Brexit ίσον …επανάσταση! Οι δύο Βρετανίες του δημοψηφίσματος.
Μόνο με …πολιτική επανάσταση εναντίον όλων των πολιτικών κομμάτων της Βρετανίας μπορούν οι Άγγλοι ψηφοφόροι να ψηφίσουν «Όχι» στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, οδηγώντας έτσι την Αγγλία σε αποχώρηση από την ΕΕ. Οι Συντηρητικοί, μετά τη συμφωνία του Κάμερον με την ΕΕ, τάσσονται υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ. Οι Εργατικοί απειλούν τα πιο αφοσιωμένα «ευρωλαμόγια» του Ηνωμένου Βασιλείου, ακριβώς όπως οι σοσιαλιστές και οι σοσιαλδημοκράτες σε κάθε χώρα της ΕΕ. Υπέρ της παραμονής στην ΕΕ είναι και οι Φιλελεύθεροι, το σχεδόν ανύπαρκτο τρίτο βρετανικό κόμμα.
Μόνο μέσα στους κόλπους των Συντηρητικών – δηλαδή της αγγλικής Δεξιάς – έχει σημειωθεί αντίσταση κατά της παραμονής της Αγγλίας στην ΕΕ. Έξι από τους δεκαεννέα υπουργούς της κυβέρνησης Κάμερον τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ του «Όχι», ενώ το κίνημα υπέρ της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ απέκτησε και τον αδιαφιλονίκητο ηγέτη του. Πρόκειται για τον δεξιό δήμαρχο του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος αποφάσισε να τα ρισκάρει όλα προκειμένου να γίνει και αρχηγός των Συντηρητικών, ανατρέποντας τον ομοϊδεάτη του, Ντέιβιντ Κάμερον. Άλλωστε η καρατόμηση του Κάμερον θα γίνει αμέσως μόλις νικήσει το «Όχι», αν φυσικά υπάρξει τέτοια εξέλιξη, η οποία πλέον λόγω της στάσης του Κάμερον τοποθετείται στα όρια του πολιτικά αδύνατου. Αφού όλα τα πολιτικά κόμματα της Βρετανίας είναι υπέρ της παραμονής της χώρας τους στην ΕΕ, πώς είναι δυνατόν οι ψηφοφόροι τους να ψηφίσουν και μάλιστα κατά απόλυτη πλειοψηφία υπέρ της αποχώρησης; Πρακτικά αδύνατον, προφανώς, εκτός πια και αν παραστούμε μάρτυρες μιας πολιτικής επανάστασης των ψηφοφόρων εναντίον των ίδιων των κομμάτων τους και μάλιστα σε ένα θεμελιώδες ζήτημα, όπως σύσσωμη η αγγλική αστική τάξη τάσσεται υπέρ της παραμονής.
Θα χρειαστεί να περιμένουμε τέσσερις μήνες για να μάθουμε ποια θα είναι η απάντηση των Άγγλων ψηφοφόρων. Και μόνο το γεγονός όμως ότι την αντι-ΕΕ λύση την περιμένουμε από τη Δεξιά (!) και κατά κανένα τρόπο από τη σοσιαλιστική Κεντροαριστερά των Εργατικών, παρόλο που ο νέος ηγέτης των Εργατικών θεωρείται «πατερούλης» η από την ανύπαρκτη στην Αγγλία Αριστερά, είναι ενδεικτικό του αδιεξόδου στο οποίο οδηγείται ο αντι-ΕΕ αγώνας κυρίως στις χώρες του Βορρά της Ευρώπης, όπου τα αριστερά κόμματα έχουν μικρή ή περιθωριακή εκλογική επιρροή. Πόσο φιλολαϊκή μπορεί να είναι μια δεξιά αντι-ΕΕ πολιτική, με δεδομένο ότι τα δεξιά κόμματα εκφράζουν πρωτίστως τα συμφέροντα των αστικών τάξεων των αντίστοιχων κρατών και φυσικά αυτά θέλουν να προστατεύσουν πάνω απ’ όλα; Βεβαίως και η οικοδόμηση με οικονομικά μέσα του Τέταρτου Ράιχ της Γερμανίας θίγει τα συμφέροντα των αστικών τάξεων των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ και γι’ αυτό αντιδρούν τώρα τα δεξιά κόμματα των κρατών αυτών. Αρκεί όμως αυτό για να προκύψει φιλολαϊκή πολιτική; Όχι βέβαια. Οι Συντηρητικοί της Αγγλίας άλλωστε τα συμφέροντα της αγγλικής αστικής τάξης προστάτευσαν. Πρώτα απ’ όλα προστάτευσαν τα συμφέροντα του Σίτι του Λονδίνου. Η Βρετανία ζήτησε να έχει δικαίωμα βέτο σε αποφάσεις των χωρών της Ευρωζώνης που θα επηρέαζαν τον χρηματοπιστωτικό τομέα σε κράτη που δεν αποτελούν μέρος της Ευρωζώνης, όπως είναι η Βρετανία. Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ήταν διαμετρικά αντίθετος με την πρόταση αυτή. Τελικά αυτό που συμφωνήθηκε ήταν ότι το Λονδίνο μπορεί να εγείρει μονομερώς το θέμα στους αρχηγούς των κυβερνήσεων που συναποτελούν τις συνόδους κορυφής, όταν κρίνει ότι κάποιες αποφάσεις της Ευρωζώνης εγκυμονούν κινδύνους διακρίσεων εις βάρος του Σίτι του Λονδίνου.
Το αγγλικό αστικό κράτος ωφελείται επίσης από τη μη χορήγηση επιδομάτων εργασίας ή επιδομάτων παιδιών, αν οι προερχόμενοι από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ (και αυτό έχει εξαιρετική σημασία) μετανάστες δεν έχουν πρώτα υποστεί κρατήσεις επί τέσσερα χρόνια από το μισθό τους χωρίς να λαμβάνουν επιδόματα σχετιζόμενα με την εργασία τους. Υπέρ της αγγλικής αστικής τάξης είναι επίσης το δικαίωμα αυτοεξαίρεσης της Βρετανίας από τη «διαρκώς στενότερη ένωση» που ισχύει για τις άλλες χώρες – μέλη της ΕΕ. Οι Άγγλοι εργαζόμενοι δεν πήραν απολύτως τίποτα. Τους καλλιεργείται όμως ύπουλα το αίσθημα ανωτερότητας, αφού μόνο επειδή είναι Άγγλοι θα παίρνουν τα ίδια επιδόματα που έπαιρναν μέχρι τώρα, ενώ των «ξένων» Ευρωπαίων θα μειωθούν!
Η ουσία πάντως είναι ότι η συμφωνία ΕΕ-Αγγλίας καλλιεργεί το ρατσισμό μεταξύ Ευρωπαίων, οδηγεί σε διακρίσεις εις βάρος Ευρωπαίων πολιτών ανάλογα με τη χώρα προέλευσής τους και γενικά βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με το γράμμα και το πνεύμα των ιδρυτικών συνθηκών της ΕΕ. Αυτό αποδεικνύει ότι η Γερμανία προκειμένου να οικοδομήσει το Τέταρτο Ράιχ της δεν διστάζει να παραβιάσει κάθε συνθήκη.
του Γιώργου Δελαστίκ
28/2/2016
http://prin.gr/?p=9672
Οι δύο Βρετανίες του δημοψηφίσματος
«Should I stay or should i go?». Οι Βρετανοί καλούνται απαντήσουν στο ρεφρέν των Clash και να πάρουν μια ιστορική απόφαση για τη χώρα τους και την ΕΕ. Οι προτιμήσεις τους αντανακλούν γεωγραφικούς, κοινωνικούς και ταξικούς διαχωρισμούς
Καθώς η Βρετανία οδεύει προς τις κάλπες για το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου σχετικά με την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ενωση, οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε όσους λένε «ναι» στην ΕΕ κάτω από το ειδικό καθεστώς και όσους λένε «όχι» γίνονται όλο και περισσότερο εμφανείς.
Πολλές από τις λεπτομέρειες, βέβαια, δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη, όπως ποια θα είναι η ακριβής διατύπωση του ερωτήματος (μπορεί να επηρεάσει τις απαντήσεις), αλλά και ποια στάση θα κρατήσει μέχρι τέλους το πολιτικό προσωπικό. Αυτό που διαφαίνεται ήδη είναι ότι η προτίμηση του «ναι» ή του «όχι» διαπερνά τις παρατάξεις και τα κοινωνικά στρώματα.
Οι Βρετανοί -όσοι έχουν αποφασίσει από τώρα και όσοι, φυσικά, ενδιαφέρονται να ψηφίσουν- είναι διχασμένοι: αυτό είναι σχεδόν το μόνο βέβαιο συμπέρασμα από όλες τις δημοσκοπήσεις.
Μέχρι και πριν από την συμφωνία του Ντέιβιντ Κάμερον, το «ναι» υπέρ της παραμονής ήταν μπροστά με διαφορά που αυξομειωνόταν. Το μικρό προβάδισμα που πήρε τις τελευταίες ημέρες, μετά τη συμφωνία, δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να διατηρηθεί ως το τέλος. Ειδικά, μάλιστα, καθώς αρχίζουν να παίρνουν θέση πρόσωπα όπως ο φιλόδοξος και δημοφιλής δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον που τάσσεται υπέρ της αποχώρησης-έστω και με πόνο καρδιάς όπως λέει.
Η πορεία του «ναι», με μπλε, και του «όχι», με πράσινο, με αναγωγές (οι αναποφάσιστοι είναι πάνω από 20%, πίνακας από το whatukthinks.org)
Διχασμένοι, για την ακρίβεια, όχι μόνο αριθμητικά, αλλά και ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σώματος που επιλέγει την μία απόφαση ή την άλλη.
Ο ψηφοφόρος υπέρ της παραμονής, για παράδειγμα, είναι κατά κανόνα νεότερος σε ηλικία -μέχρι τα 40 σύμφωνα με το YouGov- με πανεπιστημιακή μόρφωση και ανήκει σε αυτό που θα λέγαμε στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου, όπως εκδηλώνεται στη Βρετανία. Είναι άνθρωπος που κινείται με περισσότερη άνεση σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διαβάζει Guardian και Independent (μέχρι να ψηφίσει, η τελευταία θα έχει κλείσει πάντως).
Στην άλλη πλευρά, είναι οι πολιτικά συντηρητικοί (ίσως και κοινωνικά συντηρητικοί), οι κάπως μεγαλύτερης ηλικίας, όσοι ανησυχούν για την εργασία τους λόγω πιέσεων από τη μετανάστευση και την παγκοσμιοποίηση, την οποία εκφράζει και η ΕΕ. Αποχώρηση από την ΕΕ επιλέγουν και αυτοί χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση – ιδίως αυτοί – και επιλέγουν τη Sun και τη Daily Mail, μαζικά, λίγο-πολύ κίτρινα φύλλα με έναν έντονο αντιμεταναστευτικό τόνο.
Παιδεία και εργασία τα βασικά κριτήρια
Για να δείξει τις διαφορές στο σώμα της βρετανικής κοινωνίας και με τον τρόπο του Ντίκενς, ο Economist εστιάζει στην ιστορία δύο πόλεων, το Κέμπριτζ και το γειτονικό Πίτερμπορο, που έχουν μεν σχεδόν ίδιο πληθυσμό και είναι στην ίδια περιφέρεια, αλλά κατά τα φαινόμενα θα ψηφίσουν η μία θετικά και η άλλη αρνητικά.
Η διαφορετική πολιτική τοποθέτηση ξεκινά από την η μία είναι πανεπιστημιούπολη, μία πόλη δηλαδή για λευκά κολάρα, όπου ένας στους δύο έχει αποφοιτήσει από πανεπιστήμιο και άλλη μια πόλη όπου πολλοί απλά τελείωσαν τη βασική εκπαίδευση.
Τα πανεπιστήμια, προσθέτει ο Economist, πρωτοστατούν στα φιλοευρωπαϊκά αισθήματα, τόσο ώστε η αντιευρωπαϊκή μερίδα να μην βρίσκει παρά ελάχιστους οπαδούς στα πανεπιστημιακά debate. Οι απόφοιτοί τους είναι σαφώς φιλοευρωπαίοι (62% υπέρ και 38%, σύμφωνα με το YouGov), μια εικόνα αντίστροφη από αυτήν των αποφοίτων δευτεροβάθμιας όπου η έξοδος από την Ενωση υπερτερεί με 57%.
Οι νεότεροι εξάλλου, είναι άνθρωποι που έχουν δει από πρώτο χέρι τα αποτελέσματα που είχε η μετανάστευση στη χώρα του. Εχουν ζήσει –όχι όλοι αλλά τουλάχιστον αυτό το έχουν ζήσει περισσότερο από τους γονείς τους- μαζί με μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς που τους έχουν δει να αφομοιώνονται με αρκετή επιτυχία στην κοινωνίας τους. Η ίδια η μετανάστευση μπορεί να είναι μέρος της ζωής τους για σπουδές ή εργασία.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανένας ότι οι Βρετανοί θα ψηφίσουν έχοντας υπόψη την τσέπη και το πτυχίο τους
Πέρα από αυτό, οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στην εργασία, σε ό,τι αφορά την την είσοδο αλλοδαπών από ευρωπαϊκές χώρες, που είναι διαφορετικές για τις δύο πόλεις επίσης αποτελούν ισχυρό παράγοντα επιλογής.
Θα μπορούσε, με άλλα λόγια να δει κανένας αυτή τη διαφορά Κέιμπριτζ-Πίτερμπορο σαν αφεντικά εναντίον εργατών και υπαλλήλων – και θα ήταν σωστό σε ένα βαθμό. Ενώ οι κάτοικοι του Κέιμπριτζ βλέπουν κυρίως υψηλά καταρτισμένα άτομα να εργάζονται σε εργασίες που έχουν, κατά κανόνα, υψηλές αμοιβές, αυτοί του Πέτερμπορο βλέπουν εργάτες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες να τους ανταγωνίζονται για χειρωνακτικές ή χαμηλής εξειδίκευσης εργασίες. Γενικότερα, όσοι δηλώνουν σε έρευνες ότι «ανησυχούν πολύ» από τις επιπτώσεις της μετανάστευσης είναι πιο πιθανόν να ψηφίσουν υπέρ του Brexit.
Το κίτρινο της παραμονής σην ΕΕ. Σίγουρη η Σκωτία, διχασμένη η Αγγλία (BBC)
Οι ίδιοι, προσθέτει ο Economist, είναι και πιο πιθανόν να αυτοαποκαλούνται Αγγλοι παρά Βρετανοί, με το πρώτο να ανακαλεί μια περισσότεροι στενή, παραδοσιακή ταυτότητα. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια για αυτό: όλοι οι βουλευτές από τη Σκωτία (που φυσικά δεν θα δήλωναν ποτέ Αγγλοι) είναι, ως τώρα βέβαια, υπέρ της παραμονής, όπως δείχνει και ο χάρτης του BBC.
Κυνηγώντας αναποφάσιστους
Ως το δημοψήφισμα, στους σχεδόν τέσσερις μήνες που απομένουν, πολλά θα κριθούν από την κινητοποίηση για πάνε στις κάλπες όσοι δεν ενδιαφέρονται ή να πάνε αποφασισμένοι οριστικά, κυρίως αυτοί που θα κλίνουν προς την παραμονή στην ΕΕ.
Σημαντικός παράγοντας στο στρατόπεδο υπέρ της αποχώρησης το Κόμμα της Ανεξαρτησίας της Βρετανίας του Νάιτζελ Φαράτζ. Μπορεί φέτος να είναι αυτή η καθοριστική στιγμή του εξάλλου για το κόμμα που ήδη φτάνει το 12% και ζητά από τη δεκαετία του ’90 την έξοδο από την ΕΕ. Η ρητορική τους αγνοεί ή παρακάμπτει το αίτημα για ανοιχτά σύνορα και ενσωμάτωση των μεταναστών, αγωνιά για τον υπερβολικό όπως κρίνουν έλεγχο των Βρυξελλών στη βρετανική εσωτερική πολιτική και νομοθεσία.
Μετά το δημοψήφισμα θα κριθούν πολύ περισσότερα για το μέλλον της ΕΕ και της ίδιας της Βρετανίας, ακόμα και η συνοχή της (η Σκωτία πάντα θα ενδιαφέρονταν να ανακινήσει το θέμα της ανεξαρτησίας της)· το προσωπικό πολιτικό στοίχημα του Κάμερον γίνεται σχεδόν ένα υπαρξιακό δίλημμα για την χώρα.
«Should I stay or should i go?». Οι Βρετανοί καλούνται απαντήσουν στο ρεφρέν των Clash και να πάρουν μια ιστορική απόφαση για τη χώρα τους και την ΕΕ. Οι προτιμήσεις τους αντανακλούν γεωγραφικούς, κοινωνικούς και ταξικούς διαχωρισμούς
Καθώς η Βρετανία οδεύει προς τις κάλπες για το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου σχετικά με την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ενωση, οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε όσους λένε «ναι» στην ΕΕ κάτω από το ειδικό καθεστώς και όσους λένε «όχι» γίνονται όλο και περισσότερο εμφανείς.
Πολλές από τις λεπτομέρειες, βέβαια, δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη, όπως ποια θα είναι η ακριβής διατύπωση του ερωτήματος (μπορεί να επηρεάσει τις απαντήσεις), αλλά και ποια στάση θα κρατήσει μέχρι τέλους το πολιτικό προσωπικό. Αυτό που διαφαίνεται ήδη είναι ότι η προτίμηση του «ναι» ή του «όχι» διαπερνά τις παρατάξεις και τα κοινωνικά στρώματα.
Οι Βρετανοί -όσοι έχουν αποφασίσει από τώρα και όσοι, φυσικά, ενδιαφέρονται να ψηφίσουν- είναι διχασμένοι: αυτό είναι σχεδόν το μόνο βέβαιο συμπέρασμα από όλες τις δημοσκοπήσεις.
Μέχρι και πριν από την συμφωνία του Ντέιβιντ Κάμερον, το «ναι» υπέρ της παραμονής ήταν μπροστά με διαφορά που αυξομειωνόταν. Το μικρό προβάδισμα που πήρε τις τελευταίες ημέρες, μετά τη συμφωνία, δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να διατηρηθεί ως το τέλος. Ειδικά, μάλιστα, καθώς αρχίζουν να παίρνουν θέση πρόσωπα όπως ο φιλόδοξος και δημοφιλής δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον που τάσσεται υπέρ της αποχώρησης-έστω και με πόνο καρδιάς όπως λέει.
Η πορεία του «ναι», με μπλε, και του «όχι», με πράσινο, με αναγωγές (οι αναποφάσιστοι είναι πάνω από 20%, πίνακας από το whatukthinks.org)
Διχασμένοι, για την ακρίβεια, όχι μόνο αριθμητικά, αλλά και ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σώματος που επιλέγει την μία απόφαση ή την άλλη.
Ο ψηφοφόρος υπέρ της παραμονής, για παράδειγμα, είναι κατά κανόνα νεότερος σε ηλικία -μέχρι τα 40 σύμφωνα με το YouGov- με πανεπιστημιακή μόρφωση και ανήκει σε αυτό που θα λέγαμε στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου, όπως εκδηλώνεται στη Βρετανία. Είναι άνθρωπος που κινείται με περισσότερη άνεση σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διαβάζει Guardian και Independent (μέχρι να ψηφίσει, η τελευταία θα έχει κλείσει πάντως).
Στην άλλη πλευρά, είναι οι πολιτικά συντηρητικοί (ίσως και κοινωνικά συντηρητικοί), οι κάπως μεγαλύτερης ηλικίας, όσοι ανησυχούν για την εργασία τους λόγω πιέσεων από τη μετανάστευση και την παγκοσμιοποίηση, την οποία εκφράζει και η ΕΕ. Αποχώρηση από την ΕΕ επιλέγουν και αυτοί χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση – ιδίως αυτοί – και επιλέγουν τη Sun και τη Daily Mail, μαζικά, λίγο-πολύ κίτρινα φύλλα με έναν έντονο αντιμεταναστευτικό τόνο.
Παιδεία και εργασία τα βασικά κριτήρια
Για να δείξει τις διαφορές στο σώμα της βρετανικής κοινωνίας και με τον τρόπο του Ντίκενς, ο Economist εστιάζει στην ιστορία δύο πόλεων, το Κέμπριτζ και το γειτονικό Πίτερμπορο, που έχουν μεν σχεδόν ίδιο πληθυσμό και είναι στην ίδια περιφέρεια, αλλά κατά τα φαινόμενα θα ψηφίσουν η μία θετικά και η άλλη αρνητικά.
Η διαφορετική πολιτική τοποθέτηση ξεκινά από την η μία είναι πανεπιστημιούπολη, μία πόλη δηλαδή για λευκά κολάρα, όπου ένας στους δύο έχει αποφοιτήσει από πανεπιστήμιο και άλλη μια πόλη όπου πολλοί απλά τελείωσαν τη βασική εκπαίδευση.
Τα πανεπιστήμια, προσθέτει ο Economist, πρωτοστατούν στα φιλοευρωπαϊκά αισθήματα, τόσο ώστε η αντιευρωπαϊκή μερίδα να μην βρίσκει παρά ελάχιστους οπαδούς στα πανεπιστημιακά debate. Οι απόφοιτοί τους είναι σαφώς φιλοευρωπαίοι (62% υπέρ και 38%, σύμφωνα με το YouGov), μια εικόνα αντίστροφη από αυτήν των αποφοίτων δευτεροβάθμιας όπου η έξοδος από την Ενωση υπερτερεί με 57%.
Οι νεότεροι εξάλλου, είναι άνθρωποι που έχουν δει από πρώτο χέρι τα αποτελέσματα που είχε η μετανάστευση στη χώρα του. Εχουν ζήσει –όχι όλοι αλλά τουλάχιστον αυτό το έχουν ζήσει περισσότερο από τους γονείς τους- μαζί με μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς που τους έχουν δει να αφομοιώνονται με αρκετή επιτυχία στην κοινωνίας τους. Η ίδια η μετανάστευση μπορεί να είναι μέρος της ζωής τους για σπουδές ή εργασία.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανένας ότι οι Βρετανοί θα ψηφίσουν έχοντας υπόψη την τσέπη και το πτυχίο τους
Πέρα από αυτό, οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στην εργασία, σε ό,τι αφορά την την είσοδο αλλοδαπών από ευρωπαϊκές χώρες, που είναι διαφορετικές για τις δύο πόλεις επίσης αποτελούν ισχυρό παράγοντα επιλογής.
Θα μπορούσε, με άλλα λόγια να δει κανένας αυτή τη διαφορά Κέιμπριτζ-Πίτερμπορο σαν αφεντικά εναντίον εργατών και υπαλλήλων – και θα ήταν σωστό σε ένα βαθμό. Ενώ οι κάτοικοι του Κέιμπριτζ βλέπουν κυρίως υψηλά καταρτισμένα άτομα να εργάζονται σε εργασίες που έχουν, κατά κανόνα, υψηλές αμοιβές, αυτοί του Πέτερμπορο βλέπουν εργάτες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες να τους ανταγωνίζονται για χειρωνακτικές ή χαμηλής εξειδίκευσης εργασίες. Γενικότερα, όσοι δηλώνουν σε έρευνες ότι «ανησυχούν πολύ» από τις επιπτώσεις της μετανάστευσης είναι πιο πιθανόν να ψηφίσουν υπέρ του Brexit.
Το κίτρινο της παραμονής σην ΕΕ. Σίγουρη η Σκωτία, διχασμένη η Αγγλία (BBC)
Οι ίδιοι, προσθέτει ο Economist, είναι και πιο πιθανόν να αυτοαποκαλούνται Αγγλοι παρά Βρετανοί, με το πρώτο να ανακαλεί μια περισσότεροι στενή, παραδοσιακή ταυτότητα. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια για αυτό: όλοι οι βουλευτές από τη Σκωτία (που φυσικά δεν θα δήλωναν ποτέ Αγγλοι) είναι, ως τώρα βέβαια, υπέρ της παραμονής, όπως δείχνει και ο χάρτης του BBC.
Κυνηγώντας αναποφάσιστους
Ως το δημοψήφισμα, στους σχεδόν τέσσερις μήνες που απομένουν, πολλά θα κριθούν από την κινητοποίηση για πάνε στις κάλπες όσοι δεν ενδιαφέρονται ή να πάνε αποφασισμένοι οριστικά, κυρίως αυτοί που θα κλίνουν προς την παραμονή στην ΕΕ.
Σημαντικός παράγοντας στο στρατόπεδο υπέρ της αποχώρησης το Κόμμα της Ανεξαρτησίας της Βρετανίας του Νάιτζελ Φαράτζ. Μπορεί φέτος να είναι αυτή η καθοριστική στιγμή του εξάλλου για το κόμμα που ήδη φτάνει το 12% και ζητά από τη δεκαετία του ’90 την έξοδο από την ΕΕ. Η ρητορική τους αγνοεί ή παρακάμπτει το αίτημα για ανοιχτά σύνορα και ενσωμάτωση των μεταναστών, αγωνιά για τον υπερβολικό όπως κρίνουν έλεγχο των Βρυξελλών στη βρετανική εσωτερική πολιτική και νομοθεσία.
Μετά το δημοψήφισμα θα κριθούν πολύ περισσότερα για το μέλλον της ΕΕ και της ίδιας της Βρετανίας, ακόμα και η συνοχή της (η Σκωτία πάντα θα ενδιαφέρονταν να ανακινήσει το θέμα της ανεξαρτησίας της)· το προσωπικό πολιτικό στοίχημα του Κάμερον γίνεται σχεδόν ένα υπαρξιακό δίλημμα για την χώρα.
Μιχάλης Δουρμούσογλου
27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
http://www.protagon.gr/epikairotita/oi-dyo-agglies-tou-dimopsifismatos-44341065978