμανίας

     

Όταν ο Πολωνός πρόεδρος Andrzej Duda φιλοξενήθηκε προσφάτως στο Βερολίνο από τον Γερμανό ομόλογό του Joachim Gauck, είχε μόνο επαίνους για την σχέση που έχει εξελιχθεί μεταξύ των δύο χωρών. "Είναι ένας θησαυρός”, δήλωσε μετά από την επίσκεψη ένας Πολωνός διπλωμάτης.

Ασφαλώς έφθασε σε αυτό το επίπεδο από το 2005 που έγινε Καγκελάριος η Angela Merkel. Συνεχίζουν να υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο χωρών για την κλιματική αλλαγή, την ενεργειακή πολιτική και την γερμανική απροθυμία να υποστηρίξει οποιαδήποτε μόνιμη ανάπτυξη των νατοϊκών δυνάμεων στην Πολωνία και στις χώρες της Βαλτικής.

Αλλά μετά από τόσα πολλά χρόνια καχυποψίας, έλαβε χώρα μια κάποια εμπιστοσύνη μεταξύ των γειτόνων. Αυτή η εμπιστοσύνη δέχθηκε μια τόνωση το 2006, όταν η Merkel έλαβε θέση υπέρ της Πολωνία, όταν η Ρωσία επέκτεινε ένα εμπάργκο στις εισαγωγές πολωνικού κρέατος. Κατά την άποψη της Ρωσίας, τα ζωικά προϊόντα της Πολωνίας δεν τηρούσαν συγκεκριμένα πρότυπα υγιεινής.

Ωστόσο, από την εκλογή του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη τον περασμένο Οκτώβριο, και με την εκλογή του Duda ως προέδρου με την στήριξη του κόμματος ''Νόμος και Δικαιοσύνη'', η σχέση μεταξύ Βερολίνου και Βαρσοβίας έχει χάσει μια ειδική σταθερότητα και προβλεψιμότητα

Ο Duda, ο οποίος συμμετείχε σε μια προεδρική συζήτηση στη διάσκεψη για την Ασφάλεια στο Μόναχο, είπε τι πήγε λάθος. "Θέλουμε καλές σχέσεις με την Γερμανία αλλά θέλουμε μια εταιρική σχέση. Θέλουμε μία ισότιμη εταιρική σχέση”, δήλωσε.

Όταν του ζητήθηκε να γίνει πιο συγκεκριμένος, ο Duda απάντησε "θέλουμε να σέβονται τα συμφέροντα και των δυο κρατών. Και εάν έχουμε προβλήματα, θα πρέπει να τα συζητούμε και να κατανοούμε ο ένας τον άλλον”.

Όταν ο Duda πιέστηκε ξανά για να εξηγήσει το πρόβλημα, δήλωσε πως θα πρέπει να τηρούνται τα πολωνικά έθιμα και τα συμφέροντα της χώρας. Προφανώς, ήθελε να γερμανικά media να σταματήσουν την κριτική στις συντηρητικές αξίες του κόμματος ''Νόμος και Δικαιοσύνη'', την αναδιάρθρωση του σώματος του συνταγματικού δικαστηρίου και την ριζοσπαστική αναμόρφωση των συντακτών και των επικεφαλής των κρατικά τηλεοπτικών δικτύων.

Αλλά ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που ταλανίζουν την πολωνό-γερμανική σχέση, είναι το project του αγωγού Nord Sream2. αυτός ο δεύτερος αγωγός που κατασκευάζεται από την Gazprom και γερμανικές, αυστριακές, και γαλλικές ενεργειακές εταιρείες, θα αυξήσει την ικανότητα της Ρωσίας να στέλνει αέριο απευθείας στην Γερμανία. Με τον τρόπο αυτό, θα αποδυναμώσει την εξάρτηση της Ρωσίας από την Ουκρανία ως την κύρια χώρα διέλευσης για τις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Είναι δύσκολο να υποτιμήσουμε την κριτική της Πολωνίας για αυτό το έργο. "Ακούσαμε ότι το project αφορά μόνο business, ιδιωτικές business”, δήλωσε ο DUda. "Αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα πολιτικό πρόβλημα. Δεν υπάρχει οικονομικός λόγος να επενδύσουμε σε αυτό. Έχουμε πολλούς άλλους αγωγούς μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρώπης. Γιατί θα πρέπει οι Γερμανοί να κατασκευάσουν μαζί με την Gazprom έναν αγωγό εναντίον των συμφερόντων της Πολωνίας και άλλων χωρών (στην περιοχή);¨, ρώτησε ο Duda.

Και εδώ είναι η πραγματική ουσία του προβλήματος που μπαίνει στην καρδιά της πολωνό-γερμανικής συνθετότητας. Η Πολωνία έχει έναν φόβο για την παλιά σχέση της Γερμανίας με την Ρωσία. Ενώ αυτή η σχέση έχει αλλάξει κατά πολύ υπό την ηγεσία της Merkel, οι πολωνικές ελίτ -αλλά επίσης και η πολωνική κοινή γνώμη- έχουν ακόμη έναν βαθύ φόβο και την εμπειρία της Γερμανίας με την Ρωσία που κάνουν συμφωνίες πίσω από την πλάτη της Πολωνίας. Συμφωνίες που θα υπονομεύσουν την Πολωνία και τα συμφέροντά της. Η ιστορία έχει διαμορφώσει αυτές τις αντιλήψεις αυτής της περίπλοκης πολωνό-γερμανικής σχέσης.

Το ενεργειακό ζήτημα τροφοδοτεί μια πολωνική αγανάκτηση για την προσφυγική πολιτική της Merkel.

Η προηγούμενη κυβέρνηση της Πλατφόρμας των Πολιτών είχε ταχθεί εναντίον της πολιτικής ανοιχτών συνόρων της Merkel και του αιτήματος από την Κομισιόν, προκειμένου τα κράτη μέλη να αποδεχθούν ένα σύστημα ποσοστώσεων για την υποδοχή προσφύγων σε ολόκληρη την ΕΕ. Παρόμοια με την Πολωνία, άλλες χώρες στην περιοχή δεν είναι πρόθυμες να συνταχθούν με την γραμμή είτε του Βερολίνου είτε της Κομισιόν. Σε κάθε περίπτωση, δήλωσε ο Witold Waszczykowski, ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών στο Carnegie Europe, "έχουμε κληρονομήσει ορισμένα προβλήματα από την προηγούμενη κυβέρνηση”.

Η γερμανική καγκελαρία και το υπουργείο Εξωτερικών ήταν απρόθυμα να επικρίνουν τη νέα στάση της Πολωνίας. Αλλά το γεγονός πως η Beata Szydlo έκανε την πρώτη της επίσημη επίσκεψη ως πρωθυπουργός της Πολωνίας στη Βουδαπέστη, και όχι στο Βερολίνο, ήταν ένα πλήγμα σε μια σχέση που οι Γερμανοί και Πολωνοί διπλωμάτες ελπίζουν πως θα μπορούσε κάποια ημέρα να ήταν αντίστοιχη της γαλλό-γερμανικής προσέγγισης. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη για αυτό.

της Judy Dempsey

17/2/2016

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: 

http://carnegieeurope.eu/strategiceurope/?fa=62766



Οι απόψεις του ιστολογίου δεν συμφωνούν  πάντα με τις απόψεις που διατυπώνονται στα εκάστοτε -χάριν ενημέρωσης και προβληματισμού-  αναρτώμενα  κείμενα τρίτων.Οι απόψεις που δημοσιεύονται στα κείμενα των αναρτήσεων εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τους αρθρογράφους που τις διατυπώνουν.