Η ύβρις και η κουρδική τραγωδία
Μετά τα τελευταία γεγονότα στο Ιρακινό Κουρδιστάν, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, ας προσπαθήσουμε να δούμε με μια ψύχραιμη ματιά τις εξελίξεις, τα λάθη ενός ηγέτη και την αμερικανική και ευρωπαϊκή «προδοσία», όπως θεωρούν πολλοί αναλυτές, που τελικά οδήγησαν σε επιτυχία και προβολή ισχύος και επιρροής της Ρωσίας και του Ιράν, μετά την Συρία και στο Ιράκ. Και αν συνεξεταστούν το Κουρδικό δημοψήφισμα με το Καταλονικό, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα, ότι τα αποκεφαλιστικά από ηγεσίες πλέον δημοψηφίσματα, που έχουν δημιουργήσει τόσο μεγάλη διαμάχη τις τελευταίες εβδομάδες, προκλήθηκαν από μια λανθασμένη και καταστροφική αυτοπεποίθηση των αυτονομιστών, η οποία κατέληξε τελικά σε αυτό που στην αρχαιότητα ονομαζόταν… Ύβρις!
Πολλά έχουν ειπωθεί για τα Καταλανικά γεγονότα, ιδιαίτερα για την υπερβολική αστυνομική βία, σε μια Ευρωπαϊκή χώρα, που ξέσπασε εναντίον ανθρώπων που περίμεναν ειρηνικά για να ψηφίσουν. Ακόμη και για την έλλειψη κρίσης των αντιπάλων της ανεξαρτησίας, τους Καταλανούς που προφανώς σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ήταν η πλειοψηφία, που μποϊκοτάρισαν την ψηφοφορία, αντί απλώς να μεταβούν και να ψηφίσουν, ώστε τελικά το αποτέλεσμα να είναι αρνητικό για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, όπως έκαναν στο Κεμπέκ και τη Σκωτία. Αποτέλεσμα, οι δραματικές εξελίξεις που παρακολουθούμε σήμερα, με τις διώξεις εκλεγμένων αντιπροσώπων της Καταλανικής Βουλής και την φυγή και αυτοεξόριση του Καταλανού ηγέτη στις Βρυξέλλες.
Όμως στο Ιρακινό Κουρδιστάν, τα πράγματα είναι διαφορετικά και διαδραματίζεται μια πραγματική τραγωδία. Ας ξεκινήσουμε με την Ύβρι!! Αγνοώντας σχεδόν τις καθολικές αντιρρήσεις και αιτιάσεις της διεθνούς κοινότητας για την ακύρωση ή την αναβολή του δημοψηφίσματος, η κυβέρνηση Barzani προχώρησε σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, παρά το γεγονός ότι επί σειρά ετών το Ιρακινό Κουρδιστάν ήταν ανεξάρτητο σε όλα εκτός από το όνομα με αποτέλεσμα να επιτύχει μια καλή για τα δεδομένα της περιοχής πολιτική και στρατιωτική οντότητα που βοήθησε πάρα πολύ στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους, σταθερός και πιστός σύμμαχος των ΗΠΑ, καθώς και του Ισραήλ, που βοηθούσε ποικιλοτρόπως στον στρατιωτικό και πολιτικό τομέα.
Έτσι ο Barzani, όπως σωστά επισημαίνει σε άρθρο του στο Liberal.gr, ο Δρ. Σπύρος Πλακούδας, Επίκουρος Καθηγητής στο American University in the Emirates, εξέλαβε ως δεδομένη την δίχως όρους υποστήριξη των ΗΠΑ προς αυτόν και υποτίμησε τις υπόλοιπες μεταβλητές της εξίσωσης: το Ιράκ, το Ιράν και τον εσωτερικό του αντίπαλο τον Ταλαμπανί, υιό του προσφάτως αποθανόντα ιστορικού ηγέτη των Κούρδων. Ο Ταλαμπανί ποτέ δεν απέκρυψε την απέχθειά του προς τον Barzani και την συμπάθειά του και τον προσανατολισμό του προς το Ιράν, με αποτέλεσμα να υπονομεύσει κάθε προσπάθεια του Barzani. Στηρίχθηκε ο Barzani, μόνο στην Ισραηλινή υποστήριξη, που τελικά αποδείχθηκε άνευ ουσίας, αφού δεν απέδωσε τίποτα. Έτσι οι ΗΠΑ, θεώρησαν τυχοδιωκτικό το δημοψήφισμα του Barzani, καθόσον σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των, υπονόμευε τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα της πολυσυλλεκτικής συμμαχίας, για την τελική καταστροφή και εξάλειψη του ISIS.
Και ερχόμαστε στον παράγοντα της στρατιωτικής ισχύος του Ιρακινού Κουρδιστάν, παράγοντας πολύ σοβαρός για την άσκηση και υλοποίηση της εξωτερικής πολιτικής μιας έστω και υβριδικής μορφής κρατικής οντότητας, όπως ήταν το Ιρακινό Κουρδιστάν. Οι Πεσμεργκά (ο στρατός των Κούρδων), του Barzani αποδείχτηκαν τελικά «Χάρτινη Τίγρης». Να θυμίσουμε ότι το 2014 , κατά την προέλαση των τζιχαντιστών του ISIS στο Ιράκ, οι Πεσμεργκά του Barzani υποχώρησαν από την περιοχή του Σιντζάρ, χωρίς να ρίξουν μια τουφεκιά και άφησαν στο έλεος των τζιχαντιστών τους Γιεζίντι, περικυκλωμένους και αβοήθητους, αφήνοντάς τους στα όρια της εθνικής κάθαρσης. Οι τραγικές σκηνές των περικυκλωμένων από τους τζιχαντιστές Γιεντίζι, στο όρος Σιντζάρ και η αιχμαλωσία των γυναικών Γιεντίζι, για να χρησιμοποιηθούν ως ερωτικές σκλάβες στα ανθρωπόμορφα θρησκόληπτα κτήνη του ISIS, σοκάρισε και συγκίνησε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ε λοιπόν, έτσι ακριβώς έδρασαν και πρόσφατα μετά το δημοψήφισμα, όταν ο Ιρακινός στρατός κινήθηκε εναντίον τους καταλαμβάνοντας την περιοχή του Κιρκούκ πανεύκολα, που οι Κούρδοι είχαν καταλάβει παράνομα αλλά ειρηνικά από το 2014, επειδή απλά η αεροπορία των ΗΠΑ αρνήθηκε να τους συνδράμει και να τους υποστηρίξει. Έτσι εξαιτίας του ηγέτη τους Barzani, οι Κούρδοι του Ιράκ ευρίσκονται στο χειρότερο σημείο από το 2003. Με την ολέθρια αυτή πολιτική αυτή, ο Barzani απομονωμένος από τη διεθνή κοινότητα και μη αποδεκτός από ένα μέρος των ίδιων των ομοφύλων του, υποχρεώθηκε τελικά να παραιτηθεί τη 1η Νοεμβρίου και να παραχωρήσει τον έλεγχο των δύο συνοριακών διαβάσεων με την Τουρκία στο Ιράκ, στερώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, σημαντικά έσοδα για το Ιρακινό Κουρδιστάν.
Στο Ισραήλ τώρα υπάρχει προβληματισμός και ασκείται κριτική για την πολιτική στάση του Ισραήλ, στο Κουρδικό δημοψήφισμα. Θεωρούν ότι το Ισραήλ, θα έπρεπε να είχε συμβουλεύσει τους Κούρδους να αναβάλουν το δημοψήφισμα τους . Θεωρούν ακόμη ότι το Ιράν είναι ο μεγάλος νικητής με τις εξελίξεις αυτές, καθόσον εξασφάλισαν ήδη την συνοχή του «Σιιτικού Άξονα» (Ιράν-Ιράκ-Συρία-Λίβανος) και ότι οι Ιρανοί εξουδετέρωσαν, σύμφωνα με την Ιρανική οπτική, την ανάδυση ενός «δεύτερου Ισραήλ» εντός του Ιράκ. Σύμφωνα δε μια αμερικανική ιστοσελίδα «δεν παίζεις σκάκι με τους Πέρσες, γιατί αυτοί το εφεύραν». Ένας ακόμη μεγάλος ωφελημένος από τις εξελίξεις είναι και η Ρωσία, η οποία υπογράφοντας συμφωνίες τόσο με το Ερμπίλ όσο με τη Βαγδάτη, η Μόσχα αποφεύγει καθαρά να ταχθεί υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς, εφαρμόζοντας μια αριστοτεχνική εξωτερική πολιτική, εις βάρος των ΗΠΑ, η οποία θα λέγαμε ότι δεν έχει ξεκάθαρη και ενιαία αλλά αμφιταλαντευόμενη πολιτική στην περιοχή, αφού στην ουσία «εγκατέλειψαν» έναν πιστό και αταλάντευτα φιλικό και σημαντικό εταίρο στην περιοχή, το Κουρδικό Ιράκ. Μια κουρδική οντότητα στην περιοχή συμφέρει πρωτίστως τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Δείχνει, όμως, μια αδυναμία πολιτικής αντίληψης της Ουάσινγκτον, με αποτέλεσμα να κάνει σκεπτικούς τωρινούς ή μελλοντικούς συμμάχους της.
Εκτός από την ηθική οργή, η στάση των ΗΠΑ (και της Ευρώπης) είναι απίστευτα αντιπαραγωγική, σύμφωνα με Ισραηλινούς αναλυτές, οι οποίοι συνεχίζουν να ανησυχούν για την Ιρανική προβολή ισχύος σε μια περιοχή που θεωρείται ότι ανήκει στην δική τους σφαίρα επιρροής και αποτελεί την Ισραηλινή προβολή ισχύος, δηλαδή το Ιρακινό Κουρδιστάν. Οι καλύτερες πιθανότητες να δημιουργηθεί φραγμός στην ιρανική δημιουργία γέφυρας κρατών-πελατών μεταξύ του Ιράν και του Λιβάνου ήταν σύμφωνα με την Ισραηλινή πολιτική, η αναβίωση των Κούρδων του Ιράκ και της Συρίας. Και το Ισραήλ είχε την καλύτερη ευκαιρία να ξεπεράσει τους αραβικούς και περσικούς εχθρούς του στα βόρεια και στα ανατολικά, πλην όμως οι αμερικανικοί χειρισμοί δεν το επέτρεψαν, αλλά όλα αυτά είναι ιστορία. Αυτοί που κέρδισαν ήταν το Ιράν, η Ρωσία και το Ιράκ το οποίο πλέον βρίσκεται υπό μεγαλύτερο Ιρανικό έλεγχο, γεγονός που έχει ανησυχήσει σφόδρα το Ισραήλ. Αυτό είναι που έχουν «επιτύχει» οι ΗΠΑ από το 2003 μέχρι σήμερα, με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες δισεκατομμυρίων δολαρίων. και που ακόμη συνεχίζεται, σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομίας και Εθνικής Ασφάλειας Norman A. Bailey, Ph.D, του Πανεπιστημίου της Χάιφα, σε άρθρο του στην οικονομική Ισραηλινή ιστοσελίδα Globes. Και ο Ισραηλινός καθηγητής καταλήγει: «Ας ελπίσουμε ότι κάτι μπορεί να σωθεί από τα συντρίμμια, ειδικά τώρα που ο Massoud Barzani παραιτήθηκε ως πρόεδρος του KRG. Ίσως ίσως και το Ισραήλ να μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην παραλαβή των κομματιών. Ο χρόνος θα δείξει».
Καταλήγοντας θα λέγαμε ότι στην Κουρδική τραγωδία έχουμε έναν συνδυασμό Ύβρεως, διαλυτικότητας, δειλίας και προδοσίας, με αποτέλεσμα να καταστρέψει σοβαρά την Δυτική θέση στη Μέση Ανατολή και να διαλύσει τις ελπίδες τριάντα εκατομμυρίων Κούρδων στο Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία και την Τουρκία. Αυτό ήταν χειρότερο από ένα λάθος. Ήταν έγκλημα. Οι ένοχοι αναζητούνται και υπάρχουν σε όλες τις πλευρές, εκτός του μονίμως προδομένου Κουρδικού λαού.
Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης ,
Αντγος (ε.α.), πρώην ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ, πρώην Αξκος επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S.Army), Μ.Sc. στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του ΕΚΠΑ, μέλος ΔΣ του ΕΛΙΣΜΕ.
7 Νοεμβρίου 2017