Το παζάρι του Σαουδάραβα διαδόχου με ΗΠΑ και Ισραήλ.


 Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην Washington Post στις 5 Νοεμβρίου ο David Ignatius υποστήριξε ότι το σχέδιο βίαιου εκσυγχρονισμού της Σαουδικής Αραβίας που δια των μαζικών εκκαθαρίσεων υλοποιεί ο διάδοχος του βασιλείου πρίγκηπας Mohammad bin Salman έχει την ισχυρή στήριξη του Donald Trump και του κύκλου του.

Προς στήριξη του ισχυρισμού του ο αρθρογράφος έκανε γνωστό ότι ο Jared Kushner, γαμπρός και εξ απορρήτων του Αμερικανού προέδρου, πραγματοποίησε λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των εκκαθαρίσεων επίσκεψη στο Ριάντ, όπου για αρκετές νύχτες η ανταλλαγή απόψεων και ιδεών έφθανε μέχρι τις 4 π.μ. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι οι επισκέψεις του Κushner στο Ριάντ το τελευταίο διάστημα ανέρχονται σε τρεις.

Υπενθυμίζεται ότι ο Kushner (θρησκευόμενος Ορθόδοξος Εβραίος με δεσμούς με το Ισραήλ) είναι υπεύθυνος, από κοινού με τον Jason Greenblatt (επίσης Ορθόδοξο Εβραίο, πρώην στέλεχος του ομίλου Trump και νυν ειδικό απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή), τον David Friedman (υπέρμαχο και χρηματοδότη του παράνομου εβραϊκού εποικισμού των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών, ο οποίος διορίσθηκε επί Trump πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ, παρά τις αντιδράσεις ειρηνιστικών και μετριοπαθών αμερικανο-εβραϊκών οργανώσεων) και την αναπληρώτρια Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Dina Powell (κοπτικής καταγωγής, πρώην στέλεχος της κυβέρνησης Bush jr. και της Goldman Sachs), για την εκπόνηση του σχεδίου της αμερικανικής κυβέρνησης για την επίλυση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης.

Η κεντρική ιδέα του σχεδίου είναι η διευθέτηση του ζητήματος από τα άμεσα εμπλεκόμενα μέρη (δηλ. τους κατέχοντες και τους κατεχόμενους) δίχως την "επιβολή” ρυθμίσεων από τρίτα μέρη, όπως ο ΟΗΕ. Σύμφωνα με όσα δημοσίευσαν οι New York Times το Σάββατο, το σχέδιο αυτό βρίσκεται πλέον στο στάδιο της συγγραφής.

Η πορεία προς την δημοσιοποίηση αυτού του σχεδίου φαίνεται ότι δεν είναι άσχετη με τα τεκταινόμενα στη Σαουδική Αραβία. Άλλωστε, στο φόντο των εκκαθαρίσεων, ο πρίγκηπας Mohammad bin Salman κάλεσε αιφνιδιαστικά την προηγουμένη εβδομάδα στο Ριάντ και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής και επικεφαλής της οργάνωσης Φάταχ, Mahmud Abbas, στον οποίο, όπως υποστηρίζει ρεπορτάζ του ισραηλινού Channel 10, δόθηκε η εντολή είτε να στηρίξει το σχέδιο Trump για το Μεσανατολικό είτε να παραιτηθεί.

Επιπλέον, εκφράσθηκε δυσφορία για την επίσκεψη που πραγματοποίησε τον Οκτώβριο στην Τεχεράνη ο υπαρχηγός της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς, Saleh el -Arouri (ο ίδιος που συνυπέγραψε τη συμφωνία εθνικής συμφιλίωσης με τη Φάταχ τον περασμένο μήνα), ενώ τονίσθηκε ότι τα στελέχη της οργάνωσης του Παλαιστίνιου προέδρου που βρίσκονται στον Λίβανο πρέπει να απέχουν από κάθε συνεργασία με την σιιτική Χεζμπολλάχ.

Ο επρόσωπος του Abbas διέψευσε το ρεπορτάζ, λέγοντας ότι η Σαουδική Αραβία στηρίζει μία "λύση δύο κρατών” στο Μεσανατολικό, με βάση τα σύνορα του 1967, καθώς και την παλαιστινιακή εθνική συμφιλίωση.

Το Channel 10, πάντως, ήταν αυτό στο οποίο διέρρευσε την προηγούμενη εβδομάδα και τηλεγράφημα του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών προς τις ανά τον κόσμο διπλωματικές αποστολές του, όπου δίνονταν οδηγίες για πλήρη στήριξη του σαουδαραβικού αφηγήματος του Ριάντ σχετικά με τη Χεζμπολάχ, την παραίτηση του Λιβανέζου πρωθυπουργού Saad Hariri, την δραστηριότητα των ανταρτών Χούθι της Υεμένης (οι οποίοι εκτόξευσαν πύραυλο προς το αεροδρόμιο του Ριάντ) και την επιρροή του Ιράν ως τον παράγοντα που ενοποιεί τις αναδυόμενες εντάσεις στην περιοχή.

Η ψηφίδα που έλειπε δόθηκε από μίαν άλλη εντυπωσιακή αποκάλυψη: τη διαρροή στην αριστερή (και φιλική στη Χεζμπολλάχ) λιβανέζικη εφημερίδα Al-Akhbar του υπομνήματος που φέρεται να απέστειλε στον πρίγκηπα Mohammad bin Salman o Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών Adel al-Jubeir, με θέμα τις προϋποθέσεις για την, δρομολογούμενη ως φαίνεται, εξομάλυνση των σχέσεων του βασιλείου με το εβραϊκό κράτος, στο πλαίσιο, όπως αναφέρεται, της "στρατηγικής σχέσης” που συνήψαν Ριάντ και Ουάσιγκτον.

Το έγγραφο δεν φέρει ημερομηνία ούτε έχει πιστοποιηθεί η γνησιότητά του από τρίτο μέρος. Πάντως, η δημοσιοποίησή του έχει προκαλέσει αίσθηση, αν κρίνουμε από την τοποθέτηση "αραβικών πηγών” και πάλι προς το ισραηλινό Channel 10, ότι πρόκειται για προσπάθεια δυσφήμισης των Σαούντ,η οποία εντάσσεται στον "ψυχολογικό πόλεμο” που ασκεί δια των μέσων ενημέρωσης το Ιράν.

Στο κείμενο που διέρρευσε αναφέρεται ότι η εξομάλυνση των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ αποτελεί ζήτημα εξαιρετικά ευαίσθητο για την μουσουλμανική κοινή γνώμη και για αυτό το Ριάντ δεν θα πρέπει να πάρει αυτό το ρίσκο παρά μόνο εάν αισθανθεί ότι οι ΗΠΑ έχουν μία ειλικρινή προσέγγιση στο θέμα του Ιράν ως αποσταθεροποιητή της περιοχής δια της εξαγωγής τρομοκρατίας.

Ο συντάκτης του εγγράφου εμφανίζεται να ενθαρρύνει το "κλείσιμο” της ισραηλινο-παλαιστινιακής διαμάχης, με ακύρωση του δικαιώματος επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων και πολιτογράφησή τους στις αραβικές χώρες όπου κατοικούν. Θέτει, ωστόσο, ως προϋπόθεση την διεθνοποίηση της Ιερουσαλήμ, η οποία θα περιέλθει σε ειδικό καθεστώς υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ.

Μία ακόμη δυσκολότερη προϋπόθεση αφορά το πυρηνικό οπλοστάσιο του εβραϊκού κράτους, το οποίο, κατά το εν λόγω κείμενο, θα πρέπει, κατόπιν αμερικανικών ενεργειών, είτε να διαλυθεί είτε να εξισορροπηθεί με τη δημιουργία σαουδαραβικού πυρηνικού αντίστοιχου.

Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία επίσημη τοποθέτηση της Σαουδικής Αραβίας ήταν το "σχέδιο Αμπτουλλάχ” το οποίο διατυπώθηκε το 2002 από τον προηγούμενο βασιλιά, ενόσω αυτός ήταν ακόμη διάδοχος, και υιοθετήθηκε από τον Αραβικό Σύνδεσμο. Το σχέδιο αυτό, το οποίο ουδέποτε απαντήθηκε επισήμως από ισραηλινής πλευράς, προβλέπει πλήρη αποκατάσταση σχέσεων του εβραϊκού κράτους με τα αραβικά, υπό τον όρο της δημιουργίας (πλήρως κυρίαρχου) παλαιστινιακού κράτους με βάση τα σύνορα του 1967 και μια "δίκαιη λύση” του προσφυγικού προβλήματος.  

Του Κώστα Ράπτη


15/11/2017