Γιατί ο Ερντογάν χάνει τον ύπνο του;



Οι δήμαρχοι τεσσάρων από τις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας αναγκάστηκαν από τον Ερντογάν σε παραίτηση στο όνομα της ανανέωσης της δημόσιας εικόνας του κυβερνώντος κόμματος. Ήταν εκλεγμένοι δήμαρχοι που έπρεπε να παραιτηθούν από τα αξιώματά τους χωρίς την δυνατότητα να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τους λόγους που το έκαναν.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν, που προετοιμάζεται για τριπλές εκλογές (αυτοδιοικητικές, εθνικές και προεδρικές) σε δυο χρόνια, αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες στην ανανέωση του κόμματός του. Οι δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης, της Άγκυρας, της Προύσας και του Μπαλικεσίρ δεν είναι οι μόνοι, που έπρεπε να αφήσουν τις θέσεις τους: Σύμφωνα με τα κυβερνητικά ΜΜΕ, πρόκειται να παραιτηθούν ακόμη 30 δήμαρχοι. Ακόμη περισσότεροι επαρχιακοί και τοπικοί διευθυντές του κυβερνώντος κόμματος «προσκλήθηκαν» εξίσου να παραιτηθούν μέσω των κυβερνητικών εφημερίδων. Κανείς τους δεν μπόρεσε να εξηγήσει στους εκλογείς του γιατί παραιτήθηκε.

«Επί των ημερών μου δεν υπήρξε διαφθορά. Εγώ ο ίδιος δεν είχα καμία σχέση με τους Γκιουλενιστές. Δεν θα παραιτηθώ, όμως απειλήθηκα με αποτέλεσμα να μην μπορώ να φέρω εις πέρας την αποστολή μου», ανακοίνωσε ο δήμαρχος του Μπαλικεσίρ, κ. Α. Εντίπ Ουγκούρ. Η σύζυγός του συνελήφθη από την αντιτρομοκρατική υπηρεσία στην Άγκυρα, επομένως ο δήμαρχος παραιτήθηκε το επόμενο πρωί.

Κατέχοντας το αξίωμα για περισσότερα από 20 χρόνια, ο δήμαρχος της πρωτεύουσας, Μελίχ Γκοκτσέκ, αντιστάθηκε στην παραίτηση για σχεδόν ένα μήνα, όμως εγκατέλειψε την θέση του στο όνομα της «πίστης στον σκοπό και στον Πρόεδρο».

Οι γραφιάδες της εξουσίας δημοσίευσαν άρθρα που υποστήριζαν ότι οι δήμαρχοι που εκδιώχθηκαν ηγούνταν πόλεων όπου δεν είχε κερδίσει το δημοψήφισμα για το προεδρικό καθεστώς. «Μα αυτό είναι παράλογο! Το δημοψήφισμα δεν είχε να κάνει με τις διαθέσεις των δημάρχων αλλά με το κατά πόσο οι πολίτες ήθελαν να δουν τον Ερντογάν ως έναν παντοδύναμο Πρόεδρο», απάντησε ένας αρθρογράφος της Αριστεράς.

Η αντιπολίτευση αντέδρασε σφοδρά: «Πρόκειται για μαφιόζικες πρακτικές. Όσοι έχουν εκλεγεί δεν γίνεται να παραιτηθούν των θέσεών τους, παρά μόνο με την απόφαση των εκλογέων τους. Εάν πάλι υπάρχει διαφθορά, παρανομίες και παρατυπίες, τότε οι δήμαρχοι θα έπρεπε να λογοδοτήσουν στην δικαιοσύνη», σχολίασε ένας εκπρόσωπος του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). «Πλέον, περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού διοικείται σε τοπικό επίπεδο από ανθρώπους που δεν έχουν εκλεγεί», προσέθεσε.

Εκ των τεσσάρων αυτών δημάρχων, εκείνος της Άγκυρας, με ακροδεξιές καταβολές, είχε κατηγορηθεί από τις ΜΚΟ της πρωτεύουσας για διαφθορά και παρατυπίες σε μεγάλο βαθμό. Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Μπουλέντ Αρίντς, είχε επίσης δηλώσει ότι ο κ. Γκοκτσέκ «είχε δώσει παρατύπως μεγάλες εκτάσεις σε οπαδούς του Γκιουλέν». Ο Τύπος της αντιπολίτευσης εκτίμησε πως ο δήμαρχος της Άγκυρας, «πρώην φίλος του Ερντογάν ήταν συνεργάτης του Γκιουλέν και ότι είχε στην κατοχή του αρχεία εναντίον του Προέδρου».

Το καθεστώς, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 2015 είχε καθαιρέσει επίσης περισσότερους από τους μισούς δημάρχους των 106 δήμων, όπου είχε κερδίσει το κουρδικό κόμμα HDP, στα ανατολικά της χώρας. Πάνω από 70 Κούρδοι δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι βρίσκονται πράγματι στην φυλακή. Επιπλέον, περίπου 4000 τοπικοί και επαρχιακοί ηγέτες του κουρδικού κόμματος συνελήφθησαν και βρέθηκαν στην φυλακή μαζί με τους 13 εκ των 60 βουλευτών του HDP. Η κεμαλική αντιπολίτευση δεν είχε διαμαρτυρηθεί καθόλου για τις καθαιρέσεις των δημάρχων και τις συλλήψεις των Κούρδων βουλευτών.

Αυτή η επιχείρηση του Προέδρου Ερντογάν, που υποστηρίχθηκε από τους εκπροσώπους της εξουσίας στο όνομα του «δημοκρατικού δικαιώματος να ζητηθεί η παραίτηση ενός δημάρχου», είναι φυσικά ανεπιθύμητη μέσα στο κυβερνητικό κόμμα. Αυτή η αλλαγή, που επιβλήθηκε και εφαρμόστηκε με απειλές, δεν ενισχύει την ενότητα των ψηφοφόρων του Κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης (ΑΚP). «Όπως μπορεί να έχουμε εκλεγεί από μια μεγάλη πλειοψηφία, έτσι μπορούμε αν είμαστε βουλευτές, δήμαρχοι, μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου ή τοπικοί διευθυντές, να χάσουμε το αξίωμά μας με μια και μόνο φράση του Προέδρου», διαμαρτυρήθηκε ένας διευθυντής του AKP. Η πλειονότητα των περίπου 1400 δήμων κερδήθηκε από τους δημάρχους του ΑΚΡ, όμως αυτοί μπορούν να απομακρυνθούν εν μια νυκτί χωρίς κανείς να μάθει φυσικά το γιατί.

Μετά από 15 χρόνια στην εξουσία και με στόχο να αποσπάσει τουλάχιστον το 50% της ψήφου στις προεδρικές εκλογές του 2019, ο Ερντογάν επιθυμεί να αλλάξει την δημόσια εικόνα του κόμματός του, η οποία «έχει σκουριάσει», όπως λέει ο ίδιος. Κατά τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Ερντογάν χάνει σε δημοφιλία ανάμεσα στο κόμμα του. Αυτό ενισχύει τις ανησυχίες του Προέδρου. Η πρόσφατη ίδρυση ενός νέου κόμματος, του Καλού Κόμματος, αποτελούμενο από πρώην μέλη των Γκρίζων Λύκων, που οι δημοσκοπήσεις του δίνουν μεταξύ 15% και 20%, μαζί με τα εμπόδια που αυξάνονται στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, κάνουν τον Ερντογάν να χάνει τον ύπνο του. 


[Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στη Τουρκία. (Μετάφραση: Νίκος Μίχος)]


5/11/2017