Πώς θα σφίξουν τα λουριά με τους πλειστηριασμούς.


Ποιες αλλαγές φέρνει στο νομοθετικό πλαίσιο η συμφωνία 
για την τρίτη αξιολόγηση.

Τα χέρια των διοικήσεων των τραπεζών, όσον αφορά την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών μέσω της διαδικασίας του πλειστηριασμού, είναι λυμένα και θα λυθούν ακόμη περισσότερο μόλις ψηφιστούν οι αλλαγές που συμφώνησε να περάσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης. 
 
Το ερώτημα σε πολιτικό επίπεδο είναι ένα και μοναδικό: αν οι πλειστηριασμοί θα «φουντώσουν» αγγίζοντας και ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες σε εξαιρετικά κρίσιμο πολιτικό χρόνο, δηλαδή εβδομάδες ή μήνες πριν από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. 
 
Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ενεργοποιήθηκαν, ενώ στον ευρύτερο σχεδιασμό υπάρχει η επέκτασή τους και στο Δημόσιο, κάτι που θα φανεί ξεκάθαρα αμέσως μόλις δοθεί στη δημοσιότητα το αναθεωρημένο (για τελευταία φορά) μνημόνιο. Ο Νόμος Κατσέλη - Σταθάκη γίνεται ακόμη πιο αυστηρός προκειμένου να περιοριστούν τα φαινόμενα καταστρατήγησής του, ενώ θα δρομολογηθεί και επανέλεγχος των δεκάδων χιλιάδων αιτήσεων που έχουν ήδη υπαχθεί στις διαδικασίες του νόμου. 
 
Η άτυπη συμφωνία με τις τράπεζες, ώστε να μην βγαίνουν στο σφυρί ακίνητα χαμηλής αξίας, σταδιακά θα «χαλαρώνει»: από τα 300.000 ευρώ που είναι το σημερινό όριο, θα πέσουμε στα 200.000 ευρώ από τις αρχές του χρόνου, ενώ μετά το Πάσχα δεν θα υπάρχει καμία δέσμευση παρά μόνο για πολύ χαμηλής αξίας ακίνητα, τα οποία και οι ίδιες οι τράπεζες δεν θα έχουν κανένα σοβαρό κίνητρο να βγάλουν στον πλειστηριασμό, τουλάχιστον όχι πριν «ξεσκαρτάρουν» τα καλά «κομμάτια». 
 
Οι πλειστηριασμοί δεν θα εμποδίζονται από αντιδρώντες, καθώς η αστυνομία θα φυλάσσει ειρηνοδικεία και συμβολαιογραφικά γραφεία, ενώ η παρεμπόδιση πλειστηριασμού θα γίνει αδίκημα το οποίο θα τιμωρείται με φυλάκιση. 
 
Για χάρη της αξιολόγησης!

Κακά τα ψέματα. Το νέο πλαίσιο των πλειστηριασμών είναι αυτό που «εκχώρησε» η κυβέρνηση στους δανειστές για να ολοκληρώσει το ταχύτερο δυνατόν την τρίτη αξιολόγηση. 
 
 Εδώ και εβδομάδες έστελναν τα μηνύματα οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών: Χωρίς επίλυση του θέματος των κόκκινων δανείων, η ανάπτυξη δεν θα επανέλθει στην Ελλάδα καθώς η ανάπτυξη θέλει χρηματοδότηση και η χρηματοδότηση προϋποθέτει την εύρυθμη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. 

 Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης τα είπαν ακόμη πιο... χοντρά: Αν δεν γίνονται πλειστηριασμοί κάθε Τετάρτη μέχρι και το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου, οι θεσμοί δεν θα υπογράψουν ότι έχει εκπληρωθεί το συγκεκριμένο προαπαιτούμενο. Αυτό ακριβώς θα γίνει (σ.σ.: η χθεσινή ημέρα ήταν εξαίρεση λόγω σοβαρών θεμάτων ασφάλειας, τα οποία προέκυψαν λόγω της επίσκεψης του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της ένατης επετείου της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου). 
 
Το θέμα είναι, τουλάχιστον για τους επόμενους κρίσιμους μήνες, τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο (δεδομένου ότι μετά τον Ιανουάριο μπαίνουμε στην πιο κρίσιμη περίοδο του τρίτου μνημονίου, στη διάρκεια της οποίας όπου θα παιχτούν τα πάντα: από την επόμενη ημέρα της Ελλάδας μετά τον Αύγουστο του 2018 μέχρι το θέμα του χρέους), να μην ξεσπιτωθούν οικογένειες – εξέλιξη η οποία θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα το κοινωνικό και πολιτικό κλίμα στο εσωτερικό της χώρας.
 
Οι αλλαγές στο πλαίσιο

Με το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης και τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο της ολιγοήμερης διαπραγμάτευσης, το επόμενο βήμα θα είναι να νομοθετηθούν οι αλλαγές που συμφωνήθηκαν σχετικά με τους πλειστηριασμούς, ενώ στη συνέχεια η σκυτάλη θα περάσει στους πραγματικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας: τις τράπεζες. Τι έχει αλλάξει μετά την τρίτη αξιολόγηση;

1 
Η παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων έξω από τα ειρηνοδικεία – ειδικά το μεγαλύτερο ειρηνοδικείο της χώρας, στην οδό Λουκάρεως – δεν είναι σύμπτωση, αλλά προϊόν της συμφωνίας με τους δανειστές. 
Η προστασία της διαδικασίας των πλειστηριασμών – παραδοσιακών, αλλά και ηλεκτρονικών, που συνεπάγεται προστασία των γραφείων των συμβολαιογράφων που θα χειρίζονται την κάθε υπόθεση – αποτελεί προϊόν συμφωνίας με τους θεσμούς.
 
Στα νομοσχέδια που θα περάσουν από τη Βουλή, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης των προαπαιτουμένων της τρίτης αξιολόγησης, θα κατατεθεί και η επίσης συμφωνηθείσα διάταξη που θα μετατρέπει σε ποινικό αδίκημα την παρεμπόδιση της διαδικασίας ενός πλειστηριασμού. Με αυτόν τον τρόπο δανειστές και κυβέρνηση εκτιμούν ότι οι αντιδράσεις θα καμφθούν σιγά - σιγά, ώστε από τα μέσα του 2018, οπότε θα πρέπει οι τράπεζες να πατήσουν γκάζι, η κατάσταση θα έχει πλέον ομαλοποιηθεί. 

2 
Ο Νόμος Κατσέλη - Σταθάκη θα γίνει ακόμη αυστηρότερος. Η άρση του τραπεζικού απορρήτου για όσους υποβάλλουν αίτηση προσφυγής στον νόμο από εδώ και στο εξής εκτιμάται ότι θα περιορίσει το ενδιαφέρον, καθώς θα αφήσει εκτός όσους εμφανίζονται φτωχοί αποκρύπτοντας το πραγματικό ύψος των καταθέσεών τους. 

Η κυβέρνηση φέρεται να έχει συμφωνήσει επιπλέον τη συγκρότηση επιτροπής δικαστικών με έργο την επανεξέταση των αιτήσεων που έχουν ήδη υποβληθεί στον Νόμο Κατσέλη - Σταθάκη, οι οποίες προσεγγίζουν τις 180.000. Η επανεξέταση αποσκοπεί στο να «κοπούν» πριν φτάσουν στη δικαστική αίθουσα οι υποθέσεις που δεν πληρούν τα κριτήρια. 
 
Στον κύκλο των δικηγόρων που ασχολούνται με τον Νόμο Κατσέλη - Σταθάκη αλλά και στον κύκλο των τραπεζών είναι γνωστό ότι υπάρχουν χιλιάδες δανειολήπτες οι οποίοι έχουν προσφύγει στον νόμο χωρίς να πληρούν τα κριτήρια. Με τη λειτουργία της επιτροπής εκτιμάται ότι πολλές από τις υποθέσεις, οι οποίες αυτή τη στιγμή εμφανίζονται να εκκρεμούν επί μήνες ή και χρόνια, θα αποσυρθούν από τον σχετικό κατάλογο με αποτέλεσμα να ξεκαθαρίσει το τοπίο. 
 
Μια ακόμη αλλαγή που θα σφίξει τα λουριά σχετίζεται με τις περιπτώσεις δανειοληπτών οι οποίοι, αν και εξασφαλίζουν μια θετική απόφαση από το δικαστήριο, τελικώς καταλήγουν να μην εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που ορίζει η απόφαση. Γι’ αυτούς θα προχωρήσει αλλαγή του νόμου, ώστε, σε περίπτωση που δεν πληρώνουν ακόμη και τρεις δόσεις με το ποσό που έχει ορίσει το δικαστήριο, η αποβολή τους από τον νόμο να γίνεται με διαδικασίες εξπρές. 

3
 Η επέκταση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και στο Δημόσιο θα περάσει ως «προαπαιτούμενο» της τρίτης αξιολόγησης. 
Το ότι για το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι περιορισμένη η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας οφείλεται σε έναν και μόνο λόγο: στο γεγονός ότι το σύστημα βρίσκεται ακόμη υπό δοκιμή, κάτι που σημαίνει ότι και οι διαχειριστές (η ιδιωτική εταιρεία που έχει αναλάβει την υποστήριξη του έργου, αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες) δεν θα ρισκάρουν να «μπουκώσει» το σύστημα και να δοκιμαστούν οι αντοχές του. 
 
Με την πάροδο του χρόνου, την ενίσχυση του συστήματος και την αντιμετώπιση των όποιων δυσκολιών προκύψουν, θα φτάσουμε στο σημείο να γίνονται 2.000 - 3.000 πλειστηριασμοί τον μήνα, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων ηλεκτρονικά. 

Ούτως ή άλλως δεν είναι εύκολο να φτάσεις σε αυτόν τον αριθμό από τη μια στιγμή στην άλλη. Χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία για να γίνει η αναγγελία ενός πλειστηριασμού. Έτσι, για να φτάσουμε στον στόχο των 3.000 πλειστηριασμών, θα φτάσουμε στο φθινόπωρο του 2018. Τότε, καλώς εχόντων των πραγμάτων, το κυρίαρχο στοιχείο στην επικαιρότητα θα είναι τα... μεθεόρτια από την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια.


11/12/2017