Νέα ευρήματα στην Κέρο ενισχύουν την πολυπλοκότητα της αρχαίας θέσης
Για τα νέα εντυπωσιακά ευρήματα που εντοπίστηκαν στην Κέρο κάνει λόγο δημοσίευμα των ''Times'' .
Σύμφωνα με τον ιστότοπο της αγγλικής εφημερίδας, μια από τις πιο αινιγματικές αρχαίες θέσεις στην Ελλάδα αποκαλύπτει νέα επίπεδα πολυπλοκότητας μετά από μια δεκαετία έρευνας.
Και αμέσως εξηγεί ότι πρόκειται για την εύρεση μιας εντυπωσιακής κλίμακας κι ενός δρόμου (μονοπατιού) που συνέδεε τον πετρώδη λόφο Κάβο της Κέρου με τη βραχονησίδα Δασκαλιό, περιοχές οι οποίες στην αρχαιότητα συνδέονταν μεταξύ τους με μια λεπτή λωρίδα γης (και τον καταποντισμένο σήμερα δρόμο).
Τα ευρήματα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, χρονολογούνται την εποχή των Πυραμίδων της Αιγύπτου.
«Το αρχαιότερο νησιωτικό ιερό στον κόσμο», σύμφωνα με τον γνωστό Βρετανό αρχαιολόγο, Σερ Κόλιν Ρένφριου, που ερευνά εδώ και χρόνια την περιοχή, βρίσκεται στο απόμερο και ακατοίκητο νησί της Κέρου στα νότια των Κυκλάδων, μεταξύ Νάξου και Σαντορίνης, επίσης σημαντικά κέντρα της Εποχής του Χαλκού.
Όπως αναφέρουν οι Times, εκεί όπου ο δρόμος συναντά την απότομη πλαγιά του Κάβου, οι πρόσφατες ανασκαφές έχουν φέρει στην επιφάνεια μια σκάλα, που ανεβαίνει την πλαγιά προς τις δυο περιοχές όπου γίνονταν οι «τελετουργικές εναποθέσεις».
Πρόκειται για τις εναποθέσεις εκατοντάδων σπασμένων κομματιών από μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια, καθώς και από μαρμάρινες λεκάνες και ασυνήθιστα κεραμικά αγγεία πόσης κρασιού, που φέρουν το παρατσούκλι «σαλτσιέρες» εξαιτίας του σχήματός τους.
Είναι εντυπωσιακό ότι σχεδόν κανένα από τα μαρμάρινα κομμάτια δεν «κολλάει» με άλλο και κανένα ολόκληρο ειδώλιο ή αγγείο δεν έχει βρεθεί, αλλά ούτε και κάποιο ίχνος από θραύση στη γύρω περιοχή, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα κομμάτια έρχονταν στον Κάβο ήδη σπασμένα από άλλο μέρος.
Επιπλέον, κανένα από τα 500 και πλέον κομμάτια ειδωλίων ή τα 2.500 περίεργα κομμάτια μαρμάρινων λεκανών δεν έχει βρει το ταίρι του σε κάποιο κυκλαδικό αντικείμενο που εντοπίστηκε αλλού ή αποκτήθηκε μέσω της αγοράς παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων.
«Φαίνεται ότι υπήρχε ένα είδος υποχρέωσης να φέρνουν ένα κομμάτι σπασμένου ειδωλίου και να το αποθέτουν στο ιερό νησί της Κέρου, πιθανότατα διαμένοντας μερικές μέρες στο Δασκαλιό κατά τη διάρκεια της ολοκλήρωσης της τελετής», είχε υποθέσει πριν έξι χρόνια ο καθηγητής Ρένφριου.
Το ύφος της κεραμικής, αλλά και οι ραδιοχρονολογήσεις, αποδεικνύουν ότι οι τελετουργικές εναποθέσεις έγιναν κυρίως μεταξύ 2750 και 2550 π. Χ., με σταδιακή μείωση στον επόμενο ενάμιση αιώνα. Η πρόσφατα ανακαλυφθείσα σκάλα είναι «συνομήλικη» της τελετουργικής δραστηριότητας.
Σημειώνεται ότι στη νησίδα Δασκαλιό έχουν εντοπιστεί από το 2008 τα κατάλοιπα πέτρινου τελετουργικού κτιρίου μήκους 16 μ., που χρονολογείται μεταξύ 2550 και 2400 π. Χ. και το οποίο εγκαταλείφθηκε περίπου το 2000 π. Χ. Σύμφωνα με τον κ. Ρένφριου, είναι «το μεγαλύτερο γνωστό κτίριο της Πρωτοκυκλαδικής Περιόδου», η δε περιοχή «έχει την πιο εντυπωσιακή δημόσια αρχιτεκτονική στις Κυκλάδες για την εποχή, που όμοιά της δεν υπάρχει πουθενά στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου».
Επιπλέον, όπως είχε γίνει γνωστό το 2008, μέσα στο κτίριο εντοπίστηκαν τρία χάλκινα τσεκούρια, τα οποία ζυγίζουν περισσότερο από ένα κιλό, γεγονός πολύ σημαντικό για τη μεταλλουργία του νησιού, που πιθανόν έπαιξε τον ρόλο της στη σπουδαιότητα της εγκατάστασης, ενώ ένα μικρότερο κυκλικό κτίριο στο Δασκαλιό, που έκρυβε 350 θαλάσσια βότσαλα στο εσωτερικό του και βρέθηκε στην ίδια ανασκαφική περίοδο, δείχνει τελετουργικές πρακτικές και στη θέση της σημερινής βραχονησίδας.
«Η σημασία του ιερού της Κέρου ως το πρώτο σημαντικό θρησκευτικό κέντρο στο Αιγαίο της Εποχής του Χαλκού ενισχύεται από τα νέα ευρήματα στην εγκατάσταση του Δασκαλιού» δήλωσε πρόσφατα ο κ. Ρένφριου, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα.
«Οι κύριες τελετουργικές εναποθέσεις σπασμένων μαρμάρινων ειδωλίων και αγγείων, καθώς και κεραμικών αγγείων πόσης, έγιναν στον Κάβο της Κέρου, χωρίς να συνοδεύονται από την παρουσία εντυπωσιακών κατασκευών ή κάποιου μεγάλου συγκροτήματος κτιρίων», τόνισε, συμπληρώνοντας:
«Αντίθετα, αυτά τα μνημειώδη κτίρια κατασκευάστηκαν στον οικισμό του Δασκαλιού, ο σχεδιασμός και τα μνημειώδη χαρακτηριστικά του οποίου τώρα αρχίζουν να γίνονται κατανοητά. Ήταν σαφώς το σημαντικότερο τελετουργικό κέντρο των Κυκλάδων στο κέντρο του Αιγαίου από τις αρχές της 3ης χιλιετίας π. Χ., αναμφισβήτητα κάπου 500 χρόνια νωρίτερα από οποιοδήποτε άλλο τελετουργικό κέντρο στο προϊστορικό Αιγαίο», ανέφερε ο Βρετανός καθηγητής.
30.01.2017
http://www.efsyn.gr/arthro/nea-eyrimata-stin-kero-enishyoyn-tin-polyplokotita-tis-arhaias-thesis
Η Κέρος είναι νησίδα βορειοδυτικά της Αμοργού με ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Στην αρχαιότητα το νησί ονομαζόταν Κέρεια ή Κερία, με την πρώτη αναφορά του ονόματός του να γίνεται το 425 π.X., σε μια επιγραφή με τα ονόματα των φορολογουμένων συμμάχων της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Ορεινή, άγονη, χωρίς πηγές πόσιμου νερού και χωρίς δυνατότητες εύκολης πρόσβασης, η Κέρος διαθέτει ως κυριότερο πέτρωμα το μάρμαρο και μάλιστα το λευκό και λεπτόκοκκο επικρατεί των άλλων. Η επιφάνειά της εκτιμάται στα 15,042 τ.χλμ. ενώ έχει μήκος ακτών 27 χιλιόμετρα.
Κατά τον Μεσαίωνα η Κέρος χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο πειρατών ενώ στα νεότερα χρόνια και ως το 1952 αποτελούσε ιδιοκτησία της μονής της Παναγίας Χοζοβιώτισσας της Αμοργού και εν συνεχεία περιήλθε στη Γεωργική Υπηρεσία. Τμήματα της έκτασής της δημοπρατούνται ως κτηνοτροφικοί κλήροι σε τακτά χρονικά διαστήματα σε βοσκούς. Σήμερα ανήκει στην Αμοργό και είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος.
Στην Κέρο στην τοποθεσία Κάβος Δασκαλιού έχει εντοπιστεί πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων που χρονολογούνται από την εποχή του Κυκλαδικού πολιτισμού, μεταξύ αυτών και πολλά κυκλαδικά ειδώλια, κάτι που κάνει τους ερευνητές να υποθέτουν ότι στο νησί υπήρχε κατά την Πρωτοκυκλαδική εποχή λατρευτικό κέντρο παρόμοιας εμβέλειας με το Ιερό του Απόλλωνος στη Δήλο στα κλασικά χρόνια. Στην απέναντι νησίδα Δασκαλιό έχει εντοπιστεί εκτεταμένος οχυρωμένος οικισμός της ίδιας εποχής. Λόγω του πολιτιστικού της πλούτου αυτού έχει λεηλατηθεί επανειλημμένα κατά το παρελθόν από λαθρανασκαφείς αρχαιοκάπηλους. Από εκεί προέρχεται ο λεγόμενος «Θησαυρός της Κέρου», παλαιότερα στην συλλογή Ερλενμαγερ και σήμερα, το μεγαλύτερο τμήμα του, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Συστηματικές ανασκαφές διενεργήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1963, το 1967. Ευρήματα από την Κέρο εκτίθενται στο Μουσείο της Νάξου.
Η Κέρος είναι νησίδα βορειοδυτικά της Αμοργού με ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Στην αρχαιότητα το νησί ονομαζόταν Κέρεια ή Κερία, με την πρώτη αναφορά του ονόματός του να γίνεται το 425 π.X., σε μια επιγραφή με τα ονόματα των φορολογουμένων συμμάχων της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Ορεινή, άγονη, χωρίς πηγές πόσιμου νερού και χωρίς δυνατότητες εύκολης πρόσβασης, η Κέρος διαθέτει ως κυριότερο πέτρωμα το μάρμαρο και μάλιστα το λευκό και λεπτόκοκκο επικρατεί των άλλων. Η επιφάνειά της εκτιμάται στα 15,042 τ.χλμ. ενώ έχει μήκος ακτών 27 χιλιόμετρα.
Κατά τον Μεσαίωνα η Κέρος χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο πειρατών ενώ στα νεότερα χρόνια και ως το 1952 αποτελούσε ιδιοκτησία της μονής της Παναγίας Χοζοβιώτισσας της Αμοργού και εν συνεχεία περιήλθε στη Γεωργική Υπηρεσία. Τμήματα της έκτασής της δημοπρατούνται ως κτηνοτροφικοί κλήροι σε τακτά χρονικά διαστήματα σε βοσκούς. Σήμερα ανήκει στην Αμοργό και είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος.
Στην Κέρο στην τοποθεσία Κάβος Δασκαλιού έχει εντοπιστεί πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων που χρονολογούνται από την εποχή του Κυκλαδικού πολιτισμού, μεταξύ αυτών και πολλά κυκλαδικά ειδώλια, κάτι που κάνει τους ερευνητές να υποθέτουν ότι στο νησί υπήρχε κατά την Πρωτοκυκλαδική εποχή λατρευτικό κέντρο παρόμοιας εμβέλειας με το Ιερό του Απόλλωνος στη Δήλο στα κλασικά χρόνια. Στην απέναντι νησίδα Δασκαλιό έχει εντοπιστεί εκτεταμένος οχυρωμένος οικισμός της ίδιας εποχής. Λόγω του πολιτιστικού της πλούτου αυτού έχει λεηλατηθεί επανειλημμένα κατά το παρελθόν από λαθρανασκαφείς αρχαιοκάπηλους. Από εκεί προέρχεται ο λεγόμενος «Θησαυρός της Κέρου», παλαιότερα στην συλλογή Ερλενμαγερ και σήμερα, το μεγαλύτερο τμήμα του, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Συστηματικές ανασκαφές διενεργήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1963, το 1967. Ευρήματα από την Κέρο εκτίθενται στο Μουσείο της Νάξου.
ΣΧΕΤΙΚΑ
http://www.mysteriousgreece.com/travel-guides/islands/cyclades/keros/
Guardian:Broken idols of Keros: British archaeologists explain Greek mystery
Κέρος: παράδεισος αρχαιοκαπήλων
Το ακατοίκητο νησί των Κυκλάδων, μεταξύ της Νάξου και της Αμοργού, που ήταν το θέατρο μιας από τις μεγαλύτερες υποθέσεις λαθρανασκαφής του 20ού αιώνα, εξακολουθεί να είναι από τα πιο σκοτεινά πεδία της αρχαιολογικής έρευνας (''BHMA'': 01/05/2010)
http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=329200
Ο θησαυρός της Κέρου και η μεγάλη λεηλασία των αρχαιοκαπήλων στο ιερό νησί των Κυκλάδων στα Κουφονήσια. Πως άρπαξαν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια, τα οποία αργότερα εντοπίστηκαν σε μουσεία του εξωτερικού και επώνυμες ιδιωτικές συλλογές...
http://www.mixanitouxronou.gr/o-thisavros-tis-kerou-ke-i-megali-leilasia-tou-ierou-nisiou-ton-kikladon-sta-koufonisia-apo-tous-archeokapilous-pos-entopistikan-ta-perifima-marmarina-idolia-se-mousia-ke-eponimes-idiotikes-silloges/