Η Ευρώπη χρειάζεται επενδύσεις πιο πολύ από δημοσιονομικούς κανόνες




Αφού αμφιταλαντεύτηκε επί εβδομάδες για την αποτυχία της Ισπανίας και της Πορτογαλίας να συμμορφωθούν με τους ευρωπαϊκούς κανόνες προϋπολογισμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε πρόσφατα να αμφιταλαντευτεί λίγο ακόμη. Θα εξετάσει τον υπερβολικό δανεισμό των χωρών τον Ιούλιο -μετά τις γενικές εκλογές της Ισπανίας. Αυτό είναι το πρόβλημα με τους δημοσιονομικούς κανόνες που δεν μπορούν να επιβληθούν, ότι και να μπορούσατε δεν θα θέλατε να τους επιβάλλετε.

Η Ευρώπη χρειάζεται μαζική μεταρρύθμιση του αποτυχημένου δημοσιονομικού πλαισίου της, αλλά της λείπει η απαραίτητη πολιτική θέληση και λαϊκή υποστήριξη. Μέχρι να αλλάξει αυτό, το να καταβληθεί σκληρότερη προσπάθεια για την προώθηση των επενδύσεων θα είναι πιο αποτελεσματικό από το απλώς να ελπίζει κανείς για το καλύτερο.

Οι κανόνες της Ευρώπης απαιτούν τα ελλείμματα του προϋπολογισμού να μην ξεπερνούν το 3% του εθνικού εισοδήματος. Της Ισπανίας είναι 5,1%. Η Πορτογαλία είναι επίσης "παραβάτης”, με έλλειμμα στο 4,4%. Επιπλέον, οι χώρες υποτίθεται ότι πρέπει να διατηρούν το δημόσιο χρέος τους σε επίπεδα που δεν υπερβαίνουν το 60% του εισοδήματος. Από τα 28 κράτη μέλη της Ε.Ε., μόνο τρία έχουν συμμορφωθεί με συνέπεια και με τους δύο κανόνες. Προς το παρόν, εννέα χώρες υπόκειται στις διατάξεις της λεγόμενης διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, αν και η Κομισιόν συνέστησε η Κύπρος, η Ιρλανδία και η Σλοβενία να εξαιρεθούν λόγω καλής διαγωγής.

Θεωρητικά, μετά από αρκετούς γύρους προειδοποιήσεων και επιπλήξεων, αυτή η διαδικασία προβλέπει την επιβολή προστίμων ύψους έως και 0,2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Πρακτικά, η Ευρώπη δεν τολμά. Τι νόημα έχει να τιμωρήσεις μία οικονομία, όπως της Ισπανίας, που ήδη αγωνίζεται – για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι στην παρούσα φάση δεν διαθέτει κυβέρνηση; 
Η Ε.Ε. είναι ήδη αρκετά αντιδημοφιλής.

Η πλήρης επισκευή του δημοσιονομικού συστήματος απαιτεί τον επανασχεδιασμό των βασικών αρχών και τη δημιουργία μίας δημοσιονομικής ένωσης περιορισμένης μορφής για τις χώρες που είναι μέλη της ευρωζώνης. Προς το παρόν, με τους ψηφοφόρους να αποστρέφουν το βλέμμα τους από κάθε πρωτοβουλία της Ε.Ε., αυτό είναι εκτός συζήτησης. Όμως στο μεταξύ, θα βοηθούσαν δύο λιγότερο ριζοσπαστικές προσεγγίσεις.

Πρώτον, η τόνωση των δημόσιων επενδύσεων. Η ανάγκη είναι σαφής: οι καθαρές δημόσιες δαπάνες σε πολλές χώρες της Ε.Ε. ήταν σε χαμηλά επίπεδα επί χρόνια και ιδιαίτερα μετά την οικονομική κρίση – στο Βέλγιο για παράδειγμα είναι μηδενικές επί δεκαετίες. Πρόσθετες επενδύσεις σε υποδομές θα δημιουργήσουν ζήτηση βραχυπρόθεσμα και θα τονώσουν την ανάπτυξη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Οι κανόνες είναι αρκετά ελαστικοί για να επιτρέψουν και υπάρχει ένα κατάλληλο θεσμικό όργανο της Ε.Ε. για το σκοπό αυτό: Το Ευρωπαϊκό Ταμείο για Στρατηγικές Επενδύσεις (European Fund for Strategic Investments - EFSI) έχει ως στόχο να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια για αξιόλογα έργα που χρειάζονται κρατική υποστήριξη -όπως η ανοικοδόμηση ενός νέου πανεπιστημιακού νοσοκομείου στο Μπέρμιγχαμ ή η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης 40.000 κατοικιών στη Γαλλία. Έως τώρα, το EFSI έχει εγκρίνει περίπου 9.3 δισ. ευρώ χρηματοδότηση για έργα υποδομών. Είναι ένα νέο όργανο αλλά πρέπει να αναβαθμιστεί πολύ και γρήγορα.

Δεύτερον, η υποστήριξη πλήρως ιδιωτικών επενδύσεων με την επιτάχυνση των προσπαθειών για την ανάπτυξη μίας ολοκληρωμένης αγοράς κεφαλαίων και κυρίως μετοχών. Αυτός μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταφέρει η Ε.Ε. να αντεπεξέλθει στους οικονομικούς κλυδωνισμούς και να ενθαρρύνει την ανάπτυξη στις πιο φτωχές χώρες της – πιο αποτελεσματικά ακόμη και από μία λειτουργούσα δημοσιονομική ένωση. Αυτό απαιτεί μία πιο αποφασιστική επίθεση στα ρυθμιστικά εμπόδια στην ενδοευρωπαϊκή ροή κεφαλαίων, την εναρμόνιση του πτωχευτικού δικαίου, την τραπεζική ένωση που έχουν υποσχεθεί εδώ και καιρό και άλλα βήματα. Μεγάλο μέρος αυτής της καινοτομίας μπορεί να γίνει χωρίς να χρειαστεί μία νέα συνθήκη της Ε.Ε.

Η Κομισιόν επισήμως αναφέρεται στους υφιστάμενους κανόνες προϋπολογισμού ώς τον "ακρογωνιαίο λίθο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε.”. Αυτά είναι ανοησίες – οι κανόνες αυτοί δεν λειτουργούν. Αλλά μέχρι να μπορέσουν να διορθωθούν, ας μετακινηθεί η εστιάση αλλού: από τη λιτότητα και την αυτοσυγκράτηση στις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Ποιος ξέρει; Το σωστό είδος δημόσιων επενδύσεων θα μπορούσε να καταστήσει την Ε.Ε. πιο δημοφιλή.

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ME
 ''Bloomberg View''
 1/6/2016
http://www.capital.gr/story/3130083



Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο διαθέτει ισχυρά επιχειρήματα για την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους, καλά θα έκανε να ασκήσει πίεση στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.Η κρίση δεν θα τελειώσει ποτέ αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθήσουν να πιέζουν για την εφαρμογή μιας πολιτικής που έχει αποτύχει επανειλημμένως.

Η συμφωνία επιτεύχθηκε, αλλά η κρίση παραμένει 

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έδωσαν συγχαρητήρια ο ένας στον άλλον την προηγούμενη εβδομάδα, επειδή έφτασαν σε συμφωνία, ώστε να δώσουν περισσότερα δάνεια στην Ελλάδα και, τελικά, να αλλάξουν τους όρους εξυπηρέτησης του τεράστιου δημοσίου χρέους της χώρας. Ωστόσο η συμφωνία δεν περιλαμβάνει πολλά στοιχεία για τα οποία να μπορεί κανείς να πανηγυρίσει.

Η Ελλάδα μόνο τυπικά δεν έχει χρεοκοπήσει, κατά τα άλλα είναι τελείως χρεοκοπημένη. Το δημόσιο χρέος της χώρας είναι μεγαλύτερο από 300 δισ. ευρώ ή περίπου 180% του ΑΕΠ, ποσό που δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα αποπληρώσει στο ακέραιο. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού η Ελλάδα το οφείλει στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία και στις άλλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης. Επειτα από τη συνάντηση που διήρκεσε 11 ώρες την περασμένη εβδομάδα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ανακοίνωσαν ότι θα δανείσουν στην Ελλάδα άλλα 7,5 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, ώστε να τη βοηθήσουν να αποπληρώσει το χρέος της και ότι θα το αναδιαρθρώσουν σε κάποιον βαθμό, πιθανότατα μειώνοντας το επιτόκιο δανεισμού και επεκτείνοντας την περίοδο χάριτος, αλλά όχι πριν από τα μέσα του 2018.

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούν να στύψουν περισσότερο την Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά, οι υπουργοί Οικονομικών εξακολουθούν να ζητούν και άλλες περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων.

Επιθυμούν την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2018. Μία χώρα που αναπτύσσεται με ταχύ ρυθμό και όπου υπάρχει σταθερότητα ίσως να μπορούσε να πετύχει αυτόν τον στόχο, αλλά είναι γελοίο να περιμένει κανείς κάτι τέτοιο από την Ελλάδα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιθυμεί την επίτευξη του πιο ρεαλιστικού πλεονάσματος: 1,5% του ΑΕΠ.

Το να καθυστερήσει κανείς την ουσιαστικότερη ελάφρυνση χρέους μέχρι το 2018 υπάρχει ο κίνδυνος να προκαλέσει περαιτέρω ζημιά στη χειμαζόμενη ελληνική οικονομία. Τον Ιανουάριο το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ήταν 24,4% και η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2016. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο έχει δανείσει και αυτό χρήματα στην Ελλάδα, υπολόγισε πρόσφατα ότι αν παραμείνει ως έχει το ελληνικό χρέος, τότε θα φτάσει στο 250% του ΑΕΠ. Η Γερμανία, η οποία έχει δανείσει περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα από οποιαδήποτε άλλη χώρα, και οι υπόλοιπες χώρες απλώς δεν διαθέτουν άλλες ιδέες ώστε να επιλύσουν την ελληνική κρίση εκτός. Η κυβέρνηση της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ δεν θέλει να δεσμευθεί σε σχέση με την αναδιάρθρωση χρέους πριν από τις εκλογές του 2017, δεδομένου ότι πολλοί Γερμανοί είναι αντίθετοι με οποιαδήποτε πολιτική που οδηγεί στην οικονομική διάσωση της ελληνικής κυβέρνησης. Ενώ είναι κατανοητό οι Γερμανοί βουλευτές να διστάζουν να παραδεχθούν ότι το χρέος δεν θα αποπληρωθεί στο ακέραιο, η καθυστέρηση της συζήτησης για την αναδιάρθρωση χρέους δεν πρόκειται να κάνει το πρόβλημα να εξαφανιστεί.


Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο διαθέτει ισχυρά επιχειρήματα για την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους, καλά θα έκανε να ασκήσει πίεση στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης. Μετά τη συνάντηση της περασμένης εβδομάδας, αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δήλωσαν ότι δεν θα ζητήσουν την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού για την εκταμίευση νέων δανείων προς την Ελλάδα, μέχρι οι Ευρωπαίοι υπουργοί να ποσοτικοποιήσουν πόσο θα μειώσουν το ελληνικό χρέος μέσω της αναδιάρθρωσης, ακόμη και αν η τελική συμφωνία δεν εφαρμοστεί μέχρι το 2018. Η κρίση δεν θα τελειώσει ποτέ αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθήσουν να πιέζουν για την εφαρμογή μιας πολιτικής που έχει αποτύχει επανειλημμένως.

THE NEW YORK TIMES

http://www.kathimerini.gr/861867/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/h-symfwnia-epiteyx8hke-alla-h-krish-paramenei

30/5/2016






 Σε διευθέτηση χρέους επιμένει το ΔΝΤ: 
Υπάρχουν όρια στον πόνο λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος 

  Διευθέτηση ή μείωση του ελληνικού χρέους, επιμένει να συστήνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο -παρά τις περί του αντιθέτου ανακοινώσεις- βρίσκεται σε ευθεία «σύγκρουση» με τους Ευρωπαίους δανειστές της Ελλάδας για το θέμα αυτό. 

Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ, όπως ο επικεφαλής οικονομολόγος Μορίς Όμπσφελντ, πιστεύουν ότι οι Ευρωπαίοι δανειστές πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους για το θέμα και να το επιλύσουν όσο το δυνατόν πιό σύντομα. Οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τα προβλήματα της Γερμανίας λόγων των εκλογών, όπως και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά παρ’ όλα αυτά συστήνουν να αναλάβουν σημαντικό μέρος του κόστους από την ελάφρυνση του χρέους.

 Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο του ΔΝΤ, ο οποίος μίλησε σε έκδοση του Ταμείου που δημοσιοποίησε το Γραφείο Τύπου: 

«Υπάρχουν όρια στον πόνο που οι οικονομίες μπορούν ή πρέπει να αντέξουν και έτσι σε ιδιαίτερα δύσκολες περιπτώσεις συστήνουμε διευθέτηση χρέους (debt re-profiling) ή μείωση του χρέους, κάτι που απαιτεί οι πιστωτές να αναλάβουν μέρος του κόστους της προσαρμογής». 

«Αυτή είναι η προσέγγιση που συστήνουμε την τρέχουσα περίοδο για την Ελλάδα», υπογράμμισε ο κ. Όμπσφελντ. 

Μιλώντας στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΔΝΤ Γουίλιαμ Μάρεϊ δεν ήταν διαφωτιστικός για τις προθέσεις του Ταμείου αναφορικά με την Ελλάδα. Ο κ. Μάρεϊ δέχθηκε πολλές ερωτήσεις αλλά η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: «Δεν υπάρχει κάτι πιο φρέσκο για την Ελλάδα σε σχέση με όσα ειπώθηκαν την προηγουμένη εβδομάδα», τόνισε χαρακτηριστικά. 

Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, δεν τοποθετήθηκε για τις διαφωνίες του Πολ Τόμσεν με τη γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ αναφορικά με το πρόγραμμα, ούτε σχολίασε τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για το χρέος της Ελλάδας. 

Τόνισε ότι «η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους είναι σταθερά στην ημερήσια διάταξη», και επανέλαβε τη δήλωση του κ. Τόμσεν ότι το Ταμείο θα καταρτίσει τη δική του έκθεση βιωσιμότητας του χρέους στο τέλος του χρόνου. 

Σημειώνεται ότι ο εκπρόσωπος Τζέρι Ράις χαρακτήρισε ανοησίες τις πληροφορίες που δημοσίευσε το πρακτορείο Reuters για διάσταση απόψεων μεταξύ του κ. Τόμσεν και της κ. Λαγκάρντ. 

Ο κ. Μάρεϊ  δεν απάντησε ούτε στο ερώτημα που αφορούσε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο Πρόγραμμα και το ύψος της χρηματοδότησης του. Πιστεύεται ότι αν λάβει μέρος, τα νέα δανεικά δεν θα υπερβαίνουν τα 6-7 δις. Ευρώ.

2/6/2016
http://mignatiou.com/2016/06/se-diefthetisi-chreous-epimeni-to-dnt-iparchoun-oria-ston-pono-lei-axiomatouchos-tou-tamiou/