Spiegel: «Θησαυρός» το κοίτασμα στην Κύπρο -Το γεωστρατηγικό παιχνίδι.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Διπλωματικές «ναυμαχίες» με φόντο το τεμάχιο 3.
(2) Δύο κράτη και συνδιαχείριση αερίου θέλει ο Ερντογάν.
(3) Η ιστορία με τους S-300 θα επαναληφθεί και στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κύπρου;
ΤΟ POWERPLAY ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ.
Το γερμανικό περιοδικό der Spiegel στην ηλεκτρονική του έκδοση δημοσιεύει άρθρο για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου με τίτλο «Κυνήγι για το θησαυρό της Μεσογείου» και υπότιτλο «Γεωστρατηγικό powerplay».
Όπως αναφέρει το γερμανικό περιοδικό «στη Μεσόγειο υπάρχουν τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου και πολλοί θέλουν να εξορύξουν την πρώτη ύλη. Τώρα κλιμακώνεται η διένεξη ανάμεσα στο Ισραήλ και το Λίβανο, αλλά κι ανάμεσα στην Τουρκία και την Κύπρο».
«Ο πόλεμος στη Συρία, η πυρηνική απειλή από τη Βόρεια Κορέα, η διένεξη Ιράν και Ισραήλ, η διαμάχη για τα νησιά της νότιας κινεζικής θάλασσας - όλες οι παγκόσμιες εστίες κρίσης συζητούνται στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. Είναι πολύ πιθανό όμως ότι το ενδιαφέρον εστιάζεται και στη Μεσόγειο. Κι ο λόγος είναι, το φυσικό αέριο.
Πολλά παραμεσόγεια κράτη τσακώνονται αυτόν τον καιρό για το ποιος επιτρέπεται και πού να αναζητήσει και να εξορύξει την πρώτη ύλη. Η Τουρκία με την Κύπρο και την Ελλάδα, το Ισραήλ με το Λίβανο. Από τις αρχές του μήνα η κατάσταση έχει κλιμακωθεί» σημειώνει το Der Spiegel και προσθέτει:
Νότια του κυπριακού λιμανιού της Λάρνακας βρίσκεται ένας θησαυρός αερίου. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Λευκωσίας, τουρκικά πολεμικά πλοία εμποδίζουν από την Παρασκευή της προηγούμενης εβδομάδας τον ιταλικό ενεργειακό όμιλο ΕΝΙ να φτάσει με το πλοίο-γεωτρύπανο "Saipem 12000" την περιοχή προς εξερεύνηση.
Το υπόβαθρο αυτής της επιχείρησης μπλοκαρίσματος είναι η εδώ και δεκαετίες διαρκούσα διένεξη στο τρίτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου. Το 1974 ο τουρκικός στρατός κατέλαβε το βόρειο τμήμα, αφού οι Ελληνοκύπριοι είχαν διαπράξει πραξικόπημα για να προσαρτήσουν το νησί στην Ελλάδα. Έκτοτε η χώρα είναι διαιρεμένη.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, η κυβέρνηση της οποίας κυβερνά το νότιο τμήμα από τη Λευκωσία, είναι μέλος της ΕΕ από το 2004. Δεν αναγνωρίζεται από την Τουρκία. Τώρα η κυβέρνηση της Άγκυρας έχει τη γνώμη ότι η αναζήτηση πρώτων υλών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των Τουρκοκυπρίων περιφρονεί τα δικαιώματά τους και μαζί τα δικά της.
Η ΕΕ επικρίνει το μπλοκάρισμα του πλοίου και προειδοποιεί ότι η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί την εδαφική κυριαρχία της χώρας μέλους της ΕΕ. Στο περιθώριο της συνόδου κορυφής για την καταπολέμηση του ΙΚ στο Κουβέιτ αυτή τη βδομάδα, οι ΥΠΕΞ της Τουρκίας και της Ιταλίας συζήτησαν επίσης για το θέμα αυτό.
Το ιταλικό ΥΠΕΞ – σύμφωνα με το Dpa – δήλωσε μετά τη συνάντηση ότι αναμένει να βρεθεί μια «κοινή λύση, σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και τα συμφέροντα τόσο της ΕΝΙ, των χωρών της περιοχής όσο και των δύο κυπριακών κοινοτήτων». Προς το παρόν όμως δεν διαφαίνεται συμβιβασμός. Το μπλόκο στην ανατολική Μεσόγειο καλά κρατεί.
Έτσι, σε πρώτη φάση, στην οικονομικά πληγείσα από την ευρωκρίση Κυπριακή Δημοκρατία απομένει μόνο η ελπίδα για τα άλλα, αδιαφιλονίκητα κοιτάσματα αερίου, μεταξύ των οποίων και το Block 12, το επονομαζόμενο «Αφροδίτη». Κι αυτό συνορεύει με τις συμφωνημένες πριν μερικά χρόνια θαλάσσιες οικονομικές ζώνες της Αιγύπτου, του Ισραήλ και του Λιβάνου. Στο βυθό της Μεσογείου στένεψαν τα πράγματα.
Και τα δυο εχθρικά κράτη της Μέσης Ανατολής, Ισραήλ και Λίβανος, ‘τρώγονται’ λόγω του φυσικού αερίου. Η κυβέρνηση της Ιερουσαλήμ προωθεί εντατικά την αναζήτηση αερίου.
Εδώ και πέντε χρόνια γίνεται εκμετάλλευση των 282 δισ. κυβικών μέτρων κοιτάσματος "Tamar", το οποίο απέχει περίπου 80 χλμ. περίπου από το λιμάνι της Χάιφα. Του χρόνου αναμένεται να έχει εξερευνηθεί το πολύ μεγαλύτερο κοίτασμα «Λεβιάθαν», 621 δισ. κυβικών μέτρων.
Τώρα έχει ξεσπάσει διαμάχη για μια μεγάλη περιοχή έκτασης 1.742 τ.χλμ., το οποίο διεκδικούν οι δύο χώρες. Ο ισραηλινός ΥΠΕΞ Α Λίμπερμαν προειδοποίησε, στα τέλη Ιανουαρίου, τις διεθνείς εταιρείες να μη συμμετάσχουν στην έρευνα και εκμετάλλευση, γιατί – όπως είπε – θα ήταν «λάθος». Υπονοούσε την ΕΝΙ, τη γαλλική Total και τη ρωσική Novatek.
Η κυβέρνηση του Λιβάνου εμφανίζεται απτόητη. Την περασμένη Παρασκευή ο υπ. Ενέργειας Σεζάρ Αμπί Χαλίλ υπέγραψε συμφωνίες με την κοινοπραξία. Ο αμερικανός ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον , σε επίσκεψή του την Πέμπτη στη Βηρυτό, προσπάθησε να διαμεσολαβήσει ανάμεσα στη λιβανέζικη και στην ισραηλινή θέση, αλλά αποχώρησε χωρίς αποτέλεσμα.
Κι έπειτα τίθεται και το ερώτημα πώς η Κύπρος και το Ισραήλ θα μπορέσουν στο μέλλον να εξάγουν εν γένει το φυσικό αέριο. Υπό συζήτηση βρίσκεται ένας αγωγός από το Ισραήλ μέσω Κύπρου και Ελλάδας να το μεταφέρει στην Ιταλία.
Οι υπ. Ενέργειας των τεσσάρων χωρών υπέγραψαν στα τέλη του περασμένου χρόνου σχετική δήλωση προθέσεων. Το έργο όμως θεωρείται μάλλον μη ρεαλιστικό, λόγω του υψηλού κόστους, της γεωπολιτικής κατάστασης και των τεχνικών προκλήσεων.
Αντ’ αυτού υπάρχουν σκέψεις να διοχετεύουν το Ισραήλ και η Κύπρος το υγροποιημένο αέριό τους (LNG) στην Αίγυπτο. Η χώρα διαθέτει ήδη εργοστάσια LNG και είναι το μοναδικό παραμεσόγειο κράτος, το οποίο μπορεί να εκμεταλλευθεί τα κοιτάσματα αερίου του χωρίς πολιτικές διενέξεις.
Το 2015 η ΕΝΙ βρήκε έξω από την παραθαλάσσια πόλη Port Said, σε βάθος 1500 μέτρων κοίτασμα φυσικού αερίου έκτασης περίπου 100.000 τ.χλμ. – το "Zohr". Θεωρείται το μεγαλύτερο εύρημα που ανακαλύφτηκε ποτέ στη Μεσόγειο και αναμένεται να καλύπτει τις ανάγκες της Αιγύπτου σε αέριο για τις επόμενες δεκαετίες. Ο Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι εγκαινίασε πανηγυρικά το κοίτασμα πριν από δύο εβδομάδες.
18/2/2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Διπλωματικές «ναυμαχίες» με φόντο το τεμάχιο 3.
Την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου, μόλις που είχε κοπάσει η μίνι κρίση που προκλήθηκε στο προεδρικό μέγαρο στη Λευκωσία, ενόψει διαμόρφωσης του νέου κυβερνητικού σχήματος του Νίκου Αναστασιάδη, στο επίκεντρο της οποίας ήταν η εκδηλωθείσα πρόθεση του πολύ επιτυχημένου υπουργού της οικονομίας Χάρη Γεωργιάδη να εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομικών. Μια κρίση που είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις στον έσω κύκλο του περιβάλλοντος Αναστασιάδη, έλαβε μεγάλες διαστάσεις στα ΜΜΕ και έκανε την εκλογική του νίκη της προηγούμενης Κυριακής με 56% να μοιάζει χλωμή ανάμνηση. Στη δημόσια συζήτηση επανήλθαν οι αλήστου μνήμης πρώτες μέρες της πρώτης προεδρικής θητείας Αναστασιάδη, τον Μάρτιο του 2013, όταν πριν καταλάβει καλά καλά τι γίνεται, βρέθηκε με το «κούρεμα» στα χέρια και τον γκρεμό της οικονομικής κατάρρευσης κάτω από τα πόδια του.
Ομως η Παρασκευή 9/2/2018 έδειξε ότι το τέλος αυτής της πρώτης μίνι κρίσης ήταν η αρχή μιας μεγάλης. Τόσο μεγάλης που η Λευκωσία από μόνη της δεν μπορούσε να σηκώσει καθότι τουρκικά πλοία είχαν παρεμποδίσει το γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ να προσεγγίσει τον γεωτρητικό στόχο «Σουπιά», στο τεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Ηταν φανερό ότι η Τουρκία μετά την ανακοίνωση της ανακάλυψης του κοιτάσματος υδρογονανθράκων στη θέση «Καλυψώ» στο τεμάχιο 6 της ΑΟΖ, είχε κάνει μια πρώτη ενδεικτική κίνηση προθέσεων στη θάλασσα.
Στα τηλέφωνα
Η νύχτα βρήκε τον Νίκο Αναστασιάδη στα τηλέφωνα, με Ρώμη αλλά και με Παρίσι (αφού η TOTAL ήταν εταίρος με την ΕΝΙ στο «Καλυψώ»), με τις Βρυξέλλες και φυσικά με την Αθήνα η οποία βίωνε την τουρκική προκλητικότητα ξανά στα Ιμια.
Εν πρώτοις κινητοποιήθηκαν οι Ιταλοί. Οχι οι διπλωμάτες αλλά οι αξιωματούχοι της ΕΝΙ που προσέκρουσαν σε νωχελική αντίδραση των συμπατριωτών τους διπλωματών, οι οποίοι είχαν υποδείξει στην Αγκυρα ότι η Τουρκία δεν επηρεάζεται ούτε στο τεμάχιο 6 αλλά ούτε και στο τεμάχιο 3 από την ΕΝΙ και θεώρησαν ότι μέχρι εκεί έφτανε το καθήκον τους. Ηταν φανερό ότι η Ρώμη δυσκολευόταν να κινηθεί ουσιαστικά προς την Αγκυρα και το γεωτρύπανο Saipem 12000 που πήγαινε στο τεμάχιο 3 ασυνόδευτο (στο 6 το συνόδευσε λόγω συνεταιρισμού γαλλική φρεγάτα), έριξε άγκυρες εκτός 3, αναμένοντας οδηγίες.
Ο Νίκος Αναστασιάδης, μη δυνάμενος να αποστείλει σκάφη στην περιοχή αλλά και αντιλαμβανόμενος ότι στρατιωτικοποίηση του ζητήματος θα ήταν βούτυρο στο ψωμί της Αγκυρας, ήταν πλέον αναγκασμένος να αναζητήσει ισχυρότερους των Ιταλών συμμάχους. Αυτοί δεν μπορούσαν να είναι οι Αμερικανοί, αφού ο ΥΠΕΞ Τίλερσον που πήγε στην Τουρκία την Πέμπτη, στην ατζέντα του είχε αποκλειστικά «σκληρά» αμερικανοτουρκικά ζητήματα, όπως Συριακό, Κουρδικό και Γκιουλέν. Η Γερμανία από την άλλη είχε σημαντικά εσωτερικά ζητήματα να λύσει με τον σχηματισμό κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού και δεν είχε καιρό να αγγίξει μια τόσο καυτή τουρκική πατάτα.
Ποιοι βοήθησαν
Χείρα βοηθείας, λοιπόν, αναζήτησε ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανάμεσα στα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου λόγω του «γερμανικού κενού» στην παρούσα συγκυρία, βαρύνουσα άποψη έχει η Γαλλία. Παράλληλα, χώρες που δεν βλέπουν με καλό μάτι την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας, όπως η Ολλανδία και η Αυστρία, μοιάζουν σαν έτοιμες από καιρό να συμπαρασταθούν στη Λευκωσία αν η τελευταία φτάσει στο σημείο να παίξει το δυνατό της χαρτί που είναι να ζητήσει το πάγωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Πάντως, από τη συνάντηση Μογκερίνι-Τσαβούσογλου, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, διαπιστώθηκε ότι η συνεννόηση με την Αγκυρα υπερβαίνει τον Τούρκο ΥΠΕΞ.
Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ άκουσε από ισχυρό Ευρωπαίο ηγέτη την εξής νουθεσία-προειδοποίηση: Αν η Αγκυρα στις 22/2/2018 ανανεώσει τη NAVTEX που εξέδωσε (έστω και παράτυπα) για το 3, δεν θα αφήνει άλλη επιλογή στη Λευκωσία από το να ζητήσει πάγωμα-τερματισμό της ενταξιακής της πορείας, πράγμα που θα σημαίνει ότι η Αγκυρα ούτε τα 3 δισ. ευρώ θα πάρει ούτε τις θεωρήσεις βίζας ούτε οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και να πείσουμε τον πρόεδρο Αναστασιάδη, σε περίπτωση που στη συνέχεια συμμορφωθεί η Αγκυρα, να αποσύρει, ελέχθη στον κ. Γιλντιρίμ, πίσω από την Κύπρο θα έχουν ήδη στοιχηθεί όλες οι χώρες-μέλη που είναι εναντίον της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας και θα την μπλοκάρουν με πολύ σοβαρά επιχειρήματα που τους δίνονται λόγω τουρκικής προκλητικότητας και εκεί ίσως τελειώσουν όλα. Η χώρα μου αλλά και οι άλλες χώρες που στηρίζουν την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας –της Ελλάδας περιλαμβανομένης–, πώς θα μπορούσαμε να μη στηρίξουμε την Κύπρο που είναι χώρα-μέλος, όταν δεν μας αφήνετε άλλη επιλογή;
Στην πιο πάνω προειδοποίηση, δεν υπήρξε ένδειξη προθέσεων για μη ανανέωση της NAVTEX στις 22 Φεβρουαρίου προφανώς διότι και αυτό υπερβαίνει τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ, εκτιμά τουρκική δημοσιογραφική πηγή που παρακολουθεί τις εξελίξεις στο προεδρικό «παλάτι» της Αγκυρας. Αυτό θα φανεί σε τέσσερα εικοσιτετράωρα εξ ου και γι’ αυτό το γεωτρύπανο της ΕΝΙ, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», θα περιμένει στην περιοχή.
Ταυτόχρονα, πληροφορίες από δύο ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναφέρουν ότι υπάρχει κάποιο φως στην άκρη του τούνελ, χωρίς να είναι απολύτως σίγουρες αν το φως είναι από το χέρι Ερντογάν ή διπλωματική αβρότητα επέβαλε να δοθεί κάποια ένδειξη ως ανταπόκριση στις νουθεσίες-προειδοποιήσεις που διαβιβάστηκαν στην Αγκυρα μέσω Γιλντιρίμ.
Τριμερείς ανησυχίες
Ανησυχία για την κρίση που δημιούργησε η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ διακατέχει και το Ισραήλ, σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες της «Κ». Η κυβέρνηση Νετανιάχου βλέπει τον κίνδυνο να πληγεί η ενεργειακή προοπτική όλης της περιοχής, όπου έχουν ήδη επενδυθεί μεγάλα κεφάλαια, αφού αυτό που συμβαίνει τώρα στην Κύπρο μπορεί να συμβεί και στο εγγύς μέλλον π.χ. κατά του Λιβάνου ή της Ιορδανίας. Συναφώς ένα σοβαρό ερώτημα που προκύπτει, είναι κατά πόσον οι τριμερείς που συνομολογήθηκαν μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ, Αιγύπτου και Ιορδανίας, έχουν ανάλογο βάθος που να καλύπτει παρόμοιες κρίσεις.
Διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία συγκλίνουν στο ότι το ζήτημα που προέκυψε δεν θα πρέπει να στρατιωτικοποιηθεί. Ξένος διπλωμάτης που έχει γνώση των παρασκηνίων των τριμερών, μας είπε ότι θα μπορούσε ο κ. Αναστασιάδης να ζητήσει από Σίσι και Νετανιάχου να στείλουν σκάφη στην περιοχή. Θα ήταν όμως ενδεδειγμένο αντί της διπλωματικής εκτόνωσης, να ενταθεί η κρίση με στρατιωτικά μέσα; Ιδιαίτερα όταν είναι γνωστό το εθνικιστικό παραλήρημα εντός Τουρκίας λόγω Αφρίν;
Από την άλλη, ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή είπε στην «Κ» πως εκτιμάται πολύ το γεγονός ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης κρατεί χαμηλούς τόνους τη στιγμή που θα ήταν για τον ίδιο μια θαυμάσια ευκαιρία, αν ήθελε να «σκοτώσει» την προοπτική διαπραγματεύσεων και λύσης στο Κυπριακό, να ανεβάσει τους τόνους επιρρίπτοντας την ευθύνη στην τουρκική προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ. Η ίδια πηγή επισήμανε ότι ενδεχόμενη ανανέωση την προσεχή Πέμπτη της τουρκικής NAVTEX, προφανώς θα σημαίνει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν έχει πρόθεση να πάει σε εκλογές εντός του έτους αντί το 2019 και γι’ αυτό προκαλεί πυρετό σε Κύπρο και Αιγαίο παράλληλα με τη Συρία, ώστε να ικανοποιήσει τους εθνικιστές της χώρας του. Την προσεχή Πέμπτη λοιπόν θα απαντηθούν πολλά ερωτήματα ή θα δημιουργηθούν πολύ περισσότερα.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ
http://www.kathimerini.gr/949265/article/epikairothta/politikh/diplwmatikes-naymaxies-me-fonto-to-temaxio-3
19/2/2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
1.
Διπλωματικές «ναυμαχίες» με φόντο το τεμάχιο 3.
Την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου, μόλις που είχε κοπάσει η μίνι κρίση που προκλήθηκε στο προεδρικό μέγαρο στη Λευκωσία, ενόψει διαμόρφωσης του νέου κυβερνητικού σχήματος του Νίκου Αναστασιάδη, στο επίκεντρο της οποίας ήταν η εκδηλωθείσα πρόθεση του πολύ επιτυχημένου υπουργού της οικονομίας Χάρη Γεωργιάδη να εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομικών. Μια κρίση που είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις στον έσω κύκλο του περιβάλλοντος Αναστασιάδη, έλαβε μεγάλες διαστάσεις στα ΜΜΕ και έκανε την εκλογική του νίκη της προηγούμενης Κυριακής με 56% να μοιάζει χλωμή ανάμνηση. Στη δημόσια συζήτηση επανήλθαν οι αλήστου μνήμης πρώτες μέρες της πρώτης προεδρικής θητείας Αναστασιάδη, τον Μάρτιο του 2013, όταν πριν καταλάβει καλά καλά τι γίνεται, βρέθηκε με το «κούρεμα» στα χέρια και τον γκρεμό της οικονομικής κατάρρευσης κάτω από τα πόδια του.
Ομως η Παρασκευή 9/2/2018 έδειξε ότι το τέλος αυτής της πρώτης μίνι κρίσης ήταν η αρχή μιας μεγάλης. Τόσο μεγάλης που η Λευκωσία από μόνη της δεν μπορούσε να σηκώσει καθότι τουρκικά πλοία είχαν παρεμποδίσει το γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ να προσεγγίσει τον γεωτρητικό στόχο «Σουπιά», στο τεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Ηταν φανερό ότι η Τουρκία μετά την ανακοίνωση της ανακάλυψης του κοιτάσματος υδρογονανθράκων στη θέση «Καλυψώ» στο τεμάχιο 6 της ΑΟΖ, είχε κάνει μια πρώτη ενδεικτική κίνηση προθέσεων στη θάλασσα.
Στα τηλέφωνα
Η νύχτα βρήκε τον Νίκο Αναστασιάδη στα τηλέφωνα, με Ρώμη αλλά και με Παρίσι (αφού η TOTAL ήταν εταίρος με την ΕΝΙ στο «Καλυψώ»), με τις Βρυξέλλες και φυσικά με την Αθήνα η οποία βίωνε την τουρκική προκλητικότητα ξανά στα Ιμια.
Εν πρώτοις κινητοποιήθηκαν οι Ιταλοί. Οχι οι διπλωμάτες αλλά οι αξιωματούχοι της ΕΝΙ που προσέκρουσαν σε νωχελική αντίδραση των συμπατριωτών τους διπλωματών, οι οποίοι είχαν υποδείξει στην Αγκυρα ότι η Τουρκία δεν επηρεάζεται ούτε στο τεμάχιο 6 αλλά ούτε και στο τεμάχιο 3 από την ΕΝΙ και θεώρησαν ότι μέχρι εκεί έφτανε το καθήκον τους. Ηταν φανερό ότι η Ρώμη δυσκολευόταν να κινηθεί ουσιαστικά προς την Αγκυρα και το γεωτρύπανο Saipem 12000 που πήγαινε στο τεμάχιο 3 ασυνόδευτο (στο 6 το συνόδευσε λόγω συνεταιρισμού γαλλική φρεγάτα), έριξε άγκυρες εκτός 3, αναμένοντας οδηγίες.
Ο Νίκος Αναστασιάδης, μη δυνάμενος να αποστείλει σκάφη στην περιοχή αλλά και αντιλαμβανόμενος ότι στρατιωτικοποίηση του ζητήματος θα ήταν βούτυρο στο ψωμί της Αγκυρας, ήταν πλέον αναγκασμένος να αναζητήσει ισχυρότερους των Ιταλών συμμάχους. Αυτοί δεν μπορούσαν να είναι οι Αμερικανοί, αφού ο ΥΠΕΞ Τίλερσον που πήγε στην Τουρκία την Πέμπτη, στην ατζέντα του είχε αποκλειστικά «σκληρά» αμερικανοτουρκικά ζητήματα, όπως Συριακό, Κουρδικό και Γκιουλέν. Η Γερμανία από την άλλη είχε σημαντικά εσωτερικά ζητήματα να λύσει με τον σχηματισμό κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού και δεν είχε καιρό να αγγίξει μια τόσο καυτή τουρκική πατάτα.
Ποιοι βοήθησαν
Χείρα βοηθείας, λοιπόν, αναζήτησε ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανάμεσα στα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου λόγω του «γερμανικού κενού» στην παρούσα συγκυρία, βαρύνουσα άποψη έχει η Γαλλία. Παράλληλα, χώρες που δεν βλέπουν με καλό μάτι την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας, όπως η Ολλανδία και η Αυστρία, μοιάζουν σαν έτοιμες από καιρό να συμπαρασταθούν στη Λευκωσία αν η τελευταία φτάσει στο σημείο να παίξει το δυνατό της χαρτί που είναι να ζητήσει το πάγωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Πάντως, από τη συνάντηση Μογκερίνι-Τσαβούσογλου, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, διαπιστώθηκε ότι η συνεννόηση με την Αγκυρα υπερβαίνει τον Τούρκο ΥΠΕΞ.
Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ άκουσε από ισχυρό Ευρωπαίο ηγέτη την εξής νουθεσία-προειδοποίηση: Αν η Αγκυρα στις 22/2/2018 ανανεώσει τη NAVTEX που εξέδωσε (έστω και παράτυπα) για το 3, δεν θα αφήνει άλλη επιλογή στη Λευκωσία από το να ζητήσει πάγωμα-τερματισμό της ενταξιακής της πορείας, πράγμα που θα σημαίνει ότι η Αγκυρα ούτε τα 3 δισ. ευρώ θα πάρει ούτε τις θεωρήσεις βίζας ούτε οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και να πείσουμε τον πρόεδρο Αναστασιάδη, σε περίπτωση που στη συνέχεια συμμορφωθεί η Αγκυρα, να αποσύρει, ελέχθη στον κ. Γιλντιρίμ, πίσω από την Κύπρο θα έχουν ήδη στοιχηθεί όλες οι χώρες-μέλη που είναι εναντίον της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας και θα την μπλοκάρουν με πολύ σοβαρά επιχειρήματα που τους δίνονται λόγω τουρκικής προκλητικότητας και εκεί ίσως τελειώσουν όλα. Η χώρα μου αλλά και οι άλλες χώρες που στηρίζουν την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας –της Ελλάδας περιλαμβανομένης–, πώς θα μπορούσαμε να μη στηρίξουμε την Κύπρο που είναι χώρα-μέλος, όταν δεν μας αφήνετε άλλη επιλογή;
Στην πιο πάνω προειδοποίηση, δεν υπήρξε ένδειξη προθέσεων για μη ανανέωση της NAVTEX στις 22 Φεβρουαρίου προφανώς διότι και αυτό υπερβαίνει τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ, εκτιμά τουρκική δημοσιογραφική πηγή που παρακολουθεί τις εξελίξεις στο προεδρικό «παλάτι» της Αγκυρας. Αυτό θα φανεί σε τέσσερα εικοσιτετράωρα εξ ου και γι’ αυτό το γεωτρύπανο της ΕΝΙ, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», θα περιμένει στην περιοχή.
Ταυτόχρονα, πληροφορίες από δύο ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναφέρουν ότι υπάρχει κάποιο φως στην άκρη του τούνελ, χωρίς να είναι απολύτως σίγουρες αν το φως είναι από το χέρι Ερντογάν ή διπλωματική αβρότητα επέβαλε να δοθεί κάποια ένδειξη ως ανταπόκριση στις νουθεσίες-προειδοποιήσεις που διαβιβάστηκαν στην Αγκυρα μέσω Γιλντιρίμ.
Τριμερείς ανησυχίες
Ανησυχία για την κρίση που δημιούργησε η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ διακατέχει και το Ισραήλ, σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες της «Κ». Η κυβέρνηση Νετανιάχου βλέπει τον κίνδυνο να πληγεί η ενεργειακή προοπτική όλης της περιοχής, όπου έχουν ήδη επενδυθεί μεγάλα κεφάλαια, αφού αυτό που συμβαίνει τώρα στην Κύπρο μπορεί να συμβεί και στο εγγύς μέλλον π.χ. κατά του Λιβάνου ή της Ιορδανίας. Συναφώς ένα σοβαρό ερώτημα που προκύπτει, είναι κατά πόσον οι τριμερείς που συνομολογήθηκαν μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ, Αιγύπτου και Ιορδανίας, έχουν ανάλογο βάθος που να καλύπτει παρόμοιες κρίσεις.
Διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία συγκλίνουν στο ότι το ζήτημα που προέκυψε δεν θα πρέπει να στρατιωτικοποιηθεί. Ξένος διπλωμάτης που έχει γνώση των παρασκηνίων των τριμερών, μας είπε ότι θα μπορούσε ο κ. Αναστασιάδης να ζητήσει από Σίσι και Νετανιάχου να στείλουν σκάφη στην περιοχή. Θα ήταν όμως ενδεδειγμένο αντί της διπλωματικής εκτόνωσης, να ενταθεί η κρίση με στρατιωτικά μέσα; Ιδιαίτερα όταν είναι γνωστό το εθνικιστικό παραλήρημα εντός Τουρκίας λόγω Αφρίν;
Από την άλλη, ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή είπε στην «Κ» πως εκτιμάται πολύ το γεγονός ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης κρατεί χαμηλούς τόνους τη στιγμή που θα ήταν για τον ίδιο μια θαυμάσια ευκαιρία, αν ήθελε να «σκοτώσει» την προοπτική διαπραγματεύσεων και λύσης στο Κυπριακό, να ανεβάσει τους τόνους επιρρίπτοντας την ευθύνη στην τουρκική προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ. Η ίδια πηγή επισήμανε ότι ενδεχόμενη ανανέωση την προσεχή Πέμπτη της τουρκικής NAVTEX, προφανώς θα σημαίνει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν έχει πρόθεση να πάει σε εκλογές εντός του έτους αντί το 2019 και γι’ αυτό προκαλεί πυρετό σε Κύπρο και Αιγαίο παράλληλα με τη Συρία, ώστε να ικανοποιήσει τους εθνικιστές της χώρας του. Την προσεχή Πέμπτη λοιπόν θα απαντηθούν πολλά ερωτήματα ή θα δημιουργηθούν πολύ περισσότερα.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ
http://www.kathimerini.gr/949265/article/epikairothta/politikh/diplwmatikes-naymaxies-me-fonto-to-temaxio-3
19/2/2018
2.
Δύο κράτη και συνδιαχείριση αερίου θέλει ο Ερντογάν.
Η επόμενη ημέρα της κρίσης που προκαλεί η Τουρκία στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη θα διαμορφώσει νέα δεδομένα στο Κυπριακό και στα ενεργειακά.
Η Άγκυρα παρουσιάζεται αποφασισμένη να τραβήξει στα άκρα τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, μέχρι δηλαδή να εξασφαλίσει αυτά που επιδιώκει. Πληροφορίες αναφέρουν πως η αποκλιμάκωση της κρίσης για την Τουρκία περνά μέσα από τη συνδιαχείριση του φυσικού αερίου και σε ό,τι αφορά το Κυπριακό σε ένα μοντέλο που θα παραπέμπει σε δυο κράτη.
Σημειώνεται συναφώς ότι η Άγκυρα έγκαιρα έθεσε τις διεκδικήσεις της με την εξαγγελία για έρευνες από την τουρκική εταιρεία υδρογονανθράκων ΤΡΑΟ. Υπάρχει συμφωνία ψευδοκράτους με την εταιρεία από το 2011 και, σύμφωνα και με χάρτες που έχουν διαμορφωθεί από τουρκικής πλευράς, οι έρευνες θα καλύψουν μέρος ή εξ ολοκλήρου τα τεμάχια 12, 8, 9, 13, 3, 2 και βορείως του 1.
Η πρόσφατη αγορά γεωτρύπανου, του Deep Sea Metrol II, από το καθεστώς Ερντογάν επιβεβαιώνει τις προθέσεις του για δικές του έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Δεδομένου ότι είναι οι ακτές που παράγουν δικαιοδοσία είναι σαφές πως η παρουσία της Τουρκίας θα επιβληθεί είτε με τη δύναμη των όπλων είτε με συμφωνία, με τη δική μας δηλαδή συναίνεση.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, η τουρκική πλευρά θα επανέλθει στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων μόνο με τους δικούς της όρους, δηλαδή σε άλλη βάση συζήτησης. Η λογική των δύο κρατών, στη βάση της τουρκικής ερμηνείας, είναι ένα σενάριο που συζητείται στο παρασκήνιο. Στην Άγκυρα έχουν εκλάβει κάποιες αναφορές από ελληνοκυπριακής πλευράς, σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν, ότι υπάρχει έδαφος για να τεθεί προς συζήτηση ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν και υπάρχει ακόμη και σε αυτό διαφορετική προσέγγιση, ως προς τον τρόπο λειτουργίας δύο κρατών στο νησί, ωστόσο οι Τούρκοι θα επιμείνουν στη δική τους ερμηνεία. Και ένα στοιχείο, το οποίο σαφώς διαφοροποιεί τις δύο προσεγγίσεις, είναι πως στην Άγκυρα δεν δέχονται οτιδήποτε λιγότερο από συνδιαχείριση του φυσικού αερίου ή διαχωρισμού των περιοχών.
Βρισκόμαστε στην ένατη μέρα του αποκλεισμού του γεωτρύπανου της Εni από τουρκικά πολεμικά πλοία. Υπάρχουν έκτοτε δύο δεδομένα. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας που επιβάλλει μη πραγματοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας και η χλιαρή μέχρι ανύπαρκτη (πλην μίας εξαίρεσης) αντίδραση τρίτων χωρών και Οργανισμών στις τουρκικές προκλήσεις. Η Λευκωσία είχε επενδύσει στην αντίδραση των κυβερνήσεων, που βρίσκονται πίσω από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Τι θα γίνει, όμως, τις επόμενες ημέρες; Υπάρχουν διάφορα σενάρια, τα οποία όλα εξαρτώνται από τις αποφάσεις που θα λάβει η Τουρκία.
Πρώτο σενάριο είναι να μην ανανεώσει η Τουρκία τη Navtex, στις 22 Φεβρουαρίου και το γεωτρύπανο να προχωρήσει στο τεμάχιο 3 και να αρχίσει στις προγραμματισμένες έρευνες. Σημειώνεται πως η γεώτρηση, που είναι προγραμματισμένη να γίνει στο τεμάχιο 3, είναι εκτός των ορίων εκείνων που «διεκδικεί» η Τουρκία, ωστόσο και πάλιν δεν επέτρεψε την πραγματοποίηση των ερευνών, ακινητοποιώντας το Saipem 12000.
Δεύτερο σενάριο, να ανανεωθεί η Navtex από την Τουρκία και να αποχωρήσει το γεωτρύπανο. Σε αυτή την περίπτωση ματαιώνονται οι σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας και της εταιρείας και δημιουργούνται νέα δυσχερή δεδομένα σε σχέση με το ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας μας. Το μέλλον της Εni στην κυπριακή ΑΟΖ δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
Τρίτο, να υπάρξει εξέλιξη που θα εκτονώσει την κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οτιδήποτε στον ορίζοντα, ωστόσο στο παρασκήνιο έχουν εμπλακεί πολλοί διεθνείς παίκτες και ως εκ τούτου δεν αποκλείεται αυτό να οδηγήσει σε εκτόνωση της έντασης. Πώς θα γίνει τούτο, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Κυρίως γιατί ένας από τους βασικούς παίκτες, η Τουρκία, είναι αστάθμητος παράγοντας.
Καθίσταται σαφές πως η Τουρκία για να εκτονώσει την ένταση, θα πρέπει, όπως διαμηνύει, τούτο να γίνει μόνο με δικούς της όρους. Η Άγκυρα έδειξε πως είναι αποφασισμένη να ματαιώσει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και να επιβάλει τους δικούς της. Είναι προφανές πως η Τουρκία έχει αναβαθμίσει τον τρόπο των διεκδικήσεών της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχοντας διά της βίας αμφισβητήσει το ερευνητικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αυτή τη φορά οι Τούρκοι δεν δοκιμάζουν τις αντοχές της Λευκωσίας (άλλωστε τις γνωρίζουν), ούτε προβαίνουν σε κινήσεις εκφοβισμού, αλλά επιχειρούν να επιβάλλουν τις στρατηγικές τους επιδιώξεις στη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο. Αυτό που διαχρονικά επιδίωκε με διάφορους τρόπους η Τουρκία, φαίνεται πως το θέλει τώρα και θα προσπαθήσει να το πάρει. Δεν πρόκειται, ως φαίνεται, να συζητήσει τις αξιώσεις της σε συνομιλίες.
Περαιτέρω, είναι προφανές πως με τις τελευταίες εξελίξεις έχει πλήρως καταρριφθεί ο μύθος που διαχώριζε την έρευνα από την αξιοποίηση του αερίου. Αυτή η μυθολογία ήθελε τους Τούρκους να απειλούν, να προκαλούν στη διάρκεια των ερευνών, τοποθετώντας τις όποιες κινήσεις στην πράξη κατά την εκμετάλλευση του αερίου. Αυτό δεν ισχύει πλέον.
Η αγωνία της Λευκωσίας πριν από το... πέναλτι
Η Λευκωσία δεν έχει πολλές δυνατότητες να αναστρέψει τη σημερινή κατάσταση. Διπλωματικά κινείται, πλην όμως είναι προφανές πως δεν υπάρχει διάθεση από τρίτους να… τσακωθούν με την Τουρκία. Το καλύτερο σενάριο για τη Λευκωσία είναι εντός της εβδομάδας να εκτονωθεί η κρίση με την αποχώρηση των τουρκικών πολεμικών. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΝΙ θα συνεχίσει το ερευνητικό της πρόγραμμα, όπως και η Κυπριακή Δημοκρατία.
Εάν, όμως, συμβεί το αντίθετο και το γεωτρύπανο αποχωρήσει, τότε το ερευνητικό πρόγραμμα της Λευκωσίας θα βρεθεί στο έλεος των προθέσεων της Τουρκίας. Το καθεστώς Ερντογάν μπορεί να παγώσει, μετά που πέτυχε τον πρώτο στόχο με τεμάχιο 3 και ΕΝΙ, μέρος του προγράμματος καθορίζοντας πού θα δραστηριοποιείται η Κυπριακή Δημοκρατία. Προφανώς και δεν μπορεί να επιβάλει απαγόρευση σε ΤΟΤΑΛ και ΜΟΜΠΙΛ, καθώς Γαλλία και ΗΠΑ δεν είναι Ιταλία.
Κώστας Βενιζέλος
http://www.philenews.com/eidiseis/politiki/article/491038/dyo-krati-kai-syndiacheirisi-aerioy-thelei-o-erntogn
18/2/2018
3.
Το φάντασμα των S-300 πάνω από την Κύπρο
Η ιστορία των S-300 ενδέχεται να επαναληφθεί και με το φυσικό αέριο, εάν η Τουρκία επιμείνει μέχρι τέλους και υπάρξουν παρεμβάσεις από τρίτους για εκτόνωση της κατάστασης. Παρεμβάσεις που δεν θα λαμβάνουν υπόψη τη Λευκωσία.
Τότε, η εκτόνωση της κατάστασης πέρασε μέσα από την ακύρωση της απόφασης για εγκατάσταση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος, S-300. Κοντολογίς έγινε αυτό που ζητούσε διά των απειλών η Τουρκία. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι το 1997 υπήρξε από αμερικανικής πλευράς διαμεσολάβηση (από Όλμπραϊτ, Χόλμπρουκ και Μίλερ), για να αποκλιμακωθεί η κρίση των S-300. Βρήκε αυτή η παρέμβαση ανταπόκριση πρώτα από την Αθήνα και στη συνέχεια από τη Λευκωσία.
Τον Σεπτέμβριο του 1997, η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, βρισκόμενη στην περιοχή και επιστρέφοντας από τον Λίβανο στην Ουάσινγκτον στάθμευσε για λίγο στην Κύπρο και είχε χωριστές συναντήσεις με τους Κληρίδη και Ντενκτάς. Είχε δε ανακοινώσει μετά τις επαφές της πως Γλαύκος Κληρίδης και Ραούφ Ντενκτάς «θα συναντηθούν σύντομα για να συζητήσουν θέματα ασφάλειας». Η Ολμπράιτ περιέγραψε την εξέλιξη ως ένα «ουσιαστικό βήμα» που θα βοηθούσε «στη μείωση των εντάσεων και στη βελτίωση της συνολικής ατμόσφαιρας για σοβαρές διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση των βασικών ζητημάτων του κυπριακού προβλήματος». Στην Κύπρο βρισκόταν και ο συντονιστής για το Κυπριακό στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμας Μίλερ, ενώ καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.
Σήμερα παρεμβάσεις γίνονται στο παρασκήνιο, υπάρχει ανησυχία για αύξηση των εντάσεων με απρόβλεπτες συνέπειες, ενώ το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το σκηνικό με τους S-300 δεν πρέπει να αποκλειστεί. Τα δεδομένα είναι διαφορετικά, όπως βέβαια και η βαρύτητά τους. Άλλο να ακυρωθεί η εγκατάσταση ενός οπλικού συστήματος και διαφορετικά να ακυρώνεται ο ενεργειακός σχεδιασμός.
Κώστας Βενιζέλος
http://www.philenews.com/eidiseis/politiki/article/491248/to-fantasma-ton-s-300-pano-apo-tin-kypro
19 Φεβρουαρίου 2018
Δύο κράτη και συνδιαχείριση αερίου θέλει ο Ερντογάν.
Η επόμενη ημέρα της κρίσης που προκαλεί η Τουρκία στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη θα διαμορφώσει νέα δεδομένα στο Κυπριακό και στα ενεργειακά.
Η Άγκυρα παρουσιάζεται αποφασισμένη να τραβήξει στα άκρα τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, μέχρι δηλαδή να εξασφαλίσει αυτά που επιδιώκει. Πληροφορίες αναφέρουν πως η αποκλιμάκωση της κρίσης για την Τουρκία περνά μέσα από τη συνδιαχείριση του φυσικού αερίου και σε ό,τι αφορά το Κυπριακό σε ένα μοντέλο που θα παραπέμπει σε δυο κράτη.
Σημειώνεται συναφώς ότι η Άγκυρα έγκαιρα έθεσε τις διεκδικήσεις της με την εξαγγελία για έρευνες από την τουρκική εταιρεία υδρογονανθράκων ΤΡΑΟ. Υπάρχει συμφωνία ψευδοκράτους με την εταιρεία από το 2011 και, σύμφωνα και με χάρτες που έχουν διαμορφωθεί από τουρκικής πλευράς, οι έρευνες θα καλύψουν μέρος ή εξ ολοκλήρου τα τεμάχια 12, 8, 9, 13, 3, 2 και βορείως του 1.
Η πρόσφατη αγορά γεωτρύπανου, του Deep Sea Metrol II, από το καθεστώς Ερντογάν επιβεβαιώνει τις προθέσεις του για δικές του έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Δεδομένου ότι είναι οι ακτές που παράγουν δικαιοδοσία είναι σαφές πως η παρουσία της Τουρκίας θα επιβληθεί είτε με τη δύναμη των όπλων είτε με συμφωνία, με τη δική μας δηλαδή συναίνεση.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, η τουρκική πλευρά θα επανέλθει στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων μόνο με τους δικούς της όρους, δηλαδή σε άλλη βάση συζήτησης. Η λογική των δύο κρατών, στη βάση της τουρκικής ερμηνείας, είναι ένα σενάριο που συζητείται στο παρασκήνιο. Στην Άγκυρα έχουν εκλάβει κάποιες αναφορές από ελληνοκυπριακής πλευράς, σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν, ότι υπάρχει έδαφος για να τεθεί προς συζήτηση ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν και υπάρχει ακόμη και σε αυτό διαφορετική προσέγγιση, ως προς τον τρόπο λειτουργίας δύο κρατών στο νησί, ωστόσο οι Τούρκοι θα επιμείνουν στη δική τους ερμηνεία. Και ένα στοιχείο, το οποίο σαφώς διαφοροποιεί τις δύο προσεγγίσεις, είναι πως στην Άγκυρα δεν δέχονται οτιδήποτε λιγότερο από συνδιαχείριση του φυσικού αερίου ή διαχωρισμού των περιοχών.
Βρισκόμαστε στην ένατη μέρα του αποκλεισμού του γεωτρύπανου της Εni από τουρκικά πολεμικά πλοία. Υπάρχουν έκτοτε δύο δεδομένα. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας που επιβάλλει μη πραγματοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας και η χλιαρή μέχρι ανύπαρκτη (πλην μίας εξαίρεσης) αντίδραση τρίτων χωρών και Οργανισμών στις τουρκικές προκλήσεις. Η Λευκωσία είχε επενδύσει στην αντίδραση των κυβερνήσεων, που βρίσκονται πίσω από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Τι θα γίνει, όμως, τις επόμενες ημέρες; Υπάρχουν διάφορα σενάρια, τα οποία όλα εξαρτώνται από τις αποφάσεις που θα λάβει η Τουρκία.
Πρώτο σενάριο είναι να μην ανανεώσει η Τουρκία τη Navtex, στις 22 Φεβρουαρίου και το γεωτρύπανο να προχωρήσει στο τεμάχιο 3 και να αρχίσει στις προγραμματισμένες έρευνες. Σημειώνεται πως η γεώτρηση, που είναι προγραμματισμένη να γίνει στο τεμάχιο 3, είναι εκτός των ορίων εκείνων που «διεκδικεί» η Τουρκία, ωστόσο και πάλιν δεν επέτρεψε την πραγματοποίηση των ερευνών, ακινητοποιώντας το Saipem 12000.
Δεύτερο σενάριο, να ανανεωθεί η Navtex από την Τουρκία και να αποχωρήσει το γεωτρύπανο. Σε αυτή την περίπτωση ματαιώνονται οι σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας και της εταιρείας και δημιουργούνται νέα δυσχερή δεδομένα σε σχέση με το ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας μας. Το μέλλον της Εni στην κυπριακή ΑΟΖ δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
Τρίτο, να υπάρξει εξέλιξη που θα εκτονώσει την κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οτιδήποτε στον ορίζοντα, ωστόσο στο παρασκήνιο έχουν εμπλακεί πολλοί διεθνείς παίκτες και ως εκ τούτου δεν αποκλείεται αυτό να οδηγήσει σε εκτόνωση της έντασης. Πώς θα γίνει τούτο, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Κυρίως γιατί ένας από τους βασικούς παίκτες, η Τουρκία, είναι αστάθμητος παράγοντας.
Καθίσταται σαφές πως η Τουρκία για να εκτονώσει την ένταση, θα πρέπει, όπως διαμηνύει, τούτο να γίνει μόνο με δικούς της όρους. Η Άγκυρα έδειξε πως είναι αποφασισμένη να ματαιώσει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και να επιβάλει τους δικούς της. Είναι προφανές πως η Τουρκία έχει αναβαθμίσει τον τρόπο των διεκδικήσεών της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχοντας διά της βίας αμφισβητήσει το ερευνητικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αυτή τη φορά οι Τούρκοι δεν δοκιμάζουν τις αντοχές της Λευκωσίας (άλλωστε τις γνωρίζουν), ούτε προβαίνουν σε κινήσεις εκφοβισμού, αλλά επιχειρούν να επιβάλλουν τις στρατηγικές τους επιδιώξεις στη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο. Αυτό που διαχρονικά επιδίωκε με διάφορους τρόπους η Τουρκία, φαίνεται πως το θέλει τώρα και θα προσπαθήσει να το πάρει. Δεν πρόκειται, ως φαίνεται, να συζητήσει τις αξιώσεις της σε συνομιλίες.
Περαιτέρω, είναι προφανές πως με τις τελευταίες εξελίξεις έχει πλήρως καταρριφθεί ο μύθος που διαχώριζε την έρευνα από την αξιοποίηση του αερίου. Αυτή η μυθολογία ήθελε τους Τούρκους να απειλούν, να προκαλούν στη διάρκεια των ερευνών, τοποθετώντας τις όποιες κινήσεις στην πράξη κατά την εκμετάλλευση του αερίου. Αυτό δεν ισχύει πλέον.
Η αγωνία της Λευκωσίας πριν από το... πέναλτι
Η Λευκωσία δεν έχει πολλές δυνατότητες να αναστρέψει τη σημερινή κατάσταση. Διπλωματικά κινείται, πλην όμως είναι προφανές πως δεν υπάρχει διάθεση από τρίτους να… τσακωθούν με την Τουρκία. Το καλύτερο σενάριο για τη Λευκωσία είναι εντός της εβδομάδας να εκτονωθεί η κρίση με την αποχώρηση των τουρκικών πολεμικών. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΝΙ θα συνεχίσει το ερευνητικό της πρόγραμμα, όπως και η Κυπριακή Δημοκρατία.
Εάν, όμως, συμβεί το αντίθετο και το γεωτρύπανο αποχωρήσει, τότε το ερευνητικό πρόγραμμα της Λευκωσίας θα βρεθεί στο έλεος των προθέσεων της Τουρκίας. Το καθεστώς Ερντογάν μπορεί να παγώσει, μετά που πέτυχε τον πρώτο στόχο με τεμάχιο 3 και ΕΝΙ, μέρος του προγράμματος καθορίζοντας πού θα δραστηριοποιείται η Κυπριακή Δημοκρατία. Προφανώς και δεν μπορεί να επιβάλει απαγόρευση σε ΤΟΤΑΛ και ΜΟΜΠΙΛ, καθώς Γαλλία και ΗΠΑ δεν είναι Ιταλία.
Κώστας Βενιζέλος
http://www.philenews.com/eidiseis/politiki/article/491038/dyo-krati-kai-syndiacheirisi-aerioy-thelei-o-erntogn
18/2/2018
3.
Το φάντασμα των S-300 πάνω από την Κύπρο
Η ιστορία των S-300 ενδέχεται να επαναληφθεί και με το φυσικό αέριο, εάν η Τουρκία επιμείνει μέχρι τέλους και υπάρξουν παρεμβάσεις από τρίτους για εκτόνωση της κατάστασης. Παρεμβάσεις που δεν θα λαμβάνουν υπόψη τη Λευκωσία.
Τότε, η εκτόνωση της κατάστασης πέρασε μέσα από την ακύρωση της απόφασης για εγκατάσταση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος, S-300. Κοντολογίς έγινε αυτό που ζητούσε διά των απειλών η Τουρκία. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι το 1997 υπήρξε από αμερικανικής πλευράς διαμεσολάβηση (από Όλμπραϊτ, Χόλμπρουκ και Μίλερ), για να αποκλιμακωθεί η κρίση των S-300. Βρήκε αυτή η παρέμβαση ανταπόκριση πρώτα από την Αθήνα και στη συνέχεια από τη Λευκωσία.
Τον Σεπτέμβριο του 1997, η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, βρισκόμενη στην περιοχή και επιστρέφοντας από τον Λίβανο στην Ουάσινγκτον στάθμευσε για λίγο στην Κύπρο και είχε χωριστές συναντήσεις με τους Κληρίδη και Ντενκτάς. Είχε δε ανακοινώσει μετά τις επαφές της πως Γλαύκος Κληρίδης και Ραούφ Ντενκτάς «θα συναντηθούν σύντομα για να συζητήσουν θέματα ασφάλειας». Η Ολμπράιτ περιέγραψε την εξέλιξη ως ένα «ουσιαστικό βήμα» που θα βοηθούσε «στη μείωση των εντάσεων και στη βελτίωση της συνολικής ατμόσφαιρας για σοβαρές διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση των βασικών ζητημάτων του κυπριακού προβλήματος». Στην Κύπρο βρισκόταν και ο συντονιστής για το Κυπριακό στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμας Μίλερ, ενώ καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.
Σήμερα παρεμβάσεις γίνονται στο παρασκήνιο, υπάρχει ανησυχία για αύξηση των εντάσεων με απρόβλεπτες συνέπειες, ενώ το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το σκηνικό με τους S-300 δεν πρέπει να αποκλειστεί. Τα δεδομένα είναι διαφορετικά, όπως βέβαια και η βαρύτητά τους. Άλλο να ακυρωθεί η εγκατάσταση ενός οπλικού συστήματος και διαφορετικά να ακυρώνεται ο ενεργειακός σχεδιασμός.
Κώστας Βενιζέλος
http://www.philenews.com/eidiseis/politiki/article/491248/to-fantasma-ton-s-300-pano-apo-tin-kypro
19 Φεβρουαρίου 2018