Ανακαλύφθηκαν 91 ηφαίστεια κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής.


Επιστήμονες ανακάλυψαν 91 ηφαίστεια κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ηφαιστειακή περιοχή στη Γη και βρίσκεται μόλις δυο χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του στρώματος πάγου που καλύπτει τη δυτική Ανταρκτική. 

Η έρευνα που έφερε στο φως τα περίπου 100 ηφαίστεια έγινε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Το μεγαλύτερο από τα ηφαίστεια είναι όσο το Έιγκερ της Ελβετίας που βρίσκεται σε ύψος 4.000 μέτρων. 

Οι γεωλόγοι υποστηρίζουν ότι αυτή η ηφαιστειογενής περιοχή είναι πιθανόν να ξεπερνά ακόμη κι εκείνη της ηφαιστειακής κορυφογραμμής της ανατολικής Αφρικής, που σήμερα εκτιμάται ως αυτή με την μεγαλύτερη συγκέντρωση ηφαιστείων στον κόσμο. 

Τα νέα σύμφωνα με τους ερευνητές δεν είναι και τόσο καλά καθώς η δραστηριότητα αυτής της σειράς ηφαιστείων θα μπορούσε να έχει ανησυχητικές συνέπειες. «Αν ένα από αυτά τα ηφαίστεια ενεργοποιούνταν αυτό θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τα στρώματα πάγου της δυτικής Ανταρκτικής», δηλώνει στον Guardian, ο ειδικός στους παγετώνες, Ρόμπερτ Μπίνγχαμ, ένας από τους ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη. 

«Οτιδήποτε προκαλεί την τήξη του πάγου - κάτι που θα μπορούσε να κάνει η έκρηξη ενός ηφαιστείου - θα επιτάχυνε τη ροή του πάγου στη θάλασσα. Το μεγάλο ερώτημα είναι τώρα: πόσο δραστήρια είναι αυτά τα ηφαίστεια; Αυτό είναι κάτι που πρέπει να καθορίσουμε το συντομότερο δυνατόν». 


Τα ηφαίστεια ανακαλύφθηκαν με την χρήση ραντάρ που διεισδύουν στον πάγο και μεταφέρθηκαν είτε με αεροσκάφη, είτε χερσαία στην περιοχή. Τα αποτελέσματα που έδωσαν τα ραντάρ συγκρίθηκαν με αυτά από τις δορυφορικές και τις μετρήσεις της βάσης δεδομένων. Επίσης με τα γεωλογικά δεδομένα από άλλες εναέριες έρευνες. «Αρχικά ψάχναμε για κορυφές ηφαιστείων που να διαφαίνονται από τον πάγο», εξηγεί ο Μπίνγχαμ. 

Αφού η ομάδα συγκέντρωσε και ανέλυσε τα αποτελέσματα των ερευνών ανέφερε την ανακάλυψη 91 προηγουμένως άγνωστων ηφαιστείων τα οποία προστίθενται στα ήδη 47 που είχαν ανακαλυφθεί από την εξερεύνηση της περιοχής τον προηγούμενο αιώνα. 

Τα νέα ηφαίστεια κυμαίνονται σε ύψος από 100 έως 3.850 μέτρα. Όλα καλύπτονται από πάγο, που μερικές φορές έχει πάχος από 4 χλμ. «Μείναμε έκπληκτοι», λέει ο Μπινγχαμ. «Δεν περίμενα να βρούμε κάτι παρόμοιο. Σχεδόν τριπλασιάστηκε ο αριθμός των ηφαιστείων που γνωρίζαμε ότι υπάρχουν στη δυτική Ανταρκτική. Υποψιαζόμαστε μάλιστα ότι υπάρχουν ακόμη περισσότερα στη θάλασσα πάνω από το στρώμα πάγο Ρος. Έτσι νομίζουμε ότι είναι πολύ πιθανό, αυτή η περιοχή να αποδειχτεί η περιοχή με την μεγαλύτερη πυκνότητα ηφαιστείων στο κόσμο, ακόμη μεγαλύτερη και από την ανατολική Αφρική, όπου συναντάμε το Νιραγκόνγκο, το Κιλιμάντζαρο, το Λονγκονοτ και όλα τα άλλα ενεργά ηφαίστεια». 


Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή η δραστηριότητα αυτών των ηφαιστείων μπορεί να έχει κρίσιμες επιπτώσεις για τον υπόλοιπο πλανήτη. Αν ξεσπούσαν θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω τους πάγους της περιοχής που ήδη έχουν επηρεαστεί σφοδρά από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η εκροή του λιωμένου πάγου στον Ωκεανό της Ανταρκτικής θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση της στάθμης της θάλασσας. «Απλώς δεν γνωρίζουμε το πόσο δραστήρια υπήρξαν τα ηφαίστεια αυτά στο παρελθόν», σημειώνει ο Μπίνγκχαμ. 

Ωστόσο, επισημαίνει μια ανησυχητική τάση: «Η μεγαλύτερη ηφαιστειακή κατάσταση αυτή τη στιγμή στον κόσμο είναι σε περιοχές που μόλις πρόσφατα ‘έχασαν’ τους παγετώνες τους, μετά το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Πρόκειται για περιοχές, όπως η Ισλανδία και η Αλάσκα», εξηγεί. «Η θεωρία υποδηλώνει ότι αυτό συμβαίνει επειδή, χωρίς το στρώμα πάγου πάνω από αυτά, υπάρχει απελευθέρωση της πίεσης στα ηφαίστεια, κάτι που τα κάνει πιο ενεργά». 

Κι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί στη δυτική Ανταρκτική, σημειώνει ο  Guardian, όπου ήδη σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας παρατηρείται στην περιοχή ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής. Αυτό ήδη έχει αρχίσει να επηρεάζει τους παγετώνες της. Αν μειωθούν σημαντικά, αυτό θα μπορούσε να απελευθερώσει την πίεση στα ηφαίστεια που βρίσκονται κάτω από το στρώμα πάγου και να οδηγήσει σε εκρήξεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω το στρώμα πάγου, αυξάνοντας κι άλλο τη στάθμη της θάλασσας. «Είναι κάτι που πρέπει να παρακολουθούμε στενά», καταλήγει ο Μπίνγχαμ. 


14/8/2017