Τα 5 "κρητικά" project που αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη της χώρας.
Σήμερα πραγματοποιείται στα Χανιά ενεργειακό φόρουμ που διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας "Καθαρή Ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους” στο οποίο θα παραστούν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Επιτροπής, με επικεφαλής τον αρμόδιο Επίτροπο Ενέργειας Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε.
Από ελληνικής πλευράς στο φόρουμ θα συμμετάσχουν ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας, ο υπουργός ενέργειας Γ. Σταθάκης, η ευρωβουλευτής Μ. Σπυράκη, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σ. Αρναουτάκης, ο υφυπουργός ναυτιλίας Ν. Σαντορινιός καθώς και άλλοι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και του κλάδου της πράσινης ενέργειας
Και βέβαια έχει τη δική του σημασία το γεγονός ότι η Επιτροπή επέλεξε το μεγαλύτερο ελληνικό νησί προκειμένου να εγκαινιάσει την πρωτοβουλία για την ενεργειακή μετάβαση όλων των νησιών της Ευρώπης, με στόχο τη διασφάλιση της ασφαλούς και φθηνής ενεργειακής τροφοδοσίας αλλά και της δημιουργίας θέσεων εργασίας.
Πράγματι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι η Κρήτη τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο σημαντικών επενδυτικών σχεδιασμών του τομέα της ενέργειας, τα οποία έχουν όχι μόνο τοπικό αλλά και εθνικό και περιφερειακό χαρακτήρα. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια έχουν προταθεί και εξετάζονται ή βρίσκονται στη φάση υλοποίησης σημαντικά ενεργειακά σχέδια που περιλαμβάνουν ή έχουν αφετηρία την Κρήτη και έχουν βαρύνουσα σημασία που δεν περιορίζεται μόνο στον ενεργειακό τομέα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα δύο σχέδια για διεθνείς διασυνδέσεις ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, ο αγωγός φυσικού αερίου East Med έργο έμπνευσης της ΔΕΠΑ που φιλοδοξεί να μεταφέρει το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου, από την Κύπρο, προς την Κρήτη και στη συνέχεια στην ηπειρωτική Ελλάδα και ο Eurasia Interconnector το ηλεκτρικό καλώδιο που θα ξεκινά από το Ισραήλ, θα διέρχεται από την Κύπρο, συνδέοντάς την με την Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Μόνο αυτά τα δύο έργα εκτιμάται ότι έχουν προϋπολογισμό αρκετά δισ. ευρώ και έχουν κινήσει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον, έχουν ενταχθεί στα έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και στην πρωτοβουλία ΕΕ Connecting Europe. Και αυτό διότι τα δύο αυτά έργα θεωρούνται σημαντικά για την πολιτική της ενεργειακής ασφάλειας και της διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας ενέργειας της Ευρώπης.
Επίσης στον τομέα της καθαρής ενέργειας για την Κρήτη έχουν προταθεί και εξετάζονται σημαντικά σχέδια ανάπτυξης αιολικών πάρκων, υβριδικών σταθμών (δηλαδή μονάδων που χρησιμοποιούν περισσότερες της μιας τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρισμού) και μονάδων αντλησιοταμίευσης (δηλαδή έργων που αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια σε μορφή υδατικών αποθεμάτων). Αυτά τα έργα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και κάποια εξ αυτών είναι υποψήφια για κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Το κορυφαίο πρωτοποριακό έργο πράσινης ενέργειας που συνδυάζει και την αποθήκευση ενέργειας και εντάσσεται πλήρως στην ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής αυτονομίας των νησιών είναι το έργο αντλησιοταμίευσης στο Αμάρι Κρήτης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πράσινο υβριδικό έργο που προωθείται παγκοσμίως συνολικού ύψους 270 εκατ. ευρώ που θα δημιουργήσει περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την ενεργειακή θωράκιση της Κρήτης. Το έργο βρίσκεται στην τελική φάση αδειοδότησης έχοντας εξασφαλίσει κοινοτική χρηματοδότηση για τις μελέτες του, ενώ είναι υποψήφιο για χρηματοδότηση από το πακέτο Γιούνκερ.
Επιπλέον, μεταξύ άλλων, στην Κρήτη αναπτύσσουν αιολικά πάρκα η Τέρνα Ενεργειακή, η γαλλική EdF, η ΔΕΗ και ο όμιλος Κοπελούζου, ενώ υδροηλεκτρικούς σταθμούς η Τέρνα Ενεργειακή και η EdF.
Καθοριστικής σημασίας εξάλλου για το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα και τους καταναλωτές είναι η διασύνδεση της Κρήτης με το ελληνικό ηπειρωτικό σύστημα, η οποία αναμένεται να εξελιχθεί σε δύο στάδια και με δύο έργα. Το πρώτο θα είναι με την λεγόμενη μικρή διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος που μπορεί να έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα 2 ετών και η μεγάλη διασύνδεση που ενδέχεται να ενσωματωθεί με το project Eurasia Interconnector ή να αναπτυχθεί από τον ΑΔΜΗΕ, πιθανόν με τη μορφή ΣΔΙΤ.
Τέλος το πέμπτο μεγάλο ενεργειακό project της Κρήτης αφορά στις έρευνες που αναμένεται να ξεκινήσουν στα νότια και δυτικά του νησιού για υδρογονάνθρακες. Ως γνωστόν η κυβέρνηση προχωρά μετά από πρόταση επενδυτών, στην προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού. Η πρόταση έχει προέλθει από την κοινοπραξία των Ελληνικών Πετρελαίων, της γαλλικής Total και της αμερικανικής ExxonMobil.
Του Χάρη Φλουδόπουλου
22/9/2017
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ