Σόφια, Σκόπια και το όνομα.
Το επικίνδυνο άνοιγμα των Σκοπίων στην Βουλγαρία.
Το Σύμφωνο Φιλίας και η Εξέγερση του Ίλιντεν.
Skopia-kitsch
Καθώς πλησιάζουμε στο φθινόπωρο, όπως κάθε χρόνο τέτοιες μέρες προαναγγέλλονται, με διαρροές συνήθως, εξελίξεις στην υπόθεση της ονομασίας των Σκοπίων. Στην ουσία, μέχρι τώρα κανένα ουσιαστικό βήμα δεν έγινε και απλώς επιβεβαιωνόταν το αμετακίνητο Σκοπίων και Αθήνας από τις γνωστές θέσεις τους με την υπόμνηση και από τους δύο ότι έχουν κάνει ήδη τις υποχωρήσεις τους. Τώρα, πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, έχουμε κάποια νέα δεδομένα που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσαν να ξεκολλήσουν τη διαδικασία – όχι, πάντως, πριν από τις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου στα Σκόπια. Μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού είχαμε να πολεμάμε τον Γκρούεφσκι και τον εθνικιστικό παροξυσμό του. Μια χαρά μάς βόλευε και μας έδινε και ο ίδιος, με την πολιτική του αλυτρωτισμού και του εξαρχαϊσμού του, επιχειρήματα για να εμποδίζουμε την ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του, άσχετα εάν εκείνος με μαεστρία το μετέτρεπε σε ανθελληνικό δηλητήριο στην κοινή γνώμη. Τι θα γίνουμε, λοιπόν, χωρίς το σκιάχτρο του; Ο Ζάεφ, δίχως να ανατρέψει πλήρως την πολιτική του προκατόχου του, εκτός απροόπτου δεν θα μας κάνει τη χάρη να φτιάξει και άλλους ανδριάντες ή να ανέχεται πρωτοκλασάτα στελέχη του να ανεμίζουν, με τον μανδύα του ορειβάτη στον Ολυμπο, όπως έγινε με τον πρώην ΥΠΕΞ Μιλοσόσκι, σημαίες της «Μεγάλης Μακεδονίας». Οχι μόνο αυτό, αλλά με το που ανέλαβε την κυβέρνηση, έκλεισε, φαινομενικά τουλάχιστον, παλιές εκκρεμότητες με τη Βουλγαρία.
Τα πρώτα μαντάτα για την Ελλάδα, από την προσέγγιση Σόφιας και Σκοπίων, έφτασαν ήδη. Προτού στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής τού μεταξύ τους «συμφώνου φιλίας», η Βουλγάρα ΥΠΕΞ Ζαχάρεβα διεμήνυσε πως η Σόφια δεν πρόκειται να συναινέσει σε όνομα της FYROM που θα περιέχει γεωγραφικό προσδιορισμό, όπως Βόρεια ή Ανω Μακεδονία, καθώς αυτό μπορεί να υποκρύπτει βλέψεις στη «Μακεδονία του Πιρίν», το τμήμα δηλαδή της παλιάς Μακεδονίας που δόθηκε στη Βουλγαρία. Δεδομένου ότι τα Σκόπια έχουν απορρίψει ήδη τη γεωγραφική φόρμουλα, αποκτούν τώρα και σύμμαχο στο πρόσωπο της Βουλγαρίας, της μέχρι προχθές συμμάχου της Ελλάδας. Συγκροτείται, έτσι, άτυπο «μέτωπο» Σόφιας και Σκοπίων απέναντι στην «κόκκινη γραμμή» της Αθήνας για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων (erga omnes). Αν τώρα σε αυτό προσθέσουμε και την κατηγορηματική (;) αντίθεση του κυβερνητικού εταίρου κ. Καμμένου σε ονομασία που θα περιέχει το «Μακεδονία ή παραγωγό του», τότε το πράγμα περιπλέκεται ως προς το τι θέλουμε εμείς.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ
11/8/2017
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Το επικίνδυνο άνοιγμα των Σκοπίων στην Βουλγαρία.
Το Σύμφωνο Φιλίας και η Εξέγερση του Ίλιντεν.
Προσπάθεια να κλείσει το «μέτωπο» με την Βουλγαρία και να παρακάμψει τα προβλήματα με την Ελλάδα, καταβάλλει ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ ζητώντας από την Βουλή να εγκρίνει το Σύμφωνο Φιλίας με την Βουλγαρία την ώρα που η αντιπολίτευση του Ν. Γκρούεφσκι αντιδρά και αφήνει αιχμές για προδοσία…
Η αντιπαράθεσή αυτή είναι σε εξέλιξή την στιγμή που οι ηγεσίες των δυο χωρών έχουν ανακοινώσει ότι θα εορτάσουν από κοινού την εξέγερση του Ίλιντεν στις 2 Αυγούστου. Μια αμφιλεγόμενη επέτειος που διχάζει μέχρι τώρα τις δυο χώρες καθώς αποτελεί σύμβολο δυο διαφορετικών εθνικισμών: του «μακεδονικού» και του Βουλγαρικού.
Ο Ζ. Ζάεφ υπεραμύνθηκε της συμφωνίας υποστηρίζοντας ότι επιβεβαιώνει το διακριτό «Μακεδονικό Έθνος, Μακεδονική γλώσσα και μακεδονική ταυτότητα» προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει δίλημμα και ερώτημα για την ύπαρξη «δυο κρατών, δυο εθνών, δυο γλωσσών».
Και ο κ. Ζάεφ θέλοντας να προβάλει το δέλεαρ για την υπογραφή του Συμφώνου, αναφέρεται στην σημασία των σχέσεων με την Βουλγαρία καθώς η χώρα είναι μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, θα διευκολύνει τις οικονομικές σχέσεις και την διασύνδεση συγκοινωνιών και ενεργειακών δικτύων, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, θα δοθεί ώθηση στην κατασκευή του Διαδρόμου 8, για οποίο όπως είπε ο κ. Ζάεφ προσφέρθηκε βοήθεια και από την Διαδικασία του Βερολίνου στην πρόσφατη συνάντηση στην Τεργέστη.
Και ο κ. Ζάεφ ανέφερε ακόμη ότι από κοινού θα πρέπει να εμποδιστεί η κακόβουλη προπαγάνδα και στις δυο χώρες, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ο λόγος του μίσους και ο εθνικισμός.
Στα θετικά της συμφωνίας με την Βουλγαρία ο κ. Ζάεφ συμπεριέλαβε και το ότι η Σόφια υποστηρίζει την ένταξη της «Μακεδονίας» στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ χωρίς την προϋπόθεση της επίλυσης του ονόματος.
Το εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE και ο πρώην υπουργός εξωτερικών Α. Μιλόσοσκι εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις και παρουσίασαν συγκεκριμένο πλαίσιο βάσει του οποίου θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό το Σύμφωνο Φιλίας, μεταξύ των δυο χωρών, ώστε να μην απειληθεί η «μακεδονική ταυτότητα».
Ο κ. Μιλόσοσκι επισημαίνει ότι δεν υπάρχει αναφορά σε «Μακεδονικό λαό» ενώ η αναφορά σε «μακεδονική γλώσσα» γίνεται σε σχέση με το «μακεδονικό Σύνταγμα» και όχι σαν ένα πραγματικό δεδομένο. Ο κ. Μιλόσοσκι εγείρει και θέμα «μακεδονικής μειονότητας» στην Βουλγαρία υποστηρίζοντας ότι εάν δεν υπάρχει αναφορά στο κείμενο του Συμφώνου, θα πρόκειται για παραβίαση του άρθρου 49 του συντάγματος που προβλέπει την υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για τους «Μακεδόνες που ζουν εκτός συνόρων». Οι εθνικιστές του VMRO-DPMNE αντιδρούν επίσης στην αναφορά σε «κοινή ιστορία» χωρίς να γίνεται μνεία στην διαφορετική ιστορική πορεία των δυο λαών.
Τις εξελίξεις αυτές παρακολουθούν σιωπηλά οι αλβανικές πολιτικές δυνάμεις στην ΠΓΔΜ, καθώς υποχώρηση του «μακεδονισμού» ενισχύει την δική τους επιδίωξη για διεθνοτικό κράτος κάτι όμως που θα τροφοδοτήσει εντονότατες αντιδράσεις από την πλευρά των εθνικιστών.
Και σε αυτό το κλίμα είναι προφανές ότι δυσχεραίνεται η προσπάθεια εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της ονομασίας.
Την ημέρα του Προφήτη Ηλία, στις 20 Ιουλίου 1903 στην Οθωμανική Μακεδονία οι Βούλγαροι κομιτατζήδες της οργάνωσης VMRΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) οργάνωσαν εξέγερση των Χριστιανών με το επίπλαστο σύνθημα η «Μακεδονία στους Μακεδόνες» και μετά από μερικά μικροεπεισόδια που προκάλεσαν άφησαν το πεδίο ελεύθερο στον τουρκικό στρατό να ξεσπάσει εναντίον του χριστιανικού πληθυσμού. Αυτή όμως ή εξέλιξή αφύπνισε τον Ελληνισμό που κινήθηκε άμεσα και αντέδρασε γράφοντας λαμπρές σελίδες με τον Μακεδονικό Αγώνα…
Η εξέγερση του Ίλιντεν και τα όσα ακολούθησαν έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς σύμφωνα και με τις αναφορές των διπλωματικών εκπροσώπων και προξένων των ευρωπαϊκών δυνάμεων δεν καταγράφεται πουθενά η εμπλοκή «Μακεδόνων» στην σύγκρουσή, αλλά μόνο η σύγκρουσή Ελλήνων και Βουλγάρων για την απελευθέρωση για λογαριασμό τους των τμημάτων της Μακεδονίας που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Οθωμανών.
Και έτσι αυτή η αντιφατική επέτειος για μεν τους Σκοπιανούς αφορά την αφετηρία του «μακεδονισμού» ενώ για τους Βούλγαρους αφορά την έναρξη του αγώνα του Βουλγαρικού μεγαλοϊδεατισμού και εθνικής ολοκλήρωσης
Αν η σκοπιανή ηγεσία αποδεχθεί τον κοινό εορτασμό τότε ουσιαστικά ο Ζ. Ζάεφ παραδέχεται ότι οι πολίτες της χώρας του συνδέονται με το Βουλγαρικό Έθνος ενώ ερωτήματα στα Σκόπια προκάλεσε και το προσκύνημα του Ζάεφ στο άγαλμα του τσάρου Σαμουήλ στην Σόφια.
Νίκος Μελέτης
http://www.liberal.gr/arthro/154562/amyna--diplomatia/2017/to-epikinduno-anoigma-ton-skopion-stin-boulgaria-to-sumfono-filias-kai-i-exegersi-tou-ilinten-.html
23 Ιουλίου 2017
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Το επικίνδυνο άνοιγμα των Σκοπίων στην Βουλγαρία.
Το Σύμφωνο Φιλίας και η Εξέγερση του Ίλιντεν.
Προσπάθεια να κλείσει το «μέτωπο» με την Βουλγαρία και να παρακάμψει τα προβλήματα με την Ελλάδα, καταβάλλει ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ ζητώντας από την Βουλή να εγκρίνει το Σύμφωνο Φιλίας με την Βουλγαρία την ώρα που η αντιπολίτευση του Ν. Γκρούεφσκι αντιδρά και αφήνει αιχμές για προδοσία…
Η αντιπαράθεσή αυτή είναι σε εξέλιξή την στιγμή που οι ηγεσίες των δυο χωρών έχουν ανακοινώσει ότι θα εορτάσουν από κοινού την εξέγερση του Ίλιντεν στις 2 Αυγούστου. Μια αμφιλεγόμενη επέτειος που διχάζει μέχρι τώρα τις δυο χώρες καθώς αποτελεί σύμβολο δυο διαφορετικών εθνικισμών: του «μακεδονικού» και του Βουλγαρικού.
Ο Ζ. Ζάεφ υπεραμύνθηκε της συμφωνίας υποστηρίζοντας ότι επιβεβαιώνει το διακριτό «Μακεδονικό Έθνος, Μακεδονική γλώσσα και μακεδονική ταυτότητα» προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει δίλημμα και ερώτημα για την ύπαρξη «δυο κρατών, δυο εθνών, δυο γλωσσών».
Και ο κ. Ζάεφ θέλοντας να προβάλει το δέλεαρ για την υπογραφή του Συμφώνου, αναφέρεται στην σημασία των σχέσεων με την Βουλγαρία καθώς η χώρα είναι μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, θα διευκολύνει τις οικονομικές σχέσεις και την διασύνδεση συγκοινωνιών και ενεργειακών δικτύων, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, θα δοθεί ώθηση στην κατασκευή του Διαδρόμου 8, για οποίο όπως είπε ο κ. Ζάεφ προσφέρθηκε βοήθεια και από την Διαδικασία του Βερολίνου στην πρόσφατη συνάντηση στην Τεργέστη.
Και ο κ. Ζάεφ ανέφερε ακόμη ότι από κοινού θα πρέπει να εμποδιστεί η κακόβουλη προπαγάνδα και στις δυο χώρες, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ο λόγος του μίσους και ο εθνικισμός.
Στα θετικά της συμφωνίας με την Βουλγαρία ο κ. Ζάεφ συμπεριέλαβε και το ότι η Σόφια υποστηρίζει την ένταξη της «Μακεδονίας» στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ χωρίς την προϋπόθεση της επίλυσης του ονόματος.
Το εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE και ο πρώην υπουργός εξωτερικών Α. Μιλόσοσκι εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις και παρουσίασαν συγκεκριμένο πλαίσιο βάσει του οποίου θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό το Σύμφωνο Φιλίας, μεταξύ των δυο χωρών, ώστε να μην απειληθεί η «μακεδονική ταυτότητα».
Ο κ. Μιλόσοσκι επισημαίνει ότι δεν υπάρχει αναφορά σε «Μακεδονικό λαό» ενώ η αναφορά σε «μακεδονική γλώσσα» γίνεται σε σχέση με το «μακεδονικό Σύνταγμα» και όχι σαν ένα πραγματικό δεδομένο. Ο κ. Μιλόσοσκι εγείρει και θέμα «μακεδονικής μειονότητας» στην Βουλγαρία υποστηρίζοντας ότι εάν δεν υπάρχει αναφορά στο κείμενο του Συμφώνου, θα πρόκειται για παραβίαση του άρθρου 49 του συντάγματος που προβλέπει την υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για τους «Μακεδόνες που ζουν εκτός συνόρων». Οι εθνικιστές του VMRO-DPMNE αντιδρούν επίσης στην αναφορά σε «κοινή ιστορία» χωρίς να γίνεται μνεία στην διαφορετική ιστορική πορεία των δυο λαών.
Τις εξελίξεις αυτές παρακολουθούν σιωπηλά οι αλβανικές πολιτικές δυνάμεις στην ΠΓΔΜ, καθώς υποχώρηση του «μακεδονισμού» ενισχύει την δική τους επιδίωξη για διεθνοτικό κράτος κάτι όμως που θα τροφοδοτήσει εντονότατες αντιδράσεις από την πλευρά των εθνικιστών.
Και σε αυτό το κλίμα είναι προφανές ότι δυσχεραίνεται η προσπάθεια εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της ονομασίας.
Την ημέρα του Προφήτη Ηλία, στις 20 Ιουλίου 1903 στην Οθωμανική Μακεδονία οι Βούλγαροι κομιτατζήδες της οργάνωσης VMRΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) οργάνωσαν εξέγερση των Χριστιανών με το επίπλαστο σύνθημα η «Μακεδονία στους Μακεδόνες» και μετά από μερικά μικροεπεισόδια που προκάλεσαν άφησαν το πεδίο ελεύθερο στον τουρκικό στρατό να ξεσπάσει εναντίον του χριστιανικού πληθυσμού. Αυτή όμως ή εξέλιξή αφύπνισε τον Ελληνισμό που κινήθηκε άμεσα και αντέδρασε γράφοντας λαμπρές σελίδες με τον Μακεδονικό Αγώνα…
Η εξέγερση του Ίλιντεν και τα όσα ακολούθησαν έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς σύμφωνα και με τις αναφορές των διπλωματικών εκπροσώπων και προξένων των ευρωπαϊκών δυνάμεων δεν καταγράφεται πουθενά η εμπλοκή «Μακεδόνων» στην σύγκρουσή, αλλά μόνο η σύγκρουσή Ελλήνων και Βουλγάρων για την απελευθέρωση για λογαριασμό τους των τμημάτων της Μακεδονίας που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Οθωμανών.
Και έτσι αυτή η αντιφατική επέτειος για μεν τους Σκοπιανούς αφορά την αφετηρία του «μακεδονισμού» ενώ για τους Βούλγαρους αφορά την έναρξη του αγώνα του Βουλγαρικού μεγαλοϊδεατισμού και εθνικής ολοκλήρωσης
Αν η σκοπιανή ηγεσία αποδεχθεί τον κοινό εορτασμό τότε ουσιαστικά ο Ζ. Ζάεφ παραδέχεται ότι οι πολίτες της χώρας του συνδέονται με το Βουλγαρικό Έθνος ενώ ερωτήματα στα Σκόπια προκάλεσε και το προσκύνημα του Ζάεφ στο άγαλμα του τσάρου Σαμουήλ στην Σόφια.
Νίκος Μελέτης
http://www.liberal.gr/arthro/154562/amyna--diplomatia/2017/to-epikinduno-anoigma-ton-skopion-stin-boulgaria-to-sumfono-filias-kai-i-exegersi-tou-ilinten-.html
23 Ιουλίου 2017