Συμπεράσματα από την ψηφοφορία περί Ιερουσαλήμ στη Γ.Σ. του ΟΗΕ.



​​Η ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την απόφαση Trump περί Ιερουσαλήμ αποτέλεσε κατά παράδοξο τρόπο μια σχετική επιτυχία για το Ισραήλ και ταυτοχρόνως μια μεγάλη ήττα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον σύμμαχο και προστάτη του εβραϊκού κράτους.

Ο τελικός συσχετισμός (128 υπέρ του ψηφίσματος καταδίκης της αμερικανικής θέσης, 9 κατά, 35 αποχές) δεν εκπλήσσει κανέναν, δεδομένων παλαιότερων αντίστοιχων ψηφοφοριών, και σε κάθε περίπτωση είχε προκαταβολικά απαξιωθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση, με τις εμπρηστικές δηλώσεις του Binyamin Netanyahu, που χαρακτήρισε τον ΟΗΕ "οίκο του ψεύδους”.

Μολονότι το ίδιο το Ισραήλ γεννήθηκε από την απόφαση του ΟΗΕ για τον διαμελισμό της υπό βρετανική εντολή Παλαιστίνης, οι σχέσεις του εβραϊκού κράτους με το διεθνές σώμα είναι παγίως τεταμένες από τότε που η αποαποικιοποίηση πολλαπλασίασε θεαματικά τον αριθμό των ανεξάρτητων κρατών, δημιουργώντας στη Γενική Συνέλευση έναν συσχετισμό φιλικό προς εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες, όπως ο παλαιστινιακός. Οι σχέσεις Ισραήλ-ΟΗΕ έφθασαν στο ναδίρ με την υιοθέτηση το 1975 από τη Γενική Συνέλευση ψηφίσματος το οποίο χαρακτήριζε τον σιωνισμό ως μία μορφή ρατσισμού. (Το ψήφισμα αυτό ανακλήθηκε το 1991, μετά τη διάλυση του ανατολικού μπλοκ).

Για το Ισραήλ, η πραγματική είδηση δεν είναι το ότι βρέθηκε στη μειοψηφία, αλλά το ότι η "ακτινογράφηση” των 35 αποχών φανερώνει ενδιαφέροντα ρήγματα στην εναντίον του διεθνή συναίνεση. Εκτός από μικρά και επιρρεπή στους αμερικανικούς οικονομικούς εκβιασμούς κράτη του πλανητικού Νότου, ο κατάλογος περιλαμβάνει λ.χ. τον Καναδά, την Αυστραλία, το Μεξικό ή τις Φιλιππίνες.

Κυρίως όμως περιλαμβάνει 6 από τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. τα οποία, για λόγους εμφανώς ιδεολογικούς, επέλεξαν να σπάσουν την ευρωπαϊκή κοινή γραμμή και να αψηφήσουν τα μεγαλύτερα κράτη μέλη. Πρόκειται για χώρες της διεύρυνσης της Ε.Ε. προς την ανατολική Ευρώπη (Πολωνία, Κροατία, Ρουμανία, Τσεχία, Ουγγαρία, Λετονία), οι οποίες ήδη εκδηλώνουν αντιφιλελεύθερες τάσεις και διακρίνονται για την ισλαμοφοβική τους ρητορική (βλ. και τη στάση της Ομάδας Visegrad στο προσσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα). Το στοιχείο αυτό προφανώς εξηγεί και το γιατί (παρά τις βαθύτατες ιστορικές ρίζες του αντισημιτισμού στις συγκεκριμένες χώρες) το Ισραήλ προβάλλει ως σημείο αναφοράς για τον σημερινό δεξιό λαϊκισμό.

Σε μία περίσταση κατά την οποία η Ε.Ε. δοκιμάζει να υπερασπιστεί τις διπλωματικές της παραδόσεις ερχόμενη σε αντιπαράθεση με την Ουάσιγκτον του Donald Trump, η "αποστασία” αυτή της κατά Rumsfeld "Νέας Ευρώπης” είναι μια επιτυχία για το φιλο-ισραηλινό λόμπι. (Και πάντως η σταδιακή διάβρωση του "κεκτημένου" των ψηφισμάτων του ΟΗΕ θα έπρεπε να ανησυχεί λ.χ. την Κυπριακή Δημοκρατία που σε αντίστοιχο κεκτημένο οφείλει την κρατική υπόσταση και διεθνή αναγνώρισή της).

Όπως και αν έχει, η κρατική ιδεολογία του Ισραήλ τρέφεται από τη λογική της "εξαίρεσης” και ο ρόλος του δεν είναι αυτός του πρωταγωνιστή και εγγυητή του διεθνούς συστήματος: για τις ΗΠΑ είναι διαφορετικό το κόστος από την αντιπαράθεση που ξεδιπλώθηκε αρχικά στο Συμβούλιο Ασφαλείας και κατόπιν στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. 

Η πλήρης απομόνωση (14-1) στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με εγκατάλειψη των ΗΠΑ ακόμη και από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, η υιοθέτηση από την Αμερικανίδα εκπρόσωπο Nikki Haley (και κατόπιν από τον ίδιο των Donald Trump) της γλώσσας των απειλών απέναντι σε κυρίαρχα κράτη-μέλη, η συνολική δραματοποίηση μιας μάχης που θα έπρεπε να έχει γίνει αντιληπτό ότι είναι προκαταβολικά χαμένη, μπορεί να ικανοποιούν τη "βαθιά Αμερική” που παραδοσιακά εχθρεύεται τον ΟΗΕ, αλλά δεν αποτελούν παρά δείγματα εξαιρετικής τακτικής αδεξιότητας. Πόσω μάλλον όταν εντέλει καταλήγουν σε ένα μείγμα λεονταρισμών ("η σημερινή προσβολή δεν θα ξεχαστεί”) και απολογιών ότι η απόφαση Trump για αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ αποτελεί απλώς άσκηση αμερικανικού κυριαρχικού δικαιώματος, που δεν προδικάζει το τελικό καθεστώς της πόλης ούτε αρνείται τη "λύση δύο κρατών”.
Υπεύθυνη ασφαλώς είναι η Haley, η οποία δεν έχει καμία διπλωματική εμπειρία (υπήρξε κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας) και χρησιμοποιεί και την τωρινή της θέση περισσότερο για την προώθηση των περαιτέρω πολιτικών της φιλοδοξιών, συχνά σε απόκλιση από θέσεις του State Department ή του Λευκού Οίκου, αλλά πάντοτε με τρόπο θεαματικό - όπως κατά την διόλου πειστική συνέντευξη Τύπου που έδωσε πρόσφατα με φόντο τα υπολείμματα πυραύλου που, όπως υποστήριξε προμήθευσε το Ιράν στους αντάρτες Χούθι της Υεμένης. Εννοείται ότι η καριέρα της Haley έχει χρηματοδοτηθεί γενναία από τον "βασιλιά των καζίνο” Sheldon Adelson και λοιπούς εκπροσώπους του φιλο-ισραηλινού λόμπι.

Του Κώστα Ράπτη


22/12/2017





               ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ                 

 Κερδισμένος ο Putin από την ανακοίνωση ΗΠΑ για Ιερουσαλήμ.

Στις 6 Δεκεμβρίου ο Donald Trump ανακοίνωσε σε μια μεγάλη στροφή της πολιτικής του, ότι οι ΗΠΑ θα αναγνωρίσουν επισήμως την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Ο πρόεδρος έδωσε εντολή στο υπουργείο Εξωτερικών να ξεκινήσει προετοιμασίες για τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ. Οι αραβικές κυβερνήσεις απάντησαν γρήγορα, καταδικάζοντας την κίνηση ως αντί-παραγωγική στη διαδικασία ειρήνης. Οι πολίτες τους αντέδρασαν άμεσα, διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση σε πόλεις της περιοχής.

Η ανάλυση των επιδράσεων της ανακοίνωσης για τις αμερικανικές διπλωματικές προσπάθειες και τις σχέσεις στη Μέση Ανατολή, κυμαίνεται από δυσοίωνες έως και πιο δυσοίωνες. Τα τελευταία χρόνια η Ρωσία έχει επιδιώξει να αναβιώσει τους μακροχρόνιους δεσμούς στην περιοχή, και αποφάσεις σαν την ανακοίνωση του Trump για την Ιερουσαλήμ πιθανώς θα ανοίξει περισσότερες πόρτες μέσω των οποίων η Μόσχα μπορεί να επεκτείνει την επιρροή της.

Ο γραμματέας τύπου του Vladimir Putin, Dmitry Peskov, υπογράμμισε την ανησυχία του Κρεμλίνου, επισημαίνοντας μια αύξηση των εντάσεων από την ανακοίνωση του Trump και μετά. Δήλωσε: "πιστεύουμε ότι αυτή η απόφαση, το λιγότερο, δεν συμβάλλει άμεσα σε τυχόν πρόοδο προς μια διευθέτηση στη Μέση Ανατολή, αλλά αντιθέτως, όπως βλέπουμε, οδηγεί σε διάσπαση της διεθνούς κοινότητας”. Ο Putin συζήτησε επίσης το ζήτημα τηλεφωνικά με τον Τούρκο πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan.

Την ίδια ημέρα, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ο Putin θα ταξιδέψει στην Τουρκία και στην Αίγυπτο στις 11 Δεκεμβρίου προκειμένου να συναντήσει τον Erdogan και τον Αιγύπτιο πρόεδρο Abdel Fattah el-Sisi σε σειρά ζητημάτων. Αν και είναι απίθανο η ανακοίνωση για την Ιερουσαλήμ να ήταν αυτό που παρακίνησε το ταξίδι, το ζήτημα πιθανώς έκανε τον Τούρκο και τον Αιγύπτιο ηγέτη πιο δεκτικούς προς την Ρωσία.

Η Ρωσία σχεδιάζει να επεκτείνει την παρουσία της στη Συρία

Σε μια αιφνιδιαστική στάση στο δρόμο προς το Κάιρο, ο Putin συναντήθηκε με το Σύριο ομόλογό του, Bashar al-Assad και τον διοικητή των ρωσικών δυνάμεων στη ρωσική αεροπορική βάση στο Hmeimin. Η βάση -την οποία η Μόσχα ενοικίασε από την κυβέρνηση Assad για 49 χρόνια τον Ιανουάριο του 2017-  έχει χρησιμεύσει ως κόμβος για τις ρωσικές επιχειρήσεις στη Συρία, την στέγαση πολεμικών και υποστηρικτών αεροσκαφών, συστημάτων αεράμυνας και χερσαίων δυνάμεων. Σε ομιλία του γεμάτη με πατριωτικές αναφορές, ο Putin ευχαρίστησε το στρατό για τις υπηρεσίες τους στην πατρίδα και ανακοίνωσε (για δεύτερη φορά σε λιγότερο από δύο χρόνια) ότι η αποστολή εξετελέσθη, οι ρωσικές δυνάμεις θα απομακρυνθούν σε κάποιο βαθμό.

Αν και η συνολική ρωσική παρουσία τη Συρία μπορεί να μειωθεί, ίσως υπέρ του βραχυπρόθεσμου rotation ή για να ανοίξει ο δρόμος σε μεγαλύτερο αριθμό παραγόντων, είναι απίθανο η Μόσχα να σκοπεύει να εγκαταλείψει τα στρατιωτικά και πολιτικά "κέρδη” που αποκόμισε με σκληρή μάχη. Μαζί με την Hmeimin, η Ρωσία έχει επίσης επεκτείνει την ενοικίαση των ναυτικών της εγκαταστάσεων στο Tartus. Η Μόσχα σχεδιάζει να επεκτείνει και τις δύο εγκαταστάσεις για να επιτρέψει την ανάπτυξη περισσότερου αμυντικού υλικού. Η Ρωσία υποστηρίζει τον Σύριο πρόεδρο, αλλά είναι πιθανώς πρόθυμη να δει να αντικαθίσταται από έναν ηγέτη που να είναι φίλα διακείμενος με τα ρωσικά συμφέροντα.

Αίγυπτος και Τουρκία:
 Μεγάλες εμπορικές και αμυντικές συμφωνίες

Στην Αίγυπτο, ο Putin και ο SIsi συζήτησε πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά ζητήματα. Ο Sisi δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες είχαν παρόμοιες απόψεις για την επίλυση του ζητήματος της Ιερουσαλήμ: η ανακοίνωση των ΗΠΑ ήταν σοβαρή και επικίνδυνη, και η διαφωνία θα πρέπει να επιλυθεί στη βάση της διεθνούς νομοθεσίας. Ο Putin επαίνεσε την στήριξη του Sisi για την ρωσική πρωτοβουλία ενός εθνικού διαλόγου για τη Συρία, ένα σχέδιο που θα ενώσει τις ομάδες της αντιπολίτευσης για να συζητήσουν μια επίλυση της διαμάχης. Σε μια τόνωση των τουριστικών συνδέσεων, ανακοίνωσαν την επανέναρξη των απευθείας πτήσεων μεταξύ των δύο χωρών -είχαν ανασταλεί μετά από την κατάρριψη ενός ρωσικού επιβατικού αεροσκάφος πάνω από τη Χερσόνησο του Σινά το 2015.

Το ζευγάρι επιβεβαίωσε επίσης ότι η Ρωσία θα κατασκευάσει το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της Αιγύπτου, μια συμφωνία που αποτιμάται στα 30 δισ. δολάρια, και ότι έχει σημειωθεί πρόοδος αναφορικά με την πρόταση για μια ρωσική βιομηχανική ζώνη στην Αίγυπτο, με επενδύσεις 7 δισ. δολαρίων. Επίσης κατά πάσα πιθανότητα εξέτασαν μια προκαταρκτική συμφωνία που θα επιτρέπει ρωσικά αεροσκάφη να χρησιμοποιούν τον αιγυπτιακό εναέριο χώρο και να έχουν πρόσβαση στις αιγυπτιακές βάσεις. Αν και εξακολουθεί να είναι πλασματική, μια επίσημη συμφωνία θα επέτρεπε στη Ρωσία να έχει μεγαλύτερη στρατιωτική εμβέλεια στην περιοχή και εναλλακτικές βάσεις από αυτές στη Συρία, ιδιαίτερα στη Βόρεια Αφρική, όπου η Μόσχα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Λιβύη.

Η συνάντηση του Putin με τον Erdogan, η όγδοη φέτος, επικεντρώθηκε σε μια ευρεία δέσμη θεμάτων. Οι δύο τους συζήτησαν τις επιδράσεις της απόφασης για την Ιερουσαλήμ και τις προσπάθειες για να βρεθεί μια λύση στη διαμάχη στη Συρία. Ο Putin υπογράμμισε μια αύξηση 36% του διμερούς εμπορίου στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2017, καθώς και τις προσπάθειες για την περαιτέρω απελευθέρωση του εμπορίου και για την επέκταση της ενεργειακής συνεργασίας. Ίσως το πιο σημαντικό, και οι δύο υπογράμμισαν την βαθύτερη στρατιωτική συνεργασία και μια προγραμματισμένη πώληση του προηγμένου συστήματος αεροπορικής άμυνας S400 της Ρωσίας. Ο Erdogan δήλωσε: "μπορώ να πω ότι οι σχετικές υπηρεσίες των χωρών μας αναμένεται να ολοκληρώσουν ό,τι χρειάζεται να γίνει, αυτή την εβδομάδα”. Αν και ο Τούρκος πρόεδρος έχει προηγουμένως απορρίψει τις ανησυχίες για την αγορά, οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ έχουν δηλώσει πως η παρουσία των ρωσικών συστημάτων θα δημιουργούσε "προκλήσεις” για τα assets της συμμαχίας στη χώρα.

Έλλειψη συνοχής στην αμερικανική πολιτική επιτρέπει την ανάκαμψη της Ρωσίας

Η ανακοίνωση του trump για την Ιερουσαλήμ από μόνη της δεν δημιούργησε τα μέσα για τη διεκπεραίωση των σχέσεων της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, αλλά έχει αναδείξει δύο αντισταθμιστικές τάσεις: η Μόσχα έχει επισπεύσει τις προσπάθειές της για την εκ νέου δέσμευση στην περιοχή προσφάτως, ενώ οι ΗΠΑ έχει απομακρυνθεί. Η Ρωσία έχει αποδείξει το ενδιαφέρον της στην ανοικοδόμηση δεσμών, την επέκταση της οικονομικής συνεργασίας και την επίδειξη ισχύος -στη Συρία κυρίως- αξιοποιώντας παράλληλα ευκαιρίες για τον εκτοπισμό της αμερικανικής επιρροής.

Στο μεταξύ, η αμερικανική δέσμευση στην περιοχή συνεχίζει να αμφισβητείται. Ενώ αυτό το ζήτημα προηγήθηκε της προεδρίας Trump, οι πληγές που επιβλήθηκαν από τον ίδιο και η απουσία μιας συνεκτικής στρατηγικής έχουν πλήξει περαιτέρω την ικανότητα της Ουάσιγκτον να επηρεάσει τις αλλαγές στην περιοχή. Το πιο αξιοσημείωτο είναι το διπλωματικό "χαστούκι” (οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή δεν έχουν για παράδειγμα πρεσβευτές στην Τουρκία και στην Αίγυπτο, και υπάρχουν ευρείες αναφορές για χαμηλό ηθικό στο διπλωματικό τομέα).

ΜΙα μεγάλη πολιτική αλλαγή όπως η ανακοίνωση για την Ιερουσαλήμ θα είναι δύσκολο να "περάσει”. Αν και η Μόσχα πιθανώς είναι ακόμη πολύ μακριά από την εκτόπιση του ηγετικού ρόλου της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή, οι διπλωματικές μάχες απλώς θα δώσουν στους ανταγωνιστές της Ουάσιγκτον περισσότερες ευκαιρίες να επεκτείνουν την επιρροή τους.

του John Drennan

ΠΗΓΗ: 
http://www.capital.gr/iiss-org/3262797/-kerdismenos-o-putin-apo-tin-anakoinosi-ipa-gia-ierousalim


Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://www.iiss.org/en/iiss%20voices/blogsections/iiss-voices-2017-adeb/december-aeac/washington-cedes-middle-east-ground-to-moscow-db21

22/12/2017