ΕΛΛΑΔΑ-TAP (Trans-Adriatic Pipeline) - Τελετή εγκαινίων κατασκευής- Η «ακτινογραφία» και η σημασία του αγωγού.
«Η Ελλάδα γίνεται ενεργειακός κόμβος στην περιοχή», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, κατά τη διάρκεια της τελετής εγκαινίων για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου TAP.
Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «η έναρξη των εργασιών για την κατασκευή του αγωγού TAP πραγματοποιείται σε μια κομβική στιγμή για την ελληνική οικονομία και την ευρύτερη περιοχή μας».
«Τα εγκαίνια συμπίπτουν χρονικά με την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και την ταχεία ανάκτηση του αναπτυξιακού βηματισμού της χώρας», υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε:
Ο TAP, που θα ανοίξει τον ζωτικής σημασίας Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου 3,5 χιλ. χλμ., αποτελεί ένα εγχείρημα περιφερειακής συνεργασίας με μεγάλη οικονομική και γεωστρατηγική σημασία.
«Ο αγωγός, σε αρχική φάση θα μεταφέρει ετησίως 10 δισ. κ.μ. αζέρικου φυσικού αερίου, που επαρκεί για περίπου 7 εκατ. νοικοκυριά στην Ευρώπη. Μελλοντικά δε, η ικανότητα του ΤΑP μπορεί να επεκταθεί σε περισσότερα από 20 δισ. κυβικά μέτρα», επεσήμανε ο πρωθυπουργός.
Επιπλέον, ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι «ο ΤΑP θα διαθέτει δυνατότητα "φυσικής αντιστροφής ροής", θα μπορεί, δηλαδή,να διοχετεύει αέριο από την Ιταλία προς τη ΝΑ Ευρώπη».
«Ο σχεδιαζόμενος αγωγός Φυσικού Αερίου IGB, έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό σχεδιασμό της πατρίδας μας, καθώς μπορεί να λειτουργήσει ως "γέφυρα" για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς τις χώρες της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης», είπε και επεσήμανε:
Οι αγωγοί TAP και IGB, σε συνδυασμό με τη σχεδιαζόμενη δημιουργία του Πλωτού Σταθμού Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, αλλά και με το έργο της αναβάθμισης του Σταθμού LNG της Ρεβυθούσας, αποτελούν εξαιρετικά σημαντικά ενεργειακά εγχειρήματα. Αποτελούν δομικά στοιχεία της επιδιωκόμενης παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η απασχόληση από την υλοποίηση του έργου υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τις 8.000 θέσεις εργασίας, ενώ όπως είπε ιδιαίτερα σημαντική είναι «η εμπλοκή ελληνικών επιχειρήσεων και της βαριάς βιομηχανίας της χώρας.
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ακόμη πως:
Οι πυκνές διακλαδικές αλληλεξαρτήσεις του έργου θα ωφελήσουν πληθώρα τεχνικών επαγγελμάτων και θα ενισχύσουν την απασχόληση σε τοπικό επίπεδο. Επίσης θα προχωρήσει η υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ύψους 32 εκατ. ευρώ, προς τις τοπικές κοινωνίες.
Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «έχουμε λάβει όλες τις απαραίτητες εξασφαλίσεις για τη μέγιστη δυνατή προστασία του περιβάλλοντος υπό τις πλέον αυστηρές απαιτήσεις», ενώ όπως υπογράμμισε:
Στο β' εξάμηνο του έτους θα καταγράψουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και τα χρήματα που θα διατεθούν για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου, θα δώσουν βαθιά ανάσα στην αγορά.
«Η συμφωνία για το ελληνικό χρέος, με μείωση των δαπανών για την εξυπηρέτησή του, θα ελευθερώσει πόρους για επενδύσεις και απασχόληση», επεσήμανε και συμπλήρωσε:
Παράλληλα, η αστάθεια και η αβεβαιότητα φεύγουν από το τραπέζι, επιτρέποντας στην οικονομία να εκδηλώσει την παραγωγική της δυναμική.
Ο κ. Τσίπρας συνέχισε:
«Η εξέλιξη αυτή λειτουργεί προωθητικά για την ολοκλήρωση του προγράμματος, την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών, την ταχύτερη έξοδο από την περίοδο των μνημονίων.
«Αυτή τη νέα εποχή λοιπόν, στην οποία εισέρχεται η Ελλάδα και η Ευρώπη, προαναγγέλλουν σήμερα τα εγκαίνια του ΤΑΡ, εδώ
στη Θεσσαλονίκη», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
17/5/2016
http://www.huffingtonpost.gr/2016/05/17/omilia-tsipra-tap_n_10003044.html?1463490063&utm_hp_ref=greece
Την είσοδο της Ελλάδας σε μια νέα αναπτυξιακή πορεία σηματοδοτούν η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τα εγκαίνια κατασκευής του ελληνικού τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου TAP, που γίνονται στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά τη συνάντηση που είχε με τη Βουλγάρα ομόλογό του, Τεμενούζκα Πέτκοβα.
«Τα εγκαίνια του αγωγού TAP ουσιαστικά συμπίπτουν με μία ευτυχή θα έλεγα συγκυρία για τη χώρα μας, με αυτή της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης. Σηματοδοτούν την είσοδο της χώρας σε μια νέα αναπτυξιακή πορεία”, είπε στους δημοσιογράφους ο κ. Σκουρλέτης και πρόσθεσε:
«Ο TAP είναι ένα από τα δέκα μεγαλύτερα έργα που γίνονται αυτή τη στιγμή στον κόσμο. Οι άμεσες επιπτώσεις αυτού του έργου στη Βόρεια Ελλάδα είναι ήδη γνωστές. Περίπου 8.000 θέσεις εργασίας και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ συμβόλαια για τις ελληνικές επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στην κατασκευή του».
Ταυτόχρονα, σημείωσε, «με τη Βουλγάρα ομόλογό μου συζητήσαμε για δύο άλλα εξίσου σημαντικά έργα. Τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό, τον IGB, και τον πλωτό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Η ολοκλήρωση αυτών των δύο έργων, σε συνδυασμό με τον TAP, ουσιαστικά καθιστούν τη χώρα μας έναν ενεργειακό παίκτη στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ν.Α. Ευρώπης».
Σε ερώτηση για τον αγωγό φυσικού αερίου IGB, ο υπουργός απάντησε ότι βρίσκεται στη φάση της ολοκλήρωσης των market tests που αξιολογούν την βιωσιμότητα του και τον Σεπτέμβριο θα έχουμε την τελική φάση αυτών των τεστ, όπου θα κατατεθούν και οι δεσμευτικές προτάσεις των ενδιαφερόμενων εταιριών που θα δεσμεύσουν ποσότητες φυσικού αερίου.
Τόνισε δε πως «η στήριξη τόσο της ελληνικής όσο και της βουλγαρικής κυβέρνησης είναι δεδομένη, κατά συνέπεια όλα δείχνουν ότι αυτό το έργο πρέπει και θα ολοκληρωθεί». Ο στόχος είναι να ολοκληρωθεί το 2020.
Νωρίτερα, ο κ. Σκουρλέτης και η κυρία Πέτκοβα συμμετείχαν σε συνάντηση για τον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης, στην οποία παρέστησαν εκπρόσωποι των εταιρειών ΔΕΠΑ, Gastrade του ομίλου Κοπελούζου, της αμερικανικής Cheniere Energy και των βουλγαρικών Bulgartrans Gaz, Bulgargaz και Bulgarian Energy Holding.
17/5/2016
http://www.energia.gr/article.asp?art_id=105066
«Πρεμιέρα» εργασιών για τον ΤΑΡ στην Ελλάδα:
Η «ακτινογραφία» και η σημασία του αγωγού
Την έναρξη των εργασιών κατασκευής του αγωγού ΤΑΡ σε ελληνικό έδαφος θα εγκαινιάσει στις 17 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, παρουσία αντιπροσωπειών υψηλού επιπέδου από τις χώρες που εμπλέκονται στο έργο (Αλβανία και Ιταλία) και των λοιπών κρατών του Νοτίου Διαδρόμου (Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία, Τουρκία), όπως επίσης και της Βουλγαρίας λόγω της συμμετοχής της στο διασυνδετήριο αγωγό IGB.
Ακόμη, στις 18 Μαΐου 2016 θα διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη η δεύτερη συνάντηση της Επιτροπής Υλοποίησης Έργου (Project Implementation Committee) που έχει συσταθεί στο πλαίσιο της Τριμερούς Συμφωνίας Ελλάδος, Αλβανίας και Ιταλίας για τον αγωγό TAP.
Η σημασία του αγωγού
Τα οφέλη που προκύπτουν από το κατασκευαστικό μέρος, είναι περίπου 8.000 άμεσες θέσεις εργασίας, πολλές περισσότερες χιλιάδες έμμεσες θέσεις, συμβόλαια για ελληνικές εταιρείες, γενικά τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά και ειδικότερα στις περιοχές κατασκευής. Ταυτόχρονα, εκτιμούν κυβερνητικές πηγές, «το ίδιο το έργο αποτελεί μια ψήφο εμπιστοσύνης στο επενδυτικό πεδίο από εταιρίες κολοσσούς στον ενεργειακό τομέα».
Ως προς την αξία του έργου επισημαίνεται ότι η ενεργειακή σημασία του έχει να κάνει με την ασφάλεια εφοδιασμού που προκύπτει για την χώρα και με το γεγονός της απευθείας μεταφοράς αερίου από την Κασπία στην Ευρώπη. Η χώρα, με αυτόν τον τρόπο γίνεται μέρος του ενεργειακού «διαδρόμου» από τις χώρες της Κασπίας (παραγωγούς) στις χώρες της Ευρώπης (καταναλωτές)- συμβάλλοντας στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Διαβάστε επίσης:
Επιπρόσθετα, επισημαίνουν οι εν λόγω πηγές, εάν ο TAP συνδυαστεί με τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB που με τη σειρά του μπορεί να σχηματίσει τον κάθετο διάδρομο φυσικού αερίου μέχρι και την Ρουμανία, αλλά και με τον πλωτό τερματικό σταθμό LNG (υγροποιημένο αέριο) στην Αλεξανδρούπολη, θα πολλαπλασιαστούν οι δυνατότητες μεταφοράς αερίου από πολλά μέρη του κόσμου. Ήδη στη Ρεβυθούσα η υποδομή υποδοχής, αποθήκευσης και αεριοποίησης του LNG είναι εξαιρετική και επεκτείνεται. Έτσι, η χώρα μας θα μπορεί να δέχεται, αλλά και να προωθεί, υγροποιημένο αέριο από τις ΗΠΑ, μέχρι και το Ιράν, χωρίς να υπολογιστούν οι εξελίξεις στο ζήτημα της μεταφοράς φυσικού αερίου από Ισραήλ και Κύπρο.
Ως προς την επίδραση που έχει το συγκεκριμένο έργο στις τοπικές κοινωνίες, πηγές της κυβέρνησης υπογραμμίζουν ότι, πολύ σημαντική πρόοδος επιτεύχθηκε στο ζήτημα της άμεσης ενίσχυσης των τοπικών κοινωνιών, καθώς η εταιρεία έχει δεσμευτεί να χρηματοδοτήσει με 32 εκατομμύρια ευρώ, στο πλαίσιο της Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης, διάφορα έργα στις περιοχές διέλευσης του αγωγού, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του. Ήδη, έχει συσταθεί επιτροπή που θα τα εξετάζει.
Απαντώντας σε σχόλια της αντιπολίτευσης, ότι το έργο ήταν ήδη έτοιμο επί των δικών της ημερών, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι «τέτοια έργα και ανεξάρτητα από την σημασία τους, μπορούν να ανατραπούν οποιαδήποτε στιγμή μέχρι να ξεκινήσουν». Σημειώνεται ότι το έργο σχεδιάστηκε το 2003, και βασικός του ανταγωνιστής ήταν ο «Nabucco West».
Στοιχεία για τον αγωγό
Ο αγωγός TAP θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Shah Deniz II από το Αζερμπαϊτζάν και, μέσω Ελλάδας, Αλβανίας και Αδριατικής, θα καταλήγει στη Ν. Ιταλία και από εκεί στη Δυτική Ευρώπη.
Το συνολικό μήκος του αγωγού θα ανέλθει στα 870 χλμ., εκ των οποίων τα 550 χλμ. εντός της ελληνικής επικράτειας. Η μεταφορική του ικανότητα ανέρχεται σε 10-20 bcm το χρόνο.
Για την κατασκευή του έργου έχει συσταθεί η κοινοπραξία Trans-Adriatic Pipeline AG, στη μετοχική σύνθεση της οποίας μετέχουν οι BP - 20% (Η.Β.), SOCAR - 20% (Αζερμπαϊτζάν), Snam SpA. - 20% (Ιταλία), Fluxys - 19% (Βέλγιο), Enagas - 16% (Ισπανία) και Axpo - 5% (Ελβετία) μετά από αποχώρηση των Statoil (20%), Total (10%) και E.ON (9%).
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της «TAP AG», η κατασκευή του αγωγού θα αρχίσει τον Ιούνιο 2016, με στόχο να λειτουργήσει στις αρχές 2020.
Η τριμερής Διακυβερνητική Συμφωνία (IGA) Ελλάδας- Αλβανίας- Ιταλίας, για την κατασκευή του ΤΑΡ υπογράφηκε στην Αθήνα στις 13/2/2013 και έχει κυρωθεί από τα κοινοβούλια των 3 χωρών. Στις 13 Ιανουαρίου 2016 εκδόθηκαν οι Πράξεις Εγκατάστασης για την εγκατάσταση και τη διαδρομή του ελληνικού τμήματος του αγωγού σε 13 περιφερειακές ενότητες των περιφερειών Αν. Μακεδονίας & Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας και Δυτικής Μακεδονίας., ενώ η άδεια εγκατάστασης για την όδευση του αγωγού εντός της ελληνικής επικράτειας εκδόθηκε στις 11 Μαΐου 2016, κατόπιν σειράς επαφών σχετικά με αποζημιώσεις για τη δημόσια γη από την οποία θα διέλθει ο αγωγός και άλλα ζητήματα.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)
15/5/2016
http://www.huffingtonpost.gr/2016/05/15/tap-ergasies_n_9979816.html
Ευκαιρία για ανάδειξη του ρόλου του στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, αποτελούν τα σημερινά εγκαίνια των έργων κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Trans Adriatic Pipeline (TAP).
Ο αγωγός αυτός, που, μέχρι το 2013 τουλάχιστον, αποτελούσε το αουτσάιντερ μεταξύ των προτεινόμενων αγωγών για τον ονομαζόμενο Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, τελικά κατάφερε λόγω της αποδεδειγμένης οικονομικότητάς του, να θέσει εκτός παιδιάς, έργα με τεράστια πολιτική στήριξη από ΕΕ και πλειάδα χωρών, όπως ο Nabucco και ο ελληνοιταλικός αγωγός ITGI.
Το ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι από τα δύο αρχικά μέλη του εταιρικού σχήματος που πρότεινε και «έτρεχε» το συγκεκριμένο σχέδιο, δηλαδή Statoil (Νορβηγία) και AXPO (Ελβετία, τότε ακόμη ονομαζόταν EGL) τελικά μόνο το δεύτερο «διασώθηκε» στο σχήμα με τη σημερινή του μορφή και μάλιστα με ποσοστό μόλις 5%.
Σταδιακά, «μπήκαν» και «βγήκαν» ενεργειακοί κολοσσοί από το σχήμα, κυρίως ως αποτέλεσμα της κρίσης τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου, που ανάγκασε κάποιους από τους μετέχοντες να αποεπενδύσουν είτε μεταβιβάζοντας μέρος του ποσοστού τους ή και το σύνολό του (Ε.οΝ, Staoil).
Αξίζει εδώ να αναφερθεί, ότι η συμμετοχή της Axpo στο αρχικό σχήμα με ποσοστό 50%, είχε βασιστεί στο ότι η εταιρεία είχε αριθμό μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην Ιταλία, τις οποίες ενδιαφερόταν να τροφοδοτήσει μέσω του συγκεκριμένου αγωγού. Μόλις λίγες ημέρες πριν ωστόσο, η ελβετική εταιρεία αποφάσισε να πουλήσει τις συγκεκριμένες μονάδες και να αποσυρθεί από την Ιταλία, «θύμα» της αρνητικής συγκυρίας στον ενεργειακό τομέα.
Ωστόσο η κατασκευή του νέου αγωγού καθιστά την τροφοδοσία των δύο δικτύων περισσότερο ασφαλή. Ο ΤΑΡ θα επιτρέψει ταυτόχρονα την τροφοδοσία και των δυτικών Βαλκανίων με νέες ποσότητες αερίου, είτε μέσω του βουλγάρικου δικτύου, είτε με τον σχεδιαζόμενο αγωγό από Αλβανία προς Κροατία (Trans Ionian) που θα επιτρέψει την τροφοδοσία επιπλέον του Μαυροβουνίου και της Βοσνίας.
του Μιχάλη Καϊταντζίδη
17 Μαΐου 2016
http://www.euro2day.gr/news/economy/article/1420870/agogos-tar-ta-mystika-ths-megalyterhs-xenhs.html
Θέμα (και) Εθνικής Ασφαλείας ο αγωγός ΤΑΡ
Η σύνδεση των δικτύων φυσικού αερίου μέσω του Trans Adriatic Pipeline (TAP) αναμένεται να ενισχύσει τον περιφερειακό γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο της Ελλάδος, καθώς η πατρίδα μας θα μετατραπεί από χώρα-προορισμό δευτερεύουσας σημασίας σε σημείο διέλευσης ενεργειακών δικτύων.Βέβαια η Ευρωπαϊκή Ένωση και η αμερικανική πλευρά δηλώνουν ανήσυχοι με την οποιαδήποτε ελληνορωσική προσέγγιση, η οποία, εκτιμούν ότι θέτει εν αμφιβόλω τα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα της υπερδύναμης στην περιοχή και επιθυμεί σφόδρα, την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από έναν απολύτως ελεγχόμενο δρόμο, αυτόν του αγωγού αμερικανικών συμφερόντων ΤΑΡ.
Τι είναι ο ΤΑΡ
Ο αγωγός TAP, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο, από το πεδίο Shah Deniz II που βρίσκεται στην Κασπία Θάλασσα στο Αζερμπαϊτζάν, στις ευρωπαϊκές αγορές, θεωρείται ως η εναλλακτική λύση της Ευρώπης για την αποφυγή της εξάρτησής της από τη Ρωσία, εξ’ άλλου είναι η λύση που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ. Ο αγωγός έχει ως στόχο να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο, μέχρι το τέλος της δεκαετίας, δηλαδή το 2019-20.
Ο ΤΑΡ είναι ένα μέρος της Νότιας Διαδρομής του Φυσικού Αερίου. Τα 870 χιλιόμετρα αγωγού θα συνδεθούν με τον Trans Anatolian Pipeline (TANAP) που θα καταλήγει κοντά στα Ελληνο-τουρκικά σύνορα, στους Κήπους, και στη συνέχεια θα διασχίζει την Ελλάδα και την Αλβανία, καθώς και την Αδριατική, για να καταλήξει στη νότια Ιταλία.
Οι υφιστάμενοι μέτοχοι του TAP είναι η Βρετανική BP (20%), η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν SOCAR (20%), της Νορβηγίας Statoil (20%), του Βελγίου Fluxys (19%), η Ισπανική Enagas (16%) και η AXPO (5%) που έχει βάση στην Ελβετία. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν τον συγκεκριμένο αγωγό.
Συμμετοχή ακόμη και του Ιράν αλλά με προϋποθέσεις και των Ρώσων
Επίσης το Ιράν, είναι πλέον ένας νέος πιθανός εταίρος για απόκτηση μεριδίου στον ΤΑΡ μετά την άρση των κυρώσεων. Έτσι ο αζέρικος αγωγός αποκτώντας νέους μετόχους, παίρνει προστιθέμενη στρατηγική αξία.
Δεν αποκλείεται λοιπόν το Ιράν να συμμετάσχει στο έργο των Αζέρων για εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τη χρήση του αγωγού TANAP. Αφού το Ιράν έχει φυσικό αέριο, δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να χρησιμοποιήσει τον αγωγό TANAP για την προμήθεια φυσικού αερίου στις αγορές της Ευρώπης.
Η ρωσική Gazprom, όμως με κατάλληλους πολιτικούς χειρισμούς μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει τον αγωγό TAP για να μεταφέρει φυσικό αέριο, αν κατασκευάσει τον αγωγό που θα φέρνει το φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Άλλωστε ο Πρόεδρος της Ρωσίας ήταν διαλλακτικός όσον αφορά τη μεταφορά του ρωσικού αερίου μετά τον τερματικό σταθμό στην Ελλάδα προς την Ευρώπη.
Συμπεράσματα
Από την άποψη της εθνικής ασφαλείας μας, όλοι οι αγωγοί θα μπορούσαν να θεωρηθούν όχι ανταγωνιστικοί, αλλά συμπληρωματικοί στην γεωπολιτική εικόνα της πατρίδας μας. Οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επωφελούντο από μία αναθεώρηση της ενεργειακής σχέσης στη βάση της βελτίωσης της αμοιβαίας συνεργασίας. Η Ρωσία χρειάζεται την ευρωπαϊκή ζήτηση φυσικού αερίου τόσο, όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται τη ρωσική προσφορά φυσικού αερίου.
Οι υπάρχουσες διαφορές είναι ανάγκη να διευθετηθούν μέσω συνομιλιών και αποφασιστικών πολιτικών, για να αναδειχθούν οι σημαντικές στρατηγικές συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας που μπορούν να υποκαταστήσουν πολλές άλλες αδυναμίες. Υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι για τους οποίους η εθνική μας στρατηγική είναι σήμερα υποχρεωμένη να έχει ως φάρο της την ενεργειακή στρατηγική σε ένα ευρύτατο φάσμα πιθανών συμμαχιών.
Η διαφορά του γεωπολιτικού δυναμικού αυξάνεται συνεχώς υπέρ της Τουρκίας, και αν συνεχιστεί σε μερικά χρόνια θα είναι αβάσταχτη για την ελληνική πλευρά. Στην προοπτική αυτή είναι προφανές ότι μια πετυχημένη ενεργειακή πολιτική, θα αποτελούσε για την Ελλάδα σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος.
Για εμάς πιστεύω ότι δεν έχει σημασία ποιος είναι ο αποστολέας, και δεν με νοιάζει αν είναι το φυσικό αέριο, ρωσικό, της Λιβύης, ή του Αζερμπαϊτζάν. Πιστεύω ότι πρέπει να είναι ελεύθεροι και ευπρόσδεκτοι όσοι επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν αγωγούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην ίδια βάση. Στο ερώτημα αν μπορούν να χρησιμοποιούν τον ΤΑΡ, σύμφωνα με την κανονιστική και πολιτική άποψη, η απάντηση πρέπει να είναι ΝΑΙ.
Δημήτρης Τσαϊλάς,Υποναύαρχος ΠΝ ε.α.
18 Μαΐου 2016
http://www.liberal.gr/arthro/50770/amyna--diplomatia/2016/thema-kai-ethnikis-asfaleias-o-agogos-tar.html
Νέα δεδομένα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αλλά και για την πολιτική σταθερότητα και την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή, δημιουργεί η κατασκευή του Διαδριατικού Αγωγού (ΤΑP), o οποίος ανοίγοντας τον λεγόμενο «Νότιο Διάδρομο» θα μεταφέρει στις «διψασμένες» ενεργειακά αγορές της γηραιάς ηπείρου φυσικό αέριο από το τεράστιο κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ της Κασπίας, αρχής γενομένης από το 2020. Στα παραπάνω συμφώνησαν οι εννέα εκπρόσωποι ξένων αντιπροσωπειών που συμμετείχαν σήμερα στην εκδήλωση για την έναρξη της κατασκευής του Διαδριατικού Αγωγού στη Θεσσαλονίκη.
Κατά την εκδήλωση αναλύθηκε το πώς οι διασυνδετήριοι αγωγοί που θα «δεθούν» στα επόμενα χρόνια με τον TAP και τον ΤANAP (TransAnatolian Pipeline), όπως ο IGB στη Βουλγαρία, αλλά και ο αγωγός Ιονίου-Αδριατικής, θα επεκτείνουν περαιτέρω τη δυναμικότητα των ενεργειακών δικτύων, «ξεκλειδώνοντας» νέες πηγές τροφοδοσίας της Ευρώπης. Αυτό πρόκειται να συμβεί διότι, μέσω του δικτύου των αγωγών, η Ευρώπη θα απολαμβάνει μεγαλύτερες ποσότητες αερίου όχι μόνο από τις σημερινές πηγές τροφοδοσίας, αλλά από νέες στο Τουρκμενιστάν και τη Γεωργία.
Άμος Χοχστάιν (ΗΠΑ): Έργο που θα κάνει τη διαφορά σε ολόκληρη την περιοχή
Νέες ελπίδες για σταθερότητα σε όλες τις χώρες κατά μήκος του TAP αλλά και στην ευρύτερη περιοχή που τον περιβάλλει, δημιουργεί η κατασκευή του αγωγού, τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει από την πρώτη στιγμή, όπως επισήμανε ο ειδικός απεσταλμένος και συντονιστής για τις διεθνείς ενεργειακές σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, Αμος Χοχστάιν (Amos Hochstein). «Η ολοκλήρωση του Νότιου Διαδρόμου πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί σημαντικότατη προτεραιότητα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης» υπογράμμισε. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (ΙGB), σημειώνοντας ότι πρόκειται για ένα έργο, που θα κάνει τη διαφορά σε ολόκληρη την περιοχή. «Αέριο θα φτάνει στην Ευρώπη σε πολλές περιοχές που μέχρι τώρα είχαν σοβαρά προβλήματα με μονοπωλιακές συνθήκες» σημείωσε και πρόσθεσε ότι για πρώτη φορά, χάρη στον ΤΑP, θα υπάρξει τόσο μεγάλη διαφοροποίηση πηγών ενεργειακής τροφοδοσίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Μ. Σέφκοβιτς (Αντιπρόεδρος Κομισιόν): Έργο υψηλής προτεραιότητας για τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής
Ως ιστορική ημέρα χαρακτήρισε τη σημερινή ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάρος Σέφκοβιτς (Maros Sefcovic), υπενθυμίζοντας ότι ο Νότιος Διάδρομος (σ.σ. που με την έναρξη της κατασκευής του TAP μπαίνει σε φάση ολοκλήρωσης) είναι το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο των καιρών μας. «Για να φτάσουμε εδώ προηγήθηκε πάρα πολύ σκληρή δουλειά όλων των κυβερνήσεων κατά μήκος του αγωγού και όλων των εμπλεκόμενων εταιρειών και κοινοπραξιών. Η υλοποίηση του Νότιου Διαδρόμου αποτελεί ένα πολύ σημαντικό γεγονός, διότι φέρνει όλες τις χώρες μαζί σε έναν κοινό σχεδιασμό, προκειμένου να υπηρετήσουν κοινά συμφέροντα [...] Η διαφοροποίηση [των ενεργειακών] πηγών για την Ευρώπη έχει να κάνει με την ανταγωνιστικότητα, την εξασφάλιση χαμηλότερων τιμών και τη μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια [...] Ο ΤΑP έχει επίσης χαρακτηριστεί ως έργο υψηλής προτεραιότητας για τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής. Η φάση που ξεκινά σήμερα (σ.σ. η κατασκευή) αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα και μέχρι το 2020, το αέριο από την Κασπία θα μπορεί να φτάσει στην Ευρώπη. Αυτό αποτελεί την ολοκλήρωση μιας φάσης, αλλά όχι το τέλος της συνολικής προσπάθειας. Ο Νότιος διάδρομος θα μπορέσει να επεκταθεί και να μεταφέρει πάνω από 10 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά) ετησίως. Στο μέλλον, περισσότερο αέριο μέσω αυτού του αγωγού θα φτάνει στην Ευρώπη από το Τουρκμενιστάν, την Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία» κατέληξε.
Μπ. Αλμπαϊράκ (Υπ. Ενέργειας Τουρκίας): Η συνεργασία μπορεί να ξεπεράσει τις ανησυχίες για τον ενεργειακό ανεφοδιασμό της Ευρώπης
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Μπερακ Αλμπαϊράκ (Berak Albayrak), επισήμανε ότι μέσω του ΤΑP και του ΤΑΝΑP θα υπάρξει περισσότερο αέριο και πιο αξιόπιστη παροχή για περισσότερες αγορές. Πρόσθεσε ότι μέσω της δημιουργίας αυτών των αγωγών «γίναμε μάρτυρες για το πώς η συνεργασία μπορεί να ξεπεράσει τις ανησυχίες για τον ενεργειακό ανεφοδιασμό της Ευρώπης».
Κ. Καλέντα (Υπ. Οικονομικής Ανάπτυξης Ιταλίας): Θα διασφαλιστεί ακόμη μεγαλύτερη πρόσβαση των ευρωπαϊκών χωρών στα κοιτάσματα
Το «πάρα πολύ ενεργό ενδιαφέρον» της ιταλικής κυβέρνησης για την κατασκευή του ΤΑP επισήμανε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, Κάρλο Καλέντα (Carlo Calenda). «Οι τελικές άδειες για τη δημιουργία του έργου έχουν εκδοθεί [...] Για πρώτη φορά, η ιταλική κυβέρνηση θέσπισε νέο νόμο, ο οποίος μας δίνει τη δυνατότητα να πετύχουμε τα αποτελέσματά μας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα [...] Χάρη στις επενδύσεις που έχουν ήδη γίνει, το ιταλικό δίκτυο θα μπορεί μέχρι το 2018 να εξασφαλίσει αντίστροφη ροή κατά μήκος του αγωγού σε ποσότητες ως 30 bcm. Στη δεύτερη φάση της ανάπτυξης των κοιτασμάτων της Κασπίας θα μπορέσει να διασφαλιστεί ακόμη μεγαλύτερη πρόσβαση των ευρωπαϊκών χωρών στα κοιτάσματα» τόνισε.
Γκ. Κβιρικασβίλι (πρωθυπουργός της Γεωργίας): Ο Νότιος Διάδρομος μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες χώρες
Κατά την ομιλία του στην εκδήλωση, ο πρωθυπουργός της Γεωργίας, Γκεόργκι Κβιρικασβίλι, επισήμανε ότι μέχρι το 2019 αναμένεται ότι θα αυξηθούν σημαντικότατα οι ποσότητες αερίου που θα εξάγονται από την ευρύτερη περιοχή. «Ο TAP θα διευκολύνει τη διασύνδεση του [ενεργειακού] συστήματος με άλλες περιοχές, διασφαλίζοντας άνοιγμα σε νέες αγορές. [...] Ο Νότιος Διάδρομος μπορεί επίσης να επεκταθεί και να φτάσει σε άλλες χώρες, από όπου μπορεί να έρχεται αέριο στην Ευρώπη, όπως το Τουρκμενιστάν».
Γ. Εγιούμποφ (Ά αντιπρόεδρος Αζερμπαϊτζάν): Δεσμευόμαστε να οικοδομήσουμε μια γέφυρα μεταξύ Κασπίας κι Αδριατικής
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, Γιακούμπ Εγιούμποφ (Yaqub Eyyubov), αφού επισήμανε ότι ο Νότιος Διάδρομος θα στηρίξει την επιθυμία των ευρωπαϊκών κρατών να διαφοροποιήσουν τις πηγές ανεφοδιασμού τους, επισήμανε: «Πριν 10 χρόνια άνοιξε ο δρόμος για τη δημιουργία στο Αζερμπαϊτζάν, ενός ενεργειακού διαδρόμου από την Κασπία μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Τώρα, όλοι μαζί δεσμευόμαστε να οικοδομήσουμε μια γέφυρα μεταξύ Κασπίας κι Αδριατικής και πέρα από αυτές. Το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ έχει 1,2 τρισ. κυβικά μέτρα διαπιστευμένων αποθεμάτων αερίου. Ο Νότιος Διάδρομος αποτελεί ένα νέο ενεργειακό παράδειγμα και ευκαιρία, που μπορεί να διευκολύνει την παροχή μεγαλύτερων ποσοτήτων αερίου, όχι μόνο από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και την κεντρική Ασία και την ανατολική Μεσόγειο» σημείωσε - και πρόσθεσε ότι ο ΤΑP δεν ανταγωνίζεται τους υφιστάμενους αγωγούς, αλλά αποτελεί εναλλακτική λύση. Ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το έργο θα συνοδευτεί από νέους διασυνδετήριους αγωγούς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως ο IGB (σ.σ. Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας). “Μια προοπτική που φαίνεται να συγκεντρώνει μεγάλη πολιτική υποστήριξη είναι και η κατασκευή του αγωγού Ιονίου-Αδριατικής, που θα φέρει τον αγωγό πιο κοντά στα Βαλκάνια και σε νέες χώρες της περιοχής, που έχουν επείγουσα ανάγκη για πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας βιώσιμης και προσιτής οικονομικά» σημείωσε. Ο κ. Εγιούμποφ εμφανίστηκε εξάλλου σίγουρος, ότι μέχρι το 2020, το πρώτο αέριο από το Αζερμπαϊτζάν θα φτάσει στα σύνορα της Ευρώπης.
Ν. Πελέσι (Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Αλβανίας): Πολύ σημαντικός για το μέλλον της Ευρώπης
Κατά το δεύτερο μισό του 2016 αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή του ΤΑP επί αλβανικού εδάφους, όπως γνωστοποίησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της χώρας, Νίκο Πελέσι (Nico Peleshi). Πρόσθεσε ότι ο TAP είναι πολύ σημαντικός για το μέλλον της Ευρώπης γιατί προσφέρει αξιόπιστη ενέργεια σε καλές τιμές, κάτι που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ΕΕ αυτή τη στιγμή. Εξέφρασε δε την πεποίθηση, ότι το έργο του αγωγού «θα εξασφαλίσει μακροχρόνια ειρήνη και σταθερότητα για τις συμμετέχουσες χώρες. Η περιοχή έχει διαιρεθεί πολλές φορές από συγκρούσεις αλλά [...] υπάρχει πολιτική στήριξη για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των Βαλκανίων» πρόσθεσε.
Τ. Πέτκοβα (Υπ. Ενέργειας Βουλγαρίας): Συμμετοχή στο έργο Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη
Στη μεγάλη σημασία που αποδίδει η βουλγαρική κυβέρνηση στην κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), αναφέρθηκε η υπουργός Ενέργειας Βουλγαρίας, Τεμενούζκα Πέτκοβα (Temenuzhka Petkova). «Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη, η εμπορική λειτουργία του IGB θα ξεκινήσει στα μέσα του 2018. Η πρώτη μη δεσμευτική φάση της διαδικασίας ολοκληρώθηκε επιτυχώς στις 8/4/2016. Εννέα εταιρείες υπέβαλαν μη δεσμευτικές προσφορές για προκράτηση ποσοτήτων αερίου. Η δεύτερη φάση θα ξεκινήσει τον Ιούνιο και περιμένουμε να ολοκληρωθεί επιτυχώς. Η βουλγαρική πλευρά εξετάζει επίσης τη συμμετοχή της στο έργο Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, που συνδέεται άρρηκτα με τον ΤΑP».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
http://www.liberal.gr/arthro/50772/epikairotita/2016/ipa-gia-TAP-ergo-pou-tha-kanei-ti-diafora-se-olokliri-tin-periochi.html
17/5/2016
Αγωγός ΤΑΡ και επιδιώξεις ΗΠΑ-Ρωσίας στην περιοχή 
Δυναμική επανατοποθέτηση της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής σηματοδοτεί η έναρξη εργασιών κατασκευής του Διαδριατικoύ Αγωγού (Trans Adriatic Pipeline: TAP), ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το κοιτάσμα Shah Deniz II της Κασπίας στην Ευρώπη. Με την έναρξη λειτουργίας του αγωγού που τοποθετείται στις αρχές του 2020, η Ελλάδα θα αποκτήσει πρόσβαση σε μία ακόμη πηγή τροφοδοσίας της εσωτερικής αγοράς με φυσικό αέριο, γεγονός που βελτιώνει την ενεργειακή της ασφάλεια αλλά και τον ανταγωνισμό στην προμήθεια. Πέραν αυτών όμως, ο ΤAP αποτελεί το πρώτο βήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού για την ενεργειακή τροφοδότηση της Ευρώπης μέσα από ένα δίκτυο αγωγών, τερματικών υγροποιημένου αερίου (LNG) και θαλάσσιων διαδρομών από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και Κεντρικής Ασίας. Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν σθεναρά το σχέδιο κατασκευής του αγωγού Interconnector Greece-Bulgaria (IGB) και του πλωτού τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, εξέλιξη που θα μετατρέψει την Ελλάδα σε βασικό ενεργειακό κόμβο (energy hub). Από την άλλη πλευρά, στρατηγική επιδίωξη της Ρωσίας είναι η διατήρηση της ηγεμονικής της θέσης αναφορικά με την κάλυψη των ευρωπαϊκών ενεργειακών αναγκών, στο πλαίσιο της οποίας επιδιώκεται η αναβίωση του εγκαταλελειμμένου project του αγωγού ITGI (Interconnector Turkey-Greece-Italy) που αποτελεί και το βασικό αντικείμενο της επικείμενης επίσκεψης του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην Αθήνα.
Εξαιρετικά διαφωτιστικό για τον ενεργειακό ανταγωνισμό ΗΠΑ-Ρωσίας στην περιοχή είναι το ακόλουθο απόσπασμα από την τελευταία Έκθεση της Έδρας Στρατηγικών Σπουδών ΓΕΕΘΑ Θουκυδίδης:
«Οι πρόσφατες εξελίξεις αφορούν τον αγωγό Interconnector Greece-Bulgaria (IGB), ο οποίος είναι σχεδιασμένος για τη διασύνδεση των δικτύων φυσικού αερίου Ελλάδας και Βουλγαρίας. Σημείο κλειδί για τον αγωγό αποτελεί η παράλληλη ολοκλήρωση του πλωτού τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη. Τα δύο έργα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, καθώς το πλωτό τερματικό LNG της Αλεξανδρούπολης σχεδιάζεται να υποδέχεται φορτία LNG από τις ΗΠΑ και τον Περσικό Κόλπο, τα οποία θα μεταφέρονται μέσω του IGB στη Βουλγαρία και τις αγορές της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης.
Για τον εν λόγω αγωγό ολοκληρώθηκε μέσα στο περασμένο δίμηνο η πρώτη φάση του market test, όπου κατατέθηκαν μη-δεσμευτικές προσφορές για την απόκτηση χωρητικότητας στον αγωγό. Στις αρχές Απριλίου ανακοινώθηκε ότι κατατέθηκαν 9 προσφορές από αντίστοιχες εταιρίες με τις ζητούμενες ποσότητες να ξεπερνούν κατά πολύ τη χωρητικότητα του αγωγού. Η αρχική χωρητικότητα του αγωγού είναι 3 bcm αερίου τον χρόνο, ενώ υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης του στα 5 bcm. Για τη σύγκριση θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο αγωγός ΤΑΡ είναι χωρητικότητας 10 bcm. Από τις αρχές Μαΐου, το έργο περνάει στην επόμενη φάση που είναι και η πλέον σημαντική, καθώς θα πρέπει να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές από τις ενδιαφερόμενες εταιρίες, διαδικασία που θα κρίνει και την οικονομική βιωσιμότητα του έργου. Η επιτυχής ολοκλήρωση της 2ης φάσης για τον IGB, σηματοδοτεί παράλληλα και το έναυσμα για την κατασκευή του Πλωτού Τερματικού της Αλεξανδρούπολης, το οποίο καθίσταται οικονομικά βιώσιμη επένδυση μόνο σε συνδυασμό με τον εν λόγω αγωγό.
Η κατασκευή του ΙGB στη περιοχή της Ροδόπης και του Πλωτού Τερματικού LNG στην Αλεξανδρούπολη αποτελούν στρατηγικής σημασίας έργα για την Ελλάδα, καθώς αναβαθμίζουν την περιοχή της Θράκης ως κόμβο που συμβάλλει σημαντικά στις επιδιώξεις της ΕΕ για διαφοροποίηση των ενεργειακών της πηγών και περαιτέρω μείωση της εξάρτησης της από το φυσικό αέριο της Ρωσίας. Περαιτέρω, τα φορτία LNG που δύναται να υποδεχθεί το Πλωτό Τερματικό της Αλεξανδρούπολης προέρχονται κυρίως από τις ΗΠΑ και την εταιρία Cheniere, την πρώτη αμερικανική εταιρία που ξεκίνησε από την άνοιξη του 2016 τις εξαγωγές LNG προς την ΕΕ, γεγονός που συνδέει άμεσα τα αμερικανικά με τα ελληνικά συμφέροντα στην περιοχή.
Για την ΕΕ, τα δύο έργα σε συνδυασμό με τον ΤΑΡ δημιουργούν ένα πλέγμα ισχυρού στρατηγικού ενδιαφέροντος, καθώς βοηθούν στην αποτελεσματική υλοποίηση του μακροπρόθεσμου ενεργειακού σχεδιασμού των Βρυξελλών για την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης. Για την Ελλάδα, ο αγωγός IGB και το Πλωτό Τερματικό της Αλεξανδρούπολης, σε συνδυασμό με τον υπόκατασκευή ΤΑΡ και το εν λειτουργία Τερματικό LNG της Ρεβυθούσας, δημιουργούν ισχυρό στρατηγικό πλεονέκτημα, καθώςε υθυγραμμίζουν άμεσα τα εθνικά συμφέροντα της χώρας μεταστρατηγικάτης ΕΕ και των ΗΠ, τόσο σε επίπεδο ενεργειακής ασφάλειας όσο και σε επίπεδο ισορροπίας ισχύος στο ευρύτερο υποσύστημα Ευρώπης-Ρωσίας.
Τις εξελίξεις στο θέμα του φυσικού αερίου επηρεάζει καθοριστικά και η επικείμενη επίσκεψη του ρώσου Προέδρου Πούτιν στην Ελλάδα, στα τέλη Μαΐου. Ψηλά στην ατζέντα της ρώσικης αποστολής βρίσκεται η προώθηση του αγωγού ITGI, ο οποίος είναι σχεδιασμένος για να μεταφέρει ρώσικο φυσικό αέριο μέσω της Βουλγαρίας και της Ελλάδας, στην Ιταλία και από κει στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης. Για τη Ρωσία ο ITGI αποτελεί διέξοδο για το ρώσικο φυσικό αέριο, του οποίου το ειδικό βάρος στο ενεργειακό μίγμα της ΕΕ επιδιώκουν να μειώσουν οι Βρυξέλλες. Υπό αυτό το πρίσμα, η ανάπτυξη του ITGI λειτουργεί ανταγωνιστικά στον ΤΑΡ, αλλά και στην δρομολογούμενη ανάπτυξη του ΙGB και του Τερματικού LNG της Αλεξανδρούπολης, και γι’αυτό αντιμετωπίζεται αρνητικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και τις ΗΠΑ.
Η χρονική συγκυρία της επίσκεψης του ρώσου Προέδρου είναι κρίσιμη για τις εξελίξεις στον IGB και το Τερματικό LNG της Αλεξανδρούπολης. Η υπογραφή δεσμευτικής συμφωνίας Ελλάδας-Ρωσίας για την ανάπτυξη του ITGI αποτελεί αντικίνητρο για τους επενδυτές του ΙGB, οι οποίοι είναι αναμενόμενο ότι σε αυτή την περίπτωση θα αποσύρουν τις προσφορές τους για τη 2η φάση του διαγωνισμού. Χωρίς τον IGB, ο Πλωτός Τερματικός Σταθμός της Αλεξανδρούπολης κρίνεται μη-βιώσιμος οικονομικά, γεγονός που οδηγεί σε ακύρωση των όποιων διαδικασιών χρηματοδότησης και αυτού του έργου.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η επίσκεψη του ρώσου Προέδρου και η πιθανή υπογραφή συμφωνίας δεν εγγυάται αυτομάτως και την πραγματοποίηση της κατασκευής του ΙΤGI. Αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε απόσυρση του ενδιαφέροντος των επενδυτών του IGB και σε ακύρωση του IGB και του Πλωτού Τερματικούτης Αλεξανδρούπολης. Με βάση τα παραπάνω, εκτιμάται ότι για τη ρώσικη διπλωματία, η επίσκεψη Πούτιν θα μπορέσει να χαρακτηριστεί επιτυχής αν αποτρέψει την κατασκευή των δύο έργων που ενισχύουν την αυτονόμηση της ΕΕ από τη Ρωσία, ακόμα και αν τελικά δεν προχωρήσει η κατασκευή του ITGI.»
Γιατί δεν ήρθε ο Aliyev για τα εγκαίνια του TAP;
Χθες ολοκληρώθηκε και επισήμως αυτό που οι ειδικοί της αγοράς ενέργειας είχαν αποκαλέσει κούρσα των αγωγών, για τον περίφημο νότιο διάδρομο του φυσικού αερίου. Πρόκειται για τον ανταγωνισμό μεταξύ διαφόρων επενδυτικών και πολιτικών προτάσεων που είχαν υποβληθεί για την κατασκευή έργων μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή. Και ενώ όταν η κούρσα αυτή ξεκίνησε, ο αγωγός TAP είχε μηδενική πολιτική ή κρατική στήριξη (ακόμη και οι ελληνικές κυβερνήσεις αρχικά υποστήριζαν τον αγωγό ITGI λόγω συμμετοχής σε αυτόν της ΔΕΠΑ) τελικά το έργο με την καλύτερη επιχειρηματική λογική, που διασφάλιζε την καλύτερη οικονομική απόδοση για τους μετόχους και την κοινοπραξία εκμετάλλευσης του κοιτάσματος αερίου στο Αζερμπαϊτζάν (το οποίο και θα μεταφέρεται μέσω του TAP προς την Ευρώπη), ήταν εκείνο που χθες ξεκίνησε να κατασκευάζεται. Ακόμη και η αμερικανική πλευρά, που την τελευταία τριετία εμφανίζεται ως ένθερμος υποστηρικτής του TAP, ή οι Βρυξέλλες, θυμίζουμε ότι επί χρόνια υποστήριζαν το φαραωνικό έργο του αγωγού Nabucco. Μπροστά στην αλήθεια των αριθμών όμως, ενιότε οι πολιτικές σκοπιμότητες υποχωρούν.
Η ελληνική στροφή γύρω από το έργο πάντως ήταν εντυπωσιακή και η ένθερμη υποστήριξη της Αθήνας επισφραγίστηκε με το ταξίδι του πρώην πρωθυπουργού Α. Σαμαρά στο Μπακού το Σεπτέμβριο του 2014. Είχαν προηγηθεί εντατικές διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις από τον τότε ΥΠΕΞ Δ. Αβραμόπουλο, τον ΥφΥπεξ Δ. Κούρκουλα, τον τότε ΓΓΔΟΣ του ΥΠΕΞ Π. Μίχαλο αλλά και την ηγεσία του χαρτοφυλακίου της ενέργειας (Μανιάτης, Παπαγεωργίου).
Εκ των τότε συντελεστών, ο μόνος που παρευρέθη στη χθεσινή τελετή εγκαινίων ήταν ο Γ. Μανιάτης, ο οποίος είδε τα στελέχη που επέκριναν σφοδρά τη συμφωνία για τον TAP όταν αυτή εγκρινόταν το 2013 από τη βουλή, χθες να επικροτούν τις θετικές αναφορές στο έργο και τη σημασία του για την ελληνική οικονομία από τον πρωθυπουργό.
Εκ των τότε συντελεστών, ο μόνος που παρευρέθη στη χθεσινή τελετή εγκαινίων ήταν ο Γ. Μανιάτης, ο οποίος είδε τα στελέχη που επέκριναν σφοδρά τη συμφωνία για τον TAP όταν αυτή εγκρινόταν το 2013 από τη βουλή, χθες να επικροτούν τις θετικές αναφορές στο έργο και τη σημασία του για την ελληνική οικονομία από τον πρωθυπουργό.
Όπως το ίδιο συνέβη και με τον νούμερο ένα ενδιαφερόμενο, δηλαδή τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ilham Aliyev, ο οποίος έζησε από τον Ιανουάριο του 2015 την απότομη στροφή και τις άκομψες κινήσεις που έγιναν για επαναδιαπραγμάτευση της υπογεγραμμένης και εγκεκριμένης συμφωνίας φιλοξενούσας χώρας επί υπουργίας Π. Λαφαζάνη. Οι απειλές δεν υλοποιήθηκαν και μέσα στους επόμενους μήνες συντελέστηκε η επιστροφή στην πραγματικότητα, ιδιαίτερα μετά και τη στάση που τήρησαν Ουάσιγκτον και Βρυξελλών για το θέμα. Σε αυτό βοήθησε και η ανώμαλη προσγείωση όσων περίμεναν δισεκατομμύρια ρωσικής βοήθειας, με την υπογραφή κάποιας αόριστης συμφωνίας για τον περίφημο Turkish Stream.
Όμως ο Aliyev είχε έναν ακόμη λόγο να μην είναι ένας εκ των αρχηγών κρατών που εμπλέκονται στο έργο που αρχικά είχε σχεδιαστεί να παρευρίσκονται στην τελετή: την εκκρεμότητα και τις κωλυσιεργίες γύρω από την πώληση του ΔΕΣΦΑ. Φαίνεται πάντως ότι και εδώ υπάρχει μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση και σύντομα θα επιλυθούν οι τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Να σημειωθεί ότι χθες στη Θεσσαλονίκη μπορεί η πολιτική εκπροσώπηση να μην ήταν σε ανώτατο επίπεδο, ωστόσο από επιχειρηματικής πλευράς το παρών έδωσαν ο επικεφαλής της BP Bob Dudley, της Socar Rovnag Abdullayev, της ιταλικής Snam πιθανού μνηστήρα για το ΔΕΣΦΑ Marco Alvera, της βελγικής Fluxys επίσης μνηστήρα για το ΔΕΣΦΑ Pascal de Buck, της Enagas Jesus Fernandez και ο αντιπρόεδρος της ελβετικής Axpo Rudolf Hug.
Χθες πάντως στη Θεσσαλονίκη έγιναν συναντήσεις στο περιθώριο των εγκαινίων τόσο με τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής Maros Sefcovic όσο και με τον ειδικό απεσταλμένο του State Department Amos Hochstein. Οι θερμές τοποθετήσεις των δύο αξιωματούχων, οι οποίοι έχουν επίσης εμπλακεί σημαντικά στο έργο του TAP και έζησαν τις διακυμάνσεις και τις αντιφάσεις των τελευταίων 15 μηνών, δείχνουν ότι πλέον τα προβλήματα έχουν ξεπεραστεί. Ακόμη και το θέμα της επικείμενης επίσκεψης Putin, ο οποίος φέρεται μεταξύ των άλλων θεμάτων που κομίζει, να επιθυμεί την επαναπροώθηση του αγωγού South Stream, δε στάθηκε ικανό να χαλάσει το κλίμα.
Άλλωστε πλέον η ρωσική πλευρά φαίνεται να έχει αποδεχθεί το γεγονός ότι εφεξής θα πρέπει να συνηθίσει στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον που δημιουργεί για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης η έλευση του αερίου των Αζέρων από το 2020.
Άλλωστε πλέον η ρωσική πλευρά φαίνεται να έχει αποδεχθεί το γεγονός ότι εφεξής θα πρέπει να συνηθίσει στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον που δημιουργεί για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης η έλευση του αερίου των Αζέρων από το 2020.
Ενδεικτική της νέας σελίδας, τέλος, είναι και η είδηση που έγινε γνωστή στο περιθώριο των εγκαινίων ότι το καλοκαίρι πολύ πιθανόν η Ελλάδα να συμπεριληφθεί στη λίστα των λίγων μέχρι στιγμής ευρωπαϊκών κρατών που θα προμηθευτεί μέσω ΔΕΠΑ αμερικανικό φυσικό αέριο, από την εταιρεία Cheniere. Αν και για μικρή ποσότητα από τη spot αγορά, η είδηση δεν παύει να έχει τη δική της συμβολική κυρίως αξία…
ΧΑΡΙΣ ΦΛΟΥΔΟΠΟΥΛΟΣ
http://www.capital.gr/oikonomia/3126486/giati-den-irthe-o-aliyev-gia-ta-egkainia-tou-tap
18/5/2016
