Για την καλαισθησία των κειμένων

Μετράει περισσότερο σ' ένα κείμενο η εσωτερική καλαισθησία παρά η εξωτερική· τι κι αν περιτυλίγεται με περικοκλάδες και λευκότητα, τι κι αν μπορούν να το αναγιγνώσκουν και οι πιο αδαείς - άμα δεν εκπέμπει την εσωτερική του ομορφιά, δεν έχει να προσφέρει τίποτα ουσιαστικό.

Οπως ξέρουμε από τον Ηράκλειτο «το αντίξουν συμφέρον» (το αντίρροπο ωφελεί) και ακόμα «εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίαν» (η άριστη αρμονία προκύπτει από το διαφορετικό)· και, επίσης, για να μην κουραζόμαστε, «αρμονία αφανής φανερής κρείττων» (η εσωτερική αρμονία είναι πιο ισχυρή από τη φανερή).

Αυτή την αρμονία όφειλε να υπηρετεί η καλαισθησία του κειμένου· αυτή που βγαίνει από το βάθος, που υπηρετεί με συνέπεια την κοσμοεικόνα του συγγραφέα, την ευκρίνειά του, τον σεβασμό του προς τον αναγνώστη (και κυρίως όταν δεν χαϊδεύει αυτιά).

Ποιος νοιάζεται για το περίγραμμα ή για κάποια σπανιότητα; Η ευκρίνεια και η κομψότης δεν έχουν τέτοια χρεία, πόσω μάλλον η ειλικρίνεια και το σθένος να μην κάνει πίσω από τις αρχές του, είτε γράφει κανείς είτε ζει την καθημερινότητά του.

Παρεμπιπτόντως άκουσα στην τηλοψία τον κύριο Φλαμπουράρη να αυτοαποκαλείται «υπουργός της καθημερινότητας» (σ.σ.: ! ) - δεν εννοώ προφανώς να ζούμε την καθημερινότητα σαν τον εν λόγω κύριο υπουργό.

Κάθε κείμενο κουβαλάει ένα φως, θαμπό ή δυνατό δεν έχει σημασία, αρκεί να εκπέμπεται, να φωτίζει όσο μπορεί.

Η δύναμη του φωτός δεν χάνεται όπου και να το καταχωνιάσει εκείνος στον οποίο δεν αρέσει η αρμονία που είπαμε.

Και ο ήλιος εις τους αποπάτους -έλεγε ο Διογένης- αλλ' ου μιαίνεται, δυστυχώς, για όσους αρέσκονται να κινούνται στα σκοτάδια.

Από την ετερότητα καθορίζεται η ταυτότητα, από τη διαφορά - πώς να το κάνουμε;

Οφείλει ο καθείς να σέβεται το αντίρροπον, το αντίθετο, την κριτική στα καθιερωμένα, την κάθε ετεροδοξία, αλλιώς όλα καταλήγουν ένας άνοστος, ομοιόγευστος και άρα απωθητικός χυλός.

Οσο κι αν προκαλεί η ετερότητα, στο τέλος συμπήγνυται με την ταυτότητα και εκρήγνυνται στην αρένα της πορείας του ανθρώπινου είδους - εμείς θα 'πρεπε να προ(σ)καλούμε την ετερότητα στην παρέα μας και όχι να τη φοβόμαστε· πού ακούστηκε κάτι τέτοιο σε μια δημοκρατική κοινότητα;

Ο πειραματισμός δεν είναι τέχνασμα αλλά δημιουργία και ριζοσπαστισμός - τέλος.

ΤΡΙΤΗ ΜΑΤΙΑ

30.01.2017 

Γιώργος Σταματόπουλος

http://www.efsyn.gr/arthro/gia-tin-kalaisthisia-ton-keimenon