Εθνολαϊκισμός: η ιδεολογική ρομφαία της ολιγαρχίας.
Είναι κοινός τόπος πλέον πως οι παραδοσιακές ιδεολογίες έχουν εκπληρώσει τον προορισμό τους και έχουν περιέλθει στα αζήτητα της ιστορίας. Το έχω δείξει αυτό εδώ και πάρα πολλά χρόνια και εξηγώ το γιατί στο τελευταίο μου βιβλίο που σκιαγράφησε σε ανύποπτη στιγμή την πολιτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία (Η Συριζαία Αριστερά ως Νέα Δεξιά). Αυτό έχει ως συνέπεια τα κόμματα να έχουν μεταβληθεί άρδην σε «ιδιωτικές εταιρίες», ή για να είμαι πιο επιεικής «σε εταιρίες ιδιοποίησης του δημοσίου χώρου».
Ειδικότερα στην Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή της Βαυαροκρατίας το κομματικό σύστημα από φορέας διαμεσολάβησης συμφερόντων και τροφοδότης με πολιτικό προσωπικό της εξουσίας μεταβλήθηκε σε πολιτικό σύστημα.
Ίππευσε στο πολιτικό σύστημα, το ιδιοποιήθηκε και δι’ αυτού λειτούργησε ως επικαρπωτής του κράτους και δυνάστης της κοινωνίας. Γι’ αυτό και έχω ορίσει το ελληνικό πολιτικό σύστημα ως δυναστική κομματοκρατία.
Ο νέος «λαϊκισμός»
Σε ό,τι αφορά στο «λαϊκισμό» και στις νεότερες χρήσεις του, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να μην γίνουμε παίγνιο στα χέρια των ιδεολόγων της ολιγαρχίας. Άλλοτε, η έννοια του λαϊκισμού όριζε την συμπεριφορά εκείνου του πολιτικού προσωπικού που επιδίωκε την εξαπάτηση του λαού, την καταδολίευση των συμφερόντων του, με σκοπό να αποσπάσει την εμπιστοσύνη του και να ηγεμονεύσει.
Σήμερα, με την έννοια του λαϊκισμού ορίζεται κάτι άλλο, εντελώς διαφορετικό. Συγκεκριμένα ως λαϊκιστής χαρακτηρίζεται εκείνος που αναφέρεται στην ανάγκη ο σκοπός της πολιτικής να είναι το συμφέρον της κοινωνίας και όχι των αγορών. Και μάλιστα όποιος επικαλείται την ανάγκη η κοινωνία να γίνει θεσμικός εταίρος της Πολιτείας.
Έτσι λαϊκιστής αποκαλείται αυτός που στρέφεται κατά της μονοσήμαντης κυριαρχίας των αγορών και της εξαθλίωσης των κοινωνιών. Αυτός που διακηρύσσει την ανάγκη να φύγουμε από το καθεστώς της εκλόγιμης μοναρχίας, που εξυπηρετεί αποκλειστικά τις αγορές, και να μεθαρμόσουμε το πολιτικό σύστημα σε αντιπροσώπευση ή δημοκρατία.
Απαξίωση της δημοκρατίας
Η επιτήδεια αυτή αλλαγή περιεχομένου της έννοιας του λαϊκισμού αποσκοπεί στην ενοχοποίηση και επομένως στην απαξίωση κάθε εγχειρήματος που θα απέβλεπε στην αλλαγή των πραγμάτων υπέρ των κοινωνιών. Εξ ου και η έννοια αυτή του λαϊκισμού συνδυάζεται με τη μομφή του εθνικισμού, που αποδίδεται στον πατριωτισμό.
«Εθνολαϊκιστής» αποκαλείται τελικά αυτός που αγαπάει την πατρίδα, την μήτρα της ύπαρξής του, και θέλει η κοινωνική συλλογικότητα να ευημερεί εν ελευθερία, ούσα υπεύθυνη για την μοίρα της. Οι διεθνείς και οι εγχώριες ολιγαρχικές ελίτ, στο μέτρο που δεν έχουν ιδεολογία να υποστηρίξει το εγχείρημά τους για μονοσήμαντη ηγεμονία, οικοδομούν την ιδεολογία της απαξίωσης του μεγίστου εχθρού τους: της εθνικής-πολιτισμικής συνοχής και της δημοκρατίας.
Αυτοί γνωρίζουν ό,τι οι κοινωνίες αγνοούν: ότι το σημερινό σύστημα δεν είναι πουθενά στο κόσμο ούτε δημοκρατία ούτε καν αντιπροσώπευση. Ούτε κατ’ ευφημισμόν.
Γιώργος Κοντογιώργης ,
καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρώην πρύτανης. Γεννήθηκε στο Νυδρί Λευκάδας. Πτυχιούχος της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Μεταπτυχιακές σπουδές πολιτικής επιστήµης, κοινωνιολογίας και ιστορίας στο Παρίσι. Εκεί ανακηρύχθηκε το 1975 Docteur d’ Etat. Έχει συγγράψει πολλά βιβλία και περισσότερα από 300 επιστηµονικά άρθρα. Έχει διδάξει σε πολλά γνωστά ξένα πανεπιστήμια. Το 1985 διατέλεσε επί δίµηνο Γενικός Διευθυντής της ΕΤ 1, το 1989 (από 1-7 έως 31-12) Πρόεδρος και Διευθύνων Σύµβουλος της ΕΡΤ και στις εκλογές του 1993 υπηρεσιακός υφυπουργός Τύπου.
8 Αυγούστου 2017
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Η «εκλόγιμη μοναρχία» και ο «καθεστωτικός άνθρωπος»
Το σημερινό εκπαιδευτικό καθεστώς χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς που “διδάσκουν” την πολιτική παιδεία. Το ίδιο και τα ΜΜΕ. Έτσι συγκροτείται ο καθεστωτικός άνθρωπος. Κάθε Πολιτεία έχει τη δική της πολιτική παιδεία. Οι θεράποντες της “μοναρχικής Πολιτείας” (της “εκλόγιμης μοναρχίας”) επιχειρούν να πείσουν τους υπηκόους τους ότι είναι πολίτες και ότι το σύστημα είναι δημοκρατικό. Ό,τι επομένως εάν αμφισβητήσουν το σύστημα αυτό θα είναι υπόλογοι φιλικών αισθημάτων προς τη δικτατορία.
Προφανώς και δεν αναμένεται να ομολογήσουν ότι το κρατούν γενικώς παντού σημερινό σύστημα είναι αυθεντικά ολιγαρχικό. Όχι τόσο γιατί εντρέπονται να αποδεχθούν ότι είναι θεράποντες της ολιγαρχίας, αλλά επειδή θα απωλέσουν τη νομιμοποίησή του. Καθένας τότε θα αρχίσει να σκέφτεται πώς θα φέρει τη δημοκρατία.
Έχει ενδιαφέρον να προσεχθεί ότι στο ελληνικό σχολείο διδάσκεται η πολιτική παιδεία της εκλόγιμης, της μοναρχευομένης ολιγαρχίας, σαν αυθεντικά δημοκρατικής. Ταυτοχρόνως, αποφεύγεται κάθε αναφορά στην εκφυλιστική εκδοχή της που επικρατεί στη χώρα, στην κομματοκρατία.
Όργανο κυβερνητικής βούλησης
Ας αναλογισθούμε τι θα συνέβαινε στις αίθουσες των σχολείων εάν ο δάσκαλος εξηγούσε στους μαθητές ότι κανένα από τα θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος δεν εφαρμόζεται σύμφωνα με το πνεύμα και το γράμμα του, επειδή παραβιάζεται από τα ίδια τα κόμματα. Ό,τι η Βουλή λειτουργεί ως θεσμός απλής νομιμοποίησης της κυβερνητικής βούλησης και καθαγίασης των ανομιών του πολιτικού προσωπικού.
Στον αντίποδα, η πολιτική παιδεία της δημοκρατίας (και της αντιπροσώπευσης) θα απέδιδε στις έννοιες το πραγματικό τους περιεχόμενο. Θα διέκρινε μεταξύ εκλόγιμης μοναρχίας, αντιπροσώπευσης και δημοκρατίας, μεταξύ ελευθερίας και δικαιώματος. Θα εξηγούσε ότι στο σημερινό πολιτικό σύστημα η κοινωνία είναι ιδιώτης, ότι δεν της αναγνωρίζεται καμία θέση στην Πολιτεία. Ότι ο πολιτικός δεν υπόκειται στην Πολιτεία δικαίου, ότι δεν συγχωρείται λάθος στην επιλογή της κοινωνίας και συνακόλουθα δικαίωμα ανάκλησης, ελέγχου, αναζήτησης ευθυνών, ή ακόμη αξίωση αλλαγής πορείας της χώρας.
Θα εξηγούσε ότι ο πολιτικός ηγέτης κατέχει συγχρόνως τις ιδιότητες του εντολέα και του εντολοδόχου, δηλαδή την εξουσία να αποφασίζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό για τις τύχες μιας ολόκληρης χώρας/κοινωνίας, χωρίς η τελευταία να μπορεί να αρθρώσει αντίρρηση. Η επίγνωση του γεγονότος αυτού αρκεί από μόνη της για να οδηγήσει σε εφιαλτικά συμπεράσματα.
Γιώργος Κοντογιώργης ,
5 Αυγούστου 2017
Το σημερινό εκπαιδευτικό καθεστώς χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς που “διδάσκουν” την πολιτική παιδεία. Το ίδιο και τα ΜΜΕ. Έτσι συγκροτείται ο καθεστωτικός άνθρωπος. Κάθε Πολιτεία έχει τη δική της πολιτική παιδεία. Οι θεράποντες της “μοναρχικής Πολιτείας” (της “εκλόγιμης μοναρχίας”) επιχειρούν να πείσουν τους υπηκόους τους ότι είναι πολίτες και ότι το σύστημα είναι δημοκρατικό. Ό,τι επομένως εάν αμφισβητήσουν το σύστημα αυτό θα είναι υπόλογοι φιλικών αισθημάτων προς τη δικτατορία.
Προφανώς και δεν αναμένεται να ομολογήσουν ότι το κρατούν γενικώς παντού σημερινό σύστημα είναι αυθεντικά ολιγαρχικό. Όχι τόσο γιατί εντρέπονται να αποδεχθούν ότι είναι θεράποντες της ολιγαρχίας, αλλά επειδή θα απωλέσουν τη νομιμοποίησή του. Καθένας τότε θα αρχίσει να σκέφτεται πώς θα φέρει τη δημοκρατία.
Έχει ενδιαφέρον να προσεχθεί ότι στο ελληνικό σχολείο διδάσκεται η πολιτική παιδεία της εκλόγιμης, της μοναρχευομένης ολιγαρχίας, σαν αυθεντικά δημοκρατικής. Ταυτοχρόνως, αποφεύγεται κάθε αναφορά στην εκφυλιστική εκδοχή της που επικρατεί στη χώρα, στην κομματοκρατία.
Όργανο κυβερνητικής βούλησης
Ας αναλογισθούμε τι θα συνέβαινε στις αίθουσες των σχολείων εάν ο δάσκαλος εξηγούσε στους μαθητές ότι κανένα από τα θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος δεν εφαρμόζεται σύμφωνα με το πνεύμα και το γράμμα του, επειδή παραβιάζεται από τα ίδια τα κόμματα. Ό,τι η Βουλή λειτουργεί ως θεσμός απλής νομιμοποίησης της κυβερνητικής βούλησης και καθαγίασης των ανομιών του πολιτικού προσωπικού.
Στον αντίποδα, η πολιτική παιδεία της δημοκρατίας (και της αντιπροσώπευσης) θα απέδιδε στις έννοιες το πραγματικό τους περιεχόμενο. Θα διέκρινε μεταξύ εκλόγιμης μοναρχίας, αντιπροσώπευσης και δημοκρατίας, μεταξύ ελευθερίας και δικαιώματος. Θα εξηγούσε ότι στο σημερινό πολιτικό σύστημα η κοινωνία είναι ιδιώτης, ότι δεν της αναγνωρίζεται καμία θέση στην Πολιτεία. Ότι ο πολιτικός δεν υπόκειται στην Πολιτεία δικαίου, ότι δεν συγχωρείται λάθος στην επιλογή της κοινωνίας και συνακόλουθα δικαίωμα ανάκλησης, ελέγχου, αναζήτησης ευθυνών, ή ακόμη αξίωση αλλαγής πορείας της χώρας.
Θα εξηγούσε ότι ο πολιτικός ηγέτης κατέχει συγχρόνως τις ιδιότητες του εντολέα και του εντολοδόχου, δηλαδή την εξουσία να αποφασίζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό για τις τύχες μιας ολόκληρης χώρας/κοινωνίας, χωρίς η τελευταία να μπορεί να αρθρώσει αντίρρηση. Η επίγνωση του γεγονότος αυτού αρκεί από μόνη της για να οδηγήσει σε εφιαλτικά συμπεράσματα.
Γιώργος Κοντογιώργης ,
καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρώην πρύτανης. Γεννήθηκε στο Νυδρί Λευκάδας. Πτυχιούχος της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Μεταπτυχιακές σπουδές πολιτικής επιστήµης, κοινωνιολογίας και ιστορίας στο Παρίσι. Εκεί ανακηρύχθηκε το 1975 Docteur d’ Etat. Έχει συγγράψει πολλά βιβλία και περισσότερα από 300 επιστηµονικά άρθρα. Έχει διδάξει σε πολλά γνωστά ξένα πανεπιστήμια. Το 1985 διατέλεσε επί δίµηνο Γενικός Διευθυντής της ΕΤ 1, το 1989 (από 1-7 έως 31-12) Πρόεδρος και Διευθύνων Σύµβουλος της ΕΡΤ και στις εκλογές του 1993 υπηρεσιακός υφυπουργός Τύπου.
https://stavroslygeros.gr/idees/i-eklogiki-monarxia-kai-o-kathestorikos-anthropos/
https://stavroslygeros.gr/idees/i-eklogiki-monarxia-kai-o-kathestorikos-anthropos/
5 Αυγούστου 2017