Το πολύ το “Κύριε Ελέησον” το βαριέται και ο παπάς: Κούρασε το ματς Ουάσιγκτον-Άγκυρας.
File Photo: U.S. Secretary of State Rex Tillerson with Turkish President Recep Tayyip Erdoğan and Turkish Foreign Minister Mevlüt Çavusoğlu in Ankara, Turkey, on February 16, 2018. [State Department photo, Public Domain]
Παρακολούθησα με ενδιαφέρον το νέο γύρο του πλακώματος των Ηνωμένων Πολιτειών με την Τουρκία, γύρω από την εκεχειρία των τριάντα ημερών στη Συρία, που ψήφισε ομόφωνα, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό, προσπαθώντας να το αναλύσω ήταν το παραδοσιακό ρητό, “το πολύ το Κύριε ελέησον το βαριέται και ο παπάς”.
Η ιδιαίτερα συμπαθής εκπρόσωπος του Στέητ Ντιπάρτμεντ, Χέδερ Νάουερτ, εγκάλεσε την Άγκυρα, να διαβάσει προσεκτικά το Ψήφισμα του ΟΗΕ, επισημαίνοντας ότι καλύπτει και το Αφρίν, λέγοντας στην ουσία ότι θα πρέπει να σταματήσει άμεσα η επιχείρηση “Κλάδος Ελιάς”, εναντίον των Κούρδων του YPG.
Χωρίς καθυστέρηση η Τουρκία, έβαλε τον ομόλογό της, εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόϊ, να επισημάνει ότι το σχόλιο των ΗΠΑ, δεν έχει βάση και δείχνει ότι δεν έχουν κατανοήσει την έμφαση του Ψηφίσματος του ΟΗΕ, κατηγορώντας μάλιστα την Ουάσιγκτον ότι δεν κάνει τίποτα για το καθεστώς Άσαντ και υποστηρίζει τρομοκράτες.
Αυτό, λοιπόν το νέο επεισόδιο, στο σήριαλ των άσφαιρων προσβολών μεταξύ των δυο παραδοσιακών συμμάχων έχει κουράσει. Όχι μόνο έχει κουράσει, αλλά έχει κάψει και στο ζέσταμα όλους αυτούς που σε καθημερινή βάση περιμένουν τη σύγκρουση της Ουάσιγκτον με τον Ερντογάν, και μοιράζουν οθωμανικές και αμερικανικές σφαλιάρες ένθεν κακείθεν.
Και έχει τη σημασία του που όταν μιλάω για τη σύγκρουση ως αντίπαλο της Ουάσιγκτον, θέτω των Ερντογάν και όχι την Τουρκία. Γιατί πολύ απλά εκεί βρίσκεται η ουσία της στάσης των ΗΠΑ, όλους αυτούς τους μήνες που ο απολυταρχικός ηγέτης της Τουρκίας, έχει επιδοθεί στο σπορ της σχεδόν σε καθημερινή βάση, φραστικής προσβολής της Ουάσιγκτον. Γιατί περί αυτού ακριβώς πρόκειται, φραστικής, άρα άσφαιρης.
Όσοι αδημονούν για τη μεγάλη σφαλιάρα από τις ΗΠΑ προς την Τουρκία, θα μείνουν, δυστυχώς, στο περίμενε για καιρό. Η Ουάσιγκτον είναι αποφασισμένη να αντέξει και απλώς να απαντάει στα άκαπνα φραστικά νταηλίκια του Σουλτάνου, γιατί στην όλη φανφάρα, βλέπει ακριβώς τον Ερντογάν και όχι την Τουρκία. Θα περιμένει, όσο χρειαστεί, και όταν έρθει η στιγμή, και οι συνθήκες θα το ευνοούν, θα πάρει τη ρεβάνς από τον Σουλτάνο.
Η στιγμή αυτή δεν είναι τώρα, και μπορεί μάλιστα να καθυστερήσει αρκετά. Σε κάθε περίπτωση, το σύστημα εθνικής ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν πρόκειται να τινάξει στον αέρα τη στρατηγική θέση με μια πολύ, δυστυχώς, μεγάλη και στρατηγικής σημασίας χώρας, όπως είναι η Τουρκία, παίζοντας το παιχνίδι του Ερντογάν.
Στα πλαίσια, λοιπόν, μια ψυχρής και ρεαλιστικής ανάλυσης, ας μην περιμένουν κάποιοι, να γυρίσει ο κόσμος ανάποδα στις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας, επειδή γαυγίζει ο Ερντογάν. Το ματς, χωρίς κανένα, μέχρι στιγμής, γκολ, έχει κουράσει.
Εκείνο, που όμως δεν πρέπει να κουράσει, και είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, είναι το τι μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να συμβεί, κατά τη διάρκεια αυτού του βαρετού και ανούσιου σήριαλ. Και δυστυχώς μπορεί να συμβούν τραγωδίες. Τραγωδίες, που αφορούν την Ελλάδα και την Κύπρο, που μακάριοι οι φτωχοί το πνεύματι, ζουν το μύθο τους αναμασώντας τα περί Ευρώπης κάθε φορά που ο Σουλτάνος, ρίχνει πραγματικές οθωμανικές σφαλιάρες, τύπου προσπάθειας βύθισης του πλοίου του Λιμενικού στα Ίμια, και εκδίωξης του τρυπανιού της ENI, από την ΑΟΖ της Κύπρου.
Κάποιοι έχουν επιλεκτική και κοντή μνήμη, και κάνουν πως δεν γνωρίζουν ή δεν θυμούνται, το ποια είναι η θέση των συμμάχων της Ελλάδας και της Κύπρου, σε κρίσιμα για την επιβίωση του Ελληνικού Έθνους, εθνικά θέματα, όπως οι τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο και το Κυπριακό.
Ορισμένοι από εμάς, ευτυχώς, δεν έχουμε ξεχάσει. Και δυστυχώς, αποδείχτηκαν και πρόσφατα, στα Ίμια και την Κυπριακή ΑΟΖ. Στο Αιγαίο τι πραγματικά λένε για χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Μεγάλη Βρετανία, και οι ΗΠΑ; “Βρείτε τα”, “διαπραγματευτείτε, ειρηνικά”. Τι σημαίνει αυτό έχουμε καταλάβει; Να βρούμε τι; Και να διαπραγματευτούμε τι; Οποιαδήποτε διαπραγμάτευση πέραν της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, σημαίνει συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και παραχώρηση εδάφους.
Μήπως λοιπόν ο Ερντογάν, βολεύει προς αυτή την κατεύθυνση, και όταν κάνει το ντου την ώρα που θα ψάχνουμε για πλάτη, θα γυρίσουμε στα νώτα μας και θα δούμε τον τοίχο της εκτέλεσης;
Και στην Κύπρο. Ξέχασαν κάποιοι, την ένθερμη, μέχρι παρεξήγησης, υποστήριξη και διαμόρφωση του Σχεδίου Ανάν, από τους συμμάχους. Μήπως και εδώ ο Ερντογάν, βολεύει.
Όσο για τα Σκόπια, μας τα είπε χθες ξεκάθαρα, ο ανεκδιήγητος κύριος Γιούνκερ, προς απάντηση του κουραστικού πλέον ρεφρέν στην Αθήνα, περί Ευρώπης και αλληλεγγύης. Και με τους ένθερμους υποστηρικτές της “διαπραγμάτευσης”, και έχουμε όλοι ζήσει και δει τι εννοούν και τα αποτελέσματα όταν διαπραγματεύονται, στην ηγεσία της Ελλάδας και της Κύπρου, έχουν σκεφτεί κάποιοι πόσο βολεύει ο Ερντογάν, για να πουν αυτοί που τάχα μου τρώνε σφαλιάρες από το Σουλτάνο, και οσονούπω θα τον κάνουν νταντά, τώρα έτσι όπως έγινε, η μόνη λύση είναι να καθίσετε στο τραπέζι και να τα βρείτε ειρηνικά.
Δεν νομίζω να αμφιβάλλει κανείς για το ποιος θα είναι ο χαμένος από αυτό το παιχνίδι, που, πριν καν κάτσουμε στο τραπέζι, μπορεί να έχει στοιχίσει έδαφος και ζωές. Οπότε, θα παραμείνω αιρετικός και κυνικός ρεαλιστής. Όπως είπα και στην αρχή το πολύ το κυριε ελέησον το βαριέται και ο παπάς. Φτάνει.
Δημήτρης Γ. Απόκης
Διεθνολόγος – Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, και μέλος του The International Institute of Strategic Studies
1/3/2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Commander of the US Central Command General Joseph Votel (L) and Chief of Staff General Hulusi Akar during their meeting in Ankara, Turkey. EPA, TURKISH GENERAL STAFF PRESS OFFICE HANDOUT, EDITORIAL USE ONLY.
Η ώρα των στρατηγών:
Στους ρυθμούς του Πούτιν και του Ιράν χορεύει η ευνουχισμένη Τουρκία.
Ο στρατηγός Joseph Votel είναι ο επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι ένας πολύ σημαντικός στρατιωτικός παράγοντας στην Αμερική και δεν κρύβει ποτέ τα λόγια του.
Μετά το σικέ πραξικόπημα στην Τουρκία, είχε κατηγορήσει τον Ταγίπ Ερντογάν ότι συνέλαβε μέσα σε μερικές ώρες όλους τους Τούρκους αξιωματικούς, που στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, συνεργάζονταν με τους Αμερικανούς ομολόγους τους.
Για να του απαντήσει ο πρόεδρος της Τουρκίας ότι ο ίδιος συνεργάζεται με τους πραξικοπηματίες, κάτι που δεν είναι αλήθεια.
Από τότε μέχρι και σήμερα η σχέση με τον Ερντογάν είναι απόλυτα ανταγωνιστική. Ο ισλαμιστής ηγέτης πιστεύει ότι ο Votel εκπόνησε το σχέδιο για να εξοπλιστούν οι Κούρδοι της Συρίας (YPG) και για το λόγο αυτό τον έχει κατατάξει στους εχθρούς του. Λέγεται ότι τα ίδια (και ίσως χειρότερα) αισθήματα τρέφει και ο Αμερικανός στρατηγός για τον πρόεδρο της Τουρκίας, όχι αδίκως, διότι γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα «απ’ έξω και ανακατωτά», που λένε και οι παλαιοί, υπό την έννοια ότι έχει πράξει όλους τους παράγοντες του τουρκικού δράματος.
Τελευταία ο Votel έχει αναπτύξει μία θεωρία βάση ανάλυσης στοιχείων και γεγονότων, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία κατέληξε ένα παιγνιδάκι στα έμπειρα χέρια των Ρώσων και των Ιρανών. Θα μου πείτε… Υπάρχει κανείς που να πιστεύει το αντίθετο; Η αλήθεια είναι πως όχι. Αλλά άλλο να το λέει ο Αμερικανός στρατηγός, που είναι αποδέκτης απόρρητων πληροφοριών από τις αμερικανικές υπηρεσίες, και άλλο να το υποστηρίζουμε εμείς…
Τι άλλο λέει; Ότι:
- Η Ρωσία και το Ιράν χρησιμοποιούν τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ των εμπλεκομένων στη συριακή κρίση για να προωθήσουν την ατζέντα τους και να καταστρέψουν τη συμμαχία μεταξύ της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Αμερικανός στρατηγός είπε τα παραπάνω και δημόσια, αλλά και στους βουλευτές και γερουσιαστές, που είναι μέλη της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων. Στην κλειστή συνεδρίαση είπε και χειρότερα για το τι σημαίνει ότι η Τουρκία δημιουργεί προβλήματα στο ΝΑΤΟ και γενικά στη Δύση, ενώ είναι βολική απέναντι στη Μόσχα και την Τεχεράνη.
Ο κ. Votel φέρεται να πιστεύει ότι οι εντάσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας, (εντάσεις) που δημιουργεί πάντα ο Ταγίπ Ερντογάν εκμεταλλευόμενος την πιο μικρή και ανώδυνη δικαιολογία, εξυπηρετούν στρατηγικά στη Ρωσία και το Ιράν. Και προκαλούν μεγάλα ρήγματα στη Δυτική Συμμαχία και ειδικά τους Αμερικανούς.
Είναι βαριές κουβέντες αυτές, χωρίς αμφιβολία. Όμως, όταν προέρχονται από τον συγκεκριμένο στρατηγό, που αποτελεί αστέρι για το αμερικανικό Πεντάγωνο, έχουν τεράστια σημασία.
- Και διότι έχει την πληροφόρηση, και βάση αυτής ομιλεί, αναλύει και καταλήγει σε συμπεράσματα.
- Και επειδή ξέρει τι λέει… Είναι φανερό πως στα πλάνα του ο ίδιος δεν έχει πια την Τουρκία, αλλά συνεχίζει να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες των πολιτικών προϊσταμένων του, που ελπίζουν πως η χώρα θα επιστρέψει στο μαντρί. Πως θα γίνει αυτό όσο ζει (και βασιλεύει) ο Ταγίπ Ερντογάν; Είναι κάτι που δεν μας λένε οι γραφειοκράτες.
Αναλύοντας το τελευταίο διάστημα τις κινήσεις όλων των μεγάλων παικτών, κανείς εύκολα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία είναι ο πιο σοβαρός στρατηγικός παίκτης στον στρατιωτικό τομέα, και μαζί με τους Κινέζους και στον οικονομικό, ειδικά σε ότι αφορά τις επενδύσεις. Οι Αμερικανοί βράζουν στο ζουμί των σκανδάλων (με ή χωρίς εισαγωγικά) και η Ευρώπη είναι ανύπαρκτη. Είναι ένα μάτσο γραφειοκράτες, με παχυλούς μισθούς, που δεν πληρώνουν και φόρους -αν δεν κάνω λάθος.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι πιο έξυπνος απ’ όλους και συχνά-πυκνά «γλεντά» τους Δυτικούς. Στόχευσε να σπάσει τη στρατηγική σχέση της Αμερικής και της Τουρκίας και τα κατάφερε. Ο φόβος που αιωρείται είναι ότι δεν την έσπασε μόνο, αλλά είμαστε στο στάδιο της καταστροφής αυτής της σχέσης. Μία Τουρκία μακριά από την Αμερική και γενικά τη Δύση, είναι πολλαπλά επικίνδυνη. Και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανένας.
Όμως, υπάρχουν στρατιωτικοί στην Αμερική, που πιστεύουν ότι όπως και να τελειώσει η ιστορία με την Τουρκία, εντός ή εκτός του νατοϊκού μαντριού, θα αποτελεί ένα μεγάλο πονοκέφαλο.
Ο κ. Votel προειδοποίησε ότι η τουρκική εισβολή στην Αφρίν αποσπά από τον στόχο της μάχης για την αποτροπή της «αναγέννησης» του Ισλαμικού Κράτους και άλλων τρομοκρατικών ομάδων. Πιστεύει, σε αντίθεση με την Τουρκία, ότι οι αμερικανικές δυνάμεις πρέπει να παραμείνουν στη Βόρεια Συρία και να συνεχίσουν να συνεργάζονται με τους Κούρδους του YPG και με άλλες ομάδες που βοήθησαν στην ήττα των τζιχαντιστών.
Μιλώντας στο Κογκρέσο εξήγησε ότι πολλοί μαχητές του αντιτζιχαντιστικού αγώνα έχουν οικογενειακούς δεσμούς με τους Κούρδους στην Αφρίν και τώρα αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της ολοκλήρωσης των επιχειρήσεων εναντίον των τρομοκρατών του ΙΚ και της συνδρομής των συναδέλφων τους Κούρδων στη βόρεια Συρία.
Ο Αμερικανός στρατηγός πρόσθεσε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας αύξησαν τον κίνδυνο για τη στρατιωτική εκστρατεία εναντίον των τζιχαντιστών. Με λίγα λόγια η Τουρκία εργαζόταν εναντίον των συμφερόντων της Αμερικής.
Στη Συρία, η Αμερική δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τη Ρωσία, τον πρόεδρο Άσαντ, και τους κάθε λογής τρομοκράτες. Από την ημέρα της εισβολής στη Συρία, έχει απέναντι της και την «ευνουχισμένη» Τουρκία. Οι Αμερικανοί δεν θέλουν να το παραδεχθούν επειδή βρίσκονται σε «κατάσταση άρνησης». Αλλά, επιμένοντας να εξευμενίσουν τον Ερντογάν χάνουν χρόνο. Ο πρόεδρος Τραμπ πρέπει να ακούσει τους στρατηγούς, που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τους άπιστους «συμμάχους» του…
Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
1 Μαρτίου 2018