Πορεία Eρντογάν που συμφέρει στην Κύπρο.


    
Είναι ίσως από τις λίγες φορές που μια ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστινίους έφερε σε δύσκολη θέση τη Λευκωσία, αφού η προσέγγιση δεν ήταν τόσο εύκολη. Εκ των πραγμάτων η Κυπριακή Δημοκρατία ακολούθησε την κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας εκ των προτέρων διασφαλίσει πως η συγκεκριμένη στάση στη Γενική Συνέλευση δεν θα προκαλούσε αναταράξεις στις σχέσεις της με το Ισραήλ.

Ούτως ή άλλως και οι δύο πλευρές -Λευκωσία και Ιερουσαλήμ- γνώριζαν εκ προοιμίου πως δεν ήταν ένα ψήφισμα χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Άρα από αυτή την άποψη δεν κρινόταν οτιδήποτε στις μεταξύ τους σχέσεις. Ιδιαίτερα από την ώρα που η κυπριακή πλευρά είχε ξεκαθαρίσει πως θα ακολουθούσε την κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που φάνηκε στη διάρκεια της ψηφοφορίας. 

Το αξιοσημείωτο είναι πως εντός της Κύπρου ακούστηκαν φωνές που υποστήριζαν τη θέση ότι δεν έπρεπε να δοθεί θετική ψήφος στο ψήφισμα που είχε κατατεθεί ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, γιατί το ψήφισμα είχε κατατεθεί από την Τουρκία και άρα μόνο από αυτό το σημείο όφειλε η Κύπρος να μην είναι θετική. Δεύτερον, θα έπρεπε να αποφύγει ενέργειες που ενδεχομένως να δυσαρεστούσαν το γειτονικό κράτος του Ισραήλ. 

Ωστόσο, οι επιλογές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν -παρά και τη στιγμιαία και άνευ ουσίας σύμπλευση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών- είναι τέτοιες που προσφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη για την Κύπρο. Είναι εμφανές ότι ο Τούρκος ηγέτης δεν είναι διατεθειμένος να αλλάξει την πορεία που ακολουθεί και παραμένει πιστός στο όραμά του να μετατραπεί σε ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου. Παρά το γεγονός ότι οι επιλογές του στη διάρκεια της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης» δεν του επέφεραν ουσιαστικά κέρδη ή δεν υλοποιήθηκε εκείνη η πτυχή του στόχου μιας σύγχρονης «οθωμανικής αυτοκρατορίας», δεν φαίνεται να τα βάζει κάτω. 

Χρησιμοποιώντας το θέμα της Ιερουσαλήμ πιστεύει ότι, προτάσσοντας το παλαιστινιακό ζήτημα, μπορεί να κερδίσει τους απανταχού μουσουλμάνους, ιδιαίτερα εκείνες τις δυνάμεις στη Μέση Ανατολή που κινούνται εκτός της σφαίρας επιρροής της Σαουδικής Αραβίας. 

Για τον Ερντογάν η Ιερουσαλήμ αποτελεί το κλειδί για να γίνει αποδεκτός σε όλο τον αραβικό/μουσουλμανικό κόσμο ως μέγας προστάτης μιας ιδιαίτερης θρησκευτικής σημασίας πόλη. Δεν είναι τυχαίο που εμφανίζει τον εαυτό του ως τον προστάτη της πόλης και ότι περίπου μόνο αυτός μπορεί να την προστατεύσει από το Ισραήλ. 

Δύο μέτωπα ταυτόχρονα

Οι κινήσεις αυτές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχουν καταφέρει να ανοίξουν δύο μέτωπα ταυτόχρονα. Με το Ισραήλ: είναι εμφανές, πλέον, πως δεν υπάρχει ούτε κατά το ελάχιστο πιθανότητα βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών. Τουλάχιστον, όσο βρίσκεται ο Ερντογάν στην εξουσία στην Τουρκία δεν προβλέπεται να αλλάξει η κατάσταση. Με τις ΗΠΑ: το χάσμα στις σχέσεις των δύο χωρών μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Κι αν υπάρχει  κάποιος που θα πληρώσει μακροπρόθεσμα των τίμημα των τελευταίων κινήσεων στον ΟΗΕ για την Ιερουσαλήμ θα είναι ο Ερντογάν και η Τουρκία. 

Δίκτυο συνεργασίας 

Όλα αυτά είναι κέρδη για την Κύπρο σε πολλούς και διάφορους τομείς, ενόψει κρίσιμων εξελίξεων στα δικά της ζητήματα. Ενόσω αποδυναμώνεται ο ρόλος της Τουρκίας ως κατ’ εξοχήν σύμμαχος των ΗΠΑ και της Δύσης στην περιοχή τόσο περισσότερο ενδυναμώνεται ο ρόλος άλλων χωρών στην περιοχή. Η Κύπρος, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, έχει να παίξει τον ρόλο που της αναλογεί σ’ αυτές τις αλλαγές. Το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή κατάφερε να είναι ο συνδετικός κρίκος με όλες τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου (με εξαίρεση την Τουρκία), αυτό μετρά ιδιαίτερα στους στρατηγικούς σχεδιασμούς των χωρών της Δύσης. Ακόμα και οι Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορούν να παραγνωρίσουν το πλέγμα συνεργασίας και συμμαχίας που έχει δημιουργηθεί από την Κύπρο (και την Ελλάδα) με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Χώρες με τις οποίες και οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεργάζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ή θέλουν να μπορούν να περνούν τα δικά τους μηνύματα. 

Η επίσκεψη Νίκου Αναστασιάδη, σε μια εβδομάδα, στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας έρχεται να προσθέσει ακόμα μεγαλύτερη αξία στον ρόλο που παίζει η Κύπρος στα περιφερειακά ζητήματα. Κινήσεις που σίγουρα δεν περνούν, γενικότερα, απαρατήρητες στον διεθνή χώρο και ειδικότερα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

 Ανδρέας Πιμπίσιης  


  26 Δεκεμβρίου 2017