Πλύση εγκεφάλου με την «έξοδο της Κύπρου»
Αποδεχθείτε μειώσεις συντάξεων, φόρους, απολύσεις και κάθε είδους μέτρο για να τελειώνετε όσο το δυνατόν γρηγορότερα με την επιτήρηση, το μήνυμα των «θεσμών». Ελλάδα, η μόνη χώρα εντός μνημονίου. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Εντάξει το …πιάσαμε το υπονοούμενο!
Τα συγχαρητήρια για την Κύπρο έδωσαν και πήραν στην συνέντευξη τύπου που ευγενώς παραχώρησαν μετά την λήξη των εργασιών του Eurogroup οι Γέρουν Νταϊσελμπλουμ, Πιέρ Μοσκοβισι και Κλάους Ρέκλινγκ.
Τι καλή η Κύπρος, πόσο καλά τα κατάφερε η Κύπρος, επιτυχημένο το πρόγραμμα στην Κύπρο και άλλα τέτοια «λουλουδάτα». Ο λόγος; Το ότι «βγήκε από το μνημόνιο» κάτι που όπως τόνισαν δείχνει πώς τέτοιου είδους προγράμματα μπορούν να είναι επιτυχημένα.
Μάλλον οι «θεσμοί» πρέπει να άλλαξαν ριζικά γνώμη γιατί δεν θυμάται κανείς να έδειχναν τόση …συμπάθεια στους Κύπριους όταν αυτοί τους πήγαιναν κόντρα. Τότε, το 2012 που επιστράτευσαν ένα ωμό τραπεζικο-πολιτικό πραξικόπημα για να τους βάλουν το πιστόλι στον κρόταφο.
Πίσω από τα «συγχαρητήρια» στην Κύπρο, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής η … «ξινίλα» για την Ελλάδα. Μιας χώρας με τόσο δύστροπο λαό που δεν διευκολύνει τις εκάστοτε κυβερνήσεις να ολοκληρώσουν το μνημονιακό πρόγραμμα.
Άλλωστε ο Γ.Νταισελμπλουμ ήταν ξεκάθαρος ανακοινώνοντας την επιστροφή του «κουαρτέτου» στην Αθήνα: «Αν θέλουμε να ολοκληρώσουμε την αξιολόγηση και να εφαρμόσουμε όσα έχουν συμφωνηθεί πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά. Πρέπει να γίνει πραγματικά περισσότερη δουλειά, υπάρχουν δημοσιονομικά κενά που πρέπει να καλυφθούν και να γίνει εμβάθυνση σε ορισμένες μεταρρυθμίσεις».
Με απλά λογια: Περικοπές όλων των συντάξεων, αυξήσεις φόρων και μεγάλα πλεονάσματα για να πληρωθεί το χρέος. Αυτό το χρέος που ίσως κάποια στιγμή συζητήσουν την ελάφρυνσή του.
Μαζί με αυτά έχουμε και όλη την μνημονιακή αρθρογραφία περί της Ελλάδας που είναι η μόνη που δεν τελειώνει με το πρόγραμμα ακολουθώντας την Ιρλανδία, την Πορτογαλλία και φυσικά την Κύπρο. Όπως επίσης και όλες τις μνημονιακές και νεομνημονιακές πολιτικές δυνάμεις που εύχονται να φτάσουμε στον πολυπόθητο αυτό στόχο.
Φυσικά ουδείς μπαίνει στο κόπο να προβάλλει ότι:
- Το μνημόνιο που εφαρμόζεται στην Ελλάδα είναι το μόνο πρόγραμμα που έχει καταφέρει να «εξαφανίσει» το 25% του ΑΕΠ, να μειώσει τους μισθούς από 30 έως 50%, να δεκαπλασιάσει την ανεργία και να κάνει δύο ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών με παράλληλη ισχύ των capital controls. Παντού όπου εφαρμόστηκαν μνημόνια είχαν σοβαρότατες κοινωνικές επιπτώσεις, καμία όμως δεν δημιούργησε οικονομική ζημία εφάμιλλη ενός πολέμου σε διάστημα μόλις 6 χρόνων.
- Ότι οι χώρες που «βγήκαν» από τα μνημόνια όχι απλά αντιμετωπίζουν τα ίδια ακριβώς προβλήματα, παίρνουν εξίσου σκληρά μέτρα, αλλά έχουν και την ίδια ακριβώς …εποπτεία. Στην Πορτογαλία ο βασικός μισθός συνεχίζει να βρίσκεται κάτω από τα 500 ευρώ (όσο και στην Ελλάδα για τους νέους δηλαδή) και ο Τόμσεν και η παρέα του συνεχίζουν να ελέγχουν και να καταρτίζουν τους προϋπολογισμούς της.
- H Κύπρος, όπως δήλωσε ο υπουργός των οικονομικών της, Χ.Γεωργιάδης, θα παραμείνει στους «ενισχυμένους κανόνες εποπτείας, θα πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο οι μεταμνημονιακοί έλεγχοι (postp-programme surveillance), οι οποίοι θα συνεχιστούν μέχρι την εξόφληση του 75% του χρέους». Μάλιστα ήταν ξεκάθαρος λέγοντας πως «η ολοκλήρωση του προγράμματος δεν είναι το τέλος του δρόμου, αλλά είναι μια νέα αρχή για την περαιτέρω μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό της κυπριακής οικονομίας».
Πολλά μπορεί να πει κανείς για τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας και αυτά ακριβώς επικαλούνται οι «κυπριολόγοι» των ημερών. Η «καθυστέρηση» της Ελλάδας αποδίδεται στην …κακιά νοοτροπία των Ελλήνων, στην παραοικονομία, στην στρεβλή ανάπτυξη, στην κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα. Λες και οι περισσότεροι από αυτούς που τα γράφουν δεν στήριξαν στο παρελθόν αυτές ακριβώς τις πρακτικές.
Μόνο που κανείς δεν μπορεί να αποκρύψει – σε όσους ενημερώνονται πραγματικά- τη πραγματικότητα: Αυτή που λέει πως ο «χρυσός κανόνας» της Ευρωζώνης περί ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και σφιχτής νομισματικής πολιτικής είναι ένα οικονομικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται και θα εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι σε μνημόνιο. Τα μνημόνια ίσως διασφαλίζουν για τους επιτηρητές έναν καλύτερο έλεγχο των ρυθμών εφαρμογής. Με μόνο στόχο την διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού ή την διαμόρφωση ενός ευνοϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος.
Η Γαλλία δεν βρίσκεται σε μνημόνιο. Αντιθέτως θεωρείται από τις ισχυρές χώρες της ευρωζώνης και της Ε.Ε. Διαβάστε όμως τι δήλωσε μόλις πριν λίγες ημέρες ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Γιάννης Κουζής, όχι σε κάποια …«περιθωριακή» εκδήλωση, αλλά σε ημερίδα της Ευρω-ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ για τις συλλογικές συμβάσεις: «Αυτές τις μέρες έχουμε μία σοβαρή σύγκρουση στην Γαλλία, όπου έχει κατατεθεί ένα νομοσχέδιο για τα θέματα της αγοράς εργασίας που εκτός από την περεταίρω διευκόλυνση των απολύσεων έχουμε και ένα προκλητικό μέτρο ώστε οι ανήλικοι - επαναλαμβάνω οι ανήλικοι- μαθητευόμενοι που αμείβονται με αμοιβές από 29 έως 53% του κατώτατου μισθού να μπορούν οι επιχειρήσεις να τους βάζουν να δουλεύουν ακόμη και 10 ώρες την ημέρα»…
7/3/2016
http://www.thepressproject.gr/article/90608/Plusi-egkefalou-me-tin-eksodo-tis-Kuprou
FILE PHOTO: Cypriot Minister of Finance Harris Georgiades (R) smiles with Dutch Finance Minister and President of the Eurogroup Jeroen Dijsselbloem (L) during a Eurogroup finance ministers meeting in Brussels, Belgium, 07 March 2016. EPA, LAURENT DUBRULE
Το βαρύ τίμημα του Μνημονίου και η επόμενη μέρα:
Η οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα
Παρά την έξοδο από το Μνημόνιο η κυπριακή οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Μετά την απώλεια πλούτου και τη σοβαρή οικονομική συρρίκνωση έχει επέλθει σταθεροποίηση σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα με ψηλή ανεργία, δημογραφική αιμορραγία, φτώχεια, αύξηση της ανισότητας, κλείσιμο πολλών μικροεπιχειρήσεων και κοινωνικούς αποκλεισμούς.
Εν ολίγοις το τίμημα ήταν/είναι οδυνηρά ψηλό, ενώ οι συνέπειες θα μας ταλανίζουν για χρόνια. Δυστυχώς, το γλωσσικό ατόπημα στη δήλωση του Προέδρου Αναστασιάδη στο Τwitter (από τους συνεργάτες του) για τρία χρόνια σκληρής δουλείας απεικονίζει την πραγματικότητα.
Υπάρχουν σοβαρές ευθύνες στο πολιτικό σύστημα αλλά και στην κοινωνία για την κατάρρευση. Συλλογικά και ατομικά θα πρέπει να αναλογισθούμε τις ευθύνες μας και να προβληματισθούμε για το αύριο. Όμως και η στάση των εταίρων ήταν εγκληματική, καθώς οι αποφάσεις οδήγησαν στη διάλυση και όχι στην εξυγίανση. Το Eurogroup έδρασε με ένα αχρείαστα τιμωρητικό τρόπο και η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε ως πειραματόζωο. H φιλοσοφία του κουρέματος/κλοπής καταθέσεων, καθώς και η πώληση των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα έναντι πινακίου φακής οδήγησαν στη δημιουργία σοβαρότερων προβλημάτων.
Μετά την τυπική έξοδο από το Μνημόνιο θα συνεχίζεται για πολλά χρόνια η επιτήρηση για την αποπληρωμή του 75% του δανείου από την Τρόικα καθώς και τα άλλα χρέη. Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί γιατί ένα μέρος του ποσού του Μνημονίου, σχεδόν €3 δισεκατομμύρια, δεν έχει εισπραχθεί. Ταυτόχρονα, ήδη η Τρόικα αμφισβητεί κατά πόσον η Κύπρος μπορεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αγορά κρατικών ομολόγων. Αυτό είναι αφενός εκβιαστικό και αφετέρου ανομιμοποίητο, καθώς οι ιδιωτικοποιήσεις για τις οποίες επιμένει η Τρόικα δεν εμπίπτουν στον τομέα της νομισματικής χαλάρωσης. Είναι σημαντικό όπως οι αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποδείξουν τεκμηριωμένα στους εταίρους τα αυτονόητα και να μην δρουν ως εντολοδόχοι της Τρόικας.
Επιπρόσθετα, το τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να είναι περίπου στο 50% του συνόλου. Είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να αποπληρωθεί το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος σε συνθήκες ύφεσης και αποπληθωρισμού. Το δημόσιο χρέος παραμένει στο 106,5% του ΑΕΠ, παρά το γεγονός ότι από τα τέλη του 2014 άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού του ΑΕΠ με τρόπο που οι δείκτες να φαίνονται καλύτεροι. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στο 150% του ΑΕΠ. Με τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού οι δείκτες αυτοί θα ήταν δυσμενέστεροι. Εάν αυτή η αλλαγή/αλχημεία γινόταν ενωρίτερα, ακόμα και η ίδια η Τρόικα δεν θα μπορούσε να πιέσει για κούρεμα/κλοπή καταθέσεων καθώς οι δείκτες θα ήταν διαφορετικοί.
Η Κύπρος είναι success story μόνο όταν συγκριθεί με την Ελλάδα. Δυστυχώς τρία χρόνια μετά η Κύπρος εξακολουθεί να μην έχει όραμα και πυξίδα, ούτε και νέο οικονομικό υπόδειγμα, ενώ επικρατεί μια διαρθρωτική στασιμότητα. Απαιτείται μια νέα οικονομική φιλοσοφία για την έξοδο από την υφιστάμενη υφεσιακή κατάσταση. Είναι καθοριστικής σημασίας η δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τη συγκράτηση των νέων που μεταναστεύουν και του πληθυσμού γενικότερα.
Η δημόσια διοίκηση και αρκετοί ημικρατικοί οργανισμοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διαρθρωτικά προβλήματα. Θα πρέπει να γίνουν τομές για εξυγίανση και αναβάθμιση της αποδοτικότητάς τους. Όμως η λύση δεν είναι κατ’ ανάγκην οι ιδιωτικοποιήσεις. Ταυτόχρονα, η κατάσταση στην παιδεία και στην υγεία έχει επηρεασθεί αρνητικά από την πολιτική της σκληρής λιτότητας. Ούτε και στα συνταξιοδοτικά σχέδια ούτε και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν γίνει ουσιαστικές τομές. Το χειρότερο είναι ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αυταρχικές νοοτροπίες, αλαζονεία και ημιμάθεια σε διάφορες εκφάνσεις του δημόσιου βίου ως εάν να μην έχει συμβεί οτιδήποτε. Αξιολογώντας το πώς εξελίχθηκε και κορυφώθηκε η κρίση, αφενός, και πώς έτυχε διαχείρισης, αφετέρου, καθίσταται προφανές ότι το κόστος της ανεπάρκειας είναι βαρύτατο.
Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση αλλά και άλλοι πολιτικοί παράγοντες εντός και εκτός Κύπρου δημιουργούν υψηλές προσδοκίες για επίλυση του Κυπριακού και για έξοδο από την οικονομική κρίση ως αποτέλεσμα της λύσης. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο πολύπλοκη. Ούτε είναι ρεαλιστικό να αναμένεται ροή δισεκατομμυρίων από δωρητές για την επίλυση του περιουσιακού.
Επειδή η κρίση είναι και αξιακή απαιτούνται ριζικές αλλαγές. Για να προχωρήσουμε στη σωστή κατεύθυνση απαιτείται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, καθώς και εμπνευσμένη και αποτελεσματική ηγεσία. Στα πλαίσια των αναγκαίων αλλαγών είναι καθοριστικής σημασίας να μετριασθεί το εγώ και να αποκατασταθεί το μέτρο, η εμπιστοσύνη, η αξιοπιστία, η αυτοπεποίθηση και η αξιοπρέπεια των Κυπρίων.
March 13, 2016
Ανδρέας Θεοφάνους,
καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
ΠΗΓΗ:
http://mignatiou.com/2016/03/to-vari-timima-tou-mnimoniou-ke-i-epomeni-mera-i-ikonomia-antimetopizi-provlimata/
Το βαρύ τίμημα του Μνημονίου και η επόμενη μέρα:
Η οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα
Παρά την έξοδο από το Μνημόνιο η κυπριακή οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Μετά την απώλεια πλούτου και τη σοβαρή οικονομική συρρίκνωση έχει επέλθει σταθεροποίηση σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα με ψηλή ανεργία, δημογραφική αιμορραγία, φτώχεια, αύξηση της ανισότητας, κλείσιμο πολλών μικροεπιχειρήσεων και κοινωνικούς αποκλεισμούς.
Εν ολίγοις το τίμημα ήταν/είναι οδυνηρά ψηλό, ενώ οι συνέπειες θα μας ταλανίζουν για χρόνια. Δυστυχώς, το γλωσσικό ατόπημα στη δήλωση του Προέδρου Αναστασιάδη στο Τwitter (από τους συνεργάτες του) για τρία χρόνια σκληρής δουλείας απεικονίζει την πραγματικότητα.
Υπάρχουν σοβαρές ευθύνες στο πολιτικό σύστημα αλλά και στην κοινωνία για την κατάρρευση. Συλλογικά και ατομικά θα πρέπει να αναλογισθούμε τις ευθύνες μας και να προβληματισθούμε για το αύριο. Όμως και η στάση των εταίρων ήταν εγκληματική, καθώς οι αποφάσεις οδήγησαν στη διάλυση και όχι στην εξυγίανση. Το Eurogroup έδρασε με ένα αχρείαστα τιμωρητικό τρόπο και η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε ως πειραματόζωο. H φιλοσοφία του κουρέματος/κλοπής καταθέσεων, καθώς και η πώληση των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα έναντι πινακίου φακής οδήγησαν στη δημιουργία σοβαρότερων προβλημάτων.
Μετά την τυπική έξοδο από το Μνημόνιο θα συνεχίζεται για πολλά χρόνια η επιτήρηση για την αποπληρωμή του 75% του δανείου από την Τρόικα καθώς και τα άλλα χρέη. Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί γιατί ένα μέρος του ποσού του Μνημονίου, σχεδόν €3 δισεκατομμύρια, δεν έχει εισπραχθεί. Ταυτόχρονα, ήδη η Τρόικα αμφισβητεί κατά πόσον η Κύπρος μπορεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αγορά κρατικών ομολόγων. Αυτό είναι αφενός εκβιαστικό και αφετέρου ανομιμοποίητο, καθώς οι ιδιωτικοποιήσεις για τις οποίες επιμένει η Τρόικα δεν εμπίπτουν στον τομέα της νομισματικής χαλάρωσης. Είναι σημαντικό όπως οι αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποδείξουν τεκμηριωμένα στους εταίρους τα αυτονόητα και να μην δρουν ως εντολοδόχοι της Τρόικας.
Επιπρόσθετα, το τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να είναι περίπου στο 50% του συνόλου. Είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να αποπληρωθεί το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος σε συνθήκες ύφεσης και αποπληθωρισμού. Το δημόσιο χρέος παραμένει στο 106,5% του ΑΕΠ, παρά το γεγονός ότι από τα τέλη του 2014 άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού του ΑΕΠ με τρόπο που οι δείκτες να φαίνονται καλύτεροι. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στο 150% του ΑΕΠ. Με τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού οι δείκτες αυτοί θα ήταν δυσμενέστεροι. Εάν αυτή η αλλαγή/αλχημεία γινόταν ενωρίτερα, ακόμα και η ίδια η Τρόικα δεν θα μπορούσε να πιέσει για κούρεμα/κλοπή καταθέσεων καθώς οι δείκτες θα ήταν διαφορετικοί.
Η Κύπρος είναι success story μόνο όταν συγκριθεί με την Ελλάδα. Δυστυχώς τρία χρόνια μετά η Κύπρος εξακολουθεί να μην έχει όραμα και πυξίδα, ούτε και νέο οικονομικό υπόδειγμα, ενώ επικρατεί μια διαρθρωτική στασιμότητα. Απαιτείται μια νέα οικονομική φιλοσοφία για την έξοδο από την υφιστάμενη υφεσιακή κατάσταση. Είναι καθοριστικής σημασίας η δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τη συγκράτηση των νέων που μεταναστεύουν και του πληθυσμού γενικότερα.
Η δημόσια διοίκηση και αρκετοί ημικρατικοί οργανισμοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διαρθρωτικά προβλήματα. Θα πρέπει να γίνουν τομές για εξυγίανση και αναβάθμιση της αποδοτικότητάς τους. Όμως η λύση δεν είναι κατ’ ανάγκην οι ιδιωτικοποιήσεις. Ταυτόχρονα, η κατάσταση στην παιδεία και στην υγεία έχει επηρεασθεί αρνητικά από την πολιτική της σκληρής λιτότητας. Ούτε και στα συνταξιοδοτικά σχέδια ούτε και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν γίνει ουσιαστικές τομές. Το χειρότερο είναι ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αυταρχικές νοοτροπίες, αλαζονεία και ημιμάθεια σε διάφορες εκφάνσεις του δημόσιου βίου ως εάν να μην έχει συμβεί οτιδήποτε. Αξιολογώντας το πώς εξελίχθηκε και κορυφώθηκε η κρίση, αφενός, και πώς έτυχε διαχείρισης, αφετέρου, καθίσταται προφανές ότι το κόστος της ανεπάρκειας είναι βαρύτατο.
Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση αλλά και άλλοι πολιτικοί παράγοντες εντός και εκτός Κύπρου δημιουργούν υψηλές προσδοκίες για επίλυση του Κυπριακού και για έξοδο από την οικονομική κρίση ως αποτέλεσμα της λύσης. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο πολύπλοκη. Ούτε είναι ρεαλιστικό να αναμένεται ροή δισεκατομμυρίων από δωρητές για την επίλυση του περιουσιακού.
Επειδή η κρίση είναι και αξιακή απαιτούνται ριζικές αλλαγές. Για να προχωρήσουμε στη σωστή κατεύθυνση απαιτείται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, καθώς και εμπνευσμένη και αποτελεσματική ηγεσία. Στα πλαίσια των αναγκαίων αλλαγών είναι καθοριστικής σημασίας να μετριασθεί το εγώ και να αποκατασταθεί το μέτρο, η εμπιστοσύνη, η αξιοπιστία, η αυτοπεποίθηση και η αξιοπρέπεια των Κυπρίων.
March 13, 2016
Ανδρέας Θεοφάνους,
καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
ΠΗΓΗ:
http://mignatiou.com/2016/03/to-vari-timima-tou-mnimoniou-ke-i-epomeni-mera-i-ikonomia-antimetopizi-provlimata/