Το υβριδικό σενάριο για την Ελλάδα και οι προσδοκίες για συμφωνία-πακέτο την άνοιξη.




Η έξοδος της Ελλάδας από το τρίτο μνημόνιο είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει με την ενεργοποίηση ενός νέου τέταρτου προγράμματος/δανείου. Αντίθετα αυτή θα γίνει με μία "πρωτότυπη" συμφωνία-πακέτο, η οποία, όπως και ό,τι άλλο έχει συμφωνηθεί για την Ελλάδα μέχρι σήμερα, θα αποτελεί νέο νομικό και οικονομικό δεδομένο για την Ευρωζώνη.

Στην εκτίμηση αυτή προέβη χθες κοινοτικός αξιωματούχος στο πλαίσιο άτυπης ενημέρωσης για τα επόμενα – μετά την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης – βήματα που θα πρέπει να διανύσει το ελληνικό πρόγραμμα μετά την τέταρτη αξιολόγηση και την ολοκλήρωσή της πριν από τις 20 Αυγούστου, που προβλέπεται η έξοδος από το πρόγραμμα.

Όπως διευκρινίσθηκε, το ενδιαφέρον στοιχείο στις εκτιμήσεις αυτές είναι ότι η προσδοκία όλων των πλευρών φαίνεται να είναι πλέον η συγκρότηση ενός "πακέτου" που θα πρέπει να συζητηθεί ταυτόχρονα  με την τέταρτη αξιολόγηση την άνοιξη του 2018 και το οποίο πέραν της ολοκλήρωσης της υλοποίησης των δεσμεύσεων του προγράμματος θα συμπεριλαμβάνει την ενεργοποίηση της ρήτρας αναδιάρθρωσης του χρέους που είχε τεθεί ήδη από τον Νοέμβριο του 2012.  

Η ρήτρα του 2012 προέβλεπε την τελική αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους όταν και εφ’ όσον είχε ολοκληρωθεί το πρόγραμμα και είχαν επιτευχθεί τα προβλεπόμενα πλεονάσματα. Σημειωτέον ότι η ίδια κοινοτική πηγή επιβεβαίωσε ότι οι όροι υλοποίησης της ρήτρας αυτής – που είχε τεθεί από τον Ζ.Κ. Γιουνκέρ και είχε συμφωνηθεί – είχαν υπάρξει το φθινόπωρο του 2014, αλλά ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε λόγω των εξελίξεων που ακολούθησαν…

Η ρήτρα αυτή έχει ενταχθεί και στις συμφωνίες της 15ης Ιουνίου του 2016 και αναμένεται να ενεργοποιηθεί την άνοιξη του 2018, όταν το πρόγραμμα θα βαίνει προς ολοκλήρωσή του με βεβαιωμένα πλέον για δύο συνεχή έτη τα προβλεπόμενα πλεονάσματα.

Αυτή η "λύση-πακέτο" η οποία χαρακτηρίσθηκε "υβριδική" και πρωτότυπη –δεν έχει εφαρμοσθεί άλλη φορά σε καμία από τις χώρες που πέρασαν από πρόγραμμα- θα προβλέπει την "εγγυημένη" (με ένα κεφαλαιακό μαξιλάρι) επιστροφή στις αγορές και την συνέχιση της υλοποίησης των ήδη αποφασισμένων και δρομολογημένων μεταρρυθμιστικών πολιτικών, παράλληλα με την περαιτέρω αναδιάρθρωση (επιμήκυνση) του χρέους.

Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και "πακεταρισθεί" πριν από το καλοκαίρι έτσι ώστε να δρομολογηθούν έγκαιρα και πριν από τις 20 Αυγούστου οι σχετικές δεσμεύσεις ολοκλήρωσης και εξόδου από το πρόγραμμα.

Μία λύση η οποία θα συνοδεύεται από άλλο ένα πρόγραμμα δανειακό (προληπτικό ή μη) και μαζί ένα νέο μνημόνιο χαρακτηρίσθηκε ως ανέφικτη, αν και προβλεπόμενη στο πλαίσιο του ESM, λόγω της ελάχιστης δυνατότητας να υλοποιηθεί μία τέτοια δυνατότητα υπό την τρέχουσα πολιτική συγκυρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ενόψει των ευρωεκλογών του 2019.

του Γ. Αγγέλη


1/11/2017