'Ενα «πρόβατο» που το έλεγαν Αλ Κάιντα.
Edlib News Network ENN via AP
Η στρατιωτική ήττα του «Ισλαμικού κράτους» διευκολύνει την ειρηνευτική πρωτοβουλία της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας, καθώς η τρόικα προωθεί πλέον τη δική της πρόταση για το Συριακό, καλύπτοντας το κενό της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.
Ομως, ο πόλεμος θα συνεχιστεί για καιρό ακόμη, καθώς οι ειρηνευτικές συνομιλίες βρίσκονται στη γραμμή εκκίνησης, με αφετηρία τη διάσκεψη εθνικού διαλόγου με τη συμμετοχή της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, που θα διεξαχθεί στο τέλος Ιανουαρίου στο Σότσι, υπό την αιγίδα της Μόσχας, της Τεχεράνης και της Αγκυρας.
Η πολιτική λύση του συριακού προβλήματος απαιτεί να υπάρξει αξιόπιστος συνομιλητής από πλευράς συριακής αντιπολίτευσης, που θα έχει πραγματική φωνή και ισχύ στο εσωτερικό της Συρίας, ώστε να μπορεί να επιβάλει στο έδαφος την εφαρμογή της όποιας συμφωνίας.
Μέχρι τώρα, η συριακή αντιπολίτευση εμφανίζεται κατακερματισμένη, με μια πανσπερμία οργανώσεων τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο και με πρόσθετο μειονέκτημα τα διαφορετικά συμφέροντα που εξυπηρετούν πολλές από τις ένοπλες ομάδες, οι οποίες λαμβάνουν χρήματα και όπλα από ξένες δυνάμεις, καθιστώντας τες έρμαια των ξένων τους συμφερόντων.
Επίσης, το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετώπισαν και οι Αμερικανοί, όταν έδιναν χρήματα και όπλα στις ένοπλες σουνιτικές ομάδες, ήταν πως δεν μπορούσε να γίνει διαχωρισμός μετριοπαθών και εξτρεμιστών, καθώς μαχητές και εξοπλισμός περνούσαν με χαρακτηριστικά μεγάλη κινητικότητα από το ένα στρατόπεδο στο άλλο.
Για να μπορέσει να υλοποιηθεί οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία απαιτείται ένας ισχυρός πόλος της «μετριοπαθούς» σουνιτικής αντιπολίτευσης που προς το παρόν δεν υπάρχει και δεν υπάρχει εδώ και επτά χρόνια που διαρκεί το συριακό δράμα. Τη «λύση» σε αυτό το πρόβλημα προωθεί τώρα η Τουρκία, βαφτίζοντας τον λύκο πρόβατο.
Τα προπύργια
Η Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), που θεωρείται η θυγατρική οργάνωση της Αλ Κάιντα στη Συρία, είναι πλέον, μετά την ήττα του «Ισλαμικού κράτους», ηγεμονική δύναμη στο ένοπλο ισλαμικό στερέωμα και μακράν η σημαντικότερη και μαζικότερη τρομοκρατική οργάνωση στη χώρα, με πάνω από 10.000 μαχητές.
Η HTS έχει παρουσία σε πολλούς θυλάκους στη χώρα, όπως το Γκολάν, την Γκούτα και το προσφυγικό παλαιστινιακό στρατόπεδο Γιαμρούκ της Δαμασκού, αλλά η μεγάλη της δύναμη βρίσκεται στην επαρχία Ιντλίμπ (που συνορεύει με την Τουρκία), τη Βόρεια Χάμα και το Νοτιοανατολικό Χαλέπι. Σε αυτή την ευρύτερη περιοχή ζουν έως και δύο εκατομμύρια άνθρωποι.
Εδω και λίγες εβδομάδες, η HTS έχει αποδυθεί σε έναν αιματηρό αγώνα να καθυποτάξει όλες τις άλλες σουνιτικές ένοπλες οργανώσεις και να τις αναγκάσει να συμμαχήσουν μαζί της.
Διέλυσε τα εκλεγμένα τοπικά συμβούλια και τα αντικατέστησε με διορισμένα δικά της, έκλεισε με τη βία τα γραφεία αντίπαλων σχηματισμών, συνέλαβε ηγετικά στελέχη της σουνιτικής αντιπολίτευσης και δείχνει πως επιθυμεί να αναδειχθεί ως η μόνη πολιτική και στρατιωτική δύναμη της αντιπολίτευσης στο συριακό έδαφος.
Ταυτόχρονα, η οργάνωση διευκόλυνε τα τουρκικά στρατεύματα να εισβάλουν στο βόρειο Ιντλίμπ και να πολιορκήσουν το κουρδικό καντόνι του Αφρίν και εκτέλεσε με δημόσιο και παραδειγματικό τρόπο όσους διαφώνησαν με την τακτική της.
Ο ηγέτης Τζουλιάνι
Η HTS είναι η μετεξέλιξη της τρομοκρατικής οργάνωσης Αλ Νούσρα, της θυγατρικής της Αλ Κάιντα στη Συρία, και ο ηγέτης της είναι ο Σύρος Αμπου Μοχάμαντ Τζουλιάνι, ο οποίος πολέμησε στο Ιράκ εναντίον των Αμερικανών στο πλευρό του διαβόητου τρομοκράτη Αλ Ζαρκάουι.
Μετά τον θάνατο του Ζαρκάουι συνελήφθη και φυλακίστηκε στο υπό αμερικανική διοίκηση στρατόπεδο αιχμαλώτων Μπούκα, στο Ιράκ, κατά πολλούς το «λίκνο» του ISIS, όπου συνάντησε τον μετέπειτα ηγέτη του «Ισλαμικού κράτους», άφαντο σήμερα, Αλ Μπαγκντάντι.
Οταν αφέθηκε ελεύθερος, έφυγε για τη Συρία, το 2012, όπου με εντολή του Μπαγκντάντι, δημιούργησε την τρομοκρατική οργάνωση Τζάμπχατ αλ Νούσρα.
Μόλις η Αλ Νούσρα έγινε (με τουρκική βοήθεια, αλλά και άλλων χωρών) ισχυρή στρατιωτική δύναμη στη Συρία, ο Τζουλιάνι αυτονομήθηκε από τον Μπαγκντάντι και έδωσε όρκο πίστης στην Αλ Κάιντα.
Αυτό οδήγησε τον Μπαγκντάντι να δημιουργήσει το «Ισλαμικό κράτος» στη Συρία και από τότε οι δύο τρομοκρατικές οργανώσεις οδηγήθηκαν σε έναν ενδο-ισλαμικό εμφύλιο.
Μετά την αλλαγή πλεύσης του Τζουλιάνι, η Αγκυρα προσπάθησε να πείσει τον προστατευόμενό της να αποστασιοποιηθεί και από την Αλ Κάιντα, για να αποκτήσει περισσότερη αξιοπιστία, ώστε να μπορέσει να παίξει πολιτικό ρόλο την επόμενη ημέρα, αλλά τόσο οι προσπάθειες της ΜΙΤ όσο και προσωπικών απεσταλμένων του προεδρικού περιβάλλοντος δεν καρποφόρησαν.
Ομως, τον Ιούλιο του 2016, ο Τζουλιάνι ανακοίνωσε τη συγχώνευση της Αλ Νούσρα με άλλες μικρότερες εξτρεμιστικές οργανώσεις, μετονομάζοντας την «καμένη» ως τρομοκρατική οργάνωση Αλ Νούσρα σε Τζάμπχατ Φάτεχ αλ Σαμ και τον περασμένο Ιανουάριο έκανε άλλη μια οβιδιακή μεταμόρφωση, αλλάζοντας το όνομα σε Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Ταυτόχρονα, ανακοίνωσε πως δεν έχει σχέση με ξένες οργανώσεις, μια έμμεση αναφορά στην Αλ Κάιντα.
Η στροφή του Τζουλιάνι έφερε διάσπαση στην οργάνωση, από την οποία αποσχίστηκαν έντεκα σημαντικοί οπλαρχηγοί και η HTS «συριοποιείται», παίρνοντας αποστάσεις από τη διεθνή τρομοκρατία και βάζοντας στο περιθώριο τους ξένους μαχητές.
Ωστόσο, παραμένει μια σκληρή εξτρεμιστική οργάνωση που προωθεί ένα ισλαμικό μοντέλο για τη Συρία, χωρίς καμία ανοχή απέναντι στους «απίστους».
Ο Τζουλιάνι έκανε τελικά αυτό που του ζητούσε τόσα χρόνια η Αγκυρα και τώρα ο λύκος που μεταμφιέστηκε σε πρόβατο επιδιώκει να παίξει ρόλο στο νέο σκηνικό που στήνεται στη Συρία, με την Αγκυρα σε ρόλο εγγυητή προστάτη των σουνιτών και όργανό της στο έδαφος τη μεταλλαγμένη Αλ Κάιντα.
28/12/2017